Gemeente Vaals Waterparagraaf Studentenhuisvesting Sneeuwberglaan

Transcriptie

1 Gemeente Vaals Waterparagraaf Studentenhuisvesting Sneeuwberglaan Bestemmingsplan Studentenhuisvesting Sneeuwberglaan 34 te Vaals Auteur: Advies- en ontwerpbureau Geert Janssen

2 Inhoud 1. Inleiding Aanleiding Doel Ligging en begrenzing plangebied Huidige situatie Maaiveldhoogte Bodemopbouw Grondwater Oppervlaktewater Riolering Beleidskader Europese regelgeving... 5 Kaderrichtlijn Water Provincie Limburg... 5 Provinciaal Waterplan Waterschap Roer en Overmaas... 6 Waterbeheerplan Waterschap Roer en Overmaas Watertoets... 6 Afkoppelen hemelwater Gemeente Vaals Toekomstige situatie Afvalwater Hemelwater... 8 Verhard oppervlak... 8 Berekening bergingscapaciteit infiltratievoorziening... 9 Keuze systeem en locatie infiltratievoorziening... 9 Ontwerp infiltratievoorziening Beheer en onderhoud

3 1. Inleiding 1.1 Aanleiding Aan de Sneeuwberglaan te Vaals worden in twee gebouwen 110 wooneenheden gerealiseerd ten behoeve van het huisvesten van studenten. Tevens wordt het terrein voorzien van een parkeerplaats, fietsenstalling en een terras. In de toekomstige situatie dient hemelwater op eigen terrein te worden vastgehouden en afgevoerd middels infiltratie. Deze waterparagraaf beschrijft hoe in de toekomstige situatie wordt omgegaan met de waterhuishouding. 1.2 Doel Het doel van deze waterparagraaf is het gezamenlijk met de waterbeheerder vastleggen van de uitgangspunten en randvoorwaarden ten behoeve van de waterhuishoudkundige situatie voor het plangebied. 1.3 Ligging en begrenzing plangebied Het plangebied omvat het terrein behorend tot Sneeuwberglaan 34 (figuur 1). Sneeuwberglaan Sneeuwberglaan Figuur 1: Ligging plangebied in de omgeving 2

4 2. Huidige situatie 2.1 Maaiveldhoogte Figuur 2 toont de globale hoogtesituatie van het plangebied en de omliggende wegen. Het perceel heeft een hoogte variërend van 180 tot 182 m + NAP. 182, , , , , , ,90 + laag 183, , , ,40 + hoog Figuur 2: Huidige hoogtesituatie plangebied 2.2 Bodemopbouw Uit het aanvullend bodemonderzoek (Aelmans d.d. 11 april 2016) dat ter plaatse is uitgevoerd, blijkt dat de bodem ruwweg vanaf 0,5 meter beneden maaiveld bestaat uit zwak zandige leem. Alleen bij boring 305 is een zandlaag aanwezig tot een diepte van 1 meter. Figuur 3 toont een representatief boorprofiel voor het plangebied. De waterdoorlatendheid van zandige leem is laag. Om de k-waarde vast te stellen is nader onderzoek vereist. Figuur 3: Representatief boorprofiel plangebied 3

5 2.3 Grondwater In het verkennend asbest- en bodemonderzoek (Aelmans d.d. 18 april 2013) wordt gesteld dat de grondwaterstand lager ligt dan 175 m + NAP. Dit is ruim 5 meter beneden het maaiveld van de plansituatie. De grondwaterstand vormt daardoor geen belemmering voor de infiltratiemogelijkheden. 2.4 Oppervlaktewater Rond het plangebied zelf is geen oppervlaktewater aanwezig dat mogelijkheden biedt voor het afvoeren van overtollig hemelwater (noodoverlaat). Het dichtstbijzijnde oppervlaktewater is de Selzerbeek. Deze beek ligt op een afstand van 170 meter ten noorden van het plangebied en vormt tevens de grens tussen Nederland en Duitsland. 2.5 Riolering Rioleringsgegevens zijn niet aanwezig. 4

