Wat kunt u verwachten van geneesmiddelen?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat kunt u verwachten van geneesmiddelen?"

Transcriptie

1 Wat kunt u verwachten van geneesmiddelen? Mogelijkheden geneesmiddelen bij interstitiële longaandoeningen (ild), waaronder longfibrose en sarcoïdose prof. dr. Marjolein Drent, longarts Hoogleraar interstitiële longaandoeningen, Afdeling Toxicologie, FHML, Universiteit Maastricht, president WASOG, voorzitter ild care foundation, ambassadeur Compassion for Care

2

3

4 Longkruid Longblaasjes O 2 + O 2 - Pulmonaria officialis L. Alveoli

5 Röntgenfoto en HRCT scan Gezond persoon Longfibrose patiënt

6 HRCT scan speelt belangrijke rol bij het vaststellen van longfibrose HRCT scan kenmerken van longfibrose Meyer KC. Management of interstitial lung disease in elderly patients. Curr Opin Pulm Dis 2012.

7 Biopsie: stukje longweefsel normaal longweefsel longfibrose

8 Behandeling meer dan geneesmiddelen

9 Effect van voeding en life style grapefruit antioxidanten roken alcohol

10 Transplantatie

11 Wat is sarcoïdose? spontane ontstekingen in organen/weefsels hyperactief immuunsysteem granuloomvorming (ophoping afweercellen) in organen hele lichaam kan erbij betrokken zijn: longen (90%) lymfesysteem (33%) ogen (25-50%) huid (20-30%) spieren en botten (15-25%) zenuwstelsel (neurosarcoïdose; 5-10%) hart (5-8%) Granuloom in een spier

12 Sarcoidosis in a gecko. Lancet 2005

13 Wat je niet kent, herken je niet Parabel van de zes blinde mannen en de olifant

14 Veel voorkomende klachten bij sarcoïdose koorts/verhoging gewichtsverlies oogklachten huidafwijkingen gewrichtsklachten spierpijn pijn op de borst inspanningsbeperking hoesten kortademigheid percentage Moeheidsklachten Geen moeheidsklachten Drent et al Eur Respir J 1999

15 Wat weten we van sarcoïdose? spontane ontstekingen in organen/weefsels hyperactief immuunsysteem granuloomvorming (ophoping afweercellen) overal in het lichaam allerlei triggers erfelijke aanleg: komt voor in families Granuloom in een spier

16 Sarcoïdose Samenvatting mutidisciplinaire benadering juiste diagnose vermijd schadelijke prikkels voorkomen is beter dan (niet) genezen juiste behandeling zoeken naar oorzaken en nieuwe therapiëen van groot belang

17

18 Wat weten we niet van sarcoïdose? waarom krijgt de een het wel en de ander niet? hoe vaak komt het voor in Nederland wat de kans is dat kinderen het krijgen? wat is de beste behandeling? Granuloom in een spier

19 Wat zal de toekomst brengen? oplossen wat is de oorzaak van sarcoïdose? hoe kunnen we sarcoïdose voorkomen? hoe kunnen we moeheid behandelen? wat is de beste behandeling? zoeken naar voorspellers van beloop Granuloom in een spier

20 Behandeling behandeling symptomatisch behandeling afhankelijk presentatie niet iedere patiënt behoeft medicatie anti-tnf-alfa therapie veelbelovend, maar kostbaar serieus nemen aandoening van groot belang

21 Patiëntenzorg patiënt

22

23 If you can dream it, you can do it WALT DISNEY

24 Patiënten management anno 2013 Personalized Medicine Innovatie organisatie multidisciplinaire benadering tele consulten consulten consulten op locatie Verbetering zorg deelname aan nieuwe ontwikkelingen Samenwerking

25 DNA the fingerprint of the 21 st century

26 Geneesmiddelen op maat zoeken naar de juiste medicatie vooraf mensen die niet reageren herkennen DNA onderzoek persoonlijke benadering

27 Alles wat u altijd al heeft willen weten over het gebruik van methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose

28

29

30 Investeren in zorg levert geld op en voorkomt onnodige onderzoeken en behandelingen Niet alleen is de vraag: wat kost het? maar ook wat levert het op? ziel en passie zakelijkheid

31 behandeling richten op verbeteren kwaliteit van leven lang niet altijd medicatie life style even zo belangrijk

32 Belangenvereniging Longfibrosepatiënten Nederland

33

34

35

Sarcoïdose. & de long

Sarcoïdose.  & de long Sarcoïdose & de long Sarcoïdose kan voorkomen in ieder orgaan van het lichaam. Bij de meeste patiënten zijn de llongen en/of de lymfeklieren aangedaan. www.sarcoidose.nl Functie van de longen De longen

Nadere informatie

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,

Nadere informatie

De volgende onderwerpen komen in deze folder aan bod:

De volgende onderwerpen komen in deze folder aan bod: Longfibrose In deze folder vindt u informatie over longfibrose. Als u na het lezen nog vragen heeft, dan kunt u daarop tijdens uw polikliniekafspraak terugkomen. De volgende onderwerpen komen in deze folder

Nadere informatie

Sarcoïdose. & het hart

Sarcoïdose.  & het hart Sarcoïdose & het hart Het hart kan op twee manieren door sarcoïdose zijn aangedaan: enerzijds doordat de sarcoidose in het hart optreedt en anderzijds als gevolg van longsarcoïdosew. Beide aandoeningen

Nadere informatie

Sarcoïdose. & medicijnen

Sarcoïdose.  & medicijnen Sarcoïdose & medicijnen Voor sarcoïdose bestaat geen specifiek geneesmiddel. Meestal gaat sarcoïdose binnen enkele jaren vanzelf over en naast regelmatige medische controles is vaak geen behandeling nodig.

