Sociale Kracht Monitor 2013 West-Friesland

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Sociale Kracht Monitor 2013 West-Friesland"

Transcriptie

1 Sociale Kracht Monitor 2013 West-Friesland

2 Inhoudsopgave Samenvatting 2 1. Inleiding 5 2. Eigen kracht 8 3. Sociale kracht Algemene voorzieningen Conclusies 56

3 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Samenvatting Samenvatting De West-Friese gemeenten willen weten in hoeverre de bevolking klaar is voor de verschuivingen die zich momenteel voordoen in de Wmo. Daarbij wordt de zelfredzaamheid en het eigen initiatief van de burger steeds belangrijker. Om hier achter te komen is een vragenlijst onder ruim inwoners uitgezet. Meer dan inwoners hebben de enquête ingevuld. Daarnaast is een inventarisatie gemaakt van algemene voorzieningen in West-Friesland en zijn relevante data uit verschillende bronnen bijeengebracht. De belangrijkste resultaten van het onderzoek worden hieronder samengevat. Sterke relatie zelfredzaamheid en gezondheid De zelfredzaamheid van de Westfriezen is over het algemeen groot. Negen op de tien redt zichzelf zowel binnen- als buitenshuis (al dan niet met hulp). Tien procent heeft naar eigen zeggen moeite om zelfstandig te functioneren. Vertaald naar de totale volwassen West-Friese bevolking gaat het om ruim inwoners. De oorzaak van de niet-zelfredzaamheid is vaak een beperktere fysieke en/of geestelijke gezondheid. Gezondheid hangt nauw samen met leeftijd; de zelfredzaamheid neemt vanaf tachtig jaar flink af. Bijna de helft van de 80- plussers kan niet (meer) goed zelfstandig functioneren. Naar verwachting zal deze groep verder toenemen als gevolg van de vergrijzing. Dit neemt overigens niet weg dat er ook onder jongere leeftijdsgroepen niet-zelfredzamen zijn; het is alleen in mindere mate. Ook onder lager opgeleiden en lagere inkomens vinden we relatief veel niet-zelfredzamen terug. Een relatie tussen waar men woont (stad of dorp) en mate van zelfredzaamheid lijkt er niet te bestaan; er is geen significant verschil gevonden tussen de West-Friese dorpskernen en steden op dit vlak. Sociaal netwerk niet-zelfredzamen is kleiner; afhankelijkheid van directe woonomgeving groter Ondanks dat men zich niet meer goed redt in of buiten het huis, zijn veel nietzelfredzamen wel actief in de maatschappij, bijvoorbeeld door lid te zijn van een vereniging of deel te nemen aan activiteiten in de wijk. De deelname ligt wel een stuk lager dan gemiddeld. Niet-zelfredzamen ervaren verder hun eigen kennissenkring vaker als beperkt en ze zijn over het algemeen meer gebonden aan het eigen dorp of wijk. Vooral behoefte aan hulp bij klussen in huis Wanneer men het niet meer redt op eigen kracht, is er hulp nodig. Op dit moment ontvangt bijna de helft van de niet-zelfredzamen mantelzorg van de eigen kinderen, partner, familie en/of bekenden en zestig procent heeft een andere vorm van (professionele) hulp. Circa twee procent maakt gebruik van de diensten van vrijwilligersorganisaties zoals de Vrijwillige thuishulp. In 2012 beschikten Westfriezen over een AWBZ indicatie; dit is 4% van de totale populatie. De helft van de niet-zelfredzamen heeft behoefte aan (meer) ondersteuning of hulp. Daarbij gaat het vooral om hulp bij klussen in huis, gevolgd door aanpassingen aan de woning, advies of hulp bij psychische problemen en dagbestedingsactiviteiten en hulp bij vervoer. De voornaamste reden dat men (nog) geen gebruik maakt van hulp of ondersteuning, is omdat zij denken dat het (te) veel geld gaat kosten of niet weten waar zij terecht kunnen voor hulp. Schaamte staat op de derde plaats. 2

4 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Samenvatting Deel woningvoorraad ongeschikt voor bewoning op oudere leeftijd; vaak aanpassingen wel mogelijk Onder de niet-zelfredzamen blijkt vooral behoefte te bestaan aan hulp en aanpassingen in en rondom het huis. Doordat senioren niet snel geneigd zijn te verhuizen driekwart wil beslist niet weg gecombineerd met de vergrijzing, gaat de vraag naar woningaanpassingen naar verwachting stijgen. Een deel van de woningen blijkt ongeschikt voor bewoning op hoge leeftijd; 12% van de Westfriezen woont in een woning die naar eigen zeggen niet aan te passen is om op oudere leeftijd te bewonen. Zij moeten op zoek naar een alternatief. Omdat er vaak een wens is in de eigen gemeente of zelfs in de eigen kern te blijven wonen is men dan afhankelijk van de beschikbaarheid van aangepaste woningen of verzorgingstehuizen. Uit de inventarisatie van voorzieningen blijkt dat in alle gemeenten in ieder geval één verzorgingstehuis aanwezig is. Kleinere kernen hebben meer sociale kracht Wanneer iemand het op eigen kracht niet redt, kan zijn of haar omgeving mogelijk hulp bieden. Zeven op de tien Westfriezen biedt burenhulp. Daarnaast ligt er een aanzienlijk potentieel; 29% is hiertoe bereid. Naast burenhulp is 12% van de Westfriezen bereid tot het verrichten van (meer) vrijwilligerswerk. Dit geldt vooral voor de inwoners van de kleinere dorpskernen; men is hier niet alleen meer bereid tot vrijwilligerswerk, maar ook actiever als vrijwilliger. Verder is men er vaker lid van een vereniging of club, meer betrokken bij de eigen woonbuurt en neemt vaker deel aan activiteiten. Dit uit zich ook in de verhoudingsgewijs hoge bezoekerspercentages van lokale buurthuizen. In de stedelijke gebieden van West- Friesland is de sociale kracht lager. Er zit vooral in de kleinere kernen veel potentieel voor een intensievere ondersteuning van niet-zelfredzamen. Kernen als Lutjebroek en Hauwert/ Nibbixwoud/Zwaagdijk/Midwoud/Oostwoud, met een relatief hoog aandeel nietzelfredzamen, maar ook een hoge sociale kracht kunnen hier vruchten van plukken. Kernen/gebieden met een hoge score op sociale kracht zijn: Berkhout/Oudendijk/Scharwoude, Hensbroek/Spierdijk/Ursem (Koggenland) en Oosterleek/Schellinkhout/Wijdenes/Hem (Drechterland). Aandachtsgebieden vormen enkele wijken in Hoorn zoals Kersenboogerd, Bangert en Oosterpolder, Risdam-Noord en -Zuid. Vanuit de focusgesprekken met inwoners van West-Friesland benadrukt men dat het vergroten van de sociale kracht niet opgelegd moet worden door de gemeente. Veel inwoners zijn in staat dit zelf te organiseren. Als de gemeente zich hier mee gaat bemoeien, kan er juist weerstand ontstaan. Daarnaast is de verwachting dat de bezuinigingen een positief effect zullen hebben op het verlenen van burenhulp en de betrokkenheid met elkaar; door het wegvallen van voorzieningen voelt men zich genoodzaakt om met elkaar oplossingen te vinden. Eisen aan voorzieningenniveau anders in steden dan op het platteland De aanwezigheid van algemene voorzieningen spelen een belangrijke rol in de zelfredzaamheid van inwoners. Het meest belangrijk vindt men de nabijheid van een huisarts en een winkel voor dagelijkse boodschappen om zelfstandig te kunnen blijven wonen. In West-Friesland zijn ongeveer 70 huisartspraktijken, vooral gevestigd in de meer bevolkte gebieden. De meeste grotere dorpen en steden hebben ook een supermarkt. Inwoners in de kleinere kernen zijn veelal aangewezen op supermarkten in nabijgelegen kernen. 3

5 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Samenvatting Bewoners van de kleinere kernen zijn zich hiervan bewust en stellen ook andere eisen aan de aanwezigheid en nabijheid van voorzieningen. Waar in de steden vooral een bioscoop wordt gemist, hecht men in de grotere dorpen veel belang aan winkels, een bibliotheek, verbeterd openbaar vervoer en een dependance van het gemeentehuis. In de kleinere dorpen is openbaar vervoer een belangrijk aandachtspunt, tezamen met de pinautomaat. De Westfriezen geven gemiddeld een 6,6 aan het aanbod aan activiteiten in het dorp of eigen buurt. Het voorzieningenaanbod waardeert men met een 6,4. In de dorpen is men hierover minder positief dan in de steden. Met name voorzieningen voor jongeren worden gemist. De bereidheid van inwoners van kleinere dorpen om te reizen voor voorzieningen is over het algemeen groter dan onder stedelingen. Bovendien beschikken zij ook vaker over een auto. De mobiliteit van niet-zelfredzamen is beperkter; zij bezitten minder vaak een auto. Het internet lijkt een oplossing om voorzieningen dichterbij te brengen, maar niet-zelfredzamen gebruiken dit nog relatief weinig. Aankopen van diensten of producten online wordt door minder dan de helft gedaan; onder de rest van de bevolking ligt dit hoger. Om zelfstandig te kunnen blijven wonen in het eigen dorp of buurt is volgens de Westfriezen naast de aanwezigheid van bepaalde voorzieningen een veilige woonomgeving erg belangrijk. Onveiligheidsgevoelens kunnen de psychische gezondheid en sociale contacten met buurtgenoten negatief beïnvloeden, zo vinden de deelnemers aan de focusgesprekken. 4

6 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Inleiding 1. Inleiding Landelijk is per 1 januari 2007 de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) van kracht geworden. De Wmo is nadrukkelijk een participatiewet: meedoen is het uitgangspunt. De wet streeft ernaar dat mensen zolang mogelijk thuis blijven wonen en deelnemen aan de maatschappij, al of niet geholpen door hun eigen sociale netwerk. Is hulp vanuit het eigen netwerk niet mogelijk, dan is er ondersteuning vanuit de gemeente. Sinds de invoering van de Wmo in 2007 is er rondom de visie en uitvoering van deze ondersteuningswet veel gewijzigd. Met de Kanteling verschuift de Wmo van aanbodgericht - waarbij de klant een voorziening aanvraagt en de gemeente de aanvraag beoordeelt - naar een model waarbij de zelfredzaamheid en het eigen initiatief van de burger steeds belangrijker wordt. Dat zorgt voor veranderingen nu en in de toekomst. Bij het zoeken naar oplossingen voor de ondersteuningsbehoeften van de inwoners wordt steeds sterker de nadruk gelegd op de eigen kracht, het sociale netwerk van inwoners en de algemene voorzieningen. Als blijkt dat deze onvoldoende mogelijkheden bieden om de burger passend te ondersteunen, komt een individuele voorziening in beeld (zie figuur 1.1). West-Friesland houdt bij de vormgeving van het sociaal beleid sterk rekening met de beginselen van de Kanteling. Het centrale uitgangspunt van de Regionale Sociale Agenda is dan ook: Samen met alle actieve burgers in West-Friesland ervoor zorgen dat door goed regionaal sociaal beleid tussen nu en 2015 kwetsbare mensen langer zelfstandig thuis kunnen en willen blijven wonen en minder beroep doen op de tweedelijnszorg. De West-Friese gemeenten willen graag achterhalen in hoeverre de bevolking klaar is voor de verschuivingen die zich momenteel voordoen binnen de Wmo en zich goed voorbereiden op deze ontwikkelingen. Daarom is onderliggende sociale kracht monitor ontwikkeld. De monitor schetst een beeld van de eigen en sociale kracht van de Westfriezen. Ook is een inventarisatie gemaakt van algemene voorzieningen in de regio. De uitkomsten dienen concrete aanknopingspunten te geven voor de uitvoering van de regionale sociale agenda gericht op het vergroten van de zelfredzaamheid van inwoners in West-Friesland. Het onderzoek is zo ingericht dat deze als nulmeting dient en zich kan ontwikkelen tot een periodiek monitoringsinstrument. Figuur 1.1 De Kanteling Individuele voorzieningen Algemene voorzieningen Sociale kracht Eigen Kracht 5

7 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Inleiding Onderzoeksaanpak Het onderzoek is uitgevoerd door middel van deskresearch, een enquête en focusgroepen. Deskresearch Feitelijke gegevens op gemeente, stads-, dorps- en soms ook buurtniveau zijn uit verschillende bronnen bijeengebracht. De voornaamste bronnen zijn de databases van het CBS, gemeentegidsen en diverse onderzoeksrapportages, waarvan een deel door I&O Research is uitgevoerd. Enquête Er is een schriftelijke en online enquête uitgevoerd onder de inwoners in de Westfriese gemeenten. In totaal zijn inwoners uitgenodigd. Per gemeente zijn 65-plussers aangeschreven met het verzoek om deel te nemen aan het onderzoek. Daarnaast is het Westfries burgerpanel ingeschakeld. Ruim inwoners hebben de vragenlijst ingevuld, de totale respons komt daarmee op 34%. Focusgroepen Om verdere verdieping te kunnen geven aan de uitkomsten zijn drie focusgroepen uitgevoerd met in totaal 30 inwoners uit verschillende Westfriese gemeenten. Tabel 1.1 Responsoverzicht enquête benaderd respons web 18-plussers respons schriftelijk 65-plussers respons % Drechterland % Enkhuizen % Hoorn % Koggenland % Medemblik % Opmeer % Stede Broec % totaal % Uitgangspunten en keuzes Zelfredzaamheid De Sociale Kracht Monitor biedt inzicht in drie thema s: de eigen kracht van de Westfriezen, de sociale kracht in dorpen en steden en het algemene voorzieningenaanbod. De eigen kracht is binnen dit onderzoek in beeld gebracht door te kijken naar de mate waarin men zichzelf redt (binnen en/of buitenhuis). Dit is gedaan op basis van zelfrapportage van de respondent en eigen inschatting. Indeling naar gebieden Idealiter zijn de uitkomsten op deze onderwerpen uit te splitsen naar het niveau van de Westfriese kernen. Waar het gaat om de beschrijving van het voorzieningenaanbod is dat zeker mogelijk. Op een aantal andere punten is dit echter niet haalbaar. Zo zijn niet alle gegevens op het niveau van de kernen beschikbaar. Verder is het in beeld brengen van de eigen en sociale kracht per kern door middel van een enquête in principe wel mogelijk, maar vereist dan wel een zeer grote respons. 6

