P.4.0 Optimale brandveiligheid. - geïntegreerd. Uitbreiding van een brand zonder brandwanden van Hebel

Transcriptie

1 P.4.0 Optimale brandveiligheid - geïntegreerd P Compartimentering biedt betere bescherming P Explosiebeveiliging P Bouwtechnische principes P Brandweerstand en classificatie van een bouwelement P Gedrag van Hebel bij brand P Inleiding tot bestekteksten, plaatsingsvoorschriften en uitvoeringsdetails P.4.1 Bestekteksten P.4.2 Plaatsingsvoorschriften P.4.3 Details P4 P4 Brandwanden

2 brandwanden P.4.0 Optimale brandveiligheid - geïntegreerd P.4.0 Optimale brandveiligheid - geïntegreerd Brand- Branden rookschade en rookschade zijn een zijn niet een te niet on- te onderschatten risico risico voor het voor voortbestaan het voortbestaan van een onderneming. van een onderneming. Hoe voorzichtig Hoe voorzichtig of nauwlettend men ook is, bijna men 9 ook branden is, bijna of nauwlettend op 910 branden worden veroorzaakt op 10 worden door veroorzaakt ongevallen door of kwaad ongevallen opzet. 70% of kwaad van de opzet. bedrijven 70% die van ten gevolge de bedrijven van een die brand ten gevolge totaal ver- van lies een lijden, brand kunnen totaal doorgaans verlies lijden, twee kunnen jaar lang doorgaans onmogelijk twee voldoen jaar aan lang hun onmogelijk geldelijke voldoen verplichtingen, aan hun ondanks geldelijke de verplichtingen, van ondanks de verzekering. de tussenkomst van de verzekering. tussenkomst Hebel is onbrandbaar. Het wordt bij een brand Hebel bovendien is onbrandbaar. minder heet Het wordt en warmt bij een trager brand op bovendien dan andere minder bouwmaterialen, heet en warmt zoals trager gewapend op dan beton. andere Hebel-brandmu- bouwmaterialen, ren zoals zorgen gewapend ervoor dat beton. een brand Hebel-brandmuren niet zorgen kan uitbreiden, ervoor dat waardoor een brand er in in een gebouw meer een tijd gebouw vrijkomt niet om kan de uitbreiden, brand te blus- waardoor Verder meer verhinderen tijd vrijkomt ze dat om een de brand brand sen. van te buitenaf blussen. overslaat. Verder Ongeveer verhinderen 30% ze van dat alle een branden brand onstaan van immers buitenaf buiten overslaat. een gebouw Ongeveer en dringen 30% via van de buitenmuur alle branden of het onstaan dak binnen. immers Massieve buiten dakplaten een gebouw van en Hebel dringen voorkomen via de buitenmuur dat branden of via het het dak dak binnen. uitslaan Massieve of via datzelfde dakplaten van binnen- Hebel dringen. voorkomen dat branden via het dak uitslaan of opgetrokken via datzelfde met dak binnendrin- brandwe- Gebouwen rende gen. wanden en daken van Hebel beperken Gebouwen bovendien opgetrokken de gevolgen met brandwerende die wanden doorgaans en gepaard daken gaan van Hebel met van explosies, snel beperken uitbreidende bovendien branden. gevolgen van explosies, die doorgaans gepaard gaan Brandgevaar met snel uitbreidende is een feit, goede branden. brandveiligheid ook. En Hebel is de veiligste oplossing Brandgevaar van dit moment. is een feit, goede brandveiligheid ook. En Hebel is de veiligste oplossing van dit moment. Uitbreiding van een brand zonder brandwanden van Hebel Uitbreiding van een brand zonder brandwanden van Hebel Cellenbeton Cellenbeton van van Hebel Hebel voorkomt voorkomt uitslaande uitslaande branden branden Warmtedoorgang bij brand na ongeveer 6 uur Cellenbeton Beton Muur van 150 mm dik Muur van 150 mm dik Bij dezelfde Bij dezelfde dikte dikte bieden bieden muren muren van Hebel van Hebel beduidend beduidend meer meer bescherming bescherming tegen brand tegen en hitte brand dan en wanden hitte dan van wanden gewoon van beton. gewoon De beton. thermische thermische inertie van inertie Hebel van zorgt Hebel ervoor zorgt dat ervoor de zijde dat van de zijde muren van de die muren niet De die is niet blootgesteld is blootgesteld aan de aan brand de brand minder minder heet heet wordt. wordt. Hebel houdt warmte veel beter tegen dan gewoon beton. Zo kunnen licht ontvlambare producten worden beschermd tegen zelfontbranding. Een Een muur muur in Hebel-platen in Hebel-platen van van 15 cm 15 dikte cm dikte kan tot kan EI tot minuten uur brand- brandweerstand bieden.

3 brandwanden brandwanden P Compartimentering Compartimentering P P Compartimentering biedt biedtbetere beterebescherming bescherming biedt betere bescherming Een compartiment compartiment wordt wordt omschreven omschreven Een Een compartiment wordt als het het volume van van eenomschreven gebouw als volume een gebouw als het volume van een bebegrensd door wanden wanden die gebouw de brandbrandbegrensd door die de grensd door wanden die de brandververspreidingnaar naarhet het(de) (de)aangrenzenaangrenzenverspreiding spreiding naar het (de) aangrenzende de compartiment(en) compartiment(en) gedurende een de gedurende een compartiment(en) gedurende eeneen bebepaalde tijd tijd dienen dienen te beletten. beletten. bepaalde te Een paalde tijd dienen te beletten. Een comcompartiment kan kan alal dan dan niet niet onderondercompartiment partiment kaninallokalen. dan niet onderverdeeld verdeeldzijn zijn verdeeld in lokalen. zijn in lokalen. Compartimenten zijn zijn van van elkaar elkaar gegecompartimenten Compartimenten zijn van elkaar gescheischeiden door brandmuren. brandmuren. De brand brand scheiden door De den dus doorbeperkt brandmuren. brand blijft dus blijft tothet hetde compartiment blijft dus beperkt tot compartiment beperkt tot het compartiment waarin hij waarinhij hijonstaan onstaanis. is. waarin onstaan is. Hetbouwen bouwenininhebel Hebelstaat staatgarant garantvoor voor Het Het optimale bouwen in Hebel staat garant voor een brandveiligheid, mits de de een optimale brandveiligheid, mits een optimale brandveiligheid, mits voorgeschreven bouwtechnische bouwtechnische prinprin- de voorgeschreven voorgeschreven bouwtechnische princicipesworden wordentoegepast. toegepast. cipes pes worden toegepast. Zondercompartimentering compartimentering---brandoverslag Brandoverslag Zonder Zonder compartimentering Brandoverslag Correctecompartimentering compartimentering Correcte Brandscheidingdoor doorhet hetdak daken en Brandscheiding Brandscheiding dewanden wanden++bescherming beschermingvan vanbuiten buiten de de Slechtecompartimentering compartimentering Slechte Slechte compartimentering Cellenbetonvan vanhebel Hebelvoorkomt voorkomt Cellenbeton Cellenbeton uitslaandebranden branden uitslaande