Nadere informatie

Sarcoïdose. & de huid. Sarcoïdose van de huid komt bij 20 tot 35% van alle sarcoïdosepatiënten voor. Soms is een huidaandoening

Sarcoïdose.  & de huid. Sarcoïdose van de huid komt bij 20 tot 35% van alle sarcoïdosepatiënten voor. Soms is een huidaandoening Sarcoïdose & de huid Sarcoïdose van de huid komt bij 20 tot 35% van alle sarcoïdosepatiënten voor. Soms is een huidaandoening zelfs de enige klacht. Er zijn verschillende soorte n huid afwijkingen die

Nadere informatie

Sarcoïdose. & het gewricht. Gewrichtsklachten komen bij sarcoïdose veelvuldig voor. Hierbij ontstaan pijn en problemen met bewegen.

Sarcoïdose.  & het gewricht. Gewrichtsklachten komen bij sarcoïdose veelvuldig voor. Hierbij ontstaan pijn en problemen met bewegen. Sarcoïdose & het gewricht Gewrichtsklachten komen bij sarcoïdose veelvuldig voor. Hierbij ontstaan pijn en problemen met bewegen. www.sarcoidose.nl Wat is een gewricht? Een gewricht is een verbinding tussen

Nadere informatie

Sarcoïdose (ziekte van Besnier-Boeck-Schaumann)

Sarcoïdose (ziekte van Besnier-Boeck-Schaumann) Sarcoïdose (ziekte van Besnier-Boeck-Schaumann) Sarcoïdose is een aandoening, ook bekend onder de naam ziekte van Besnier-Boeck-Schaumann. Door de ziekte wordt het afweermechanisme ontregeld. Hoewel de

Nadere informatie

Sarcoïdose. & botontkalking

Sarcoïdose.  & botontkalking Sarcoïdose & botontkalking Botproblemen bij sarcoïdose kunnen ontstaan door de ziekte zelf en door langdurig medicijngebruik. Beide kunnen leiden tot botontkalking. www.sarcoidose.nl Wat zijn botten? Het

Nadere informatie

Sarcoïdose. Informatie voor de patiënt

Sarcoïdose. Informatie voor de patiënt Sarcoïdose Informatie voor de patiënt 2 Sarcoïdose Informatie voor de patiënt Deze brochure is een uitgave van de Sarcoïdose Belangenvereniging Nederland (SBN) Postbus 18 3860 AA Nijkerk (033) 24 71 467

Nadere informatie

Valorisatie. Inleiding. Resultaten

Valorisatie. Inleiding. Resultaten Valorisatie 145 146 Valorisatie Valorisatie Inleiding Sarcoïdose behoort tot de groep van de diffuse oftewel interstitiële longaandoeningen (ild). Anders dan de term interstitiële longaandoeningen doet

Nadere informatie

Sarcoïdose. & kinderwens

Sarcoïdose.  & kinderwens Sarcoïdose & kinderwens Sarcoïdose wordt met name vastgesteld bij mensen in de leeftijd van 20 tot 40 jaar. Het vraagstuk van erfelijkheid en kinderen is juist in deze leeftijdsfase van belang. www.sarcoidose.nl

Nadere informatie

Luchtwegen: luchtpijp. luchtwegen spirometrie. Longblaasjes: Alveolen longvolumes diffusie

Luchtwegen: luchtpijp. luchtwegen spirometrie. Longblaasjes: Alveolen longvolumes diffusie Interstitiële longziekten Prof. Dr. Guy Brusselle Dienst Longziekten UZ GENT BVP, 23/11/2013 Interstitiële longziekten (ILZ): Inleiding Kenmerken overzicht ILZ met gekende oorzaken ILZ met ongekende oorzaken:

Nadere informatie

Biobank voor Interstitiële Longziekten. Marjolijn Struik Biobank Coördinator

Biobank voor Interstitiële Longziekten. Marjolijn Struik Biobank Coördinator Biobank voor Interstitiële Longziekten Marjolijn Struik Biobank Coördinator Interstitiële Longziekten Zeldzame longziekten >100 diagnoses Sarcoïdose Longfibrose ±20.000 patiënten in Nederland Oorzaak vaak

Nadere informatie

Sarcoïdose informatie voor de patiënt

Sarcoïdose informatie voor de patiënt Sarcoïdose informatie voor de patiënt Sarcoïdose informatie voor de patiënt Deze brochure is een uitgave van de Sarcoïdose Belangenvereniging Nederland (SBN) Postbus 18 3860 AA Nijkerk (033) 24 71 467

Nadere informatie

Oorzaken. Klachten en verschijnselen

Oorzaken. Klachten en verschijnselen Bronchiëctasieën De dokter heeft vastgesteld dat u bronchiëctasieën heeft. In deze folder krijgt u informatie over wat bronchiëctasieën, de oorzaken, klachten en de behandeling inhouden. Bronchiëctasieën

Nadere informatie

Sarcoïdose. & vermoeidheid. Vermoeidheid is één van de belangrijkste klachten bij sarcoïdose.

