Gemeente Delft. Geachte leden van de gemeenteraad,

Transcriptie

1 Gerneentebrede Bedrijfsvoeringsondersteuning IM Gemeente Delft Advies en expertise Geld De Torenhove Martinus Nijhofiïaan ES Delfi IBAN NL21 BNGH t.n.v. gemeente Delfi Retouradres : Advies en expertise Geld, Postbus 78,2600 ME Delfi Behandeld door M. van Dijk Leden van de gemeenteraad van Delft VERZONDEN Datum Ons kenmerk Uw brief van Onderwerp Meicirculaire gemeentefonds 2014 Uw kenmerk Bijlage Geachte leden van de gemeenteraad, Op 31 mei is de circulaire van het gemeentefonds uitgebracht door het ministerie van BZK. In deze circulaire zijn, naast de mutaties in het gemeentefonds, de financiële kaders van het Deelfonds sociaal domein opgenomen; jeugdzorg, WMO en participatie. Daarnaast zijn de eerste effecten van het groot onderhoud van het gemeentefonds zichtbaar. De totale uitkering van het gemeentefonds van Delft is door het Deelfonds sociaal domein toegenomen met 66 miljoen. Het budget dat voor Delft in de meicirculaire is opgenomen voor de uitvoering van nieuwe taken is per saldo E 1,9 mln hoger dan de eerdere inschattingen zoals opgenomen in de Kaderbrief Dit komt onder andere doordat het Rijk nieuwere gebruikerscijfers beschikbaar heeft en er enkele verschuivingen hebben plaatsgevonden tussen de wetten en de bijbehorende financieringsstromen. Op basis van de eerste verkenningen is het beeld dat budget in het Deelfonds sociaal domein in voldoende moet zijn om de nieuwe taken binnen de Delftse visie uit te voeren. In onderstaande tabel is het aandeel van Delft in de uitkering van het 1. Gemeentefonds -Algemene uitkering - Integratie en decentralisatie uitkeringen 2. Deelfonds sociaal domein -Jeugdzorg - ParticipaZe l. Gemeentefonds: De uitkering van het gemeentefonds bestaat uit een aantal onderdelen: de algemene uitkering en de integratie- (WMO) en decentralisatie-uitkeringen. De uitgangspunten van het gemeentefonds zijn vastgelegd in de financiële verhoudingswetl. De financiele verhoudingswet regelt de financiële betrekkingen tussen het Rijk en gemeenten. Indien beleidsvoornemens van het Rijk leiden tot een wijziging van de uitoefening van taken of activiteiten door

2 Datum Deelfonds sociaal domein: Het deelfonds sociaal domein is één ongedeeld budget. De gemeenten krijgen vanaf 2015 de ruimte om binnen de grenzen van het deelfonds de gebundelde middelen naar eigen inzicht te besteden. Het Deelfonds sociaal domein is ingesteld voor een periode van 3 jaar. Daarna zal het deelfonds worden opgenomen in de algemene uitkering. De uitgangspunten zijn vastgelegd in de Tijdelijke wet deelfonds sociaal domein. Wat betekent de Meicirculaire 2014 voor de begroting van Delft? In de meicirculaire van het gemeentefonds worden de financiële mutaties voor alle gemeenten gezamenlijk opgenomen. Via een berekeningsmethode (op basis van maatstaven) wordt het aandeel van Delft berekend. In onderstaande tabel zijn de financiële mutaties uit de meicirculaire 2014 afgezet tegen de stand van de meerjarenbegroting van Delft. M,icimuleire 2014 A Gerneeniebnda -Algemene uiikenng B Gerneentebnds - Integralie- en decentralisatieuiikeringen B Gerneeniebnds -Taakmutaties [b smrd van de b*irotiw basma ut de Micrcukte isnoev~ld nat mrbrim budoeaen vmr UalmuUtiw. durntrshial*~ en YimoralsuWpsrlrnen uk de ssmrrbr- in decanhrcirculsh Vmr naden inlormb verw pen w e naar de hiimvar versiuurde resdsbrlsven De uitkering van het gemeentefonds is in principe vrij besteedbaar. Het Deelfonds sociaal domein is hiervan uitgezonderd, gemeenten mogen middelen uit het deelfonds alleen besteden binnen het sociaal domein. Per saldo hebben alleen de mutaties op de Algemene uitkering effect op het saldo van de meerjarenbegroting. A. Gemeentefonds - Algemene uitkering De algemene uitkering van Delft wordt m.n. bepaald door 2 factoren: 1. De omvang van het gemeentefonds is gekoppeld aan de uitgaven van de rijksoverheid (accres). Stijgen de overheidsuitgaven, dan stijgt de omvang van het fonds, en andersom. 2. Het gemeentefonds wordt verdeeld over de gemeenten op basis van maatstaven (o.a. inwoners, woonruimten bijstandsontvangers), en een bedrag per eenheid. De omvang van de algemene uitkering van Delft wordt beinvloed door de gemeente-specifieke ontwikkeling van de maatstaven, en door de landelijke ontwikkeling van de maatstaven. Per saldo ontstaat op de algemene uitkering in 2014 een tekort van E Dit effect wordt betrokken bij de nieuwe programmabegroting. Voor de jaren tlm ontstaat ruimte. Ook dit wordt betrokken bij de programmabegroting. gemeenten, wordt met redenen omkleed en met kwantitatieve gegevens gestaafd, welke de financiële gevolgen van deze wijziging voor de gemeenten zijn. Daarbij wordt aangegeven via welke bekostigingswijze de financiële gevolgen voor de gemeenten kunnen worden opgevangen.

