Artikel RadboudUMC Radboud Magazine De gelijkwaardige patiënt. Het gaat niet om de gemiddelden, het gaat om die ene persoon

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Artikel RadboudUMC Radboud Magazine De gelijkwaardige patiënt. Het gaat niet om de gemiddelden, het gaat om die ene persoon"

Transcriptie

1 De gelijkwaardige patiënt Het gaat niet om de gemiddelden, het gaat om die ene persoon Het Radboudumc wil persoonsgerichte zorg geven. En trekt daar veel aandacht mee. Over een ziekenhuis met een op het eerste gezicht vanzelfsprekende ambitie die in de gezondheidszorg helemaal niet vanzelfsprekend is. We leiden hier nu artsen op die met patiënten samenwerken, geen artsen die de ziekte overnemen. Begin april Op TEDxMaastricht houdt neuroloog en Radboud-hoogleraar Bas Bloem een zogeheten TED-talk die vervolgens viral gaat in de Nederlandse gezondheidszorg. In de eerste minuten van zijn presentatie staat Bloem op een hoogwerker met een man met de symptomen van de ziekte van Parkinson vier meter onder hem. Bloem luistert kort naar de beschrijving van de klachten, stelt Parkinson vast en laat een medicijnvoorschrift naar beneden dwarrelen. De man protesteert, wil overleg, inspraak, aandacht. Zo moet het dus niet, wil Bloem - in 2011 al tot landelijke zorgheld gekroond - maar zeggen. From God to guide heet de TED-talk. 27 april jongstleden. In een Tegenlicht-aflevering van de VPRO staat Lucien Engelen centraal. Ook Radboudumc. Engelen is directeur van het Radboud REshape Innovation Center en internationaal een van de belangrijkste pioniers op het gebied van Zorg 2.0, gezondheidszorg waarbij de patiënt terugkeert in het behandeltraject, lid is van het behandelteam. Engelen ontwikkelde met anderen FaceTalk, waardoor patiënten sneller en directer, want online, met hun behandelend arts kunnen overleggen, en hij introduceerde in het Radboudumc de Chief Listening Officer. Enige taak: naar patiënten luisteren en hun ervaringen en ideeën vertalen naar het beleid van het ziekenhuis. Het zijn twee van de landelijk spraakmakende voorbeelden van een ziekenhuis dat het anno 2014 als een van zijn belangrijkste ambities ziet persoonsgerichte zorg te leveren. Kort gezegd: de patiënt is voor het Radboudumc een persoon met een eigen leven en niet een object met een kapotte functie. Dat bewustzijn is volgens het ziekenhuis essentieel voor de verdere verbetering van de ziekenhuiszorg. Mooie woorden, sowieso fijne publiciteit, maar wat betekent het concreet? Hoe zou het in de dagelijkse ziekenhuiszorg vorm moeten krijgen? Wat merk je er als patiënt van in het Radboudumc? Schellen van de ogen In 2002 nam gynaecoloog Jan Kremer deel aan een interne managementcursus in Huize Heyendael, nog steeds de eye catcher als je bij het ziekenhuis aankomt. Kremer was toen hoofd van het ivf-team en is nu hoogleraar Patiëntgerichte innovatie. Bovendien is hij direct adviseur van de raad van bestuur van het Radboudumc. Hij had op de cursus de opdracht gekregen een sterkte-zwakteanalyse van de eigen afdeling te maken. Enige tijd daarvoor was me de les gelezen door een patiënte uit Doetinchem met wie ik kennismaakte. Ik zei argeloos dat ze een nieuwe patiënt was. Dat vond zij dus niet, ze werd er zelfs boos om. Ze was al bij de huisarts geweest, bij een uroloog, bij een andere gynaecoloog. Zij was geen nieuwe patiënt, ik was een nieuwe dokter. Door het gesprek met haar besloot ik de analyse door patiënten te laten doen en niet door medewerkers. Bij Kremer vielen vervolgens de schellen van de ogen. Die mensen gaven heel duidelijke feedback op onze manier van werken, op hoe onpersoonlijk wij bijvoorbeeld met onze patiënten omgingen. Feedback die wij dus heel goed konden gebruiken. Bovendien werd