Sarcoïdose.  & vermoeidheid. Vermoeidheid is één van de belangrijkste klachten bij sarcoïdose. Sarcoïdose & vermoeidheid Vermoeidheid is één van de belangrijkste klachten bij sarcoïdose. www.sarcoidose.nl Iedereen kent het gevoel van vermoeidheid. Na inspanning, aan het eind van de dag. Hoewel iedereen

Nadere informatie

LONGGENEESKUNDE. St. Antonius Expertisecentrum voor Interstitiële Longziekten

LONGGENEESKUNDE. St. Antonius Expertisecentrum voor Interstitiële Longziekten LONGGENEESKUNDE St. Antonius Expertisecentrum voor Interstitiële Longziekten St. Antonius Expertisecentrum voor Interstitiële Longziekten De term interstitiële longziekten is een verzamelnaam voor meer

Nadere informatie

Sarcoïdose. & zenuwstelsel

Sarcoïdose.  & zenuwstelsel Sarcoïdose & zenuwstelsel Sarcoïdose kan in bijna elk orgaan voorkomen. Bij 5 tot 15% van alle patiënten met sarcoïdose treedt de ziekte op ergens in het zenuwstelsel. Dit heet ook wel neurosarcoïdose.

Nadere informatie

LONGGENEESKUNDE. Sarcoïdose. (ziekte van Besnier-Boeck)

LONGGENEESKUNDE. Sarcoïdose. (ziekte van Besnier-Boeck) LONGGENEESKUNDE Sarcoïdose (ziekte van Besnier-Boeck) Sarcoïdose (ziekte van Besnier-Boeck) In deze folder vindt u informatie over sarcoïdose. Deze informatie is bedoeld als aanvulling op de uitleg die

Nadere informatie

Longontsteking (pneumonie)

Longontsteking (pneumonie) Longontsteking (pneumonie) In deze folder informeren wij u over wat een longontsteking is, hoe de behandeling verloopt en welke adviezen er zijn om uw herstel te bevorderen. Wat is een longontsteking?

Nadere informatie

Voorlichting patiënten en andere belanghebbenden 3. Innovatie 3. Preventie 3. Bestuur en medewerker 4. Raad van bestuur 4. Raad van toezicht 4

Voorlichting patiënten en andere belanghebbenden 3. Innovatie 3. Preventie 3. Bestuur en medewerker 4. Raad van bestuur 4. Raad van toezicht 4 jaarverslag 2014 Inhoudsopgave Missie 3 Voorlichting patiënten en andere belanghebbenden 3 Onderzoek 3 Innovatie 3 Preventie 3 Bestuur en medewerker 4 Raad van bestuur 4 Raad van toezicht 4 Accountantscontrole

Nadere informatie

Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen?

Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Zaterdag 8 oktober Ziekenhuis Gelderse Vallei Dr. Ronald Walhout, cardioloog Drs. Jeroen Verheul, longarts Het normale hart De normale longen Rechter long

Nadere informatie

Idiopathische longfibrose. Informatie voor mensen met idiopathische longfibrose en hun familieleden.

Idiopathische longfibrose. Informatie voor mensen met idiopathische longfibrose en hun familieleden. Idiopathische longfibrose Informatie voor mensen met idiopathische longfibrose en hun familieleden. Idiopathische longfibrose is een progressieve ziekte van de longen. In deze brochure vindt u een overzicht

Nadere informatie

Diabetes. Inhoud. In Nederland hebben ongeveer 750.000 mensen diabetes. Van die 750.000 weten 200.000 personen niet dat ze de ziekte hebben.

Diabetes. Inhoud. In Nederland hebben ongeveer 750.000 mensen diabetes. Van die 750.000 weten 200.000 personen niet dat ze de ziekte hebben. Zorg bij diabetes Inhoud Vormen van diabetes 4 Klachten en symptomen 5 Oorzaken 6 Behandeling 7 Leven met diabetes 8 Meer informatie 9 Wat kan Kring-apotheek voor jou betekenen? 10 Diabetes Diabetes is

Nadere informatie

Diabetes. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Diabetes. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Diabetes Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Diabetes 3 Vormen van diabetes 4 Type1 4 Type2 4 Klachten en symptomen 5 Type1 5 Type2 5 Oorzaken 6 Behandeling

Nadere informatie

Wat is een longontsteking?

