Bouw en materiële inrichting centrum voor technische beroepsopleidingen (CFP) in Abéné, Zuid-Senegal. Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013

Transcriptie

1 Bouw en materiële inrichting centrum voor technische beroepsopleidingen (CFP) in Abéné, Zuid-Senegal Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Datum opmaak 15 mei 2014 Datum vaststelling 02 juni 2014 Auteurs T. Lensing, penningmeester G. Annaert, secretaris Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 1 van 17

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 1 Inleiding 3 2. Bijstelling projectplan, begroting en projectplanning 4 3. Inhoudelijk jaarverslag Realisatie projectplan 4 e realisatiefase Output- en outcomeresultaten 7 4. Monitoring van het project Draagvlakversterkende activiteiten Nazorg Financieel jaarverslag Algemeen Balans per 31 december Staat van baten en lasten Toelichting op de balans per 31 december Toelichting bij staat van baten en lasten Specificaties Kosten verdeelstaat Splitsing personeelskosten Financiële indicatoren Overzicht baten en lasten Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 2 van 17

3 1. Inleiding Stichting Bantan Woro heeft zich tot doel gesteld om in Abéné (Zuid Senegal) in een tijdspanne van 5 jaar een centrum voor professionele beroepsopleidingen (VMBO/MBO-niveau) te ontwikkelen om praktisch ingestelde jongeren na de lagere school een toekomstperspectief te bieden. We kijken, net als bij vorig jaarverslag, terug op het afgelopen jaar, waarvan we de volgende hoogtepunten noemen: - In november 2012 is de 4 e (afrondende) realisatiefase van start gegaan. Deze zou tot 31 december 2013 doorlopen, maar omdat voor de realisatie van een aantal onderdelen van het projectplan meer tijd nodig was, is de projectperiode verlengd tot eind maart In oktober 2013 ging de 3 e lichting studenten van start met een beroepsopleiding. - Om het centrum een basis te geven voor het systematisch bewaken en verbeteren van de opleidingen en de schoolorganisatie is in samenwerking met de 9 directeuren van alle technische scholen van de regio Casamance een kwaliteitssysteem ontwikkeld. - De eerste kwaliteitsmetingen, die onderdeel uitmaken van het kwaliteitssysteem, maken duidelijk dat het huidige kwaliteitsniveau van nagenoeg alle opleidingen en van de schoolorganisatie goed tot zeer goed is. - We wonnen de 2 e prijs in de wedstrijd, die 2 jaarlijks door BN de Stem wordt georganiseerd. - Door het fondsenwervingtraject, dat we in 2012 hadden gewonnen bij de wedstrijd Professionals in de DOP van Bureau Internationale Samenwerking, zijn we in staat gesteld om de materiële ondersteuning van het centrum voor professionele beroepsvorming van Abéné eerder af te ronden dan was voorzien. Er zijn in de loop van 2013 hiervoor voldoende financiële middelen verkregen De administratieve afronding is voorzien in mei De relatiebeheerder van Impulsis heeft diverse malen aangegeven vat hij het project van stichting Bantan Woro als een goed practice beschouwd door de integrale aanpak en de effectieve implementatie van een kwaliteitszorgsysteem. - Het project is o.a. door een goed werkende ouderraad stevig verankerd in haar omgeving. De inwoners van Abéné beschouwen het centrum als hun centrum. - De inspraak van de studenten, ouders en leerkrachten in de op kwaliteitsbevordering gerichte beleidsbepaling is door het kwaliteitssysteem verankerd in de schoolorganisatie. Omdat we het meerjarenproject nu bijna volledig hebben gerealiseerd geven we u in dit jaarverslag ook inzicht in onze exitstrategie. Deze bestaat in grote lijnen uit: financiële verzelfstandiging, systematische kwaliteitszorg en arbeidsmarktperspectief. We wensen u veel leesplezier. Denise van den Hoof, voorzitter Stichting Bantan Woro Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 3 van 17