2 ik geraakt door de kracht, de energie van die patiënten. Ik realiseerde me dat we die kracht in de behandeling helemaal niet gebruikten. De ervaring van Kremer leidde onder meer tot de ontwikkeling en opening van de digitale ivf-poli: een online platform dat patiënten de mogelijkheid geeft hun eigen gegevens in te zien, algemene informatie te vinden, aan verpleegkundigen en artsen vragen te stellen, en met andere patiënten ervaringen uit te wisselen. Kremer: Wat mij toen zo opviel, is dat er binnen de digitale poli relatief weinig medische vragen werden gesteld. Dat het veel vaker ging over hoe om te gaan met je eigen situatie. Dat realiseerde ik me tot dan toe onvoldoende. Ik vroeg mensen nooit wie ze waren, hoe ze in het leven stonden, wat ze deden. Terwijl het nogal uitmaakt of je een vrouw bent die in het verleden een depressie heeft gehad en dat absoluut niet nog een keer wil meemaken of dat je een vrouw bent die alles uit de kast wil halen om zwanger te worden. Depersonalisatie De digitale ivf-poli is een begrip geworden in het Nederlandse zorglandschap. Kremer is zich in de jaren daarna echter steeds meer gaan realiseren dat de nadruk niet moest liggen op de IT-innovatie, maar op iets meer wezenlijks. Wij geven hier vorm aan een volgens mij cruciale sociaal-culturele vernieuwing van de ziekenhuiszorg. We proberen af te stappen van het denken in groepen: de ivf-patiënt, de kankerpatiënt. We komen uit een tijd waarin in rap tempo veel medische kennis, veel behandelmogelijkheden ontwikkeld werden. Om dat te kunnen hanteren, ging de gezondheidszorg subspecialiseren en standaardiseren. Evidence-based medicine kwam op. Dat heeft veel goeds gebracht, maar heeft ook geleid tot depersonalisatie van de zorg. Sterk gezegd: u heeft die aandoening, dan krijgt u die behandeling. We zijn nu toe aan een nieuwe stap waarbij we niet groepen patiënten centraal stellen, maar de patiënt als persoon. Zo ben ik zelf steeds minder geïnteresseerd in uitkomstindicatoren op groepsniveau. Wat zegt vijf jaar overleving bij een bepaalde vorm van kanker nou? Is dat een teken van kwaliteit voor iedere patiënt? Volgens mij is het essentieel te weten hoe de patiënt zijn of haar ziekte ervaart, wat hij belangrijk vindt. Geef de patiënt zijn ziekte terug en, vrij naar popidool Prince: The Individual Formerly Known As Patient. Uitspraken van Kremer in de afgelopen jaren. Waarom werken behandelingen bij sommige mensen wel en bij andere niet? We denken dat de sociale, culturele en psychische context van die unieke persoon daar een belangrijke rol in speelt. We hebben de patiënt niet alleen te behandelen, we hebben er ook mee te praten. We waren lange tijd een bètawetenschap, we worden nu meer een gammawetenschap omdat we inzien dat de complexiteit van de context een belangrijke rol speelt. Maar vanzelf gaat het niet. Kremer erkent dat het vooroordeel van de zeer kundige, maar matig communicerende specialist een kern van waarheid bevat. Het curriculum van onze studenten zijn we aan het aanpassen. Gespreksvaardigheden en leren samenwerken zijn bijvoorbeeld veel belangrijker dan een decennium geleden. We leiden hier nu artsen op die met de patiënt samenwerken, geen artsen die de ziekte overnemen. En de patiënt zelf gaat volgens Kremer het Radboudumc een handje helpen. We willen dat iedere patiënt die nieuw is in dit ziekenhuis, vóór het eerste gesprek met de arts een lijst met vragen krijgt die hij volgens ons aan de arts zou moeten stellen. Wat zijn de opties, dokter? Wat zijn de voor- en nadelen van de opties? Hoe komen wij samen tot een goed besluit? Weet u, dokter, wie ik ben? Zo helpt hij de zorgprofessional in ons huis met veranderen.