Wat is een longontsteking? Longontsteking Wat is een longontsteking? Een longontsteking is een infectie van de longblaasjes en het omliggende weefsel. De infectie kan veroorzaakt worden door een bacterie of een virus, die u via

Nadere informatie

Luchtgenoten. Wie zijn wij

Luchtgenoten. Wie zijn wij Luchtgenoten Luchtgenoten Met deze folder wil de patiëntenvereniging Luchtgenoten zich aan u voorstellen: wie zijn wij en wat kunnen wij u bieden. Ook wordt vermeld waar u terecht kunt voor nadere informatie

Nadere informatie

wel persoonlijk genoeg?

wel persoonlijk genoeg? Is personalised medicine binnen ILD wel persoonlijk genoeg? Interstitiële longaandoeningen (ILD) zijn relatief zeldzaam en kunnen het leven van de patiënt enorm veranderen. Het afstemmen van de zorg op

Nadere informatie

MPA - Microscopische PolyAngiitis

MPA - Microscopische PolyAngiitis Informatie uit deze brochure mag vrijelijk worden overgenomen onder de voorwaarde dat als bronvermelding duidelijk wordt aangegeven: -. INHOUD INLEIDING... 2 SYMPTOMEN... 2 LUCHTWEGEN... 2 LONGEN... 2

Nadere informatie

1. cilindrische bronchiëctasieën (de mildste vorm) : de bronchiën zijn vergroot en cilindrisch (zie plaatje 2).

1. cilindrische bronchiëctasieën (de mildste vorm) : de bronchiën zijn vergroot en cilindrisch (zie plaatje 2). Bronchiëctasieën De arts heeft vastgesteld dat u bronchiëctasieën heeft. In deze folder krijgt u informatie over wat bronchiëctasieën zijn, de oorzaken en de klachten en wat de behandeling in kan houden.

Nadere informatie

Probleem 1 11-12-13. Ontwikkelingen bij Alzheimer. Dementie! Meer dan een hersenziekte! Dementie op Google afbeeldingen

Probleem 1 11-12-13. Ontwikkelingen bij Alzheimer. Dementie! Meer dan een hersenziekte! Dementie op Google afbeeldingen Dementie op Google afbeeldingen Dementie Meer dan een hersenziekte Prof Frans Verhey Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Dementie: een hersenziekte Ziekte van Alzheimer Meest

Nadere informatie

middel erger dan de kwaal...

middel erger dan de kwaal... Deprimerende werking van een antidepressivum: middel erger dan de kwaal... Geneesmiddelen hebben als doel klachten te verlichten en ziektes te behandelen. Niet iedereen reageert hetzelfde op de voorgeschreven

Nadere informatie

Opname en ontslag bij COPD

Opname en ontslag bij COPD Opname en ontslag bij COPD Inleiding U bent opgenomen op de afdeling Longziekten met COPD-gerelateerde klachten. In deze brochure krijgt u informatie over de aandoening maar ook over de behandeling tijdens

Nadere informatie

Diagnostiek en behandeling COPD

Diagnostiek en behandeling COPD Diagnostiek en behandeling COPD Chronische obstructieve longaandoening Algemene informatie U bent verwezen naar het Laurentius ziekenhuis Naar aanleiding van verwijzing door uw huisarts bent u ingepland

Nadere informatie

Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens

Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het

Nadere informatie

Sarcoïdose en topreferente zorg: behandeladvies op maat via coaching op afstand

Sarcoïdose en topreferente zorg: behandeladvies op maat via coaching op afstand Sarcoïdose en topreferente zorg: behandeladvies op maat via coaching op afstand Voor zeldzamere ziektebeelden met een complexe presentatie en behandeling, zoals sarcoïdose, geldt dat de behoefte aan topreferente

Nadere informatie

Polymyositis/ dermatomyositis. informatie voor patiënten

Polymyositis/ dermatomyositis. informatie voor patiënten Polymyositis/ dermatomyositis informatie voor patiënten INLEIDING Deze informatiefolder licht toe wat polymyositis of dermatomyositis is, wat de symptomen zijn en hoe de behandeling verloopt. Omdat het

Nadere informatie

Interstitiële longziekten Onderzoek.

Interstitiële longziekten Onderzoek. Interstitiële longziekten Onderzoek www.nwz.nl Inhoud Wat zijn interstitiële longziekten? 3 Onderzoeken 3 Afspraak longarts 5 Uw vragen 6 Notities 7 2 U heeft mogelijk een zogenoemde interstitiële longziekte.

