Jaarverslag 2009

Transcriptie

1 Jaarverslag 2009

2 Jaarverslag Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Handel in Bouwmaterialen

3 Inhoudsopgave Jaarverslag Voorwoord 4 Karakteristieken van het pensioenfonds Doelstelling 4 Profiel van de organisatie 4 Statutaire organen 4 Adviseurs 8 Pensioenfonds en de regeling 9 Kerncijfers 10 Verslag van het bestuur 11 Bestuursbesluiten 11 Deelnemersraad 16 Verantwoordingsorgaan 16 Goed pensioenfondsbestuur 18 Integere bedrijfsvoering 18 Intern toezicht en verantwoordingsorgaan 18 Maatschappelijk verantwoord ondernemen 20 Ontwikkelingen in de bedrijfstak 21 Pensioenregeling 21 Risicoparagraaf 23 Beleggingsrisico 23 Actuariële risico s 24 Operationele risico s 24 Pensioenontwikkelingen 25 Beleggingen 26 Marktontwikkelingen 26 Beleggingen in het verslagjaar 29 Rendement van de beleggingsportefeuille 29 Vooruitblik 32 Maatschappelijk verantwoord ondernemen in de beleggingsomgeving 32 Vooruitzichten 33 Toeslag 33 2

4 Jaarrekening Balans per 31 december Rekening van baten en lasten over Toelichting 38 Grondslagen voor balanswaardering en resultaatbepaling 38 Toelichting op de balans per 31 december Kasstroomoverzicht 64 Toelichting op de rekening van baten en lasten over het boekjaar Overige gegevens Verklaring van de actuaris 71 Verklaring van de accountant 72 Gebeurtenissen na balansdatum 73 Slotwoord 73 Verklarende woordenlijst 74 JAARVERSLAG

5 Voorwoord Inleiding Voor u ligt het jaarverslag 2009 van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Handel in Bouwmaterialen. Het jaarverslag is verdeeld in karakteristieken, een verslag van het bestuur, een jaarrekening en overige gegevens. In karakteristieken geven wij de samenstelling van het bestuur, de kenmerken van de regeling, belangrijke ontwikkelingen, het profiel van de organisatie en de kerncijfers weer. In het verslag van het bestuur informeren wij u over de beleidsmatige zaken die in 2009 hebben gespeeld, zowel op het gebied van pensioenen als op het gebied van beleggingen. In de jaarrekening presenteren wij het fondsvermogen en de mutaties daarin gedurende 2009 alswel een toelichting over de grondslagen voor de waardering en de mutaties in de beleggingsportefeuille. In overige gegevens geven wij de actuariële verklaring, de accountantsverklaring alswel gebeurtenissen na balansdatum met belangrijke financiële gevolgen voor het fonds weer. Korte schets inhoud Na 2008, welk jaar gezien kan worden als het jaar waarin de pensioenfondsen de gevolgen aan den lijve ondervonden van de kredietcrisis, stond het jaar 2009 in het teken van het treffen van maatregelen om de financiële positie van het fonds weer op het gewenste niveau te krijgen. De invoering van de rentetermijnstructuur en de ontwikkelingen op de financiële markten in het laatste kwartaal van 2008 hadden voor veel fondsen tot gevolg dat er een situatie van reservetekort ontstond waarna als gevolg van de verder verslechterende aandelenkoersen in de laatste maand van het jaar een dekkingstekort moest worden vastgesteld. Ook ons fonds ontkwam niet aan de gevolgen van de kredietcrisis. Zorgvuldig en uitvoerig overleg, ook met Cao-partijen, heeft er uiteindelijk toe geleid dat een herstelplan bij DNB is ingediend waarin bepaald is dat de pensioenregeling wordt versoberd in die zin dat er een lagere pensioenopbouw is vanaf 1 januari 2010 en dat er een hogere pensioenpremie wordt geheven vanaf die datum. Vanwege de lange periode waarover de beleggingsrendementen lager dan de benchmark uitkwamen besloot het bestuur eind 2008 de vermogensbeheerovereenkomst met F&C Netherlands BV op te zeggen heeft het bestuur gebruikt om een nieuwe vermogensbeheerder te zoeken. Na een zorgvuldig selectietraject heeft het bestuur besloten het vermogensbeheer met ingang van 1 maart 2010 uit te besteden aan Lombard Odier Darier Hentsch & Cie (Nederland) N.V. Het bestuur stelde het jaarverslag 2009 en de daarbij behorende staten voor De Nederlandsche Bank vast op 16 juni juni 2010, G. Mantel, voorzitter I. van Duijn-Pennenburg, vice-voorzitter 4

6 Karakteristieken van het pensioenfonds Doelstelling Het fonds heeft tot doel uitvoering te geven aan het pensioenreglement, zoals dat geldt voor de aangesloten ondernemingen. Hiertoe wordt voor de aangesloten werkgevers en deelnemers en gewezen deelnemers ruim 300 miljoen belegd. De regeling van het fonds heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst. Bij deze vorm van pensioen sluiten werkgever en werknemer een overeenkomst over een uitkering van een bepaalde hoogte die vanaf een bepaalde leeftijd ontvangen wordt. Afhankelijk van het salaris en de diensttijd wordt een bepaalde aanspraak op een uitkering opgebouwd. Zowel het langlevenrisico als het beleggingsrisico liggen bij het fonds. Verplichtstelling In de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000 (Wet Bpf 2000) is neergelegd dat het georganiseerde bedrijfsleven (= cao-partijen) een verzoek tot verplichtstelling, wijziging of intrekking van die verplichtstelling kan doen. Met andere woorden: cao-partijen spelen een centrale rol bij de totstandkoming van de verplichtstelling, zonder hen is een verplichtstelling niet mogelijk. Gevolg van de verplichtstelling is ondermeer dat werkgevers en werknemers verplicht zijn de statuten en de reglementen van het fonds na te leven. Door verplichtstelling van de deelneming in het fonds wordt deze deelneming voor iedereen gelijkgesteld met een deelneming op grond van een pensioentoezegging. Profiel van de organisatie, statutair gevestigd te Amsterdam, is door de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verplicht gesteld op 28 juni De laatste statutenwijziging die door het bestuur is goedgekeurd was op 8 oktober De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer Het fonds is een bedrijfstakpensioenfonds en is aangesloten bij de koepelorganisatie Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen. Statutaire organen Bestuur Het bestuur bestaat uit zes leden, drie van werknemerszijde en drie van werkgeverszijde. Zij worden benoemd door cao-partijen, de organisaties die het fonds hebben opgericht. Zij hebben zitting voor een tijdvak van vier jaren. Na afloop van een kalenderjaar treedt een derde van de (plaatsvervangende) leden van het bestuur af. In het vierde jaar treedt geen van de bestuursleden af. De leden zijn na afloop van de zittingsperiode terstond herbenoembaar. De functies van voorzitter en vice-voorzitter van het bestuur worden bekleed voor de periode van een jaar. Hierna wordt het lid dat als vice-voorzitter heeft opgetreden voorzitter en omgekeerd. De werkgeversorganisatie en de werknemersorganisaties leveren beurtelings de voorzitter. De werkgevers worden vertegenwoordigd door de werkgeversorganisatie Koninklijke Vereniging van Handelaren in Bouwmaterialen in Nederland. De werknemers worden vertegenwoordigd door de volgende werknemersorganisaties: FNV Bondgenoten; CNV Dienstenbond; De Unie vakbond voor industrie en dienstverlening. Bestuursleden mogen alleen worden benoemd als De Nederlandsche Bank (DNB) geen bezwaar heeft gemaakt. Naar het oordeel van DNB moeten de personen die het beleid van een pensioenfonds (mede) bepalen voldoende deskundig zijn met het oog op de belangen van de (gewezen) deelnemers en overige belanghebbenden. De bestuursleden worden daarom getoetst op deskundigheid. Daarbij wordt zowel gekeken naar de individuele deskundigheid als naar het collectief. Het bestuur heeft aanvullend hierop een eigen deskundigheidsplan vastgesteld waarin de eisen die aan de bestuursleden worden gesteld, zijn vastgelegd. Ook heeft het fonds een gedragscode voor haar bestuursleden. Een externe compliance officer ziet er op toe dat een ieder handelt conform de gedragscode. JAARVERSLAG

