Webinar Arbeidsrecht Procesrecht. Academie voor de Rechtspraktijk mr. P.J. Jansen 6 maart 2015

Transcriptie

1 Webinar Arbeidsrecht Procesrecht Academie voor de Rechtspraktijk mr. P.J. Jansen 6 maart 2015

2 Programma Mix van het huidig procesrecht en het procesrecht van de Wet werk en zekerheid (Wwz). Bevoegdheid, ontvankelijkheid, formele eisen. Vervaltermijnen. Verzoekschriftprocedure. Bewijsregels. Hoger beroep.

3 Overgangsrecht (I) Art. XXII lid 1 Wwz; eerbiedigende werking: BBA en BW blijven van toepassing: b. op een opzegging van de arbeidsovereenkomst gedaan voor dat tijdstip en op de gedingen die daarop betrekking hebben (Mvt Wwz pag. 126: geldt voor alle vormen van opzegging); c. op een geding dat is aangevangen voor dat tijdstip.

4 Overgangsrecht (II) Art. XXII lid 1 Wwz: BW blijft van toepassing: a. op een verzoek om toestemming voor opzegging van de arbeidsovereenkomst gedaan voor dat tijdstip en een opzegging gedaan na dat tijdstip op grond van een verzoek om toestemming voor opzegging van de arbeidsovereenkomst gedaan voor dat tijdstip en op de gedingen die daarop betrekking hebben.

5 Overgangsrecht (III) Hof Den Bosch 26 augustus 2014, ECLI:NL:GHSHE: 2014:2970: w.n. heeft tien jaar lang elk half jaar een stuitingsbrief aan w.g. gestuurd; verjaring vordering uit kennelijk onredelijk ontslag is daarmee gestuit; enkel tijdsverloop geen rechtsverwerking; geen gerechtvaardigd vertrouwen door w.n. gewekt; geen onredelijke benadeling (bewijs)positie w.g.

6 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (I) Rb. Gelderland, ktr. Arnhem, 2 april 2014, ECLI:NL:RBGEL: 2014:2675: abs. bevoegdheid: eiser heeft aan vordering a.o.k. ten grondslag gelegd; betwisting gedaagde a.o.k. niet relevant, want grondslag is bepalend; ex art. 93 sub c Rv is ktr. bevoegd; relatieve bevoegdheid: forumkeuze vaststellingsovereenkomst heeft geen gevolg, gelet op art. 108 lid 2 Rv.

7 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (II) Rb. Gelderland, ktr. Arnhem, 2 april 2014, ECLI:NL:RBGEL: 2014:2675: PJ: art. 71 lid 3 Rv; niet grondslag vordering is bepalend voor absolute bevoegdheid, maar voorlopig oordeel; zie ook Mvt Rv pag. 228 e.v.; uitzonderingen art. 108 lid 2 Rv: overeenkomst aangegaan na ontstaan geschil of als w.n. zich tot de rechter wendt.

8 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (III) Art. 7:671a jo. 7:669 lid 3 (nieuw) BW: verzoek ontslag wegens bedr. economische reden en na twee jaar arbeidsongeschiktheid (a- en b-grond) moet bij Uwv, rest (c- tot en met h- grond) bij kantonrechter; Nnav, EK , , nr. 7, pag. 52: bij samenloop mag Uwv resp. kantonrechter alleen over zijn grond oordelen; is een verkeerde route gekozen dan moet niet-ontvankelijkheid volgen; Mva Wwz pag en Nnav: w.g. kan wel tegelijkertijd verzoek doen bij Uwv en kantonrechter.

9 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (IV) Art. 7:682 lid 1 (nieuw) BW: na toestemming Uwv: w.n. kan verzoek doen tot herstel a.o.k. of toekenning billijke vergoeding, i.g.v. strijd met art. 7:669 lid 3 onder a of b BW. Art. 7:671b lid 1 onder b (nieuw) BW: na weigering toestemming Uwv: w.g. kan verzoek ontbinding doen (dus ook op a- en b-grond) (en subsidiair ook op andere of meer gronden?); Art. 7:671b lid 1 onder c (nieuw) BW: w.g. kan verzoek doen op a- en b-grond bij a.o.k. bep. tijd zonder tussentijdse opzegmogelijkheid.