Nadere informatie

Diagnose longfibrose. en dan... Belangenvereniging Longfibrosepatiënten Nederland

Diagnose longfibrose. en dan... Belangenvereniging Longfibrosepatiënten Nederland Diagnose longfibrose en dan... Belangenvereniging Longfibrosepatiënten Nederland Voorwoord De Belangenvereniging Longfibrosepatiënten Nederland is in januari 2001 opgericht. Zij heeft zich ten doel gesteld

Nadere informatie

ZORGPAD SYSTEMISCHE SCLEROSE FRANCISCUS GASTHUIS

ZORGPAD SYSTEMISCHE SCLEROSE FRANCISCUS GASTHUIS ZORGPAD SYSTEMISCHE SCLEROSE FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Het Zorgpad Systemische Sclerose is speciaal ontwikkeld voor patiënten bij wie de diagnose Systemische Sclerose bijna zeker is of al aanwezig

Nadere informatie

LONGGENEESKUNDE. Longontsteking BEHANDELING

LONGGENEESKUNDE. Longontsteking BEHANDELING LONGGENEESKUNDE Longontsteking BEHANDELING Longontsteking U bent in het ziekenhuis opgenomen vanwege een longontsteking. Maar wat is dat precies en wat kunnen we ertegen doen? In deze folder vindt u de

Nadere informatie

De behandeling van sarcoïdose: een stapsgewijze benadering

De behandeling van sarcoïdose: een stapsgewijze benadering De behandeling van sarcoïdose: een stapsgewijze benadering Bij de behandeling van sarcoïdose zijn de volgende drie vragen met name van belang: welke patiënten hebben behandeling nodig, waarmee dienen deze

Nadere informatie

Genitale psoriasis Radboud universitair medisch centrum

Genitale psoriasis Radboud universitair medisch centrum Genitale psoriasis Genitale psoriasis: een verborgen huidaandoening Psoriasis Psoriasis is een veel voorkomende, niet-besmettelijke huidaandoening met scherp begrensde, schilferende, rode plekken. Ongeveer

Nadere informatie

Rol van erfelijkheid bij ILD:

Rol van erfelijkheid bij ILD: Rol van erfelijkheid bij ILD: van wetenschap naar klinische toepassing Interstitiële longaandoeningen(ild), zoals bijvoorbeeld sarcoïdose en longfibrose, zijn zeldzame aandoeningen. Deze ziektes komen

Nadere informatie

jaarverslag foundation

jaarverslag foundation jaarverslag 2017 foundation Inhoudsopgave Missie 3 Voorlichting patiënten en andere belanghebbenden 3 Onderzoek 3 Innovatie 3 Preventie 3 Bestuur en medewerker 4 Raad van bestuur en Raad van toezicht 4

Nadere informatie

Samen in de lucht. Het kind met de piepende ademhaling. Guido Bothof, kinderarts i.o.

Samen in de lucht. Het kind met de piepende ademhaling. Guido Bothof, kinderarts i.o. Samen in de lucht Het kind met de piepende ademhaling Guido Bothof, kinderarts i.o. Wat is een piepende ademhaling? - Ouders gebruiken piepen o.a. om moeite met ademhaling en hoorbare ademhaling aan te

Nadere informatie

Medische Publieksacademie 4 maart 2019

Medische Publieksacademie 4 maart 2019 4 maart 2019 YouTube 1 Ontwikkelingen in de longkankerzorg Dr. Ben Venmans, longarts Dr. Wouter van Geffen, longarts Frits Mostert, persvoorlichter MCL, moderator Programma 19.30 uur Dr. Ben Venmans: Longkanker:

Nadere informatie

Methotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn MDL

Methotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn MDL Methotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn MDL Inhoudsopgave Algemeen...4 Werking...4 Gebruik...5 Bijwerkingen...6 Foliumzuur...6 Aanvullende informatie...7 Zwangerschap en borstvoeding...7 Tot slot...8

Nadere informatie

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn

Nadere informatie

Buikwandpijnsyndroom Soms wordt in plaats van ACNES de Nederlandse term buikwandpijnsyndroom gebruikt.

Buikwandpijnsyndroom Soms wordt in plaats van ACNES de Nederlandse term buikwandpijnsyndroom gebruikt. ACNES Wat is ACNES? ACNES is een aandoening waarbij kinderen en volwassenen last hebben van hevige buikpijnklachten aan een kant van de buik als gevolg van afknelling van een zenuwtakje in de huid van

Nadere informatie

Op de bres voor arbeidshygiëne!

Op de bres voor arbeidshygiëne! Op de bres voor arbeidshygiëne! NVvA 19 maart 2015 Workshop J Op de bres voor arbeidshygiëne! NVvA 19 maart 2015 Workshop J Drie kwarts - maat Deel 1 Deel 2 Deel 3 Gezondheidsbewaking Jos Rooijackers,

Nadere informatie

Samenvatting. Overzicht bevindingen

Samenvatting. Overzicht bevindingen Samenvatting 135 136 Samenvatting Samenvatting Sarcoïdose is een multisysteemaandoening, welke gekenmerkt wordt door ontstekingsactiviteit met de vorming van niet verkazende granulomen. Granulomen zijn

Nadere informatie

De reumatoloog. Ziekenhuis Gelderse Vallei

De reumatoloog. Ziekenhuis Gelderse Vallei De reumatoloog Ziekenhuis Gelderse Vallei Inhoud Inleiding 3 Reumatische ziekten 3 Artritis 3 Bindweefselziekten of systeemziekten 3 Artrose 3 Weke delen-reuma 3 Pijnsyndromen 4 De reumatoloog 4 Onderzoek

Nadere informatie

Het is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet.