7 Het bestuur bepaalt het dagelijks beleid van het fonds en draagt zorg voor de handhaving en uitvoering van de statuten en reglementen. Het uitgangspunt hierbij is dat dit gebeurt door een evenwichtige en zorgvuldige afweging van de belangen van alle belanghebbenden. Het bestuur laat zich bij het maken van beleid ondersteunen door rapportages, gemaakt door of in samenspraak met externe deskundigen. Het bestuur ziet er op toe dat de uitvoering voldoet aan de gestelde eisen van de externe toezichthouders, te weten De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. De samenstelling van het bestuur is op 16 juni 2010 als volgt: Werkgeversleden Plaatsvervangers G. Mantel, voorzitter 1) H. Aberson 1) F.H.A.Z. Koelman 1) J.M. Breunesse 1) R.J.C.. Braaksma 1) J.M. Breunesse 1) Werknemersleden Plaatsvervangers I. van Duijn-Pennenburg, vice-voorzitter 2) J.A.M. Bergervoet 2) J. Bleeker 3) M. den Heijer 3) J.A. Spruijt 4) M. Raaijmakers 4) Respectievelijk aangewezen door: 1) Koninklijke Vereniging van Handelaren in Bouwmaterialen in Nederland 2) FNV Bondgenoten 3) CNV Dienstenbond 4) De Unie vakbond voor industrie en dienstverlening Rooster van aftreden Volgens het rooster van aftreden traden aan het eind van 2009 geen bestuursleden af. Mutaties bestuur In het voorjaar van 2009 is de heer R. van der Velde afgetreden als plaatsvervangend bestuurslid. Hij is in deze functie opgevolgd door mevrouw I. van Duijn. Met ingang van 1 april 2010 is mevrouw Bergervoet afgetreden als lid van het bestuur en opgevolgd door mevrouw I. van Duijn. Mevrouw Bergervoet zal optreden als plaatsvervanger. Presidium Het fonds kent een presidium, bestaande uit de voorzitter en vice-voorzitter van het bestuur. Het presidium is bij het uitoefenen van haar bevoegdheden verantwoording schuldig aan het bestuur. Het presidium vergadert twee maal per jaar gezamenlijk met de deelnemersraad. Het bestuur heeft de volgende taken aan het presidium gedelegeerd: het voorbereiden van bestuursvergaderingen; het beslissen op kwesties inzake individuele gevallen; Het presidium is in 2009 achtmaal bijeen geweest waarvan twee bijeenkomsten in het teken hebben gestaan van het vermogensbeheer. De samenstelling van het presidium is op 16 juni 2010 als volgt: G. Mantel, voorzitter I. van Duijn-Pennenburg, vice-voorzitter 6

8 Beleggingswerkgroep Voorts heeft het bestuur eind 2009 besloten een beleggingswerkgroep in het leven te roepen, bestaande uit de drie werkgeversbestuursleden. Deze beleggingswerkgroep heeft tot taak: het adviseren van het bestuur over het beleggingsbeleid; het nemen van beleggingsbeslissingen binnen de grenzen die zijn aangegeven in het laatste door het bestuur goedgekeurde beleggingsplan. Deelnemersraad Het fonds heeft een deelnemersraad bestaande uit zes leden, naar evenredigheid verdeeld over werknemers en pensioengerechtigden. De leden worden benoemd door het bestuur op voordracht van de werknemersorganisaties. De werknemersorganisaties spreken onderling de verdeling van de zetels af op basis van de ledentallen. De deelnemersraad vertegenwoordigt de deelnemers en de pensioengerechtigden binnen het fonds en adviseert het bestuur over aspecten die het fonds betreffen. Op 16 juni 2010 bestaat de deelnemersraad uit de volgende afgevaardigden: Namens de deelnemers plaatsvervanger S. van der Ploeg vacature J. Krijt R.F.M. van Scheijndel vacature namens de pensioengerechtigden A.H.W.M. Bruins F.D.G. Prins plaatsvervanger vacature Verantwoordingsorgaan Het bestuur heeft een verantwoordingsorgaan ingesteld. In het verantwoordingsorgaan zijn de actieve deelnemers, pensioengerechtigden en de (financieel) betrokken werkgevers in principe gelijkelijk vertegenwoordigd. Een personele unie met de deelnemersraad is mogelijk maar is niet noodzakelijk. Het lidmaatschap van het verantwoordingsorgaan is niet verenigbaar met het lidmaatschap van het bestuur of het interne toezicht. De leden worden door de bij het fonds betrokken organisaties voorgedragen en door het bestuur benoemd. Het verantwoordingsorgaan heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen, het gevoerde beleid en de beleidskeuzes van het bestuur aan de hand van onder meer het jaarverslag. Het bestuur bespreekt het rapport van het verantwoordingsorgaan en de bevindingen worden in het jaarverslag van het pensioenfonds vermeld. Het verantwoordingsorgaan bestaat op 16 juni 2010 uit de volgende afgevaardigden: Namens de deelnemers plaatsvervanger S. van der Ploeg J. Krijt namens de pensioengerechtigden F.D.G. Prins Namens de werkgevers M.J.J. Vaes plaatsvervanger A.H.W.M. Bruins plaatsvervanger H.R. Delies Visitatiecommissie Voor de inrichting van het intern toezicht heeft het bestuur van het pensioenfonds gekozen voor intern toezicht door een visitatiecommissie. Deze commissie bestaat uit drie leden die door het bestuur worden benoemd. Leden van de visitatiecommissie hebben verder geen banden met het pensioenfonds. De visitatiecommissie overlegt tenminste éénmaal per jaar met het zo voltallig mogelijk bestuur van het pensioenfonds. De visitatiecommissie kan het bestuur van het pensioenfonds vragen om frequenter dan éénmaal per jaar te overleggen en andersom. De visitatiecommissie rapporteert schriftelijk aan het bestuur van het fonds. JAARVERSLAG

