Vol inzetten op isolatie!
|
|
- Rebecca Bogaerts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Position paper De Mineral Wool Association over het Energieakkoord Vol inzetten op isolatie! Voor een comfortabele, veilige en duurzame woonomgeving
2 Inleiding In deze position paper betuigt de Mineral Wool Association (MWA), de brancheorganisatie van producenten van glas- en steenwol, haar volle steun aan de ambities in het Nationaal Energieakkoord, dat maatschappelijke organisaties en de overheid in september 2013 sloten. Nooit eerder hebben zoveel belanghebbende partijen hun handtekening gezet onder een akkoord dat tot doel heeft de Nederlandse energiehuishouding structureel te verduurzamen. Nieuwe en bestaande ambities zijn gebundeld en hebben nu een breed maatschappelijk draagvlak. Dit geeft de leden van de MWA vertrouwen dat er de komende periode serieuze stappen worden gezet met energiebesparing in de gebouwde omgeving. De kracht van het Energieakkoord is bovendien dat het niet blijft steken in ambities, maar concrete maatregelen bevat om de doelstellingen te behalen. Onze branche wil alles uit de kast halen om deze te helpen realiseren. Door mee te denken en praten, door onze nationale en internationale ervaring en kennis te delen, door een bijdrage te leveren aan bewustwording en door ervoor te zorgen dat onze isolatieproducten optimaal kunnen worden ingezet. Den Haag, 17 december
3 De bijdrage van isolatie Energiebesparing in de gebouwde omgeving is terecht een van de belangrijkste pijlers van het Energieakkoord. Een derde deel van de CO₂-emissies in Nederland ofwel ruim 60 miljoen ton per jaar - is gerelateerd aan energiegebruik in gebouwen en woningen. In vergelijking met omringende landen zijn veel Nederlandse woningen slecht geïsoleerd. Dit geldt met name voor woningen die gebouwd zijn vóór 1980, toen er veelal nog geen of slechts beperkt isolatie werd toegepast. Van de circa 7 miljoen woningen in Nederland hebben er 5,7 miljoen, oftewel ruim 80%, een energielabel C of lager. Kortom, met name in de (oudere) bestaande bouw is veel winst te behalen. Een goed geïsoleerd huis kan tot een vermindering van maar liefst tweederde van de energiekosten voor verwarming leiden. Het Energieakkoord formuleert voor 2020 een ambitie van circa 100 PJ energiebesparing op het finale energieverbruik in de gebouwde omgeving. Hiervan is circa 35 procent te realiseren met isolatiemaatregelen. Met name toepassing van dakisolatie, gevolgd door gevelisolatie, levert de grootste besparing op. Deze maatregelen kunnen meestal binnen 5 jaar worden terugverdiend. Voor vloer- en glasisolatie is de terugverdientijd doorgaans langer. 2
4 Deep renovation heeft de voorkeur De opstellers van het Energieakkoord willen de komende jaren meters maken om in 2020 concrete en tastbare resultaten te laten zien. Zo is de ambitie om de komende periode jaarlijks woningen en andere gebouwen minimaal twee labelstappen te laten maken. Dit is een lovenswaardig streven, maar betekent wel dat veel woningen in 2020 nog een energielabel B, C, D of zelfs E hebben. Aangezien in 2050 de gebouwde omgeving energieneutraal moet zijn, zou voor deze woningen te zijner tijd een tweede labelsprong noodzakelijk zijn. Dat is op de langere termijn niet de meest efficiënte aanpak. De logistieke structuur van de bouw leidt er toe dat de kosten van een gefaseerde renovatie doorgaans structureel hoger liggen dan bij eenmalige, grondige renovatie. In Europees verband wordt al langer discussie gevoerd over de voor- en nadelen van shallow versus deep renovation. De Europese brancheorganisatie voor isolatiebedrijven EURIMA, waarbij de MWA is aangesloten, waarschuwt voor de speed trap van gefaseerde renovatie: dit kan ertoe leiden dat de klimaatdoelstellingen van 2050 uiteindelijk niet worden gehaald. BRON EURIMA De MWA pleit er daarom voor om ook in Nederland zoveel mogelijk in te zetten op deep renovation: een grondige renovatie van de bouwtechnische schil van een pand, leidende tot een verbetering van de energieprestatie van gemiddeld 84%. Uiteraard liggen de initiële investeringskosten hiervoor hoger zodat er de komende jaren wellicht minder woningen kunnen worden gerenoveerd, maar het energiebesparingsrendement op de langere termijn is veel hoger. Deep renovation is niet in alle gevallen haalbaar, maar het verdient bij de uitvoering van het Energieakkoord en de toekenning van subsidies aanbeveling om prikkels in te bouwen die dit principe ondersteunen. 3
