STRATEGISCH BELEIDSPLAN O2SV - OPENBAAR BASISONDERWIJS VLAGTWEDDE

Transcriptie

1 STRATEGISCH BELEIDSPLAN O2SV - OPENBAAR BASISONDERWIJS VLAGTWEDDE Biedt veel ruimte voor elke leerling Een leerplaats voor elke leerling

2 Woord vooraf Voor u ligt het strategisch beleidsplan van het openbaar basisonderwijs van de gemeente Vlagtwedde. In dit plan schetsen we de toekomstige ontwikkelingen binnen de organisatie. Een strategisch beleidsplan is op de eerste plaats een plan. Bij het schrijven van het plan wordt uitgegaan van informatie die nu bekend is. Informatie die op onderdelen morgen al weer ingehaald is door ontwikkelingen die niet voorzien zijn. Het is strategisch beleidsplan is bedoeld als een beschrijving van een koers die wordt uitgezet voor de komende jaren. Er staat nergens een expliciete beschrijving van wat het moet worden. Dat is niet mogelijk en als dit wel zou worden gedaan dan zou dit als een belemmering kunnen gaan werken. De wereld is dynamisch en het openbaar onderwijs Vlagtwedde wil dat ook zijn om de maatschappelijke opdracht die het onderwijs heeft, waar te maken. Die opdracht is kortweg: zorg voor toekomstbestendige scholen die leerlingen adequaat voorbereidt op de wereld van morgen. Het beleidsplan begint met een beschrijving van de huidige situatie en de ontwikkelingen die aanstaande zijn of al werkelijkheid zijn, waarop een antwoord moet worden gegeven door een onderwijsorganisatie. Daarna wordt de koers uitgewerkt door een beschrijving van de ambities die O2SV formuleert voor de periode De uitwerking van deze ambities in concrete actieplannen en jaarplannen volgt in het tweede deel van het beleidsplan. Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 2

3 INLEIDING Het Openbaar Basisonderwijs Vlagtwedde valt onder het bevoegd gezag van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Vlagtwedde. Het telt zeven locaties, waarvan er zes reguliere basisscholen zijn en één een basisschool voor anderstaligen. Er wordt binnen de gemeente Vlagtwedde samengewerkt met betrekking tot onderwijskundig beleid, personeelsbeleid, financieel en materieel beleid. Het voordeel van het samenwerken is dat de directies en schoolteams veel van elkaar kunnen leren en dat de gezamenlijke taken efficiënter kunnen worden aangepakt, waardoor er voor elke school meer tijd en meer mogelijkheden zijn om te werken aan de kwaliteit van het onderwijs op de locaties zelf. Wij vinden het van groot belang dat de scholen hoogwaardige onderwijskwaliteit leveren. Goed onderwijs leidt immers tot goed opgeleide leerlingen die hun eigen maximale niveau realiseren. Om dit doel optimaal te bereiken, leren wij ons zelf voortdurend in te spelen op veranderingen in onze omgeving. Hierbij maken wij gebruik van de beleidscyclus: plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen: de Demingcirkel: Plan, Do, Check, Act (vanaf nu PDCA-cirkel). Op deze wijze gaan wij flexibel om met de ontwikkelingen die voor ons liggen. De cirkel ziet er als volgt uit: Het strategisch beleidsplan is geschreven op hoofdlijnen en kaders vanuit beleidsvoornemens die al dan niet zijn beschreven in andere documenten. Daar waar sprake is van al geformuleerd beleid in bestaande documenten, zullen we in dit Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 3