4 2. Bijstelling projectplan, begroting en projectplanning Voorafgaand aan de inhoudelijke en financiële verantwoording wordt hierna toegelicht waarom het noodzakelijk was om het projectplan, de projectbegroting en de projectplanning bij te stellen. Bijstelling projectplan en begroting De 1 e bijstelling vond plaats n.a.v. van overleg met Impulsis, dat meer wilde investeren in de kwaliteitsontwikkeling van het centrum. Daardoor werden de projectonderdelen B1 t/m B2b. toegevoegd De 2 e bijstelling vond plaats in augustus 2013 n.a.v. een verzoek van dhr. S. Souané, secretaris van onze partnerorganisatie Samaba van Abéné. Hij vervult de rol van projectmanager en is in die hoedanigheid verantwoordelijk voor het binnen de begroting realiseren van het onroerend goed en de aanschaf van de materialen. Hij adviseerde om de afmetingen voor de geplande praktijklokalen, theorielokalen en bibliotheek aan te passen aangezien ze niet aan de overheidseisen voldeden en er voor de praktijklessen meer ruimte nodig was om alle apparaten op een verantwoorde wijze te kunnen installeren. Ook is besloten om de lerarenkamer te vergroten omdat er meer leerkrachten waren dan was ingeschat. Daarnaast droegen de volgende ontwikkelingen bij aan de noodzaak om het projectplan en de begroting te actualiseren: 1. De aanschaf van additionele didactische materialen voor de opleidingen elektrotechniek en mode. Diverse eerder geleverde naaimachines bleken van onvoldoende kwaliteit of onherstelbaar, waardoor een extra aanschaf noodzakelijk was. Tot deze additionele aanschaf is besloten nadat uit de enquêtes onder de studenten en de leerkrachten gebleken was dat men over de beschikbare didactische materialen niet tevreden was en omdat de 3 e jaars anders niet goed konden worden voorbereid op het staatsexamen. 2. De verwachte meerkosten van de trainingen voor de docenten en directeuren van de 9 technische scholen van de regio Casamance. 3. De invoer van een gedoneerde Peugeot Pick-up 504. Bijstelling projectplanning De projectplanning moest worden bijgesteld omdat de aanschaf van de boeken qua organisatie nogal complex was en meer tijd in beslag nam dan was ingeschat. In 2013 is de helft van de geplande schoolboeken aangeschaft. De aanschaf van de andere helft is uitgesteld tot Ook de uitbreiding van de administratie met een lerarenkamer en de aanschaf van additionele didactische materialen voor de opleidingen mode en elektrotechniek werden in de planning naar begin 2014 verplaatst. Tabel 1. Oorspronkelijke versus bijgestelde begroting Begroting 2012 Begroting 2013 Verschil A. Oorspronkelijke projectactiviteiten 1. Uitbreiding met 3 theorie- 2 praktijklokalen Magazijn en gemetselde opbergrekken Aanbouw lerarenkamer bij administratie Omheining centrum Voorziening afwerking gebouwen Bouw bibliotheek Didactische materialen landbouw/veeteelt Aanvulling meubilair studenten Pedagogische cursus docenten Managementcursus directeuren regio Totaal A (oorspronkelijke projectactiviteiten) B. Extra projectactiviteiten 1. Boeken, etc. voor bibliotheek a. Boekenkasten voor bibliotheek b. Meubilair voor bibliotheek Additionele didactische. materialen Invoer gedoneerde Peugeot pick-up Opening extra bankrekening Totaal B (extra projectactiviteiten) Algemeen totaal (A.+ B) Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 4 van 17

5 3. Inhoudelijk jaarverslag Het inhoudelijk jaarverslag heeft betrekking op de projectonderdelen van de 4 e realisatiefase, die in 2013 werden gerealiseerd en op de schoolresultaten. 3.1 Realisatie projectplan 4 e realisatiefase. In 2013 werden van het bijgestelde projectplan van de 4 e realisatiefase de volgende projectonderdelen gerealiseerd. Achter de projectonderdelen is aangegeven wat in vergelijking met de bijgestelde projectbegroting de werkelijke meer- of minderkosten waren. Tabel 2 Projectonderdelen, die in 2013 werden gerealiseerd Gerealiseerde projectonderdelen van de 4 e realisatiefase Meer-/minderkosten 1. Uitbreiding klaslokalen met 3 theorie- 2 praktijklokalen Bouw van een magazijn met gemetselde opbergrekken Omheining van het centrum 0 4. Afwerking van de gebouwen De bouw van een bibliotheek 4 6 De aanschaf van didactische materialenvoor de opleiding landbouw/veeteelt Aanvulling meubilair voor de studenten 0 8. Organisatie van een pedagogische cursus voor de docenten 9. Organisatie van een managementcursus voor 9 directeuren van de regio Aanschaf van 50% van de schoolboeken voor de bibliotheek Boekenkasten voor de bibliotheek 12. Aanschaf meubilair (tafels/stoelen) voor de bibliotheek Invoer van een gedoneerde Peugeot pick-up Opening van extra bankrekening 0 Totaal minderkosten De overige projectonderdelen van het bijgestelde projectplan zullen begin 2014 worden gerealiseerd. Toelichting 1. De onderwijsgerelateerde gebouwen zijn uitgebreid met 3 praktijk- en 2 theorielokalen Het aantal praktijk- en theorielokalen is nu afgestemd op de maximale capaciteit van 220 studenten, gespreid over 6 beroepsopleidingen: mode, kappen/uiterlijke verzorging, horeca/toerisme; landbouw / veeteelt; bouwkundig tekenen en elektrotechniek. Het totale gebouw (gelijkvloers en 1 e etage) is, om aan de eisen van de overheid te voldoen en om aan de ruimtelijke behoeften van het centrum tegemoet te komen,. groter geworden dan aanvankelijk was gepland. Met name voor de opleidingen kappen/uiterlijke verzorging en mode waren grotere praktijklokalen nodig om de machines en apparaten op een functionele wijze in de ruimte te kunnen verdelen. De grotere theorielokalen bieden ook een efficiencyvoordeel. Bij de generieke vakken (Frans, Engels, Wiskunde, EHBO, e.d.) kunnen groepen van het zelfde jaar gecombineerd worden. 