3 Onnodige ingrepen Maar leiden de visie van Kremer en de eerste nieuwe praktijken in het Radboudumc - zoals MijnRadboud, dat patiënten digitaal de mogelijkheid biedt hun eigen dossier in te kijken - tot betere en meer efficiënte gezondheidszorg? Kremer wil patiënten de positie geven die hun toekomt, de ziekte is immers van hen, hoort bij hun leven, de arts en de verpleegkundige zijn slechts te gast, zoals Kremer dat noemt. Maar helpt het? Gert Westert is in het Radboudumc hoogleraar Kwaliteit van zorg en indien nodig scherp criticus van de gezondheidszorg. In een eerder interview in Radboud Magazine [december 2012, red.] stelde hij dat er in Nederland veel onnodige ingrepen worden verricht. De ambitie van zijn eigen werkgever om persoonsgericht te werk te gaan, vindt hij zonder meer een zinvolle. Sterker nog: IQ Healthcare, het onderzoeksinstituut waar Westert voor werkt, wijdt op 10 oktober zijn jaarlijkse conferentie aan deze ontwikkeling. Titel: Nothing about me without me. Westert ziet volop mogelijkheden: Voorbeeld: veel mensen hebben of krijgen knieartrose. Tegenwoordig zijn er kwalitatief zeer goede protheses waardoor het voor de arts verleidelijk is zo n prothese te plaatsen. Veel artsen vinden dat ook het leukste deel van hun werk. Maar je kunt dat dus echt te snel doen. Weet je echt wat de patiënt wil, kent hij of zij de langetermijneffecten? Welke kwaliteit van leven heeft hij nu, welke kwaliteit van leven na een ingreep? Kan hij omgaan met de pijn? Beseft hij dat zijn overgewicht een belangrijke reden is voor de pijn in zijn knie? Westert vertelt over onderzoek in de Verenigde Staten waar knie- en heuppatiënten een dag geschoold worden in hun ziektebeeld. Ze praten met andere patiënten en zorgprofessionals, bespreken alle opties. Zo n knieoperatie is voor de betrokken zorgprofessionals dagelijkse routine, maar voor de patiënten van grote betekenis voor hun leven. Patient betekent in het Engels geduldig, lijdzaam. Dat was honderd jaar de rol van de patiënt, maar het past niet meer bij de toegenomen mondigheid en digitale mogelijkheden van deze tijd. Het past ook niet bij een medische wetenschap die echt niet altijd het antwoord heeft. De arts moet open zijn over de mogelijkheden. Mevrouw, we kunnen dit doen, maar nu is uw situatie stabiel, wilt u dat veranderen? Dat gebeurt echt nog veel te weinig. Gert Westert zegt het zelf. Het samen optrekken van arts en patiënt gebeurt nog veel te weinig. Ook Kremer en Westert praten veel over wat zou kunnen, wat in het verschiet ligt in plaats van over wat al is. Misschien is dat omdat overleggen met de patiënt wellicht fijn is voor de patiënt, maar voor het uiteindelijke gezondheidsresultaat niet zoveel uitmaakt? Waarom twintig minuten praten als je in vijf minuten aan de patiënt kunt uitleggen wat er moet gebeuren? Westert schudt het hoofd. Therapietrouw, ontzettend belangrijk. Slikken patiënten gedurende de afgesproken periode de afgesproken medicijnen? Dat gebeurt nu vaak niet en dat is een groot probleem. Voor de patiënt zelf, maar ook voor de gezondheidszorg in het algemeen. Een groot deel van die patiënten komt namelijk weer terug. Daar moet je dus over in gesprek. Gaat het je lukken om therapietrouw te zijn, is het je helder wat het belang daarvan is en als je denkt dat het je niet lukt, hoe kunnen we het dan toch voor elkaar krijgen? Westert onderstreept wat Kremer zegt. Het gaat inderdaad om de ontwikkelingen van psychologische vaardigheden bij zorgprofessionals. Het gaat in het algemeen over het opschuiven van de medische wetenschappen richting de gammawetenschappen. En ja, steeds meer onderzoek laat zien dat er, als artsen echt met patiënten in gesprek gaan en ook de mogelijkheid van niet opereren aankaarten, andere uitkomsten komen dan wanneer de arts beslist. Bij mensen met galstenen wordt nogal eens te snel gekozen voor de verwijdering van de galblaas. Dat is zeker geen lichte ingreep en we weten dat dertig procent na de verwijdering nog steeds dezelfde klachten heeft. Nu is uit Noors onderzoek

4 gebleken dat als je er met patiënten over praat, een deel van hen in eerste instantie bereid is met stevige pijnstillers het probleem te verdragen tot het verdwijnt. Uiteindelijk wil een derde van hen toch geopereerd worden, maar twee derde dus niet. Terwijl dat wel gebruikelijk was. Persoonlijke ervaring Wie op het grasveld van het Geert Grooteplein staat, ziet om zich heen allemaal grote gebouwen, vijf, zes verdiepingen hoog. Het auditorium, de hoofdingang, de nieuwe ingang van de spoedeisende zorg, het studiecentrum. Voortdurend rijden auto s de drie verdiepingen diepe parkeergarage in en uit. Wie de hal achter de hoofdingang inloopt, ziet veel mensen in allerlei soorten en maten, een bord met routenummers, een bord waarop je welkom wordt geheten. Een groot bedrijf, dat is het Radboudumc. De visionair Kremer, de kritische wetenschapper Westert, ze bepleiten persoonsgerichte zorg. Hun streven komt sympathiek en zinvol over, maar botst het niet met de omvang van een organisatie als het Radboudumc? Een omgeving bovendien waarin relatief eenvoudige én complexe zorg gehuisvest zijn, acute én langdurige zorg, ziekenhuis én wetenschap. Melvin Samsom was de afgelopen zeven jaar lid van de raad van bestuur van het Radboudumc, de laatste drie jaar als voorzitter. Ik kreeg enige tijd geleden een brief van de vader van een jong kind. Het kind was met een acuut probleem bij ons opgenomen. De behandeling is goed gegaan. De man schreef mij dat hij, onder de indruk van onze werkwijze, zich verdiept had in onze missie en dat hij die missie daadwerkelijk had ervaren. Hij had oprechte aandacht gevoeld, er was zorg geweest voor de familie, de geboden medische kwaliteit was van hoog niveau. Die zeer persoonlijke ervaring vind ik essentieel. Daar doen we ons werk voor. Natuurlijk weet Samsom, per 1 oktober de CEO van het internationaal gereputeerde Karolinska University Hospital in Zweden, dat zo n brief maar één voorbeeld is, maar dat is precies het punt. Hij schudt de prestaties van de afgelopen jaren zo uit zijn mouw. Hoge patiëntwaardering, goed functionerende webportals voor verschillende patiëntgroepen, MijnRadboud, de AYA-community voor jonge mensen met kanker. Allemaal indicatoren, allemaal bewijzen dat onze zorg steeds meer patiëntgericht is, maar ook allemaal groepen en dus leidend tot gemiddelden. Je hebt daar als zorgbestuurder in Nederland mee te sturen en te werken, maar uiteindelijk gaat het erom wat iedere patiënt en zijn of haar naasten ervaren als zij hier binnen zijn. Menslievendheid Samsom vertelt met verve dat ieder nieuw voorstel dat op de bestuurstafel ligt, beoordeeld wordt op de vraag of het bijdraagt aan persoonsgerichte zorg. Dat is voor hem die kwaliteit van zorg waarom de goede medische professional ervoor gekozen heeft überhaupt in de zorg te willen werken. Wat wij doen, is niet nieuw, zeker niet in dit huis. Persoonsgerichte zorg appelleert aan een belangrijk basisprincipe dat deze organisatie van oudsher heeft: menslievendheid. Het zit hier, hoewel een tijdlang wat verstopt, in de genen. Daarom gebeurt het ook hier. Niet dat het vanzelf gaat. De beweging waar wij in zitten, is geen technische exercitie. Het is niet zo dat we een projectgroepje gestart zijn, tien ambassadeurs hebben aangewezen die vervolgens op iedere afdeling een middag een cursus hebben verzorgd. Zo werkt het niet. Wat we als raad van bestuur willen, is dat mensen elkaar voortdurend aanspreken. Leiderschap is daar essentieel in. Dat je als leidinggevende het voorbeeld geeft, anderen aanspreekt als

