I-mag INGENIEURSMAGAZINE. Womed Award voor ingenieursduo. xxxx MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER

Transcriptie

1 In Memoriam Gustaaf Van Wichelen I-mag INGENIEURSMAGAZINE Womed Award voor ingenieursduo Ing. Rik Jaeken Ing. Arthur Vanhoutte xxxx MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER adreswijzigingen: VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 42 nummer 8-9 augustus-september 2004 maandelijks tijdschrift, verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor 3500 Hasselt 1- P2A8632

2 I-mag THE LEADING MAGAZINE FOR ENGINEERS HÉT MEDIUM VOOR DOELGERICHTE productreclame bedrijfscommunicatie personeelsadvertenties studenteninformatie event publiciteit ONZE TROEVEN oplage: de grootste ingenieursvereniging van het land ondernemingen met bedrijfslidmaatschap 75% van de lezers/ingenieurs tussen 20 en 40 decision makers in alle sectoren van de industrie ingenieurs/specialisten in alle technologische vakgebieden PIJLERS VAN I-MAG hot news uit de technologiesector vinger op de pols van het bedrijfsleven economisch maatschappelijke visie networking permanente vorming ADVERTEREN MET VOORSPRONG het beste medium om ingenieurs te bereiken informeer naar onze gunsttarieven gratis service op de website voor personeelsadvertenties diverse formules internet advertising op Info: francine.demaret@vik.be ONZE LEZERS MAKEN UW VERSCHIL: INGENIEURS EN BEDRIJVEN

3 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Leo Wezenbeek Vlieghavenlaan 4, 3140 Keerbergen HOOFDREDACTEUR Ing. Etienne Beernaerts EINDREDACTEUR Henk Van Nieuwenhove REDACTIERAAD Ing. E. Beernaerts - Ing. I. Born Ing. B. Demol - Ing. H. Derycke Ing. K. De Wever - Ing. N. Lagast Ing. G. Roymans - Ing. L. Van Bouwel Ing. L. Wezenbeek REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel Fax URL: ing@vik.be Doorlopend open van 08u30 tot 17u00 U kan lid worden door betaling op rekening van de VIK te Wommelgem 55,00 voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden 30,00 voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid (1 e lidmaatschap tegen 50,00) of voor gepensioneerden 15,00 voor studenten-industrieel ingenieur 70,00 voor leden woonachtig in het buitenland 500,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers 250,00 voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel Fax Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.U.P.P.) MAGAZINECONCEPT Avant la Lettre, Mechelen Tel info@avantlalettre.be COVERFOTO: BELGA (Lieven Van Assche) Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. Hulde en nagedachtenis aan Ing. Gustaaf Van Wichelen De tekst op het bidprentje van collega Ing. Gustaaf Van Wichelen typeert onze voorzitter van de Raad van Bestuur ten voeten uit: Als we papa in één woord willen samenvatten, komen we spontaan uit bij zijn ongelooflijke gedrevenheid. De enkele keren dat ik hem ontmoet heb, bevestigen de woorden van de familie. Ik zou hem niet gevatter kunnen portretteren. Bij mijn aantreden als voorzitter van het directiecomité, in november 2003, was Gustaaf reeds een paar maanden aan zijn bed gekluisterd. Zijn taak binnen de VIK heb ik na zijn ongeval overgenomen. Gustaaf Van Wichelen heb ik in eerste instantie leren kennen via zijn artikels in I-mag. Ik ontdekte de degelijkheid en de gefundeerdheid van zijn doorwrochte bijdragen. En realiseerde me dat hier een begaafd iemand aan het woord was, een collega met een scherp verstand, een persoon die met zijn geschriften vertrouwen uitstraalde en de lezer ontzag en eerbied gaf. Bijna een halve eeuw heeft hij zich ingezet voor de VIK en de industrieel ingenieurs in het algemeen. Het begrip dienstvaardigheid was voor hem in alle opzichten spreekwoordelijk. Het In Memoriam, dat u elders in dit nummer aantreft, getuigt van zijn veelzijdigheid. Op beroepsvlak laat hij een indrukwekkende en succesvolle loopbaan achter zich. Hij was één en al competentie in zijn werk. Maar hij leefde niet alleen voor zijn werk, of voor de VIK en de talrijke organisaties waarvan hij actief bestuurslid was. Neen, zo stak Gustaaf Van Wichelen niet in mekaar. De band met zijn vrouw Elvire en zijn prachtige familie was immers sterk en had een absolute voorrang in zijn leven. Hij koesterde voor hen een grenzeloze genegenheid. Soms leek het er op dat hij familie wilde zijn met allen die hij op zijn levensweg ontmoette, en dat zijn er velen. Hij was leergierig en gezond nieuwsgierig naar de dagelijkse gebeurtenissen van het leven. Hij bewoog zich graag onder de jeugd, de jonge VIK-bestuursleden, maar verfoeide zedenpredikers, zanikers en zeurkousen. Het hield hem bewonderenswaardig jong van hart. Gustaaf ging veel te vroeg van ons weg. Zo onverwacht dat we hem niet eens meer konden danken voor al wat hij voor de VIK heeft betekend. Dat doen we bij deze, welgemeend en hartelijk. We danken hem in naam van de vele VIK-leden die op hem een beroep deden. We danken hem in naam van de circa driehonderd bestuursleden en in naam van het personeel waarvoor hij altijd een hartelijk woord over had. Met bewondering en eerbied zullen we hem steeds blijven gedenken. Zijn nagedachtenis zal de drijfkracht blijven om met de VIK de richting te blijven volgen die hij als een wijze en ervaren voorzitter van de Raad van Bestuur mee heeft uitgestippeld. Ing. Joseph NEYENS Algemeen voorzitter In dit nummer: E D I T O R I A A L Maandblad van de VIK, Vlaamse Ingenieurskamer Jaargang 42 Nummer 8-9 augustus - september 2004 Duizendpoot Rik Jaeken 4 Ingenieursduo Lieve & Kathy Theys 6 Oostende & Japan 12 In memoriam Staf Van Wichelen 24 Vijftien jaar na de ramp 36 VIK-Ingenieur- Expert 39 Frankrijk & Bologna 40 Oostende Polytechnisch 44

4 INGENIEUR EN MAATSCHAPPIJ Duizendpoot Ing. Rik Jaeken LUIK. Via een jaagpad langs de Maas bereik je de Quai de l île aux Osiers waar vader en zoon Jaeken een bedrijf in snelle boten uit de grond hebben gestampt. Ing. Rik Jaeken (55) is voorzitter van Unizo, de Vlaamse belangenorganisatie voor zelfstandige ondernemers, zelfstandig adviseur voor bedrijven met managementproblemen, oprichter van een eigen zaak én sedert meer dan 30 jaar lid van de Vlaamse Ingenieurskamer en sinds 2 jaar Lid van de Raad van Bestuur. Zoon Raf werd Belgisch en Europees kampioen waterski (als piloot) en heeft een gat in de markt gevonden in de wereld van de speedboten. Een merkwaardig duo. Rik Jaeken heeft zacht uitgedrukt - een merkwaardig parcours achter de rug. De Limburger (geboren in 1949 in Bocholt) behaalde het diploma van technisch ingenieur aan het Katholieke Technische Instituut Heilig-Hart in Hasselt, met specialisatie regeltechniek. Vooral de analoge, digitale en pneumatische regeltechniek in automatisering trok hem aan. Hij begon zijn loopbaan bij het Instituut voor Computerwetenschappen en startte nadien een eigen bedrijf op, ASAC, gespecialiseerd in de invoer van computer- en randapparatuur, de installatie en het onderhoud. Na 7 jaar werd ASAC verkocht aan de Nederlandse groep Multihouse. Rik Jaeken werd presidentdirecteur van de groep en leidde de herstructurering na de eerste computercrisis. Multihouse ontwikkelde zowel software als hardware en telde zo n 750 personeelsleden. De Belgische poot van het bedrijf werd verkocht aan Simac (Haasrode). Voor Rik Jaeken was dit het sein om na een aantal slopende jaren de sabbatical toer op te gaan en een jaar te gaan varen met de boot die hij eigenhandig gebouwd had. Van onze redacteur Ing. Rik Jaeken ontvangt ons in de verkoopsruimte, annex atelier, van het bedrijf Cintec Yachting, aan de Port de Coronmeuse. Een tiental hogesnelheidsboten liggen glimmend te wachten op hun nieuwe eigenaars. Cintec vervaardigt niet alleen eigen boten, een speedboot van 6,8 meter die een snelheid haalt van 170 km/u en gretig gebruikt wordt voor het Formule 1 waterskiën. Het bedrijf voert ook alle herstellingen uit aan de motoren en de binneninrichting van de boten en verkoopt tweedehandsmateriaal. Vader en zoon Jaeken hebben van hun hobby een deel van hun beroep gemaakt. Een gesprek met Rik Jaeken, als industrieel ingenieur een duizendpoot in het Vlaamse bedrijfsleven. Ingenieur én psycholoog Vader Rik en zoon Raf Jaeken Photo News 4 I-mag - AUGUSTUS-SEPTEMBER 2004