2. Er is een groot magazijn gebouwd, voorzien van cementen opbergrekken om alle reservematerialen en reservemeubels veilig te kunnen opbergen. Bij de ingebruikname van het magazijn, zijn alle materialen in een materiaalbeheersysteem geregistreerd. De voorzitter van Stichting Bantan Woro heeft het systeem ontwikkeld en aan de beherende docent overgedragen. 3. Het centrum is met een omheining beschermd tegen de inbraak van loslopend vee (koeien, varkens, geiten, schapen) en de binnenkomst van ongenode gasten. De studenten van de sector landbouw- /veeteelt kunnen nu beter praktijkervaring opdoen in de schooltuin, die achter de gebouwen van het centrum is gelegen en de helft van het totale grondoppervlak van het centrum (1ha) omvat. De gemetselde onderkant van de omheining heeft een cementen fundering. Om het open karakter van het centrum te bewaren is de bovenkant gemaakt van een zeer stevig gaas. 4. Alle gebouwen waaraan door de ouderraad kleine herstelwerkzaamheden waren verricht, zijn opnieuw geverfd. Ook zijn voor alle klassen en praktijklokalen borden gemaakt om de bestemming van het betreffende lokaal aan te geven. Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 5 van 17

6 5. De leeromgeving is verrijkt met een bibliotheek, waar de studenten informatie kunnen opzoeken in vakboeken en op internet, waar ze kunnen studeren en hun opgedane kennis verdiepen. De bibliotheek maakt onderdeel uit van het grote nieuwe gebouw. Uit veiligheidsoverwegingen is een lokaal gekozen op de 1 e etage. 6. Naast een beveiligde schooltuin geven ook de voor de praktijklessen aangeschafte didactische materialen aan de studenten van de opleiding landbouw/veeteelt de mogelijkheid om ten volle te genieten van de praktijklessen (zie ook onder 4). De directie van het centrum heeft uit inkomsten van ouderbijdragen een kippenkwekerijtje gebouwd omdat kippenteelt voor deze studenten onderdeel uitmaakt van het staatsexamen. Een gedeelte van de ter beschikking gestelde middelen is besteed aan de aanschaf van materialen voor deze voorziening. De studenten van deze opleiding zijn het meest tevreden over de kwantiteit en de kwaliteit van de materialen (zie schoolresultaten). Het enige wat ze nog missen is een pomp om een waterirrigatiesysteem te installeren. 7. Met de aanschaf van extra meubilair beschikken alle huidige en toekomstige studenten nu over een werkplek (tafel / stoel). Het meubilair is zoals gepland gemaakt door een lokaal timmerbedrijf. 8. De pedagogisch-didactische cursus voor de leerkrachten is gespreid over 2 schooljaren. De eerste 6 bijeenkomsten werden uitgevoerd van januari tot juni in schooljaar en de laatste vier bijeenkomsten van oktober tot december in schooljaar Dit had tot gevolg dat de nieuwe leerkrachten, die pas in oktober 2013 op het centrum arriveerden, slechts aan de laatste 4 bijeenkomsten konden deelnemen. Wel is aan alle docenten een reader overhandigd en zijn er afspraken gemaakt om de inhoud ervan aan de nieuwe collega s over te dragen. De cursus was praktijkgericht en levert daardoor een directe positieve invloed op in het pedagogisch handelen en bevordert de professionaliteit van de lesvoorbereiding en lesuitvoering. Het didactisch handelen van de leerkrachten wordt door de studenten hoog gewaardeerd (zie schoolresultaten). De cursus is uitgevoerd door een docent/trainer, die geregistreerd is bij de internationale organisatie leerkrachten zonder grenzen. 