10 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (V) HR 20 december 2013, ECLI:NL:HR:2013:2128: doel deskundigenoordeel art. 7:629a BW is versterking rechtspositie w.n. en bevordering efficiënte geschilbeslechting; doel is niet om w.g. hulpmiddel te bieden in re-inte-gratieproces (PJ: ook niet i.h.k.v. art. 7:658b BW en art. 32 Wet SUWI?); bij beoordeling of in redelijkheid niet van w.n. kan worden gevergd een deskundigenoordeel te overleggen (art. 7:629a lid 2 BW), moet rechter terughoudend zijn om daarbij andere medische informatie te betrekken; i.c. rapport b.v.a. in ZW-zaak voldoende.

11 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (VI) Art. 7:671b lid 4 en 5 (nieuw) BW: bij ontbindingsverzoek wegens regelmatig ziekteverzuim moet w.g. deskundigenverklaring ex art. 7:629a BW overleggen; idem bij verzoek wegens verwijtbaar handelen/nalaten w.n. i.v.m. schending verplichtingen art. 7:660a BW (meewerken re-integratie en passende arbeid); geen verklaring, dan wijst de kantonrechter het verzoek af ; tenzij verklaring in redelijkheid niet van w.g. kan worden gevergd.

12 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (VII) Rb. Noord-Nederland, ktr. Leeuwarden, 22 mei 2014, ECLI:NL:RBNNE: 2014:2574: reflexwerking opzegverbod tijdens ziekte; i.v.m. kwetsbare positie zieke w.n. terughoudendheid; indien geen verband met opzegverbod, toewijzing mogelijk, bijv. om bedrijfseconomische redenen; bij geconstateerd verband afwijzen, behoudens bijz. omstandigheden (EK , , nr. 132d, p. 15), bijv. bij onherstelbaar verstoorde arbeidsrelatie of wanneer terugkeer onmogelijk is.

13 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (VIII) Hof Den Haag, 21 januari 2014, ECLI:NL:GHDHA:2014:79: kantonrechter mag, met inachtneming vergewisplicht, ook i.g.v. opzegverbod ontbinden en treedt daarmee niet buiten toepassingsgebied art. 7:685 BW; ontbindingsprocedure is gericht op een spoedige beslissing in één instantie, waarin de rechter oordeelt op basis van hetgeen hem aannemelijk voorkomt; daarbij past een relatief summier onderzoek, zonder dat het reguliere bewijsrecht van toepassing is.

14 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (IX) Art. 7:671b lid 6 (nieuw) BW en Mvt Wwz, pag. 32 en 108: ontbinding ook mogelijk i.g.v. opzegverbod ( tijdens -verbod), m.n. opzegverbod tijdens ziekte, indien: (a) verzoek geen verband houdt met de omstandigheid waar het verbod op ziet of; (b) a.o.k. in het belang van w.n. hoort te eindigen (Mvt Wwz pag. 108: alleen in uitzonderlijke gevallen).

15 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (X) Art. 7:671b lid 2 en 6 (nieuw) BW en Mvt Wwz, pag. 32: maar ontbinding bij opzegverbod tijdens ziekte is niet (meer) mogelijk in geval van ontbinding wegens bedrijfseconomische omstandigheden (art. 7:669 lid 3 onder a BW wordt niet genoemd in lid 6); tenzij opzegging geschiedt wegens gehele bedrijfs-beëindiging (want dan geldt opzegverbod niet ex art. 7:670a lid 2 onder c (nieuw) BW); volgens huidig BW geldt opzegverbod ook niet i.g.v. beëindiging onderdeel onderneming, in Wwz dus wel.

16 Bevoegdheid, ontv., form. eisen (XI) Mva Wwz, pag. 50: rechter ontbindt ook thans niet in alle gevallen de arbeidsovereenkomst van zieke w.n. bij een ontslag om bedrijfseconomische redenen; rechters gaan hier verschillend mee om en dat alleen al is reden voor eenduidige regeling: opzegverbod tijdens ziekte geldt alleen niet bij gehele bedrijfsbeëindiging; ratio: w.g. blijft verantwoordelijk voor re-integratie 1 e en 2 e spoor zieke w.n. en vervallen arbeidsplaats w.n. doet daaraan niet af.

17 Vervaltermijn (I) HR 22 juni 2012, JAR 2012/189 (ABN AMRO/Van Streepen): beroep w.g. op vervaltermijn art. 9 BBA in casu naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar; toepassing art. 6:248 lid 2 BW; w.g. wist van ernstige geestesziekte w.n., wist dat w.n. niet op brieven zou reageren; w.n. kon door ziekte niet tijdig beroep doen op BBA; rechter dient grote terughoudendheid te betrachten; niet vereist dat e.e.a. aan w.g. is toe te rekenen.