5 Photo News De zee is voor mij de plek om na te denken over de dingen die ik niet begrijp. De verandering is essentieel. Als je wil dat iets verandert, kies dan voor een fundamentele wijziging! Na een jaartje spelevaren voelde Rik Jaeken zich te jong om op zijn lauweren te gaan rusten en als bij toeval werd hij door de directie van beenhouwerijbedrijf De Vleesmeesters gevraagd om orde op zaken te zetten. Het bedrijf kampte met structurele moeilijkheden, managementproblemen, sociale onlusten, enzovoort. Ik kende niet eens het verschil tussen een gehaktbal en een kotelet, lacht Rik Jaeken. De problemen van De Vleesmeesters waren eigenlijk typisch voor vele bedrijven in Vlaanderen die te kampen hebben met groeipijnen. Bij De Vleesmeesters lukte het om het bedrijf boven water te houden en de problemen het hoofd te bieden. Ik wou niet de eindverantwoordelijkheid nemen, maar ben wel bestuurder gebleven om de evolutie binnen het bedrijf op te volgen. Sedertdien heb ik met succes een aantal Change Managements uitgevoerd. Daarbij ga ik uit van een aantal principes. De verandering is essentieel. Als je wil dat iets verandert, kies dan voor een fundamentele wijziging! Dat kan bijvoorbeeld een heroriëntering van de productie betekenen: als er geen klompen meer verkocht worden, opteer dan voor een nieuwe vorm van schoenen. Een heroriëntering betekent vaak ook een terugkeer naar de core business van het bedrijf. Een eenduidig beleid is belangrijk en doorzichtig. Vele problemen ontstaan ook als de pater familias de controle over het bedrijf verliest en zijn kinderen niet akkoord gaan over de opvolging of het te voeren beleid. Dan krijg je een stuurloos schip met zenuwachtige aandeelhouders. Als bedrijfsadviseur moet je niet alleen over capaciteiten als ingenieur beschikken, maar ook als psycholoog optreden om de meubelen te redden. Ik ben ervan overtuigd dat het heel vele voordelen biedt als je de problemen als een ingenieur kan analyseren. Naast de technische aspecten, krijg je ook te maken met andere aspecten van bedrijfsvoering, zoals bedrijfsbeheer, de beoordeling van investeringen, de modus operandi. Een ingenieur denkt rechttoe rechtaan en dat kan helpen om tot besluitvorming te komen. Voor hij een beslissing neemt, zal hij er de lat langs leggen, een meting uitvoeren en daar conclusies uit aflezen. Zo heeft een ingenieur dat geleerd. Hij kan een probleem ook ontdoen van zoveel mogelijk emotionaliteit. Reken maar dat een bedrijf leiden heel wat emotionaliteit omvat. Een buitenstaander kan makkelijker knopen doorhakken. Reken maar dat een bedrijf leiden heel wat emotionaliteit omvat. Een buitenstaander kan makkelijker knopen doorhakken. Uit de hand gelopen hobby Zes dagen op zeven is Rik Jaeken in de weer. Mijn weekindeling ziet er heel eenvoudig uit: 2 dagen Unizo, 2 dagen bedrijfsadvies, 2 dagen Cintec. Ik heb altijd gezegd dat ik op mijn vijftigste zou stoppen met werken. Ik ben nu 55. Het verschil met vroeger is dat ik nu 90 procent van mijn tijd kan besteden aan dingen die ik graag doe. De ontspanning zit in de afwisseling. Maar als men zich ergens voor engageert, moet men er voor het volle pond voor gaan. Vijf jaar geleden was Unizo op zoek naar een voorzitter en kwam men bij toeval bij mij terecht. Ik moet toegeven dat dit een uit de hand gelopen hobby is. Unizo is een belangrijke organisatie die ongeveer 1000 mensen tewerk stelt, met inbegrip van sociaal verzekeringsfonds, de pensioenverzekeringen, de sociale secretariaten en andere diensten. Ik kan hier terugvallen op een fantastische équipe die gecoacht werd door Kris Peeters, thans Vlaams minister. Het is een plezier om aan de vergaderingen deel te nemen. Maar ik ben geen workaholic. Als het me allemaal teveel wordt, dan neem ik de boot en ga op zee. Onze-Lieve-Heer heeft niets fijner gemaakt dan de stilte en waar hoor je die beter dan op het water. Mijn zoon had een graduaat automanagement in Nederland gevolgd. Toen we in 1995 in Luik dit zieltogend bedrijf aantroffen, hebben we geen ogenblik getwijfeld. Naast Cintec heeft mijn zoon nu zijn eigen bedrijf opgericht in Hasselt. Zo kunnen we onze activiteiten beter opsplitsen. Als bedrijfsadviseur moet je niet alleen over capaciteiten als ingenieur beschikken, maar ook als psycholoog optreden om de meubelen te redden. Tijdens het gesprek heeft u een paar keer Onze-Lieve-Heer geciteerd. Bent u een gelovig man? Ja. Ik ben ervan overtuigd dat er machten zijn waar we niets van weten, waar we niets van begrijpen. Het begin en het einde is iets dat buiten onze begripsvermogen valt. Ik geloof dat er iets meer moet zijn dan een samengaan van lichaam en geest, iets dat we niet snappen en dat we nooit zullen snappen. Al klinkt dat misschien raar uit de mond van een ingenieur, die toch de roeping heeft om de dingen te begrijpen. De zee is voor mij de plek om na te denken over de dingen die ik niet begrijp. Henk VAN NIEUWENHOVE AUGUSTUS-SEPTEMBER I-mag 5

6 INGENIEUR EN MAATSCHAPPIJ Ir. Lieve en Ing. Kathy Theys met de Womed Award BELGA (Benoit Doppagne) Ingenieursduo Lieve & Kathy Theys Vrouwelijke ondernemers van het jaar GULLEGEM. Lieve en Kathy Theys, twee bedrijvige zussen uit Gullegem, ontvingen dit jaar de Womed Award uit handen van prinses Mathilde. Met deze trofee willen de organisatoren Markant en Unizo het vrouwelijk ondernemerschap ondersteunen en stimuleren. Lieve en Kathy Theys zijn resp. burgerlijk en industrieel ingenieur en namen 10 jaar geleden van hun fiere vader de leiding over van het familiebedrijf CET Motoren. Onze reporter trok meteen naar de vlasgemeente voor een verslag. Van onze redacteur Het Westvlaamse Gullegem is niet alleen bekend voor zijn vlasproductie. Kort na de eerste wereldoorlog, rond het jaar 1920, begon de grootvader van Lieve en Kathy Theys in de schaduw van de kerktoren van Gullegem bliksemafleiders te produceren. De boeren en de pastoors hadden blijkbaar schrik van de donder, want ze lieten massaal bliksemafleiders plaatsen op de boerenerven en de kerktorens van de streek. Het was het begin van de elektrificatie. Grootvader Theys en zijn broers lieten het niet bij bliksemafleiders, maar gingen ook over tot de productie van motoren voor wasmachines, vlasmachines en weefgetouwen. Zo zag de maatschappij ACET (Atelier de Construction Electrique Theys) het licht. Een knipoog naar ACEC. Frans Theys studeerde af als technisch ingenieur sterkstroom en machinebouw aan de Rijks Hogere Technische School in Gent (vandaag Hogeschool Gent) en stapte in 1954 na zijn legerdienst in de zaak. In september wordt hij 75 en is hij 50 jaar actief in het bedrijf. Onder zijn leiding is het bedrijf gegroeid. Het geheim van zijn zakentalent geeft hij graag prijs: Altijd stoefen over uw beroep, zodat de mensen gaan geloven hoe goed de machines wel zijn. Dochter Kathy voegt er onmiddellijk aan toe: Vijftig jaar lang heeft vader altijd de positieve kanten in de verf gezet. Het is zijn persoonlijkheid. En het cliënteel hoorde graag positieve dingen. Maar laat ons niet vergeten dat ons ma ook een grote rol heeft gespeeld in het bedrijf. Zij was het immers die de 6 I-mag - AUGUSTUS-SEPTEMBER 2004