9. De managementcursus voor 9 directeuren van technische scholen in de regio had tot doel de leiderschaps- en managementvaardigheden te ontwikkelen. Voor de uitbreiding van de leiderschapsvaardigheden zijn inzichten overgebracht over stijlen van leidinggeven en vooral veel oefeningen (rollenspelen) gedaan voor de integratie van coachingsvaardigheden. De uitbreiding van de managementvaardigheden stond in het teken van kwaliteitsmanagement. In de loop van de cursus is met de directeuren een kwaliteitszorgsysteem ontwikkeld. Daarbij is dankbaar gebruik gemaakt van het STAR-school model en van de daarbij horende instrumenten, die eerder door Edukans voor basisscholen werden ontwikkeld. De sterkte/zwakte analyse en het indicatorenvolgsysteeem werden naar technische scholen vertaald en doorontwikkeld. Aanvullend daarop werden instrumenten (enquêtes) ontwikkeld voor het meten van de tevredenheid van ouders, studenten en docenten. De instrumenten zullen in het centrum van Abéné worden uitgetest en daarna aan de andere centra worden overgedragen via het maandelijkse collegiaal overleg van de betrokken directeuren. Aan de cursus werd ook deelgenomen door een medewerker van de Senegalese onderwijsinspectie. In hoofdstuk 2.1 Schoolresultaten gaan we uitgebreider in op het ontwikkelde kwaliteitssysteem en op de eerste resultaten, die er door werden opgeleverd. 10. Boeken voor de bibliotheek De realisatie van dit projectonderdeel was het meest complex en maakte dat de projectplanning moest worden bijgesteld. Het samenstellen van de boekenlijsten had nogal wat voeten in de aarde en moest in 2 rondes worden uitgevoerd omdat alle gegevens op internet opgezocht moesten worden en de docenten het lastig vonden om een keuze te maken. Ook moesten deelbudgetten worden verdeeld om te waarborgen dat voor alle vakken voldoende boeken zouden worden besteld en om te voorkomen dat opleidingen onevenredig zouden worden toebedeeld. Nadat de boekenlijsten waren samengesteld was het noodzakelijk om de boeken bij goede en betrouwbare boekhandels in Dakar te bestellen. In 2013 is ongeveer de helft van het aantal boeken aangeschaft. Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 6 van 17

7 11. De bibliotheek is voorzien van 5 grote houten boekenkasten. Op de boekenplanken staan zowel vakboeken voor de beroepvorming als boeken voor de generieke vakken (Frans, Wiskunde, etc.). Het laatste deel van de boeken is eind maart geleverd en bevond zich, toen hiervan een foto werd gemaakt, nog niet in de bibliotheek. Er zijn voldoende boekenkasten om alle aangeschafte boeken en boeken een plaats te kunnen geven en eventuele aanschaf in de toekomst te kunnen opvangen. Een van de docenten heeft de taak om de bibliotheek te beheren. Alle boeken zijn opgenomen in een registratie- en uitleensysteem. De studieboeken zullen worden geïntegreerd in het onderwijs en de lessen verrijken. Studenten kunnen zich nu ook na de lessen in bepaalde onderwerpen verder verdiepen. 12. De bibliotheek is, naast de boekenkasten ingericht met tafels, stoelen, 4 computers met internetaansluiting om informatie op te zoeken en een TV met een extra groot beeldscherm voor didactische doeleinden (instructieve DVD s). 13. Eén van onze particuliere donateurs verraste ons met Peugeot pick-up 504, die hij zelf naar het centrum in Abéné heeft gebracht. De pick-up is officieel aan de chef van het dorp overhandigd en daarna ter beschikking gesteld van de ouderraad van het centrum. De ouderraad gebruikt de kleine bestelauto voor betaald transport van materialen en personen en heeft daarmee een inkomstenbron om het klein onderhoud van het centrum te bekostigen. 14. Extra bankrekening De rekening in Senegal staat op naam van de projectmanager. Ofschoon deze rekening alleen wordt gebruikt voor geldhandelingen, die met het project te maken hebben en we door afschiften op de hoogte worden gehouden, stelde m.n. Wilde Ganzen de eis dat er voor de overboeking van haar bijdrage een bankrekening zou geopend worden op naam van de projectpartner (Samaba d Abéné). 3.2 Output en outcome resultaten Leerlingenaantal Onderstaande tabel bevat per beroepsopleiding het aantal leerlingen dat vanaf oktober 2013 een beroepsopleiding volgt aan het centrum. De verhouding meisjes/jongens is 62/38%%. Tabel 3: leerlingenaantallen 1ejaars 2ejaars 3ejaars Totaal Startjaar Opleidingen J M J M J M Landbouw/veeteelt Mode Elektrotechniek Horeca/toerisme Bouwtekenen (1) Kappen/uiterlijke zorg(1) Totaal J / M Totaal J + M (1) De opleidingen bouwtekenen en kappen/uiterlijke verzorging zijn in 2012 van start gegaan. (2) Het oriëntatiejaar is alleen aangeboden in het 1e jaar dat het centrum van start ging (2011). In het jaar daarop zijn de studenten ingestroomd in één van de 6 beroepsopleidingen (3) De opleidingen bouwtekenen en kappen/uiterlijke verzorging zijn in 2012 van start gegaan. (4) Het leerlingaantal groeit. De maximale capaciteit (200) studenten zal pas over enkele jaren worden bereikt. Schoolresultaten De schoolresultaten zijn in de tabel op volgende bladzijde opgenomen. Voor het volgen van de schoolresultaten zijn 12 indicatoren bepaald. Elke indicator is gedefinieerd (3 e kolom) en voorzien van een in onderling overleg vastgestelde norm (4 e kolom). De laatste kolom bevat het resultaat. Het resultaat heeft betrekking op de situatie na 2 schooljaren (juli 2013). Tabel 4: schoolresultaten Resultaat voldoet aan norm Resultaat voldoet niet aan norm Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 7 van 17

