Papier - Algemene inleiding Papyrus en Japans papier door Wilma Papier, geschiedenis en fabricage door Bert. 21 april 2013 B OEKBINDERIJ PAPYRUS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Papier - Algemene inleiding Papyrus en Japans papier door Wilma Papier, geschiedenis en fabricage door Bert. 21 april 2013 B OEKBINDERIJ PAPYRUS"

Transcriptie

1 Algemene inleiding Papyrus en Japans papier door Wilma Papier, geschiedenis en fabricage door Bert

2 Algemene inleiding

3 Papyrus en Japans papier door Wilma

4 Papier

5 Papier kort historisch overzicht

6 100 na Chr. T sai Lun

7 800 na Chr. Arabieren brachten het papier naar N. Afrika Grondstoffen: hennep en linnen

8 Omstreeks 1200 komt de witte kunst naar Europa (Spanje [Xativa] en met name Frankrijk en Italië) 1390 eerste papiermolen in Duitsland 1586 eerste papiermolen in Nederland (Dordrecht)

9 Door de uitvinding van de drukkunst met losse letters stijgt de vraag naar papier

10 Door de uitvinding van de drukkunst met losse letters stijgt de vraag naar papier 1799 Robert (Fr) bouwt de eerste papiermachine

11 Grondstof was nog steeds: lompen, voornamelijk katoen, linnen en hennep

12 1870 Fr. Gottlob Keller (CH) ontdekt dat cellulose door miel van chemisch (kook)proces kan worden vrijgemaakt

13 Algemene fabricageproces: Papierfabricage Eigenschappen

14 Papierfabricage Papiergrondstoffen Stofvoorbereiding Fabricage (Papiermachine) Afwerking

15 Grondstoffen Vezels Hulpstoffen Water Coating (gestreken papier)

16 Vezels Grassoorten Suikerriet Bamboe Esparto Katoen/Vlas/Jute % Hout %

17 Hout Cellulose (55-75%) Lignine (20-30%) Oplosbare stoffen en zouten (5-10%) Soorten: Naaldhout (vezel = dik en lang) Loofhout (vezel =dun en kort)

18 Houthoudend papier wordt gemaakt van: HOUT Houtvrij papier wordt gemaakt van: HOUT

19 Houthoudend papier Hout vermalen Lignine blijft

20 Houthoudend papier Voordelen Geen chemicaliën Bleken zonder chloor Hoog rendement

21 Houthoudend papier Nadelen Hoog energieverbruik (mechanisch) Beperkte sterkte Lage witheid Snelle vergeling

22 Houtvrij papier Kookproces verwijdering lignine (95%) Verwijdering restant door bleking

23 Houtvrij papier Voordelen Goede vezelkwaliteit Sterke vezels Goede houdbaarheid Hoge witheid Minder vergeling

24 Houtvrij papier Nadelen Klein rendement Bleken met chloor Lagere opaciteit

25 Papierpulp Mechanische pulp Mechanisch Thermo-mechanisch Chemisch thermo-mechanisch Chemische pulp Sulfaat proces Sulfiet proces

26 Papierpulp Mechanische pulp vet malen (fibrileren) droog malen (knippen) Beweegbaar mes vezel Beweegbaar Vast mes Beweegbaar mes vezel Vast mes vezel Vast mes Beweegbaar mes vezel mes Vast mes

27 Papierpulp Chemische pulp Sulfaat proces Sulfiet proces Houtsnippers worden gekookt in chemische mielen die de lignine afbreekt en zo de vezel ontsluit.

28 Papierpulp Bleken Chloor Zuurstof (verrijkt) Waterstofperoxide

29 Grondstofvoorbereiding Beweegbaar mes vezel Beweegbaar mes vezel Refining Vast mes Beweegbaar mes vezel Vast mes Vast mes Beweegbaar mes vezel Vast mes Vulstoffen Kleurstoffen Bindmielen

30 Tussenstand Houtslijp of cellulose Sulfaat of sulfiet gekookt Bleekproces Hulpstoffen Vulstoffen Toevoegingen Bindmielen

31 Fabricageproces Pulpmengsel (99% water) Op zeefdoek Tot 18 mm dik 80% vocht

32

33

34

35 Fabricageproces Perspartij Viltdoek Verdere droging en structuurbestendiging Aan het einde 50% vocht

36 BOEKBINDERIJ Papier -

37 BOEKBINDERIJ Papier -

38 Fabricageproces Droging Door verdamping Met behulp van met stoom verhitte walsen Aan het einde 5% vocht

39 Fabricageproces Droging Door verdamping Met behulp van met stoom verhitte walsen Aan het einde 5% vocht

40 Fabricageproces Aan het einde 5% vocht Belangrijk in verband met de verdere verwerking. Deze zal in de meeste gevallen geschieden in een omgeving met een relatieve vochtigheid van 50%. Verandering heeft grote gevolgen voor de vorm en het gedrag van papier Steeds goed verpakken is de boodschap.

41

42 Fabricageproces Eventueel machine veredeling Strijklaag aanbrengen Kalanderen

43 Fabricageproces Eventueel machine veredeling Strijklaag aanbrengen

44 Fabricageproces Eventueel machine veredeling Strijklaag aanbrengen

45 Fabricageproces Eventueel machine veredeling Strijklaag aanbrengen

46 Fabricageproces Eventueel machine veredeling Strijklaag aanbrengen Kalanderen

47

48 Fabricageproces Nabewerken (kalanderen)

49 Fabricageproces Nabewerken (optie) Omrollen

50 Fabricageproces Nabewerken (optie) Omrollen Snijden

51 Fabricageproces Nabewerken (optie) Omrollen Snijden Verpakken

52 Eigenschappen

53 Eigenschappen Witheid

54 Eigenschappen Opaciteit Opacus (=schaduw) Mate van ONdoorschijnendheid Uitgedrukt in %

55 Eigenschappen Opaciteit

56 Eigenschappen Glans (glad = glans Þ)

57 Eigenschappen Glans (ruw = glans à)

58 Eigenschappen Gladheid

59 Eigenschappen Gladheid heeft invloed op: Drukresultaat Invoerproblemen (glasplaateffect)

60 Eigenschappen Gladheid heeft invloed op: Drukresultaat Invoerproblemen (glasplaateffect) Deformatie (kleefneiging) Veredeling: vernisbaarheid/lamineerbaarheid Inktschuurvastheid