7 Wij doen om 18u de boeken dicht om ons met onze kinderen bezig te houden en het weekend is heilig. bestellingen opnam en de boekhouding inschreef, terwijl onze pa de baan op was en de public relations verzorgde. Ter ere van zijn 50 jaar dienst heeft Frans Theys een groot feest verdiend. Behalve in zakendoen was hij ook een expert in het opvoeden van verstandige dochters. Sedert het ingenieursduo, Lieve en Kathy, de leiding heeft overgenomen, heeft Frans een nieuwe passie ontdekt waar hij zich met volle overgave in gestort heeft: de golfclub! Vier zussen Frans en Annie Theys mogen inderdaad fier zijn op hun vier dochters. In het meisjesinternaat Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen in Kortrijk werden ze gedrild. Nadien zetten ze hun studies verder in Leuven. De zussen hadden er samen een huis. Eén jaar zaten ze zelfs met zijn vieren in Leuven. De oudste twee kozen voor economische richtingen. Lieve (38) ging voor burgerlijk ingenieur elektrotechniek. Kathy (37) werd industrieel ingenieur sterkstroom bij Groep T. Beiden volgden ze nog een managementcursus aan Syntra West. In 1989 studeerden ze allebei af. Lieve begon haar loopbaan bij Picanol. Kathy vertrok meteen naar Brazilië waar ze 8 maanden opleiding volgde bij WEG, een fabrikant van motoren en een van de wereldleiders. Uit die contacten is trouwens een hechte samenwerking ontstaan tussen de twee bedrijven. Begin jaren 90 kwamen de beide zussen bij vader in dienst. Ze begonnen allebei als bediende en klommen op tot afgevaardigd-bestuurder, een post die ze met zijn tweeën waarnemen. De verantwoordelijkheden hebben ze verdeeld. Lieve, die nog 3 jaar boekhouding heeft gevolgd, staat in voor de cijfers, Kathy voor de verkoop. En wat is er van de andere zussen geworden? Mieke is in Dublin verzeild geraakt. Tine werkt bij Pauwels International op de kwaliteitsdienst. Ik heb altijd gewild dat mijn dochters in de zaak zouden komen, glundert vader Theys. Met de oudste twee is dat niet gelukt, met de jongste twee wel. Ze doen het ronduit schitterend. Frans Theys bekijkt het leven inderdaad door een positieve bril. Beslissen in consensus Het feit dat we als dochters van de zaakvoerder de leiding hebben overgenomen, heeft het misschien iets makkelijk gemaakt om als vrouw aanvaard te worden, zegt Lieve Theys. Men heeft ons nooit als buitenstaanders gezien. Bovendien wisten onze klanten reeds uit ervaring dat we heel goed weten hoe een motor in elkaar zit. We komen in dit beroep meestal met mannen in aanraking. Maar we staan onze man in de discussies. Eigenlijk vullen we elkaar goed aan, voegt Kathy eraan toe. Het begint al bij onze studies. Met een burgerlijk en een industrieel ingenieur beschik je over heel wat theoretische en praktische kennis aan het hoofd van een bedrijf. We hebben allebei evenveel te zeggen en beslissen in consensus. Tot hiertoe lukt dit wonderwel. Terwijl ik me vooral bezig hou met de verkoop, de werkplaats, de herstellingen zal Lieve haar aandacht richten op de administratie, de boekhouding, de financiën. Samen stippelen we de strategie van het bedrijf uit. Is er een andere bedrijfscultuur gekomen met de wisseling van generaties? Ach, misschien is het bedrijf wel opener en doorzichtiger geworden, aldus Lieve Theys. Maar die grotere openheid is toch eerder een algemene trend die je ook in andere bedrijven aantreft. Met de prijs die we ontvangen hebben, lopen we natuurlijk meer in de kijker. Maar wat ons ma hier gepresteerd heeft, verdient ook een vermelding. Zij was de dochter van een dokter, en in die tijd was het helemaal niet evident dat een vrouw mee een zaak bestuurde. Integendeel. Felicitaties en bloemen van prinses Mathilde voor het dynamische ingenieursduo BELGA (Lieven van Assche) AUGUSTUS-SEPTEMBER I-mag 7

8 Omzet verdubbeld Wat Lieve en Kathy Theys er niet bij vertellen is dat ze erin geslaagd zijn de omzet van het bedrijf in tien jaar tijd te verdubbelen. CET vervaardigt motoren en allerlei toebehoren: elektrische motoren, trommelmotoren, tweesnelheidsmotoren, zaagmotoren, remmotoren, reductiekasten, frequentieomvormers, softstarters Het bedrijf telt circa klanten, waaronder machineconstructeurs en elektrische installateurs, grote bedrijven en kleine KMO s. Door de jaren heen hebben vader en dochters Theys een solide reputatie opgebouwd wat een trouw cliënteel heeft opgeleverd. Belangrijk voor de toekomst is het samenwerkingsakkoord met het Braziliaanse WEG. De hoogwaardige motoren van WEG worden in België en Luxemburg door CET gedistribueerd. CET Motoren kan als typische KMO vele troeven uitspelen: flexibiliteit, just-in-time leveringen, kwaliteitsvol maatwerk, uitstekende naverkoopdienst en een enorme voorraad van wel artikelen in een opslagruimte van m 2. Fundamenteel zijn we niet van koers veranderd, zegt Lieve Theys. Net als vroeger blijven we oog hebben voor technologische innovaties, zoals energiezuinige motoren. We blijven groeimogelijkheden zoeken. Nieuw is wel dat we vertegenwoordigers op pad sturen om onze actieradius uit te breiden, richting Antwerpse haven. Vader was als bedrijfsleider allicht harder in zijn beslissingen. Terwijl wij er bij onderhandelingen eerder vanuit gaan dat de tegenspeler met de beste bedoelingen bezield is. Balthazar Boma Met de uitreiking van de Womed Award hebben Lieve en Kathy Theys heel wat aandacht gekregen. Dat hadden we echt niet verwacht, klinkt het gezamenlijk. Het stoort ons ook niet omdat het ons in De belangstelling stoort ons ook niet omdat het ons in staat stelt onze rol als vrouwelijke ondernemer in een positief daglicht te stellen. Kathy en Lieve Theys luisteren aandachtig naar de redevoering van Hilde Derde, chairman bij Cezov BELGA (Benoit Doppagne) staat stelt onze rol als vrouwelijke ondernemer in een positief daglicht te stellen. Wij doen het wellicht anders dan mannen. Wij doen om 18u de boeken dicht om ons met onze kinderen bezig te houden en het weekend is heilig. Misschien is dit makkelijker in een familiebedrijf van 20 werknemers dan in een grote organisatie. Hoewel? Het is toch de moeite om over na te denken ook in grote bedrijven. Een gezond evenwicht is de beste motor. Voor mij is dit de bekroning van mijn levenswerk, zegt de kwieke Frans Theys. Ik hou nog een oogje in het zeil, maar ben van de dagelijkse verantwoordelijkheid verlost, dankzij mijn dochters. Zij dragen bij tot een positief beeld van de ondernemer. En hoe meer dat in de verf wordt gezet, hoe beter. Want wat is het beeld dat de mensen hebben van een ondernemer? Het beeld van Balthazar Boma die naar de sexclub gaat en zijn handen niet kan thuishouden. Het is jammer om vast te stellen dat dit het beeld is dat de televisie gecreëerd heeft van de ondernemer. Maar er zijn ook eerbare ondernemers! Wanneer zal men die eens in het daglicht stellen? Meneer, gelieve me nu echter te willen excuseren. Ik heb een afspraak op de golf en het is een onvergeeflijke fout als men daar te laat komt Henk VAN NIEUWENHOVE 8 I-mag - AUGUSTUS-SEPTEMBER 2004