4 brandwanden brandwanden P Explosiebeveiliging P Explosiebeveiliging Gebouwen ontwerpen is vooruitzien. Gebouwen Eén ongelukkige ontwerpen vonk is vooruitzien. jaren van in- Eén spanning ongelukkige van een vonk hardwerkende en jaren van on- inspannindernemer van gaan een in hardwerkende rook op. Wat onder- genemebeurt er gaan als in een rook fabriek op. Wat of gebeurt logistiek er als gebouw een fabriek vernield of wordt logistiek door gebouw explosie ver- of nield brand? wordt Hoe door moet explosie het verder of brand? met Hoe de moet productie het verder en distributie? met de Waar productie blijven en distributie? de klanten en Waar het blijven personeel? de klanten Branden en het en personeel? explosies onderbreken Branden en explosies de werking onderbreken van een bedrijf. de werking De ontwerper van een bedrijf. en riskmanager moeten en riskmanager niet enkel moeten oog heb- niet enkel ben voor oog hebben de directe voor schade directe van schade brand van of explosie brand of maar explosie ook voor maar de ook gevolgen. voor de gevolgen. Bedrijven Bedrijven welke schade welke hebben schade gele- hebbeden, geleden, begrijpen begrijpen wat dit betekent. wat dit betekent. Geluk- Gelukkig kig heeft heeft Hebel Hebel tal van tal constructieve van constructieve mogelijkheden mogelijkheden om zulke om zulke rampen rampen te te voorkomen. voorkomen. Compartimentscheidende De ontwerper Compartimentscheidende brandwanden en brandwanden en buitenwanden buitenwanden in Hebel in bewijzen Hebel bewijzen reeds jarenlang reeds jarenlang hun efficiëntie hun bij efficiëntie het inperken bij het en inperken begrenzen en van begrenzen van brandrisico s. Mits een aantal Mits een bijkomende aantal voorzieningen bijkomende voorzieningen kunnen dezelfde kunnen wanden de- ook zelfde brandrisico s. de wanden gevaren en ook de de schade gevaren bij en explo- de sie schade indijken. bij explosie De explosiedruk indijken. kan De beperkt explo- en siedruk gestuurd kan worden beperkt door en gestuurd openingen worden door te voorzien (bijvoorbeeld openingen te voorzien explosieluiken (bij- in voorbeeld het dak). explosieluiken Daarna vangen in de het Hebel- dak). wanden Daarna probleemloos vangen de Hebel-wanden de rondvliegende pro- brokstukken bleemloos de op rondvliegende en beperken brokstukken op en beperken de brand tot het de brand tot het geëxplodeerde compartiment. Op deze wijze worden, als het noodlot toe- geëxplodeerde compartiment. Op deze slaat, personen en goederen optimaal wijze worden, als het noodlot toeslaat, beschermd. personen en goederen optimaal beschermd. De doelstelling van een explosieveilig ontwerp bestaat in het reduceren van De doelstelling van een explosieveilig de impact, het vergemakkelijken van de ontwerp bestaat in het reduceren van tussenkomst van de hulpdiensten, het de impact, het vergemakkelijken van de sneller herstellen van de schade en het tussenkomst van de hulpdiensten, het bespoedigen van de terugkeer naar de sneller herstellen van de schade en het normale operationele activiteiten. bespoedigen van de terugkeer naar de In bepaalde gevallen en mits een vooraf- normale operationele activiteiten. gaandelijke studie, kunnen de gewapen- In bepaalde gevallen en mits een voorafgaandelijke studie, kunnen de gewade elementen van Hebel supplementair worden berekend op explosieweerstand. pende elementen van Hebel supplementair worden berekend op explosieweerstand. Ook de verankeringssystemen zullen hiertoe, Ook de eventueel verankeringssystemen door derden, moeten zullen berekend hiertoe, eventueel worden en door dit uiteraard derden, moeten conform berekend de worden technische en dit uiteraard mogelijkheden conform ervan de technische en de mogelijkheden beschikbaarheid ervan bij en de de leveranciers. beschikbaarheid bij de leveranciers. Werking Werking explosie explosie In In In het algemeen kan een explosie twee oorzaken hebben. Ofwel een gasophoping, al al dan niet ten gevolge gevolge gevolge van van een een van brand brand een brand in in het het in gebouw, gebouw, het gebouw, ofwel ofwel ofwel explosieve explosieve explosieve producten producten producten die die er er die zijn zijn er opgeslagen. opgeslagen. zijn opgeslagen. Een Een explosie explosie in in een een gesloten gesloten bedrijfsruimte bedrijfsruimte veroorzaakt veroorzaakt enorme enorme schade schade aan aan het het gebouw gebouw waarin waarin de de ont- ontploffing ontploffing zich zich zich voordoet voordoet voordoet en en ook ook en ook aan aan aan de de gebouwen de gebouwen in in de de in de omgeving. omgeving. Soms Soms Soms ook ook ook aan aan aan voertuigen voertuigen en en en aangren- aangrenzende aangrenzende installaties. installaties. installaties. Explosie Explosie in in een een gebouw, gebouw, waar waar bij de bij studie de rekening studie is rekening gehouden is met gehouden ontploffingsgevaar met en ontploffingsgevaar en waarin en de waarin de de nodige nodige voorzieningen voorzieningen zijn zijn getroffen. getroffen. Wanneer Wanneer bij bij bij het het het ontwerp ontwerp de de de stabiliteitscriteria stabiliteitscriteria in in acht acht zijn zijn genomen, genomen, voor voor het het geval geval zich zich een een ontploffing ontploffing voordoet, voordoet, blijft blijft de de de schade schade tot tot een beperkte een ruimte beperkte gelimiteerd. ruimte gelimiteerd.

5 70 brandwanden P Bouwtechnische principes Onder bouwtechnische principes verstaan wij het totaalconcept van een brandwand. Het is immers de combinatie van een draagstructuur, zijnde een staalstructuur, met Hebel-wandplaten die de brandweerstand van een brandplaat bepaalt. P Bouwtechnische principes P.4.0.3a Combinatie Hebel / Onder bouwtechnische staalstructuur principes verstaan wij het totaalconcept van een brandwand. Staal wordt Het omwille is immers van de zijn combinatie interessante een draagstructuur, kostprijs vaak zijnde gebruikt een staal- voor van structuur, draagconstructies met Hebel-wandplaten en is bijgevolg die een de brandweerstand uitstekend bouwmateriaal. van een brandplaat Een minpunt is echter dat staal bij een relatief bepaalt. lage temperatuur verweekt. Een staalconstructie die aan een temperatuur van P.4.0.3a Combinatie Hebel / staalstructuur 600 C wordt blootgesteld heeft nog slechts 40% van zijn oorspronkelijke sterkte. Deze temperatuur Staal wordt wordt bij een omwille brand van al zijn snel interessante bereikt. kostprijs Verweking vaak van gebruikt staal leidt voor tot draagconstructiezakken en van is de bijgevolg staalconstructie een uitstekend (het het ineen- bouwmateriaal. zogenaamde zijgen ). Een minpunt Men moet is echter dus dat voorkomen staal bij een dat relatief de aan lage de temperatuustructie verweekt. verankerde brandwand wordt staalcon- Een meegesleurd staalconstructie en zelf die instort, aan een waardoor temperatuur de brand van kan 600 C overslaan. wordt Onderstaande blootgesteld heeft concepten nog slechts voldoen 40% hieraan: van zijn oorspronkelijke sterkte. Deze temperatuur wordt bij een brand al snel bereikt. Verweking van staal leidt tot het ineenzakken van de staalconstructie (het zogenaamde zijgen ). Men moet dus A Twee vrijstaande Hebel-wanden voorkomen dat de aan de staalconstructie De verankerde twee Hebel-wanden brandwand zijn wordt aan meegesleurd aparte en staalstructuur zelf instort, waardoor verankerd. de brand een kan Wanneer overslaan. Onderstaande brandzijde de concepten staalstructuur hieraan: zijgt en de hieraan veranker- voldoen de Hebel-wand meesleurt, fungeert de A andere Twee vrijstaande wand als beschermende Hebel-wanden brandwand waardoor de brand niet overslaat De naar twee het aangrenzende Hebel-wanden compartiment. zijn aan een aparte staalstructuur verankerd. Wanneer aan de brandzijde de staalstructuur zijgt en de hieraan verankerde Hebel-wand meesleurt, fungeert de andere wand als beschermende brandwand waardoor de brand niet overslaat naar het aangrenzende compartiment.