3 Datum Algemene uitkering Meicirculaire De Meicirculaire betekent voor de Algemene uitkering (accres en maatstaven) in 2014 een nadeel van E 1,5 miljoen. Voor een nadeel van Voor de jaren 2016 en 2017 een voordeel van circa E Kaderbrief In de Kaderbrief 2014 is al rekening gehouden met een nadeel op de algemene uitkering op basis van voorgaande circulaires en macroeconomische ontwikkelingen. Stuurmaatregelen De ontwikkeling van de uitkering uit het Gemeentefonds is gecorrigeerd van lopende naar constante prijzen. De ruimte die vorig jaar is gereserveerd voor de prijsontwikkeling 2015 kan nu worden ingezet evenals de middelen waarmee is geanticipeerd op een eerdere rijksbezuiniging (Rutte I). De toevoeging van middelen uit het BTW Compensatiefonds is gedeeltelijk gereserveerd. B. Gemeentefonds : integratie- en decentralisatieuikeringen en taakmutaties Vanuit het gemeentefonds worden ook budgetten beschikbaar gesteld voor beleid dat door het rijk is geformuleerd. Dit zijn de zogenaamde decentralisatie-uitkeringen, integratie-uitkeringen en taakmutaties. In de bijlage bij deze brief geven we een overzicht van de door het Rijk, via het gemeentefonds, toegekende budgetten, inclusief de door het Rijk geformuleerde beleidsdoelstelling. Deze budgetten hebben vooralsnog geen effect op het financieel meerjarenbeeld (zowel de baten als de lasten worden verhoogd bij effectbudgetten). Wel vindt nog een nadere beoordeling plaats van deze mutaties. Als dit tot een effect op het meerjarenbeeld leidt, wordt dit betrokken bij de Programmabegroting C. Deelfonds sociaal domein In de Kadernota Innovatie Sociaal Domein deel I, staat het beleid van Delft als volgt geformuleerd: "In Delft staat de samenhang tussen de beleidsterreinen in het sociaal domein en de drie decentralisaties Zorg en welzijn, Participatie en Jeugd centraal. Vanuit de overkoepelende visie werken wij het beleid op de deelterreinen uit". De planning is om rond de zomer met een richtinggevende notitie rond de inkoop te komen zodat na de zomer de Kadernota ISD deel 2 aan de Raad kan worden aangeboden waarin de hoofdlijnen van beleid voor het Sociaal Domein kan worden vastgesteld.