9 VIK puzzelaar 72 Het grote quizspel 72 VERENIGIGSNIEUWS Bij een televisiequiz mag de winnaar van een vragenspel één van de drie aangeboden enveloppen trekken, wetende dat in slechts één enveloppe een enorme prijzencheque zit. Op een zekere avond trekt de gelukkige één van de drie enveloppen. Met veel show en om de spanning tot de laatste minuut erin te houden, opent vervolgens de quizmaster een van de twee resterende omslagen en toont aan het publiek dat deze leeg is. Vervolgens vraagt de quizmaster aan de speler of hij zijn enveloppe wil behouden of alsnog inruilen voor de resterende enveloppe. Wat denkt u van deze vraag? Zou u nog ruilen of de oorspronkelijke omslag behouden? Motiveer uw antwoord. Bijvraag: hoeveel juiste antwoorden zullen we ontvangen. Stuur of mail uw antwoord naar: Ing. Roland Mebis, Tabaartstraat 23, 3740 Bilzen, roland.mebis@pi.be voor 15 oktober VIK oplossing puzzelaar 70 Het unieke getal Vermits elk getal staat voor de som van het aantal keer dat een getal voorkomt, en het getal 10 cijfers lang is, weten we dat de som van de 10 getallen 10 is. Vermits elk getal positief is, weten we al meteen dat er een aantal nullen zullen voorkomen. Stel dat er een getal 9 is, dan staat op de 9 plaats een 1 en op de 10 plaats een 9 waardoor er maar 8 plaatsen meer zijn voor overige cijfers. Stel dat er een getal 8 is dan hebben we op de 8 plaats een 1 en op 8 plaatsen 0 en op 1 plaats 8 waardoor alles al ingevuld is en de som zo nooit 10 is. Stel dat er een 7 is. Dan hebben we sowieso 7 op plaats 10 en een 1 op plaats 7, wat betekent dat we nog 2 tekort komen om 10 te hebben en ook 2 cijfers open hebben, dit betekent ook dat de resterende cijfers een 1 moet zijn. Zo ontstaat echter een conflict aangezien het aantal enen 3 is en er geen 3 voorkomt. Stel dat er een 6 in voorkomt, dan staat er een 6 op plaats 10 en een 1 op plaats 6. Zes velden zijn dus 0 en 2 velden moeten dan als som hebben 10-(6+1) = 3. Dit kan enkel een 1 en 2 zijn want bij zou er een 3 moeten voorkomen. 1 en 2 kunnen we perfect invullen. Aangezien we 1 keer een 2 hebben, zetten we een 1 op cijfer 2 en moet cijfer 1 bijgevolg 2 zijn is bijgevolg het gezochte getal. We hebben een goede oplossing bekomen van zo maar eventjes 135 deelnemers: een record in de analen van de puzzelaar. Gezien de lange lijst publiceren wij enkel de namen van de winnaars, zijnde Marie-Jeanne Bracke, Vlasstraat 40, 9870 Zulte en Damien Sneyers, Uitbreidingsstraat 7, 2547 Lint. Zij dachten aan respectievelijk 130 en 61 juiste inzenders. Een boekenbon van 25 EUR is de beloning. Aan alle inzenders, vanharte proficiat! Ing. Roland MEBIS Jaarlijkse Algemene Ledenvergadering Op zaterdag 9 oktober 2004 heeft, in het VIK-huis te Wommelgem, de JAARLIJKSE ALGEMENE LEDENVERGADERING van de VIK plaats. Aanvang: 10u00. Na afloop van de vergadering is een gezellig samenzijn voorzien met receptie waarbij iedereen de mogelijkheid heeft tot networking. Zeker de moeite om deze dag vrij te houden! Voor programma en inschrijvingen: francine.demaret@vik.be Tot dan! Het bestuur. AUGUSTUS-SEPTEMBER I-mag 9

10 INGENIEUR EN TECHNOLOGIE VAN DE HEETNAALD... opdracht heeft vrouwvriendelijke producten te ontwikkelen. De printer is extreem eenvoudig in gebruik en wordt door Epson dan ook als de eerste printer voor vrouwen door vrouwen gepresenteerd. Het toestel ziet eruit als een beauty-case en kan ook op reis worden meegenomen. Het is via een USB-poort op een computer aansluitbaar, maar laat tevens toe om rechtstreeks vanuit een geheugenkaart of digitale fotocamera te printen. De printer kan zelfs draadloos via Bluetooth of infrarood functioneren. Het systeem wordt voorlopig alleen op de Japanse markt gelanceerd. De Europese vrouwen moeten het voorlopig dus nog met ingewikkelde mannenprinters doen Zwitsers zakmes met ingebouwd USB-geheugen. MESSCHERP USB-GEHEUGEN Swissbit en Victorinox hebben een Zwitsers zakmes met geïntegreerd USBgeheugen ontwikkeld. Het hebbeding bevat alle ingrediënten van een klassiek Zwitsers zakmes: een stainless steel lemmet, schaartje, balpen, vijl en schroevendraaier. Toch zijn er twee uiterlijke kenmerken die het meer dan alledaags maken: een rode LED functioneert als een pointer en één van de plooibare onderdelen bestaat uit een USB 2.0-connector. De klant kan kiezen tussen 64 MB of 128 MBgeheugen. De producenten voorzien tevens de lancering van een zakmes dat op het vliegtuig kan worden meegenomen. Want dit product zal geen lemmet, vijl of schaartje bevatten. Meer info: COLORIO ME, VOOR VROUWEN DOOR VROUWEN De Japanse printerfabrikant Epson brengt in Japan de Colorio Me inkjetprinter op de markt. Het toestel werd bedacht door haar Team 8 -afdeling, die exclusief uit vrouwen bestaat en als De Colorio me wordt als vrouwvriendelijke printer gepromoot. NAVIGEREN MET GSM De Route 66 Mobile 2005 verandert uw mobiele telefoon in een krachtig navigatiesysteem tot op huisnummerniveau. Indien u de Route 66 Multimediacard met voorgeïnstalleerde navigatiesoftware en geogra- Route 66 brengt een navigatiesysteem op de mobiele telefoon fische kaart in uw markt voor de gsm. steekt, kunt u blijven bellen terwijl u door West-Europa navigeert. U hebt dan enkel nog nood aan een Bluetooth GPS-ontvanger en u bent vertrokken Zodra de mobiele telefoon met de GPSontvanger is verbonden en de exacte positie werd bepaald, begeleiden gesproken instructies en richtingaanwijzingen op het scherm de gebruiker bij elke afslag naar zijn bestemming. Mocht die toch ergens verkeerd rijden, dan wordt de route onmiddellijk opnieuw berekend. GPS-gegevens, zoals tijd, datum, geografische coördinaten, snelheid, rijrichting, hoogte en aantal satellieten kunnen op het scherm van de mobiele telefoon worden getoond. Een slimme adreszoekmachine helpt om via korte SMS-achtige tekstingave op een snelle manier adressen te vinden. Route 66 Mobile 2005 is geschikt voor alle 10 I-mag - AUGUSTUS-SEPTEMBER 2004