6 Ontdubbelde staalstructuur Ontdubbelde staalstructuur Ontdubbelde staalstructuur In dit concept wordt één enkele Hebelwand B Ontdubbelde door middel staalstructuur van smeltankers één enkele Hebel- veran- In Bdit BBOntdubbelde concept wordt staalstructuur In wand dit concept wordt één enkele Hebelwand In In In dit door dit concept middel wordt van wordt smeltankers één één enkele Hebel- verankerd zijn In dit alternerend aan concept stalen wordt verankerd kolommen. één enkele aan Deze de Hebel- ankers stalen kerd aan door stalen middel kolommen. van smeltankers Deze ankers verankerwanwand aan door door stalen middel kolommen. van van smeltankers Deze verankerd aan stalen kolommen. Deze de ankers stalen kolommen brandwand. ankers kerd alternerend aan aan middel stalen weerszijden verankerd van smeltankers aan zijn kolommen wand alternerend door zijn verankerd van aan Deze de Hebel- stalen verankerd aan aan zijn Bij stalen weerszijden brand kolommen. zullen van de Deze de aan smeltankers kolommen aan de aan brandzijde weerszijden reeds van smelten de de de Hebel- bij Hebelbrandwandkers zijn alternerend aan weerszijden van de Hebel- Bij aan zullen verankerd de an- zijn alternerend verankerd aan de de de stalen stalen kolommen van smeltankers aan de brandwand. stalen Bij zullen smeltan- aan kolommen de brandzijde aan Bij brand reeds weerszijden zullen de smelten van een brandwand. temperatuur Bij van circa zullen 168 C. de de smeltan- Doordat kers temperatuur aan aan de de de brandzijde aan van de circa brandzijde reeds reeds 168 C. smelten Doordat verbro- bij bij bij bij kers de Hebel-brandwand. aan de brandzijde Bij reeds brand smelten zullen een bij de kers verankering een de smeltankers een temperatuur aan van de van circa brandzijde circa 168 C. Doordat reeds de ken een verankering is, temperatuur kan de zijgende aan van circa brandzijde staalstructuur 168 C. Doordat verbro- de smelten verankering bij een de de aan temperatuur aan de van ken ken is, is, kan is, kan de niet de meesleuren. De Hebelbrandwanken is, kan blijft de zijgende intact staalstructuur omdat hij veran- de de de circa de ken brandwand de is, verankering kan de niet zijgende aan meesleuren. brandzijde staalstructuur De verbro- de 168 C. Doordat de verankering aan Hebel- de brandzijde verbroken is, kan de zijgende blijft niet intact omdat hij De kerd brandwand is aan niet de meesleuren. staalstructuur De Hebelbrandwand is aan blijft de blijft intact staalstructuur intact omdat omdat hij hij hij aan veran- brandvrije sleuren. De zijde. Hebel-brandwand Door de uitstekende blijft ther- in- de brandvrije veran- staalstructuur de brandwand niet aan mee- de kerd kerd kerd is is is is aan zijde. aan de Door de de staalstructuur de uitstekende aan aan thermischtuustructuur isolatie van Hebel zal tempera- aan deze aan de zijde brandvrije van Hebel de de de mische tact omdat isolatie hij verankerd van Hebel is zal aan tempera- staal- brandvrije zijde. zijde. Door Door de de uitstekende ther- ther- van de zijde. mische isolatie van Hebel zal zal de de brandwand Door de temperatuur aan aan aan toenemen thermische tuur nauwelijks de uitstekende aan deze zijde van de brandwand tuur tuur deze deze deze zijde zijde en van van blijven isolatie de de de de brandwand de smeltankers toenemen temperatuur en blijven aan deze smelt- zijde van nauwelijks Hebel zal nauwelijks hun functie toenemen behouden. en en blijven de de de smelt- nauwelijks ankers van de toenemen en blijven de smeltankers en blijven hun functie de smeltankers behouden. hun functie ankers hun brandwand hun hun functie functie behouden. nauwelijks toenemen behouden. behouden. B B B P.4.0.3b Combinatie Hebel / P.4.0.3b gewapend Combinatie beton Hebel / P.4.0.3b gewapend Combinatie beton Hebel / gewapend beton De brandwerendheid van // de Hebelbrandwand brandwerendheid van de Hebel- P.4.0.3b Combinatie Hebel // De De brandwerendheid gewapend wordt beton bepaald door de brandwand van de Hebelbrandwand wordt bepaald door de brandwerendheid wordt van bepaald de betonstructuur. De brandwerendheid De toegepaste van van van betondekking betonstruc- Hebel- op door de De brandwerendheid De van betonstructuur. brandwerendheid De toegepaste van wordt betondekking Hebelbrandwantuur. De toegepaste wordt bepaald betondekking door op brandwand de wapening wordt van bepaald de betonstructuur door door deop is brandwerendheid de hierbij wapening maatgevend. van van van de de betonstructuur de betonstructuur. De De maatgevend. toegepaste betondekking op op is is brandwerendheid de wapening van van de de betonstructuur. tuur. hierbij De hierbij toegepaste de maatgevend. betondekking op de wapening van de betonstructuur is hierbij de wapening van van de de betonstructuur is is is hierbij maatgevend. maatgevend. A Hebel-wand tegen een betonstructuur (zie tegen P ). een beton- B Hebel-wand structuur (zie tussen P ). een beton- A A structuur tegen (zie tegen tegen P ). een een een beton- beton- B B Hebel-wand tussen een een beton- B Hebel-wand tussen een beton- A Hebel-wand A Hebel-wand tegen een betonstructuur Hebel-wand (zie (zie P ). P ). wordt verankerd in een structuur structuur De Hebel-wand (zie (zie P ). P ). wordt door middel van B B Hebel-wand Hebel-wand structuur tussen tussen (zie een P ). een beton- beton- (zie structuur (zie (zie P ). De De ankerrail Hebel-wand type A4 wordt of 28/15 verankerd ingebeton- een De een Hebel-wand gegalvaniseerd wordt T-stuk door middel (optioneel) van De De ankerrail De Hebel-wand type A4 wordt of 28/15 ingebeton- een een De De een gegalvaniseerd wordt wordt T-stuk door middel (optioneel) van van neerd Hebel-wand wordt in de betonstructuur. wordt verankerd verankerd een een De De Hebel-wand Hebel-wand wordt in de sponning wordt door van door middel de middel van betonnen van H- ankerrail neerd ankerrail in type type de type betonstructuur. A4 A4 A4 of of of of 28/15 of 28/15 28/15 ingebeton- ingebeton- een een een gegalvaniseerd een in de sponning T-stuk van T-stuk de betonnen (optioneel) kolom gegalvaniseerd geklemd. T-stuk (optioneel) in H- neerd neerd in in in in de de betonstructuur. betonstructuur. in de in in de sponning de sponning de sponning van van de van de betonnen de betonnen kolom geklemd. van de betonnen H-kolom H- kolom geklemd. kolom geklemd. geklemd.