5 je dat nodig acht. Dat doen we als raad van bestuur dus ook bij elkaar. Ben je gericht op de unieke patiënt die je op dat moment voor je hebt, sta je echt open voor je collega s, ben je bezig je werk beter te maken? Natuurlijk wordt dat gedoseerd, maar we houden wel vol, de vragen zijn permanent, zijn nooit definitief beantwoord. Het Radboudumc geeft vorm aan de gezondheidszorg van de toekomst stelt Samsom resoluut. We zitten volgens hem in een systeem van verregaande fragmentatie, van superspecialisatie, van een snelle toename van kosten, van te grote afstand tussen ziekenhuis en eerste lijn. En dus gaan we terug naar de essentie. Die essentie betekent dat als je een vrouw bent met een knobbeltje in de borst en ongerust bij de huisarts komt die jou kent, de gezondheidszorg vervolgens voor jou, die unieke persoon, optimaal ingericht moet zijn. Natuurlijk roept dat allemaal vragen en dilemma s op. Maar dat zijn wel de vragen waar het om gaat, die we hier willen beantwoorden. Het enkel repareren van het defect is onvoldoende gebleken.

Gedragscode. Gewoon goed doen

Gedragscode. Gewoon goed doen Gedragscode Gewoon goed doen 2 Inhoudsopgave pagina 1. Missie, ambitie en kernwaarden 4 2. Gewoon goed doen 5 3. Waarom een gedragscode? 6 4. Omgaan met de patiënt/klant: respectvol en gastvrij 7 5. Professioneel

Nadere informatie

Verslag. Samen beslissen: hoe doen we dat? De patiënt als partner. 12 september 2013

Verslag. Samen beslissen: hoe doen we dat? De patiënt als partner. 12 september 2013 Verslag Samen beslissen: hoe doen we dat? De patiënt als partner 12 september 2013 Samen beslissen: opening Cock Vermolen, directeur Zorgbelang Brabant, opent de bijeenkomst met een woord van welkom aan

Nadere informatie

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Een speciale uitdaging voor het huisartsenteam en het steunnetwerk Dr. Jany Rademakers, NIVEL Drs. Jeanny

Nadere informatie

Hoe patiëntgericht is de regio Westelijke Mijnstreek?

Hoe patiëntgericht is de regio Westelijke Mijnstreek? Hoe patiëntgericht is de regio Westelijke Mijnstreek? Patiëntgerichte zorg leidt tot betere gezondheid en ervaren kwaliteit van zorg tegen lagere kosten. Het is dan ook in ieders belang zo patiëntgericht

Nadere informatie

Hoe patiëntgericht is de regio Oostelijk Zuid-Limburg?

Hoe patiëntgericht is de regio Oostelijk Zuid-Limburg? Hoe patiëntgericht is de regio Oostelijk Zuid-Limburg? Patiëntgerichte zorg leidt tot betere gezondheid en ervaren kwaliteit van zorg tegen lagere kosten. Het is dan ook in ieders belang zo patiëntgericht

Nadere informatie

PATIËNTENPARTICIPATIE IN EEN PSYCHIATRISCH ZIEKENHUIS Betekenisgevende processen

PATIËNTENPARTICIPATIE IN EEN PSYCHIATRISCH ZIEKENHUIS Betekenisgevende processen PATIËNTENPARTICIPATIE IN EEN PSYCHIATRISCH ZIEKENHUIS Betekenisgevende processen Door Annelies Verkest Verpleegkundig specialist Kliniek Sint-Jozef Pittem Inhoud van de presentatie 1. Totstandkoming 2.