11 VAN DE HEETNAALD... mobiele telefoons die beschikken over een extern MMC-kaartslot, Bluetooth draadloze technologie, Symbian OS v6.1 of hoger en Series 60 gebruikersinterface 1.0 of hoger. Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie hebben een nieuwe generatie geneesmiddelen ontwikkeld die uit uiterst kleine antilichamen bestaan die zich heel specifiek op tumorcellen richten. EUROPESE SPACE SHUTTLE MAAKT ZWEEFVLUCHT Tegen 2015 wil Europa over een eigen ruimteshuttle beschikken die satellieten in een baan om de aarde brengt en eventueel zelfs koeriervluchten naar het internationale ruimtestation ISS kan uitvoeren. Eén van de prototypes van die shuttle, de Phoenix, werd op 10 mei getest. Het gaat om een toestel van 7 meter lang en een spanwijdte van 4 meter dat door een helikopter tot op meter hoogte werd gebracht om vervolgens in zweefvlucht naar zijn landingsplaats te glijden. Phoenix is slechts één van de mogelijke prototypes die ESA uittest. Het zal echter nooit mensen in de ruimte brengen, want daarvoor is het te klein en onvoldoende krachtig. Europese space shuttle maakt testvlucht ESA-ingenieurs sluiten echter niet uit dat een upgrade van de Phoenix over 40 tot 50 jaar mensen kan vervoeren. Meer info: NANOBODIES TEGEN KANKER Hoewel de huidige kankergeneesmiddelen al vele levens hebben gered, hebben ze door hun onspecifieke karakter ook ernstige bijwerkingen. Onderzoekers van de Brusselse afdeling van het Vlaams Kankercel wordt weldra in toom gehouden door antilichamen van kamelen (foto Roche-ECOD-BIO). Antilichamen zijn beschermingsstoffen die in het organisme worden gevormd als specifieke afweer tegen vreemde stoffen in het lichaam. Sommige antilichamen zoeken echter kankercellen op en binden zich ermee om ze te vernietigen. De VIBonderzoekers hebben nu ontdekt dat antilichamen van kamelen hiervoor bijzonder zijn geschikt. Deze zijn heel klein in vergelijking met de conventionele types, waardoor ze tot nanobodies werden omgedoopt. Voor de vertaling van deze resultaten naar een mogelijke medische toepassing, sloot VIB een samenwerking af met het bedrijf Ablynx. Meer info: ASSEMBLAGELIJN A380 OPGESTART In het Franse Toulouse is de assemblagelijn voor de Airbus A380 opgestart. De montagehal is van de grootste in zijn soort: ze meet 490 bij 250 meter en is 46 meter hoog. Met zijn capaciteit van 555 passagiers wordt de dubbeldekker Airbus het grootste vliegtuig in de burgerluchtvaart. Het zal non-stop van Europa naar elke bestemming in Azië, Noord- en Zuid- Amerika vliegen. De vrachtversie van het vliegtuig kan 150 ton cargo aan boord nemen. Intussen loopt de verkoop vlot, want elf luchtvaartmaatschappijen hebben al 129 toestellen Over enige maanden rolt de eerste A380 van de band besteld. De eerste Airbus wordt pas in 2006, maar het eerste, volledig geassembleerde, toestel voor testvluchten moet al over enkele maanden klaar zijn. Meer info: AGFA S D-LAB.1 IN DE PRIJZEN The best digital minilab in Europe is het predikaat dat d-lab.1 van Agfa van de Technical Image Press Association (TIPA) meekreeg. Het d-lab.1 is het manusje-van-alles onder de toestellen om foto s te ontwikkelen. Het laat toe om hoog kwalitatieve foto s te printen, dit uitgaande van digitale media, filmnegatieven of bestaande foto s die het eerst scant. Bovendien kan de d-lab.1 met één druk op de knop een CD-ROM met de beelden afleveren. TIPA roemt het toestel Digitaal fotolab van agfa valt in de prijzen. eveneens om zijn zelfstandigheid: meer dan 95% van alle prints worden door het systeem zelf gecorrigeerd en vragen geen menselijke tussenkomst. Volgens TIPA gaat het om een reus van een digitale fotoprinter die echter op een bescheiden vloeroppervlak van 1,6 m 2 past. Meer info: Peter RAEYMAEKERS AUGUSTUS-SEPTEMBER I-mag 11

12 INGENIEURS IN DE WERELD De omgekeerde wereld wereld omgekeerde De Japans bedrijf investeert in Vlaamse technologie Ing. Arthur Vanhoutte, managing director van Mutoh Europe. OOSTENDE. Sedert 12 jaar investeert het Japanse bedrijf Mutoh fors in Oostende. Het bedrijf is gespecialiseerd in de ontwikkeling van professionele snijplotters en grootformaat fullcolour printers. Onder leiding van managing director Ing. Arthur Vanhoutte heeft de Oostendse poot Mutoh Europe het omzetcijfer zien stijgen van 9 miljoen euro tot 72 miljoen euro voor het jaar Het aantal werknemers is gegroeid tot 275. Het afgelopen jaar werd het aantal industrieel ingenieurs binnen het bedrijf verdubbeld. Het R&D team bestaat uit 50 jonge ingenieurs. Hoe doen ze dat toch in Oostende? Een verslag. Van onze redacteur Het is een op zijn minst merkwaardig verhaal. Arthur Vanhoutte, een man van de kust, als industrieel ingenieur elektronica afgestudeerd aan het Stedelijk Hoger Technisch Instituut Oostende, was aan een gestroomlijnde carrière bezig bij het Amerikaanse bedrijf Houston Instruments. In 17 jaar tijd doorliep hij alle échelons van het bedrijf, als productiechef, productiemanager, hoofd engineering, hoofd marketing Op die manier werd ik iemand die van alles iets wist, maar van niets alles, doet hij zijn loopbaan met een boutade af. Zo iemand hadden de Japanners nodig toen ze dertien jaar geleden een fabriek in België wilden oprichten. Arthur Vanhoutte hapte echter niet zomaar toe toen hij het aanbod kreeg de Belgische (lees: Europese) vestiging op te richten en te leiden. Ik kwam vaak in Düsseldorf waar alles samen zo n 5000 Japanners werken, verklaart Vanhoutte. Ik kende hun manier van werken. Naast elke Europese werknemer plaatsen ze een Japanner op dezelfde functie. Zo wou ik niet werken omdat zo n systeem van doorgedreven controle verlammend werkt en de creativiteit doodt. Uiteindelijk heeft men naar mijn argumenten geluisterd en heb ik dit bedrijf op een niet-japanse wijze mogen opstarten. Af en toe komen de Japanners op controle. En ik reis iedere maand naar het land van rijzende zon om verslag uit te brengen. Ik wil immers ten koste van alles vermijden dat ze ginder niet weten wat we hier doen. Research & Development Mutoh Industries Ltd. werd in 1952 in Japan opgericht als fabrikant van tekentafels voor ingenieurs en architecten. Het bedrijf kende een internationaal succes 12 I-mag - AUGUSTUS-SEPTEMBER 2004