61 Eigenschappen Opdikking Diktegetal bij 100 grs papier Dienend als factor bij andere gramgewichten Dikte van een stapel vellen berekenen en afstelling van de drukpers bepalen

62 Eigenschappen Opdikking Bijvoorbeeld gesatineerd papier 1) 150 grs gesatineerd machine gestreken papier heeft een dikte van 107µm Opdikking (Bulk) = 0,71 2) 135 grs mat gestreken papier heeft heeft een dikte van 114 µm Opdikking (Bulk) = 0,84

63 Overige eigenschappen

64 Overige eigenschappen Looprichting

65 Overige eigenschappen Vochtigheid Omgevingsvochtigheid 50% (RV) Komt overeen met 5% vocht in papier Evenwicht tussen papier en omgeving

66 Overige eigenschappen Vochtigheid Bij verstoring: Hogere omgevingsvochtigheid: Randgolving 50% 80% 80%

67 Overige eigenschappen Vochtigheid Bij verstoring: Lagere omgevingsvochtigheid: Randverkorting 50% 30% 30%

68 Overige eigenschappen Droging Bepaald door: Structuur Interne verlijming Strijklaag Oppervlakte

69 Overige eigenschappen Stijfheid Gevoelsmatige eigenschap Verband tussen hulpstoffen en stijfheid Geen norm Geen meetinstrumentarium

70 Papier <--> Digitaal?

71 Papier is geduldig en dat kan je van digitale media niet zeggen...!

72 Dank voor jullie aandacht!

Thema: Algemene kennis grafimedia. Papier

Thema: Algemene kennis grafimedia. Papier grafimedia Papier OPDRACHTKAART AK-02-01-01 Papierfabricage Voorkennis: geen Intro: Deze opdracht gaat over de grondstoffen van papier. En over de productie van papier. Elke papiersoort wordt gemaakt volgens

Nadere informatie

Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO. Opdracht

Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO. Opdracht Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO Opdracht Opdrachtkaart DD-06-12-01 Voorkennis: Je hebt de opdrachten DR-06-01 t/m DR-06-11 afgerond Intro: Elke keer als je iets print op de digitale printer, dan

Nadere informatie

Winnen en bleken van papiergrondstoffen

Winnen en bleken van papiergrondstoffen 119 1 Winnen en bleken van papiergrondstoffen door M. Jennekens KNP Leykam 1. Inleiding 119 3 2. Naaldhout en loofhout 119 3 3. Winning van papiervezels 119 4 4. Secundaire vezelbron 119 5 5. Mechanische

Nadere informatie

Thema: Algemene kennis

Thema: Algemene kennis OPDRACHTKAART AK-02-02-01 Voorkennis: Papierfabricage Intro: We kennen verschillende papiersoorten. Wc-papier heeft andere eigenschappen dan offsetpapier. Er zijn honderden soorten papier in de handel.

Nadere informatie

Papier / karton. Utrecht HKU HKU

Papier / karton. Utrecht HKU HKU Papier / karton Utrecht HKU HKU Materialen Vandaag: Papier en karton 1. Papier en architectuur / interieur / kunst 2. Papier en culturen 3. Geschiedenis 4. Basismateriaal van papier 5. Productie van papier

Nadere informatie

Papier / karton HKU. Materialen 20-03-2011. Utrecht HKU. Vandaag: Papier en karton. 1. Papier en architectuur / interieur / kunst

Papier / karton HKU. Materialen 20-03-2011. Utrecht HKU. Vandaag: Papier en karton. 1. Papier en architectuur / interieur / kunst Papier / karton Utrecht HKU HKU Vandaag: Papier en karton 1. Papier en architectuur / interieur / kunst 2. Papier en culturen 3. Geschiedenis 4. Basismateriaal van papier 5. Productie van papier 6. Papier

Nadere informatie

5,4. Werkstuk door een scholier 1801 woorden 13 april keer beoordeeld. Inleiding

5,4. Werkstuk door een scholier 1801 woorden 13 april keer beoordeeld. Inleiding Werkstuk door een scholier 1801 woorden 13 april 2005 5,4 37 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Wij hebben het onderwerp oud papier gekozen omdat wij het ons wel interessant leek, omdat we gehoord

Nadere informatie

1 Papier? waar? technologische activiteiten. kleef hier enkele etiketten van papier die je in de keuken kan vinden

1 Papier? waar? technologische activiteiten. kleef hier enkele etiketten van papier die je in de keuken kan vinden Hoofdstuk 5 : Papierfabricage 1 Papier? waar? Papier is overal aanwezig. In het dagelijkse leven duikt het voortdurend op. Bij het ontbijt, bijvoorbeeld. Denk maar aan de doos met ontbijtgranen, de servetten,

Nadere informatie

De productie van papier Van hout tot gestreken papier. sappi

De productie van papier Van hout tot gestreken papier. sappi De productie van papier Van hout tot gestreken papier sappi De productie van papier, de vijfde publicatie in een reeks technische brochures, verzorgd door Sappi Idea Exchange sappi idea exchange Sappi

Nadere informatie

4,5. Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni keer beoordeeld. Inleiding

4,5. Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni keer beoordeeld. Inleiding Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni 2011 4,5 32 keer beoordeeld Vak Anders Inleiding Ik ben op dit onderwerp gekomen omdat ik alle onderwerpen waar over ik mijn spreekbeurt kon houden op

Nadere informatie

In dit werkboek vindt je vragen en opdrachten die over papier gaan. Daarnaast is het boek en werkboek een naslagwerk voor je functie als vormgever.