Nadere informatie

Kwaliteitszorg. Test jezelf.

Kwaliteitszorg. Test jezelf. Kwaliteitszorg. Test jezelf. Pagina 1 Weet jij hoe je je deskundigheid of die van je collega s kunt bevorderen of professionaliseren? Kun je goed samenwerken? Kun je kwaliteitszorg leveren? Doe de testjes

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Workshop communicatie

Workshop communicatie Workshop communicatie Feedback is collegiale ondersteuning of toch niet? Wat wil de beroepsvereniging betekenen voor Verzorgenden en Verpleegkundigen? Wij willen onze beroepsgroepen in staat stellen hun

Nadere informatie

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli? INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in

Nadere informatie

Inspirerend Presenteren

Inspirerend Presenteren Inspirerend Presenteren Door Kai Vermaas & Charis Heising Bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla Inleiding Wil je leren hoe jij een presentatie kunt geven waar je zeker bent van je verhaal? En

Nadere informatie

Behoud basis (spoed)zorg Weert

Behoud basis (spoed)zorg Weert 00 Behoud basis (spoed)zorg Weert Wat is er aan de hand? Als het aan de zorgverzekeraars ligt, verdwijnt de complexe spoedzorg in de toekomst uit Weert. Wellicht heeft u hierover al in de media gelezen.

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

zorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen

zorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen zorgwijzer 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Toen mijn vriendin

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Wat betekent de diagnose van PKU voor mijn kind en het gezin?

Wat betekent de diagnose van PKU voor mijn kind en het gezin? Wat betekent de diagnose van PKU voor mijn kind en het gezin? Uw gevoelens Stap voor stap Ervaringen delen Teamwerk PKU uitleggen aan anderen Kan ik nog meer kinderen krijgen? PKU behandelen: de rol van

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk De Vries ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk de Vries is vorig jaar een tevredenheidsonderzoek

Nadere informatie

1 Telefonisch triëren

1 Telefonisch triëren 1 Telefonisch triëren 1.1 Inleiding Telefonisch triëren is een nieuw begrip binnen de gezondheidszorg. Het woord triëren komt uit het Frans en betekent sorteren. In het Nederlandse leger en bij rampen

Nadere informatie

Helpt u mee onze zorg nog persoonsgerichter te maken?

Helpt u mee onze zorg nog persoonsgerichter te maken? Helpt u mee onze zorg nog persoonsgerichter te maken? Patiënten gezocht voor patiëntcontact met studenten Geneeskunde Patiënten willen graag dat er rekening gehouden wordt met hun behoeften, wensen en

Nadere informatie

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk De Werkgroep Vorming en Toerusting ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Hoe patiëntgericht is de regio Westelijke Mijnstreek?

Hoe patiëntgericht is de regio Westelijke Mijnstreek? Hoe patiëntgericht is de regio Westelijke Mijnstreek? Patiëntgerichte zorg leidt tot betere gezondheid en ervaren kwaliteit van zorg tegen lagere kosten. Het is dan ook in ieders belang zo patiëntgericht

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Samen spreken over Herstel bij Hersenletsel. Henriette Visser 23-09-2010

Samen spreken over Herstel bij Hersenletsel. Henriette Visser 23-09-2010 Samen spreken over Herstel bij Hersenletsel Henriette Visser 23-09-2010 Werken aan herstel bij hersenletsel Hoe vanzelfsprekend is het? Marjan en Henk: Ze moeten vragen wat we willen. Je moet zelf ook

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie

Verzekeringen & erfelijkheid

Verzekeringen & erfelijkheid Verzekeringen & erfelijkheid U wilt een levens- of arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten? Hier vindt u de www.bpv.nl antwoorden op veelgestelde vragen over erfelijkheid en het aanvragen van een verzekering.

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Respectvol reageren op gevoelens

Respectvol reageren op gevoelens OPDRACHTFORMULIER Respectvol reageren op gevoelens Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

Nadere informatie

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren

Nadere informatie

Vermoeidheid bij een neurologische aandoening

Vermoeidheid bij een neurologische aandoening Vermoeidheid bij een neurologische aandoening Vermoeidheid is een algemeen verschijnsel bij verschillende neurologische aandoeningen. Vermoeidheid komt bijvoorbeeld veel voor na een beroerte, bij multiple

Nadere informatie

E-HEALTH EN DE OUDERENZORG

E-HEALTH EN DE OUDERENZORG E-HEALTH EN DE OUDERENZORG Donderdag 6 februari 2014 Toelichting PAO Heyendael organiseert, samen met de doelgroepcommissie Ouderengeneeskunde op donderdag 6 februari 2014 de cursus: E-HEALTH EN DE OUDERENZORG

Nadere informatie

Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen

Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen mensenkennis Ik heb ruime ervaring, maar door deze opleiding heb ik me gerealiseerd dat de zorg voor de patiënt beter kan. Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen Psychosociale

Nadere informatie

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een

Nadere informatie

ADHD: je kunt t niet zien

ADHD: je kunt t niet zien ➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Het houden van een spreekbeurt

Het houden van een spreekbeurt Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat

Nadere informatie

De bruiloft van Simson

De bruiloft van Simson De bruiloft van Simson Weet je nog waar de vertelling de vorige keer over ging? Over Simson, de nazireeër. Wat is een nazireeër? Een nazireeër is een bijzondere knecht van God. Een nazireeër mag zijn haar

Nadere informatie

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente Geloven kun je niet alleen! Stap 1 Jouw kijk op de wereld 15 min. Kijken in de spiegel naar jezelf Wat vind je van je eigen lichaam? Wat vind je mooi? Als je zou mogen kiezen, welk deel zou je dan weghalen?