9 In 2008 zijn de volgende leden benoemd tot lid van de visitatiecommissie: J.D. Carrière K. Rijk G.W. van de Peijl De visitatiecommissie is in 2009 van start gegaan met haar activiteiten. Vergoeding voor bestuur, presidium, deelnemersraad, verantwoordingsorgaan en visitatiecommissie De leden van het bestuur, presidium, deelnemersraad en verantwoordingsorgaan ontvangen vacatiegeld en een reis- en verblijfkostenvergoeding. De leden van de visitatiecommissie ontvangen een vooraf overeengekomen jaarlijkse vergoeding. Over het jaar 2009 is aan vergoedingen een totaalbedrag van uitgekeerd. Adviseurs Administrateur De administratie en het secretariaat van het fonds zijn uitbesteed aan Syntrus Achmea Pensioenbeheer. De voorwaarden van de uitbesteding zijn vastgelegd in een mantelovereenkomst en een pensioenbeheerovereenkomst. Vastgelegd zijn de specifieke werkzaamheden die Syntrus Achmea Pensioenbeheer voor het fonds verricht, onderverdeeld in administratieve, financiële, secretariële, actuariële, juridische en overige werkzaamheden. De administrateur ondersteunt het bestuur met rapportages over verschillende aangelegenheden. Syntrus Achmea Pensioenbeheer verstrekt SAS70-rapportages. Over 2009 is, evenals over 2008, een SAS70 type II verklaring afgegeven. Vermogensbeheer Het beheer van het fondsvermogen (met uitzondering van vastgoed) is in 2009 uitbesteed aan F&C Netherlands BV. De voorwaarden zijn vastgelegd in een vermogensbeheerovereenkomst met service-afspraken over het niveau van de dienstverlening. Aan F&C is de bevoegdheid verleend alle beleggingstransacties aan te gaan zoals opgenomen in de overeenkomst. F&C stelt jaarlijks een beleggingsplan op dat ter goedkeuring aan het bestuur wordt voorgelegd. In het beleggingsplan wordt onder meer voor elke beleggingscategorie het percentage van het totaal belegde vermogen vastgesteld en de toegestane marges. Het beheer van de beleggingen in vastgoed is opgedragen aan Syntrus Achmea Vastgoed. Ook Syntrus Achmea Vastgoed stelt jaarlijks een beleggingsplan op dat ter goedkeuring aan het bestuur wordt voorgelegd. De werkgevers- en werknemersvoorzitter participeren in de vergaderingen van het algemeen bestuur van Syntrus Achmea Vastgoed. Beleggingsadviseur Bureau Bosch heeft het bestuur bijgestaan als adviseur op het terrein van het vermogensbeheer. Compliance officer Het bestuur heeft KPMG Integrity & Investigation Services vanaf 2008 benoemd tot compliance officer. Daarvoor werd de functie van compliance officer vervuld door PricewaterhouseCoopers Accountants NV. Adviserend actuaris De heer M.J.M. Pernot AAG, verbonden aan Hewitt Associates B.V, te Eindhoven, is de adviserend actuaris van het fonds. Certificerend actuaris De heer drs J.J.M. Tol AAG, verbonden aan Triple A-Risk Finance Certification BV, te Amsterdam, is sedert januari 2010 de certificerend actuaris van het fonds. In 2009 trad de heer dr. B.J. Wijers AAG, verbonden aan Hewitt Associates BV, op als certificerend actuaris. Accountant Het bestuur heeft PricewaterhouseCoopers als accountant belast met de controle van de jaarrekening van het fonds. 8

10 Pensioenfonds en de regeling De inhoud van de pensioenregeling De inhoud van de pensioenregeling wordt in hoofdlijnen door cao-partijen bepaald binnen het arbeidsvoorwaardenoverleg. De technische uitwerking van wat is overeengekomen vindt veelal plaats binnen de gelederen van het bestuur, of als het om geheel nieuwe elementen gaat, binnen werkgroepen, commissies e.d. waarin afgevaardigden van cao-partijen en bestuur samenkomen. Doordat de inhoud van de pensioenregeling moet worden vastgelegd in de statuten en reglementen van het fonds, kunnen cao-partijen niet zonder medewerking van het bestuur de inhoud van de regeling algemene gelding geven. Het bestuur is bevoegd de pensioenregeling aan te passen conform de reglementaire en wettelijke bepalingen. Onderlinge verhoudingen Het bestuur bestuurt het fonds en heeft daarbij een geheel eigen bevoegdheid en verantwoordelijkheid. Dit laatste blijkt uit alle van toepassing zijnde wetten; steeds is het zo dat het bestuur en de bestuursleden worden aangesproken op bestuursverantwoordelijkheid. Het bestuur hoeft aan cao-partijen geen verantwoording af te leggen over het gevoerde beleid. Kort gezegd komt het erop neer dat cao-partijen de pensioenregeling in gang zetten en handhaven, zorgen voor de algemene werking daarvan, maar dat het reilen en zeilen van het fonds volledig in handen ligt van het bestuur. Het fonds werkt voor 736 ondernemingen waarin werknemers op dit moment een pensioen opbouwen. Tel daarbij op de werknemers die niet langer een pensioen bij het fonds opbouwen maar dat voorheen wel deden en de personen die al een pensioen van het fonds ontvangen, dan is het totaal aantal deelnemers Missie van het fonds De missie van het fonds is het verschaffen van een goed pensioen aan werknemers in de bedrijfstak en hun nabestaanden. Daarnaast biedt het fonds de deelnemer de mogelijkheid om eerder te stoppen met werken. Onder bepaalde voorwaarden heeft de deelnemer recht op de voorwaardelijke aanvullingsregeling. Vanaf de start van de pensioenregeling, per 1 juli 1958, voorzag het fonds in een vast bedrag per week voor iedere werknemer. Hierbij speelde de hoogte van diens inkomen geen enkele rol. Met ingang van 1 juli 2001 is het fonds overgegaan van de vaste bedragenregeling naar een loonafhankelijke regeling en is het uitgangspunt voor een goed pensioen 70% van het gemiddeld verdiende loon. Solidariteit De regelingen van het fonds zijn gebaseerd op solidariteit. Dit komt onder andere tot uitdrukking in het hanteren van een voor iedere deelnemer gelijk premiepercentage, ongeacht het geslacht, de leeftijd of de gezondheid van de deelnemer. Het uitgangspunt is dat alle werknemers die onder de verplichtstelling van het fonds vallen ook deelnemen aan de regelingen van het fonds. Alleen op deze wijze kunnen collectieve bedrijfstakbrede en op solidariteit gebaseerde pensioenregelingen mogelijk gemaakt en in stand gehouden worden. Uitgebreide informatie is te vinden op onze website: JAARVERSLAG