8 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Inleiding Mede om deze reden is ervoor gekozen de analyse te richten op het niveau van drie deelgebieden. We hebben gekozen voor een indeling naar drie gebieden (zie ook kaart hieronder): 1. de kleinere plattelandsdorpen; relatief laag voorzieningenniveau; gele kleur. 2. de grotere dorpen; relatief gemiddeld voorzieningenniveau; paarse kleur. 3. stedelijke gebieden; relatief hoog voorzieningenniveau; oranje kleur. Deze indeling is tot stand gekomen naar aanleiding van inwonersaantallen, mate van verstedelijking en de inventarisatie van voorzieningen. Figuur 1.2 Indeling gebiedstypen Obdam Hensbroek Rustenburg Hoogwoud Opmeer-Noord Spierdijk Aartswoud De Goorn De Weere Zandwerven en Lutkedijk Avenhorn Zuidermeer en omgeving Abbekerk Wognum Twisk Nibbixwoud Oostwoud Zwaagdijk-West Bangert en Oosterpolder Zwaag Risdam-Noord Blokker Medemblik Sijbekarspel Midwoud Hauwert Benningbroek-West Scharwoude Opperdoes Westwoud Oosterblokker Wervershoof Zwaagdijk-Oost Nieuwe Steen Risdam-Zuid Kersenboogerd Hoorn-Noord Berkhout Venenlaan-kwartier Grote Waal Binnenstad Schellinkhout Wijdenes Hoogkarspel Hem Andijk Enkhuizen-Noord Lutjebroek Bovenkarspel Centrum/Haven Grootebroek Oosterleek Centrum Venhuizen Analyse Op de enquêteresultaten is een weging toegepast naar gemeente en leeftijd. Op deze manier zijn de uitkomsten representatief voor de Westfriese populatie. Indien de percentages niet optellen tot 100 procent, is dit (tenzij anders aangegeven) het gevolg van afrondingsverschillen. Leeswijzer Hoofdstuk 2 zoomt in op de (zelf gerapporteerde) eigen kracht van de Westfriezen. Daarbij ligt de focus op de eigen zelfredzaamheid. We kijken onder meer naar aspecten die bepalend zijn voor iemands zelfredzaamheid. Ook onderwerpen zoals het gebruik van hulp en ondersteuning komen aan bod evenals de aanwezigheid van een sociaal netwerk bij niet-zelfredzamen en hun mogelijkheden om zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen. Hoofdstuk 3 behandelt de sociale kracht in West-Friesland. Hier passeren onderwerpen zoals betrokkenheid met de eigen buurt, participatie, deelname aan het verenigingsleven, vrijwilligerswerk, mantelzorg en burenhulp de revue. Hoofdstuk 4 gaat in op de primaire voorzieningen in de Westfriese dorpen en steden. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen medische basisvoorzieningen, woonvoorzieningen, sociaal-culturele voorzieningen, sportvoorzieningen, onderwijs en winkels voor dagelijkse boodschappen. Naast het aanbod aan deze voorzieningen, kijken we ook naar het gebruik en de waardering van deze voorzieningen. Deze rapportage geeft inzicht in de regionale resultaten. Voor elke gemeente is een aparte deelrapportage ontwikkeld met de belangrijkste uitkomsten. Oudendijk 7

9 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Eigen kracht 2. Eigen kracht Eén van de doelstellingen van de sociale kracht monitor is het bieden van inzicht in de eigen kracht van de Westfriezen. Bij eigen kracht gaat het veelal om de mogelijkheden van mensen om zelf oplossingen te vinden voor problemen. In dit hoofdstuk brengen we de eigen kracht van de Westfriezen in beeld door te kijken naar de mate waarin men zichzelf redt (binnen- en/of buitenshuis). Daarbinnen besteden we specifiek aandacht aan de groep niet-zelfredzamen; wat kenmerkt deze groep, welke ondersteuningsbehoeften hebben ze en hoe ervaren ze hun eigen woonomgeving? Eigen kracht Zelfredzaamheid Gezondheid Maatschappelijke status Sociaal netwerk Woonsituatie Zelfredzaamheid Een belangrijke indicator voor iemands eigen kracht, is de mate waarin men in staat is zichzelf te redden. Over het algemeen verstaat men onder zelfredzaamheid het vermogen om algemene dagelijkse verrichtingen zelfstandig te kunnen doen. Hoeveel Westfriezen zijn niet-zelfredzaam? Hoeveel inwoners van West-Friesland in hun zelfstandigheid beperkt worden, is lastig te bepalen. Aan de Westfriezen die deelnamen aan het onderzoek, is gevraagd in hoeverre men zichzelf buitenshuis en binnenshuis redt. Eén op de tien volwassen Westfriezen redt zich matig tot slecht; waarvan de meeste buitenshuis*. Vertaald naar de totale Westfriese bevolking gaat het om ruim inwoners. Alleen binnenshuis beperkt (1%) Alleen buitenshuis beperkt (5%) Binnen- én buitenshuis beperkt (4%) Zelfredzaamheid beïnvloedt door gezondheid Hoewel er enkele verschillen zijn in de mate van zelfredzaamheid in de plattelandsgebieden en steden van West-Friesland, wijken deze niet significant van elkaar af. Wel bestaat er een sterke relatie tussen gezondheid en zelfredzaamheid. Bijna driekwart van de personen met een beperkte zelfstandigheid, ondervindt lichamelijke problemen. Het gaat onder meer om langdurige ziekten, aandoeningen, handicaps of andere beperkingen die de persoon belemmert bij het dagelijks functioneren. Verder komen psychische problemen regelmatig voor; een kwart van de personen die zichzelf binnen- of buitenshuis slecht of matig redt, kampt hiermee. Volgens de GGD heeft 14% van de West-Friese 65- plussers een beperking in de algemene dagelijkse levensverrichtingen, zoals eten en aankleden. Een kwart heeft een mobiliteitsbeperking. (Bron: GGD gezondheidsprofielen 2011) 8 * de indeling in zelfredzaam en matig/slecht zelfredzaam in dit onderzoek is gedaan op basis van zelfrapportage en eigen inschatting van de respondent.

10 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Eigen kracht Niet-zelfredzaamheid stijgt met ouderdom Omdat gezondheid nauw samenhangt met leeftijd, is het ook niet verwonderlijk dat er een verband is tussen leeftijd en de zelfredzaamheid. Met name na het tachtigste levensjaar zien we een sterke daling van de zelfredzaamheid; circa de helft van de 80-plussers functioneert dan nog zelfstandig. Onder de 65-plussers is dat 82%. Figuur 2.1 Zelfredzaamheid naar leeftijd 95% 93% 82% 18% 54% 46% jaar jaar jaar 80 jaar en ouder matig/slecht zelfredzaam zelfredzaam Onderzoek toont aan dat naarmate men ouder wordt, de kans op kwetsbaarheid toeneemt. In West-Friesland is 16% van de inwoners 65 jaar of ouder, dit zijn personen. (bron: CBS & Gezond ouder worden in Nederland, RIVM 2011) In sommige Westfriese gemeenten krijgen ouderen bij het bereiken van een bepaalde leeftijd een huisbezoek van de gemeente om de behoefte aan zorg en ondersteuning te inventariseren. Tabel 2.1 Aantal en verhouding ouderen naar gemeente (bron: CBS, aantal per ) aantal 65-plussers aantal 80-plussers Drechterland (17%) 664 (3%) Enkhuizen (17%) 736 (4%) Hoorn (15%) 2479 (3%) Koggenland (16%) 788 (4%) Medemblik (17%) 1491 (3%) Opmeer (18%) 410 (4%) Stede Broec (17%) 663 (3%) West-Friesland (16%) (3%) Nederland (17%) (4%) De verwachting is dat het aandeel 65-plussers de komende jaren toeneemt. De bevolkingsprognose van het CBS laat zien dat in 2025 het aandeel 65-plussers ten opzichte van de totale bevolking is toegenomen tot 24% en in 2040 is dit naar verwachting 28%. Er is op regionaal en landelijk niveau sprake van een dubbele vergrijzing; niet alleen het aantal senioren neemt toe, het is vooral de groep oudere senioren (80+) die relatief sterker stijgt. Dit betekent dan ook dat de groep die zichzelf matig of slecht zelf redt, naar verwachting gaat toenemen. Figuur 2.2 Prognose bevolking t/m 2040 (bron: Primos) 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% jaar jaar jaar 80 jaar en ouder 9

11 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Eigen kracht Health Facts (Gezondheidsstatistieken) Naar verwachting gaat het aantal dementerenden de komende 30 jaar aanzienlijk toenemen. Momenteel kampen personen in West- Friesland met deze ziekte, in 2030 zijn dat er ruim Dit is een ruime verdubbeling. (bron: Ruim vier op de tien 65-plussers geeft aan dat ze een langdurige ziekte, aandoening, handicap of andere beperking hebben. Voor een groot deel belemmert deze ziekte ook het functioneren in het dagelijks leven. (bron: enquête Sociale Kracht Monitor West- Friesland) 10

12 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Eigen kracht Zelfredzaamheid heeft ook relatie met sociaal economische status Uit onderzoek komt naar voren dat de maatschappelijke positie ofwel de sociaal economische status een relatie heeft met de zelfredzaamheid. Deze wordt bepaald door iemands opleiding en inkomen. Wanneer men immers over meer hulpmiddelen beschikt, groeien de mogelijkheden om zichzelf te redden. Ook in West-Friesland is deze trend zichtbaar: onder niet-zelfredzamen is het inkomen en opleidingsniveau relatief laag. Figuur 2.3 Zelfredzaamheid naar netto huishoudeninkomen (eigen opgave) (Laag: < 1.400, midden: , hoog: > 3.100) Situatie inkomens in West-Friesland Het gemiddelde (bruto) inkomen van Westfriezen die een jaarinkomen ontvangen (door werk, uitkering of pensioen), is bijna euro. Naarmate de leeftijd toeneemt, stijgt het inkomen over het algemeen. Na de pensioneringsleeftijd neemt dit echter fors af, zij hebben gemiddeld euro per jaar minder inkomsten dan jarigen. Figuur 2.5 Gemiddeld (bruto) persoonlijk inkomen naar leeftijd in West-Friesland (bron: RIO) 12,5 11,7 32,5 33,6 35,7 37,0 20,8 21,7 29,3 30,0 75% 91% 97% tot 25 jaar jaar jaar 65 jaar en ouder totaal 25% 9% laag midden hoog matig/slecht zelfredzaam zelfredzaam Figuur 2.4 Zelfredzaamheid naar opleiding (eigen opgave) (Laag: geen opleiding/basisschool/vbo/lbo, midden: VMBO/HAVO/VWO/MBO, Hoog: HBO/universiteit) Westfriesland Nederland In de steden en kleinere dorpen wonen meer huishoudens met een hoog inkomen dan in de grotere dorpskernen. In stedelijke gebieden hebben relatief meer inwoners een hoge opleiding dan in kleine en grotere dorpskernen 77% 90% 95% 23% 10% laag midden hoog matig/slecht zelfredzaam zelfredzaam Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat personen met een hoger inkomen een hogere levensverwachting hebben. Ook heeft dit een positief effect op de beoordeling van de eigen gezondheid en het leven zonder lichamelijke beperkingen. (bron: Gezond ouder worden in Nederland, RIVM 2011) 11

13 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Eigen kracht Hulp en ondersteuning Een andere belangrijke indicator voor de zelfredzaamheid van de populatie, zijn verstrekte indicaties in het kader van de AWBZ. Op 1 januari 2013 beschikten Westfriezen over een geldige indicatie voor AWBZ-zorg voor lichamelijke problematiek; dit is 4% van de gehele Westfriese bevolking. De meesten ontvangen zorg op grond van somatische (lichamelijke) ziekten, aandoeningen of beperkingen (bijna 3.400). Hiervan is 88% 65 jaar of ouder. Ruim de helft van de niet-zelfredzamen ontvangt mantelzorg van de eigen kinderen, partner, familie en/of bekenden. Eén procent maakt gebruik van de diensten van vrijwilligersorganisaties zoals de Vrijwillige thuishulp en ouderenbonden. De helft van degenen met of zonder (professionele) hulp, heeft behoefte aan meer ondersteuning. Behoefte aan hulp bij klussen in huis De diensten waar personen met een beperkte zelfstandigheid vooral behoefte aan hebben, zijn een klusjesdienst, aanpassingen aan de woning, advies of hulp bij psychische problemen, dagbestedingsactiviteiten en hulp bij vervoer. Binnenshuis missen sommige ouderen ook hulp in de huishouding (11%). Figuur 2.6 Top 6 behoeften aan ondersteuning 1 2 Hulp bij klusjes in het huis (23%) 3 Woningaanpassing (13%) Dagbestedingsactiviteiten (13%) Ontvangt hulp, geen behoefte meer hulp (32%) 4 Psychische hulp of advies (13%) Ontvangt geen hulp, wel behoefte hulp (21%) Ontvangt hulp, wel behoefte meer hulp (29%) 5 Hulp bij vervoer (12%) 6 Huishoudelijke hulp (11%) Ontvangt geen hulp, geen behoefte hulp (17%) In de plattelandsgebieden ontvangen minder niet-zelfredzamen hulp, maar de behoefte hieraan is ook lager dan in de verstedelijkte gebieden. Verwachting dat hulp te duur is De voornaamste reden dat niet-zelfredzamen (nog) geen gebruik maken van hulp of ondersteuning, is omdat zij denken dat het (te) veel geld gaat kosten (44%) of niet weten waar zij terecht kunnen voor hulp (28%). Schaamte staat op de derde plaats (14%). Van de hulpbehoevenden heeft 13% in het verleden wel eens gebruik gemaakt van vrijwillige bemiddelaars: zij verbinden hulpbehoevenden met instellingen zonder tussenkomst van het Wmo-loket. Twee op de tien willen hier in de toekomst (misschien) wel gebruik van maken. 12

14 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Eigen kracht Sociaal netwerk Het blijkt dat een grote groep - ondanks dat ze zichzelf matig/slecht redden binnen- of buitenshuis - toch nog steeds participeert in de samenleving, door middel van vrijwilligerswerk, betrokkenheid bij een vereniging en deelname aan activiteiten in de wijk. De deelname onder zelfredzamen is overigens wel beduidend hoger. Drie op de tien niet-zelfredzamen zijn op geen van deze gebieden actief. Vooral in de grotere dorpen is men maatschappelijk actief. Figuur 2.7 Deel niet-zelfredzamen dat maatschappelijk actief is steden 65% 50% van de niet-zelfredzamen is betrokken bij een vereniging 39% van de niet-zelfredzamen is actief als vrijwilliger 25% van de niet-zelfredzamen is zelf actief als mantelzorger grotere dorpskernen kleinere dorpskernen 68% 78% 17% van de niet-zelfredzamen is in het afgelopen jaar actief geweest om de sfeer/contacten in de buurt te verbeteren totaal 71% 55% 60% 65% 70% 75% 80% 15% van de niet-zelfredzamen is in het afgelopen jaar actief geweest om de leefbaarheid/veiligheid van de buurt te verbeteren 36% van de niet-zelfredzamen heeft in het afgelopen jaar deelgenomen aan wijkactiviteiten 13

15 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Eigen kracht Sociale contacten beperkt onder niet-zelfredzamen De niet-zelfredzamen zijn qua sociale contacten meer gericht op de eigen directe woonomgeving dan de zelfredzamen. Bovendien vindt een relatief grote groep dat zij te weinig vrienden of kennissen hebben of hebben niemand voor dagelijkse probleempjes. In de kleinere plattelandsgebieden is het sociaal netwerk over het algemeen sterker; minder ervaart men de kennissenkring als te beperkt. Met name in de grotere dorpen is men sterk gericht op de eigen woonplaats. Figuur 2.8 Mate van sociale contacten Sociale contacten zijn heel belangrijk. Als je alle voorzieningen hebt en geld en een mooi huis, maar niemand kijkt naar je om dan voel je je wel heel eenzaam. Bron: Focusgesprek met inwoners Vindt kring van kennissen te beperkt 9% 31% Altijd iemand in omgeving voor dagelijkse probleempjes Sociale leven speelt vooral af in eigen buurt/dorp 51% 48% 35% 69% In verschillende Westfriese gemeenten bestaan cursussen waar inwoners leren het eigen netwerk te versterken. matig/slecht zelfredzaam zelfredzaam Sociale contacten zijn volgens de inwoners heel belangrijk om eenzaamheid tegen te gaan, om hulp te kunnen vragen aan buren, familie of vrienden en soms zelfs als een check of men nog gezond is. Dit wordt benadrukt in de focusgroepen met Westfriese inwoners. Wel ziet men een neerwaartse trend van sociale contacten, in steden én in de meeste dorpskernen. Dit heeft te maken met de drukke levens die inwoners (en vooral jongeren) hebben. Uit onderzoek onder 65-plussers in Enkhuizen (Peiling 65-plussers, I&O Research 2012) blijkt dat ruim de helft het leren omgaan met een computer de beste manier vindt om eenzaamheid onder senioren te bestrijden. Zij kunnen dan makkelijker communiceren met familie, vrienden of lotgenoten. Tijdens de focusgesprekken benadrukken de Westfriese inwoners het belang van persoonlijk contact. 14