8 Nr. Indicator Definitie Norm Resultaat na 2e schooljaren 1. Aanbod Opleidingsaanbod centrum 6 opleidingen 6 opleidingen Vanaf bij 3 van de 6 opleidingen gedifferentieerd in 2 niveaus 2. Verhouding M/J Verhouding jongens en meisjes M: 60% - J: 40% M: 62% -J: 38% 3. Bevoegde/bekwame docenten % vaktechnisch, pedagogisch en didactisch geschoolde docenten 70% 77,3% (17/22) 4. Ratio leerling/klas Gemiddeld aantal leerlingen per klas Max. 12 per klas Gemiddeld 10 per klas 5. Uitval Percentage leerlingen per schooljaar dat voortijdig is gestopt. 6. Stage Percentage leerlingen per schooljaar dat een stageplaats had. 7. Jaarovergang Percentage leerlingen dat is geslaagd voor overgang naar het volgende jaar. 8. Tevredenheid ouders 9.. Tevredenheid leerlingen Gemiddelde tevredenheid van ouders (15%) van 2 e + 3 e jaars leerlingen Gemiddelde tevredenheid van 2 e en 3 e jaars leerlingen < 15% : 9,6% : 5,6% > 65% (bijgestelde norm) : 93% : 45,5% > 75% : 91% : 82,5% > 7, ,2 Opleiding: > 7,0 Organisatie: > 7, Opleidingen: 7,4 - Organisatie: 7,7 10. Tevredenheid Gemiddelde tevredenheid docenten > 7, ,4 docenten 11. Diplomaresultaat Percentage gediplomeerden > 75% In juli 2014 operationeel 12. Perspectief Percentage schoolverlaters dat binnen > 60% In 2015 operationeel 1 jaar een baan heeft /verder studeert Met uitzondering van de indicator stage in schooljaar was het resultaat van alle indicatoren in en boven de norm. Kwaliteitssysteem Tijdens de managementcursus voor directeuren van de 9 technische scholen van de regio Ziguinchor is in de eerste vier dagdelen een kwaliteitssysteem ontwikkeld. Onderstaande figuur bevat een visuele weergave van de tweejaarlijkse kwaliteitscyclus. Figuur: Kwaliteitssysteem (2 jaarlijkse cyclus) Sterkte/zwakte analyse m.b.v. STAR-school model Tevredenheidonderzoek ouders Interview 15% van de ouders Tevredenheidonderzoek studenten Enquête onder 2 e en 3 e jaars Tevredenheidonderzoek docenten Enquête onder alle docenten Kwaliteitsindicatoren - Aanbod - Gender ratio - Bevoegde/bekwame docenten - Ratio leerlingen/klas - Uitval - Stage - Jaarovergang - Tevredenheid ouders - Tevredenheid leerlingen - Tevredenheid docenten - Diplomaresultaat - Perspectief- Analyseren Vaststellen sterke en verbeterpunten Kwaliteitsplan (2 jaar) Verbeterdoelstellingen en verbeteracties Monitoring realisatie kwaliteitsplan Voortgang (3 maandelijks) en eindevaluatie Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 8 van 17

9 Het kwaliteitssysteem bestaat uit de volgende 3 bouwstenen: 1. Een sterkte/zwakte analyse met behulp van het STAR-school model, dat door Edukans is ontwikkeld voor het primair onderwijs en dat we naar technische scholen hebben vertaald. De sterkte/zwakte analyse richt zich op 5 dimensies: Leeromgeving Leerlingen Leerkrachten / het onderwijs Bedrijfsvoering / management Betrokkenheid ouders / gemeenschap Het instrument voor de uitvoering van de sterkte/zwakteanalyse wordt in de oneven jaren (2015, 2017, e.v.) alternerend met de volgende bouwsteen van het kwaliteitsysteem toegepast. De verbeterpunten vormen input voor het 2-jaarlijkse kwaliteitsplan. 2. Tevredenheidonderzoeken onder het personeel, de studenten en hun ouders. De enquêtes onder de studenten en de docenten wordt schriftelijk afgenomen. De enquête onder de ouders wordt middels interviews afgenomen omdat de ouders geen Frans kennen en nog nooit een dergelijk onderzoek hebben meegemaakt. De enquête is in augustus 2013 uitgevoerd door twee leden van de ouderraad, daarbij ondersteund door de secretaris van stichting Bantan Woro. De vragenlijsten voor de onderzoeken zijn in kleine groepjes ontwikkeld. Zowel de ouderraad, de studentenraad als de leerkrachten van het centrum van Abéné waren hierbij betrokken. De studentenenquête en de docentenenquête zijn in december 2013 uitgevoerd. 