11 Kerncijfers Ondernemingen en deelnemers (aantallen) Verplicht aangesloten ondernemingen gedispenseerde ondernemingen vrijwillig aangesloten ondernemingen Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Premies en uitkeringen (bedragen x 1.000,-) Premie basisregeling Premie voor de Anw-hiaatverzekering Premie aanvullende regeling Uitkeringen Beleggingen (bedragen x 1.000, ) Belegd vermogen (actuele waarde) Opbrengst belegd vermogen / / Performance (incl. Aegon-annuïteit) 9,7 -/- 11,1 -/- -0,8 Dekkingsgraad Z-score 0,92 -/- 1,44 -/- 0,54 Performancetoets 0,54 -/- 0,16 0,74 Voorziening pensioenverplichtingen Pensioengegevens (bedragen x 1,-) Premie per jaar 20,2% 20,2% 20,2% - waarvan werknemersdeel 6,73% 6,73% 6,73% Opbouw ouderdomspensioen per jaar 2,2% 2,2% 2,2% Franchise Minimum pensioengrondslag Maximum salaris Extra opbouw (bedragen x 1,-) Premie per jaar 5,5% 5,5% 5,5% - waarvan werknemersdeel 1,83% 1,83% 1,83% Opbouw ouderdomspensioen per jaar 0,45% 0,45% 0,45% Franchise Maximum salaris Toeslag per 1 januari - voor de actieve deelnemers 0% 0% 2,0%* - voor de gewezen deelnemers en pensioengerechtigden 0% 1,2% 1,4%* * Toeslag is verleend met ingang van 1 januari 2007 en is verantwoord in het verslagjaar

12 Verslag van het bestuur Bestuursbesluiten In het jaar 2009 zijn er 5 reguliere vergaderingen van het bestuur geweest en 5 extra vergaderingen. De extra vergaderingen hielden verband met het vaststellen van het herstelplan en de selectie van een nieuwe vermogensbeheerder. Daarnaast is er een evaluatiebijeenkomst gehouden. Het bestuur heeft de ontwikkelingen die op het fonds afkomen gevolgd en de consequenties daarvan op het beleid van het fonds doorgevoerd. Het doel blijft het in standhouden van een goede pensioenvoorziening op basis van collectiviteit en solidariteit voor de bedrijfstak handel in bouwmaterialen. Herstelplan en evaluatie Als gevolg van de kredietcrisis bedroeg de dekkingsgraad van het fonds op 31 december ,6%. Dit betekende dat het fonds in een situatie van dekkingtekort verkeerde en een herstelplan diende op te stellen om de financiële positie weer op orde te krijgen. Conclusies continuïteitsanalyse Begin maart 2009 is een continuïteitsanalyse uitgevoerd. De rapportage naar aanleiding van de analyse is besproken in de bestuursvergadering van 10 maart De dekkingsgraad zou eind 2013 op 103,2% uitkomen. Omdat dit onder de vereiste dekkingsgraad bleef van 105% zijn door de actuaris aanvullende berekeningen uitgevoerd waarbij diverse varianten voor versobering van de pensioen- en aanvullingsregeling en/of premieverhoging de revue hebben gepasseerd. Op 25 maart jl. zijn deze uitkomsten besproken en gedeeld met Cao-partijen. Het bestuur wilde alle mogelijke zorgvuldigheid jegens de deelnemers betrachten ten aanzien van mogelijke wijzigingen van de pensioen- en aanvullingsregeling. Omdat Cao-partijen en hun achterbannen moesten instemmen met een dergelijke ingrijpende wijziging heeft het bestuur besloten in eerste instantie een herstelplan in te dienen op basis van ongewijzigd beleid met daarbij de kanttekening dat het bestuur in overleg was met Cao-partijen. Het overleg met Cao-partijen heeft er uiteindelijk toe geleid dat een herstelplan is ingediend met maatregelen met behulp waarvan het fonds wel binnen 5 jaar op het niveau van 105% uitkomen. Dit herstelplan is door DNB op 30 december 2009 goedgekeurd. Samengevat houden de maatregelen van het herstelplan het volgende in: de jaarlijkse opbouw van het ouderdomspensioen met ingang van 1 januari 2010 wordt verlaagd van 2,2% naar 2% van pensioengrondslag A een van 0,45% naar 0,25% van pensioengrondslag B (in eerste instantie was het de bedoeling de opbouwpercentages te verlagen met ingang van 1 januari Gelet op het bezwaar van DNB inzake een verlaging met terugwerkende kracht is besloten een datum in de toekomst te kiezen, te weten 1 januari 2010) de doorsneepremie vanaf 1 januari 2010 wordt verhoogd naar 22,2% van pensioengrondslag A en 6,4% van pensioengrondslag B. Tevens is besloten om uiterlijk vanaf 1 januari 2015 een beklemde reserve te vormen voor de financiering van de aanvullingsregeling voor de 55-minners ( deelnemers geboren na 31 december 1949) die buiten het eigen vermogen wordt gehouden voor de beoordeling van de financiële positie. Gekozen is voor het jaar 2015 omdat op dat moment de eerste 55-minner de reguliere pensioenleeftijd bereikt en recht heeft op extra pensioenaanspraken uit hoofde van de aanvullingsregeling. Indien de komende jaren blijkt dat de financiële positie van het fonds zich sneller verbetert dan in het herstelplan is berekend zal het bestuur bezien of het mogelijk is om eerder over te gaan tot de vorming van de beklemde reserve. In het herstelplan is uitgegaan van een meetkundig portefeuillerendement van 5,6% op jaarbasis. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de rentetermijnstructuur te bevriezen. Dit betekent dat voor de prognosejaren vanaf 2014 de forwardcurve van 2013 wordt gehanteerd. JAARVERSLAG