4 beleidsplan volstaan met verwijzing naar deze documenten. Deze documenten zijn een nadere uitwerking van onderdelen van dit strategisch beleidsplan en feitelijk daardoor bijlagen. Desgewenst zijn deze documenten in te zien op het gemeentehuis en opvraagbaar door bevoegde instanties. Het strategisch beleidsplan wordt tenminste één keer per vier jaar vastgesteld. De uitwerking naar de praktijk zal jaarlijks in jaarplannen plaatsvinden. In het laatste jaar van deze vierjarige cyclus ( ) wordt het plan door het bevoegd bezag, de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad en de directieleden van de locaties geëvalueerd. De bevindingen van deze evaluatie zijn mede bepalend voor de bijstelling van het strategisch beleidsplan voor de nieuwe periode. Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 4

5 Missie en Kernwaarden Missie O2SV-scholen bieden alle leerlingen in Vlagtwedde (en omgeving) kwalitatief hoogstaand, innovatief, inspirerend onderwijs. Leerlingen tussen 4 en 12 jaar woonachtig in de gemeente Vlagtwedde (en daarbuiten) kunnen dicht bij huis hun kwaliteiten en talenten ontdekken en verder versterken. Elke leerling wordt optimaal ondersteund in zijn ontwikkelingsproces van peuter naar tiener en voorbereid op hun plek als volwassene in onze samenleving. Biedt (speel)ruimte voor elke leerling Is een leerplaats voor elke leerling Kernwaarden: Toegankelijk er is ruimte voor iedere leerling Ontmoeting de ander zien. Iedereen zonder enig voorbehoud respectvol benaderen Eigenheid eigen wijs(heid). Bewust kiezen voor kleinschaligheid en onafhankelijkheid Trots alle medewerkers zijn er trots op dat zij deel uitmaken van O2SV Samen je hoeft het niet alleen te doen, kracht vanuit gezamenlijkheid Strategische doelen Omdat er zowel in het onderwijs als in de samenleving zoveel belangrijke zaken om voorrang strijden is het noodzakelijk om keuzes te maken. O2SV streeft er naar om in 2019: 1. te werken vanuit de principes van de lerende organisatie in een professionele cultuur met als voornaamste kenmerk eigenaarschap van het strategisch beleid in alle lagen van de organisatie; 2. financieel gezond te zijn met voldoende investeringsruimte om de strategische doelen te realiseren; 3. scholen te hebben die werken vanuit een herkenbare visie op onderwijs waarin de leerling (naar vermogen) eigenaar is van het eigen leerproces; 4. waar te maken dat alle leerkrachten en ouders ambassadeurs zijn van O2SV die actief de identiteits- en kwaliteitskenmerken van de scholen uitdragen; 5. de talenten van alle leerkrachten maximaal te benutten in de organisatie en leerkrachten eigenaar te laten zijn van hun eigen professionele ontwikkeling; Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 5