4 Datum Groot onderhoud Met ingang van 2015 wijzigt het verdeelsysteem van het gemeentefonds. Het groot onderhoud vindt plaats in 2 tranches, waarvan de eerste tranche in deze circulaire is verwerkt. Als gevolg van het groot onderhoud wijzigt de omvang van het gemeentefonds niet, echter voor individuele gemeenten leidt dit tot herverdeeleffecten. Ie tranche: Het herverdeeleffect van de l e tranche leidt tot een voordeel van circa E 4 euro per inwoner. 50 % van dit herverdeeleffect is in de algemene uitkering opgenomen (suppletieregeling). Ze tranche: de 2e tranche van het groot onderhoud vindt plaats met ingang van uitkeringsjaar Het nadelige effect van het gebruik van de maatstaf BAG op het aantal studentenwoningen (ingeschat op E 1,6 miljoen) zal dan pas zichtbaar worden. Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Delft,, burgemeester mr. J. Krui

5 Bijlage bij brief aan de gemeenteraad van Delft - Meicirculaire gemeentefonds 2014 In deze bijlage geven we overzicht van integratie-uitkeringen, decentralisatie-uitkeringen en taakmutaties in de meicirculaire, inclusief de door het Rijk hierbij geformuleerde beleidsdoelstelling. Deze mutaties hebben vooralsnog geen effect op het financieel meerjarenbeeld. (zowel de baten als de lasten worden verhoogd of verlaagd). In Delft beoordelen we, aan de hand van het bestuursprograrnma, of het door het rijk geformuleerde beleid in lijn is met het Delftse beleid. Op dit moment vindt deze beoordeling nog plaats. Als zich effecten voordoen die van invloed zijn op het meerjarenbeeld, wordt dit verwerkt in de nieuwe programmabegroting. Meicirculaire gemeenteforids 2014 A E 1000 Inregratieuitkering decentralisatieuitker~ngen en taakmutaties h-#~n a.-. I~I*.S WMO - terugdraaien korting huishoudelijke hulp 2 Maatschappelijke opvang en OGGz 3 Provinciale taken VCH 4 Mantelmrg 5 Gezond in de stad 6 Centra wor jeugd en gedn 7 Inweringskosten decentralisatie jeugdzorg 8 Beeldende kunsten vormgeving 9 Vrouwenopvang 10 Maatregelen Wet Werk en Bijstand 11 E-owrheid 12 Individuele studietoeslag 13 Uitvoeringskosten participatiewet 14 Overheveling buitenonderhoud PO S0 15 E-boeken 16 Waterschapswrkienngen l. WMO-Integratie uitkering en terugdraaien korting huishoudelijke hulp. Doelstelling van het Rijk: -WMO-integratie uitkering: Op basis van het regeerakkoord is een korting van toepassing op het gemeentefonds van E 465 miljoen (macro) voor huishoudelijke hulp. Dit leidt tot een forse verlaging van de WMO-uitkering voor Delft. -WMO-terugdraaien korting huishoudelijke hulp: Bij de meicirculaire 2013 was een extra korting door het rijk toegepast op de algemene uitkering voor de huishoudelijke hulp, het uitgangspunt daarbij was; strenger toepassen van beleid, normaanpassing en het heffen van de maximale eigen bijdrage. (korting van het rijk E 89 miljoen macro). Bij de septembercirculaire is deze korting van het rijk teruggedraaid. 2. Maatschappelijke opvang en Oggz Doelstelling van het Rijk: Beschermd wonen wordt vanaf ondergebracht in de WMO Centrumgemeenten voeren hierbij de regie. Om een adequate voorbereiding op deze nieuwe taak mogelijk te maken en te komen tot goede afstemming met regiogemeenten en (veld)partijen, ontvangt elke centrumgemeente in E Met ingang van gaat de gemeente Lansingerland over van centrumgemeente Delft naar centrumgemeente Rotterdam. Het financiële effect daarvan is door BZK in de verdeling vanaf verwerkt. 3. Provinciale taken Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) Doelstelling van het Rijk: Vanwege de overdracht van taken aan gemeenten op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) bij provinciale inrichtingen wordt voor de jaren 2014 tot en met een bedrag van aan het gemeentefonds toegevoegd. In de bedragen is rekening gehouden met de bij provincies achterblijvende wettelijke taak betreffende de coördinatie van de handhavingssamenwerking binnen de provincie en de regie op de kwaliteitscriteria. 4. Mantelzorg, Doelstelling van het Rijk: Er worden extra middelen beschikbaar gesteld voor het ontwikkelen van activiteiten om de mantelzorgondersteuning naar een hoger niveau te tillen, zodat op het moment dat het wetsvoorstel WMO in werking treedt, integraal maatwerk in de praktijk wordt geleverd. Het is