16 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Eigen kracht Wonen Woningen hebben een groot effect op iemands zelfstandigheid: inwoners die zichzelf minder goed redden, kunnen bijvoorbeeld dankzij nultreden- of levensloopbestendige woningen wel zelfstandig blijven wonen. De vergrijzing gaat naar verwachting veel invloed hebben op de vraag naar aangepaste woningen, evenals de extramuralisering; de afname van het aantal plaatsingen in verzorgingshuizen. Uit de Regionale Woonvisie West-Friesland ( ) blijkt dat: de vraag naar specifieke seniorencomplexen afneemt omdat veel senioren er voor kiezen om zo lang mogelijk in de eigen woning te blijven wonen; de regio als taakstelling heeft dat de komende jaren ten minste een derde van de nieuwbouw geschikt moet zijn voor bewoning door senioren; voor de bestaande voorraad er een opgave ligt om een derde van de in potentie voor senioren geschikte woningen, voor deze doelgroep geschikt te maken; er aandacht is voor voldoende aanbod van voorzieningen, zoals wijksteunpunten, winkels en openbaar vervoer. Verhuisgeneigdheid laag onder senioren In WoON staat dat senioren weinig geneigd zijn om te verhuizen en een verhuizing vaak uit te stellen totdat ze niet meer zelfstandig willen of kunnen wonen. Ook uit eerder onderzoek blijkt dat de belangrijkste redenen om toch te verhuizen lichamelijke beperkingen en ongeschikte woningen zijn. 2 Evengoed wil zelfs dan driekwart beslist niet verhuizen. Dit omdat men te zeer gehecht is aan de eigen woning en omgeving, waarbij vooral de sociale omgeving of het informele netwerk als zeer belangrijk wordt geacht. Woont men in een buurt waar de omgevingsomstandigheden verslechteren of het sociaal netwerk achteruit gaat, dan stijgt de bereidheid te verhuizen. Dertien procent van de 45-plussers in West-Friesland wil binnen 5 jaar verhuizen, dat is aanzienlijk lager dan gemiddeld onder de volwassen Westfriese bevolking (21%) 3. Recentere cijfers over verhuisplannen in West-Friesland zijn niet beschikbaar. Momenteel vindt de meerderheid van de niet-zelfredzamen de eigen woning geschikt om tot op hoge leeftijd te bewonen (eventueel na aanpassing), ook als de mobiliteit (verder) afneemt. Voor 9% is de woning echt niet geschikt en niet aan te passen. Geschiktheid woning om tot op hoge leeftijd te bewonen (niet-zelfredzamen): woning geschikt (33%); woning na kleine aanpassingen geschikt (41%); woning na grote aanpassingen geschikt (18%); woning niet geschikt (9%). 1 WoonOnderzoek (VROM, 2009) 2 Bron: Ouderen van nu en van de toekomst (SCP, 2005). 3 Bron: Staat van de Regio (I&O Research, 2009) 15

17 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht 3. Sociale kracht Sociale kracht is een breed begrip, maar komt vooral neer op de bereidheid om te geven en te ontvangen, onderling vertrouwen en betrokkenheid. Iets dat wordt aangemoedigd door sociale netwerken en de eigen kracht, ideeën en initiatieven van bewoners. De leefbaarheid van dorpen en steden wordt positief beïnvloed door initiatieven die vanuit de gemeenschap zelf in gang zijn gezet. Dit sluit aan bij de Kantelingsgedachte; een model waarbij de zelfredzaamheid en het eigen initiatief van de burger steeds belangrijker wordt. Betrokkenheid Grote betrokkenheid bij eigen buurt De binding met de eigen buurt of dorp is groot in West-Friesland. Gemiddeld woont men al 23 jaar in hetzelfde dorp of stad. Vijftien procent woont er zelfs al 40 jaar of langer. Met name op het platteland is men honkvast; de woonduur is daar met 25 jaar gemiddeld het langst. In de steden en grotere dorpskernen ligt dat lager; hier is men gemiddeld 20 jaar gevestigd in dezelfde buurt. Figuur 3.1 Betrokkenheid bij eigen woonomgeving 21% 55% 24% steden 12% 14% 17% 55% 47% 33% 38% grotere dorpskernen kleinere dorpskernen 54% 29% totaal nauwelijks/niet betrokken enigszins betrokken heel betrokken De betrokkenheid bij het eigen dorp of eigen buurt varieert per gebiedstype. Grofweg geldt dat inwoners van dorpen meer betrokken zijn dan van steden. In de kleinere plattelandskernen voelt 38% zich zelfs zeer betrokken bij de eigen woonomgeving. In de meer verstedelijkte gebieden is dat circa een kwart. Eén op de vijf van hen geeft aan helemaal niet of nauwelijks betrokken te zijn bij het eigen dorp of de eigen buurt. 23 jaar woont men gemiddeld in de huidige woonbuurt of dorp 16

18 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Participatie Bewoners actiever op het platteland Het zijn vooral de bewoners van de kleinere plattelandskernen die het afgelopen jaar actief waren om de leefbaarheid van de buurt te vergroten. Hierbij kan gedacht worden aan schoonmaakacties en buurtpreventie. Ook waren zij actiever in het verbeteren van de sfeer in de buurt en het onderling contact (denk aan organiseren van buurtfeesten, braderieën en bewonersbijeenkomsten). De animo voor deelname aan activiteiten in de buurt ligt op het platteland ook een stuk hoger; tweederde nam het afgelopen jaar deel aan activiteiten in de buurt tegenover respectievelijk 41% en 57% in de grotere dorpskernen en steden. Figuur 3.2 Participatie bewoners 41% 22% 17% 17% steden 33% 57% 24% 42% 67% grotere kleinere dorpskernen dorpskernen 51% 29% 18% totaal actief geweest om de leefbaarheid en/of veiligheid te verbeteren actief geweest om de sfeer en het onderling contact te vergroten deelgenomen aan leuke activiteiten in het dorp/de buurt Iedereen kan wel iemand helpen. Dat hoeft niet eens veel tijd te kosten, maar men is er wel flink mee geholpen. Bron: Focusgesprek met inwoners 17

19 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Figuur 3.3 Aandeel actieve inwoners naar deelgebied Hensbroek/Spierdijk/Ursem (Koggenland) Venhuizen (Drechterland) Aartswoud/De Weere* (Opmeer) Hoogwoud (Opmeer) Wognum (Medemblik) Oosterleek/Schellinkhout/Wijdenes/Hem (Drechterland) Berkhout/Oudendijk/Scharwoude (Koggenland) Lutjebroek* (Stede Broec) Avenhorn/de Goorn (Koggenland) Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdijk/Midwoud/Oostwoud (Medemblik) Oosterblokker/Westwoud (Drechterland) Hoogkarspel (Drechterland) Wervershoof/Onderdijk (Medemblik) Binnenstad/Hoorn Noord/Venenlaankwartier (Hoorn) Obdam (Koggenland) Abbekerk/Lambertschaag/Opperdoes/Twisk/Benningbroek/Sijbekarspel (Medemblik) Opmeer/Spanbroek (Opmeer) Blokker/Zwaag (Hoorn) Binnen de vesting (Enkhuizen) Bovenkarspel (Stede Broec) Andijk (Medemblik) Grootebroek (Stede Broec) Buiten de vesting (Enkhuizen) Medemblik (Medemblik) Bangert-Oosterpolder* (Hoorn) Grote Waal* (Hoorn) Nieuwe Steen/Risdam-Zuid en Noord (Hoorn) Kersenboogerd (Hoorn) 35% 39% 79% 77% 77% 76% 75% 75% 74% 73% 72% 71% 71% 69% 67% 66% 65% 63% 62% 62% 60% 56% 55% 55% 53% 50% 48% 47% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 18 * Let op lage responsaantallen < 70 respondenten. Vanwege de kleine aantallen dienen deze uitkomsten met voorzichtigheid geïnterpreteerd te worden

20 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Verenigingsleven Lidmaatschap van vereniging of club relatief laag in steden Op het platteland is men het meest actief in het verenigingsleven. Tweederde van de bewoners van kleine dorpen is lid van een club of vereniging, meestal in de eigen kern. Daarop volgen de bewoners van de grotere dorpskernen; hier is 64% betrokken bij een vereniging of club. Het lidmaatschap is het laagst in de steden. Zesenveertig procent van de stadsbewoners is op geen enkele manier betrokken bij een vereniging of club. Figuur 3.4 Lidmaatschap vereniging of club 54% 65% 68% 60% De meeste bewoners zijn betrokken als lid bij een club of vereniging, hoewel drie op de tien er (ook) vrijwilligerswerk verricht. steden grotere dorpskernen kleinere dorpskernen totaal Relatie met vereniging waar men bij is betrokken (top 4 - meerdere antwoorden mogelijk): lid (43%); vrijwilligerswerk (29%); financieel steunen (18%); bestuurslid (14%). Locatie van betrokkenheid bij vereniging (meerdere antwoorden mogelijk): binnen eigen buurt/dorp (72%); niet in eigen buurt/dorp, wel in gemeente (27%); buiten de gemeente (15%). 19

21 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Figuur 3.5 Deelname verenigingsleven naar deelgebied Berkhout/Oudendijk/Scharwoude (Koggenland) Hensbroek/Spierdijk/Ursem (Koggenland) Venhuizen (Drechterland) Avenhorn/de Goorn (Koggenland) Wognum (Medemblik) Hoogkarspel (Drechterland) Hoogwoud (Opmeer) Obdam (Koggenland) Binnenstad/Hoorn Noord/Venenlaankwartier (Hoorn) Opmeer/Spanbroek (Opmeer) Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdijk/Midwoud/Oostwoud (Medemblik) Oosterleek/Schellinkhout/Wijdenes/Hem (Drechterland) Aartswoud/De Weere* (Opmeer) Oosterblokker/Westwoud (Drechterland) Lutjebroek* (Stede Broec) Wervershoof/Onderdijk (Medemblik) Abbekerk/Lambertschaag/Opperdoes/Twisk/Benningbroek/Sijbekarspel (Medemblik) Bovenkarspel (Stede Broec) Binnen de vesting (Enkhuizen) Andijk (Medemblik) Grote Waal* (Hoorn) Kersenboogerd (Hoorn) Blokker/Zwaag (Hoorn) Nieuwe Steen/Risdam-Zuid en Noord (Hoorn) Grootebroek (Stede Broec) Medemblik (Medemblik) Buiten de vesting (Enkhuizen) Bangert-Oosterpolder* (Hoorn) 25% 76% 74% 74% 72% 71% 71% 68% 68% 68% 67% 66% 66% 63% 62% 60% 58% 57% 56% 55% 55% 55% 53% 52% 51% 51% 49% 84% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 20 * Let op lage responsaantallen < 70 respondenten. Vanwege de kleine aantallen dienen deze uitkomsten met voorzichtigheid geïnterpreteerd te worden

22 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Vrijwilligerswerk Stedelingen minder vaak actief in vrijwilligerswerk De helft van alle Westfriezen verricht een vorm van georganiseerd vrijwilligerswerk. Met name in de kleinere plattelandsdorpen is men actief; een derde verricht daar minstens één keer per week vrijwilligerswerk. De meeste zijn actief als vrijwilliger in het dorp waarin zij wonen. In de grotere dorpskernen en steden verricht bijna de helft van de bewoners vrijwilligerswerk. In de steden zijn de bewoners niet zozeer actief in de eigen buurt, maar wel in de eigen gemeente. Potentieel aan vrijwilligers aanwezig Met name in de kleinere dorpsgemeenschappen ligt er een potentieel aan vrijwilligers. Zeventien procent is bereid in de nabije toekomst (meer) vrijwilligerswerk te doen. Ook in de grotere dorpskernen zou 13% dat in de toekomst best willen doen. In de meer stedelijke gebieden van West-Friesland is die bereidheid iets lager. Het potentieel bestaat vooral onder inwoners die momenteel al vrijwilligerswerk uitvoeren (zie tabel 3.1). Figuur 3.6 Vrijwilligerswerk Frequentie van vrijwilligerswerk (onder vrijwilligers): elke dag (6%); één of meerdere keren per week (51%); één of meerdere keren per maand (24%); minder dan één keer per maand (19%). 46% 50% 10% 13% 60% 18% 50% 12% Locatie van vrijwilligerswerk (meerdere antwoorden mogelijk): binnen eigen buurt/dorp (69%); niet in eigen buurt/dorp, wel in gemeente (24%); buiten de gemeente (20%). steden grotere dorpskernen kleinere dorpskernen Vrijwilliger Tabel 3.1 Bereid om (meer) vrijwilligerswerk te doen Zeker bereid tot vrijwilligerswerk geen vrijwilliger wel vrijwilliger totaal zeker 5% 19% 12% misschien 51% 58% 54% zeker niet 44% 23% 34% totaal 21

23 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Figuur 3.7 Aandeel vrijwilligers naar deelgebied Berkhout/Oudendijk/Scharwoude (Koggenland) Hensbroek/Spierdijk/Ursem (Koggenland) Binnenstad/Hoorn Noord/Venenlaankwartier (Hoorn) Oosterblokker/Westwoud (Drechterland) Oosterleek/Schellinkhout/Wijdenes/Hem (Drechterland) Aartswoud/De Weere* (Opmeer) Wognum (Medemblik) Hoogwoud (Opmeer) Opmeer/Spanbroek (Opmeer) Avenhorn/de Goorn (Koggenland) Venhuizen (Drechterland) Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdijk/Midwoud/Oostwoud (Medemblik) Hoogkarspel (Drechterland) Obdam (Koggenland) Lutjebroek* (Stede Broec) Grootebroek (Stede Broec) Medemblik (Medemblik) Binnen de vesting (Enkhuizen) Andijk (Medemblik) Abbekerk/Lambertschaag/Opperdoes/Twisk/Benningbroek/Sijbekarspel (Medemblik) Blokker/Zwaag (Hoorn) Buiten de vesting (Enkhuizen) Grote Waal* (Hoorn) Nieuwe Steen/Risdam-Zuid en Noord (Hoorn) Kersenboogerd (Hoorn) Wervershoof/Onderdijk (Medemblik) Bovenkarspel (Stede Broec) Bangert-Oosterpolder* (Hoorn) 28% 47% 47% 45% 45% 43% 43% 43% 43% 41% 40% 58% 57% 55% 54% 52% 52% 52% 52% 49% 49% 48% 67% 66% 64% 62% 59% 74% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 22 * Let op lage responsaantallen < 70 respondenten. Vanwege de kleine aantallen dienen deze uitkomsten met voorzichtigheid geïnterpreteerd te worden