13 We hebben ingenieurs van alle slag nodig. De hogescholen kunnen amper volgen om ons goed opgeleide ingenieurs aan te bieden. en exporteerde tekenmachines naar meer dan 60 landen. In 1963 werd de Amerikaanse afdeling opgericht. Tien jaar later werd Mutoh ook actief op de Europese markt met een verkoopskantoor in Düsseldorf. Toen in de jaren 80 de traditionele tekentafels plaats ruimden voor geautomatiseerd materiaal, introduceerde Mutoh onmiddellijk de nieuwe technologieën. In die context werd ook in 1992 een Belgische vestiging opgericht, als eerste Europese productie- en ontwikkelingsproject. Dankzij die succesvolle operatie werd de Oostendse vestiging na twee jaar reeds omgedoopt tot Mutoh Europe. De kracht van deze vestiging schuilt hem in het R&D-team waar industrieel ingenieurs van alle slag in de weer zijn om nieuwe machines te ontwikkelen. We hebben alle soorten ingenieurs nodig, gespecialiseerd in elektromechanica, scheikunde, fysica, machinetaal, software, applicaties De gemiddelde leeftijd van onze ingenieurs is jonger dan 30 jaar. De hogescholen kunnen amper volgen om ons goed opgeleide industriële ingenieurs aan te bieden. Mutoh Europe, een succesverhaal. Mutoh Europe is inderdaad een succesverhaal, geeft Arthur Vanhoutte toe. Ach, we hebben wel een beetje geluk gehad. De lage yen heeft ons flink geholpen en we hebben de juiste producten op het juiste moment gebracht. We hebben ook flink geïnvesteerd in de merknaam. Op korte termijn hebben we volumes gecreëerd en de winsten voortdurend geïnvesteerd in ontwikkeling in plaats van dividenden uit te keren. Bovendien is ons aandeel in de productie van 2 procent naar 35 procent gestegen. In zekere zin zijn we de redding geweest van het moederhuis. Toen de Japanners beslisten in België te investeren, stond hun economie aan de top. Vijf jaar later was dat niet meer het geval. Ze zijn dus op het juiste moment naar onze kust afgezakt. Dat ze uitgerekend in Oostende zijn aanbeland, daar heeft Oostendenaar Vanhoutte zich persoonlijk voor geëngageerd. De Japanners komen hier graag op bezoek. Ze hebben Ensor en Delvaux leren kennen. Een dagje Brugge staat steevast op het programma. En het succesnummer is een bezoek aan de vismijn in Oostende. Ik reis iedere maand naar het land van rijzende zon om verslag uit te brengen. Ik wil immers ten koste van alles vermijden dat ze ginder niet weten wat we hier doen. Fabre en Panamarenko Van professionele tekentafels heeft Mutoh zich helemaal geheroriënteerd naar de markt van de signmakers, digitale beletteraars en kunstenaars. Het bedrijf oogt niet alleen jong, is ook jong. Vele twintigers, meestal jonge vrouwen, zijn er aan hun eerste job bezig. Hun enthousiasme bepaalt mee het imago van het bedrijf, aldus Artur Vanhoutte. We gaan sterk de artistieke toer op. Er zit toekomst in gepersonaliseerde kunst via computer. Daarom richten we ook tentoonstellingen in. Zo hebben we kunstenaars als Jan Fabre, Panamarenko, William Sweetlove, Annemarie Van Kerckhoven kunstwerken laten ontwerpen die we samengebracht hebben in een tentoonstelling Arts meets Inkjet. Met inkjettechnologie kan op groot formaat gewerkt worden. Bovendien kan het een alternatief vormen voor lithografie of zeefdruk. Ook de cartografie is een belangrijk marktsegment voor de toekomst, nu we de grootste dpiresoluties aankunnen. Maar het grootste marktsegment vormen de reklameposters, waar door onze steeds betere kwaliteit en scherpere prijzen in concurrentie treden met het drukwerk. Bovendien zijn we volop bezig met de ontwikkeling van machines om rechtstreeks op textiel te printen. Als je weet dat de textielmarkt een veel grotere markt is dan de papiermarkt, ligt hier nog een immense markt open. Ons aandeel in de productie is van 2 procent naar 35 procent gestegen. In zekere zin heeft de Belgische vestiging de redding van het moederhuis betekend. Maatwerk Onze technologie ontwikkelt zo snel dat we om de twee jaar nieuwe machines nodig hebben, vervolgt Ing. Vanhoutte. Dat is goed nieuws voor jonge ingenieurs. We zijn trouwens bezig met de bouw van een gloednieuwe R&D afdeling om de instroom van ingenieurs beter op te vangen. Wij maken zo n 5000 machines per jaar in 50 versies. Dat is dus bijna maatwerk. De onderdelen worden in Azië geproduceerd. Vooral de assemblage gebeurt in België. Welk Japans bedrijf produceert er nog in België? Ik moet trouwens zeggen dat ze in Japan een hoge pet op hebben van onze ingenieurs. De Japanse ingenieurs zijn meer als specialisten opgeleid. Onze meer generalistische opleiding wordt zeer gewaardeerd in Japan. De resultaten van het Europese hoofdkwartier in Oostende worden trouwens naar waarde geschat in Tokyo. Sedert kort is Ing. Arthur Vanhoutte als enige niet- Japanner doorgegroeid tot directeur van de Japanse vennootschap. Henk VAN NIEUWENHOVE AUGUSTUS-SEPTEMBER I-mag 13

14 Fellow in Informatietechnologie Masterclass VIK Certified Start Master in Communicatie en Security Technology Start Master in Productie- Automatisering Aanvullende vorming Milieucoördinator A en B Start Start Master in Integraal Onderhoudsmanagement Master in Bouwmanagement Start Start Fellow in Industrial Engineering Masterclass VIK Certified Start Vraag uw uitgebreide folder aan: ria.brughmans@vik.be of download via

15 Vorming Langlopende opleidingen De Vlaamse Ingenieurskamer organiseert ook dit najaar een aantal langlopende opleidingen. Wij geven u hierbij een korte inhoud van de aangeboden programma s. Meer informatie kan u vinden op onze website: Een uitgebreide folder kan aangevraagd worden bij Ria Brughmans, tel , ria.brughmans@vik.be FELLOW IN INDUSTRIAL ENGINEERING Masterclass VIK Certified 1ste promotie Het programma richt zich tot de Arbeidskundigen, Industrieel Ingenieurs, Methode Ingenieurs en operationele verantwoordelijken. Het vakgebied komt onvoldoende aan bod in de ingenieursopleiding. Deze Fellow vult die leemte aan en geeft de cursist inzicht in de Industrial Engineering tools en technieken. U leert de juiste tools selecteren en toepassen naargelang de probleemstelling waar u mee wordt geconfronteerd, zowel in zuivere productie- als in administratieve omgevingen. Ook de menselijke aspecten om de verbeteringen daadwerkelijk in te voeren komen zeer praktijkgericht aan bod. Na deze opleiding zult u de bottom-line verbeteringen kunnen aantonen die u gerealiseerd hebt met uw project. Programma: Inleiding Procesanalyse en methodestudie Tijdstudie en normstelling Omstelreductie Productiviteitsverbetering in administratieve en dienstverlenende processen Mensvriendelijke processen Managementaspecten bij veranderings- en verbeteringstrajecten Download: Synthese oefening Case studies praktijkgetuigenissen en bedrijfsbezoeken Organisatie: de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK), CIM-CIL Technology Transfer Center, Vakgroep Industrial Management Universiteit Gent. Startdatum: vrijdag 1 oktober FELLOW IN INFORMATIETECHNOLOGIE Masterclass VIK Certified 12de promotie Het programma wil de deelnemers een totaalbeeld bieden van de informatietechnologie en de recente ontwikkelingen. De opleiding, die thans wegens overweldigend succes voor de TWAALFDE maal van start gaat, wordt jaarlijks grondig bijgewerkt en geactualiseerd. Omwille van de wettelijke bescherming van de titel 'master' in het Vlaamse hoger onderwijs, zal deze opleiding voortaan een nieuwe naam hebben: Fellow in Informatietechnologie Masterclass VIK Certified ". Programma: Business Aspecten Hardware Operation Systems Databases Software Ontwikkeling Organisatie: de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) en de Katholieke Hogeschool Kempen (KHK). Startdatum: vrijdag 17 september Datacommunicatie Netwerken Toepassing Beheer MASTER IN BOUWMANAGEMENT 11de promotie Het programma analyseert de constructie(werf) en administratieve functie vanuit een managementbenadering, toont de bijdrage aan die ze leveren aan de concurrentiekracht van de bouwonderneming en bespreekt de raakvlakken en interacties met andere ondernemingsfuncties. Boven het verwerven van theoretische inzichten staat het praktiseren van een polyvalente managementopdracht in de bouw centraal in deze totaalopleiding. Programma: Algemeen strategisch management in de bouw Financiële aspecten Milieu & duurzaam bouwen Kwaliteitsbeleid in de bouw Veiligheid Aankoopbeleid Commercieel beleid Juridische aspecten Bouwprojecten in een internationale context Logistiek Human Resources Management van bouwprojecten Informatica Download: Werforganisatie Organisatie: de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK), de Hogeschool voor Wetenschap & Kunst (De Nayer Instituut), de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) en het Sint-Lucas Architectuurinstituut. Startdatum: vrijdag 17 september Download: AUGUSTUS-SEPTEMBER I-mag 15