5 Dit geldt met name ook voor de isolatieopgave in de sociale huursector. Het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) heeft in haar analyse van het Energieakkoord berekend dat ongeveer driekwart van de besparingsopgave in de woningbouw door woningcorporaties moet worden gerealiseerd, zodat in 2020 de totale sociale woningvoorraad gemiddeld label B heeft. Hiervoor is minimaal een verdubbeling van de huidige investeringen nodig. De verwachting is dat corporaties hiertoe niet in staat zullen zijn zonder financiële tegemoetkoming. De 400 miljoen euro die het Rijk heeft toegezegd voor de periode is volgens ECN bij lange na niet toereikend. Stappenplan voor gebouwde omgeving Ook in de particuliere woningsector ligt er een forse uitdaging. De opstellers van het Energieakkoord hebben hoge verwachtingen van het Nationaal Energiebespaarfonds van 300 miljoen euro, waarmee huizenbezitters een goedkope lening kunnen afsluiten om energiebesparende maatregelen te financieren. Echter, het verwachte rentepercentage voor deze leningen (tussen de 3 en 3,5%) is in vergelijking met omringende landen aan de hoge kant. De federale overheid in Duitsland kende in 2010 een bedrag van 1,4 miljard euro toe aan de KfW-banken voor het ondersteunen van de energetische opwaardering van de Duitse woningvoorraad. Dit fonds kende promotionele leningen van 1% rente en premies tot 12,5% van de investering toe aan iedereen die het energetisch verbruik van een gebouw wenste te verbeteren. Onderzoek van het Duitse Jülich Research Centre in opdracht van de KfW-bankengroep wijst uit dat er via het fonds voor 8,9 miljard euro aan promotionele leningen werd uitgekeerd die voor 21,5 miljard euro aan investeringen aantrokken. Samen met de premies zorgde dit voor arbeidsplaatsen. Voor de Duitse overheid leverde dit een extra 5,4 miljard euro aan inkomsten op, terwijl de publieke uitgaven - vooral op sociaal vlak daalden met 1,8 miljard euro. Oftewel, voor de 1,4 miljard euro investering van de overheid was er een terugverdieneffect van 7,2 miljard euro, een verhouding van 1 op 5. Kortom, in Nederland ligt er zowel in de sociale huur als in de koopwoningensector een enorme opgave die met beperkte middelen dient te worden gerealiseerd. De beschikbare middelen 4
6 dienen zo efficiënt mogelijk te worden en dan heeft deep renovation de voorkeur. De financiële prikkels zouden daarom bij voorkeur moeten worden ingezet op ambitieuze plannen, waarbij het energie-, comfort- en besparingsrendement zo hoog mogelijk is tegen zo laag mogelijke kosten. De MWA roept de overheid op om dit uitgangspunt mee te nemen in een langetermijn stappenplan, waarin de weg naar grootschalige verduurzaming van de gebouwde omgeving wordt geconcretiseerd. De Lidstaten van de Europese Unie zijn volgens de Energy Efficiency Directive verplicht om een dergelijke Roadmap uiterlijk 30 april 2014 op te stellen. Lidstaten worden hierin ondersteund door de Europese campagne Renovate Europe, waarbij de leden van de MWA zijn aangesloten. Deze campagne heeft onder meer een blauwdruk ontwikkeld voor een dergelijke Roadmap, die lidstaten kunnen gebruiken bij het opstellen van hun nationale doelstellingen. De bijdrage van minerale wol De technieken en producten die nodig zijn om de in het Energieakkoord gestelde besparingsdoelen te realiseren, zijn standaard beschikbaar. De MWA is van opvatting dat het komende jaren op het gebied van thermische isolatie alle hens aan dek is: alle soorten isolatiematerialen zijn nodig om de isolatieopgave te realiseren. Een open markt met eerlijke concurrentieverhoudingen is dan ook essentieel. De MWA verwacht dat circa een derde van de besparingsopgave voor 2020 oftewel 31 PJ potentieel kan worden gerealiseerd met steen- en glaswol. De minerale wolindustrie heeft de afgelopen decennia veel geïnvesteerd in R&D waardoor de producten een optimale thermische kwaliteit hebben en uitermate geschikt zijn voor zowel, dak- en vloer- als gevelisolatie. Het voordeel is bovendien dat minerale wol een zacht materiaal is dat eenvoudig op maat is te snijden, waarmee het met name in de bestaande bouw zeer goed toepasbaar is. De technische levensduur van minerale wol is praktisch oneindig. Bijkomende voordelen zijn de uitstekende brandwerende en de geluidsdempende eigenschappen van het product, die het comfort van de eindgebruiker verhogen. Ook is het een duurzaam product: voor de productie van glas- en steenwol zijn weinig energie, water en grondstoffen nodig en het is goed recyclebaar. Minerale wol voor de Nederlandse markt wordt onder meer geproduceerd in fabrieken in Roermond, Etten-Leur, Waregem-Desselgem en Visé (nabij Maastricht) en kent dus een beperkt aantal transportkilometers. Al met al kan worden gezegd dat de ecologische voetafdruk van minerale wol zeer gunstig is. In de Nationale Milieu Database scoort minerale wol zeer hoog als het gaat om milieuvriendelijkheid. 5