Het is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet. Werkstuk door een scholier 1583 woorden 23 april 2011 4,9 12 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn KANKER: Ik ga vandaag mijn spreekbeurt houden over kanker om twee redenen. De eerste is dat iedereen kanker

Nadere informatie

Behandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl

Behandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl Behandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl Wikken en wegen Wat is de beste behandeling? Beste behandeling? Grootste kans op genezing..

Nadere informatie

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis

Methotrexaat bij reumatische aandoeningen. Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Methotrexaat bij reumatische aandoeningen Maatschap Interne Geneeskunde IJsselland Ziekenhuis Inleiding U heeft van uw behandelend arts het medicijn methotrexaat voorgeschreven gekregen. Om dit medicijn

Nadere informatie

MCTD (mixed connective tissue disease)

MCTD (mixed connective tissue disease) MCTD (mixed connective tissue disease) Wat is MCTD? MCTD is een zeldzame systemische auto-immuunziekte. Ons afweersysteem (= immuunsysteem) beschermt ons tegen lichaamsvreemde indringers, zoals o.a. bacteriën

Nadere informatie

Zeldzame juveniele primaire systemische vasculitis

Zeldzame juveniele primaire systemische vasculitis https://www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Zeldzame juveniele primaire systemische vasculitis Versie 2016 2. DIAGNOSE EN THERAPIE 2.1 Wat voor types vasculitis zijn er? Hoe wordt vasculitis

Nadere informatie

Longfibrose is in het algemeen een ernstige,

Longfibrose is in het algemeen een ernstige, Longfibrose: stand van zaken DR. M. DRENT, LONGARTS, ACADEMISCH ZIEKENHUIS MAASTRICHT, PROF. DR. A. BAST, AFDELING FARMACOLOGIE EN TOXICOLOGIE, UNIVERSITEIT MAASTRICHT Longfibrose is in het algemeen een

Nadere informatie

Maag-,darm- en leverziekten. Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa

Maag-,darm- en leverziekten. Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa Afdeling: Onderwerp: Maag-,darm- en leverziekten Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik

Nadere informatie

Samenvatting van dr. J.J. Koornstra (maag-darm-leverarts) en prof. dr. R.M.W.Hofstra

Samenvatting van dr. J.J. Koornstra (maag-darm-leverarts) en prof. dr. R.M.W.Hofstra Medische Publieksacademie UMCG Thema: Dikkedarmkanker Samenvatting van dr. J.J. Koornstra (maag-darm-leverarts) en prof. dr. R.M.W.Hofstra (moleculair geneticus). Dikkedarmkanker is één van de meest voorkomende

Nadere informatie

De longverpleegkundige

De longverpleegkundige De longverpleegkundige Algemeen U bent door uw longarts verwezen naar de longverpleegkundige. Een longverpleegkundige is een verpleegkundige, die zich heeft gespecialiseerd in astma en COPD (chronische

Nadere informatie

De ziekte van Graves

De ziekte van Graves De ziekte van Graves ZIEKTE VAN GRAVES Wat is de ziekte van Graves? De ziekte van Graves is een ziekte aan de schildklier, waarbij ons eigen afweersysteem antilichamen maakt, waardoor een te snel werkende

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/44702 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Von Bartheld, M.B. Title: Advancements in pulmonary endosonography : the new standard

Nadere informatie

Methotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn

Methotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn Methotrexaat (MTX) bij de ziekte van Crohn Uw behandelend arts en/of verpleegkundige specialist heeft met u gesproken over het gebruik van Methotrexaat (MTX). In deze folder krijgt u informatie over de

Nadere informatie

Behandeling met methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose

Behandeling met methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose Behandeling met methotrexaat (MTX) bij sarcoïdose U heeft in overleg met uw behandelend arts besloten dat u het medicijn methotrexaat (MTX) gaat gebruiken bij de behandeling van sarcoïdose. Deze folder

Nadere informatie

Wat is COPD? 1 van

Wat is COPD? 1 van Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen

Nadere informatie

Samenvatting proefschrift Dirk-Jan Slebos

Samenvatting proefschrift Dirk-Jan Slebos Samenvatting proefschrift Dirk-Jan Slebos Pathophysiology and airway inflammation in Bronchiolitis Obliterans after lung transplantation Promotie 12 november 2003 Rijksuniversiteit Groningen Promotor:

Nadere informatie

Inleiding Wat is Methotrexaat? Voor welke patiënten is Methotrexaat geschikt? Wanneer mag Methotrexaat niet gebruikt worden?

Inleiding Wat is Methotrexaat? Voor welke patiënten is Methotrexaat geschikt? Wanneer mag Methotrexaat niet gebruikt worden? METHOTREXAAT 1173 Inleiding In deze folder vindt u informatie over de werking en bijwerkingen van Methotrexaat. De folder is bedoeld voor psoriasispatiënten die behandeld worden met Methotrexaat. Wat is

Nadere informatie

Samenvatting. Weergave van de belangrijkste bevindingen

Samenvatting. Weergave van de belangrijkste bevindingen Samenvatting 153 154 Samenvatting Samenvatting Sarcoïdose is een multisysteem aandoening waarvan de oorzaak nog onbekend is. De ziekte wordt gekarakteriseerd door ontstekingsactiviteit en vorming van granulomen.