13 Conclusies berekeningsresultaten De ontwikkeling van de financiële positie van het fonds vertoont een gestaag herstel. Na vijftien jaar is de verwachte dekkingsgraad bijna 119% terwijl de vereiste dekkingsgraad ongeveer 113% bedraagt. De financiële positie is derhalve binnen de gestelde periode hersteld tot boven het vereiste niveau. De premiedekkingsgraad is tijdens de herstelperiode van vijf jaar naar verwachting gemiddeld 107%. Hiermee voldoet de gemiddelde premiedekkingsgraad aan de eis van DNB van 105%. De feitelijke premie ligt ieder jaar hoger dan de gedempte kostendekkende premie. Advies deelnemersraad herstelplan Het bestuur heeft de deelnemersraad steeds nauw betrokken bij de besprekingen van het herstelplan. Leden van de deelnemersraad zijn vertegenwoordigd geweest bij de bespreking van het plan tijdens de bestuursvergaderingen. De deelnemersraad heeft een positief advies uitgebracht met betrekking tot het herstelplan. Jaarlijkse evaluatie Het bestuur houdt het verloop van de financiële positie goed in de gaten. Maandelijks ontvangt het bestuur een rapportage van de verwachte stand van de dekkingsgraad. Daarnaast zal het bestuur het herstelplan jaarlijks evalueren. Uit de evaluatie moet blijken of de doelstellingen van het herstelplan worden gehaald. Als er gedurende de looptijd van het herstelplan ingrijpende wijzigingen plaatsvinden, dan zal dat direct worden gemeld aan DNB. Het herstelplan eindigt zodra er in drie aaneengesloten kwartalen geen sprake meer is van een tekort. Hogere levensverwachting Door onder meer de ontwikkelingen op de beurs gaat het weer beter met het pensioenfonds en lopen wij voor op het herstelplan. De dekkingsgraad ultimo 2009 bedraagt 101%. De levensverwachting heeft een belangrijke invloed op de dekkingsgraad. Uit de nieuwste cijfers van het CBS blijkt dat de levensverwachting is toegenomen. DNB heeft aan de pensioenfondsen laten weten dat in hun cijfers over 2009 rekening gehouden moet worden met deze hogere levensverwachting. Het effect op de voorziening pensioenverplichtingen bedraagt 3,9%. Dit heeft tot gevolg dat de dekkingsgraad ultimo 2009 met 3,9% naar beneden is bijgesteld. Ondanks dat verloopt het herstel van de financiële positie van het fonds vooralsnog goed. Toeslag Het bestuur heeft beoordeeld of de opgebouwde aanspraken en de ingegane pensioenen, gehoord de actuaris en de financiële positie in aanmerking genomen, per 1 januari 2010 kunnen worden verhoogd. Als de financiële positie dit toelaat, worden de pensioenaanspraken van de deelnemers aangepast met het stijgingspercentage van de cao-lonen in de bedrijfstak. In de periode van 2 januari 2009 tot en met 1 januari 2010 zijn de Cao-lonen gestegen met 0,5%. Gelet echter op de financiële positie van het fonds per 31 december 2009 heeft het bestuur besloten de pensioenaanspraken niet te verhogen. Voor de pensioengerechtigden en de gewezen deelnemers is het toeslagpercentage gebaseerd op het percentage waarmee de consumentenprijsindex CPI van de maand september van het voorafgaande jaar afwijkt van het prijsindexcijfer van de maand september van het daaraan voorafgaande jaar (eerste publicatie CBS). Dit prijsindexcijfer is in deze periode met 2,5% gestegen. Ook aan de pensioengerechtigden en de gewezen deelnemers is geen toeslag verleend in verband met de financiële positie van het fonds per 31 december Toeslagenlabel Voor een begrijpelijke communicatie over het toeslagbeleid van het pensioenfonds voerde de Pensioenwet een toeslagenlabel in. Dit label staat op bijna alle communicatiemiddelen. Hiermee maken pensioenfondsen en verzekeraars duidelijk of de pensioenen de komende jaren kunnen stijgen met de prijsstijgingen, met andere woorden of de koopkracht op peil blijft. Naast het toeslagenlabel moet het fonds een voorwaardelijkheidsverklaring gebruiken. Daarin wordt het toeslagbeleid verder uitgelegd. Het gaat dan om de ambitie die het fonds heeft voor de mate waarin toeslagen worden gegeven. En ook hoe toeslagen worden betaald. Verder geeft het label aan wat daarvan de laatste drie jaar is waargemaakt. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) is de toezichthouder die zich concentreert op het gedragstoezicht van pensioen- 12

14 fondsen. In de praktijk gaat het met name om communicatie. Het toeslagenlabel valt onder het toezicht van de AFM. Toeslagenbrief vanwege bijzondere situatie Vanwege de bijzondere economische situatie in 2009 besloot minister Donner dat het toeslagenlabel in 2009 niet gebruikt hoefde te worden. Toepassing van het toeslagenlabel in de huidige economische situatie kon verwarring veroorzaken bij de belanghebbenden, zo was de argumentatie. In plaats daarvan ontwikkelde de pensioensector, in overleg met de toezichthouder AFM, een modelbrief. Deze brief informeerde deelnemers en pensioengerechtigden over de financiële crisis, de situatie van de pensioenuitvoerder en de gevolgen voor hun pensioen. Met deze brief hebben de pensioenfondsen ook over de toeslagverwachting over 2009 gecommuniceerd met alle belanghebbenden. Dit gebeurde in het derde kwartaal van Zowel pensioenfondsen met een dekkingstekort als fondsen met een reservetekort maakten gebruik van de brief. In 2010 wordt het toeslagenlabel wel toegepast. Tijdelijk geen waardeoverdracht Omdat de dekkingsgraad van het fonds lager was dan 100% was waardeoverdracht niet mogelijk. Op grond van de pensioenwet moest het bestuur de behandeling van waardeoverdrachten opschorten. Gezien de onzekerheid op de financiële markten besloot het bestuur om de waardeoverdrachten pas op te starten op het moment dat de dekkingsgraad gedurende 3 achtereenvolgende maanden 100% of meer zou bedragen. De toezichthouder heeft aangegeven zich hiermee te kunnen verenigen. Dit betekende dat het fonds met ingang van 1 december 2009 weer meewerkt aan verzoeken tot waardeoverdracht. Of een verzoek om waardeoverdracht daadwerkelijk kan worden afgehandeld hangt ook af van de situatie van het andere fonds dat betrokken is bij de waardeoverdracht. Financieel beleid Het bestuur van het fonds voert een degelijk financieel beleid met enerzijds als doelstelling voldoende middelen op te bouwen om aan de verplichtingen (lees: de pensioenuitkeringen) te kunnen blijven voldoen en anderzijds om een stabiel premie- en toeslagbeleid te voeren. De inkomsten aan premies en de opbrengsten uit de beleggingen moeten voldoende zijn om de pensioenrechten van de deelnemers te waarborgen en de pensioenrechten van de huidige en van de toekomstig pensioengerechtigden te kunnen blijven betalen. Er zijn door DNB geen aanwijzingen aan het fonds gegeven, noch is een bewindvoerder aangesteld of is bevoegdheidsuitoefening van organen van het fonds gebonden aan toestemming van de toezichthouder. Beleggingsbeleid Het bestuur heeft in de 2e helft van 2008 besloten als beleggingsadviseur Bureau Bosch aan te stellen. Dit bureau is betrokken geweest bij de totstandkoming van het beleggingsplan voor het jaar Doel van het beleggingsplan 2009 is te komen tot een goed rendement en betere beheersing van de risico s. Evenals in 2008 is voor 2009 gekozen om het renterisico versus nominale verplichtingen voor circa 75% af te dekken door een combinatie van vastrentende waarden en LDI pools. Eind 2008 heeft het bestuur de overeenkomst met F&C Netherlands opgezegd. Met F&C Nethelands is overeengekomen dat het vermogensbeheer door hen wordt verzorgd tot het moment waarop de overdracht plaatsvindt naar een nieuwe vermogensbeheerder. Het bestuur heeft 2009 gebruikt om te bezien op welke wijze het vermogensbeheer kan worden geoptimaliseerd. Aan de hand van de doelstelling van het fonds en de te hanteren uitgangspunten in het kader van het vermogensbeheer is een profielschets opgesteld waaraan de vermogensbeheerder van het fonds zou moeten voldoen. Op basis van deze profielschets is in eerste instantie een longlist opgesteld waarna op basis van een nadere selectie 2 partijen zijn geselecteerd die tijdens de bestuursvergadering in juli 2009 een uitgebreide presentatie hebben verzorgd. Uiteindelijk is gekozen voor Lombard Odier Darier Hentsch & Cie (Nederland ) N.V. als nieuwe vermogensbeheerder voor het fonds. Het bestuur is in het kader van het gehele selectietraject bijgestaan door de beleggingsadviseurs van Bureau Bosch. JAARVERSLAG