24 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Mantelzorg Ruim een vijfde van de Westfriezen verleent mantelzorg Mantelzorg is de zorg die men geeft aan een bekende uit de directe omgeving, zoals partner, kind, buren of vrienden, als deze persoon voor een langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. De zorg kan bestaan uit het doen van het huishouden, wassen en aankleden, gezelschap houden, vervoer en geldzaken regelen. Mantelzorg wordt niet betaald. Frequentie van mantelzorg: elke dag (26%); één of meerdere keren per week (47%); één of meerdere keren per maand (36%); minder dan één keer per maand (17%). Tweeëntwintig procent van de inwoners van West-Friesland biedt mantelzorg aan een familielid of andere naaste die chronisch ziek of gehandicapt is. Of men in een dorp of stad woont met veel of weinig voorzieningen maakt hierin geen verschil. Negentien procent van de Westfriese bevolking verleent al langer dan 3 maanden en/of meer dan 8 uur per week mantelzorg. Dit percentage is vergelijkbaar met het landelijke niveau van 20%. 4 De grootste groep mantelzorgers (55%) besteedt per week maximaal vier uur aan mantelzorg. Een vijfde is gemiddeld vijf tot acht uur per week met mantelzorg bezig. Het SCP definieert intensieve mantelzorg als mantelzorg die meer dan acht uur per week wordt verleend. In West-Friesland verleent ruim een kwart (27%) van de mantelzorgers intensieve mantelzorg. Dit is zes procent van de totale bevolking. Zeven op de tien mantelzorgers verlenen al minstens een jaar zorg; een kwart doet dat zelfs al meer dan vijf jaar. Bijna één op de vijf mantelzorgers (21%) geeft aan daarbij ondersteuning nodig te hebben of wil dat iemand een deel van de werkzaamheden overneemt. Gemiddeld aantal uren mantelzorg per week: < 5 uur (55%); 5-8 uur (18%); 9-16 uur (11%); uur (6%); meer dan 24 uur (10%). Duur mantelzorg: < 3 maanden (12%); 3 maanden tot een jaar (19%); 1-2 jaar (17%); 3-5 jaar (28%); meer dan 5 jaar (25%). 4 Bron: Mantelzorg uit de doeken, Sociaal Cultureel Planbureau (2010) 23

25 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Figuur 3.8 Aandeel mantelzorgers naar deelgebied Aartswoud/De Weere* (Opmeer) Oosterleek/Schellinkhout/Wijdenes/Hem (Drechterland) Avenhorn/de Goorn (Koggenland) Opmeer/Spanbroek (Opmeer) Obdam (Koggenland) Lutjebroek* (Stede Broec) Bovenkarspel (Stede Broec) Berkhout/Oudendijk/Scharwoude (Koggenland) Binnenstad/Hoorn Noord/Venenlaankwartier (Hoorn) Wervershoof/Onderdijk (Medemblik) Venhuizen (Drechterland) Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdijk/Midwoud/Oostwoud (Medemblik) Buiten de vesting (Enkhuizen) Grote Waal* (Hoorn) Bangert-Oosterpolder* (Hoorn) Abbekerk/Lambertschaag/Opperdoes/Twisk/Benningbroek/Sijbekarspel (Medemblik) Oosterblokker/Westwoud (Drechterland) Hoogkarspel (Drechterland) Medemblik (Medemblik) Nieuwe Steen/Risdam-Zuid en Noord (Hoorn) Wognum (Medemblik) Binnen de vesting (Enkhuizen) Andijk (Medemblik) Kersenboogerd (Hoorn) Grootebroek (Stede Broec) Hensbroek/Spierdijk/Ursem (Koggenland) Blokker/Zwaag (Hoorn) Hoogwoud (Opmeer) 29% 27% 27% 26% 26% 26% 26% 25% 25% 25% 23% 23% 23% 23% 23% 22% 21% 21% 21% 21% 19% 19% 19% 18% 17% 16% 16% 12% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 24 * Let op lage responsaantallen < 70 respondenten. Vanwege de kleine aantallen dienen deze uitkomsten met voorzichtigheid geïnterpreteerd te worden

26 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Burenhulp Bereidheid tot geven van burenhulp Hulp bieden aan buurtbewoners doet bijna zeven op de tien Westfriezen. Dit verschilt in de dorpskernen niet significant van de steden. Bijna drie op de tien verleent geen hulp, maar zou dit wel doen als erom gevraagd werd. Slechts twee procent geeft aan dit ook niet te doen indien dit gevraagd wordt. Boodschappen doen of iemand brengen/halen zijn de meest gewenste vormen van hulp of ondersteuning bieden. Veel sportverenigingen doen mee aan Meer Vrijwilligers in Kortere Tijd. Hierbij worden (ouders van) jeugdleden onder andere telefonisch benaderd en gevraagd wat zij voor de club kunnen betekenen. Dit principe kan ook ingezet worden door vrijwilligerscentrales om vrijwilligers te werven voor concrete klusjes in de buurt. Figuur 3.9 Burenhulp 67% 69% 29% 74% 69% De meeste deelnemers aan de focusgroepen vinden dat iedereen wel iets van vrijwilligerswerk of burenhulp kan doen. Dit hoeft niet direct om een vast aantal uur per week te gaan, maar kan ook kleinschalig zijn, zoals klusjes of boodschappen doen voor de buren. 30% 30% 26% 29% Verleent burenhulp Bereid tot burenhulp steden grotere dorpskernen kleinere dorpskernen totaal Figuur 3.10 Top 6 soorten hulp die men wil doen 1 Boodschappen doen (55%) 2 Vervoer aanbieden (54%) 69% van de Westfriezen biedt burenhulp 3 4 Klusjes in en om huis (43%) Gezelschap bieden (42%) 29% van de Westfriezen is bereid tot geven van burenhulp 5 Koken of samen eten (29%) 6 Advies of hulp geven bij geldkwesties (27%) 25

27 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Figuur 3.11 Aandeel burenhulpverleners naar deelgebied Oosterleek/Schellinkhout/Wijdenes/Hem (Drechterland) Venhuizen (Drechterland) Avenhorn/de Goorn (Koggenland) Obdam (Koggenland) Berkhout/Oudendijk/Scharwoude (Koggenland) Hensbroek/Spierdijk/Ursem (Koggenland) Aartswoud/De Weere* (Opmeer) Buiten de vesting (Enkhuizen) Bangert-Oosterpolder* (Hoorn) Blokker/Zwaag (Hoorn) Binnenstad/Hoorn Noord/Venenlaankwartier (Hoorn) Andijk (Medemblik) Opmeer/Spanbroek (Opmeer) Abbekerk/Lambertschaag/Opperdoes/Twisk/Benningbroek/Sijbekarspel (Medemblik) Bovenkarspel (Stede Broec) Wognum (Medemblik) Lutjebroek* (Stede Broec) Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdijk/Midwoud/Oostwoud (Medemblik) Grote Waal* (Hoorn) Nieuwe Steen/Risdam-Zuid en Noord (Hoorn) Kersenboogerd (Hoorn) Hoogkarspel (Drechterland) Oosterblokker/Westwoud (Drechterland) Hoogwoud (Opmeer) Grootebroek (Stede Broec) Wervershoof/Onderdijk (Medemblik) Medemblik (Medemblik) Binnen de vesting (Enkhuizen) 51% 85% 85% 81% 80% 78% 77% 75% 75% 74% 74% 72% 71% 70% 70% 69% 69% 67% 67% 67% 67% 66% 64% 63% 63% 61% 57% 56% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 26 * Let op lage responsaantallen < 70 respondenten. Vanwege de kleine aantallen dienen deze uitkomsten met voorzichtigheid geïnterpreteerd te worden

28 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Sociale kracht Op basis van het gemiddelde percentage inwoners dat betrokken is bij de eigen buurt, participeert in de eigen buurt, lid is van een vereniging of club, mantelzorg of burenhulp verleent of vrijwilliger is het indexcijfer sociale kracht berekend. De sociale kracht is het hoogst in de plattelandsgebieden zoals Koggenland en Drechterland en het laagst in de meer stedelijke gemeenten zoals Enkhuizen en Hoorn. Figuur 3.12 Sociale kracht naar gemeente Figuur 3.13 Sociale kracht naar deelgebied 100% 80% 100% 60% 40% 59% 48% 48% 62% 52% 56% 49% 80% 60% 48% 54% 60% 52% 40% 20% 20% 0% Drechterland Enkhuizen Hoorn Koggenland Medemblik Opmeer Stede Broec 0% Steden Grotere dorpskernen Kleinere dorpskernen West-Friesland 27

29 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Figuur 3.14 Sociale kracht naar deelgebied Berkhout/Oudendijk/Scharwoude (Koggenland) Oosterleek/Schellinkhout/Wijdenes/Hem (Drechterland) Hensbroek/Spierdijk/Ursem (Koggenland) Venhuizen (Drechterland) Avenhorn/de Goorn (Koggenland) Aartswoud/De Weere (Opmeer) Binnenstad/Hoorn Noord/Venenlaankwartier (Hoorn) Wognum (Medemblik) Obdam (Koggenland) Oosterblokker/Westwoud (Drechterland) Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdijk/Midwoud/Oostwoud (Medemblik) Opmeer/Spanbroek (Opmeer) Hoogwoud (Opmeer) Lutjebroek (Stede Broec) Hoogkarspel (Drechterland) Abbekerk/Lambertschaag/Opperdoes/Twisk/Benningbroek/Sijbekarspel (Medemblik) Blokker/Zwaag (Hoorn) Wervershoof/Onderdijk (Medemblik) Bovenkarspel (Stede Broec) Andijk (Medemblik) Buiten de vesting (Enkhuizen) Grote Waal (Hoorn) Binnen de vesting (Enkhuizen) Grootebroek (Stede Broec) Medemblik (Medemblik) Nieuwe Steen/Risdam-Zuid en -Noord (Hoorn) Kersenboogerd (Hoorn) Bangert-Oosterpolder (Hoorn) 39% 51% 50% 50% 50% 49% 49% 47% 47% 46% 45% 44% 43% 63% 63% 62% 62% 61% 59% 59% 58% 56% 56% 56% 56% 56% 56% 67% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 28

30 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Sociale kracht Figuur 3.15 Eigen en sociale kracht naar deelgebied Medemblik 9%45% Aartswoud/De Weere 11% 61% Abbekerk/Lambertschaag/ Opperdoes/T wisk 8% 51% Wervershoof/Onderdijk Andijk 14% 50% 12% 49% Hoogwoud 8% 56% Buiten de vesting Bovenkarspel 9% 49% Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdijk Opmeer/Spanbroek 10% 50% 16% 56% Lutjebroek 14%56% 17% 56% Binnen de vesting Grootebroek 10% 47% 17% 46% Hoogkarspel 11% 56% Wognum Obdam 10% 59% Oosterblokker/Westwoud 6%58% Bangert en 10%56% Oosterpolder 1% 39% Zwaag/Blokker Centrum Venhuizen 12% 50% 6% 62% Nieuwe Steen/Risdam Zuid en Noord Hensbroek/Spierdijk/Ursem 9% 44% Kersenboogerd 8% 63% Binnenstad/Hoorn Noord 12% 43% Oosterleek/Schellinkhout/ /Venenlaankwartier Wijdenes/Hem Grote Waal 5% 59% 5% 63% 11%47% Berkhout/Oudendijk/Scharwoude 11%67% De Goorn/Avenhorn 12%62% % niet-zelfredzamen % sociale kracht De kaart aan de linkerzijde toont per deelgebied in West-Friesland de sociale en eigen kracht (in procenten). Aandachtsgebieden zijn de kernen en gebieden met een lage sociale kracht en hoog aandeel niet-zelfredzamen zoals Kersenboogerd en Grootebroek. Gebieden met een hoge sociale kracht en relatief weinig niet-zelfredzamen zijn: Oosterleek/Schellinkhout/Wijdenes/Hem, Venhuizen en Obdam. Gebieden zoals Hauwert/Nibbixwoud/ Zwaagdijk/Midwoud/Oostwoud en een dorp als Lutjebroek kennen een relatief hoog aandeel niet-zelfredzamen, maar hebben tegelijkertijd ook een hoge sociale kracht om dit mogelijkerwijze op te vangen. 29

31 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen 4. Algemene voorzieningen Algemene voorzieningen krijgen binnen de Kantelingsgedachte een steeds belangrijkere rol. Hierbij kan gedacht worden aan de huisarts, het wijkcentrum, verzorgings- of verpleeghuis of clubs en verenigingen. Wanneer de eigen en sociale kracht onvoldoende is, zou men in principe op de algemene voorzieningen moeten kunnen terugvallen. De regio West-Friesland heeft naast enkele grotere steden zoals Hoorn en Enkhuizen een sterk plattelandskarakter met veel dorpen. Vooral in deze plattelandsgemeenten en dorpen staat het voorzieningenniveau de laatste jaren onder druk. De dorpen krijgen steeds minder aanwas door migratie. Daar komt nog eens bij dat de regio als geheel kampt met de gevolgen van de vergrijzing van de bevolking. Om inzicht te krijgen in het feitelijke voorzieningenaanbod en de wensen en behoeften van Westfriezen op dat gebied, is een inventarisatie gemaakt van verschillende basisvoorzieningen. Daarbij is de volgende indeling gehanteerd: Medisch We streefden ernaar om de inventarisatie zo volledig mogelijk te maken, echter het kan zijn dat het beeld niet geheel compleet is. Er is gekeken naar het beeld over de hele regio. Waar mogelijk zijn opvallende uitkomsten op gebieds- of gemeenteniveau vermeld. Er is gebruikt gemaakt van geografische kaarten om de situering van de algemene voorzieningen in beeld te brengen. De symbolen voor de voorzieningen zijn met zorgvuldigheid ingepast in de kaarten. Dit laat onverhoopt dat er bij enkele een afwijking mogelijk is. In de enquête zijn ook enkele vragen opgenomen over het voorzieningenniveau en de waardering hiervoor. In de volgende paragrafen wordt per soort voorziening eerst de uitkomst van de inventarisatie weergegeven. Vervolgens wordt ingegaan op de uitkomsten van de enquête over de betreffende voorzieningen: behoefte aan de voorziening, het bezoekerspercentage en de waardering onder bezoekers (indien bekend). Ten slotte gaan we in op de gewenste reisafstand en het belang dat men hecht aan de voorziening om zelfstandig te kunnen blijven wonen. Deze uitkomsten zijn niet voor alle voorzieningen bekend. De analyse vindt voornamelijk plaats op gebiedstype niveau (kleinere dorpen, grotere dorpen, steden). Levensonderhoud Sociaal cultureel Voorzieningen Sport Wonen Onderwijs 30

32 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Medische basisvoorzieningen 31