In dit werkboek vindt je vragen en opdrachten die over papier gaan. Daarnaast is het boek en werkboek een naslagwerk voor je functie als vormgever. Werkblad Papier Beste leerlingen In dit werkboek vindt je vragen en opdrachten die over papier gaan. Daarnaast is het boek en werkboek een naslagwerk voor je functie als vormgever. Als je vragen hebt beantwoord

Nadere informatie

Transfertoets blok 5. Krantenpapier VAPRO B

Transfertoets blok 5. Krantenpapier VAPRO B Transfertoets blok 5 Krantenpapier VAPRO B Versie: juni 2009 Werkwijze transfertoets Aan het einde van je VAPRO B opleiding dien je het totale productieproces van je bedrijf te overzien. Dit heb je onder

Nadere informatie

Verandering van papier geeft inspiratie

Verandering van papier geeft inspiratie Verandering van papier geeft inspiratie Eerste druk, 2014 2014 Cindy Rodermond-Snabilié isbn: 9789048430857 nur: 530 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming

Nadere informatie

PAPIER. De witte kunst

PAPIER. De witte kunst PAPIER De witte kunst Inhoudsopgave Papier. 3 Geschiedenis van papier.. 4 Grondstoffen van papier.. 6 Papierproductie.. 20 Onderverdeling processen in de papierfabriek. 22 Papiervezel en hulpstofvoorbereiding

Nadere informatie

Leem. 100% natuurlijk bouwmateriaal

Leem. 100% natuurlijk bouwmateriaal Leem De grondstof leem wordt al eeuwen gebruikt als afwerking voor wanden. Het is in grote delen van Europa verdrongen door het gips dat we nu als stucwerk kennen. Maar toch wordt het nog veel gebruikt

Nadere informatie

Museum Vaassen Historie

Museum Vaassen Historie Museum Vaassen Historie 1591 Arnhem Jansz. van Aelst 1593 Apeldoorn Johan. van Steenbergen de Jonge (Later in het bezit van Andries en Lodewijk van Aelst zonen van Jansz.) 1597 Hattem Johan van der Schuur

Nadere informatie

Papier. Technische ondersteuning SCA Publication Papers

Papier. Technische ondersteuning SCA Publication Papers Papier Technische ondersteuning SCA Publication Papers Grondstoffen Inleiding Deze handleiding wil de lezer wegwijs maken in de materialen en de technieken die gebruikt worden in een moderne papierfabriek

Nadere informatie

Kwaliteit betekent zonder zorgen

Kwaliteit betekent zonder zorgen Kwaliteit betekent zonder zorgen www.publicationpapers.sca.com Onze goede reputatie danken wij aan onze klanten Producten van de juiste kwaliteit, een eersteklas milieuprogramma dat in de gehele productie-keten

Nadere informatie

Hout. Houteigenschappen 2013/12

Hout. Houteigenschappen 2013/12 2013/12 Hout Houteigenschappen Hout is een natuurproduct. Elke houtsoort heeft zijn eigen unieke eigenschappen. Deze eigenschappen kunnen echter per soort enigszins variëren. Om tot optimaal gebruik en

Nadere informatie

Natuurkarton 3 Ivobel 3 Ivobel linnenpersing 3. Manillakarton 4 Forte/Supercol 4. Kartotheekkarton 5 CLA 5

Natuurkarton 3 Ivobel 3 Ivobel linnenpersing 3. Manillakarton 4 Forte/Supercol 4. Kartotheekkarton 5 CLA 5 Inhoudsopgave Natuurkarton 3 Ivobel 3 Ivobel linnenpersing 3 Manillakarton 4 Forte/Supercol 4 Kartotheekkarton 5 CLA 5 Sulfaatkarton 6 Ensocoat oningeriemd 6 Ensocoat ingeriemd 6 Ensogloss oningeriemd

Nadere informatie

2.2 De Weende-analyse bij veevoeding

2.2 De Weende-analyse bij veevoeding 2.2 De Weende-analyse bij veevoeding Scheikunde voor VE31-VE41, 2018-2019 Auteur: E. Held; bewerkt door H. Hermans : Hoofdstuk 2 De Weende-analyse (presentatie) 1 Bij het oprispen boeren komt methaan (CH4)

Nadere informatie

ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo

ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo Agenda 0 / 0 januari februari maart 0 0 0 0 0 april mei juni 0 0 0 0 0 0 juli augustus september 0 0 0 0 0 0 oktober november december 0 0 0 0 0 0 Januari Februari Keep going No matter what art DO BETTER.

Nadere informatie

http://www.youtube.com/watch?v=rap2wlli APU http://www.youtube.com/watch?v=o2s2wdb RaBQ&feature=related http://youtu.

http://www.youtube.com/watch?v=rap2wlli APU http://www.youtube.com/watch?v=o2s2wdb RaBQ&feature=related http://youtu. BEHANG http://www.youtube.com/watch?v=rap2wlli APU http://www.youtube.com/watch?v=o2s2wdb RaBQ&feature=related http://youtu.be/8kfdxdohbry Geschiedenis van behang In de middeleeuwen begon men in Europa

Nadere informatie

Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 1

Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 1 Werkbladen Grafische Techniek Grafische theorie: Project 1 Beste GV2R-studenten Voor je ligt het eerste deel van het werkboek grafische theorie. Totaal krijg je 2 van deze werkboekjes, namelijk bij project

Nadere informatie

Bio-based brug Emmen

Bio-based brug Emmen Bio-based brug Emmen Durability van VVVK draagconstructies in een vochtige omgeving VVVK: Vlas Vezel Versterkte Kunststof Ir. P.G.F. Bosman Lectoraat Kunststof Technologie Duurzame brug Dichtheid geen

Nadere informatie

26/05/2010. Materiaal Gebruik Bewaring

26/05/2010. Materiaal Gebruik Bewaring Behoud en beheer van figurentheaterelementen. Hoe garandeer ik mijn figuren, rekwisieten, decors en documenten een lang leven? Op een lang leven voorbereid? Materiaal Gebruik Bewaring 1 Eigenschappen van

Nadere informatie

Aardappelvezelproducten als gedeeltelijke vervanger van vezelgrondstoffen in de kartonfabricage

Aardappelvezelproducten als gedeeltelijke vervanger van vezelgrondstoffen in de kartonfabricage Aardappelvezelproducten als gedeeltelijke vervanger van vezelgrondstoffen in de kartonfabricage Fred Smit, Renée van Boxtel-Vennik, Annita Westenbroek Bumaga BV, Kenniscentrum Papier en Karton November

Nadere informatie

Biobased producten uit resthout

Biobased producten uit resthout Biobased producten uit resthout Tijs Lammens, Bio-energiedag Overijssel Your partner in the bioeconomy Inhoud Verschillende perspectieven van hout Over biobased producten: materialen vs. chemicaliën Biomassa

Nadere informatie

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products

Toekomstige Biobased Materialen. Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Toekomstige Biobased Materialen Dr Harriëtte Bos Wageningen UR, Biobased Products Geld verdienen met biomaterialen 23 november 2011 Groene grondstoffen in non-food toepassingen Zo oud als de mensheid!