7 Goede afspraken over ARBO-vriendelijke verwerking Bij tijd en wijle ontstaat er discussie over de gezondheidsaspecten van minerale wol voor werknemers, verwerkers en eindverbruikers. De industrie besteedt hier nationaal en internationaal veel aandacht aan. Er is uitgebreid onderzoek beschikbaar waaruit blijkt dat minerale wol veilig kan worden gebruikt. Deze conclusies worden ondersteund door o.a. de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) en de Nederlandse Gezondheidsraad, het belangrijkste adviesorgaan van de regering op dit gebied. Het Internationale Centrum voor Kankeronderzoek (aangesloten bij de WHO) heeft minerale wol geclassificeerd als niet kankerverwekkend (groep 3, dezelfde als thee en gunstiger dan koffie). Recent hebben enkele artsen in Nederland zorgen geuit over de veilige verwerking van minerale wol, met name met het oog op mogelijke longklachten. Hoewel de MWA de aannames niet deelt, is de organisatie hierover in gesprek met de artsen en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Inmiddels is een reactie naar minister Blok gestuurd met een grondige wetenschappelijke onderbouwing waaruit blijkt dat minerale wol veilig kan worden gebruikt. In het verleden zijn er goede afspraken gemaakt met onder andere de vakbonden voor een ARBO-vriendelijke verwerking van de producten. Om eventuele irritatie aan huid of keel te voorkomen, adviseren de fabrikanten altijd en dat staat duidelijk op de verpakking om veilig met het product te werken, bijvoorbeeld door soms een mondkapje te gebruiken. Onderzoek wijst uit dat er geen significant vezelstof vrijkomt in woonruimten en openbare gebouwen die met minerale wol zijn geïsoleerd. Samen werken aan bewustwording De besparingsopgave in het Energieakkoord staat of valt bij een verhoogd bewustzijn onder de bevolking. Zowel in de koopwoningensector, waar het initiatief tot besparing vanuit de huiseigenaar zelf moet komen, als in de huursector, is het van cruciaal belang dat bewoners bewust zijn van de voordelen van isoleren. De MWA is enthousiast over het initiatief tot een brede voorlichtingscampagne in 2014 en wil daar als branche graag een bijdrage aan leveren. Hierbij is het volgens de MWA van belang om niet alleen te wijzen op de verlaging van het energieverbruik en het maatschappelijk belang van verduurzaming, maar ook over het extra wooncomfort dat isolatie oplevert. MWA-leden besteden in hun eigen voorlichting bijvoorbeeld veel aandacht aan de akoestische en brandwerende eigenschappen van minerale wol. Hun ervaring is dat consumenten hier erg gevoelig voor zijn en deze eigenschappen als positief ervaren. De verwachting dat er de komende periode extra behoefte zal bestaan aan goede informatie over energiebesparing en isolatie. De MWA en haar leden zullen de komende periode dan ook extra investeren in voorlichting en bewustwording over optimaal gebruik van minerale wol. 6
8 Hierbij besteden we ze ook aandacht aan de gezondheidsaspecten van de producten en de verwerkingsrichtlijnen. Voorlichting via Energieloketten De MWA kijkt bij de voorlichting ook nadrukkelijk naar de Energieloketten die volgens het Energieakkoord vanaf 2016 in elke gemeente worden ingericht. De MWA denkt na over de opzet van een train-de-trainers -programma, waarbij in samenwerking met andere brancheorganisaties - onafhankelijke adviseurs kunnen worden ingezet die ondersteunen bij de informatievoorziening rondom het Energieakkoord. Zij kunnen op oproepbasis voorlichting geven over isolatie aan bijvoorbeeld overheden en non-profitorganisaties. Ook stelt de MWA via de website informatiepakketten ter beschikking. De minerale wol branche zal de komende periode ook nadrukkelijk samenwerking zoeken met haar partners in de bouwketen, waaronder collega-brancheorganisaties, om de uitvoering van het Energieakkoord tot een succes te maken. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot concrete pakketten die volgens het one stop shop -concept kunnen worden aangeboden aan investerende verhuurders en particuliere woningbezitters. Het uitgangspunt in het Energieakkoord is dat eindverbruikers zoveel mogelijk worden ontzorgd en dat marktpartijen investeren in goede ketensamenwerking, vraaggestuurd aanbod, kwaliteitsborging en nazorg. De minerale wolbranche onderschrijft dit uitgangspunt volledig en draagt graag haar steentje bij. 7
9 Over de MWA De Mineral Wool Association Benelux (MWA) is in 1987 opgericht als samenwerkingsverband van Nederlandse en Belgische producenten van glaswol en steenwol, ook wel minerale wol genoemd. Aangesloten bedrijven zijn Knauf Insulation, Rockwool Benelux, Saint-Gobain Isover Benelux, URSA Benelux. Met behulp van onderzoek en publicaties maakt MWA zich sterk voor thermisch isoleren in het algemeen en isoleren met minerale wol in het bijzonder. De unieke combinatie van producteigenschappen van minerale wol maken dit materiaal uitermate geschikt als duurzame thermische - en akoestische isolatie én als brandwering in de woning - utiliteitsbouw en industrie. De aangesloten bedrijven bij MWA voldoen aan de hoogste internationale en nationale standaarden en kwaliteitseisen op het gebied van de productie en toepassing van minerale wolproducten. Voor meer informatie: 8
Isolatie een onmisbare stap richting verduurzaming
Isolatie een onmisbare stap richting verduurzaming Isolatie een onmisbare stap richting verduurzaming Isolatie bespaart kosten, zorgt voor een comfortabele temperatuur in huis én is goed voor het klimaat.