Nadere informatie

LONGGENEESKUNDE. De longverpleegkundige astma en COPD

LONGGENEESKUNDE. De longverpleegkundige astma en COPD LONGGENEESKUNDE De longverpleegkundige astma en COPD De longverpleegkundige astma en COPD U bent door uw longarts doorverwezen naar het spreekuur van de longverpleegkundige. De longverpleegkundige is gespecialiseerd

Nadere informatie

Wegener en Medicijnen. Karin de Leest Apotheker. FWS - Landelijke Dag 2009

Wegener en Medicijnen. Karin de Leest Apotheker. FWS - Landelijke Dag 2009 en Medicijnen Karin de Leest Apotheker FWS - Landelijke Dag 2009 Vasculitis en ANCA Geneesmiddelen ( bijwerkingen en interacties ) Vragen Vasculitis Ontsteking van de bloedvaten Slechtere bloedvoorziening

Nadere informatie

Wil je meer weten over OPS, hieronder vind je de volgende onderwerpen:

Wil je meer weten over OPS, hieronder vind je de volgende onderwerpen: Wil je meer weten over OPS, hieronder vind je de volgende onderwerpen:. Een OPS patiënt. Wat is OPS en klachtenlijst? Oorzaken van OPS. Waar komt dat gif terecht? Natuurlijke ontgifting. Bioresonantie

Nadere informatie

EWINGSARCOOM KANKERCENTRUM

EWINGSARCOOM KANKERCENTRUM EWINGSARCOOM KANKERCENTRUM WAT VINDT U IN DEZE BROCHURE 01 Inleiding 3 02 Wat is een Ewingsarcoom? 3 03 Wat zijn de mogelijke klachten bij een Ewingsarcoom? 4 04 Komt een Ewingsarcoom vaak voor? 5 05 Wat

Nadere informatie

POLYMYALGIA RHEUMATICA (PMR) FRANCISCUS GASTHUIS

POLYMYALGIA RHEUMATICA (PMR) FRANCISCUS GASTHUIS POLYMYALGIA RHEUMATICA (PMR) FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding U heeft van uw reumatoloog te horen gekregen dat u Polymyalgia Rheumatica (PMR) heeft. In deze folder vindt u algemene informatie over PMR. Mogelijk

Nadere informatie

Valorisatie. Inleiding

Valorisatie. Inleiding Valorisatie 143 Valorisatie Inleiding Sarcoïdose is een stoornis van het afweersysteem. Het is een multisysteemaandoening, die gekenmerkt wordt door ontstekingsactiviteit met de vorming van niet verkazende

Nadere informatie

Sarcoïdose. & het oog

Sarcoïdose.  & het oog Sarcoïdose & het oog Sarcoïdose kan voorkomen in ieder orgaan van het lichaam. Ook in het oog. Ongeveer de helft van alle sarcoïdosepatiënten krijgt oogklachten, uiteenlopend van droge ogen tot een ontsteking.

Nadere informatie

Methotrexaat. Poli Reumatologie

Methotrexaat. Poli Reumatologie 00 Methotrexaat Poli Reumatologie 1 U heeft in overleg met uw arts besloten Methotrexaat te gaan gebruiken. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u na het lezen nog vragen dan kunt

Nadere informatie

Behandeling met inflectra bij sarcoïdose

Behandeling met inflectra bij sarcoïdose Behandeling met inflectra bij sarcoïdose In overleg met uw arts gaat u het medicijn inflectra gebruiken vanwege sarcoïdose. In deze folder leest u meer over deze behandeling. Neem altijd uw verzekeringsgegevens

Nadere informatie

Sarcoïdose en interstitiële longziekten in het MCH-Bronovo. Copyright Dr M.J. Overbeek

Sarcoïdose en interstitiële longziekten in het MCH-Bronovo. Copyright Dr M.J. Overbeek Sarcoïdose en interstitiële longziekten in het MCH-Bronovo Dr. R. Nocker Longarts Dr. R. vd Heijde Longarts Dr. M.J. Overbeek Longarts J. de Bruijn Verpleegkundig specialist ILD/sarcoïdose C. Van Ree

Nadere informatie

De oorzaak van idiopathische pulmonale fibrose. Pirfenidone behandeling bij IPF: ervaringen in het Erasmus MC

De oorzaak van idiopathische pulmonale fibrose. Pirfenidone behandeling bij IPF: ervaringen in het Erasmus MC Pirfenidone behandeling bij IPF: ervaringen in het Erasmus MC Vroege studies naar medicamenteuze behandeling van idiopathische pulmonale fibrose (IPF) waren vooral gericht op corticosteroïden en andere

Nadere informatie

Anamneseformulier. Natuurgeneeskundig Centrum Samenwerken aan gezondheid. Naam Geboortedatum Adres Postcode & Woonplaats Telefoon e-mail Beroep

Anamneseformulier. Natuurgeneeskundig Centrum Samenwerken aan gezondheid. Naam Geboortedatum Adres Postcode & Woonplaats Telefoon e-mail Beroep Samenwerken aan gezondheid Pagina 1 van 5 Anamneseformulier Naam Geboortedatum Adres Postcode & Woonplaats Telefoon e-mail Beroep Lengte Gebruikt u medicijnen? Graag naam geneesmiddel en dosering opschrijven.