Nadere informatie

Handleiding PVC-kliktegels. Leginstructies Reiniging en onderhoud

Handleiding PVC-kliktegels. Leginstructies Reiniging en onderhoud Handleiding PVC-kliktegels Leginstructies Reiniging en onderhoud Leginstructies Voorbereiding De PVC-kliktegels van Rubbermagazijn bieden eindeloze mogelijkheden om uw persoonlijke voorkeur te geven aan

Nadere informatie

235 Parketnadenlijm. Product. Volumes. Eigenschappen

235 Parketnadenlijm. Product. Volumes. Eigenschappen Product Snel afbindende, gebruiksklare nadenlijm met hoge kleefkracht op PVAc-basis voor het verlijmen van vlottend parket, zowel in hout als in laminaat, ook geschikt voor vochtige ruimtes zoals keukens

Nadere informatie

Let us be environmentally friendly

Let us be environmentally friendly Let us be environmentally friendly bekers - glazen - rietjes - roerstaafjes - borden - kommen schalen - fastfood - amuses- cateringdozen - tassen www.conpax.com Milieu is een belangrijk onderdeel van het

Nadere informatie

Technische informatie

Technische informatie De houtsoort mdf (medium-density fibreboard) werd in de jaren 60 ontwikkeld. Het duurde echter nog tot het midden van de jaren 70 voordat er een volwaardige technologie voor de productie van hoogwaardige

Nadere informatie

225 Express. Product. Volumes. Eigenschappen

225 Express. Product. Volumes. Eigenschappen Product Supersnelle, witte houtlijm op PVAc-basis voor het verkleven van hout, fineer, spaanplaat, gestratifieerde platen en andere poreuze materialen. Vochtbestendig D2, droogt transparant op, uitsluitend

Nadere informatie

7,9. Werkstuk door een scholier 5276 woorden 25 januari keer beoordeeld. Kunstgeschiedenis

7,9. Werkstuk door een scholier 5276 woorden 25 januari keer beoordeeld. Kunstgeschiedenis Werkstuk door een scholier 5276 woorden 25 januari 2005 7,9 140 keer beoordeeld Vak Kunstgeschiedenis Dit verslag werd geschreven in het kader van de opleiding aan het grafisch Lyceum te Amsterdam in het

Nadere informatie

ECO REVOLUTION! Eco Natural Lucart: de nieuwe generatie 100% gerecycleerd papier vervaardigd uit kartonnen drank en voedsel verpakkingen.

ECO REVOLUTION! Eco Natural Lucart: de nieuwe generatie 100% gerecycleerd papier vervaardigd uit kartonnen drank en voedsel verpakkingen. = ECO REVOLUTION! Eco Natural Lucart: de nieuwe generatie 100% gerecycleerd papier vervaardigd uit kartonnen drank en voedsel verpakkingen. PROFESSIONAL HET TWEEDE LEVEN VAN DE KARTONNEN DRANK EN VOEDSELVERPAKKINGEN

Nadere informatie

Beamix Vloervlak Egalisatie 770

Beamix Vloervlak Egalisatie 770 Beamix Vloervlak Egalisatie 770 Slechte ondergrond & Hout TOEPASSING Vezelversterkte gietvloer voor op slechte ondergronden, hout en vloerverwarming. Ideaal op (stabiele) houten (verdiepings)vloeren. Bij

Nadere informatie

Vorige week. Opdracht materialenstudie uitgewerkt Weektaak uitgewerkt

Vorige week. Opdracht materialenstudie uitgewerkt Weektaak uitgewerkt Verpakken Vorige week Opdracht materialenstudie uitgewerkt Weektaak uitgewerkt Deze week Presenteren opdracht verpakkingsstudie Theorie verpakkingsmaterialen Theorie e-teken Verschillende verpakkingsmaterialen

Nadere informatie

Vezels. Copyright 2007 Carel Lurvink B.V.

Vezels. Copyright 2007 Carel Lurvink B.V. Vezels Katoen...2 Polyester...4 Polyester/katoen...4 Nylon/Polyamide...4 Fleece...5 Polyurethaan/Elastomeer...5 Nomex...5 Kevlar...5 Acryl...6 Viscose...6 Verschillende eigenschappen katoen, katoen/polyester

Nadere informatie

voorwoord Spreek je ambitie uit en laat ons samen besparen. Op de natuur en op je factuur.

voorwoord Spreek je ambitie uit en laat ons samen besparen. Op de natuur en op je factuur. voorwoord In de jaren 50 van de vorige eeuw zijn we ooit klein begonnen. Met passie en ambitie zijn we nu een innovatieve verpakkingsspecialist geworden. Al meer dan 20 jaar ligt onze focus op groen en

Nadere informatie

De smaak van papier. Wat is eigenlijk papier? Industriële manier van papier maken. Grafische communicatie en media D21

De smaak van papier. Wat is eigenlijk papier? Industriële manier van papier maken. Grafische communicatie en media D21 1 De smaak van papier Hoewel papier een alledaags produkt is, weten maar weinig mensen hoe het wordt gemaakt. De technieken zijn eigenlijk zo éénvoudig, dat iedere amateur in vrij korte tijd een bijzonder

Nadere informatie

Hygroscopische eigenschappen

Hygroscopische eigenschappen 2013/12 Hout Hygroscopische eigenschappen Hout en vocht Hout is een natuurproduct dat na droging en verwerking gevoelig blijft voor vocht. Dit betekent dat het kan uitzetten en krimpen. Gebeurt dit ongelijkmatig,