6 3. Beleidskader 3.1 Europese regelgeving Kaderrichtlijn Water In het jaar 2000 is de Europese Kaderrichtlijn water in werking getreden. Het doel van deze richtlijn is de vaststelling van een kader voor de bescherming van landoppervlaktewater, overgangswater, kustwater en grondwater in de Europese Gemeenschap. Uitgangspunten zijn: - een gebiedsgerichte aanpak, waarbij wordt uitgegaan van een indeling in stroomgebieddistricten; - het uitwerken van maatregelen, onder meer uitgaande van een gecombineerde aanpak - door beperking van verontreiniging aan de bron door middel van emissiegrenswaarden en door het vastleggen van milieukwaliteitnormen; - het bereiken van de milieukwaliteitdoelstellingen, namelijk de goede ecologische toestand voor het oppervlaktewater en de goede chemische toestand voor het grondwater; - het behoeden van aquatische ecosystemen en de hiervan afhankelijke wetlands en terrestrische ecosystemen voor verdere achteruitgang; - duurzaam gebruik van water wordt bevorderd, op basis van bescherming van de beschikbare waterbronnen op lange termijn; - het leveren van een bijdrage aan de afzwakking van de gevolgen van overstromingen en perioden van droogte. De Europese Kaderrichtlijn Water richt zich op de bescherming van water in alle wateren en stelt zich ten doel dat alle Europese wateren in het jaar 2015 een 'goede toestand' hebben bereikt en dat er binnen heel Europa duurzaam wordt omgegaan met water. Verschillende doelstellingen uit de Kaderrichtlijn zijn opgenomen in het Nationaal Waterplan en verankerd in de Waterwet (2009) en het bijbehorende Waterbesluit. Voor het onderhavige plangebied zijn daardoor vanuit de Europese Kaderrichtlijn geen gevolgen te verwachten, die niet ook vanuit andere nationale wet- en regelgeving voortkomen. 3.2 Provincie Limburg Provinciaal Waterplan Op grond van Europese en nationale kaders en provinciale ambities heeft de provincie Limburg het Ontwerp Provinciaal Waterplan Limburg opgesteld. Het is de opvolger van het Provinciaal Waterplan Limburg en een uitwerking van het waterbeleid in het POL2014, noodzakelijk om aan de vereisten van de Kaderrichtlijn Water en de Waterwet te voldoen. Samen met het Nationale Waterplan van het Rijk en het Waterbeheersplan Limburg van de beide Limburgse waterschappen vormt het een onderdeel van het Stroomgebiedbeheersplan Maas. Het Provinciaal Waterplan Limburg (PWP, dat thans nog de status ontwerp heeft) bevat de ambities, opgaven en op hoofdlijnen de maatregelen die de komende zes jaar worden uitgevoerd op gebied van de hoogwaterbescherming in de Maasvallei, de aanpak van regionale wateroverlast en watertekort (mede in het licht van de klimaatverandering en het Nationale Deltaprogramma), de 5

7 inrichting van de beken en waterrijke natuurgebieden als ook de verbetering van de ecologische en chemische waterkwaliteit, de drinkwatervoorziening en het grondwaterbeheer (mede als opdracht vanuit de Kaderrichtlijn Water). 3.3 Waterschap Roer en Overmaas Waterbeheerplan Waterschap Roer en Overmaas Het Waterbeheerplan is op 14 oktober 2015 vastgesteld door de Algemeen besturen van waterschap Roer en Overmaas en Waterschap Peel en Maasvallei. Het plan heeft een looptijd van 2016 tot en met Dit plan is, vooruitlopend op de fusie in 2017 tot Waterschap Limburg, een gezamenlijk plan van beide waterschappen. Met dit Waterbeheerplan zetten de waterschappen de koers uit voor een toekomstbestendig waterbeheer in Limburg; hoe zij invulling willen geven aan de taak om te zorgen voor veilige dijken, droge voeten en voldoende en schoon water. In dit plan hebben de waterschappen vastgelegd hoe zij het watersysteem en waterkeringen op orde willen brengen en houden. Er is aangegeven voor welke thema s zij aan de lat staan, welke strategie wordt gekozen, welke maatregelen worden uitgevoerd en met welke partners. Ook staat in dit plan welke bijdrage de waterschappen leveren aan de Europese Kaderrichtlijn Water. Voorbeelden van maatregelen zijn: het aanleggen en verbeteren van dijken tegen overstromingen, het aanpakken van knelpunten van wateroverlast, herstellen van beken en het verbeteren van de effluentkwaliteit van de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Voor het voorliggende plan bevat het waterbeheerplan geen concrete uitgangspunten. Watertoets De watertoets is een procesinstrument met als doel de waterhuishoudkundige doelstellingen expliciet en op evenwichtige wijze in beschouwing te nemen bij alle waterhuishoudkundig relevante ruimtelijke plannen Ruimtelijke plannen moeten voorzien zijn van een waterparagraaf. Hiervoor moet het proces van de watertoets worden doorlopen. Het waterschap toetst of in het plan voldoende rekening is gehouden met de waterhuishouding ter plaatse en geeft hierover advies. Afkoppelen hemelwater In het waterbeheerplan zijn onder andere de richtlijnen opgenomen voor het omgaan met hemelwater binnen een plangebied. De volgende uitgangspunten van het Waterschap zijn van belang: - 100% afkoppelen van nieuwe verharding en bij ver(nieuw) bouw; - retentievoorzieningen dienen gedimensioneerd te worden op 35 mm. neerslag in 45 minuten (herhalingstijd van T=25 jaar); - doorkijk naar de situatie bij een herhalingstijd van T=100 jaar uitgaande van 45 mm neerslag gedurende 30 minuten. In een dergelijke situatie mogen ter plaatse van infrastructuur en bebouwing net geen problemen ontstaan; - voldoende ruimte in het plan om retentie- en infiltratievoorzieningen te realiseren; 6