15 Actuariële en bedrijfstechnische nota Het bestuur heeft zijn beleid verwoord in de actuariële en bedrijftechnische nota (ABTN). Algemene leidraad voor het uitvoeren van zijn beheerstaken is risicomijdend operationeel management. Het bestuur heeft, onder andere in verband met de wijziging van de pensioenregeling en een nadere omschrijving van de gedempte kostendekkende premie de ABTN geactualiseerd. Premie De kostendekkende premie over het boekjaar bedroeg De feitelijke premie over het boekjaar bedroeg en de gedempte premie over het boekjaar bedroeg De kostendekkende premie is als volgt samengesteld: actuarieel benodigd ( ), PVI-opslag ( ) opslag in stand houden vereist vermogen ( ), opslag voor uitvoeringskosten ( ), en de risicopremies herverzekering ( ). De gedempte kostendekkende premie is als volgt samengesteld: actuarieel benodigd ( ), PVI-opslag ( ), opslag in stand houden vereist vermogen ( ), opslag voor uitvoeringskosten ( ), en de risicopremies herverzekering ( ). Fusie / samenwerking Bpf Hout en Bouwtoeleverende Bpf n De werkgeversverenigingen van de Handel in Bouwmaterialen en de Houthandel zijn begin 2007 een onderzoek gestart naar mogelijkheden om de pensioenregelingen van beide bedrijfstakken in elkaar te schuiven. De reden hiervan is het creëren van een groter draagvlak en een reductie van de uitvoeringskosten. Op verzoek van de besturen van beide pensioenfondsen is een onderzoek gedaan naar een mogelijke nieuwe regeling. De belangrijkste uitgangspunten waren hierbij kostenneutraliteit en het zoveel mogelijk beperken van effecten op de toekomstige pensioenopbouw en premies van de deelnemers. De hoofdgedachte van een nieuwe regeling is een basisregeling voor alle deelnemers op basis van middelloon. Inmiddels is er ook een onderzoek gedaan naar de samenwerking van zeven bedrijfstakpensioenfondsen die gelieerd zijn aan de Bouwnijverheid. Gezien de ontwikkelingen in de bedrijfstak is er voor Hout en Hibin de grootste noodzaak om te komen tot een fusie. De beide bedrijfstakken liggen al heel dicht bij elkaar. Het wordt niet als werkbaar ervaren om nu met 7 partijen om de tafel te gaan zitten voor de uitwerking van een regeling. Indien Hout en Hibin het voortouw nemen waarbij rekening wordt gehouden met de belangen van de overige 5, dan zouden op zich snel stappen genomen kunnen worden. Het primaat voor verdere stappen ligt thans bij Cao-partijen. Afkoop kleine pensioenen In 2008 heeft het bestuur enkele malen gesproken over de problematiek rond de mogelijkheid van het afkopen van kleine pensioenen. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen de afkoop van kleine pensioenen van nieuwe gevallen en de afkoop van kleine pensioenen van slapers van voor 1 januari Ten aanzien van de eerste groep heeft het bestuur besloten eerst tot afkoop over te gaan op de pensioendatum. Het bestuur is van mening dat de deelnemer die de bedrijfstak verlaat gestimuleerd moet worden om de waarde van de pensioenaanspraken over te dragen naar zijn eventuele nieuwe pensioenregeling. Met betrekking tot de afkoop van de kleine slapersrechten heeft het bestuur, gezien de stand van de dekkingsgraad van het pensioenfonds in het laatste kwartaal van 2008, vooralsnog besloten af te zien van afkoop. Gezien de positieve ontwikkeling van de financiële positie van het fonds in het laatste kwartaal van 2009 heeft het bestuur besloten om in het voorjaar van 2010 te bezien of en zo ja tot welk bedrag kleine pensioenen kunnen worden afgekocht. Wijziging van de statuten In 2009 zijn de statuten op twee punten aangepast. Enerzijds is de klachten- en geschillenregeling nader omschreven in de statuten. Voorts is naar aanleiding van een opmerking van DNB de statutaire bepaling op basis waarvan het fonds zich als borg of als hoofdelijk medeschuldenaar zich verbindt geschrapt. Wijziging van Pensioenreglement 2006 Naar aanleiding van opmerkingen van de belastingdienst heeft het bestuur besloten om de bepaling inzake afkoop van fiscaal bovenmatig pensioen met ingang van 1 januari 2007 te laten vervallen in het 14