Nadere informatie

5,4. Werkstuk door een scholier 3547 woorden 18 december keer beoordeeld. Verzorging

5,4. Werkstuk door een scholier 3547 woorden 18 december keer beoordeeld. Verzorging Werkstuk door een scholier 3547 woorden 18 december 2002 5,4 110 keer beoordeeld Vak Verzorging GRONDSTOFFEN Wat is de belangrijkste grondstof voor papier en karton? Niet hout maar oud papier is in Nederland

Nadere informatie

Textiel. Materialen HKU. Materialen. Materialen Vandaag: Textiel

Textiel. Materialen HKU. Materialen. Materialen Vandaag: Textiel Textiel Utrecht April 2010 Vandaag: Textiel 1. Textiel algemeen 2. Van vezel tot draad 3. Van draad tot stof 4. Van vezel direct naar stof (non woven) 5. Nabehandeling 6. Innovatie 7. materiaalsoorten

Nadere informatie

Wijzodur Vloercoating MP

Wijzodur Vloercoating MP Wijzodur Producttypering Oplosmiddelarme, twee componenten, veelzijdig inzetbare, eiglanzende vloercoating op basis van polyurethaan. Hoge slag-, slijt- en stootvastheid Goed reinigbaar Hoge U.V.-bestendigheid

Nadere informatie

FSC assortiment Laatste update 28 januari 2010

FSC assortiment Laatste update 28 januari 2010 FSC assortiment Laatste update 28 januari 2010 VANAF MAGAZIJN & AANMAAK Gestreken: Hello Fat Matt 1.1: NIEUW mat en opdikkend wit machinecoated papier en karton chloorvrij (tcf) zuurvrij Verkrijgbaar in

Nadere informatie

Duurzame laminaten. Maart 2015. Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings

Duurzame laminaten. Maart 2015. Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings Maart 2015 Patrick Gerritsen/ Maurice Geerlings 1 Inhoud: Bio4Pack BV en PG Kaas? Hoe werken we? Wat zijn composteerbare verpakkingen en hoe herken je ze? Wat zijn hernieuwbare verpakkingen en hoe herken

Nadere informatie

Praktijktest CASOL Anti-schimmel systeem

Praktijktest CASOL Anti-schimmel systeem Praktijktest CASOL Anti-schimmel systeem Periode: 24 mei tot en met 3 september 2012 1. Het produkt: CASOL anti-schimmelsysteem Reinigt bestaande schimmels en voorkomt schimmelvorming, op 100 % biologische

Nadere informatie

OMSCHRIJVING Dit systeem beschrijft hoe het dek van een houten jacht behandeld kan worden met een twee componenten polyester dd verfsysteem.

OMSCHRIJVING Dit systeem beschrijft hoe het dek van een houten jacht behandeld kan worden met een twee componenten polyester dd verfsysteem. pagina 1 van 5 OMSCHRIJVING Dit systeem beschrijft hoe het dek van een houten jacht behandeld kan worden met een twee componenten polyester dd verfsysteem. TOEPASSING EN GEBRUIKSDOEL Dit systeem kan direct

Nadere informatie

PBM: handbescherming Inleiding Welke soorten handbescherming zijn er?

PBM: handbescherming Inleiding Welke soorten handbescherming zijn er? PBM: handbescherming Inleiding Bij veel werkzaamheden in de bouwnijverheid kunnen verwondingen aan de handen ontstaan. Ook chemicaliën en hitte of vonken kunnen verwondingen veroorzaken. Het is dus belangrijk

Nadere informatie

PAPIER PAPIER PERKAMENT LEER EN FILM EN VIDEO AUDIO DIGITAAL

PAPIER PAPIER PERKAMENT LEER EN FILM EN VIDEO AUDIO DIGITAAL Uit archeologische vondsten blijkt dat de Chinezen papier gebruiken vanaf de Han-dynastie (206 v. Chr.). In de achtste eeuw na Christus leren de Arabieren het productieproces kennen. Vijf eeuwen later

Nadere informatie

Docent: Judith van der Veen

Docent: Judith van der Veen Materialenkennis P1 2015-2016 Docent: Judith van der Veen Stof is voor de modeontwerper wat verf voor de schilder is: het materiaal waarmee hij zich uitdrukt. Sommige ontwerpers werken direct met de stof

Nadere informatie

Gegomd papier 22 Isomatic machinegestreken 22 Isomatic Laser 22

Gegomd papier 22 Isomatic machinegestreken 22 Isomatic Laser 22 Inhoudsopgave Zelfklevende etiketten 3 Fasson zelfklevende etiketten serie FA5+ 3 Fasson zelfklevende etiketten serie FA4 4 Fasson zelfklevende etiketten serie FA4+ 5 Fasson zelfklevende Laseretiketten

Nadere informatie

OMSCHRIJVING Dit systeem beschrijft hoe de opbouw van een houten jacht behandeld kan worden met een twee componenten polyester dd verfsysteem.

OMSCHRIJVING Dit systeem beschrijft hoe de opbouw van een houten jacht behandeld kan worden met een twee componenten polyester dd verfsysteem. pagina 1 van 5 OMSCHRIJVING Dit systeem beschrijft hoe de opbouw van een houten jacht behandeld kan worden met een twee componenten polyester dd verfsysteem. TOEPASSING EN GEBRUIKSDOEL Dit systeem kan

Nadere informatie

Productinformatieblad

Productinformatieblad Krimparme gietmortel Five Star 190 voor het ondergieten van staalconstructies en betonelementen. Deze mortel voldoet aan CUR-Aanbeveling 24 en waar van toepassing aan NEN-EN 206-1. Unieke formule, bouwt

Nadere informatie

Sigma Multifinish 2K PU Semi-Gloss

Sigma Multifinish 2K PU Semi-Gloss Kenmerkenblad Omschrijving Gebruiksdoel Voornaamste kenmerken Kleuren en glans Verpakking Basisgegevens Tweecomponenten, halfglanzende finish voor buiten op basis van polyurethaan. Voor het afwerken van

Nadere informatie

Bio-composiet. Thermoplastische kunststof met natuurvezels Mei 2013. www.saxion.nl/impt 1

Bio-composiet. Thermoplastische kunststof met natuurvezels Mei 2013. www.saxion.nl/impt 1 Bio-composiet Thermoplastische kunststof met natuurvezels Mei 2013 T www.saxion.nl/impt 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Materiaal... 4 Sizopreg... 4 Biopreg... 4 Verschijningsvormen... 4 Materiaal eigenschappen...