Nadere informatieENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN
ENERGIEAKKOORD Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN 2 - Wie zijn wij? - Visie Ekwadraat - Beleid - Doelstellingen - Middelen - Financiering Inhoud - Conclusies en aanbevelingen 3 INLEIDING
Nadere informatieHet aanpakken van energieverlies
Onze visie 2 Waarom isoleren? 3 Waarom isoleren 4 Het aanpakken van energieverlies 30% energieverlies via het dak 20% energieverlies via de gevel 10% energieverlies via de vloer Het aanpakken van energieverlies
Nadere informatieToelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving
Toelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving Casper Tigchelaar Marijke Menkveld Den Haag, SER 2 oktober 2013 www.ecn.nl Instrumenten gericht op eigenaar-bewoners Bewustwording en informatie
Nadere informatieDoelstelling en doelgroep
klimaat op maat Klimaat op maat Het klimaat verandert en de olievoorraden raken langzaamaan op. Dat laatste betekent concreet dat de energieprijzen naar verwachting flink stijgen in de komende decennia.
Nadere informatieEnergiebesparing bestaande koopwoningen. Effecten stimuleringspakket
Energiebesparing bestaande koopwoningen Effecten stimuleringspakket Notitie Delft, juli 2013 Opgesteld door: Cor Leguijt Frans Rooijers 2 2 juli 2013 3.B17.1 Energiebesparing bestaande koopwoningen 1 Inleiding
Nadere informatieInvesteer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen. Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen
Investeer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen Slim besparen Er zijn veel mogelijkheden om te besparen op energie! Echt slim besparen op energie
Nadere informatieTestimonial. Montessorischool - Amsterdam
Testimonial Montessorischool - Amsterdam IR. HANS KUIPER. ARCHITECT: Beste schoolgebouw van Amsterdam dankzij Rockwool Aan het uiterlijk van de 5e Montessorischool aan de Herschelstraat in Amsterdam is
Nadere informatieRekenkamer Metropool Amsterdam T.a.v. de heer J. de Ridder Postbus 202 1000 AE Amsterdam
pagina 1 / 5 Rekenkamer Metropool Amsterdam T.a.v. de heer J. de Ridder Postbus 202 1000 AE Amsterdam Datum: 15 maart 2016 Kenmerk: 201/0007, JvdV Archiefnummer: 5.90/3 Betreft: Bestuurlijke Reactie op
Nadere informatieMet deze brief informeer ik u over de stand van zaken met betrekking tot diverse toezeggingen op het gebied van energiebesparing.
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw
Nadere informatieHet voordeel voor de klant berekenen bij Energiebesparende voorzieningen
Aangeboden door: Het voordeel voor de klant berekenen bij Energiebesparende voorzieningen Rob Timmermans MFP Het klimaatakkoord Is het van belang hoe jouw klant denkt over het klimaatakkoord? De meeste
Nadere informatieInvesteer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen. Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen
Investeer slim in uw woning met energiebesparende maatregelen Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen Slim besparen 2 Slimme investeerder Familie Roubos: We wonen in een hoekhuis met veel ramen en hebben
Nadere informatieEnergiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.
Programma Energiebesparing & Betonkernactivering Energiebesparing Europa Nederland Besparingspotentieel Specialisten gevraagd? Betonkernactivering Publicatie Leergang Kees Arkesteijn 1 2 Energiebesparing
Nadere informatieGrote en kleine stappen naar een klimaatneutrale gebouwde omgeving
Grote en kleine stappen naar een klimaatneutrale gebouwde omgeving Op dinsdag 17 juni 2014 organiseerde 'Spaar het Klimaat' de 2e beleidstafel in 2014 en de 10e beleidstafel in een reeks die startte in
Nadere informatieBijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding
Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven Datum Referentie Behandeld door 13 december 2011 20111278-07 P. Smoor/LSC 1 Inleiding
Nadere informatieMinisterie van Binnenlandse Zaken en. Koninkrijksrelaties. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
Koninkrij ksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus
Nadere informatieVloerisolatie in vijf stappen
Vloerisolatie in vijf stappen Vloerisolatie in vijf stappen Heeft u in de winter vaak last van koude voeten en hoge energiekosten? Daar is wat aan te doen: goede vloerisolatie. Als u uw kruipruimte of
Nadere informatieSnelle transitie van de bestaande gebouwen
Urban Energy research agenda for TU Delft Snelle transitie van de bestaande gebouwen Inleider: Henk Visscher TUDelft Bouwkunde Referent: Ronald Franken Portaal 30 Mei, 2018 1 Het Doel Hoe kunnen we grootschalige
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 2019Z01304
Nadere informatieOnderwerpen presentatie
Community of Prac/ce LOKALE DUURZAME ENERGIEBEDRIJVEN Onderwerpen presentatie - Welke kaders geeft het Energieakkoord voor energiebesparing en efficiency? Welke doelen zijn gesteld en welke instrumenten/regelingen
Nadere informatieHoe investeer ik slim? Regel het op Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen
Hoe investeer ik slim? Regel het op www.energiebespaarlening.nl Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen Slim besparen Er zijn veel mogelijkheden om te besparen op energie! Echt slim besparen op energie
Nadere informatieDakisolatie in vijf stappen
Dakisolatie in vijf stappen Dakisolatie in vijf stappen Warmte stijgt op. Daarom zorgt een niet goed geïsoleerd dak voor veel energieverspilling en flink hoge energiekosten. In Nederland komt dit nog vaak
Nadere informatieMIMI Testimonial. Wonen Limburg - Roermond
MIMI Testimonial Wonen Limburg - Roermond Stephan Gross, projectleider Wonen Limburg Het MIMI-concept werkt! MIMI: Meer Isolatie en Minder Installaties. Met als resultaat een uitstekend wooncomfort en
Nadere informatiePROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF
PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per
Nadere informatieFinanciële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit. RVO.nl. VvE-bijeenkomst Haarlem Dinsdag 25 juni Constan Custers. RVO.