33 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Medische basisvoorzieningen Tot de medische basisvoorzieningen rekenen we de huisarts, tandarts, fysiotherapeut en apotheek. De meeste grotere dorpen en wijken in West-Friesland beschikken over een dergelijke voorziening. Negen van de ruim vijftig kernen en wijken hebben alle vier de voorzieningen. Dit zijn uiteraard de grotere kernen, zoals Medemblik, Wognum, Wervershoof, Hoogkarspel, Grootebroek en Enkhuizen, aangevuld met enkele Hoornse wijken. In de landelijke gebieden ontbreken medische voorzieningen vaak. Met name in de gemeenten Medemblik, Drechterland en Koggenland zijn veel kernen zonder medische voorzieningen. Weinig behoefte aan meer medische voorzieningen Veel meer inwoners van de stedelijke gebieden en de grotere dorpen vinden dat er voldoende zorgvoorzieningen in de eigen buurt zijn, dan in de kleine kernen. In de dorpen is de behoefte niet groter dan in de andere gebieden. Figuur 4.1 Aanwezigheid en behoefte zorgvoorzieningen in buurt of dorp kleinere dorpskernen grotere dorpskernen steden totaal 53% 79% 74% 71% 10% 8% 8% 36% 8% 14% 18% 20% voldoende onvoldoende, wel behoefte onvoldoende, geen behoefte 18% van de matig/slecht zelfredzamen wil meer zorgvoorzieningen in de buurt/dorp Huisarts - Er zijn ongeveer 70 huisarts-praktijken in de regio, vooral gevestigd in de meer bevolkte gebieden. - Inwoners van kleine kernen zijn bereid om verder te reizen dan inwoners van grotere dorpen en steden. - Huisarts in nabije omgeving is een musthave om zelfstandig te blijven wonen, vooral voor niet-zelfredzamen. Tandarts - Er zijn bijna 80 tandartspraktijken. - Ze zijn vooral in de verstedelijkte gebieden aanwezig. - Meer inwoners van de stedelijke gebieden en grotere dorpen willen een tandarts binnen twee kilometer dan inwoners uit kleinere dorpen. Voor die laatste groep is de bereidheid te reizen groter. Apotheek en fysiotherapeut - Westfriesland kent bijna 80 fysiotherapeuten. - In de regio zijn 16 apotheken. Koggenland is de enige gemeente zonder zelfstandige apotheek. In deze gemeente is de medicijnverstrekking gekoppeld aan een huisartsenpost. 32

34 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Figuur 4.2 Medische basisvoorzieningen in West-Friesland Medemblik Aartswoud/De W eere Abbekerk/Lambertschaag/ Opperdoes/Twisk Hoogwoud Onderdij k/werv ershoof Andij k Buiten de vesting Opmeer/Spanbroek Obdam Hensbroek/Spierdijk/Ursem Wognum Zwaag/Blokker Risdam-Noord-Zuid/ Nieuwe Steen Grote W aal Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud Binnenstad/Hoorn Noord/ Venenlaankwartier Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Kersenboogerd Hoogkarspel Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Lutjebroek Grootebroek Venhuizen Bovenkarspel Binnen de vesting verklaring symbolen Huisartspraktijk Tandartspraktijk Fysiotherapie Apotheek Avenhorn/De Goorn Berkhout/Oudendijk/Scharwoude 33

35 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Woonvoorzieningen 34

36 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Woonvoorzieningen West-Friesland beschikt over diverse woonvormen voor niet-zelfredzamen, wanneer zelfstandig thuis wonen geen optie meer is, zoals verzorgings- en verpleeghuizen. In totaal zijn er 34 verzorgingshuizen/woonzorgcentra (voorheen bekend als bejaardenhuizen) in de regio. Alle Westfriese gemeenten beschikken over een verzorgingstehuis, maar ze zijn wel geconcentreerd in de hoofdkernen en de meer stedelijke gebieden. 5 Medemblik heeft met tien verzorgingstehuizen het hoogste aantal. De regio kent acht verpleeghuizen, vooral in de stedelijke gebieden. Hoorn heeft er drie, Enkhuizen twee, Koggenland ook twee en de laatste staat in Lutjebroek. Alleen Obdam, de binnenstad van Enkhuizen en een aantal Hoornse wijken hebben de beschikking over zowel een verpleeg- als een verzorgingshuis. Geschiktheid woningen - Op dit moment woont 17% van de Westfriezen in een woning die geschikt is om op hoge leeftijd te bewonen, voor 46% na wat kleine aanpassingen. - Bij een kwart is de woning niet geschikt voordat er grote aanpassingen worden gedaan. - Volgens 12% is de woning absoluut niet geschikt om op hogere leeftijd te bewonen. Een andere optie om toch zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen, is het bieden van zorg aan huis. De thuiszorg valt met de komst van de Wmo in 2007 niet langer automatisch onder de AWBZ. Dit houdt in dat enkel mensen met ernstige beperkingen nog tot de doelgroep van de AWBZ horen. De overige zorgvragers zijn aangewezen op de Wmo-voorzieningen van de gemeente, particuliere zorg of mantelzorg. De grootste thuiszorgleveranciers in West-Friesland zijn de Omring en Stichting Zorghulp West-Friesland/Hulpvaardig, die werken beide bovenlokaal. 61% van de Westfriezen vindt hulp in het huishouden (zeer) belangrijk om zelfstandig te kunnen blijven wonen in eigen dorp/buurt. Onder de nietzelfredzamen ligt dat percentage nog hoger: 75%. 5 Bron: Woonvisie West-Friesland

37 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Figuur 4.3 Verpleeg- en verzorgingshuizen in West-Friesland Medemblik Aartswoud/De W eere Abbekerk/Lambertschaag/ Opperdoes/Twisk Onderdij k/werv ershoof Andij k Hoogwoud Buiten de vesting Opmeer/Spanbroek Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Lutjebroek Grootebroek Bovenkarspel Binnen de vesting Wognum Hoogkarspel Obdam Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud verklaring symbolen Hensbroek/Spierdijk/Ursem Risdam-Noord-Zuid/ Nieuwe Steen Zwaag/Blokker Binnenstad/Hoorn Noord/ Venenlaankwartier Kersenboogerd Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Venhuizen Verzorgingshuis Verpleeghuis Grote W aal Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Avenhorn/De Goorn 36

38 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Sociaal culturele voorzieningen 37

39 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Sociaal culturele voorzieningen Sociaal-culturele voorzieningen vooral in kleinere kernen veel gebruikt Tot de sociaal-culturele basisvoorzieningen rekenen we de wijk- en buurthuizen. Wijk- en buurthuizen hebben een belangrijke ontmoetingsfunctie. West-Friesland telt ruim 50 wijk- of buurtcentra/huizen. In de meer landelijke gemeenten Drechterland, Koggenland en Medemblik is het aanbod relatief groot, evenals in Hoorn. Er zijn in de regio 0,2 wijk- en buurthuizen per inwoners. Men vindt vooral in de grotere dorpen het aanbod aan voorzieningen voor ontmoeting en sociale activiteiten voldoende. In de steden en kleinere dorpen blijft dit iets achter, maar de behoefte is in alle gebieden even groot. Bij nietzelfredzamen wenst men meer voorzieningen dan gemiddeld. Figuur 4.4 Aanwezigheid ontmoetingsvoorzieningen in buurt of dorp Wijk- en buurthuizen - De wijk- en buurthuizen worden in de stedelijke gebieden minder bezocht (38%) dan in grotere en kleinere dorpen (respectievelijk 54% en 65%). - De waardering onder de bezoekers komt uit op een 7,2. Dit verschilt niet naar gebied. - Vooral inwoners uit de kleine en wat grotere dorpskernen willen maximaal 2 kilometer afleggen voor een wijk- of buurthuis. Voor stedelingen is de bereidheid om verder te reizen groter. kleinere dorpskernen 61% 16% 24% grotere dorpskernen 74% 15% 11% steden 63% 16% 21% totaal 67% 15% 18% voldoende onvoldoende, wel behoefte onvoldoende, geen behoefte 23% van de matig/slecht zelfredzamen wil meer ontmoetingsvoorzieningen in de buurt/dorp 38

40 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Figuur 4.5 Wijk- en buurthuizen in West-Friesland Medemblik Aartswoud/De W eere Abbekerk/Lambertschaag/ Medemblik Opperdoes/Twisk Aartswoud/De W eere Abbekerk/Lambertschaag/ Medemblik Onderdijk/Werv ershoof Opperdoes/Twisk Andij k Aartswoud/De Medemblik W eere Medemblik Abbekerk/Lambertschaag/ Opperdoes/Twisk Onderdij k/werv ershoof Aartswoud/De W eere Hoogwoud Abbekerk/Lambertschaag/ Andij k Aartswoud/De W eere Aartswoud/De Abbekerk/Lambertschaag/ W eere Aartswoud/De W eere Opperdoes/Twisk Abbekerk/Lambertschaag/ Onderdijk/Werv ershoof Abbekerk/Lambertschaag/ Buiten de vesting Opperdoes/Twisk Opperdoes/Twisk Andij k Opperdoes/Twisk Hoogwoud Onderdijk/Werv ershoof Onderdij k/werv ershoof Onderdijk/Werv ershoof Andij k Buiten de vesting Hoogwoud Onderdijk/Werv ershoof Andij k Andij k Andij k Bovenkarspel Buiten de ves Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Hoogwoud Hoogwoud Lutjebroek Hoogwoud Binnen de vesting Bovenkarspel Hoogwoud Opmeer/Spanbroek Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Buiten Buiten de vesting de vesting Buiten de vesting Lutjebroek Grootebroek Binnen de vesting Buiten de vesting Bovenkarspel Opmeer/Spanbroek Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Grootebroek Hoogkarspel Lutjebroek B Wognum Bovenkarspel Opmeer/Spanbroek Bovenkarspel Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Hoogkarspel Bovenkarspel Wognum Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Lutjebroek k Lutjebroek Bovenkarspel Binnen de vesting Grootebroek Binnen de vesting Opmeer/Spanbroek Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud Lutjebroek Binnen de vesting Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Opmeer/Spanbroek Obdam Opmeer/Spanbroek Lutjebroek Grootebroek Hoogkarspel Binnen de vesting Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud Wognum Grootebroek verklaring symbolen Opmeer/Spanbroek Grootebroek Obdam Hoogkarspel Wognum Zwaag/Blokker Hoogkarspel Grootebroek verklaring symbolen Venhuizen Wognum Risdam-Noord-Zuid/ Hoogkarspel Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud Buurthuis Wognum Zwaag/Blokker Obdam Risdam-Noord-Zuid/ Nieuwe Steen Hoogkarspel Venhuizen Buurthuis Wognum Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud verklarin Nieuwe Steen Obdam Bangert-Oosterpolder Kersenboogerd Oosterblokker/Westwoud Obdam Hensbroek/Spierdijk/Ursem Bangert-Oosterpolder Kersenboogerd Oosterblokker/Westwoud Zwaag/Blokker verklaring symbolen Venhuizen Risdam-Noord-Zuid/ Obdam Hensbroek/Spierdijk/Ursem Bangert-Oosterpolder verklaring symbolen Binnenstad/Hoorn Oosterblokker/Westwoud Noord/ Zwaag/Blokker Nieuwe Steen Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Venhuizen verklaring Risdam-Noord-Zuid/ Venenlaankwartier Buurthuis symbolen Obdam Binnenstad/Hoorn Noord/ Zwaag/Blokker Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Venhuizen Nieuwe Steen Venenlaankwartier Risdam-Noord-Zuid/ Buurthuis Grote W aal Kersenboogerd verklaring symbolen Hensbroek/Spierdijk/Ursem Zwaag/Blokker Risdam-Noord-Zuid/ Nieuwe Steen Venhuizen Grote W aal Buurthuis Zwaag/Blokker Kersenboogerd Hensbroek/Spierdijk/Ursem Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Nieuwe Steen Binnenstad/Hoorn Noord/ Venhuizen Risdam-Noord-Zuid/ Kersenboogerd Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Buurthuis Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Venenlaankwartier Hensbroek/Spierdijk/Ursem Nieuwe Steen Binnenstad/Hoorn Noord/ Avenhorn/De Goorn Kersenboogerd Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Avenhorn/De Goorn Venenlaankwartier Binnenstad/Hoorn Noord/ Grote W aal Hensbroek/Spierdijk/Ursem Kersenboogerd Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Hensbroek/Spierdijk/Ursem Grote W aal Venenlaankwartier Binnenstad/Hoorn Noord/ Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Grote W aal Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Venenlaankwartier Binnenstad/Hoorn Noord/ Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Venenlaankwartier Avenhorn/De Goorn Grote Avenhorn/De Goorn Berkhout/Oudendijk/Scharwoude W aal Grote W aal Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Avenhorn/De Goorn Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Avenhorn/De Goorn Avenhorn/De Goorn Medemblik Buurth 39

41 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Sportvoorzieningen 40

42 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Sportvoorzieningen Bijna drie sportverenigingen per duizend inwoners in West-Friesland Sport is een niet meer weg te denken onderdeel van de maatschappij en een belangrijke vrijetijdsfactor. Gemeenten besteden in hun beleid veel aandacht aan sportbeoefening als onderdeel van de bevordering van een gezonde leefstijl en de participatie van inwoners. West-Friesland kent een rijk sportverenigingsleven; de regio telt ruim 550 sportverenigingen. Dit is gemiddeld 2,7 per inwoners. Met name de gemeente Medemblik heeft veel sportverenigingen. Hierbij is overigens geen rekening gehouden met de omvang van de vereniging. Verder zijn er in de regio bijna twintig (openlucht) zwembaden, bijna vijftig sporthallen/gymzalen en ongeveer dertig sport- en fitnesscentra/scholen. De hoeveelheid sportvoorzieningen wordt met name in de grotere dorpen als voldoende gezien, de steden en vooral de kleinere dorpen scoren lager. Er is ook weinig vraag naar. Sportvoorzieningen die gemist worden zijn onder meer sportveldjes voor de jeugd, sportscholen en fiets- en wandelpaden. Sportvoorzieningen - Ruim zes op de tien Westfriezen bezoekt een sportvoorziening. Onder de bezoekers is de sportfrequentie in de steden hoger dan in de andere gebieden. -De kwaliteit van de sportvoorzieningen waardeert men met een 7,6. In de kleinere kernen ligt dit oordeel iets lager dan in de grotere dorpen en steden. - Bijna de helft van de Westfriezen wil maximaal 2 kilometer reizen voor een sportvoorziening. Dit geldt vooral voor inwoners uit de kleine en wat grotere dorpskernen. Voor stedelingen is de reisbereidheid wat groter. Figuur 4.6 Aanwezigheid sportvoorzieningen in buurt of dorp kleinere dorpskernen 72% 8% 20% grotere dorpskernen 90% 5% 6% steden 80% 7% 13% totaal 82% 6% 12% voldoende onvoldoende, wel behoefte onvoldoende, geen behoefte Zwembad - Veertig procent van de Westfriezen gaat naar een zwembad in de eigen buurt/dorp. In kleine dorpen is dit aanzienlijk lager (25%). -De kwaliteit van de zwembaden waardeert men met een 7,6. Er zijn hierin geen verschillen naar gebied. 6% van de matig/slecht zelfredzamen wil meer ontmoetingsvoorzieningen in de buurt/dorp 41

43 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Figuur 4.7 Sportvoorzieningen in West-Friesland Obdam Hoogwoud Aartswoud/De W eere Opmeer/Spanbroek Hensbroek/Spierdijk/Ursem Avenhorn/De Goorn Wognum Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Abbekerk/Lambertschaag/ Opperdoes/Twisk Risdam-Noord-Zuid/ Nieuwe Steen Grote W aal Medemblik Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud Zwaag/Blokker Binnenstad/Hoorn Noord/ Venenlaankwartier Kersenboogerd Onderdijk/Werv ershoof Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Andij k Lutjebroek Grootebroek Hoogkarspel Venhuizen Bovenkarspel Buiten de vesting Binnen de vesting verklaring symbolen Gymzaal Zwembad Fitnesscentrum/ sportschool 42

44 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Onderwijsvoorzieningen 43