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

God bestaat en Hij is belangrijk We hebben God nodig in ons leven Jezus: Zijn leven Jezus: Zijn dood Jezus: Zijn opstanding De Heilige Geest

God bestaat en Hij is belangrijk We hebben God nodig in ons leven Jezus: Zijn leven Jezus: Zijn dood Jezus: Zijn opstanding De Heilige Geest Basiscursus Christelijk geloof Module 1 Les 1: Les 2: Les 3: Les 4: Les 5: Les 6: Les 7: Les 8: God bestaat en Hij is belangrijk We hebben God nodig in ons leven Jezus: Zijn leven Jezus: Zijn dood Jezus:

Nadere informatie

Naar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie

Naar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie Naar de seksuoloog polikliniek Verloskunde & Gynaecologie Samen met uw behandelend arts heeft u gesproken over een bezoek aan de seksuoloog van de polikliniek Verloskunde & Gynaecologie. Misschien overweegt

Nadere informatie

CP16. ziek- en betermelden

CP16. ziek- en betermelden CP16 ziek- en betermelden Bent u ziek? Kunt u daarom niet werken? Geef het dan door aan uw baas. Dat is normaal in Nederland. Als u wat langer ziek bent, maakt u een afspraak met de bedrijfsarts. Als u

Nadere informatie

Ons vignet laat zien wat we graag willen bereiken, namelijk mensen tot groei en bloei brengen als persoon en in hun relaties met andere mensen.

Ons vignet laat zien wat we graag willen bereiken, namelijk mensen tot groei en bloei brengen als persoon en in hun relaties met andere mensen. OptiMent OptiMent is er voor kinderen, jongeren en volwassenen die een steun(tje) in de rug kunnen gebruiken. We helpen om psychische klachten zo goed mogelijk te voorkomen. Wie al problemen heeft, kan

Nadere informatie

Uw naaste op de polikliniek of dagcentrum Informatie voor mantelzorgers

Uw naaste op de polikliniek of dagcentrum Informatie voor mantelzorgers Uw naaste op de polikliniek of dagcentrum Informatie voor mantelzorgers Zorgt u voor uw zoon of dochter? Is uw partner langdurig ziek? Is uw vader of moeder (ineens) hulpbehoevend? Dat heeft ook voor

Nadere informatie

Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht?

Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht? Bouwsteen 7: niet in je eentje Bij wie kan ik terecht? Als onthaalouder sta je meestal alleen voor een groep kinderen. Net daarom is het belangrijk om te kunnen steunen op andere mensen of organisaties.

Nadere informatie

Nypels Speelt. 8 ingrediënten voor verbindend samenwerken

Nypels Speelt. 8 ingrediënten voor verbindend samenwerken Nypels Speelt 8 ingrediënten voor verbindend samenwerken Inleiding Het Nypels wordt steeds leuker, doe jij ook mee? Nypels Speelt, onder die titel wordt op een nieuwe manier gewerkt aan de betrokkenheid

Nadere informatie

ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 3. 2.3 Begeleiden op sociaal/maatschappelijk gebied Antwoordmodellen

ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 3. 2.3 Begeleiden op sociaal/maatschappelijk gebied Antwoordmodellen ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 3 2.3 Begeleiden op sociaal/maatschappelijk gebied Antwoordmodellen Inhoudsopgave 1 Een zorgvrager begeleiden 5 1.1 Het sociale netwerk begeleiden 5 Praktijk: Ik zie bijna

Nadere informatie

Psychosociale begeleiding bij vruchtbaarheidsproblemen

Psychosociale begeleiding bij vruchtbaarheidsproblemen Psychosociale begeleiding bij vruchtbaarheidsproblemen U en uw partner zijn verwezen naar de afdeling Voortplantingsgeneeskunde. Vruchtbaarheidsproblemen kunnen emotioneel veel van u vragen. Het psychosociaal

Nadere informatie

rapport ARBEIDSVERZUIM DOOR VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELINGEN

rapport ARBEIDSVERZUIM DOOR VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELINGEN Presentatie Freya bij overhandiging o rapport ARBEIDSVERZUIM DOOR VRUCHTBAARHEIDSBEHANDELINGEN Den Haag, 19 maart 2009 De praktijk aan het woord Wat is de aanleiding. a anleiding. Ongeveer een jaar geleden

Nadere informatie

dat we ervoor moeten zorgen dat dit met zo weinig mogelijk complicaties gepaard gaat.

dat we ervoor moeten zorgen dat dit met zo weinig mogelijk complicaties gepaard gaat. Waar komt uw interesse voor de gynaecologie vandaan? Ik ben aanvankelijk geïnteresseerd geraakt in de verloskunde en gynaecologie toen ik geneeskunde studeerde. En dan vooral in het samenspel van de hormonen.