3. Een systeem voor het bewaken van 12 kwaliteitsindicatoren. Het systeem is in Excel gebouwd door de secretaris van stichting Bantan Woro. De inhoud is vastgesteld in overleg met de 9 directeuren van de regio, die bij de ontwikkeling van het systeem waren betrokken. Ook de normen zijn door hen vastgesteld. De metingen van de indicatoren vinden jaarlijks plaats op basis van de schoolresultaten. Voor een aantal indicatoren worden tweejaarlijks meetgegevens gebruikt van de tevredenheidonderzoeken onder ouders, studenten en docenten. Twee indicatoren zijn zullen pas na de 1 e lichting gediplomeerden operationeel worden. De resultaten, die op de eerste twee schooljaren betrekking hebben zijn opgenomen in tabel 2 Schoolresultaten. Werking kwaliteitssysteem De resultaten van de metingen worden gebruikt voor het vaststellen van sterke en verbeterpunten. De verbeterpunten vormen input voor het kwaliteitsplan, dat tweejaarlijks wordt opgesteld. De verbeterpunten worden daarin naar verbeterdoelstellingen vertaald en in verbeteracties geoperationaliseerd. De voortgangsrealisatie van het kwaliteitsplan wordt elke periode gemonitord. Elke doelstelling wordt door een projecteigenaar gecoördineerd. Aan het einde van de cyclus vindt een eindevaluatie plaats. Nog niet of onvoldoende gerealiseerde doelstellingen vormen input voor het kwaliteitsplan, dat het resultaat is van de volgende kwaliteitscyclus. Voor het toepassen van de kwaliteitscyclus is een kwaliteitscomité ingesteld onder leiding van de directeur. Het comité bestaat uit 4 leerkrachten, 2 afgevaardigden van de studentenraad en 1 afgevaardigde van de ouderraad. Het comité wordt door de secretaris van Stichting Bantan Woro begeleid bij haar werkzaamheden (meten, analyseren, concluderen, beslissen) en de integratie van de benodigde competenties. Met de regiodirecteuren is de afspraak gemaakt dat het systeem eerst in de technische school van Abéné zal worden doorontwikkeld en uitgetest en daarna aan de andere centra zal worden overgedragen. Dit zal plaats vinden in januari Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 9 van 17

10 Resultaten tevredenheidonderzoeken onder leerlingen, leerkrachten en ouders A. Tevredenheid ouders (15%) - Er is grote waardering voor de leerkrachten, die zelfs in hun vrije tijd gratis bijles geven; - Het aantal lokalen is nog niet voldoende (inmiddels gerealiseerd); - Het centrum moet ommuurd worden om de e veiligheid te waarborgen (inmiddels gerealiseerd); - Men is ontevreden over de organisatie van de stages in het 2 e jaar - Ouders stellen vast dat hun kinderen gemotiveerd zijn, zich thuis verantwoordelijker gedragen en ook al in de privésituatie toepassen wat ze op school leerden. 2 e jaars elektrotechniek installeren zonnepanelen; Leerlingen horeca maken nieuwe gerechten, jams en vruchtensappen, die ze ook verkopen; Leerlingen landbouw en veeteelt telen groenten, snoeien en enten fruitbomen of kweken kippen; Leerlingen kappen/uiterlijke verzorging doen de haren van familieleden en vriendinnen Leerlingen mode maken en verkopen kledingstukken. - Men waardeert de inzet van de ouderraad. De leden zijn door het dorp zijn gekozen om de ogen, handen en oren van de ouders te zijn. Ze waarderen de wijze waarop ze de ouders informeren en hen vertegenwoordigen - Ouders zijn tevreden over de informatie, die ze kregen alvorens ze hun kind(eren) op een opleiding inschreven en over de wijze waarop ze, bij problemen worden betrokken. B. Tevredenheid studenten Omdat het schooljaar pas 1,5 maand bezig was en de 1 e jaars nog maar pas waren begonnen is besloten om de enquête uit te voeren onder de 2 e en 3 e jaars van alle opleidingen. Tabel 4 Deelname Opleidingen 2 e jaars 3 e jaars Totaal Mode Kappen/Schoonheidsverzorging (SV) Bouwkunde (bouwtekenen) Elektrotechniek Horeca/toerisme Landbouw en veeteelt Onderstaande tabel bevat de gemiddelde waarderingen van de studenten van: - De organisatie van het centrum (informatievoorziening, schooladministratie, rechten en plichten, veiligheid, netheid, rust van het centrum, klachtenbehandeling); - De kwaliteit van de opleidingen (onderwijs, leerkrachten, stages, didactische materialen, toetsing) Tabel 5: Resultaten enquête leerlingen Landb./veeteelt Kappen/SV Mode Bouwtekenen Elektrotechniek Horeca 2 e 3 e 2 e 3 e 2 e 3 e 2 e 3 e Alle opleidingen Opl. 8,4 8,4 8,4 7,9 7,9 7,5 7,8 7,6 7,2 7,2 7,3 7,5 7,4 5,1 6,6 5,8 7,2 7,6 7,4 4 Org. 9,2 9,2 9,2 8,1 8,1 7,2 8,1 7,7 7,8 7,8 7,7 7,2 7,4 5,2 7,0 6,1 7,5 7,9 7,7 4 2 e 3 e 2 e 3 e 2 e 3 e Kwaliteitsniveau Totaal Totaal Total Total Total Total Total Legende Waardering (schaal 1 10) Omschrijving Kwaliteitsniveau 8-10 Excellent Goed zeer goed Voldoende Matig Onvoldoende 1 Uit tabel 5 blijkt dat het kwaliteitsniveau op organisatie- en opleidingsniveau goed tot zeer goed is (niveau 4). Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 10 van 17