8 - retentieruimte dient na 24 uur weer volledig beschikbaar te zijn, dus een gedoseerde leegloop naar oppervlaktewater is mogelijk; - het gebruik van uitlogende materialen/chemische bestrijdingsmiddelen/strooizout alsmede het wassen van auto's op straat is binnen het plan niet toegestaan. De genoemde uitgangspunten impliceren een hemelwatersysteem met de navolgende kenmerken: - hemelwatersysteem dat gebaseerd is op infiltratie van in principe 100% van het verhard oppervlak; - hemelwatersysteem met een zuiverende werking zodat olie en andere bodemvreemde stoffen niet in de ondergrond doordringen; - hemelwaterretentievoorziening afgestemd op het plan; - en watersysteem met een noodoverlaat zodat ten tijde van neerslagextremen geen overlast ontstaat ter plaatse van bebouwingen. Aanvullende noten: - gedacht kan worden aan de toepassing van groene daken; - bij het infiltreren van hemelwater verdient het voorkomen van vervuiling van de bodem aandacht. Het gebruik van uitloogbare bouwmaterialen dient daarom voorkomen te worden. Om hierin te voorzien en duurzame ontwikkelingen te stimuleren zijn de Duurzaam Bouwen richtlijnen op alle planvormingsfasen van toepassing. Zowel op het gebied van stedenbouw als op bouwplanniveau dienen de maatregelen uit de lijsten van de richtlijnen uitgevoerd te worden. De infiltratievoorziening dient zodanig gedimensioneerd te zijn dat: - gedurende 45 minuten 35 mm hemelwater in de infiltratievoorziening geborgen kan worden; - een 100 jaarsbui (45 mm in 30 minuten) geen wateroverlast veroorzaakt; - de infiltratievoorziening binnen 24 uur geledigd is; - de infiltratievoorziening voorzien wordt van een noodoverlaat. 3.4 Gemeente Vaals Het beleid dat de gemeente Vaals voert op het gebied van riolering is vastgelegd in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP). Het primaire doel van het GRP is het beschermen van het milieu en de volksgezondheid. Bij de inzameling en afvoer van hemelwater en vuilwater streeft de gemeente ernaar om zo veel mogelijk gescheiden af te voeren. Hemelwater dient zo veel mogelijk ter plaatse vast te worden gehouden (berging) en vertraagd op duurzame wijze te worden afgevoerd. Het lokaal vasthouden van het hemelwater zorgt ervoor dat de kans op wateroverlast elders afneemt. 4. Toekomstige situatie 4.1 Afvalwater Op het terrein worden verspreid in de twee gebouwen 110 eenpersoonswoningen gerealiseerd (figuur 4). Conform de richtlijnen van waterschap Roer en Overmaas wordt uitgegaan van een 7