16 Vorming MASTER IN COMMUNICATIE EN SECURITY TECHNOLOGIE 7de promotie De kennismaatschappij van morgen heeft meer dan ooit nood aan specialisten in de communicatietechnologie en security technologie. De Master in Communicatie en Security Technologie (MCST) vertrekt van deze vaststelling. Uniek is dat bij de samenstelling van de programma-inhoud de markt met zijn huidige noden als leidraad dient. Praktijkgerichtheid primeert zonder dat daarbij de noodzakelijke basistheorie wordt vergeten. Maar techniek alleen volstaat niet. Economische overwegingen en inzicht in de markt en haar aanbieders zijn noodzakelijk om met kennis van zaken verantwoorde beslissingen en investeringen te kunnen uitvoeren. Van het totale urenpakket zijn er dan ook vele voorbehouden voor cases, worden praktijksessies en bedrijfsbezoeken ingelast en kan via internet op een hedendaagse manier aan kennisoverdracht worden gedaan. Programma: ICT marktoverzicht ICT infrastructuren en technologieën Lokale netwerken (LAN) Telefoniesystemen WAN & MAN netwerken Operators en (Service) providers Informatietechnologiëen Security Management. Organisatie: de studiegroep Telematica van de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) en de Hogeschool voor Wetenschap & Kunst (De Nayer Instituut). Startdatum: zaterdag 2 oktober Download: MASTER IN INTEGRAAL ONDERHOUDS - MANAGEMENT 7de promotie Vandaag is onderhoud van strategisch belang in de concurrentiestrijd. Na deelname aan de Master in Integraal Onderhoudsmanagement heeft u een totaalvisie op de onderhoudsfunctie, zowel technisch als organisatorisch. U verwerft inzicht in de waarde die onderhoud heeft voor de verschillende afdelingen in uw bedrijf. Bij de samenstelling van het programma werd rekening gehouden met adviezen van diverse experts: zowel uit het bedrijfsleven als consultants. Praktijkvoorbeelden en casestudies verhogen de onmiddellijke bruikbaarheid van de opleiding. Daardoor is de cursus praktijk- en toekomstgericht. Een meerwaarde voor verantwoordelijken onderhoud/technische dienst, maintenance managers, technisch directeuren, plant managers, productiedirecteuren, managers engineering... Programma: Strategisch onderhoudsmanagement Basisaspecten onderhoud Toegepast onderhoudsmanagement Perifere aspecten van onderhoudsmanagement Organisatie: de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK), Amelior en de Hogeschool Gent/Cepovo (met steun van Bemas). Startdatum: vrijdag 24 september MASTER IN PRODUCTIE- AUTOMATISERING 7de promotie De huidige vraag naar industrieel ingenieurs gespecialiseerd in productie-automatisering is enorm hoog. Het aanbod van gespecialiseerde ingenieurs in deze richting is echter te gering. De Master in Productie-Automatisering biedt enerzijds een deskundige verdieping en verbreding van de kennis van automatisering van discrete productieprocessen. Hij brengt anderzijds ook de nodige managementmethodiek bij om volwaardig te kunnen participeren in multidisciplinaire projecten. Programma: Management en methode Uit de praktijk Technische middelen Project Organisatie: de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) en de Karel de Grote Hogeschool, in samenwerking met het VDAB-trainings- en opleidingscentrum van Vilvoorde. Startdatum: dinsdag 21 september AANVULLENDE VORMING MILIEUCOÖRDINATOR Niveau A & B Download: Download: Als gevolg van de sterke evolutie in de milieuwetgeving hebben vele bedrijven, en dan vooral de grotere bedrijven, ervaren dat een gespecialiseerde verantwoordelijke zich permanent dient bezig te houden met alle aspecten die met milieu verband houden. Permanente bijscholing is voor deze milieuverantwoordelijken een noodzaak en wet. Het decreet betreffende de bedrijfsinterne milieuzorg heeft de aanstelling van een milieucoördinator (MC) geofficialiseerd met daaraan gekoppeld een voorafgaande aanvullende vorming bestaande uit: 16 I-mag - AUGUSTUS-SEPTEMBER 2004

17 Vorming Module 1: Uitgangspunten, achtergronden en basisbegrippen. Module 2: Milieubeheerssystemen in de bedrijven en de functionele taken van de milieucoördinator. Module 3: Operationalisering en uitdieping van de taakstelling van een milieucoördinator. MC type A: 250 uren, type B 150 uren. Startdatum: vrijdag 17 september Organisatie: de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) en de Hogeschool voor Wetenschap & Kunst (De Nayer Instituut). Download: Posthogeschool- en voortgezette opleidingen NAJAAR 2004 Organisatie KaHo Sint-Lieven met medewerking van PreBes en de VIK. POSTHOGESCHOOL- OPLEIDINGEN Cursus Aanvullende vorming voor preventieadviseurs, niveau 1 Omvang: 400 contacturen, dagonderwijs, gespreid over 1 of 2 jaar Startdatum: donderdag 23 september 2004 Cursus Multidisciplinaire Basisvorming Voor preventieadviseurs van externe diensten PBW Via E-learning Startdatum: september 2004 Cursus Aanvullende vorming voor preventieadviseurs, niveau 1 via overgangsniveau Omvang: 250 contacturen, dagonderwijs Startdatum: maandag 20 september 2004 Cursus Aanvullende vorming voor preventieadviseurs, niveau 2 Omvang: 210 contacturen, avondonderwijs, gespreid over 2 jaar Startdatum: donderdag 23 september 2004 Cursus Aanvullende vorming voor veiligheidscoördinatoren op tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, niveau A Omvang: 150 contacturen, namiddagen avondonderwijs Startdatum: donderdag 30 september 2004 Cursus Aanvullende vorming voor veiligheidscoördinatoren op tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, niveau B Omvang: 80 contacturen, avondonderwijs Startdatum: donderdag 7 oktober 2004 Cursusmodule Aanvulling tot Coördinator Aanvullende opleiding van 30 contacturen Startdatum: najaar 2004 Cursus Aanvullende vorming voor milieucoördinatoren, niveau A Omvang: 250 contacturen, dagonderwijs Startdatum: vrijdag 24 september 2004 Cursus Aanvullende vorming voor milieucoördinatoren, niveau B Omvang: 150 contacturen, dagonderwijs Startdatum: vrijdag 24 september 2004 VOORTGEZETTE OPLEIDINGEN Voortgezette opleiding in Veiligheids- en milieukunde (= Cursus Aanvullende vorming voor preventieadviseurs, niveau 1 + Cursus Aanvullende vorming voor milieucoördinatoren, niveau A ) Omvang: 60 studiepunten, dagonderwijs Startdatum: woensdag 22 september 2004 Verdere inlichtingen KaHo Sint-Lieven Dienst Voortgezette Opleidingen Gebr. Desmetstraat 1, 9000 GENT Tel.: Fax: dvo@kahosl.be AUGUSTUS-SEPTEMBER I-mag 17

18 Vorming Wordt vanaf 2005 onze voeding veiliger? Tracking & Tracing Hoewel er aan voeding geen tekort is in onze Westerse maatschappij duiken er andere problemen op die ondermeer hun oorsprong vinden in de productieprocessen. Ook België heeft er reeds zijn deel van gehad. Zal het er met de invoering van de General Food Law vanaf 1 januari 2005 allemaal beter op worden? Een vooruitblik. De General Food Law is een Europese verordening, bedoeld om de levensmiddelen-wetgeving binnen de Europese Unie te standaardiseren. De wet regelt zaken die betrekking hebben op de veiligheid en gezondheid van onze voeding. Dit betekent ondermeer dat eisen i.v.m. traceerbaarheid worden gesteld. Tracking & Tracing geeft inzicht waar de goederen zich op een bepaald moment bevinden. Een Tracking & Tracing systeem creëert een set van historische data die het mogelijk maken om de grondstoffen, halffabrikaten en eindproducten te volgen. Deze wettelijke eisen die aan traceerbaarheid in de voedingsmiddelenindustrie worden gesteld, zijn vastgelegd in Artikel 18 van de EC norm 178/2002, beter bekend als General Food Law (GFL). De wet is van toepassing op alle bedrijven in de voedselketen, inclusief diervoederfabrikanten maar exclusief plantenkwekers. Rol van het FAVV Op 12 december 2003 verscheen in het Belgisch Staatsblad het langverwachte KB rond de autocontrole, de meldingsplicht en de traceerbaarheid. Dit KB is van toepassing doorheen de hele voedselketen en legt aan alle actoren die onder de bevoegdheid van het FAVV (Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen) vallen, dezelfde vereisten op. Hierin wordt o.a. de productverantwoordelijkheid van elke speler in de keten vermeld, dat hij moet beschikken over een intern traceersysteem en dat hij meldingsplicht heeft als er redenen zijn om aan te nemen dat een ingevoerd, geproduceerd, gekweekt, geteeld, verwerkt, vervaardigd of gedistribueerd product schadelijk kan zijn voor de gezondheid van mens, dier of plant. Dit alles impliceert dat de exploitant moet beschikken over een systeem en procedures om een aantal gegevens te registreren in een inkomend en uitgaand register. Alle documenten moeten immers bewaard worden tot twee jaar na het verstrijken van de houdbaarheidsdatum en in de primaire sector tot vijf jaar. Deze documenten dienen bij controle uiteraard worden voorgelegd. VIK-studiedag Ondertussen werd door een aantal bedrijven reeds heel wat inspanning geleverd en heeft men vanuit de verschillende beroepsfederaties specifieke gidsen en/of initiatieven opgezet om de invoering van deze wettelijke verplichtingen vlot te laten verlopen. Het laat echter weinig twijfel dat niet iedereen op 1 januari 2005 klaar zal staan. Daarom is het dringend tijd om uit te maken hoe uw bedrijf zich in regel kan stellen. Overigens zijn belangrijke spelers ook de grote afnemers van levensmiddelen. Zij verwachten immers van hun leveranciers dat ze voldoen aan de Europese standaardisatie. Dit alles komt aan bod tijdens de VIK-studiedag. Naast de voorstelling van het wettelijk kader van de GFL wordt onmiddellijk overgaan naar de praktisch invulling ervan. Initiatieven, zoals het opzetten van centrale databanken, die inmiddels hun proefstadium voorbij zijn, zullen worden voorgesteld. Aanbieders van relevante oplossingen in het algemeen komen er aan bod. Last but not least zullen bedrijven, die reeds hun strategie hebben bepaald, hun manier van werken als case komen toelichten. Ing. Karel DE WEVER Studiedag Tracking & tracing in de voedselketen najaar 2004 Voor nadere inlichtingen raadpleeg of vraag de folder aan bij ria.brughmans@vik.be 18 I-mag - AUGUSTUS-SEPTEMBER 2004