6 6. alle schoolgebouwen te laten voldoen aan de kenmerken van duurzaamheid en de gezonde school en de onderwijskundige eisen die worden gesteld aan het onderwijs in 2025; De zes speerpunten uit dit beleidsplan laten de keuzes van O2SV zien. Nu is het van belang dat bestuur en medewerkers elkaar op koers houden en zich niet door de waan van de dag laten afleiden. Het bestuur en de scholen moeten ook nee durven zeggen tegen alle mogelijke modes en verzoeken van welke belangengroep dan ook, om aandacht te geven aan hele belangrijke onderwerpen. Durf vast te houden aan de uitgezette koers en laat niet steeds nieuwe dingen de organisatie insluipen. Externe ontwikkelingen Passend onderwijs Sinds 1 augustus 2014 zijn scholen verplicht een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Leerlingen worden alleen nog door speciale scholen voor basisonderwijs aangenomen als bestuurlijke samenwerkingsverbanden daartoe toestemming geven. Deze samenwerkingsverbanden bestaan uit vestigingen van basisscholen, scholen voor speciaal basisonderwijs en scholen voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. Het samenwerkingsverband heeft tot doel een samenhangend geheel van ondersteuningsvoorzieningen binnen en tussen de scholen te realiseren. Daarbij staat het ononderbroken ontwikkelingsproces centraal van leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Het gaat niet meer om financieren van extra zorg maar om het organsieren van de meest optimale ondersteuning (inhoudelijke arrangementen). De eerste ervaringen zijn bemoedigend, maar omdat er zoveel is veranderd zal het nog een aantal jaren duren voordat iedereen vertrouwd is met de nieuwe structuur en aanpak. Krimp O2SV heeft basisscholen in de regio Groningen. In deze regio is sprake van (sterke) krimp, dat wil zeggen (sterk) dalende leerlingenaantallen. Dit heeft gevolgen voor het personeelsbestand, de huisvestingsituatie en de inkomsten van onze organisatie. De aanwezigheid van het AZC in Ter Apel maakt dat de krimp niet altijd even duidelijk wordt ervaren maar er moet bestuurlijk worden geanticipeerd op de gevolgen van de krimp. Volgens de laatste prognoses zal het dieptepunt in 2021 worden bereikt. Samenwerking (gemeentelijke herindeling) In de provincie Groningen is door nieuw kabinetsbeleid een bestuurlijk proces gestart waarin gemeenten (al dan niet gedwongen) op weg zijn naar een fusie met andere gemeenten. Recent is het besluit genomen door de gemeente Vlagtwedde om samen te gaan met de gemeente Bellingwedde. De fusiedatum is 1 januari Dit heeft Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 6

7 schoolbestuurlijke consequenties. Het schoolbestuur moet een visie ontwikkelen over een bestuurlijke fusie met het openbaar onderwijs in de gemeente Bellingweddde. Pas nadat de raad een voorstel voor een nieuwe structuur heeft goedgekeurd, kan er een uitvoeringsplan worden opgesteld dat leidt tot de nieuwe structuur voor het openbaar onderwiijs in de nieuwe gemeente die per 1 januari 2018 ontstaat. Bestuursakkoord PO 2014 en Onderwijs 2032 De schoolbesturen in Nederland zijn voortdurend in gesprek met elkaar (in de PO raad) en met het ministerie van OC&W om te praten over de inhoud van de maatschappelijke opdracht van de onderwijssector. De wetgever zet zich in om samen met het veld te komen tot bestuurlijke afspraken. De voornaamste ontwikkelingen zijn vastgelegd in het bestuursakkoord PO In dit akkoord zijn 4 ontwikkelingslijnen vastgesteld: 1. Talent ontwikkelen door uitdagend onderwijs Dit richt zich op de leerling en de slag naar meer digitale toepassingen in het onderwijs. Elke leerling moet worden uitgedaagd en gestimuleerd om alle talenten (brede vorming) te ontwikkelen. Het is een beweging die al is ingezet naar gepersonaliseerd onderwijs. Dat is onderwijs dat rekening houdt met de onderwijsbehoeften van elk kind. Binnen een uitdagende leeromgeving wordt veel meer gebruik maakt van ICT mogelijkheden dan tot nu gebeurd. De overheid stelt extra middelen beschikbaar voor investeringen in ICT. 2. Onderwijskwaliteit versterken Deze beleidslijn staat voor het duurzaam verbeteren van de onderwijskwaliteit in de volle breedte. De aandacht wordt gelegd bij de rol van de schoolbesturen. Van de schoolbesturen wordt verwacht dat zij planmatig sturen op de kwaliteitszorg. 3. Teams professionaliseren De onderwijskwaliteit wordt bepaald door de kwaliteit van de leerkracht. Het intensief begeleiden van jonge leerkrachten leidt tot een enorme kwaliteitswinst. Daar moet in worden geïnvesteerd door schoolbesturen. Teams bezitten meer kwaliteit als er een grote diversiteit aan competenties voorhanden is. HRM beleid moet erop gericht zijn om de diversiteit te vergroten door een accent op individuele professionele ontwikkeling. 4. Verbinding leggen Hier wordt gedacht aan de doorgaande ontwikkellijnen en brede ontwikkeling van kinderen. De doorgaande lijn van 2 tot 12 en het leren in en om de school. Het gaat over samenwerken tussen onderwijs en welzijnsvoorzieningen en tussen school en verenigingen. En daarmee een verbinding tussen en omgeving. Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 7