7 72 brandwanden P Brandweerstand en classificatie van een bouwelement P.4.0.4a Brandweerstand De brandweerstand van een bouwelement wordt volgens de Belgische norm NBN B gekenmerkt door de tijdsduur dat dit bouwelement zijn functie in het gebouw volledig blijft vervullen, niettegenstaande de effecten van een brand. Deze functie kan zijn: een dragende functie; een scheidende functie; een dragende en scheidende functie. De brandweerstand is opgegeven volgens de Eurocodes. De brandweerstand van de Hebel-panelen (dikte 15 cm) is: - uten, wanneer de horizontale voegen met Ytocol verlijmd worden - uten, met een dubbele compriband in de horizontale voegen Voor de verticale voegen: zie plaatsingsvoorschriften Deze klassering berust op de tijdsduur dat het beschouwde element gelijktijdig heeft voldaan aan volgende criteria: A Stabiliteit (R) Dit criterium houdt in dat het bouwelement: - zijn integriteit bewaart, dit wil zeggen de vereisten voor het behoud van zijn eigen stabiliteit en voor het vervullen van zijn functie; - geen te grote vervormingen vertoont, die onverenigbaar zijn met zijn functie in de stabiliteit van de constructie; - niet bezwijkt onder de belasting. B Vlam- en rookdichtheid (E) Dit criterium houdt in dat er in het bouwelement geen openingen mogen voorkomen waardoor een vrij groot debiet rookgassen in het aanpalende compartiment zou kunnen doordringen en aldaar brand veroorzaken door de hoge temperaturen. C Thermische Isolatie (I) Dit criterium beperkt de toegelaten temperatuurstijging van de niet aan het vuur blootgestelde muurzijde als volgt: - de gemiddelde temperatuur moet lager zijn dan 140 C; - de maximale temperatuurstijging gemeten op de meest ongunstige plaats moet kleiner zijn dan 180 C. De in aanmerking te nemen brandweerstandsgraad is de genormaliseerde tijd, gelijk aan of onmiddellijk onder de tijdsduur, dat het proefelement aan de opgelegde voorwaarden heeft voldaan. De stabiliteit van de muur wordt verzekerd door de draagstructuur. De Hebelwandplaten moeten dus voldoen aan de criteria EI.

8 73 P.4.0.4b Classificatie Het gedrag van een bouwelement dat zich in een ruimte bevindt waar een brand is ontstaan, wordt getest volgens NBN B Men gaat na of dit bouwelement bijdraagt tot het ontstaan en de verspreiding van brand en rook in de ruimte waar de brand is ontstaan. De te onderzoeken kenmerken zijn: ontvlambaarheid, warmteontwikkeling, vlamverspreiding, rookontwikkeling, toxiciteit van de gassen, brandende druppels en of deeltjes. Hebel behoort tot de Euroklasse A1 niet brandbare materialen en levert geen enkele bijdrage aan de verbranding. Bij brand geeft het geen rook af en draagt het niet bij tot de brandverspreiding. Niet-brandbaar materiaal is niet noodzakelijk brandwerend. Bepaalde materialen zijn bijvoorbeeld niet brandbaar maar zullen bij een brand bij lage temperatuur toch stuk springen als gevolg van inwendige spanningen. Bijgevolg kan dit materiaal niet verhinderen dat de brand zich verspreidt.

9 74 brandwanden P Gedrag van Hebel bij brand De uitzonderlijke brandweerstand van Hebel is een rechtstreeks gevolg van de manier waarop het materiaal op vlammen reageert. Hebel is onontvlambaar en onbrandbaar. Het is thermisch isolerend, het ontwikkelt geen giftige dampen en is ongevoelig aan temperatuursinvloeden. Deze fysische eigenschappen maken van Hebel het veiligste bouwmateriaal voor brandwanden. P.4.0.5a Laboratoriumproeven en attesten van Hebel 1 Laboratoriumproeven In België worden de Rijksuniversiteit Gent (RUG) en de Universiteit van Luik voor laboratoriumproeven ingeschakeld. Vastgesteld wordt dat de brandweerstandswaarden uitstekend zijn, zelfs met een geringe materiaaldikte. De hoogste brandweerstand van 6 uur kan reeds bereikt worden met Hebel-wandplaten van 150 mm. Het spreekt echter voor zich dat deze brandweerstand geldt zolang de stabiliteit van de draagstructuur intact blijft (zie P.4.2 Plaatsingsvoorschriften). Dit verklaart waarom de meeste installaties, waarin men de brandwerendheid van andere materialen test, in Hebel worden uitgevoerd. 2 Attesten Hebel Dikte Voegvulling langsvoeg Labo EI (min) Wand 150 mm compriband RUG 180 Wand 150 mm Ytocol Universiteit van Luik 360 Wand 150 mm Ytocol C.S.T.B. 360

10 75 P Inleiding tot bestekteksten, plaatsingsvoorschriften en uitvoeringsdetails De plaatsingvoorschriften en uitvoeringsdetails in deze documentatie zijn enkel bedoeld als handleiding voor architecten, ingenieurs en aannemers om het verwerken van de Hebel-brandwanden in hun projecten te vergemakkelijken. De oplossingen die hierin voorkomen worden gegeven ter informatie. Bij eventuele andere voorstellen staat de technische dienst Xella Aircrete Systems steeds te uwer beschikking om u bijkomende inlichtingen te verschaffen. De voorschriften voor de plaatsing van deze platen vindt u terug in het hoofdstuk P.4.2 (Plaatsingsvoorschriften). De details van de wandplaten vindt u terug in het hoofdstuk P.4.3 (details). P.4.1 Bestekteksten P Bestek brandwanden - kwaliteitsklasse CC 4/600 dikte 150 mm P Bestek brandwanden - kwaliteitsklasse CC 3/500 dikte 200 mm P.4.2 Plaatsingsvoorschriften P Plaatsingsvoorschrift brandwanden - ontdubbelde staalstructuur - dubbele wand - Brandweerstand / P Plaatsingsvoorschrift brandwanden - ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand - Brandweerstand / P Plaatsingsvoorschrift brandwanden - betonstructuur - Brandweerstand / - plaatsing tegen betonstructuur P Plaatsingsvoorschrift brandwanden - betonstructuur - Brandweerstand / - plaatsing in H-kolom P.4.3 Details P Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - dubbele brandwand Brandweerstand / - verankering onder dakniveau Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - dubbele brandwand Brandweerstand / - verankering boven dakniveau P Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand Brandweerstand / - systemen smeltverankering P a Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand Brandweerstand / - smeltverankering systeem 1 en 2 Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand Brandweerstand / - smeltverankering systeem 1 en 3 P b Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand Brandweerstand / - verankering boven dakniveau met metalen strip (1) Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand Brandweerstand / - verankering boven dakniveau met metalen strip (2) P c Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand Brandweerstand / - systeem smeltverankering boven dakniveau T-profiel P d Detail brandwand - ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand Brandweerstand / - systemen smeltverankeringen