18 Vervaltermijn (II) Art. 7:686a lid 4 (nieuw) BW: alle termijnen rondom ontslag worden vervaltermijnen; vervaltermijn twee maanden na dag waarop a.o.k. eindigt i.g.v. verzoek vernietiging opzegging, verzoek herstel a.o.k., verzoek billijke vergoeding; Verzamelwet SZW 2015: i.g.v. ontbindingsverzoek w.g. na weigering toestemming Uwv vervaltermijn twee maanden na die weigering; vervaltermijn drie maanden t.a.v. transitievergoeding en vergoeding schending aanzegverplichting.

19 Verzoekschriftprocedure (I) Ontbinding art. 7:685 BW: MvT Rv, TK , , nr. 3, pag. 157 e.v.: aard ontbindingszaak verzet zich tegen toepassing normale bewijsrechtelijke voorschriften; HR NJ 2001/302: idem, en ontbindingsprocedure leent zich dus niet voor getuigen-/desk.bewijs; JAR 2013/184: maar het kan natuurlijk wel; HR NJ 1997/205: voldoende aannemelijk maken.

20 Verzoekschriftprocedure (II) Art. 7:686a lid 2 en 3 (nieuw) BW: gedingen m.b.t. of i.v.m. einde a.o.k.: verzoekschrift; Mvt Wwz pag. 37: ( ) eenvoudig, laagdrempelig en goedkoop ( ), snelheid van de procedure ( ). Een verzoekschriftprocedure leent zich hier beter voor dan een dagvaardingsprocedure. Wetsvoorstel KEI, TK , : basisprocedure, vordering- en verzoekprocedure, procesinleiding.

21 Verzoekschriftprocedure (III) Art. 7:686a lid 3 (nieuw) BW (gewijzigd bij de Verzamelwet SZW 2015): andere vorderingen die verband houden met een verzoek tot ontbinding, etc. kunnen bij verzoekschrift worden ingediend (i.p.v. worden); Mvt Wwz pag. 37: bijv. geschil over achterstallig loon of concurrentiebeding; Mvt VSZW 2015 pag. 13: verzoeker is niet verplicht verwante vorderingen in te dienen met verzoekschrift, kan ook bij dagvaarding.

22 Verzoekschriftprocedure (IV) Verzamelwet SZW 2015 (TK , , nr. 2; reparatiewet Wwz): art. 7:686a lid 10 (nieuw) BW: De rechter kan een zaak in twee of meer zaken splitsen indien het verzoek en de in het verzoekschrift ingediende vorderingen als bedoeld in het derde lid, zich naar het oordeel van de rechter niet lenen voor gezamenlijke behandeling. Mvt VSZW 2015 pag. 4 en 15: om bijv. i.g.v. ontbindingsprocedure lange onzekerheid over al dan niet voortbestaan van de arbeidsovereenkomst te voorkomen.

23 Verzoekschriftprocedure (V) Termijn indiening verweerschrift: huidig Procesreglement: vijf werkdagen; Mvt VSZW 2015 pag. 4: voorstel om in afwijking van art. 282 Rv een termijn te stellen aan het indienen van een verweerschrift van tien dagen vóór aanvang zitting; Mva Wwz pag. 116: regeling gaat bij wetsvoorstel KEI en aanpassing Procesreglement; Mvt Wetsvoorstel KEI pag. 103: tiendagentermijn art. 282 Rv past in streven dat procedures vaart houden, en maakt goede voorbereiding op zitting mogelijk.

24 Verzoekschriftprocedure (VI) Art. 7:686a lid 5 (nieuw) BW: De behandeling van verzoeken ( ) vangt niet later aan dan in de vierde week volgende op die waarin het verzoekschrift is ingediend. Kan verzoek op nader aan te voeren gronden (volgens art. 278 Rv moet verzoek gronden bevatten)? Art huidig Procesreglement: ( ) uitspraak ( ) op een termijn van in beginsel ten hoogste drie weken na de mondelinge behandeling.

25 Verzoekschriftprocedure (VII) Art. 7:671b lid 8 (nieuw) BW; ontbindingsdatum: Mvt Wwz pag. 106: Een rekenvoorbeeld voor de situatie die valt onder het achtste lid, onderdeel a: als de datum van de ontbindingsbeschikking 10 januari is, er een opzegtermijn geldt van drie maanden en de proceduretijd bij de kantonrechter drie weken heeft bedragen, mag de termijn worden bekort van 10 april naar 20 maart, waarna de arbeidsovereenkomst tegen 1 april mag worden ontbonden. Altijd ten minste een maand en een uitzondering geldt i.g.v. ernstige verwijtbaarheid w.g. of w.n.