45 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Onderwijsvoorzieningen Bijna alle kernen in West-Friesland hebben eigen basisschool West-Friesland telt circa honderd basisschool(locaties). In vrijwel alle Westfriese kernen (met uitzondering van drie kernen in Koggenland) is een basisschool gevestigd. In het schooljaar volgen bijna kinderen uit de Westfriese gemeenten basisonderwijs. In de laatste tien jaar is het aantal leerlingen in het basisonderwijs gedaald (ruim drie procent). Bijna alle gemeenten vertonen een terugloop in leerlingenaantal tussen de 1% en 3,5%, met uitzondering van de gemeente Enkhuizen waar het aantal leerlingen licht gestegen is. Op grond van de leerlingenprognoses van de Westfriese bevolking wordt verwacht dat de komende generatie basisschoolkinderen (4 t/m 12-jarigen) in de regio zal afnemen. 6 Basisonderwijs - De meerderheid van de Westfriezen (86%) wil binnen een straal van 2 kilometer van een basisschool wonen. Inwoners van kleine dorpen zijn bereid daarvoor iets meer kilometers af te leggen. Speciaal basisonderwijs Sommige kinderen kunnen het reguliere basisonderwijs niet volgen vanwege leerof gedragsproblemen. Deze leerlingen kunnen terecht in het speciaal basisonderwijs (SBO). Speciaal basisonderwijs wordt in West-Friesland op vijf locaties aangeboden in de gemeenten Hoorn en Stede Broec. Het percentage leerlingen in het speciaal basisonderwijs is 3,3%. Landelijk volgt 2,8% van de basisschoolleerlingen speciaal basisonderwijs. 7 Speciaal onderwijs Voor leerlingen die lichamelijk, zintuiglijk of verstandelijk gehandicapt zijn, is er het speciaal onderwijs. Op vier locaties in de regio West-Friesland wordt onderwijs gegeven aan kinderen die speciale aandacht en zorg nodig hebben. De scholen zijn gevestigd in de gemeente Hoorn en Stede Broec. In West-Friesland bevinden zich alleen speciale scholen voor zeer moeilijk lerende kinderen, zeer moeilijk opvoedbare en langdurig zieke kinderen. Kinderen met hoor-, spraak- en taalmoeilijkheden, visueel gehandicapten en meervoudig gehandicapten moeten buiten de regio naar school. Voortgezet onderwijs In de regio West-Friesland zijn 14 locaties/scholen voor regulier voortgezet onderwijs. Hier worden onder meer de volgende typen onderwijs aangeboden: praktijkonderwijs, vmbo (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs), havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs) en vwo (voorbereidend wetenschappelijk onderwijs). In 2012 volgden ruim leerlingen les op één van de veertien Westfriese locaties voor voortgezet onderwijs. Dit zijn er ongeveer 250 meer dan het jaar daarvoor. Middelbaar beroepsonderwijs Reguliere dagopleidingen op het niveau van het Middelbaar Beroepsonderwijs kunnen in West-Friesland worden gevolgd aan het Horizon College en het AOC Clusius College/locatie Middelbare Land- en Tuinbouwschool, beide gevestigd in Hoorn. 6 Bron: leerlingenprognose Westfriese gemeenten, I&O Research 7 Bron: CBS, schooljaar 2011/

46 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Figuur 4.8 Onderwijsvoorzieningen in West-Friesland Medemblik Aartswoud/De W eere Abbekerk/Lambertschaag/ Opperdoes/Twisk Onderdij k/werv ershoof Andij k Hoogwoud Buiten de vesting Opmeer/Spanbroek Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Lutjebroek Grootebroek Bovenkarspel Binnen de vesting Wognum Hoogkarspel Obdam Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud verklaring symbolen Hensbroek/Spierdijk/Ursem Risdam-Noord-Zuid/ Nieuwe Steen Grote W aal Zwaag/Blokker Binnenstad/Hoorn Noord/ Venenlaankwartier Kersenboogerd Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Venhuizen Speciaal Basisonderwijs Basisonderwijs Voortgezet Onderwijs Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Avenhorn/De Goorn 45

47 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Winkels voor dagelijkse boodschappen 46

48 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Winkels voor dagelijkse boodschappen Supermarkt in nabijheid van groot belang voor zelfstandig wonen Winkels voor dagelijkse boodschappen zijn belangrijk voor het primaire levensonderhoud. In de regio zijn met name de supermarktketens Deen, Dekamarkt en Aldi supermarkten goed vertegenwoordigd. In totaal heeft de regio circa zeventig supermarkten, in de meeste grotere dorpen en steden is er wel minstens één aanwezig. Inwoners in de kleinere kernen zijn veelal toegewezen op supermarkten in nabijgelegen kernen. Meer dan de helft van de inwoners uit kleine kernen gaat met de auto, waar dit percentage in de andere gebieden van West-Friesland rond een kwart ligt. Winkels dagelijkse boodschappen - Inwoners van kleine kernen zijn bereid om verder te reizen dan inwoners van grotere dorpen en steden. - Een winkel voor dagelijkse boodschappen in de nabije omgeving is voor 94% een musthave om zelfstandig te blijven wonen. In kleine dorpen ligt dit iets lager (85%). Figuur 4.9 Vervoermiddel naar winkels voor dagelijkse boodschappen steden grotere dorpskernen kleinere dorpskernen 11% 29% 21% 29% 50% 43% 57% 26% 27% Een alternatief voor een supermarkt op locatie is een boodschappenservice aan huis. Zowel in de steden als in de dorpen is ongeveer de helft van mening dat een dergelijke service van belang is om het zelfstandig wonen mogelijk te houden. Opvallend is dat er weinig verschil is tussen de verschillende gebiedstypen. Onder de niet-zelfredzamen speelt dit een grotere rol (57%) dan onder de zelfredzamen (45%). totaal 23% 43% 32% lopend per (brom)fiets per auto overig 47

49 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Figuur 4.10 Winkels voor dagelijkse boodschappen in West-Friesland Medemblik Aartswoud/De W eere Abbekerk/Lambertschaag/ Opperdoes/Twisk Onderdijk/Werv ershoof Andij k Hoogwoud Buiten de vesting Opmeer/Spanbroek Hauwert/Nibbixwoud/Zwaagdij k Lutjebroek Grootebroek Bovenkarspel Binnen de vesting Wognum Hoogkarspel Obdam Risdam-Noord-Zuid/ Nieuwe Steen Bangert-Oosterpolder Oosterblokker/Westwoud Zwaag/Blokker Venhuizen verklaring symbolen Winkels Hensbroek/Spierdijk/Ursem Binnenstad/Hoorn Noord/ Venenlaankwartier Kersenboogerd Schellinkhout/W ijdenes/oosterleek/hem Grote W aal Berkhout/Oudendijk/Scharwoude Avenhorn/De Goorn 48

50 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Waardering en gebruik voorzieningen De Westfriezen geven een gemiddeld rapportcijfer van 6,6 voor de activiteiten in het dorp of de buurt. Voor het voorzieningenaanbod is dat een 6,4. In de dorpen ligt de waardering voor beide aspecten wat lager; het voorzieningenaanbod krijgt zelfs een onvoldoende. Figuur 4.11 Waardering aanbod activiteiten en voorzieningen Voorzieningenaanbod dorp/buurt Aanbod activiteiten dorp/buurt 5,5 6,8 6,6 6,4 6,3 6,8 6,6 6, kleinere dorpskernen grotere dorpskernen steden totaal Zes op de tien Westfriezen vinden dat er voldoende in de buurt of dorp is voor kinderen tot 12 jaar. Na deze leeftijd is het voorzieningenniveau minder, aldus de inwoners. In de grotere dorpskernen is de waardering hiervoor hoger dan in de kleine dorpen of steden. Figuur 4.12 Voldoende in de buurt/dorp voor: Ouderen Volwassenen Jongeren tussen jaar 20% 20% 23% 32% 45% 43% 49% 41% 54% 43% 46% 61% Kinderen tot 12 jaar 54% 55% 59% 68% kleinere dorpskernen grotere dorpskernen steden totaal 49

51 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Bijna de helft van de Westfriezen heeft in de afgelopen twaalf maanden een dorpshuis, buurthuis of wijkcentrum bezocht. In de dorpskernen ligt het bezoek hoger dan in de steden. De waardering komt uit op een 7,2. Over de sportaccommodaties, bibliotheek en zwembad zijn de bezoekers meer tevreden. Figuur 4.13 Bezoek voorzieningen in eigen buurt/dorp Figuur 4.14 Bezoek voorzieningen in eigen buurt/dorp zwembad 25% 41% 44% 42% zwembad 7,7 7,4 7,6 7,6 38% bibliotheek 53% 52% 51% 57% sportaccommodatie 62% 54% 62% 65% dorpshuis/buurthuis 54% 38% 48% kleinere dorpskernen grotere dorpskernen steden totaal 7,0 bibliotheek 7,9 7,6 7,6 7,3 sportaccommodatie 7,7 7,6 7,6 7,4 dorpshuis/buurthuis 7,4 7,1 7, kleinere dorpskernen grotere dorpskernen steden totaal 50

52 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Lacunes in voorzieningen Gemiste voorzieningen verschillen per gebiedstype In de verschillende gebiedstypen mist men verschillende zaken. In de stedelijke gebieden is er met name behoefte aan een bioscoop. Op grote afstand volgt de roep om meer bibliotheken, theaters en zwembaden. Verder pleit men voor uitbreiding van het winkelaanbod, zowel in de dagelijks als in de niet-dagelijkse sector. In de grote dorpen wenst men vooral een uitgebreider winkelaanbod. Verder wordt er regelmatig genoemd dat men een gemeentehuis meer in de buurt wil hebben. Gemist worden verder zaken zoals een buurt-/ dorpshuis en openbaar vervoer. In veel mindere mate dan in de stedelijke gebieden komt ook de wens om een bioscoop terug. Andere gemiste voorzieningen zijn een bank, een bibliotheek, een zwembad en een theater. In de kleinere kernen is het openbaar vervoer het belangrijkste aandachtspunt, tezamen met de pinautomaat. Net als bij de grotere kernen komt ook de bibliotheek bij deze kleinere kernen als wens naar voren. Dit geldt eveneens voor het winkelaanbod, al is de roep om winkels relatief klein vergeleken met de grotere dorpen. Voorzieningen die ook bij grotere kernen genoemd worden, zijn de dorps- en buurthuizen. Verder mist men een café, een basisschool, een brievenbus en een huisarts. 51

53 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Nodig om zelfstandig te kunnen blijven wonen Veilige woonomgeving meest belangrijk thuis te kunnen blijven wonen Het meest belangrijk om zelfstandig te kunnen blijven wonen in het eigen dorp of de buurt is een veilige woonomgeving. Dit komt ook duidelijk naar voren in de focusgroepen. Niet veilig voelen in de eigen woning of directe woonomgeving heeft grote gevolgen voor de psychische gezondheid en sociale contacten in het dagelijks leven. Onveiligheidsgevoelens ontstaan grotendeels door het gedrag van buurtbewoners, maar ook de leefbaarheid van de buurt speelt hierin een rol. Naast de gemeente, politie en woningcorporatie, kunnen wijkbewoners hier een bijdrage aan leveren. De gemeente kan dit faciliteren en stimuleren, bijvoorbeeld door materiaal te leveren of een budget beschikbaar te stellen aan de wijkraad. Een aantal reacties van inwoners: - Ik heb het idee dat in Hoorn en Alkmaar de politie gecentreerd zit. In de dorpen is de politie veel minder aanwezig en zichtbaar. Hierdoor voel ik me minder veilig. - Als alle stoeptegels scheef liggen, dan voelen inwoners die slecht ter been zijn zich ook onveilig. - De denkwijze van de overheid zorgt voor ons moet veranderen in zelf verantwoording nemen. Vroeger was het bijvoorbeeld heel normaal om je stoepje schoon te houden, dat is nu verwaterd. - In de Grote Waal (Hoorn) is vorig jaar een sneeuwveegdienst opgezet voor en door wijkbewoners. Dat is een mooi voorbeeld. Figuur 4.15 Belangrijk om zelfstandig te kunnen blijven wonen in eigen dorp/buurt Veilige woonomgeving Winkels dagelijkse boodschappen Huisarts Vervoersmogelijkheden Internet Sociaal netwerk in directe omgeving Hulp in het huishouden Hulp bij klusjes in huis Ontmoetingsplek in directe omgeving Boodschappenservice 60% 58% 52% 55% 51% 50% 47% 49% 62% 67% 59% 63% 59% 61% 57% 59% 95% 96% 96% 96% 83% 97% 96% 94% 90% 96% 94% 94% 87% 90% 91% 90% 88% 87% 89% 89% 88% 91% 87% 87% kleinere dorpskernen grotere dorpskernen steden totaal 52

54 Sociale Kracht Monitor West-Friesland Algemene voorzieningen Ondanks terugloop voorzieningen, nog veel voorzieningen onbekend Men ervaart vooral in de dorpen een achteruitgang in voorzieningen. Men noemt hierbij voornamelijk het openbaar vervoer en winkels voor dagelijkse boodschappen, beide aspecten die men wel belangrijk vindt om zelfstandig te kunnen blijven wonen. Zolang men zich zelfstandig kan verplaatsen naar bijvoorbeeld de bushalte of de supermarkt voorziet men geen probleem. Maar zodra iemand buitenshuis niet zelfredzaam is, ontstaat een probleem. Verschillende inwoners merken op dat er evengoed veel voorzieningen zijn, zoals het Wmo-vervoer, WonenPlus voor klusjes in-en-om-huis, maaltijdverstrekkers en andere (particuliere) ondersteuningsinitiatieven in de regio. Deze voorzieningen zijn onder de inwoners niet heel goed bekend. De gemeente (en de Wmo-balie) heeft in de doorverwijzing een groot aandeel, maar niet alle inwoners zijn hier tevreden over. Steeds meer via het internet Het internetgebruik neemt al jaren toe, ook onder ouderen. Ook uit de focusgroepen komt naar voren dat dit medium een steeds grotere rol speelt in de sociale contacten (skypen, social media) en online boodschappendiensten. Wel wordt opgemerkt dat voorkomen moet worden dat alles online gebeurd: Een bezoek aan de supermarkt is ook een sociaal iets. En Als ik alles online bestel, ga ik de deur bijna niet meer uit. - Een overgrote meerderheid (88%) van de Westfriezen maakt gebruik van internet. In de steden ligt het gebruik iets hoger dan in de kleinere kernen. Een aantal reacties van inwoners: - Je weet dat als je in een dorp gaat wonen, er minder voorzieningen zijn. Maar toen ik in mijn dorp kwam wonen, waren er veel meer voorzieningen dan nu. Ik had niet voorzien dat als ik ouder werd, dit minder zou worden. Straks ben ik niet meer zelfredzaam en moet ik veel verder reizen. - Combineer de voorzieningen. In een supermarkt staat steeds meer een los pinautomaat of je kunt geld bijpinnen bij de kassa. Geef hier ook meer aandacht aan. - Er zijn zoveel initiatieven. In sommige gemeenten is een boodschappenbus een groot succes. Deze wordt geparkeerd op een plein in het dorp. Hiermee heeft boodschappen doen dubbel nut: sociale contacten en boodschappen doen. - Ik zocht voor een korte periode hulp omdat ik ziek was, maar kon nergens terecht. Mijn man moest gewoon werken, maar de gemeente denkt dan omdat hij gezond is, hij wel voor me kan zorgen. Uiteindelijk heeft mijn kerkgenootschap geholpen, maar het zou veel zorgen schelen als een organisatie ons had geholpen. Ik zou dat best willen helpen ontwikkelen. - Men gebruikt internet vooral om informatie op te zoeken en te communiceren. - Minder niet-zelfredzamen internetten (18% doet dit nooit). Zij zoeken over het algemeen ook iets minder informatie op via internet dan zelfredzamen. 53