11 76 brandwanden P Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing tegen betonstructuur P a Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing tegen betonstructuur Brandweerstand / - verankering onder dakniveau P b Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing tegen betonstructuur Brandweerstand / - verankering boven dakniveau T-profiel Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing tegen betonstructuur Brandweerstand / - verankering boven dakniveau met doorlopende kolom P c Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing tegen betonstructuur Brandweerstand / - verankering boven dakniveau met metalen strips (1) Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing tegen betonstructuur Brandweerstand / - verankering boven dakniveau met metalen strips (2) P Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing in H-kolom P a Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing in H-kolom - Brandweerstand / - verankering onder dakniveau Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing in H-kolom - Brandweerstand / - verankering boven dakniveau met doorlopende kolomkern P b Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing in H-kolom - Brandweerstand / - verankering boven dakniveau kokerprofiel (1) Detail brandwand - betonstructuur - plaatsing in H-kolom - Brandweerstand / - verankering boven dakniveau kokerprofiel (2)

12 Bestek brandwanden Kwaliteitsklasse CC 4/600 dikte 150 mm Gewapende elementen in cellenbeton van Belgisch fabrikaat in overeenstemming met de norm NBN B Hebel wordt vervaardigd uit een mengsel van zand, kalk, cement en water, waaraan aluminiumpoeder wordt toegevoegd. Dit mengsel wordt gestabiliseerd onder een druk van 10 atm en een temperatuur van 180 C die overeenstemt met de temperatuur van verzadigde stoom bij deze druk. De celvorming moet homogeen zijn. De wapening bestaat uit ofwel twee ofwel één opgebogen net van gepuntlast hoogwaardig staal DE 500 BS, berekend voor een winddruk van 800 N/m 2. De wapeningsnetten worden behandeld tegen roestvorming. Fysische eigenschappen De rekenwaarde voor de warmtegeleidingcoëfficiënt λ Ui is 0,150 W/mK. De druksterkte zal niet lager zijn dan 4 N/mm 2 (karakteristieke waarde) De schijnbaar droge volumemassa ρ bedraagt: 500 ρ < 600 (kg/m 3 ) Afmetingen: Breedte: Lengte: 600 mm maximum 6000 mm Profielen Toleranties Speciale platen De wandplaten zijn standaard voorzien van een tand- en groefprofiel. Vellingkanten zijn voor alle dikten voorzien aan de langsribben. Lengte: ± 3 mm voor L 1200 mm en ± 0,0025L voor L > 1200 mm Breedte: ± 2 mm Dikte: ± 2 mm A Pasplaten Dit zijn platen met een breedte die kleiner is dan de standaardbreedte. De mogelijke breedte wordt door de technische dienst Xella Aircrete Systems bepaald. Zij zal echter nooit minder dan 300 mm bedragen. B Schuine platen Voor de schuine platen dient men rekening te houden met een resterende hoek van minimum 45. C Versterkte platen (openingen en uitsnijdingen) Openingen en uitsnijdingen mogen nooit 1/3 van de plaatbreedte overschrijden. Producteigenschappen Brandweerstand Een Hebel-wandplaat met een dikte van 150 mm heeft een brandweerstand tot 6 uren (360 min.). De brandweerstand van een wand wordt echter bepaald door het totaalconcept van die wand. Bij de uitvoering en de verwerking zullen de plaatsingsvoorschriften van Xella BE nv/sa streng nageleefd worden. (zie hoofdstuk P P ). Xella BE nv/sa - Dept. Xella Aircrete Systems Kruibeeksesteenweg 24 - B-2070 Burcht +32 (0) fax +32 (0) hebel-be@xella.com P versie V03 datum 12/2010

13 Bestek brandwanden Kwaliteitsklasse CC 3/500 dikte 200 mm Gewapende elementen in cellenbeton van Belgisch fabrikaat in overeenstemming met de norm NBN B Hebel wordt vervaardigd uit een mengsel van zand, kalk, cement en water, waaraan aluminiumpoeder wordt toegevoegd. Dit mengsel wordt gestabiliseerd onder een druk van 10 atm en een temperatuur van 180 C die overeenstemt met de temperatuur van verzadigde stoom bij deze druk. De celvorming moet homogeen zijn. De wapening bestaat uit ofwel twee netten ofwel één opgebogen net van gepuntlast hoogwaardig staal DE 500 BS, berekend voor een winddruk van 800 N/m 2. De wapeningsnetten worden behandeld tegen roestvorming. Fysische eigenschappen Product-eigenschappen Profielen Toleranties Speciale platen De rekenwaarde voor de warmtegeleidingcoëfficiënt λ Ui is 0,115 W/mK. De druksterkte zal niet lager zijn dan 3 N/mm 2 (karakteristieke waarde) De schijnbaar droge volumemassa ρ bedraagt: 400 ρ < 500 (kg/m 3 ) Afmetingen: Breedte: 600 mm Lengte: maximum 6000 mm De wandplaten zijn standaard voorzien met een tand- en groefprofiel. Vellingkanten zijn voor alle dikten voorzien aan de langsribben. Lengte: ± 3 mm voor L 1200 mm en ± 0,0025L voor L > 1200 mm Breedte: ± 2 mm Dikte: ± 2 mm A Pasplaten Dit zijn platen met een breedte die kleiner is dan de standaardbreedte. De mogelijke breedte wordt door de technische dienst Xella Aircrete Systems bepaald. Zij zal echter nooit minder dan 300 mm bedragen. B Schuine platen Voor de schuine platen dient men rekening te houden met een resterende hoek van minimum 45. C Versterkte platen (openingen en uitsnijdingen) Openingen en uitsnijdingen mogen nooit 1/3 van de plaatbreedte overschrijden. Brandweerstand Een Hebel-wandplaat met een dikte van 200 mm heeft een brandweerstand tot 6 uren (360 min.). De brandweerstand van een wand wordt echter bepaald door het totaalconcept van die wand Voor de uitvoering en de verwerking zullen de voorschriften van Xella BE nv/sa streng nageleefd worden. (zie hoofdstuk P P ). P versie V03 datum 12/2010 Xella BE nv/sa - Dept. Xella Aircrete Systems Kruibeeksesteenweg 24 - B-2070 Burcht +32 (0) fax +32 (0) hebel-be@xella.com