Nadere informatie

Eindexamen vmbo gl/tl nask2 2011 - I

Eindexamen vmbo gl/tl nask2 2011 - I Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één scorepunt toegekend. Chemische geesten 1 B 2 maximumscore 1 zoutzuur Wanneer het antwoord 'waterstofchloride-oplossing' is gegeven,

Nadere informatie

Uitvoering: het Wetenschappelijk Staatsonderzoekslaboratorium Torún in Polen, december 2002.

Uitvoering: het Wetenschappelijk Staatsonderzoekslaboratorium Torún in Polen, december 2002. SAMENVATTING Vergelijkingstest voor witte gevelcoatings voor historische gebouwen tussen: ThermoShield dispersie-acrylaat met thermo-keramisch membraan (type: History ) Silikaatverf van de marktleider

Nadere informatie

PERMACRYL PU MAT Krasvaste matte aflak

PERMACRYL PU MAT Krasvaste matte aflak Productomschrijving Permacryl PU Mat is een krasvaste, niet vergelende, dekkende, matte lakverf voor binnen op basis van een watergedragen acrylaaturethaan bindmiddel. Eigenschappen Zeer krasvast Beste

Nadere informatie

Produkt: ACRYL KLARLACK MS

Produkt: ACRYL KLARLACK MS I1 1403 NL ACRYL KLARLACK MS Airo Acryl-Klarlack MS is een aan de lucht en geforceerde drogende lak voor auto- en industrie-lakwerk. Het is goed bestand tegen chemische en mechanische belastingen. De lak

Nadere informatie

De Weende-analyse bij veevoeding. Scheikunde voor VE41, Auteur: E. Held; bewerkt : door H. Hermans

De Weende-analyse bij veevoeding. Scheikunde voor VE41, Auteur: E. Held; bewerkt : door H. Hermans De Weende-analyse bij veevoeding Scheikunde voor VE41, 2017-2018 Auteur: E. Held; bewerkt : door H. Hermans Weende-analyse: DS-gehalte Droge stof (DS): Het materiaal dat overblijft als, door verwarming

Nadere informatie

ALSAN 870 RS / TXS 10 / TXS 20

ALSAN 870 RS / TXS 10 / TXS 20 ALSAN 870 RS / TXS 10 / TXS 20 ALSAN 870 RS / TXS 10 / TXS 20 zijn op PMMA gebaseerde, flexibele, zelfnivellerende mortels gebruikt op oppervlakken met multifunctionele toepassingen (dakterrassen, balkons,

Nadere informatie

Plantin Moretus boekbinden

Plantin Moretus boekbinden Plantin Moretus boekbinden Het doel van deze cursus is het uitvoeren en begrijpen van alle stappen die worden uitgevoerd bij het maken van een genaaid boek. Het boek dat we gemaakt hebben bestaat uit een

Nadere informatie

Ecologisch bedtextiel

Ecologisch bedtextiel Beter slapen kun je niet! Ecologisch bedtextiel Maatschappelijk verantwoord ondernemen 100% natuurlijk Het concept van past volledig in het programma van MVO. Omdat de producten 100% natuurlijk zijn. Productieproces

Nadere informatie

230 Super. Product. Volumes. Eigenschappen

230 Super. Product. Volumes. Eigenschappen Product Waterbestendige, witte houtlijm op PVAc-basis met superieure kleefkracht op alle houtsoorten. Geschikt voor alle houtconstructies en houtverbindingen: houten ramen en deurkozijnen, trappen, ook

Nadere informatie

Productinformatieblad

Productinformatieblad Krimparme Ondersabelings- en Troffelmortel Five Star 180 voor het onderstoppen van staalconstructies en betonelementen. Deze mortel voldoet aan CUR-Aanbeveling 24 en waar van toepassing aan NEN-EN 206-1.

Nadere informatie

Richtlijnen voor media

Richtlijnen voor media U voorkomt afdrukproblemen door aanbevolen media (papier, transparanten, enveloppen, karton en etiketten) te gebruiken. Meer informatie over de kenmerken van de media vindt u in de Card Stock & Label Guideop

Nadere informatie

2C Anti Graffiti Coat

2C Anti Graffiti Coat 2C Anti Graffiti Coat Omschrijving 2C Anti Graffiti Coat is een transparant, 2 componenten, permanent oppervlakte beschermingssysteem tegen graffiti vandalisme gebaseerd op nanotechnologie. Voorwerpen

Nadere informatie

Sigma Multifinish 2K PU Semi-Gloss. Wit en vrijwel alle kleuren. Halfglans. Blik (basis en verharder) van 1 liter en 2,5 liter.

Sigma Multifinish 2K PU Semi-Gloss. Wit en vrijwel alle kleuren. Halfglans. Blik (basis en verharder) van 1 liter en 2,5 liter. OMSCHRIJVING Tweecomponenten, halfglanzende finish voor buiten op basis van polyurethan. GEBRUIKSDOEL Voor het afwerken van staal, thermisch verzinkt staal, non-ferro metalen en kunststof dat op passende

Nadere informatie

Als alles glad moet verlopen. Het nieuwe Brillux pleisterassortiment

Als alles glad moet verlopen. Het nieuwe Brillux pleisterassortiment Als alles glad moet verlopen Het nieuwe Brillux pleisterassortiment Grondig vernieuwd Brillux pleister Achter elk perfect oppervlak gaat een perfecte voorbereiding schuil. Om deze belangrijke werkzaamheden

Nadere informatie

cursus Natlakken niveau 1, 2 en 3

cursus Natlakken niveau 1, 2 en 3 cursus Natlakken niveau 1, 2 en 3 cursus Natlakken niveau 1, 2 en 3 Om materialen te voorzien van een coating zijn verschillende technieken en methodes beschikbaar. Het aandeel gelakte producten heeft

Nadere informatie

SAMENVATTING. Dit BREF-document bestaat uit een inleidend gedeelte (algemene informatie, hoofdstuk 1) en vijf hoofdonderdelen:

SAMENVATTING. Dit BREF-document bestaat uit een inleidend gedeelte (algemene informatie, hoofdstuk 1) en vijf hoofdonderdelen: SAMENVATTING Dit referentiedocument betreffende de beste beschikbare technieken in de pulp- en papierindustrie is de schriftelijke neerslag van een informatie-uitwisseling die heeft plaatsgevonden overeenkomstig

Nadere informatie

INSTALLATIESTAPPEN NB: ClayStone is niet geschikt voor een douche en andere vochtige zone. (Voor deze toepassing, zie Creatina).