Nadere informatie

Longgeneeskunde. Methotrexaat.

Longgeneeskunde. Methotrexaat. Longgeneeskunde Methotrexaat www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LON034 / Methotrexaat / 11-08-2017 2 Methotrexaat In overleg met uw longarts

Nadere informatie

Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar

Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar Methotrexaat bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van

Nadere informatie

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS

METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS METHOTREXAAT BIJ REUMATISCHE AANDOENINGEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bestemd voor patiënten (en hun naasten) die door de behandelend arts methotrexaat voorgeschreven hebben gekregen.

Nadere informatie

Reumapoli. Havenziekenhuis. Diagnose en behandeling

Reumapoli. Havenziekenhuis. Diagnose en behandeling Reumapoli Diagnose en behandeling Vroeg opsporen en behandelen van reuma is belangrijk. Mensen met klachten die de huisarts of specialist verdacht vindt voor gewrichtsontsteking/reuma, zien we daarom graag

Nadere informatie

Wat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey. Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg

Wat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey. Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Wat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Dementie Veel meer dan een geheugenprobleem Toenemende afhankelijkheid

Nadere informatie

Methotrexaat (MTX) Medicatie. Poli Reumatologie

Methotrexaat (MTX) Medicatie. Poli Reumatologie 00 Methotrexaat (MTX) Medicatie Poli Reumatologie 1 U heeft in overleg met uw arts besloten Methotrexaat te gaan gebruiken. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft u na het lezen nog

Nadere informatie

OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten

OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten Diagnostiek van osteoporose en het verbeteren van de therapietrouw bij patiënten met osteoporose na een recente fractuur Wat als u nog vragen heeft? Mocht u na het

Nadere informatie

Kanker. Inleiding. Wat is kanker. Hoe ontstaat kanker

Kanker. Inleiding. Wat is kanker. Hoe ontstaat kanker Kanker Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat veel mensen niet weten wat kanker precies inhoud en ik zelf er ook meer van wil weten omdat mijn oma er in de zomervakantie aan gestorven is. Dat je

Nadere informatie

Inhoudsopgave 2 BELEIDSPLAN ILD CARE FOUNDATION

Inhoudsopgave 2 BELEIDSPLAN ILD CARE FOUNDATION Beleidsplan Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Missie 3 3. Beleid 3 3.1 Te verrichten werkzaamheden van de ild care foundation 3 3.1.1 Zorgverlening en toegankelijkheid beste zorg 4 Personalized medicine:

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. De ziekte van Unverricht Lundborg

Kinderneurologie.eu.   De ziekte van Unverricht Lundborg De ziekte van Unverricht Lundborg Wat is de ziekte van Unverricht Lundborg? De ziekte van Unverricht Lundborg is een erfelijke vorm van epilepsie die gekenmerkt wordt door myocloniëen, kortdurende schokjes

Nadere informatie

RS-virus. Afdeling kindergeneeskunde Locatie Veldhoven

RS-virus. Afdeling kindergeneeskunde Locatie Veldhoven RS-virus Afdeling kindergeneeskunde Locatie Veldhoven Inleiding Uw kind heeft een infectie met het Respiratoir Syncytieel virus. Dit wordt afgekort tot het RS-virus. De arts heeft u al het een en ander

Nadere informatie

BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald.

BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. Het ziektebeeld Wat zijn bronchiëctasieën? Bronchiëctasieën zijn

Nadere informatie

jaarverslag foundation

jaarverslag foundation jaarverslag 2018 foundation Inhoudsopgave Interstitiële longaandoeningen 3 Missie ild care foundation 3 Voorlichting en informatiemateriaal 3 Cursussen en nascholing 3 Onderzoek 3 Innovatie 3 Preventie

Nadere informatie

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,

Nadere informatie

Sympatische Reflex Dystrofie (SRD)

Sympatische Reflex Dystrofie (SRD) Sympatische Reflex Dystrofie (SRD) Elk jaar worden er in Nederland 8000 nieuwe gevallen gemeld van mensen die, nadat ze bijvoorbeeld hun arm of been hebben gestoten, plotseling last krijgen van iets wat

Nadere informatie

Methotrexaat. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Bij reumatische aandoeningen

Methotrexaat. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Bij reumatische aandoeningen Methotrexaat Bij reumatische aandoeningen In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten dat u in verband met reumatische klachten, Methotrexaat zult gaan gebruiken. Deze folder geeft informatie over

Nadere informatie