Financiële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit RVO.nl VvE-bijeenkomst Haarlem Dinsdag 25 juni 2019 Constan Custers RVO.nl 06-25068342 Hogeschool Inholland Alkmaar: Building Holland 2018 1 Duurzaam en groen.
Nadere informatieFinanciële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit RVO.nl
Financiële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit RVO.nl VvE-voorlichtingsbijeenkomst Bloemendaal 25 februari 2019 Constan Custers Hogeschool Inholland Alkmaar: Building Holland 2018 1 Duurzaam en groen.
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directie Energiemarkt en Innovatie Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594
Nadere informatieGevelisolatie in vijf stappen
Gevelisolatie in vijf stappen Gevelisolatie in vijf stappen Het isoleren van de muren of gevel van uw huis is een slimme investering. Gevelisolatie levert u namelijk een energiezuinig én comfortabel huis
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 30 196 Duurzame ontwikkeling en beleid Nr. 256 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR WONEN EN RIJKSDIENST Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieHaalbaarheidsonderzoek koopwoningen Molenwijk energieneutraal
Haalbaarheidsonderzoek koopwoningen Molenwijk energieneutraal Eindrapportage In opdracht van de gemeente Katwijk BMC Implementatie Januari 2017 B.M.A. Lont MSc L. Dols MSc E.J. Timmerman MSc Projectnummer:
Nadere informatieHoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285
Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Inhoudsopgave 1 De bekendheid met en het belang van het klimaat- en energieakkoord 5 2 Drijfveren
Nadere informatieO R D E O P Z AKE N. Een rechtvaardiging voor meer maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie in woongebouwen S T L L E N
O R D E O P Z AKE N Een rechtvaardiging voor meer maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie in woongebouwen S T L L E N E DE VERONTRUSTENDE WAARHEID De mondiale uitdaging Het is verontrustend maar
Nadere informatieVerbetering energetische kwaliteit huurvoorraad in Gelderse steden 2014 en ambities voor 2020
Verbetering energetische kwaliteit huurvoorraad in Gelderse steden 2014 en ambities voor 2020 Overzicht van de verbetering van de Energie-Index, isolatiegraad en het percentage energiezuinige ketels in
Nadere informatieKernboodschappen Woningcorporaties Nederland dicht bij huis
Kernboodschappen Woningcorporaties Nederland dicht bij huis Oktober 2014 Thema 1 Goed wonen en een goede dienstverlening We vinden het in Nederland normaal dat iedereen goed kan wonen. Maar niet iedereen
Nadere informatieNIEUWE VISIE OP ZONREGELING
NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson
Nadere informatie3 Energiegebruik huidige situatie
3 Energiegebruik huidige situatie 3.1 Het Energie Prestatie Certificaat In het kader van de Europese regelgeving (EPBD) bent u verplicht om, bij verkoop of verhuur van de woning, een energiecertificaat
Nadere informatieEnergietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp
Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp JBR Organisatie-adviseurs bv Energiebedrijven kunnen vóór 2020 in 4 mln. woningen 30% energie besparen Energiebedrijven
Nadere informatieDe Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals
De Energiebesparingsverkenner woningbouw voor professionals Voor van uw klanten of huurders Breng de mogelijkheden voor energiebesparing snel en gemakkelijk in beeld energiebesparingsverkenner.rvo.nl Wilt
Nadere informatieenergiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015
energiebesparing bestaande bouw Harderwijk 26 mei 2015 Marc Smijers M 06-23924330 www.smijers-energieadvies.nl info@smijers-energieadvies.nl 1 Onderwerpen Relatie tussen energielabel en energiegebruik
Nadere informatieMeer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp
Meer wooncomfort en minder energieverbruik door een warmtepomp voltalimburg.nl/warmtepomp Tip! Vraag subsidie aan bij de aanschaf van een warmtepomp. Het subsidiebedrag voor een warmtepomp van 5 kw is
Nadere informatieDUURZAME PROJECTEN: BEKENDHEID, WAARDERING, EFFECTEN
RAPPORTAGE PANELRONDE DECEMBER 2012 DUURZAME PROJECTEN: BEKENDHEID, WAARDERING, EFFECTEN Stadspanel Den Haag wordt gevormd door een groep inwoners van Den Haag, die met enige regelmaat wordt gevraagd om
Nadere informatieMarktinformatie isolatiematerialen, isolatieglas en HR-ketels 2010-2013
Marktinformatie isolatiematerialen, isolatieglas en HR-ketels 2010-2013 Inleiding In het kader van de monitoring van energiebesparing in de gebouwde omgeving door Agentschap NL is door Buildsight verkoopinformatie
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20951 2500 EZ Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 8 Postbus 20951 2500 EZ Den Haag www.vrom.nl Betreft Aanbieding
Nadere informatieBouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol. Theun Toering
1 Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol Theun Toering Even voorstellen Theun Toering ComforTrend Samenwerkingsverband 40 installateurs Centrale organisatie tbv Commerciële ondersteuning
Nadere informatieFinanciële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit RVO.nl
Financiële overheidssteun voor V.v.E. s vanuit RVO.nl Renovatiebeurs Brabanthallen Den Bosch Donderdag 16 mei 2019 Constan Custers Hogeschool Inholland Alkmaar: Building Holland 2018 1 Duurzaam en groen.