8 O2SV beschikt over scholen die kwalitatief goed onderwijs bieden. Maar de ambitie is groter. O2SV wil méér dan voldoen aan externe eisen: vanuit een passie om altijd te streven naar nog beter onderwijs dat alle leerlingen uitdaagt om hun talenten te ontwikkelen en elke leerling vaardigheden leert waarmee het de wereld van morgen aan kan. Onderwijs 2032 Staatssecretaris Dekker heeft het onderwijsveld en andere sectoren uitgedaagd om mee te denken over het onderwijs in Aan die oproep is door een groot aantal mensen gehoor gegeven. Het platform dat alle verhalen, ideeën en suggesties heeft verzameld, heeft een eerste advies uitgebracht. De kern van het eerste advies is hier weergegeven. Onderwijs prikkelt creativiteit en nieuwsgierigheid, leerlingen leren zich blijvend te ontwikkelen De globaliserende maatschappij brengt vraagstukken met zich mee op het terrein van bijvoorbeeld migratie en duurzaamheid. Die vragen om innovatieve oplossingen uit verschillende vakgebieden. Het is belangrijk dat burgers weten hoe ze nieuwe informatie tot zich kunnen nemen en hoe ze die in wisselende situaties kunnen toepassen. Dat is van belang in een wereld met steeds sterkere internationale concurrentie. De vaardigheden die leerlingen daarvoor nodig hebben, leren ze voor een belangrijk gedeelte op school. Onderwijs dat de creativiteit en de nieuwsgierigheid van leerlingen prikkelt, helpt toekomstige burgers binnen en buiten bestaande kaders te leren denken en werken. Leerlingen leren omgaan met vrijheid en verantwoordelijkheid en over de grenzen heen te kijken De culturele diversiteit in de samenleving wordt steeds groter. Tegelijk is sprake van individualisering: burgers ontlenen hun identiteit steeds minder aan hun godsdienst. Op welke waarden baseren ze hun doen en denken? Het onderwijs van de toekomst besteedt niet alleen aandacht aan de waarden van de Nederlandse samenleving en het voortbestaan van de rechtsstaat. Het brengt leerlingen ook sociale vaardigheden bij, evenals kennis van en begrip voor andere culturen. In het toekomstige onderwijs ligt de nadruk meer dan nu op leren deelnemen aan de democratische samenleving en respect voor elkaar hebben. Leerlingen leren de kansen van de digitale wereld te benutten. Toekomstgericht onderwijs maakt leerlingen digitaal vaardig en mediawijs Dat is nodig, want ze leven in een wereld waarin nieuwe technologieën en digitale informatie van grote invloed zijn op het persoonlijke en werkende leven van iedereen. Hoe kun je nieuwe technologische diensten en producten het beste benutten? Hoe kun je digitale informatie duiden en verwerken? En hoe ga je goed om met (digitale) media Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 8