9 waterverbruik van 150 liter per persoon per dag. Dit levert een totale droogweerafvoer op van 16,5 m 3 per dag. Het afvalwater wordt aangesloten op het bestaande DWA- c.q. gemengd rioolstelsel van de gemeente Vaals. 4.2 Hemelwater In de toekomstige situatie wordt het nu nog onverharde terrein voor een deel verhard. Hemelwater dat op de nieuwe verharding valt dient te worden ingezameld en op duurzame wijze te worden afgevoerd, conform het beleid van de gemeente Vaals en waterschap Roer en Overmaas. De hemelwaterafvoer wordt niet of niet direct op de riolering aangesloten, maar wordt op eigen terrein vastgehouden (geborgen) en vertraagd afgevoerd middels infiltratie. Bij voorkeur wordt de berging gerealiseerd als wadi (open buffering). Indien binnen het ontwerp de beschikbare ruimte hiervoor te beperkt is kan de berging ondergronds met infiltratiekratten e.d. of als combi wadi-kratten worden gerealiseerd. Als mocht blijken dat de doorlatendheid van de bodems dermate slecht is dat infiltratie niet mogelijk is, zal het hemelwater in het systeem worden geborgen om vervolgens via een gedoseerde afvoer op het regenwaterriool (e.e.a. in overleg met de gemeente Vaals) te lozen. Het gehele systeem moet binnen 24 uur geledigd te zijn. Verhard oppervlak Tabel 1 toont de hoeveelheid verharding per type in de toekomstige situatie. Uit de tabel blijkt dat het terrein in de toekomstige situatie beschikt over 1789 m 2 verharding en dakoppervlak. Tabel 1 Type verharding Omvang verharding [m 2 ] Dakoppervlak gebouw A 328 Dakoppervlak gebouw B 382 Parkeerplaats 500 Terras en voetpaden 519 Fietsenstalling 60 Totaal

10 Berekening bergingscapaciteit infiltratievoorziening Conform het beleid van het waterschap wordt de infiltratievoorziening gedimensioneerd op een T=25 bui met een neerslagsom van 35 mm in 45 minuten. De infiltratievoorziening dient daarbij binnen 24 uur weer beschikbaar (leeg) te zijn om een nieuwe bui te kunnen bergen. Daarnaast wordt een doorkijk gevraagd naar een T=100 bui met een neerslagsom van 45 mm in 30 minuten. Deze bui mag geen wateroverlast veroorzaken. Tabel 2 toont de benodigde bergingscapaciteit van de infiltratie- en/of bergingsvoorziening bij de maatgevende buien. Tabel 2 Maatgevende bui Neerslagsom bij 1789 m 2 verhard oppervlak [m 3 ] T = 25 (35 mm) 63 m 3 T = 100 (45 mm) 81 m 3 Keuze systeem en locatie infiltratievoorziening Binnen het plangebied is ruimte aanwezig voor de aanleg van een infiltratievoorziening. In verband met het talud aan de noordelijke en oostelijke zijde van het plangebied zijn de mogelijkheden voor de aanleg van een infiltratievoorziening hier niet ideaal. Figuur 5 toont de meest geschikte locaties aan de zuidzijde van het plangebied. Figuur 65: Plansituatie met mogelijke locaties infiltratievoorziening 9

11 In verband met het hoogteverschil binnen het plangebied dient de voorziening voldoende diep te worden aangelegd, zodat ook het lager gelegen deel van het plangebied onder vrij verval kan afwateren naar de infiltratievoorziening. Opvang en infiltratie via een wadi heeft zoals reeds vermeld de voorkeur. Indien binnen het ontwerp van de buitenruimte de aanleg van een wadi niet inpasbaar is, zal een ondergrondse infiltratievoorziening met kratten of een systeem bestaande uit infiltratiebuizen de volgende optie zijn. Mogelijk dat een combi van wadi met ondergrondse berging mogelijk is. Gezien de geringe waterdoorlatendheid van de bodem vereist een infiltratievoorziening een groot (verticaal) infiltratieoppervlak om hemelwater bij forse buien tijdig (35 mm binnen 24 uur) af te kunnen voeren. Het vereiste infiltratieoppervlak om hieraan te voldoen kan pas worden vastgesteld indien de waterdoorlatendheid (k-waarde) van de bodem is vastgesteld. Ontwerp infiltratievoorziening De infiltratievoorziening moet beschikken over een bergingscapaciteit van 63 m 3. Deze berging dient beneden het peil van de laagst gelegen aanvoerleiding te worden aangelegd. Om wateroverlast te voorkomen dient de infiltratievoorziening te worden uitgevoerd met een noodoverlaat naar het gemeentelijk rioolstelsel. Bij het ontwerp van de noodoverlaat moet rekening worden gehouden met de dikte van de overstortende straal van de overstortleiding naar het rioolstelsel. In verband met belasting (gewicht) en grondbewerking wordt aangeraden om minimaal 80 cm dekking aan te houden tussen het maaiveld en de bovenzijde van de infiltratievoorziening. Beheer en onderhoud Bij het ontwerp van de infiltratievoorziening dient rekening te worden gehouden met de reinigingsmogelijkheden. Om vervuiling te beperken wordt aangeraden de aanvoer van bladafval te voorkomen door regenpijpen van bladvangers te voorzien. 10