6 de bedoeling dat met deze middelen een merkbare verbetering van de ondersteuning van de individuele mantelzorger in de gemeente wordt gerealiseerd. Gemeenten kunnen - rekening houdend met de lokale situatie en gebruik makend van de aanwezige kennis en expertise - hierbij eigen prioriteiten stellen. 5. Gezond in de Stad Doelstelling van het Rijk: In het kader van het stimuleringsprogramma Gezond in de Stad (GIDS) ontvangen gemeenten met wijkenlbuurten met een relatief hoge achterstandsproblematiek GIDSgelden. Hiertoe wordt de huidige decentralisatie-uitkering Gezond in de Stad verdubbeld naar E 10 miljoen voor de periode 2014 tot en met Centra voor jeugd en gezin Doelstelling van het Rijk: Het budget is structureel verhoogd als gevolg van actualisatie van het verdeelsysteem. 7. Invoeringskosten decentralisatie Jeugdzorg Doelstelling van het Rijk: Middelen van de provinciale doeluitkering jeugd worden overgeheveld naar de decentralisatie-uitkering Invoeringskosten decentralisatie jeugd, zodat provinciale taken op het gebied van jeugdzorg versneld kunnen worden overgedragen aan gemeenten. 8. Beeldende kunsten vormgeving, structureel Doelstelling van het rijk: De decentralisatie-uitkering Beeldende kunst en vormgeving is in het kader van het groot onderhoud opgegaan in de algemene uitkering. 9. Vrouwenopvang Doelstelling van het rijk: Het Rijk stelt structureel E 12,l miljoen extra ter beschikking vanaf Het betreft onder andere middelen in verband met de kwaliteitsimpuls voor de aanpak van huiselijk geweld. Dit geld wordt verdeeld over de gemeenten en de VNG. Ten aanzien van de kwaliteitsimpuls zijn tevens afspraken met de VNG gemaakt op het terrein van kwaliteit, de gezamenlijke inkoop voor landelijke functies, de oprichting van een knooppunt huwelijksdwang en achterlating binnen het stelsel van de AMHK's (Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling), een goede samenhang tussen de aanpak van huiselijk geweld en die van kindermishandeling, de verantwoordelijkheid van gemeenten voor slachtoffers van mensenhandel, mannenopvang, de verantwoordelijkheid voor innovatie en nieuwe onderwerpen c.q. ontwikkelingen en een multidisciplinaire aanpak van seksueel geweld/seksueel misbruik. De decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang wordt opgehoogd met de te decentraliseren middelen uit de AWBZ (het budget dat samenhangt met de huidige AWBZ-functies begeleiding en persoonlijke verzorging die in het verlengde wordt geboden van begeleiding, 5% van het totale budget in de AWBZ), voor zover deze toe te rekenen zijn aan instellingen voor vrouwenopvang. Per 1 januari behoort de gemeente Lansingerland niet langer tot de centrumgemeente Delft. 10. Maatregelen Wet- werk en bijstand Doelstelling van het rijk: Voor de implementatie- en uitvoeringskosten van de Wet Maatregelen Wet Werk en Bijstand en enkele sociale zekerheidswetten wordt door het Ministerie van SZW een toevoeging gedaan aan de algemene uitkering. Het wetsvoorstel is ingediend bij de Eerste Kamer. De beoogde inwerkingtreding van deze wet is 1 januari l l. E-overheid Doelstelling van het rijk: De huidige facturen aan gemeenten voor verstrekkingen van gegevens uit het Handelsregister en uit het Kadaster worden vervangen door een vermindering van de algemene uitkering met E 4,3 miljoen. De begrotingen van Economisch Zaken en van Infrastructuur en Milieu worden verhoogd met respectievelijk E 0,65 miljoen en E 3,65 miljoen. Het bedrag voor 2014 is E 0,25 miljoen lager, omdat over het eerste kwartaal van 2014 nog facturen worden verstuurd door het Kadaster. Dit proces is per 1 april 2014 gestopt. In verband met de aansluiting van gemeenten op MijnOverheid wordt voor de exploitatie door het Rijk E 0,5 miljoen uit de algemene uitkering overgeheveld naar de begroting van BZK. Gebruik van de berichtenbox van MijnOverheid levert gemeenten een besparing op van kosten, bijvoorbeeld van portokosten.