14 Plaatsingsvoorschrift brandwanden Ontdubbelde staalstructuur - dubbele wand Brandweerstand / De kolommen worden geplaatst volgens de regels van de kunst. Tussen de twee rijen kolommen dient voldoende ruimte worden voorzien om de dubbele wand te kunnen plaatsen. De onderste wandplaat wordt geplaatst in een mortelbed, op een betonplint of op de afgewerkte betonvloer. Voegdichting De voegdichting wordt bepaald in functie van de nodige uren brandweerstand van de wand 1 Horizontale voegen Verticale voegen De horizontale voegen worden over de volledige lengte afgedicht met twee stroken compriband. Eén strook wordt voor en één achter het tandprofiel gelegd. De verticale voegen tussen de wandplaten (breedte 20 mm) worden volledig opgevuld met rotswol, dikte 30 à 40 mm, samengedrukt tot de voegbreedte. 2 Horizontale voegen Verticale voegen De horizontale voegen worden vol en zat verlijmd met Ytocol. De verticale voegen tussen de wandplaten (breedte 20 mm) worden volledig opgevuld met rotswol, dikte 30 à 40 mm, samengedrukt tot de voegbreedte. Verankering Om de wandplaten te verankeren aan de staalstructuur wordt in elke horizontale voeg en aan elk uiteinde van de wandplaat een verankeringsstuk type A2 voorzien, genageld met 3 gegalvaniseerde nagels type Gunnebo. Dit verankeringsstuk wordt verzonken geplaatst, waarvoor plaatselijk o. a. het tandprofiel wordt verwijderd. (zie detail P ) In het geval van een brandwand met dakdoorgang, worden de wandplaten boven het dakniveau met het verankeringsstuk type Z verankerd achter een T-profiel (vb. 1/2 IPE) of L-profiel (als hoekoplossing) met twee nagels type Hema. Plaatsingsrichting Gebruik van lateiplaten Op de kopzijde van de wandplaten is een pijl aangebracht, die de hoofdwapening in de plaat aanwijst. Deze pijl wijst in principe naar de draagstructuur van het gebouw. Wanneer in éénzelfde gevel niet alle platen in dezelfde richting geplaatst worden, bestaat de kans op grote kleurschakeringen door schuine lichtinval op de plaattextuur. Deze textuur is er doordat de platen met stalen draden in een bepaalde richting worden gesneden. Wanneer deur- en poortopeningen groter zijn dan 1/3 van de bovenliggende plaatlengte dienen alle platen boven deze openingen lateiplaten te zijn. Xella BE nv/sa - Dept. Xella Aircrete Systems Kruibeeksesteenweg 24 - B-2070 Burcht +32 (0) fax +32 (0) hebel-be@xella.com P versie V03 datum 12/2010

15 Constructie van deur- en poortopeningen 1 Constructie met een metalen portiek (UPN) geplaatst achter de wandplaten De windbelasting op het deur- of poortoppervlak en op de wandplaten naast deze opening wordt integraal opgenomen door de metalen portiek. De wandplaten naast de deur of poort worden verankerd aan deze portiek. De metalen portiek wordt gedimensioneerd in functie van de op te nemen windbelasting. 2 Constructie met een portiek in gewapend beton geplaatst in het vlak van de wandplaten De windbelasting op het deur- of poortoppervlak en op de wandplaten naast deze opening wordt integraal opgenomen door de portiek. De wandplaten naast de deur of poort worden verankerd aan deze portiek. In dit geval wordt geen gebruik gemaakt van lateiplaten. De portiek in gewapend beton wordt gedimensioneerd in functie van de op te nemen windbelasting en het eigengewicht van de wandplaten geplaatst op de portiek. OPMERKING: Indien de brandwand als buitenwand fungeert, hetzij in afwachting van een uitbreiding van het gebouw, hetzij definitief, dient men rekening te houden met de plaatsingsvoorschriften van wandplaten voor buitenwanden (bijkomend opkitten van de voegen, aanzet boven maaiveld, in functie van de weersomstandigheden). Zie P P versie V03 datum 12/2010 Xella BE nv/sa - Dept. Xella Aircrete Systems Kruibeeksesteenweg 24 - B-2070 Burcht +32 (0) fax +32 (0) hebel-be@xella.com

16 Plaatsingsvoorschrift brandwanden Ontdubbelde staalstructuur - enkele brandwand Brandweerstand / De eerste rij kolommen wordt geplaatst volgens de regels van de kunst. De onderste wandplaat wordt geplaatst in een mortelbed, op een betonplint of op de afgewerkte betonvloer. Voegdichting De voegdichting wordt bepaald in functie van de nodige uren brandweerstand van de wand. 1 Horizontale voegen De horizontale voegen worden over de volledige lengte afgedicht met twee stroken compriband. Eén strook wordt voor en één achter het tandprofiel gelegd. Verticale voegen De verticale voegen tussen de wandplaten (breedte 20 mm) worden volledig opgevuld met rotswol, dikte 30 à 40 mm, samengedrukt tot de voegbreedte. 2 Horizontale voegen Verticale voegen De horizontale voegen worden vol en zat verlijmd met Ytocol. De verticale voegen tussen de wandplaten (breedte 20 mm) worden volledig opgevuld met rotswol, dikte 30 à 40 mm, samengedrukt tot de voegbreedte. Verankering 1 Verankering aan de eerste rij kolommen De wandplaten worden alternerend links en rechts verankerd aan de eerste rij kolommen. Dit betekent dat bijvoorbeeld de eerste wandplaat aan het linkeruiteinde wordt verankerd, de tweede wandplaat aan het rechteruiteinde, de derde wandplaat terug aan het linkeruiteinde, enz. Verankering volgens systeem 1 (zie detail P a) De wandplaten worden met een smeltplaat verankerd achter de flens van de stalen kolom. De dikte van de smeltplaat wordt gekozen in functie van de dikte van de flens van de stalen kolom (Smeltplaat voor flens dikte 8, 12 en 16 mm). De smeltplaat wordt met twee nagels type Hema 130 8/G, verankerd in de wandplaat. Door het nog ontbreken van de tweede rij kolommen zijn alle wandplaten slechts aan één uiteinde aan de eerste rij kolommen verankerd. Daarom dienen de wandplaten eventueel bijkomend (tijdelijk) te worden verankerd (Deze beslissing wordt in onderling overleg genomen bij de uitvoering en hangt o.a. af van de hoogte van de wand, de plaatsingduur, de plaats, enz ). Wanneer de brandwand in afwachting van een uitbreiding als buitenwand fungeert, dient dit hoe dan ook te gebeuren. Opdat de brandwand correct zou functioneren moeten deze tijdelijke verankeringen worden verwijderd, na de verankering van de wandplaten aan de tweede rij kolommen. 2 Verankering aan de tweede rij kolommen In principe wordt de tweede rij kolommen zo geplaatst dat er een stel- en plaatsingruimte van circa 10 mm ontstaat tussen de kolom en de wandplaat. Verankering volgens systeem 2 (zie detail P a) De wandplaten worden aan de tweede rij kolommen verankerd met een smeltplaat. De stel- en plaatsingruimte wordt opgevuld met een vulplaat (of meerdere vulplaten naargelang de op te vullen ruimte). De dikte van de smeltplaat wordt gekozen in functie van de dikte van de flens van het stalen kolomprofiel (Smeltplaat voor flens dikte 8, 12 en 16 mm). De smeltplaat wordt met twee nagels type Hema 130 8/G, verankerd in de wandplaat. Xella BE nv/sa - Dept. Xella Aircrete Systems Kruibeeksesteenweg 24 - B-2070 Burcht +32 (0) fax +32 (0) hebel-be@xella.com P versie V03 datum 12/2010