INSTALLATIESTAPPEN NB: ClayStone is niet geschikt voor een douche en andere vochtige zone. (Voor deze toepassing, zie Creatina). Perfectino ClayStone instructies INSTALLATIESTAPPEN Voorbereiding van de ondergrond... 1 Voorbereiding voor de installatie op tegels... 2 Producttoepassing... 2 Aanbrengen dichtingsmengsel voor tegels

Nadere informatie

ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE EVENT DATUM

ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE EVENT DATUM ATLAS 2028; CO 2 -ARME PAPIER- EN KARTON-PRODUCTIE 2018 2028 EVENT DATUM WAT VEROORZAAKT EEN TON CO 2? 4.700 kilometer in een dieselauto 5.000 kilometer vliegen 1.900 Kilowattuur aan grijze stroom. 50

Nadere informatie

1. Probleemstelling. 1. Staan jou boeken op je kamer ook zo slordig? Hoe lossen we dat op?

1. Probleemstelling. 1. Staan jou boeken op je kamer ook zo slordig? Hoe lossen we dat op? 1. Probleemstelling 1. Staan jou boeken op je kamer ook zo slordig? Hoe lossen we dat op? 2. We gaan tijdens de lessen TO een boekensteun maken, probeer aan de hand van het model in de klas de verschillende

Nadere informatie

MALLEN VOOR PREFAB BETON

MALLEN VOOR PREFAB BETON pagina 1 van 5 INLEIDING De IJssel Coatings B.V. is een Nederlandse fabrikant van coatings en aanverwante materialen en is met name gespecialiseerd in twee componenten materialen op basis van epoxy, polyurethaan

Nadere informatie

SPECIALE EIGENSCHAPPEN TEKNOHEAT 650 A geeft een zilverachtige laag die een hitte tot +650 C kan verdragen.

SPECIALE EIGENSCHAPPEN TEKNOHEAT 650 A geeft een zilverachtige laag die een hitte tot +650 C kan verdragen. www.teknos.com GEGEVENS BLAD 1175 TEKNOHEAT 650 A 14.08.2006 Silicone Aluminium Verf VERF TYPE TEKNOHEAT 650 A is een silicone aluminium verf. GEBRUIK Wordt gebruikt op hete oppervlakken zowel binnen als

Nadere informatie

: Waarborg is een luchtdrogende hoogglanzende aflak voor buiten met een zeer hoge buitenduurzaamheid

: Waarborg is een luchtdrogende hoogglanzende aflak voor buiten met een zeer hoge buitenduurzaamheid Type 11-0075 : Waarborg is een luchtdrogende hoogglanzende aflak voor buiten met een zeer hoge buitenduurzaamheid en kleurechtheid. Samenstellingsindicatie : bindmiddel : een gemodificeerde solid siliconalkydhars

Nadere informatie

BREF Pulp- en papierindustrie

BREF Pulp- en papierindustrie BREF Pulp- en papierindustrie Oplegnotitie Werkgroep 4: Water en milieu Inhoudsopgave................................................................................... 1 Inleiding 3 2 Toepassingsgebied

Nadere informatie

TENCATE TENTDOEK. Tips & Informatie. www.tencateoutdoorfabrics.com

TENCATE TENTDOEK. Tips & Informatie. www.tencateoutdoorfabrics.com TENCATE TENTDOEK Tips & Informatie www.tencateoutdoorfabrics.com Onbezorgd kamperen Jaar in, jaar uit Eindelijk weer naar buiten. De geur van het groen snuiven, de grassprieten tussen onze tenen voelen

Nadere informatie

Papier. Richtlijnen voor media 1. Lettertypelijst. Werken met kleuren. Papierverwerking. Onderhoud. Problemen oplossen. Beheer.

Papier. Richtlijnen voor media 1. Lettertypelijst. Werken met kleuren. Papierverwerking. Onderhoud. Problemen oplossen. Beheer. Richtlijnen voor media 1 U voorkomt afdrukproblemen door aanbevolen media (papier, transparanten, enveloppen, karton en etiketten) te gebruiken. Raadpleeg de Card Stock & Label Guide op de cd met stuurprogramma's

Nadere informatie

CWS C O W I D U R 2K PUR HOLZSIEGEL P U R GLÄNZEND

CWS C O W I D U R 2K PUR HOLZSIEGEL P U R GLÄNZEND CD-COLOR TECHNISCHE FICHE NR. 100 CWS C O W I D U R 2K PUR HOLZSIEGEL P U R GLÄNZEND PRODUCTBESCHRIJVING : Cowidur 2K PUR Holzsiegel met UV-filter is een 2-componente polyurethaan.vernis. De droging gebeurt

Nadere informatie

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE

GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE GRONDSTOFFEN VAN DE TOEKOMST MICHIEL ADRIAANSE KCPK DOORWERTH 1 FEBRUARI 2017 SIA 2020: VISIE PAPIER- EN KARTONINDUSTRIE "Papiersector is aanjager van een biomassa gebaseerde circulaire economie. We halen

Nadere informatie

Alternatieve vezels ontsloten met Organosolv-proces, toegepast voor papier

Alternatieve vezels ontsloten met Organosolv-proces, toegepast voor papier Alternatieve vezels ontsloten met Organosolv-proces, toegepast voor papier Projectnaam en nummer: Haalbaarheid Organosolv-concept voor nieuwe grondstoffen, P4 Auteur(s): Publicatiedatum: Aantal pagina