16 pensioenreglement. Voorts heeft het bestuur besloten het reglement aan te passen naar aanleiding van de wijzigingen in de FVP-regeling. Met ingang van 1 januari 2010 wordt de FVP-voortzetting vastgesteld aan de hand van de daadwerkelijk ontvangen FVP-bijdrage. Uitbesteding Het bestuur heeft diverse malen overleg gevoerd met de uitvoeringsorganisatie over de dienstverlening overeenkomstig de service level agreement. Daarnaast heeft het bestuur op grond van zijn analyse van de SAS70-rapportage aanvullende vragen gesteld aan de uitvoeringsorganisatie over bepaalde aspecten van de kwaliteit van de beheersmaatregelen. Het bestuur heeft tevens uitvoerig gesproken over het SAS70 rapport. Besloten is dit rapport nader te analyseren en in relatie tot het risicomodel te bezien op welke onderdelen een nadere beoordeling in het kader van risicobeoordeling dient plaats te vinden. Gedragscode / compliance Het fonds heeft al langere tijd een gedragscode waarin de regels en richtlijnen voor bestuursleden en andere betrokkenen zijn opgenomen. Deze regels en richtlijnen zijn ter voorkoming van conflicten tussen de belangen van het fonds en de privé-belangen van betrokkenen en ter voorkoming van het gebruik maken van vertrouwelijke informatie van het fonds voor privé-doeleinden. Een compliance officer controleert of de bestuursleden en andere betrokkenen de gedragscode naleven. De compliance officer heeft in de afgelopen jaren geen overtreding van de regels gevonden. Communicatie De Pensioenwet bevat veel voorschriften over de informatieverstrekking aan allerlei belanghebbenden bij de pensioenregeling. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de verzending van startbrieven aan nieuwe deelnemers en om verzending van beëindigingbrieven indien een deelnemer de bedrijfstak verlaat. Het bestuur heeft begin 2009 een communicatieplan vastgesteld waarin onder meer deze uitingen zijn opgenomen. Voorts is opgenomen dat halfjaarlijks en bij belangrijke wijzigingen een Pensioenflits wordt uitgegeven. In deze Pensioenflits die naar alle werkgevers, actieve deelnemers en pensioengerechtigden wordt verzonden, wordt aandacht besteed aan belangrijke wijzigingen in de pensioenregeling en de premies en grondslagen. Het bestuur vertrouwt erop hiermee een belangrijke stap voorwaarts in de pensioencommunicatie te hebben gezet. Vaststelling rentevoet gemoedsbezwaarden Het bestuur heeft besloten de rentevergoeding op de spaarrekening van gemoedsbezwaarden gelijk te stellen aan de actuariële rekenrente van 4% die het fonds in ogenschouw neemt bij de vaststelling van de feitelijke premie vermeerderd met de verleende toeslag. Gegeven de omstandigheid dat geen toeslag wordt verleend, gezien de financiële positie van het fonds heeft het bestuur besloten de rentevergoeding op de spaarrekening van actieve en gewezen gemoedsbezwaarden vast te stellen op 4%. Naleving wet- en regelgeving Het bestuur is niet bekend met overtredingen van wet- en regelgeving. Het afgelopen jaar zijn door DNB geen aanwijzingen aan het fonds gegeven, noch is een bewindvoerder aangesteld of is bevoegdheidsuitoefening van organen van het fonds gebonden aan toestemming van de toezichthouder. JAARVERSLAG

17 Deelnemersraad Activiteiten De Deelnemersraad is in het verslagjaar vijfmaal bijeen geweest waarvan tweemaal samen met het Presidium. Tevens is een delegatie van de raad aanwezig en betrokken geweest bij de bestuurs-vergaderingen over het herstelplan op 25 maart, 9 juli en 12 augustus De raad heeft hierin geadviseerd en is steeds betrokken en geïnformeerd geweest met betrekking tot de voortgang van het uit te brengen herstelplan, de evaluaties van het overleg met de Nederlandse Bank en de reacties hierop tot aan de finale acceptatie door de Nederlandse Bank. In het verslagjaar heeft de raad de ontwikkelingen rond en het selectieproces van een nieuwe vermogensbeheerder op de voet gevolgd. De raad heeft het bestuursbesluit betreffende de benoeming van een positief advies voorzien. De raad is regelmatig geïnformeerd over de besprekingen betreffende een mogelijke fusie met het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandel en heeft, waar nodig, het bestuur van adviezen voorzien. De deelnemersraad heeft voorts positief geadviseerd ten aanzien van het jaarverslag 2008, statuten- en reglementswijzigingen, het premiebeleid het niet verlenen van toeslagen en het beleggingsbeleid voor Scholing De leden van de Deelnemersraad worden in de gelegenheid gesteld hun kennis te vergroten door middel van cursussen en andere opleidingsmogelijkheden in de breedste zin op het gebied van pensioenen en hieraan gerelateerde onderwerpen. Diverse leden volgden in het verslagjaar cursussen georganiseerd door het Platform van de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen (VB). Daarnaast werd door de raad collectief deelgenomen aan een door de Stichting Pensioen Opleidingen (SPO) georganiseerde kennistest. Een hierop gebaseerd scholingsprogramma wordt medio 2010 verwacht. Verantwoordingsorgaan Het verantwoordingsorgaan van het pensioenfonds is met ingang van 20 mei 2009 ingesteld. Op basis van de Principes voor goed pensioenfonds bestuur (Pension Fund Governance) van de Stichting van de Arbeid heeft het bestuur de werkwijze van het verantwoordingsorgaan in een reglement vastgelegd. Er zijn afspraken gemaakt over welke informatie het verantwoordingsorgaan ontvangt, de frequentie van het overleg met het bestuur en de te behandelen onderwerpen. Het bestuur legt verantwoording af aan het verantwoordingsorgaan over het beleid en de wijze waarop het is uitgevoerd. Tevens legt het bestuur verantwoording af over de naleving van de Principes voor goed pensioenfonds bestuur zoals vastgesteld door de Stichting van de Arbeid op 16 december Het verantwoordingsorgaan heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen van het bestuur, over het door het bestuur uitgevoerde beleid, alsmede over beleidskeuzes voor de toekomst. Het verantwoordingsorgaan legt zijn oordeel ten minste één maal per jaar schriftelijk vast. Dit oordeel wordt, samen met de reactie van het bestuur daarop, opgenomen in het jaarverslag volgend op het jaarverslag waar het oordeel betrekking op heeft. Het verantwoordingsorgaan heeft een adviesrecht ten aanzien van: het vaststellen en wijzigen van de vergoedingsregeling voor bestuursleden; het wijzigen van het beleid ten aanzien van het verantwoordingsorgaan; de vorm, inrichting en samenstelling van het interne toezicht; het vaststellen en wijzigen van een interne klachten- en geschillenprocedure; het vaststellen en wijzigen van het communicatie- en voorlichtingsbeleid. Het verantwoordingsorgaan heeft in het kader van haar taakuitoefening in 2010 kennis genomen van het jaarverslag en de jaarrekening 2009, de reglementen 2009 en de ABTN Het verantwoordingsorgaan heeft geen gebruik gemaakt van haar recht op overleg met de externe actuaris en de externe accountant. 16