17 Verankering Wanneer de stel- en plaatsingruimte tussen de kolom en de wandplaat groter is dan 25 mm: Verankering volgens systeem 3 (zie detail P a) De verankering gebeurt met verankeringsstuk type A4, aan te brengen tijdens de plaatsing van de wandplaten en vast te nagelen met 3 gegalvaniseerde nagels type Gunnebo. Het wordt verzonken geplaatst, waarvoor plaatselijk o. a. het tandprofiel wordt verwijderd. Aan het verankeringsstuk type A4 is een moer M10 voorzien waarin een draadstang wordt aangebracht. Op de uitstekende draadstang worden in functie van de stel- en plaatsingruimte de nodige vulplaten aangebracht. De wandplaat wordt aan de staalstructuur verankerd door de smeltplaat te plaatsen achter de flens van het stalen kolomprofiel. De smeltplaat wordt aan de draadstang vastgezet met een moer M10. Tussen de smeltplaat en de moer wordt een kartelring geplaatst. De verankering van de wandplaten boven het dakniveau kan als volgt gebeuren: 1 Met stalen strips genageld op de kopse kant van de wandplaten (zie detail P b) Boven het dakniveau, worden de wandplaten ( + minimum hetzelfde aantal volle platen onder de daklijn) op de kopse zijde met elkaar verbonden door een stalen strip (stalen strip te dimensioneren door de technische dienst Xella Aircrete Systems). Deze stalen strip wordt genageld met nagels type Hema. Op de bovenzijde van de bovenste wandplaat wordt over elke verticale voeg eveneens een metalen strip (l x b x d: min mm x 40 mm x 5 mm) genageld. De wandplaten worden, tot minstens één volle plaat onder de stalen strip (strip verticale voeg), onderling vol en zat verlijmd met Ytocol. De wand dient ter plaatse van de daklijn te worden ingeklemd. Deze constructie dient steeds door de technische dienst Xella Aircrete Systems te worden onderzocht in functie van de optredende windbelasting, oversteek boven de daklijn, enz 2 Met T-profielen (zie detail P c) De kolommen worden boven het dakniveau verlengd met T-profielen waardoor de wandplaten op dezelfde wijze kunnen verankerd worden zoals hierboven beschreven. Plaatsingsrichting Gebruik van lateiplaten Constructie van deur- en poortopeningen Op de kopzijde van de wandplaten is een pijl aangebracht, die de hoofdwapening in de plaat aanwijst. Deze pijl wijst in principe naar de draagstructuur van het gebouw. Wanneer in éénzelfde gevel niet alle platen in dezelfde richting geplaatst worden, bestaat de kans op grote kleurschakeringen door schuine lichtinval op de plaattextuur. Deze textuur is er doordat de platen met stalen draden in een bepaalde richting worden gesneden. Wanneer deur- en poortopeningen groter zijn dan 1/3 van de bovenliggende plaatlengte dienen alle platen boven deze openingen lateiplaten te zijn. 1 Constructie met metalen portiek (UPN) geplaatst aan beide zijden van de brandmuur De windbelasting op het deur- of poortoppervlak en op de wandplaten naast deze opening wordt integraal opgenomen door de metalen portiek. De wandplaten naast de deur of poort worden verankerd aan deze portiek. De metalen portiek wordt gedimensioneerd in functie van de op te nemen windbelasting. 2 Constructie met portiek in gewapend beton geplaatst in het vlak van de wandplaten De windbelasting op het deur- of poortoppervlak en op de wandplaten naast deze opening wordt integraal opgenomen door de portiek. De wandplaten naast de deur of poort worden verankerd aan deze portiek. In dit geval wordt geen gebruik gemaakt van lateiplaten. De portiek in gewapend beton wordt gedimensioneerd in functie van de op te nemen windbelasting en het eigengewicht van de wandplaten geplaatst op de portiek. OPMERKING: Indien de brandwand als buitenwand fungeert, hetzij in afwachting van een uitbreiding van het gebouw hetzij definitief, dient men rekening te houden met de plaatsingvoorschriften van wandplaten voor buitenwanden (bijkomend opkitten van de voegen, aanzet boven maaiveld, in functie van de weersomstandigheden).

18 Plaatsingsvoorschrift brandwanden Betonstructuur plaatsing tegen betonstructuur Brandweerstand / De kolommen worden geplaatst volgens de regels van de kunst. De onderste wandplaat wordt geplaatst in een mortelbed, op een betonplint of op de afgewerkte betonvloer. Voegdichting De voegdichting wordt bepaald in functie van de nodige uren brandweerstand van de wand. 1 Horizontale voegen Verticale voegen De horizontale voegen worden over de volledige lengte afgedicht met twee stroken compriband. Eén strook wordt voor en één achter het tandprofiel gelegd. De verticale voegen tussen de wandplaten (breedte 20 mm) worden volledig opgevuld met rotswol, dikte 30 à 40 mm, samengedrukt tot de voegbreedte. 2 Horizontale voegen Verticale voegen De horizontale voegen worden vol en zat verlijmd met Ytocol. De verticale voegen tussen de wandplaten (breedte 20 mm) worden volledig opgevuld met rotswol, dikte 30 à 40 mm, samengedrukt tot de voegbreedte. Verankering De verankering van de wandplaten gebeurt door middel van het verankeringsstuk type B1, genageld met 3 gegalvaniseerde nagels type Gunnebo, in een ankerrail type A4 of 28/15, ingebetoneerd in de kolom. Dit verankeringsstuk wordt verzonken geplaatst waarvoor plaatselijk onder andere het tandprofiel wordt verwijderd. (zie detail P a) In het geval van een brandwand met dakdoorgang kan de verankering boven het dakniveau als volgt gebeuren: 1 De kolommen worden geheel of gedeeltelijk tot boven de daklijn opgetrokken: Door de kolommen op te trekken tot boven de daklijn, kan de verankering van de wandplaten gebeuren op dezelfde wijze als hierboven beschreven. De dakliggers dienen te dragen op consoles aan de kolommen. (zie detail P b) T-profielen Ter verankering van de wandplaten boven het dakniveau wordt een regelbaar T-profiel ( vb. 1/2 IPE ) voorzien. De betonnen kolom is, daar waar het T-profiel dient te worden verankerd, voorzien van een sponning met minimum diepte van 18 mm. Deze sponning laat toe de flens van het T-profiel in het vlak van de kolom te plaatsen en de wandplaat met een aangepast verankeringsstuk aan het T-profiel te verankeren. In deze sponning worden twee horizontale ankerrails verwerkt waarin het T-profiel wordt verankerd. Xella BE nv/sa - Dept. Xella Aircrete Systems Kruibeeksesteenweg 24 - B-2070 Burcht +32 (0) fax +32 (0) hebel-be@xella.com P versie V03 datum 12/2010