7 Individuele studietoeslag Doelstelling van het rijk: In het kader van de Participatiewet is de individuele studietoeslag ge'introduceerd. Het betreft een nieuwe vorm van aanvullende inkomensondersteuning voor bepaalde groepen studerenden. De gemeente toetst in het individuele geval of de student gelet op zijn persoonlijke omstandigheden met voltijdsarbeid niet in staat is het wettelijk minimumloon te verdienen. Andere voorwaarden zijn dat de student minimaal 18 jaar oud is, recht heeft op studiefinanciering of WTOS (Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten) en geen in aanmerking te nemen vermogen heeft. Gemeenten moeten zelf in een verordening vaststellen hoe hoog de individuele studietoeslag is en hoe vaak die wordt verstrekt. In de bedragen is een compensatie begrepen voor uitvoeringskosten. 12. Uitvoeringskosten Patticipatiewet Doelstelling van het rijk: In het kader van de Participatiewet wordt vanaf de toegang tot de Wajong beperkt. Hierdoor zal de gemeentelijke doelgroep toenemen, omdat mensen met arbeidsvermogen - die bij ongewijzigd beleid onder de (financiële) verantwoordelijkheid van UWV zouden komen - vanaf onder de Participatiewet gaan vallen. Het kabinet voegt voor de uitvoeringskosten ten behoeve van de genoemde nieuwe doelgroep middelen toe aan de algemene uitkering. Voor de periode na 2019 geldt dat de omvang mede in het licht van de geleidelijke toename van de doelgroep Participatiewet integraal zal worden bezien binnen de dan geldende financieringssystematiek. 13. Overheveling buitenonderhoud primair onderwijs en speciaal onderwijs Doelstelling van het rijk: Met ingang van 1 januari gaat de verantwoordelijkheid voor buitenonderhoud en aanpassingen van schoolgebouwen voor primair onderwijs (po) en scholen voor speciaal onderwijs (so) over van de gemeenten naar de schoolbesturen. Om die reden wordt een bedrag uit de algemene uitkering overgeheveld naar de begroting van OCW. De schoolbesturen zullen de middelen voortaan ontvangen van het Ministerie van OCW. 14. E-boeken Doelstelling van het rijk: In is besloten om de inkoop van e-content door bibliotheken te centraliseren. Daarbij hoort ook een uitname uit de algemene uitkering, omdat de lokale bibliotheken deze taak niet meer uit gaan voeren. De uitname zal plaatsvinden per 2015, als de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen in werking treedt. 75. Waterschapsverkiezingen Doelstelling van het rijk: Per 1 juli 2014 treedt de Wet aanpassing waterschapverkiezingen in werking. Dit betekent dat de waterschapsverkiezingen in tegelijk met de verkiezingen voor de provinciale staten plaatsvinden. Gemeenten krijgen door de wetswijziging voor het eerst een rol bij het organiseren van de waterschapsverkiezingen. De toevoeging aan de algemene uitkering compenseert gemeenten voor de extra kosten als gevolg van de organisatie van gecombineerde verkiezingen. 16. Verkenning Informatievoorziening Sociaal Domein Doelstelling van het rijk: Ten behoeve van de ondersteuning van gemeenten bij hun ICTvoorzieningen in het sociaal domein wordt in 2014 incidenteel een bedrag overgeheveld van de algemene uitkering naar de begroting van BZK (VISD: Verkenning Informatievoorziening Sociaal Domein).

8