Nadere informatie

Primer Surface P1500. Product. Volumes. Eigenschappen

Primer Surface P1500. Product. Volumes. Eigenschappen Product Universele voorstrijk voor alle zuigende en niet-absorberende ondergronden. Hechtbevorderaar op houten spaanplaten en plankenvloeren. Volumes 5 l Eigenschappen Gebruiksklaar en gemakkelijk verwerkbaar

Nadere informatie

Nieuwe trends voor het afwerken van plaatmateriaal op basis van hout

Nieuwe trends voor het afwerken van plaatmateriaal op basis van hout Nieuwe trends voor het afwerken van plaatmateriaal op basis van hout De veelzijdigheid van papier en hars Dankzij een nauwe samenwerking tussen de papierindustrie en de chemische industrie kan de buitenlaag

Nadere informatie

Communicatie kracht van Papier Gert Rieder. milieu consultant Antalis

Communicatie kracht van Papier Gert Rieder. milieu consultant Antalis Communicatie kracht van Papier Gert Rieder milieu consultant Antalis Welke communicatie variabelen staan ons bij papier ter beschikking? Touch Kleur Vorm Afmeting Design Afwerking Signaalfunctie Invloed

Nadere informatie

Omgaan met rollen. Technische ondersteuning SCA Publication Papers

Omgaan met rollen. Technische ondersteuning SCA Publication Papers Omgaan met rollen Technische ondersteuning SCA Publication Papers Papierproducten Papierproducten SCA Publication Papers produceert houthoudend papier. Het assortiment omvat LWC, SC, krantenpapier en verbeterd

Nadere informatie

het bedrijf te wormer Bron: http://zaans-industrieel-erfgoed.nl/

het bedrijf te wormer Bron: http://zaans-industrieel-erfgoed.nl/ K O N I N K L I J K E P A P I E R F A B R I E K E N VAN G E L D E R Z O N E N N. V. het bedrijf te wormer Bron: http://zaans-industrieel-erfgoed.nl/ In de fabriek te Wormer staan 6 papiermachines met een

Nadere informatie

Metalcoating - metal without the machining

Metalcoating - metal without the machining Productie proces Metalcoating is een methode om het oppervlak van rapidprototype ( RP ) stereo lithografie modellen te veredelen. Door het aanbrengen van een dunne metaallaag, een verbinding van koper

Nadere informatie

REINIGEN VAN STAAL EN VERWIJDEREN VAN ROEST 1490

REINIGEN VAN STAAL EN VERWIJDEREN VAN ROEST 1490 een zeven pagina's tellende uitgave herziene versie van 5-1997 METHODEN VOOR ONTROESTEN Borstelen met staalborstel Bikken Naaldhamer Vlamreiniging Schuurschijf De levensduur van een coating op een stalen

Nadere informatie

Gemodificeerd hout in de monumentenzorg

Gemodificeerd hout in de monumentenzorg Gemodificeerd hout in de monumentenzorg SR-outsymposium Restauratiebeurs 14 april 2011 Ir. J.G.M. Creemers SR outverduurzaming is onderdeel van outbescherming wat alle maatregelen omvat die men kan nemen

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Papier en karton

Werkstuk Biologie Papier en karton Werkstuk Biologie Papier en karton Werkstuk door een scholier 982 woorden 1 juni 2006 5,6 24 keer beoordeeld Vak Biologie PAPIER & KARTON Inhoud. Inleiding. H1: Hoe is papier ontstaan? H2: Papier en karton,

Nadere informatie

Bouwmaterialen door de eeuwen heen

Bouwmaterialen door de eeuwen heen Bouwmaterialen door de eeuwen heen 1. Kies bouwmaterialen voor jouw huis Stel dat jij op een dag de kans krijgt om zelf een huis te verbouwen of te bouwen. Welke materialen zou jij kiezen voor de constructie

Nadere informatie

Premium Board and Label Paper

Premium Board and Label Paper Premium Board and Label Paper Buitengewoon, maar eenvoudig te bedrukken Niet zonder reden heeft CHROMOLUX zich niet alleen ontwikkeld tot marktleider, maar is de naam ook uitgegroeid tot een synoniem voor

Nadere informatie

TECHNISCHE FICHE. Leempleisters van Wanlin. Samenstelling van de pleistermaterialen. Verpakking en opslag. Fysieke eigenschappen.

TECHNISCHE FICHE. Leempleisters van Wanlin. Samenstelling van de pleistermaterialen. Verpakking en opslag. Fysieke eigenschappen. Leempleisters van Wanlin Samenstelling van de pleistermaterialen Zand, zuivere leem van Wanlin, gehakseld stro. Verpakking en opslag Het pleistermateriaal Argibase is verkrijgbaar in twee varianten: Argibase-D

Nadere informatie

Langer plezier van karton en papier

Langer plezier van karton en papier Stichting Papier Recycling Nederland Langer plezier van karton en papier www.prn.nl Langer plezier van karton en papier Kranten, tijdschriften, folders, boeken, kopieer- en printpapier en catalogi, we

Nadere informatie

1. geschiedenis van de chips. 2. hoe het wordt gemaakt. 3. chips en gezondheid. 4. soorten chips. 5. weetjes en records.

1. geschiedenis van de chips. 2. hoe het wordt gemaakt. 3. chips en gezondheid. 4. soorten chips. 5. weetjes en records. Ik hou mijn spreekbeurt over chips. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik chips heel lekker vindt, en omdat ik er ook wel meer over wou weten. Ik heb 5 hoofdstukken: 1. geschiedenis van de chips. 2. hoe

Nadere informatie

Bij de strijk methode die ik gebruik merk je als het niet goed is, voor je etst en kun je opnieuw beginnen met de zelfde plaat.

Bij de strijk methode die ik gebruik merk je als het niet goed is, voor je etst en kun je opnieuw beginnen met de zelfde plaat. Hoe maak je een PCB? Er zijn verschillende manieren om een PCB te maken.de manier die ik hier beschrijf hoeft men niet te belichten.wat voor mij een groot plus punt is, omdat de meeste fouten daar gebeuren.althans

Nadere informatie