19 Verankering Het T-profiel wordt voorzien van sleufgaten zodat het zowel horizontaal (ankerrails) als verticaal regelbaar is. De resterende ruimte in de sponning tussen het T-profiel en de betonnen kolom wordt met behulp van vulplaatjes opgevuld opdat dit profiel volgens de regels van de kunst kan worden vastgezet. Afhankelijk van de lengte van het T-profiel wordt al of niet een derde verankering voor dit profiel voorzien op de betonnen ligger. Deze verankering dient zo uitgevoerd dat het T-profiel in horizontale richting geblokkeerd is, maar wel nog in vertikale richting (dilatatie) kan bewegen. 2 Bij een hoekkolom wordt het T-profiel vervangen door een L-profiel. Van waar het T-profiel begint tot aan het dakniveau worden de wandplaten verankerd met een verankeringsstuk type A3. Het verankeringsstuk wordt in elke horizontale voeg en aan elk uiteinde van de wandplaat voorzien, genageld met 3 gegalvaniseerde nagels type Gunnebo. Dit verankeringsstuk wordt verzonken geplaatst, waarvoor plaatselijk o. a. het tandprofiel wordt verwijderd. (zie detail P b) Boven het dakniveau worden de wandplaten met het verankeringsstuk type Z verankerd achter een T-profiel (vb. 1/2 IPE) of L-profiel (als hoekoplossing) met twee nagels type Hema. (zie detail P c) Indien een brandwand met brandwerendheid in beide richtingen dient te worden gerealiseerd, worden de T-profielen en de blootgestelde delen van de verankeringsstukken van de wandplaten brandwerend omkast aan de zijde van het T-profiel. 3 Met stalen strips genageld op de kopse kant van de wandplaten Deze werkwijze kan alleen worden toegepast als de constructie als volgt wordt uitgevoerd: De brandwand maakt effectief een scheiding tussen twee compartimenten (dakliggers aan beide zijden van de betonkolom); De kolom wordt opgetrokken tot het bovenpeil van de dakligger; De dakligger (beton/stalen vakwerkligger) aan de zijde waar de brandwand wordt geplaatst, dient minstens 1000 à 1200 mm hoog te zijn, en dient te rusten op een console aan de kolom. De dakligger dient zo te worden geplaatst, dat er voldoende ruimte rest tussen de kop van de dakligger en de betonnen kolom, zodat de wandplaten tussen de dakligger en kolom kunnen geplaatst worden (tot in de as van de kolom). Boven het dakniveau, worden de wandplaten (+ minimum hetzelfde aantal volle platen onder de daklijn) op de kopse zijde met elkaar verbonden door een stalen strip (stalen strip te dimensioneren door de technische dienst Xella Aircrete Systems). Deze stalen strip wordt genageld met nagels type Hema. Op de bovenzijde van de bovenste wandplaat wordt over elke verticale voeg eveneens een metalen strip (l x b x d: min mm x 40 mm x 5 mm) genageld. De wandplaten worden tot minstens één volle plaat onder de stalen strip (strip verticale voeg), onderling vol en zat verlijmd met Ytocol. De wand dient ter plaatse van de daklijn te worden ingeklemd. Deze constructie dient steeds door de 3 te worden onderzocht in functie van de optredende windbelasting, oversteek boven de daklijn, enz De verankering van de wandplaten onder de daklijn, ter hoogte van de dakligger, gebeurt door middel van het verankeringsstuk type B1, genageld met 3 gegalvaniseerde nagels type Gunnebo, in een ontdubbelde ankerrail type A4, ingebetoneerd in de kolom. Dit verankeringsstuk wordt verzonken geplaatst waarvoor plaatselijk o. a. het tandprofiel wordt verwijderd.

20 OPMERKING: Indien de brandwand als buitenwand fungeert, hetzij in afwachting van een uitbreiding van het gebouw, hetzij definitief, dient men rekening te houden met de plaatsingvoorschriften van wandplaten voor buitenwanden (bijkomend opkitten van de voegen, aanzet boven maaiveld, in functie van de weersomstandigheden). Plaatsingsrichting Gebruik van lateiplaten Constructie van deur- en poortopeningen Op de kopzijde van de wandplaten is een pijl aangebracht, die de hoofdwapening in de plaat aanwijst. Deze pijl wijst in principe naar de draagstructuur van het gebouw. Wanneer in éénzelfde gevel niet alle platen in dezelfde richting geplaatst worden, bestaat de kans op grote kleurschakeringen door schuine lichtinval op de plaattextuur. Deze textuur is er doordat de platen met stalen draden in een bepaalde richting worden gesneden. Wanneer deur- en poortopeningen groter zijn dan 1/3 van de bovenliggende plaatlengte dienen alle platen boven deze openingen lateiplaten te zijn. 1 Constructie met metalen kader Bij de constructie van deur- en poortopeningen worden de wandplaten rondom de openingen in of tegen een metalen kader geplaatst. Dit kader wordt gemaakt in U-vorm. A Het metalen kader is ingeklemd in de fundering De windbelasting op het deur- of poortoppervlak en op de wandplaten naast deze opening wordt, door middel van een metalen kader, overgedragen naar de fundering. Het metalen kader dient te worden gedimensioneerd in functie van de op te nemen windbelasting. (zie detail P b) Het metalen kader is brandwerend behandeld. B Het metalen kader is niet ingeklemd in de fundering De windbelasting op het deur- of poortoppervlak en op de wandplaten naast deze opening wordt, door middel van een metalen profiel, overgedragen naar de draagstructuur van het gebouw. Het metalen profiel wordt gedimensioneerd in functie van de op te nemen windbelasting. (zie detail P b) Het metalen kader is brandwerend behandeld. C Er wordt een metalen portiek (UPN) geplaatst achter de wandplaten De windbelasting op het deur- of poortoppervlak en op de wandplaten naast deze opening wordt integraal opgenomen door de metalen portiek. De wandplaten naast de deur of poort worden verankerd aan deze portiek. De metalen portiek wordt gedimensioneerd in functie van de op te nemen windbelasting. (zie detail P c) In het geval van een brandwand met brandwerendheid in beide richtingen is de metalen portiek brandwerend behandeld. 2 Constructie met portiek in gewapend beton geplaatst in het vlak van de wandplaten De windbelasting op het deur- of poortoppervlak en op de wandplaten naast deze opening wordt integraal opgenomen door de portiek. De wandplaten naast de deur of poort worden verankerd aan deze portiek. In dit geval wordt geen gebruik gemaakt van lateiplaten. De portiek in gewapend beton wordt gedimensioneerd in functie van de op te nemen windbelasting en het eigengewicht van de wandplaten geplaatst op de portiek. (zie detail P c)