11 Tussen de afzonderlijke opleidingen blijken er wel significante verschillen te zijn. Waardering Kwaliteitsniveau Opleidingen Excellent 5 Landbouw/veeteelt; Kappen/SV Goed - zeer goed 4 Mode; Bouwtekenen; Elektrotechniek Matig/voldoende Tussen 2 en 3 Horeca (m.n. 2 e jaars matig) Overige conclusies De gemiddelde waardering van de organisatie is bij alle opleidingen iets hoger (gem. 0,3pt) dan de gemiddelde waardering van de opleidingen. Aantal en kwaliteit van de didactische materialen wordt matig gewaardeerd door alle studenten, met uitzondering van de studenten van de opleiding landbouw/veeteelt. 76% van de studenten (44/66) heeft min. 1 x een stageplaats gehad. Van deze 76% heeft het centrum voor 46% een stageplaats gevonden. 56% van de studenten deed dit zelf. De stageorganisatie behoeft verbetering op diverse terreinen: informatievoorziening; contact met stageverlenende bedrijven en studenten tijdens de stage; begeleiding, waardering. Alle studenten willen dat het aantal praktijklessen wordt uitgebreid. Er worden nog geen boeken gebruikt bij het onderwijs (inmiddels aangeschaft). De studenten waarderen de wijze van lesgeven, m.u.v. de studenten van de horecaopleiding. M.u.v. studenten van de horecaopleiding waarderen de studenten de organisatie van de toetsen. Het grootste deel van de studenten is niet tevreden over de klachtenbehandeling De studenten zijn onvoldoende geïnformeerd over het schoolreglement. C. Tevredenheid leerkrachten (bijlage 6: uitgebreide rapportage) De enquête onder de 24 leerkrachten had betrekking op informatievoorziening; beleving eigen werk; onderwijs; didactische materialen; collegiale samenwerking en schoolmanagement. Uit de resultaten bleek dat de leerkrachten bijna alle onderwerpen zeer hoog waardeerden. Sterke punten zijn: het schoolmanagement; de collegiale samenwerking; het onderwijs en de informatievoorziening. De verbeterpunten betreffen: lesvoorbereiding; aantal en kwaliteit van didactische materialen; gebruik van schoolboeken; integratie ICT in het onderwijs en frequentie collegiale vergaderingen. Kwaliteitsplan De verbeterpunten uit de 3 enquêtes vormen de basis van een kwaliteitsplan. Het kwaliteitsplan zal in 2014 worden opgesteld en na instemming van de inspraakorganen (leerlingen, leerkrachten, ouders) worden vastgesteld en gedurende 2 jaren (2015 en 2016) worden gerealiseerd. Overige outcomeresultaten Het project heeft zeer veel teweeggebracht in het dorp. Doordat de projectmanager continu de bewoners informeerde over de projectvoortgang is het centrum stevig verankerd in haar omgeving. Het project heeft een bewustwordingsproces op gang gebracht over ontwikkelingssamenwerking en de eisen waaraan projecten moeten voldoen. Er is ter plaatse kennis opgebouwd, die op veel terreinen kan worden toegepast. Het project staat in omgeving en bij de overheid bekend als een good-practice. 4. Monitoring van het project We hebben het project in Abéné tweemaal, in juli-augustus 2013 en december/januari , bezocht. Tijdens deze bezoeken hebben we met onze projectpartner en de directeur de tussentijdse stand van het project geëvalueerd en een kasboekcontrole uitgevoerd. Tijdens deze evaluaties kwamen telkens de volgende onderwerpen aan bod: - De onderlinge samenwerking; - De wederzijdse communicatie en informatievoorziening; - De activiteiten, die Bantan Woro in Nederland onderneemt t.b.v. de financiering van het project; - De stand van zaken van de projectrealisatie; - De voorlichtingsactiviteiten van onze projectpartner in het dorp over de voortgang van het project; - Het maken van scenario s m.b.t. de projectfinanciering in relatie tot de projectrealisatie; - De ontvangen en verwachte bijdragen van fondsenverstrekkers en particuliere donateurs. Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 11 van 17