18 Bevindingen Het verantwoordingsorgaan heeft de volgende bevindingen. Beleggingsbeleid Het strategisch beleggingsbeleid wordt als correct beoordeeld. Ondanks de kredietcrisis en het herstelplan is het beleid volgens het beleggingsplan uitgevoerd. Gezien de financiële ontwikkeling van het fonds constateert het verantwoordingsorgaan dat de getroffen maatregelen hun vruchten hebben afgeworden. Wetgeving en reglementen Het verantwoordingsorgaan heeft vastgesteld dat het bestuur adequaat heeft ingespeeld op de gewijzigde wet en regelgeving. Financiële positie van het fonds De financiële positie van het fonds heeft zich in 2009 in positieve zin ontwikkeld. Het verantwoordingsorgaan merkt echter wel op dat de financiële positie nog wel zorgelijk blijft gelet op het feit dat de dekkingsgraad nog een lange weg te gaan heeft voordat deze het vereiste niveau heeft bereikt. Het verantwoordingsorgaan verzoekt het bestuur de vinger aan de pols te houden. Premie- en toeslagbeleid Het verantwoordingsorgaan is van mening dat het bestuur juist gehandeld heeft door met CAO-partijen in gesprek te gaan over de inhoud van de regeling. Het bestuur heeft uitvoerig stilgestaan bij het feit dat niveau van de premie in combinatie met de vigerende regeling onvoldoende was om herstel van het fonds naar behoren mogelijk te maken. Het verantwoordingsorgaan acht het correct dat het bestuur CAO-partijen heeft gevraagd een besluit te nemen over de inhoud van de regeling en premieniveau. De uitvoeringstoets heeft vervolgens op correcte wijze plaatsgevonden in het bestuur. Communicatiebeleid Het verantwoordingsorgaan adviseert het bestuur bij de deelnemers zelf te toetsen of de communicatie effectief is. Pension Fund Governance (Goed Pensioenfondsbestuur) Het doet het verantwoordingsorgaan genoegen dat het bestuur zich inspant om de organen van het fonds op volle sterkte te krijgen. Het jaar 2010 zal worden afgewacht of de inspanningen het gewenste effect hebben. Risicobeleid Het verantwoordingsorgaan heeft geconstateerd dat het bestuur voldoende maatregelen heeft getroffen om de risico s af te dekken. Oordeel Op grond van het voorgaande komt het verantwoordingsorgaan tot het volgende oordeel. Het verantwoordingsorgaan van het bedrijfstakpensioenfonds voor de Handel in Bouwmaterialen is van oordeel dat: het bestuur afdoende informatie aan het verantwoordingsorgaan heeft verstrekt om zich een oordeel te vormen; het handelen van het bestuur in 2009 in overeenstemming is geweest met de statuten en reglementen het bestuur in 2009 een consistent beleid heeft gevoerd, waarbij de belangen van alle betrokkenen afgewogen en geborgd zijn het bestuur logische beleidskeuzes voor de toekomst heeft gemaakt. 27 april 2010, Utrecht Verantwoordingsorgaan Bedrijfstakpensioenfonds voor de Handel in Bouwmaterialen JAARVERSLAG

19 Reactie van het bestuur Het bestuur neemt de aanbevelingen van het verantwoordingsorgaan ter harte. Voor wat de financiële positie van het fonds geeft het bestuur aan de ontwikkelingen nauwgezet te volgen zodat tijdig actie kan worden ondernomen indien dat nodig is. Voor wat betreft het communicatie zal het bestuur bezien op welke wijze het toetsen van de communicatie kan worden ingericht. Goed pensioenfondsbestuur (pension fund governance) Integere bedrijfsvoering Dit hoofdstuk gaat over de kwaliteit van het bestuur van het pensioenfonds. De Stichting van de Arbeid (STAR) heeft deze principes in december 2005 vastgesteld. De principes zijn per 1 januari 2007 in de Pensioenwet opgenomen. De principes moeten het pensioenfondsbestuur verbeteren. Het gaat om zorgvuldig bestuur, intern toezicht, verantwoording, deskundigheid, openheid en communicatie. Een pensioenfondsbestuur moet weten waarvoor het verantwoordelijk is. Het bestuur dient te weten hoe het die verantwoordelijkheid moet dragen en hoe het interne toezicht is geregeld. Het bestuur moet bovendien weten hoe en aan wie het verantwoording aflegt. Het bestuur heeft in 2008 de laatste hand gelegd aan de invulling van de principes goed pensioenfondsbestuur. De keuzes die het bestuur heeft gemaakt bij de besturing van het pensioenfonds, de wijze waarop het bestuur verantwoording over het beleid aflegt en hoe het interne toezicht is vormgegeven, staan beschreven in een zogenaamd transparantiedocument. Hierin is opgenomen waar het jaarverslag en de statuten en reglementen kunnen worden opgevraagd. Het document, dat regelmatig geactualiseerd wordt, staat op de website van het fonds. Zelfevaluatie Het bestuur heeft een procedure vastgesteld voor een periodieke zelfevaluatie. Het gaat om het functioneren van het bestuur als geheel en van de individuele bestuursleden afzonderlijk. Doel van de zelfevaluatie is de kwaliteit van het bestuur in stand te houden en of te verbeteren. Het bestuur heeft de evaluatie gehouden op 11 november 2009 aan de hand van een matrix aan de hand waarvan alle onderdelen en onderwerpen waarmee het bestuur te maken heeft in het kader van het pensioenfonds onder de loep zijn genomen. Principes voor beheerst beloningsbeleid Op 6 mei 2009 hebben DNB en AFM de Principes voor beheerst beloningsbeleid gepubliceerd. De Principes zijn gericht op de financiële ondernemingen en op pensioenfondsen die onder toezicht staan van DNB of AFM. In een gezamenlijke brief van 24 juni 2009 aan de pensioenfondsen hebben DNB en AFM duidelijk gemaakt dat het beloningsbeleid ook bij pensioenfondsen en hun uitvoerders in lijn moet zijn met de Principes. In de kern is het doel van de Principes: het tegengaan van perverse beloningsprikkels. Met naleving van de Principes zijn soliditeit, integriteit en voldoen aan verwachtingen bij belanghebbenden van het pensioenfonds gediend. Pensioenfondsen moeten de Principes concreet toepassen op hun situatie en daartoe hun beloningsbeleid kritisch tegen het licht houden en waar nodig aanpassen. Het gaat daarbij niet alleen om de beloning van bestuurders, maar ook om uitbestede werkzaamheden van het pensioenfonds. Het beheerste beloningsbeleid past binnen het thema risicobeheer van een pensioenfonds. Het bestuur heeft aan de bij het fonds betrokken partijen gevraagd een verklaring te onderteken dat er een beheerst beloningsbeleid wordt toegepast. Intern toezicht en verantwoordingsorgaan Het bestuur van het fonds besteedt conform de Pensioenwet en de daarin opgenomen eisen voor goed pensioenfondsbestuur veel aandacht aan de opzet en inrichting van de organisatie, inclusief de interne beheersing. Reglementair is bepaald hoe het bestuur omgaat met de rol als bestuur en invulling geeft aan begrippen als goed bestuur, verantwoording en intern toezicht. 18