Nadere informatieROCKWOOL TECHNICAL INSULATION WAARDECREATIE
ROCKWOOL TECHNICAL INSULATION WAARDECREATIE TOEGEVOEGDE WAARDE ROCKWOOL Technical Insulation, onderdeel van de ROCKWOOL Group, is de marktleider in innovatieve technische isolatieproducten en op steenwol
Nadere informatieTotale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2
Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Industrie Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 1% besparing op gas en elektra per jaar. Totaal is dat 8 % besparing in 2020. Opbrengst: 100 kiloton.
Nadere informatieSamen geeft energie. energiebesparing bij particuliere woningeigenaren groep van 20 vergelijkbare woningen in een straat of buurt
Samen geeft energie Project van de gemeente Tilburg Gebaseerd op burgerinitiatief energiebesparing bij particuliere woningeigenaren groep van 20 vergelijkbare woningen in een straat of buurt subsidie voor
Nadere informatieFinanciële bijdrage van de huurder bij investeringen in verduurzaming en vergroening
O P I N I E S T U K Financiële bijdrage van de huurder bij investeringen in verduurzaming en vergroening Bijna iedereen is het er wel over eens dat een significante vermindering van het energieverbruik
Nadere informatieZeeuws Energieakkoord. Energiebesparing in de particuliere woningvoorraad
Zeeuws Energieakkoord Energiebesparing in de particuliere woningvoorraad Aanleiding SER-ENERGIEAKOORD Een besparing van het finale energieverbruik met gemiddeld 1,5 procent per jaar; 100 PJ aan energiebesparing
Nadere informatieRegelingen energiebesparing woningen
Regelingen energiebesparing woningen Uitvoeringsregeling subsidie duurzaam renoveren Noord-Holland (Nationale) Energiebespaarlening Stimuleringsregeling energieprestatie huursector (STEP) Fonds energiebesparing
Nadere informatieAmbitie fonds. Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw
01-04-2019 Ambitie fonds Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw Verstrekken Energiebespaarlening aan eigenaren/bewoners en VvE s tegen een lage rente zonder afsluitkosten Wat
Nadere informatieALLES OVER DAKISOLATIE
ALLES OVER DAKISOLATIE Handvatten die u helpen bij uw keuze Renovatiepremie Mogelijkheden Soorten dakisolatie Materialen Prijzen 01 02 03 04 05 06 Introductie over dakisolatie Dakisolatie mogelijkheden
Nadere informatieNII. Nederlandse Isolatie Industrie. Beter isoleren. Energiebesparing en de gevel. Jubileumsymposium Stapelbouw 17 juni 2010.
Nederlandse Beter isoleren Energiebesparing en de gevel Jubileumsymposium Stapelbouw 17 juni 2010 Dick Tommel 1 AGENDA Energiebesparing via de gevel Energiebesparing Trias Energetica Consequenties voor
Nadere informatieNotitie energiebesparing en duurzame energie
Notitie energiebesparing en duurzame energie Zaltbommel, 5 juni 2012 Gemeente Zaltbommel Notitie energiebesparing en duurzame energie 1 1. Inleiding Gelet op de ambities in het milieuprogramma 2012-2015
Nadere informatieDakisolatie In 5 stappen
Dakisolatie In 5 stappen Bewaar mij! 1 Vloerisolatie Inhoud 1 Is mijn dak nog goed? 4 2 Hoe wordt de isolatie aangelegd? 4 3 Welk materiaal kan ik gebruiken? 5 4 Hoe vind ik een goed isolatiebedrijf? 6
Nadere informatieEnergie: meerwaarde op de woningmarkt
Energie: meerwaarde op de woningmarkt Dirk Brounen (RSM Erasmus, dbrounen@rsm.nl) Nils Kok (UC Berkeley & Universiteit Maastricht, n.kok@maastrichtuniversity.nl) Op 26 november liet minister van der Hoeven
Nadere informatieWat u moet weten. over het energiebesparingsfonds ACHTERGROND FINANCIERING. Gemeente kan zich richten op utiliteitsbouw
ACHTERGROND FINANCIERING Wat u moet weten over het energiebesparingsfonds Thomas van Belzen Den Haag - Minister Blok (wonen) biedt vanaf 1 december nieuwe mogelijkheden voor het financieren van energiebesparende
Nadere informatieTOOLBOX. Veilig werken met glaswol en steenwol
TOOLBOX Veilig werken met glaswol en steenwol In het kader van het project Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond op het dak Afspraken glas en steenwol Arbocatalogus Platte daken Er zijn twee soorten
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 30 196 Duurzame ontwikkeling en beleid Nr. 98 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR WONEN, WIJKEN EN INTEGRATIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatieSpaar het Klimaat. Op naar een gedeelde visie!
Spaar het Klimaat Op naar een gedeelde visie! VISIE SPAAR HET KLIMAAT In het begin van de zomer 2013 is tijdens een laatste sessie gesproken over de vernieuwing van de missie en visie van Spaar het Klimaat.