APB Andijker Nieuws Net Website Facebook Twitter. Andijker Persbureau Andijker Nieuws Net

APB Andijker Nieuws Net Website Facebook Twitter. Andijker Persbureau Andijker Nieuws Net APB Andijker Nieuws Net Website Facebook Twitter Andijker Persbureau Andijker Nieuws Net Sociale Kracht Monitor Deelrapportage Sociale Kracht Monitor Inleiding Deze deelrapportage maakt onderdeel uit van

Nadere informatie

Burgerpanel Gorinchem. 1 e peiling: Sociale monitor. Juli 2014

Burgerpanel Gorinchem. 1 e peiling: Sociale monitor. Juli 2014 Burgerpanel Gorinchem 1 e peiling: Sociale monitor Juli 2014 Colofon Uitgave : I&O Research BV Villawal 19 3432 NX Nieuwegein Tel. (030) 23 34 342 www.ioresearch.nl Rapportnummer : abpgork14a-def Datum

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten

Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten Gemeente s-hertogenbosch, afdeling Onderzoek & Statistiek, februari 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Vrijwilligerswerk... 4 3. Mantelzorg... 8

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek Wmo Zelfstandig wonen. Gemeente Opmeer Juli 2014

Klanttevredenheidsonderzoek Wmo Zelfstandig wonen. Gemeente Opmeer Juli 2014 Zelfstandig wonen Gemeente Opmeer Juli 2014 Colofon Uitgave : I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel. (0229) 282555 www.ioresearch.nl Rapportnummer : 2014-2038 Datum : juli 2014 Opdrachtgever

Nadere informatie

Sociale kracht in Houten Burgerpeiling 2014

Sociale kracht in Houten Burgerpeiling 2014 in Houten Burgerpeiling 2014 Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Houten Projectnummer 598 / 2015 Samenvatting Goede score voor Sociale Kracht in Houten Houten scoort over het algemeen goed als

Nadere informatie

Zondagopenstelling Drechterland Peiling onder inwoners. Gemeente Drechterland Augustus 2013

Zondagopenstelling Drechterland Peiling onder inwoners. Gemeente Drechterland Augustus 2013 Zondagopenstelling Drechterland Peiling onder inwoners Gemeente Drechterland Augustus 2013 Colofon Uitgave : I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel. (0229) 282555 www.ioresearch.nl Rapportnummer

Nadere informatie

Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013

Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013 Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013 Klanttevredenheidsonderzoek Het KTO is een wettelijke verplichting wat betreft de verantwoording naar de Gemeenteraad

Nadere informatie

WoON-themarapport: Ouderen en gezondheid. Nadet Somers en Dick van der Wouw augustus 2013. Inleiding

WoON-themarapport: Ouderen en gezondheid. Nadet Somers en Dick van der Wouw augustus 2013. Inleiding WoON-themarapport: Ouderen en gezondheid Nadet Somers en Dick van der Wouw augustus 13 Inleiding Het aandeel ouderen in neemt sterk toe de komende jaren. Voor het wonen heeft dit grote betekenis. Ouderdom

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-248 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Waar staat je gemeente. Gemeente Enschede

Waar staat je gemeente. Gemeente Enschede Waar staat je gemeente Gemeente Enschede Inhoudsopgave Sheetnummer Samenvatting 3 Burgerpeiling Waar staat je gemeente & respons 4 Woon & leefomgeving Waardering & sociale samenhang 5 Veiligheid en overlast

Nadere informatie

Welzijnsbezoek. Voorbeelden van aanpassingen aan het huis die nodig zijn:

Welzijnsbezoek. Voorbeelden van aanpassingen aan het huis die nodig zijn: Welzijnsbezoek 2014 Inhoud 1. Conclusies 2. Figuren en tabellen MEE Drechtsteden voerde in 2014 welzijnsbezoeken uit onder ouderen van 75, 80 en. Aan de hand van een vragenlijst komen zes onderwerpen aan

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-245 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-247 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Burgeronderzoek Bodegraven-Reeuwijk. Gemeente Bodegraven-Reeuwijk Juli 2012

Burgeronderzoek Bodegraven-Reeuwijk. Gemeente Bodegraven-Reeuwijk Juli 2012 Burgeronderzoek Bodegraven-Reeuwijk Gemeente Bodegraven-Reeuwijk Juli 2012 Colofon Uitgave : I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624NN Hoorn Tel. (0229) 282555 www.ioresearch.nl Rapportnummer : 2012-1888

Nadere informatie

Inhoudsopgave Inleiding Leeswijzer 1. Wet maatschappelijke ondersteuning 2. Het gesprek voorbereiden 3. Tot slot

Inhoudsopgave Inleiding Leeswijzer 1. Wet maatschappelijke ondersteuning 2. Het gesprek voorbereiden 3. Tot slot Inhoudsopgave Inleiding... 4 Leeswijzer... 5 1. Wet maatschappelijke ondersteuning... 6 De gemeente... 6 Het Wmoloket... 6 Het gesprek... 7 2. Het gesprek voorbereiden... 8 Woonsituatie... 9 Huishouden...

Nadere informatie

Veel woningen van chronisch zieken nog niet toekomstbestendig

Veel woningen van chronisch zieken nog niet toekomstbestendig Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Veel woningen van chronisch zieken nog niet toekomstbestendig, D.Baan & M. Heijmans, NIVEL, april 2011) worden gebruikt.

Nadere informatie

Zorg verlenen en zorg ontvangen 2012

Zorg verlenen en zorg ontvangen 2012 Zorg verlenen en zorg ontvangen 2012 Onderzoek en Statistiek Gemeente Lelystad Telefoon: 0320-278574 E-mail: lelystadspanel@lelystad.nl www.lelystadspanel.nl Colofon Dit is een onderzoeksrapportage gemaakt

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof

Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Mensen met een chronische ziekte of beperking hebben voor hun ondersteuning bijna altijd te maken met meerdere wettelijke regelingen www.nivel.

Mensen met een chronische ziekte of beperking hebben voor hun ondersteuning bijna altijd te maken met meerdere wettelijke regelingen  www.nivel. Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Mensen met een chronische ziekte of beperking hebben voor hun ondersteuning bijna altijd te maken met meerdere wettelijke

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-246 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Mantelzorg. Figuur 1. Mantelzorg per GGD regio. 2 van 6 Rapport Mantelzorg. Bron: Zorgatlas RIVM

Mantelzorg. Figuur 1. Mantelzorg per GGD regio. 2 van 6 Rapport Mantelzorg. Bron: Zorgatlas RIVM Mantelzorg Op 10 november 2014 is het de Dag van de Mantelzorg. Dit jaar wordt deze dag voor de 16 e maal georganiseerd. De Dag van de Mantelzorg is bedoeld om mantelzorgers in het zonnetje te zetten en

Nadere informatie

Trends in het gebruik van informele zorg en professionele zorg thuis: gebruik van informele zorg neemt toe

Trends in het gebruik van informele zorg en professionele zorg thuis: gebruik van informele zorg neemt toe Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Trends in het gebruik van informele zorg en professionele zorg thuis: gebruik van informele zorg neemt toe, G. Waverijn

Nadere informatie

Uitgevoerd door Dimensus Monitor Sociale Kracht Houten 2016

Uitgevoerd door Dimensus Monitor Sociale Kracht Houten 2016 Uitgevoerd door Dimensus Monitor Sociale Kracht 2016 De Monitor Sociale Kracht: 7 pijlers Participatie De Monitor Sociale Kracht gaat uit van de beredeneerde veronderstelling dat de sociale kracht van

Nadere informatie

Betrokkenheid van buurtbewoners. Uitgevoerd door Dimensus in opdracht van gemeenten Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest Vergelijking gemeenten 2015

Betrokkenheid van buurtbewoners. Uitgevoerd door Dimensus in opdracht van gemeenten Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest Vergelijking gemeenten 2015 Leefbaarheid Jeugdhulp Sociaal Team Vrijwilligerswerk Mantelzorg Actief in de buurt Betrokkenheid van buurtbewoners Burenhulp Zelfredzaamheid Sociale contacten Financiële situatie Uitgevoerd door Dimensus

Nadere informatie

minder dan 5 jaar tussen de 5 en de 10 jaar tussen de 10 en de 15 jaar langer dan 15 jaar

minder dan 5 jaar tussen de 5 en de 10 jaar tussen de 10 en de 15 jaar langer dan 15 jaar Burgerpanel Zeewolde Resultaten peiling 3: Wmo-nota juli 2012 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de 3 e peiling met het burgerpanel van Zeewolde. De peiling ging over de sociale netwerken

Nadere informatie

Enquête mantelzorg in de gemeente Haren

Enquête mantelzorg in de gemeente Haren Enquête mantelzorg in de gemeente Haren Inleiding Inwoners van Haren met fysieke of psychosociale beperkingen hebben vaak ondersteuning nodig om nog zo veel mogelijk volwaardig deel uit te kunnen maken

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Stede Broec

Demografische ontwikkeling Gemeente Stede Broec Demografische ontwikkeling Gemeente Stede Broec Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Welzijn en (gezondheids)zorg

Welzijn en (gezondheids)zorg Hoofdstuk 14 Welzijn en (gezondheids)zorg 14.1 Inleiding Een belangrijke doelgroep voor het welzijns- en zorgbeleid zijn de ouderen. Dit hoofdstuk begint daarom met het in kaart brengen van deze groep

Nadere informatie

Preventief huisbezoek 75+

Preventief huisbezoek 75+ Hollandsspoor 37 3994 VT Houten Postbus 209 3990 GA Houten tel. 030-7001500 info@vanhoutenenco.nl www.vanhoutenenco.nl Preventief huisbezoek 75+ Houten Noord-West de ERVEN en het OUDE DORP 'van Houten&co'

Nadere informatie

Wmo-loket. In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning

Wmo-loket. In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning Wmo-loket In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning sopgave 1. Wet maatschappelijke ondersteuning... 5 De gemeente... 5 Het Wmo loket... 5 Het gesprek... 6 2. Het gesprek voorbereiden... 7 Woonsituatie...

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer

Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1

Nadere informatie

Sociale samenhang in Groningen

Sociale samenhang in Groningen Sociale samenhang in Groningen Goede contacten zijn belangrijk voor mensen. Het blijkt dat hoe meer sociale contacten mensen hebben, hoe beter ze hun leefsituatie ervaren (Boelhouwer 2013). Ook voelen

Nadere informatie

Hoofdstuk 21 Mantelzorg

Hoofdstuk 21 Mantelzorg Hoofdstuk 21 Mantelzorg Samenvatting Mantelzorg is in de Stadsenquête gedefinieerd als zorg aan een bekende uit de eigen omgeving, die voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is en kan bestaan

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-244 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Bijlage bij persbericht Hoe prettig is het wonen in Borger-Odoorn? Korte samenvatting van de resultaten uit het Leefbaarheidsonderzoek

Bijlage bij persbericht Hoe prettig is het wonen in Borger-Odoorn? Korte samenvatting van de resultaten uit het Leefbaarheidsonderzoek Bijlage bij persbericht Hoe prettig is het wonen in Borger-Odoorn? Korte samenvatting van de resultaten uit het Leefbaarheidsonderzoek Hoe prettig is het wonen in Borger-Odoorn? De leefbaarheid waar het

Nadere informatie

Hoofdstuk 24 Financiële situatie

Hoofdstuk 24 Financiële situatie Hoofdstuk 24 Financiële situatie Samenvatting De gemeente voert diverse inkomensondersteunende maatregelen uit die bedoeld zijn voor huishoudens met een lager inkomen. Zes op de tien Leidenaren zijn bekend

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik

Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Rapportage Enquête Mantelzorgondersteuning 2012

Rapportage Enquête Mantelzorgondersteuning 2012 Rapportage Enquête Mantelzorgondersteuning 2012 November 2012 Inhoudsopgave Samenvatting... 3 Inleiding... 4 Onderzoeksopzet... 4 Doel... 4 Aanpak... 4 Blok I: Algemene gegevens... 5 Figuur 1: Leeftijd...

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2

Nadere informatie

Leidenincijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming

Leidenincijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming incijfers Beleidsonderzoek draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming Uitkomsten GGD-gezondheidspeiling 2016 Gezondheid van aren BELEIDSONDERZOEK 071-516 5123 I info@leidenincijfers.nl I

Nadere informatie

Klanttevredenheid van mantelzorgers. Ik zie mezelf niet als mantelzorger, zorgen voor je naasten doe je gewoon! Gemeente Langedijk Juli 2013

Klanttevredenheid van mantelzorgers. Ik zie mezelf niet als mantelzorger, zorgen voor je naasten doe je gewoon! Gemeente Langedijk Juli 2013 Klanttevredenheid van mantelzorgers Ik zie mezelf niet als mantelzorger, zorgen voor je naasten doe je gewoon! Gemeente Langedijk Juli 2013 Colofon Uitgave : I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN

Nadere informatie

HET BURGERPANEL OVER DE SOCIALE AGENDA

HET BURGERPANEL OVER DE SOCIALE AGENDA HET BURGERPANEL OVER DE SOCIALE AGENDA Gemeente Leiderdorp Januari 2017 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2017/10 Datum Januari

Nadere informatie

Hoofdstuk 14. Mantelzorg

Hoofdstuk 14. Mantelzorg Hoofdstuk 14. Mantelzorg Samenvatting Mantelzorg is zorg aan een bekende uit de eigen omgeving, die voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is en kan bestaan uit het huishouden doen, wassen

Nadere informatie

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Bladel

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Bladel Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor 2016-2017 Bladel Voorwoord Voor u ligt de rapportage van de Volwassenen- en Ouderenmonitor voor de gemeente Bladel. In deze rapportage kunt u de belangrijkste

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 2014

Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 2014 Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-243 Datum Juli 214 Opdrachtgever De Westfriese

Nadere informatie

Vervoer in het dagelijks leven

Vervoer in het dagelijks leven Vervoer in het dagelijks leven Doordat de afstanden tot voorzieningen vandaag de dag steeds groter worden neemt het belang van vervoer in het dagelijks leven toe. In april 2014 zijn de leden van het Groninger

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek Wmo - de kanteling. Gemeente Groesbeek Juni 2014

Klanttevredenheidsonderzoek Wmo - de kanteling. Gemeente Groesbeek Juni 2014 Klanttevredenheidsonderzoek Wmo - de kanteling Gemeente Groesbeek Juni 2014 Colofon Uitgave : I&O Research BV Zuiderval 70 7500 AN Enschede Tel. (053) 4825000 www.ioresearch.nl Rapportnummer : 2014/050

Nadere informatie

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS 2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming

Nadere informatie

Waardering van voorzieningen, vervoer en werk

Waardering van voorzieningen, vervoer en werk Waardering van voorzieningen, vervoer en werk Burgerpeiling Woon- en Leefbaarheidsmonitor Eemsdelta 2015 Een afname van het inwoneraantal heeft gevolgen voor het voorzieningenniveau. Er zal immers niet

Nadere informatie

Inwonersenquête 2015

Inwonersenquête 2015 Inwonersenquête 2015 Leefbaarheid Jeugdhulp Sociaal Team Oegstgeest Vrijwilligerswerk Mantelzorg Actief in de buurt Betrokkenheid van buurtbewoners Burenhulp Zelfredzaamheid Sociale contacten Financiële

Nadere informatie

PEILING 65-PLUSSERS. Gemeente Enkhuizen januari 2015. www.ioresearch.nl

PEILING 65-PLUSSERS. Gemeente Enkhuizen januari 2015. www.ioresearch.nl PEILING 65-PLUSSERS Gemeente Enkhuizen januari 2015 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Telnr. : 0229-282555 Rapportnummer 2015-2080 Datum januari 2015 Opdrachtgever

Nadere informatie

drenthe rapportage september 2016 leefbaarheid

drenthe rapportage september 2016 leefbaarheid kennis. onderzoek. advies drenthe rapportage september 2016 Hoe tevreden is het Drents panel over leven in Drenthe en hoe ervaren zij de gevolgen van bevolkingskrimp op de? vooraf Drenthe heeft te maken

Nadere informatie

Kanteling Wmo Iedereen doet mee

Kanteling Wmo Iedereen doet mee Kanteling Wmo Iedereen doet mee Wmo-loket In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning Een brochure voor iedereen die ondersteuning nodig heeft vanuit de Wmo. Vrijwillige ouderenadviseur uit Gelderland

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk. Gemeente Amersfoort Dorien de Bruijn, Ben van de Burgwal 14 juli 2014

Vrijwilligerswerk. Gemeente Amersfoort Dorien de Bruijn, Ben van de Burgwal 14 juli 2014 Vrijwilligerswerk Gemeente Amersfoort Dorien de Bruijn, Ben van de Burgwal 14 juli 2014 Een op de drie Amersfoorters was in de afgelopen 12 maanden actief als vrijwilliger. Hoe vaak zij vrijwilligerswerk

Nadere informatie

Basisstatistiek Westfriesland Deelrapport: Inkomens in Westfriesland

Basisstatistiek Westfriesland Deelrapport: Inkomens in Westfriesland Basisstatistiek Westfriesland Deelrapport: Inkomens in Westfriesland Juni 2009 Colofon Uitgave I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn tel. (0229) 282555 Rapportnummer 2009-1625 Datum Juni 2009

Nadere informatie

Belang van voorzieningen welke acties willen mensen ondernemen om een voorziening te behouden?