9 en beelden? Het is van belang leerlingen samen met leraren op zoek te laten gaan naar de antwoorden op dergelijke vragen. Het onderwijs biedt maatwerk en is relevant Het onderwijs van de toekomst stimuleert leerlingen vragen over zichzelf te stellen en zich verder te ontplooien. Het onderwijs heeft daarin een belangrijke emanciperende functie: voor een deel van de jongeren is de school de enige plaats waar ze gericht de kwaliteiten kunnen ontwikkelen die nodig zijn om deel te kunnen nemen aan de toekomstige maatschappij. Het onderwijs van de toekomst prikkelt alle leerlingen om hun capaciteiten niet alleen cognitief in te zetten, maar ook creatief en fysiek. Leraren helpen leerlingen in aanvulling op wat ze thuis en in hun vrije tijd al doen ontdekken waar ze goed in zijn en wat ze leuk vinden. Zo krijgen leerlingen meer mogelijkheden om wat ze leren in te vullen op een manier die bij ze past. Leerlingen willen ook graag onderwijs dat past bij hun belevingswereld en bij actuele vraagstukken. Dat motiveert ze meer om te leren. Het bereidt ze voor op vervolgopleidingen of beroepen met een gevarieerd aanbod dat aansluit bij hun persoonlijke mogelijkheden en interesses Samenvattend: op weg naar herijking van ons onderwijsmodel. Na een periode waarin kwaliteit van onderwijs alleen werd beoordeeld aan de hand van opbrengsten lijkt sprake van een verschuiving naar een andere en ruimere visie op kwaliteit. Er ontstaat ruimte voor onderwijs met veel meer aandacht voor individuele talentontwikkeling (gepersonaliseerd leren) en brede vorming en alles wat nodig is om de leerling voor te bereiden op de wereld van morgen die nog complexer is dan de wereld van vandaag en nog meer eisen zal stellen aan de burgers van ons land. De aandacht voor de professionele ontwikkeling van leerkrachten blijft onveranderd groot. O2SV heeft de ambitie om mee te gaan in deze ontwikkeling. Naast verandering in het aanbod wordt er ingezet op een verandering in de relatie tussen leerkracht en leerling. De leerling moet eigenaar worden van het eigen leerproces. De leerkracht helpt de leerling in het verkrijgen van inzicht in het leervermogen. Interne ontwikkelingen Onderwijskwaliteit op orde In het schooljaar hebben wij met tevredenheid mogen constateren dat de onderwijsinspectie zeer tevreden is over de sterk verbeterde onderwijsopbrengsten. Alle scholen hebben een basisarrangement. O2SV heeft de ambitie om deze kwaliteit vast te houden. Ook in de komende peridoe wanneer de inspectie met een ander toetsingskader de scholen beoordeelt. HRM beleid Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 9

10 Er is in de vorige beleidsperiode veel aandacht geweest voor een goed personeelsbeleid. Vanaf 2014 wordt er gewerkt met C007 om de gespreksyclus door de hele organisatie op orde te hebben. De nieuwe cao 2014 maakt dat er een geheel nieuw taakbeleid dient te worden ontwikkeld. De kracht van de organisatie wordt vooral bepaald door de professionele kwaliteit van de leerkrachten die werken op de scholen van O2SV. Ook de komende periode wordt tijd en geld geinvesteerd in het versterken van de professionele kwaliteit. Er wordt een professionaliseringsagenda opgesteld die aansluit bij de strategische doelen die zijn geformuleerd. Bij de uitvoering van deze agenda zal waar mogelijk ook gebruik worden gemaakt van de aanwezige competenties van medewerkers. Wat we zelf kunnen, gaan we zelf doen en medewerkers worden gewaardeerd om alle extra talenten die ze inzetten binnen O2SV. ICT De belangrijkste resultaten die we in de periode op onderwijskundig gebied hebben geboekt zijn een toename van digitaal lesmateriaal (onderwijskundige pakketten met digitale toepassingen), digiborden en touchscreens. Op een aantal scholen wordt geëxperimenteerd met het gebruik van ipads. Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van de mogelijkheden van sociale media. De verbetering van het draadloze netwerken op de scholen is tevens in gang gezet. Op elke school is straks een netwerk aanwezig dat past bij de ontwikkelingen en de visie van de school. Belangrijk is dat er bij al deze ontwikkelingen een samenhangend ICT-beleid wordt vastgesteld uitgaande van een onderwijskundige visie op inzetten en toepassen van ICT mogelijkheden. Het is de ambitie om op alle scholen te werken vanuit een onderwijskundig ICT beleidsplan. Dit plan gaat onderwijsinhoudelijk verder dan de ambitie die in het bestuursakkoord is opgenomen, dat alle scholen in 2020 voor 100 % gebruikmaken van digitale leerpakketten. Op het niveau van de scholen is sprake van een structureel gebruik van het leerlingvolgsysteem Parnassys. Dit heeft geleid tot de inzet van een Ouderportaal, waarin ouders hun kind op resultaat gebied kunnen volgen. Op termijn zullen op alle scholen de ouders toegang hebben tot het ouderportaal, via Parnassys en de vernieuwde websites. De komende jaren komen alle documenten in the cloud te staan. Met als grote voordeel dat straks alle medewerkers een digitaal platform hebben om informatie te halen, te brengen en te delen. Door deze ontwikkelingen ligt er een grote uitdaging om de capaciteit van het netwerk op niveau te houden en de lat zelfs hoger te leggen. Tot slot Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 10