19 Vorming De VIK-Studiegroep Voeding organiseert, in samenwerking met EHEDG Benelux: woensdag 13 oktober 2004 Symposium on hygienic design Pumps & Valves 2004, Bouwcentrum Antwerpen, zaal Artes PROGRAMMA Voorzitters: ir. Ernst Paardekooper, chairman EHEDG Nederland ir. Frank Moerman, chairman EHEDG Belgium 09u00-09u10 Opening met voorstelling van EHEDG en VIK Mrs. Maggie Duke, (past)-president EHEDG Ing. Filip Delaruelle, Projectmanager Interbrew, Voorzitter VIK-Studiegroep Voeding 09u10-09u50 Zooming in on the product for prevention Mrs. Maggie Duke, (past)-president EHEDG, QA advisor on hygienic engineering and GMP, Nestlé, Vevey, Switserland 09u50-10u30 Toepassing van biostatische wand- en plafondcoatings in de voedingsnijverheid Ing. Dirk Vertommen, Product Manager Hygiëne, Pentagon Plastics 10u30-11u00: koffiepauze 11u00-11u40 Choix des matériaux pour l'alimentaire Dr Claude Lebreton, CETIM, Matériaux Métalliques et Surfaces, Senlis, France 11u40-12u20 Kwalificatie van processystemen in de farmaceutische industrie Ing. Sabine Caboor, validation engineer & Ing. Jeroen Lerno, procesingenieur, BnS Engineering 12u20-13u00: lunch/free time 13u00-13u40 Hygiënische roerwerken Ing. Eddy Van de Putte, Product Development Manager, Dewaele Technical Agencies 13u40-14u20 Hygienic design in RotaryLobe Pumps in combination with high efficiency to a low cost over time Mr. Jan Wikborg, Product Manager Industry, JohnsonPump AB, Ãrebro, Sweden 14u20 15u00 Testing and certification of process equipment and components Ing. Jacques Kastelein, Project Manager Hygienic processing, TNO Nutrition and Food Research, Zeist, the Netherlands 15u00-15u20: koffiepauze 15u20-16u00 Product recovery systems for the food, pharmaceutical & cosmetic industry according to EHEDG Dipl.-ing K. Lorenzen, member of the EHEDG Executive committee & Key Customer Director GEA Tuchenhagen, Büchen, Germany 16u00-16u15: vraagstelling + einde studiedag Kostprijs: 175 EUR voor leden VIK, EHEDG, NIRIA en vzw- Bachelor.be; 225 EUR voor niet-leden. Betaling na ontvangst van de factuur. Inlichtingen en inschrijvingen: VIK-secretariaat, Ria Brughmans, tel.: ria.brughmans@vik.be AUGUSTUS-SEPTEMBER I-mag 19

20 Vorming Cursusoverzicht najaar 2004 vanaf september 2004 Bouwkunde TECHNOLOGIE Bruggenbouw 4A*A Kaaimuren en aanlegsteigers 3A*A Bouwputten: diepfunderingen 5A*A Intelligente constructiemodellen in 3D 3A*A Bekistingen en zichtbeton 4A*A Rioleringen 6A*A Basiscursus Allplan Engineering voor betontekenen 2D*A Allplan Engineering 4D*A Betonbouw 2 : scheurgedrag vervorming bijzondere gevallen 6A*G Kostprijsberekening in de bouw 5A*A Gewapende betonconstructies 2D*A Steigerwerken en stellingen 3A*A Elektriciteit - Elektronica Aardingssystemen (TT,TN,IT) in industriële elektrische installaties 3A*A Frequentieregelaars 3A*A Aandrijvingen 1D*A Siemens Drives 2D*A Elektriciteit op de werf 2D*A Elektriciteit voor automatisatie 2D*A Danfoss Drives 2D*A Motorbeveiliging 1A*G SEW Drives 2D*A Basiscursus EPLAN 7A*G Dimensionering van elektromechanische aandrijfsystemen 7A*G Energie - Koeltechnieken Klimatisatie van gebouwen 5D*A Koeltechniek: basis 5A*A Koeltechniek 10A*A Nieuwe regelgeving voor koelinstallaties 1N*H Stoombevochtiging 2N*A Nieuwe regelgeving voor koelinstallaties 1N*A Verwarmingstechnische calculaties: basis 5A*A Verwarmingstechnische calculaties: basis + gevorderden 10A*A Nieuwe regelgeving voor koelinstallaties 1N*B HVAC 5A*A Nieuwe regelgeving voor koelinstallaties 1N*G Verwarmingstechnische calculaties: gevorderden 5A*A Koeltechniek: gevorderden 5A*A Kunststoffen Kunststofmaterialen en hun verwerkingstechnieken 8A*A Kunststofmaterialen 4A*A Kunststoftechnologie 4A*A Spuitgieten adm. en commerciële medewerkers 1D*D Spuitgieten 4D*D Rubbertechnologie 3V*A Recycling van kunststoffen 3A*A Mechanica Toegepaste vacuümtechniek 6D*A Pompen 4V*A Basiscursus stans-, plooi- en dieptrekmatrijzen 7A*G Flensverbindingen 3V*A Belang en betekenis van vorm- en plaatstoleranties 3A*G Bedrukkingstechnieken 3D*G Piping & Engineering 8A*A Piping & Engineering: aspecten van materiaalkeuze 1A*A Piping & Engineering: appendages en beveiligingsapparatuur 1A*A Piping & Engineering: stortvloed van reglementen en normen 1A*A Het belang van stressberekening bij het ontwerpen van pijpleidingen 3A*A Praktische mogelijkheden van eindige elementen simulaties5a*g Piping & Engineering: stromingsleer en drukvalberekening 2A*A Piping & Engineering: sterkte- en flexibiliteitsberekening 1A*A Piping & Engineering: montagerichtlijnen voor buisleiding EN A*A Meet- en regeltechniek OPC 3D*A Industrial Ethernet 3D*A Meet- en regeltechniek in de praktijk: Regeltechniek 3N2D*G Meet- en regeltechniek in de praktijk 5N3D*G GEMMA 2D*A Automatisering 3D*A PLC Siemens Step 7 Basiscursus 5D*A Meet- en regeltechniek in de praktijk: Meettechniek 2N1D*G PLC Siemens Step 7 Gevorderden 5D*A S7 Speciale Programmeer en Communicatietechnieken 5D*A PLC Siemens Step 7 Service cursus 5D*A Scheikunde Chemische procesengineering 7N*A Droogtechnologie 7V*A Droogtechnologie: beginselen van droogtechniek 4V*A Kleuren begrijpen, definiëren en meten 5N*G Inleiding tot de chemie van de kruiden 3A*A Drukvaten, warmtewisselaars en opslagtanks 2D*A I-mag - AUGUSTUS-SEPTEMBER 2004