Nadere informatie

Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen

Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen Beste ouders en/of verzorgers, Inmiddels ligt de opname van uw kind op de Intensive Care achter u en bent u weer thuis, op de verpleegafdeling of in

Nadere informatie

Lees Zoek op Om over na te denken

Lees Zoek op Om over na te denken Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW Huisartsenpraktijk Kattenbroek Huisarts Schenkels Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Kattenbroek is vorig jaar een tevredenheidsonderzoek

Nadere informatie

Zelfmanagement en eigen regie bij borstkanker

Zelfmanagement en eigen regie bij borstkanker Zelfmanagement en eigen regie bij borstkanker AnneLoes van Staa PhD RN MD a.van.staa@hr.nl Mariëtte Bergmans (BVN) 1 wie staat hier? AnneLoes van Staa PhD RN MD a.van.staa@hr.nl 1 Definitie zelfmanagement

Nadere informatie

Pijnvoorlichting. Anesthesiologie / Pijnbestrijding Revalidatiegeneeskunde Klinische Psychologie IJsselland Ziekenhuis

Pijnvoorlichting. Anesthesiologie / Pijnbestrijding Revalidatiegeneeskunde Klinische Psychologie IJsselland Ziekenhuis Pijnvoorlichting Anesthesiologie / Pijnbestrijding Revalidatiegeneeskunde Klinische Psychologie IJsselland Ziekenhuis Heeft u al lang pijnklachten? Heeft de behandeling bij u niet of niet voldoende geholpen?

Nadere informatie

Communicatie op de werkvloer

Communicatie op de werkvloer Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo

Nadere informatie

Leiderschap is van iedereen

Leiderschap is van iedereen Leiderschap is van iedereen Eddy Karrenbelt Als u het wenkend perspectief leest in het boekje mensenzorg voor de transitie in de Langdurige Zorg. Dan vindt u het streefbeeld gedreven professionals. In

Nadere informatie

De MS van Tess Als elke dag onzeker is

De MS van Tess Als elke dag onzeker is Morgen gaan we naar de huisarts, zegt haar moeder s middags. Ik weet niet wat er met je is. Je bent zo moe de laatste tijd. En nu heb je ook nog last van je oog. De juf zegt dat ik misschien een bril moet,

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Ook zo toe aan een oplossing?

Ook zo toe aan een oplossing? Ook zo toe aan een oplossing? Zit het jou ook niet lekker: die verjaringsdossiers op je bureau? Of ben je in een vervelend conflict verzeild geraakt over grond? Wil je op een snelle en goedkope manier

Nadere informatie

Opleidingsafdeling Cardiologie

Opleidingsafdeling Cardiologie Opleidingsafdeling Cardiologie U bent opgenomen op de verpleegafdeling Cardiologie. Behalve verpleegafdeling is deze afdeling ook een opleidingsafdeling voor HBO-studenten. In deze folder wordt in het

Nadere informatie

Welkom op verpleegafdeling 3-Oost

Welkom op verpleegafdeling 3-Oost Welkom op verpleegafdeling 3-Oost gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Op welke kamer ligt u en wie is uw hoofdbehandelaar? 3 Globale dagindeling 3 Het behandelteam 3 Wat mag u van ons verwachten 4 Elke

Nadere informatie

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5

Nadere informatie

Visie Dimence Groep op VerpleGinG en VerzorGinG

Visie Dimence Groep op VerpleGinG en VerzorGinG Visie Dimence Groep op verpleging en verzorging Visie Dimence Groep op verpleging en verzorging De zorg verandert en vindt zoveel mogelijk thuis of dichtbij huis plaats. Er worden minder mensen opgenomen

Nadere informatie

Ongeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen

Ongeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen Ongeneeslijk ziek Samen uw zorg tijdig plannen Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Een naaste die met u meedenkt...3 1.2 Gespreksonderwerpen...3 2. Belangrijke vragen...3 2.1 Lichamelijke veranderingen...3

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Noach bouwt een ark Genesis 6-8 2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten

Nadere informatie

Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd. Beste mensen,

Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd. Beste mensen, Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd Liturgie: Welkom Gezang 172: 1,3,4 Begroeting Psalm 139: 1,2 Gebed Projektlied: Nieuw leven Kindernevendienst Schriftlezing:

Nadere informatie

Wat vraag ik aan mijn arts?

Wat vraag ik aan mijn arts? Wat vraag ik aan mijn arts? Tips voor in de spreekkamer gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Tijdens het consult 3 Uw voorbereiding 3 Informatie die u kunt geven aan uw arts 4 Vragen over het onderzoek 5

Nadere informatie

De beste zorg vinden? Zorg of ondersteuning nodig? PZP helpt! 2013/2014. Uw verzekering snel en digitaal regelen?