11 In het strategisch beleidsplan is een aantal ambities opgenomen die door Scholengroep O2SV van groot belang worden geacht voor de ontwikkeling van onze scholen in de komende jaren. Met deze ambities wordt aangehaakt bij de afspraken uit het PO Akkoord 2014 en de agenda Onderwijs In het voorjaar van 2016 worden deze ambities door het MT in nauw overleg met het schoolbestuur verder uitgewerkt in concrete plannen. Dit betekent, dat de ambities worden vertaald in concrete beleidsvoornemens, acties en een financiële vertaling (investeringsprogramma). Op basis van deze uitwerking kan de komende jaren ook op een transparante manier verantwoording worden afgelegd over de mate waarin, en op welk niveau, de scholen er in slagen om de ambities te realiseren in de praktijk. De evaluatie en de beoordeling van de kwaliteit van de uitvoering van de plannen stelt de scholen in staat om recht te doen aan de opdracht om verantwoording af te leggen naar bestuur, inspectie en ouders, over de mate waarin de maatschappelijke opdracht (goed onderwijs voor alle kinderen tussen 4 en 12 jaar) wordt gerealiseerd. Strategisch beleidsplan O2SV (definitief ; Nr. A09) 11

12 Strategisch beleid Op weg naar meer eigenaarschap O2SV Leerplaats voor alle kinderen Waar we voor gaan: Sterke eigentijdse en autonome scholen passend in een landelijk gebied Kernwaarden: Toegankelijk Ontmoeting Eigenheid Trots Samen Wat willen we bereiken strategische doelen In 2019: 1. Werkt O2SV vanuit de principes van de lerende organisatie met als voornaamste kenmerk eigenaarschap van het strategisch beleid in alle lagen van de organisatie. 2. Is O2SV een financieel gezonde organisatie met voldoende investeringsruimte om de strategische doelen te realiseren. 3. Werken de scholen van O2SV vanuit een herkenbare visie op onderwijs waarin de leerling (naar vermogen) eigenaar is van het eigen leerproces 4. Zijn alle leerkrachten en ouders ambassadeurs van O2SV die actief de identiteits- en kwaliteitskenmerken van de scholen uitdragen. 5. Zijn alle leerkrachten eigenaar van hun eigen talentontwikkeling en worden deze talenten maximaal benut in de organisatie. 6. Voldoen alle schoolgebouwen aan de kenmerken van duurzaamheid en de Onze focus: Identiteit Onderwijs Personeel Financiën Huisvesting zichtbaar en herkenbaar eigentijds en van hoge kwaliteit professionalisering en ontwikkeling op orde met ruimte om te investeren verbouwen en inrichten Communicatie effectief naar Ouders

13 Bronnen Bestuursakkoord voor de sector primair onderwijs - De school van 2020 Akkoord tussen OCW en PO raad. 10 juli 2014 Platform onderwijs2032 Hoofdlijnadvies; een voorstel oktober 2015 CAO primair onderwijs Hks