Belang van voorzieningen welke acties willen mensen ondernemen om een voorziening te behouden? Belang van voorzieningen welke acties willen mensen ondernemen om een voorziening te behouden? Hoe belangrijk is de aanwezigheid van een voorziening in de directe woonomgeving? En wat doen de Groningers

Nadere informatie

Empel. Wijk- en buurtmonitor 2016

Empel. Wijk- en buurtmonitor 2016 Wijk- en buurtmonitor 2016 Empel Empel ligt ten noordoosten van s-hertogenbosch. De wijk bestaat uit een ouder en een nieuwer gedeelte. De eerste woningen zijn in 1946 gebouwd. Deze oorspronkelijke kern

Nadere informatie

Zelfstandig wonen: de mening van senioren en mantelzorgers uit de stadsregio Rotterdam

Zelfstandig wonen: de mening van senioren en mantelzorgers uit de stadsregio Rotterdam Zelfstandig wonen: de mening van senioren en mantelzorgers uit de stadsregio Rotterdam Inleiding Het Tympaan Instituut heeft in de zomer van 2013 verschillende groepen (potentiële) zorgvragers en mantelzorgers

Nadere informatie

Weinig mensen sociaal aan de kant

Weinig mensen sociaal aan de kant Weinig mensen sociaal aan de kant Tevredenheid over de kwaliteit van relaties Hoge frequentie van contact met familie en vrienden Jongeren spreken of schrijven hun vrienden elke week 15 Drie op de tien

Nadere informatie

De Kernen in Beeld. Gemeente Drechterland. Januari 2011

De Kernen in Beeld. Gemeente Drechterland. Januari 2011 De Kernen in Beeld Gemeente Drechterland Januari 2011 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 0229-282555 Rapportnummer 2011-1744 Datum Januari 2011 Opdrachtgever Gemeente

Nadere informatie

Onderzoek naar de belasting en ondersteuningsbehoefte van mantelzorgers in de gemeente Leeuwarden; factsheet

Onderzoek naar de belasting en ondersteuningsbehoefte van mantelzorgers in de gemeente Leeuwarden; factsheet Onderzoek naar de belasting en ondersteuningsbehoefte van mantelzorgers in de gemeente Leeuwarden; factsheet April 2016 Inhoud Inleiding... 3 Methode... 3 Resultaten... 4 Achtergrondvariabelen... 4 Belasting...

Nadere informatie

Cliëntondersteuning. Tips voor het keukentafelgesprek. Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente?

Cliëntondersteuning. Tips voor het keukentafelgesprek. Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente? Cliëntondersteuning Tips voor het keukentafelgesprek Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente? Inleiding...3 Leeswijzer...4 Wet maatschappelijke ondersteuning...5

Nadere informatie

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Eersel

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Eersel Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor 2016-2017 Eersel Voorwoord Voor u ligt de rapportage van de Volwassenen- en Ouderenmonitor voor de gemeente Eersel. In deze rapportage kunt u de belangrijkste

Nadere informatie

Hoofdstuk 31. Mantelzorg

Hoofdstuk 31. Mantelzorg Hoofdstuk 31. Mantelzorg Samenvatting Mantelzorg is zorg aan een bekende uit de eigen omgeving, die voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is en kan bestaan uit het huishouden doen, wassen

Nadere informatie

Hoofdstuk 19. Vrijwilligerswerk (en mantelzorg)

Hoofdstuk 19. Vrijwilligerswerk (en mantelzorg) Hoofdstuk 19. Vrijwilligerswerk (en mantelzorg) Samenvatting Ruim een kwart van de Leidenaren verricht op dit moment vrijwilligerswerk. Dit is vergelijkbaar met vorig jaar. De meeste vrijwilligers zijn

Nadere informatie

Samenvatting Benchmark Wmo 2012

Samenvatting Benchmark Wmo 2012 Samenvatting Benchmark Wmo 2012 Gemeente Helmond heeft in 2012 samen met 123 andere gemeenten deelgenomen aan de Benchmark Wmo. Hiervan hebben 69 gemeenten, inclusief Helmond, naast de basisbenchmark meegedaan

Nadere informatie

VRIJWILLIGERSWERK IN MOERDIJK

VRIJWILLIGERSWERK IN MOERDIJK VRIJWILLIGERSWERK IN MOERDIJK Burgerpanel Moerdijk Januari 2018 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2018/007 Datum Januari 2018 Opdrachtgever

Nadere informatie

Binding met buurt en buurtgenoten

Binding met buurt en buurtgenoten Binding met buurt en buurtgenoten Rianne Kloosterman, Karolijne van der Houwen en Saskia te Riele Het overgrote deel van de Nederlandse bevolking kan bij buurtgenoten terecht voor praktische hulp. Minder

Nadere informatie

CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK BREED SOCIAAL LOKET GEMEENTE EDAM-VOLENDAM

CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK BREED SOCIAAL LOKET GEMEENTE EDAM-VOLENDAM CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK BREED SOCIAAL LOKET GEMEENTE EDAM-VOLENDAM Cliënttevredenheidsonderzoek Breed Sociaal Loket gemeente Edam-Volendam Colofon Opdrachtgever Gemeente Edam-Volendam Datum April

Nadere informatie

Fries burgerpanel Fryslân inzicht

Fries burgerpanel Fryslân inzicht Fries burgerpanel Fryslân inzicht Wij gaan er van uit dat we zo lang mogelijk in onze eigen woonomgeving kunnen blijven. Wij gaan er van uit dat we zo lang mogelijk in onze eigen woonomgeving kunnen blijven.

Nadere informatie

Resultaten van een enquête onder de bewoners van Austerlitz - eind 2012

Resultaten van een enquête onder de bewoners van Austerlitz - eind 2012 Resultaten van een enquête onder de bewoners van Austerlitz - eind 2012 Datum: 15 december 2012 Auteur: Coöperatie Austerlitz Zorgt U.A., Jan Smelik Inlichtingen: info@austerlitzzorgt.nl Verspreiding:

Nadere informatie

KLANTTEVREDENHEIDS ONDERZOEK WMO

KLANTTEVREDENHEIDS ONDERZOEK WMO Rapport KLANTTEVREDENHEIDS ONDERZOEK WMO Gemeente Medemblik juli 2015 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn 0229-282555 Rapportnummer 2015/concept Datum Juli 2015

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Andijk

Demografische ontwikkeling Gemeente Andijk Demografische ontwikkeling Gemeente Andijk Andijk Opm eer Medem blik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners

Nadere informatie

Participeren en Gezondheid Drenthe - Gemeente De Wolden

Participeren en Gezondheid Drenthe - Gemeente De Wolden In deze factsheet worden verschillende facetten van participeren besproken in samenhang met gezondheid. De gegevens zijn gebaseerd op de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2016 en geven inzicht

Nadere informatie

Toelichting op de lokale senioren agenda

Toelichting op de lokale senioren agenda Notitie Toelichting op de Lokale Seniorenagenda Kadernota integrale informatie, advies en cliëntondersteuning Toelichting op de lokale senioren agenda 1. Inleiding De lokale seniorenagenda is één van de

Nadere informatie

Samenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013

Samenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013 Samenvatting Twente Versie 2, oktober 2013 Twente varieert naar stad en platteland In Twente wonen 626.500 mensen waarvan de helft woont in één van de drie grote steden. Tot 2030 zal de Twentse bevolking

Nadere informatie

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO Rapport CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO Gemeente Houten Augustus 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2016/143 Datum Augustus

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025

Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025 Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O Research

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal

Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Oldenzaal epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Oldenzaal en de factoren die hierop

Nadere informatie

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Someren

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Someren Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor 16-17 Someren Voorwoord Een goede gezondheid van lichaam én geest vergroot de mogelijkheden van mensen om (langer) mee te doen in het maatschappelijke leven. De

Nadere informatie

informatiebrief raad/commissie

informatiebrief raad/commissie Informatiebrief over tevredenheidsonderzoek Wmo 2012 Datum: 27 juni 2012 Docmannr.: 2012/9368 Onderwerp: Eindrapport naar de participatie en individueel welzijn binnen de Wmo in de Gemeente Schinnen Bijlagen

Nadere informatie

Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016

Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016 Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016 Inleiding Met de transities in het sociale domein in 2015 zijn de voorwaarden en criteria voor het verkrijgen van huishoudelijke hulp

Nadere informatie

18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% jaar jaar jaar 65+ Man Vrouw Ja Nee. Deventer gemiddelde

18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% jaar jaar jaar 65+ Man Vrouw Ja Nee. Deventer gemiddelde Bewonersonderzoek Deventer 2009: onderdeel mantelzorg Met de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in 2007 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de ondersteuning van mantelzorgers. Mantelzorgers

Nadere informatie

Fries burgerpanel Fryslân inzicht

Fries burgerpanel Fryslân inzicht Fries burgerpanel Fryslân inzicht Wij gaan er van uit dat we zo lang mogelijk in onze eigen woonomgeving kunnen blijven. Fries burgerpanel over voorzieningen in Fryslân september 2015 Wij gaan er van uit

Nadere informatie

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Nuenen

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Nuenen Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor 2016-2017 Nuenen Voorwoord Een goede gezondheid van lichaam én geest vergroot de mogelijkheden van mensen om (langer) mee te doen in het maatschappelijke leven.

Nadere informatie

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen

Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Borne

Kernboodschappen Gezondheid Borne Kernboodschappen Gezondheid Borne De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Borne epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Borne en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek Wmo 2012 Wmo-hulpmiddelen onder de loep. Gemeente Ubbergen Juni 2013

Klanttevredenheidsonderzoek Wmo 2012 Wmo-hulpmiddelen onder de loep. Gemeente Ubbergen Juni 2013 Klanttevredenheidsonderzoek Wmo 2012 Wmo-hulpmiddelen onder de loep Gemeente Ubbergen Juni 2013 Colofon Uitgave I&O Research BV Zuiderval 70 7543 EZ Enschede tel. (053) 4825000 Rapportnummer 2013/033 Datum

Nadere informatie

Groningers positief over sociale contacten in de woonbuurt

Groningers positief over sociale contacten in de woonbuurt Groningers positief over sociale contacten in de woonbuurt Sociale betrokkenheid, ofwel sociale cohesie, is een belangrijke eigenschap voor een leefbare woonomgeving. Zo blijkt dat hoe meer sociale contacten

Nadere informatie

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Verenigingen, stichtingen en instellingen barsten doorgaans van de ambities en toekomstplannen. Maar om ze te realiseren heb je financiële middelen

Nadere informatie

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO Rapport CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO Gemeente Landsmeer Augustus 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2016/134 Datum Augustus

Nadere informatie

Enquête vrij reizen. Wat levert gratis OV de gebruikers op? Kenniscentrum MVS juli 2017 concept

Enquête vrij reizen. Wat levert gratis OV de gebruikers op? Kenniscentrum MVS juli 2017 concept Enquête vrij reizen Wat levert gratis OV de gebruikers op? Kenniscentrum MVS juli 2017 concept E n q u ê t e v r i j r e i z e n P a g i n a 2 Inleiding In 2015 heeft de Schiedamse gemeenteraad een regeling

Nadere informatie

Lokale binding in de provincie Groningen. Een vergelijking tussen stad en platteland

Lokale binding in de provincie Groningen. Een vergelijking tussen stad en platteland Lokale binding in de provincie Groningen. Een vergelijking tussen en Uit recent onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat de betrokkenheid in de dorpen niet altijd even vanzelfsprekend

Nadere informatie

Zelfredzaamheid Eenzaamheid Financiële zelfredzaamheid Participatie - Leefbaarheid - Veiligheid

Zelfredzaamheid Eenzaamheid Financiële zelfredzaamheid Participatie - Leefbaarheid - Veiligheid Zelfredzaamheid Eenzaamheid Financiële zelfredzaamheid Participatie - Leefbaarheid - Veiligheid Uitgevoerd door Dimensus Monitor Sociale Kracht De Bilt 2015 1/38 Onderzoeksbeschrijving De Monitor Sociale

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Wierden

Kernboodschappen Gezondheid Wierden Wierden Twente Nederland Kernboodschappen Gezondheid Wierden De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Wierden epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Wierden en de factoren

Nadere informatie

Rapportage Preventief Huisbezoek Ouderen 2014

Rapportage Preventief Huisbezoek Ouderen 2014 Rapportage Preventief Huisbezoek Ouderen 2014 Rapportage Preventief Huisbezoek 2014 Het preventief huisbezoek wordt aangeboden aan alle zelfstandig wonende ouderen in Ouder-Amstel die in een kalenderjaar

Nadere informatie

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Oirschot

Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor Oirschot Resultaten Volwassenen- en Ouderenmonitor 2016-2017 Oirschot Voorwoord Een goede gezondheid van lichaam én geest vergroot de mogelijkheden van mensen om (langer) mee te doen in het maatschappelijke leven.

Nadere informatie

Basisstatistiek Westfriesland

Basisstatistiek Westfriesland Basisstatistiek Westfriesland Deelrapport: Inkomensverdeling 2005 September 2008 Colofon Uitgave I&O Research BV Van Dedemstraat 6A 1624 NN Hoorn tel. (0229) 282555 Rapportnummer 2008-1577 Datum September

Nadere informatie

Empel. Wijk- en buurtmonitor 2018

Empel. Wijk- en buurtmonitor 2018 Wijk- en buurtmonitor 2018 Empel Empel ligt ten noordoosten van s-hertogenbosch. De wijk bestaat uit een ouder en een nieuwer gedeelte. De eerste woningen zijn in 1946 gebouwd. Deze oorspronkelijke kern

Nadere informatie