26 Verzoekschriftprocedure (VIII) Kort geding en voorwaardelijke ontbinding nog mogelijk of zinvol? verzoek w.n. tot vernietiging opzegging na ontslag op staande voet kan worden ingediend tot twee maanden na ontslagdatum; behandeling verzoek en uitspraak vergen in beginsel weken, dus ontslagzaak zal idealiter tussen 7 en weken duren; maar als kantonrechter bewijslevering toestaat en getuigen worden gehoord vele weken/maanden langer; kort geding tewerkstelling/loon na ontslag op staande voet: vordering loon of vordering voorschot op loon?

27 Bewijsregels (I) Rb. Amsterdam, ktr., 12 mei 2014, ECLI:NL:RBAMS:2014:3488: w.n. vordert v.v.r. omvang dienstverband 29,5 u/w met beroep op rechtsvermoeden art. 7:610b BW; artikel cf. wetsgeschiedenis van toepassing als omvang niet is overeengekomen èn als omvang structureel hoger is dan oorspronkelijk overeengekomen; rechtsvermoeden is dwingendrechtelijk, dus afwijking bij CAO kan niet; weerlegging kan (uiteraard) wel; Hof A dam 5 augustus 2014, ECLI:NL:GHAMS: 2014:3164: idem.

28 Bewijsregels (II) Mvt Wwz pag. 36: in bijz. omst. bewijsrecht toepassen; Mva Wwz pag. 110: beoordelingsvrijheid rechter, afhankelijk van concrete geval; Nnav, EK , , E, pag. 16: toepassing bewijsrecht aan rechter overgelaten; hangt af spoedeisend karakter en complexiteit zaak; bij zekere spoedeisendheid zal bewijsrecht in de regel niet van toepassing zijn (aannemelijk maken); in complexe zaken mogelijk anders, bijv. bij discussie over ernstige verwijtbaarheid of dringende reden.

29 Hoger beroep (I) Hof Den Bosch 9 december 2014, ECLI:NL:GHSHE: 2014:5176: ontslag op staande voet wegens slaan/vernielen door w.n.; in eerste aanleg heeft w.n. afgezien van contra-enquête, maar in hoger beroep kan w.n. alsnog worden toegelaten tot leveren tegenbewijs; hoger beroep dient immers mede om eigen fouten, vergissingen en nalatigheden te herstellen (HR 27 mei 2011, ECLI:NL:HR:2011:BP9991).

30 Art. 7:683 lid 1 (nieuw) BW: Hoger beroep (II) hoger beroep tegen beschikking tot ontbinding, vernietiging opzegging of herstel a.o.k. schorst tenuitvoerlegging niet; hoger beroep tegen toegewezen verzoek w.n. ontbinding kan uitsluitend betrekking hebben op vergoeding (of weigering daarvan); wordt in hoger beroep geoordeeld dat ten onrechte is ontbonden dan herstel a.o.k. of billijke vergoeding; wordt geoordeeld dat ontbinding ten onrechte is afgewezen, dan bepaling tijdstip einde a.o.k.

31 Hoger beroep (III) Mva Wwz, pag. 50: art. 360 lid 2 Rv (uitvoerbaar bij vooraad verklaren en schorsing daarvan kan alsnog in hoger beroep) is niet uitgesloten, dus in spoedprocedure kan rechter tenuitvoerlegging uitspraak in eerste aanleg alsnog schorsen; mogelijkheid is niet afgesneden om rechter maatwerk te kunnen laten leveren in bijzondere gevallen, bijv. bij evidente fout in de toegekende hoogte van de transitievergoeding.

32 Mva Wwz, pag. 115: Hoger beroep (IV) de billijke vergoeding van art. 7:683 lid 3 (nieuw) BW die in hoger beroep kan worden toegekend i.g.v. hoger beroepsrechter oordeelt dat verzoek ontbinding w.g. ten onrechte is toegewezen of verzoek w.n. vernietiging opzegging ten onrechte is afgewezen, is niet de billijke vergoeding elders in de Wwz (die alleen aan de orde is i.g.v. ernstige verwijtbaarheid w.g.); bij de billijke vergoeding ex art. 7:683 lid 3 (nieuw) BW moet door hof tot uitdrukking worden gebracht dat vergoeding alternatief is voor herstel a.o.k.

33 Webinar Arbeidsrecht Procesrecht Academie voor de Rechtspraktijk mr. P.J. Jansen 6 maart 2015