Nadere informatieBetere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars
Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met stadswarmte Bestaande woningen, nieuwbouwwoningen en
Nadere informatieStookjerijkTrofee 2014 prijsuitreiking op slotbijeenkomst donderdagavond 20 november te Utrecht
StookjerijkTrofee 2014 prijsuitreiking op slotbijeenkomst donderdagavond 20 november te Utrecht Stookjerijk 2014 Rondetafel Energiebesparing in de Haarlemse huursector Systematiek energielabels Waar gaat
Nadere informatieCursus Duurzaam Isoleren
Cursus Duurzaam Isoleren 1. Introductie Jack Vroomen 2. DUWParkstad Joyce Bongers 3. Bameco (isolatiebedrijf) Maurice van Gennip 4. Adviesgesprek Rick Muijen Uitnodiging voor bezoeken producten (logo gamma)
Nadere informatiePersconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck
Persconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck De potentiële verbetering van de energie- en milieuprestaties van gebouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is
Nadere informatieProfiel van een isolatie expert.
Profiel van een isolatie expert. 1 Een team van isolatie-experten Isolteam, met vestigingen in Kortemark en Hoboken, beschikt over een dynamische ploeg van bedreven experten, zowel op vlak van studie
Nadere informatieEffecten van aanpassing van de energetische punten in het WWS
Effecten van aanpassing van de energetische punten in het WWS Effecten van aanpassing van de energetische punten in het WWS Uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van VROM B. Blijie, R.J. van Til en
Nadere informatieCONVENANT ENERGIEBESPARING HUURSECTOR. 28 juni 2012
CONVENANT ENERGIEBESPARING HUURSECTOR 28 juni 2012 Partijen: 1. De Minister voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, te dezen handelend als bestuursorgaan; hierna te noemen het Ministerie ; 2. Aedes
Nadere informatieHoe investeer ik slim? Regel het op Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen
Hoe investeer ik slim? Regel het op www.energiebespaarlening.nl Aantrekkelijke rente - boetevrij aflossen Slim besparen Er zijn veel mogelijkheden om te besparen op energie! Echt slim besparen op energie
Nadere informatie3. Verduurzaming van onze woningen: hoe praktisch aan te pakken?
3. Verduurzaming van onze woningen: hoe praktisch aan te pakken? JOOST WENTINK, EIZE-JAN BAKKER EN LUC JONKER 15 april 2019 Jaarvergadering Bewonersvereniging Bilthoven-Noord 1 INHOUD 7 STAPPEN ENERGIESCAN,
Nadere informatieEnergietransitie bij Renovatie
Energietransitie bij Renovatie Ir. Frans de Haas de Haas & Partners Studiedag Energietransitie bij Renovatie, naar de passief bouwen standaard? 9 oktober 2008 Inhoud 1981 Inhoud 1984 Inhoud 1997 Inhoud
Nadere informatieDaarbij zijn zorgvuldigheid en betaalbaarheid, belangrijker dan snelheid.
SECTORVERHAAL GEBOUWDE OMGEVING In 2050 worden alle woningen in Nederland duurzaam verwarmd. Iedereen kan in de komende dertig jaar de overgang maken van aardgas naar betere isolatie en duurzame warmtebronnen.
Nadere informatieVerduurzaming gemeentelijk vastgoed
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Toelichting op de aanpak van de gemeente Breda Marcel van Embden (projectleider afdeling Vastgoedbeheer) Inhoud Klimaatnota gemeente Breda Wat is de insteek bij het
Nadere informatieEnergieverspilling is zinloos
Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 Milieu - Aandacht in de tijd 2/31
Nadere informatieEnergieverspilling is zinloos
Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 2/25 3/25 1. Praktijk van het verleden
Nadere informatieKANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN
April 2002 ECN-RX--02-013 KANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN Nieuw Den Helder Centrum als praktijkvoorbeeld J.C.P. Kester E. Sjoerdsma H. van der Veen (Woningstichting
Nadere informatieEnergiebesparing in de Leidse huursector
- Leiden - 2014 Rondetafel 26 juni Energiebesparing in de Leidse huursector Bert Bakker StookjerijkTrofee 2014 prijsuitreiking op slotbijeenkomst do avond 20 november te Utrecht Energieprestaties 2013
Nadere informatieDe bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie
De bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie Albert de Vries voorzitter NRP Spaar het Klimaat (themagroep van NRP) Vereniging Bouw- en Woningtoezicht NL oktober 2018 Inhoud Introductie NRP
Nadere informatieDuurzaam omgaan met energie in de bestaande woningvoorraad. KIVI NIRIA Kring Alkmaar 15 maart 2011
Duurzaam omgaan met energie in de bestaande woningvoorraad KIVI NIRIA Kring Alkmaar 15 maart 2011 C.M. Peerdeman 6 okt. 2010 Verven of duurzaam renoveren? De Huidige nieuwbouw wordt door regelgeving en
Nadere informatieVoorstelling VIBE vzw
Voorstelling VIBE vzw WAT? Thema s: Water Energie Materialen Ruimtegebruik - milieu - gezondheid Meer dan 25 jaar ervaring Duurzame ontwikkeling!!! C2C!!! Voorstelling VIBE vzw HOE? Website: www.vibe.be
Nadere informatieVloerisolatie In 5 stappen
Vloerisolatie In 5 stappen Bewaar mij! 1 Vloerisolatie Inhoud 1 Is de kruipruimte diep genoeg? 4 2 Heb ik ook bodemisolatie nodig? 4 3 Welk materiaal kan ik gebruiken? 5 4 Hoe vind ik een goed isolatiebedrijf?