De beste zorg vinden? Zorg of ondersteuning nodig? PZP helpt! 2013/2014. Uw verzekering snel en digitaal regelen? 2013/2014 Zorg of ondersteuning nodig? PZP helpt! De beste zorg vinden? Uw verzekering snel en digitaal regelen? Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Inhoudsopgave 4 Uw verzekering snel en digitaal

Nadere informatie

Coördinatie van zorg. Test jezelf.

Coördinatie van zorg. Test jezelf. Coördinatie van zorg. Test jezelf. Pagina 1 Kun jij coördineren? Werk je planmatig en zorgvuldig? Ben je goed in samenwerken? Doe de testjes en kijk of jij een kei bent! 1. Coördineren Continuïteit en

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEW Huisartsenpraktijk Heino Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Heino zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken uitgevoerd.

Nadere informatie

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon Medischwetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Inhoud Inleiding 5 Medisch-wetenschappelijk onderzoek 6 Wat is medisch-wetenschappelijk onderzoek? Wat zijn proefpersonen? Wie

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Fries burgerpanel Fryslân inzicht

Fries burgerpanel Fryslân inzicht Fries burgerpanel Fryslân inzicht Wij gaan er van uit dat we zo lang mogelijk in onze eigen woonomgeving kunnen blijven. Wij gaan er van uit dat we zo lang mogelijk in onze eigen woonomgeving kunnen blijven.

Nadere informatie

Visiebijeenkomst Verpleegkundig leiderschap en professionaliteit. Patiëntgerichte zorg. 16 oktober 2018

Visiebijeenkomst Verpleegkundig leiderschap en professionaliteit. Patiëntgerichte zorg. 16 oktober 2018 Visiebijeenkomst Verpleegkundig leiderschap en professionaliteit Patiëntgerichte zorg 16 oktober 2018 Inhoudsopgave Introductie Een ervaring als patiënt én verpleegkundige: wat betekent dat? Interview

Nadere informatie

Welkom op de Spoed Eisende Hulp (SEH)

Welkom op de Spoed Eisende Hulp (SEH) Welkom op de Spoed Eisende Hulp (SEH) Welkom op de afdeling Spoed Eisende Hulp (SEH) van het St. Anna Ziekenhuis. Op deze afdeling zien we dagelijks dertig tot veertig patiënten. Een deel van deze patiënten

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG :

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Bijlage Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Interview: vragen gast : Levensgeschiedenis: Zie dossier Hoe vind

Nadere informatie

Stappenplan depressie

Stappenplan depressie Stappenplan depressie Vroegtijdige opsporing en behandeling van depressie bij zelfstandig wonende ouderen Stap 1: Screenen op depressie in de eerste lijn (kruis aan) GDS-2 1. Heeft u zich de afgelopen

Nadere informatie

Palliatieve sedatie Informatie voor patiënt en familie

Palliatieve sedatie Informatie voor patiënt en familie Palliatieve sedatie Informatie voor patiënt en familie U hebt met uw behandelend arts gesproken over palliatieve sedatie. In deze folder kunt u de belangrijkste dingen nog eens nalezen. Deze folder is

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

De patiënt als partner

De patiënt als partner De patiënt als partner De patiënt als partner De zoektocht van het UMC St Radboud Onder redactie van Lucien Engelen Houten 2012 Ó 2012 UMC St Radboud Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag

Nadere informatie

Analyserapport van de patiënten vragenlijsten over de huisarts: Knijnenburg

Analyserapport van de patiënten vragenlijsten over de huisarts: Knijnenburg Analyserapport van de patiënten vragenlijsten over de huisarts: Knijnenburg Datum aanmaak rapport:28-09-2017 1 Laatste ronde patiënten vragenlijsten huisarts Periode waarin ingevuld van: 1-4-2017 tot 1-7-2017

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen,

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen, Spreekpunten staatssecretaris De Vries van Defensie ter gelegenheid van de eerste deeltijdopleiding Middelbare Defensie Vorming te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank u wel kolonel Lambrichts,

Nadere informatie

D e. aan de. Bas Bloem en Jan Krem een missie. De Nijmeeg de zeggenschap in de radicaal verschuiven na. Mijnzorgnet geeft burgers

D e. aan de. Bas Bloem en Jan Krem een missie. De Nijmeeg de zeggenschap in de radicaal verschuiven na. Mijnzorgnet geeft burgers Mijnzorgnet geeft burgers D e aan de Bas Bloem en Jan Krem een missie. De Nijmeeg de zeggenschap in de radicaal verschuiven na Foto s: Reed/Bart Nijs Jan Kremer: Ik maak hier niet de dienst uit, ik lever

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

Hoe gaat het met je studie?

Hoe gaat het met je studie? 195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Les 5. In het ziekenhuis.

Les 5. In het ziekenhuis. http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Les 5. In het ziekenhuis. Wat leert u in deze les? Een gesprek in het ziekenhuis begrijpen. Woorden omschrijven. Welke vragen u kunt stellen in het ziekenhuis. Vragen

Nadere informatie