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 2016Z15884
Nadere informatieAanpak energiebesparing woningvoorraad Portaal Nijmegen. 13 mei 2014 Stephan Huisman afdeling Strategie & Vastgoed Senior projectleider
Aanpak energiebesparing woningvoorraad Portaal Nijmegen 13 mei 2014 Stephan Huisman afdeling Strategie & Vastgoed Senior projectleider Wat loopt er allemaal? Duurzaamheid is: Energiebesparing Gezond wonen
Nadere informatieAchtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE DUURZAAMHEID
Achtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE DUURZAAMHEID donderdag 19 maart 2015 Duurzaamheid Duiding en context Groningen heeft de ambitie om in 2035 een energieneutrale stad te zijn.
Nadere informatieWelkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN
Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN Informatiebijeenkomst Zonnepanelen voor VvE s 27 november 2018 Even voorstellen Jan Cullens, VvE Zonnecoach De VvE Zonnecoach geeft uw VvE energie Nut
Nadere informatieVerduurzaming woningportefeuille: de woonbundel. 4 maart 2013
Verduurzaming woningportefeuille: de woonbundel 4 maart 2013 Verduurzamingsambitie woningcorporaties onder druk Het belang van verduurzaming van het corporatiebezit wordt erkend: Convenant Energiebesparing
Nadere informatieComfortabel huis Groene investering
Comfortabel huis Groene investering Heel Nederland een warm huis met een lage energierekening D66 wil dat mensen in een comfortabel huis wonen, met lage maandlasten. Dat krijgen we voor elkaar door bestaande
Nadere informatieBinnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort
Binnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort Rob Nagel Honeywell Dag van de Installatie VSK, Jaarbeurs Utrecht 2 februari 2010 Binnenklimaat besparing door comfort Woningmarkt in
Nadere informatieGroen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.
Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.
Nadere informatieEenvoudig isoleren met de juiste isolatie voor uw klus. Energie A B C D E F. Zuinig. Onzuinig
Eenvoudig isoleren met de juiste isolatie voor uw klus Energie Zuinig A B C D E F Onzuinig G Isoleren, eenvoudig doen! Waarom isoleren Isolatie is de meest eenvoudige manier om energie te besparen. Door
Nadere informatieBespaar op energie én uw woonlasten samen met Woonpartners
ENERGIE ZUINIGER WONEN! Bespaar op energie én uw woonlasten samen met Woonpartners 1 Energiebesparingsproject Energie besparen is een zaak van iedereen. Daarom investeert Woonpartners samen met haar huurders
Nadere informatieWelkom! Informatie en uitleg warmtefoto s
Welkom! Informatie en uitleg warmtefoto s 16 februari 2017 HET RAADHUIS, Wehl Programma 1. Energiecoach Chris Buijk Energie besparen: kansen en mogelijkheden 2. Adviseur Erwin Reuterink Wat is een warmtefoto
Nadere informatieIs investeren in energiebesparende producten nog interessant?
Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Energie verwarming en SWW Stijgende prijzen woningen zonder spouwisolatie Woningen met enkel glas Woningen zonder dakisolatie 2 1 Energie elektriciteit
Nadere informatieSUBSIDIE WONING- ISOLATIE GIDS
SUBSIDIE WONING- ISOLATIE GIDS Alles over besparen met isoleren en subsidies Gebaseerd op informatie van Spouwmuurisolatie de overheid Dakisolatie Vloerisolatie Gevelisolatie Glasisolatie 01 02 03 04 05
Nadere informatieDe Duitse Alliantie voor Werk en Leefmilieu
De Duitse Alliantie voor Werk en Leefmilieu integreren van energiebesparing en maatregelen voor energie-efficiëntie bij het saneren van bestaande gebouwen, bijdragen aan de bescherming van het klimaat
Nadere informatieGemeente Den Haag. Actief met de VvE-balie voor Duurzame VvE s Door Francien de Hoop
Gemeente Den Haag Actief met de VvE-balie voor Duurzame VvE s Door Francien de Hoop Duurzame VvE s in Den Haag Procesorganisatie Cluster Duurzaamheid Procesorganisatie Cluster Duurzaamheid Wonen MT Staf
Nadere informatieStook je rijk 2014. Rondetafel Energiebesparing in de Helmondse huursector. 29 Oktober 2014
Stook je rijk 2014 Rondetafel Energiebesparing in de Helmondse huursector 29 Oktober 2014 Programma 19.00 uur Inloop 19.30 uur Opening en aanleiding 19.40 uur Presentatie Woonbond, Robert Willé 19.50 uur
Nadere informatieRenoveren Het slimme renovatieconcept. Van VolkerWessels
Renoveren Het slimme renovatieconcept. Van VolkerWessels PlusRenoveren: Eenvoudig, zorgeloos, duurzaam De Nederlandse woningvoorraad slurpt nog altijd energie. Tegelijk blijven de energieprijzen stijgen.
Nadere informatieEnergie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden
Energie Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik
Nadere informatieEnergie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam
Energie Energiebesparing en duurzame energie in Alblasserdam De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik van
Nadere informatie