12 Bij deze tussentijdse evaluaties (en ook daarna) was sprake van een volstrekt heldere verhouding. Onze projectpartner (i.c. het comité Samaba Diabang) is, namens het dorp projecteigenaar. De voorzitter van dit comité, dhr. Seny Souané, vervult de rol van projectmanager. Stichting Bantan Woro faciliteert het project door inzameling van de benodigde financiële middelen, draagt zorg voor de contacten met medefinanciers en adviseert over de capaciteitsopbouw en de kwaliteitsborging van het centrum. 5. Draagvlakversterking In 2013 zijn de volgende draagvlakversterkende activiteiten uitgevoerd (bereik: ong personen): a. Uitgifte van 2 nieuwsbrieven, waarin we inhoudelijk en financieel over de voortgang van het project rapporteerden, nieuwe activiteiten aankondigden en achtergrondinformatie verschaften. b. Met hetzelfde doel actualiseerden we 1 x per half jaar de informatie op de website c. We gaven twee maal voorlichting aan alle studenten van de opleiding veiligheid van het Vitalis college in Breda. De studenten organiseerden naar aanleiding daarvan een sponsorloop. d. We organiseerden in april 2013 een Afrikafeest, waarvoor we alle belangstellenden en donateurs uitnodigden. Bij aanvang van het feest gaven we voorlichting over het project en lieten via een diapresentatie de voortgang zien. Ook informeerden we de aanwezigen over de activiteiten, waarop we ons in de nazorgfase zullen richten.. e. In de Rudolf Steiner school te Breda verzorgden we Senegalweek. We maakten daarbij gebruik van het thematisch opgezet voorlichtingmateriaal en van de leskoffers, die we in de loop van de vorige fase hadden ontwikkelen. De week werd opgestart met een presentatie, waarin we de kinderen informeerden over allerlei aspecten van het dagelijkse leven in Senegal en de problemen, waar de kinderen in Senegal mee te maken hebben. De week werd afgesloten met een presentatie aan de ouders van wat de kinderen in de loop van de week hadden geleerd. f. Een leerkracht van basisschool t Diekske in Afferden, die zich sterk verbonden voelt met het project organiseerde voor de 5 e en laatste keer een Senegalproject in haar school. Ze heeft zelf diverse malen het project bezocht. We hebben haar ondersteund met het nodige voorlichtingmateriaal, dat ze in de hoogste klassen gebruikte om de kinderen bewust te maken van de situatie van hun leeftijdgenoten in Senegal. Ze hield ook een presentatie aan de parochianen van de parochie Cosmas-Damianus tijdens een zondagmis in de vastenperiode. 6. Nazorg Met de realisatie van deze 4 e fase is het centrum in staat om zichzelf in stand te houden,. Het centrum is al in 2013 overgedragen aan de Senegalese overheid, waardoor de Staat verantwoordelijk is geworden voor de continuïteit van het centrum. De exploitatiekosten (salarissen, energiekosten, aanvullende materiële kosten) worden jaarlijks voldaan vanuit het staatsbudget voor het technisch onderwijs, dat de laatste jaren de 2 e prioriteit is van het overheidsbeleid, inkomsten uit ouderbijdragen/schoolgeld en de verkoop en verhuur van producten en diensten van studenten van het centrum. Exitstrategie In de nazorgfase, die tot eind 2015 doorloopt, zal stichting Bantan Woro de ontwikkeling van het centrum in de rol van adviseur monitoren. In het bijzonder zullen de inspanningen worden gericht op de verdere ontwikkeling/implementatie van en de kennisoverdracht m.b.t. het kwaliteitssysteem. Het systeem biedt n.l. de garantie dat het centrum continu haar kwaliteitsontwikkeling monitoort en waar dat aangewezen is verbeteringen realiseert. Het systeem borgt tevens de actieve betrokkenheid van de ouders, de leerlingen en het personeel bij de op kwaliteitsverbetering gerichte beleidsbepaling. Tot slot zal stichting Bantan Woro haar partner nog in beperkte mate ondersteunen bij de realisatie van een werkgelegenheidsproject voor gediplomeerden van het centrum. De bedoeling is om een moderne markt te ontwikkelen, waar coöperatieven van afgestudeerde kapsters, kledingsmaaksters, horecapersoneel en tuiniers hun producten/diensten aanbieden. De markt zal een regionale aantrekkingskracht uitoefenen, betere producten aanbieden tegen lagere prijzen en toch meer winst opleveren. Dit laatste omdat de kwalitatief mindere groenten tot nu uit Dakar en Ziguinchor moeten worden ingevoerd en tegen een vrij hoge prijs moeten worden verkocht om nog enige winst te kunnen maken. Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 12 van 17

13 7. Financiële jaarverslag Algemeen - Het resultaatoverzicht laat een nadelig saldo zien van De reserves (liquide middelen) bedragen Kasstroom: De opbrengsten worden na betaling van de nodige uitgaven, naar de bank gebracht. - De geldstromen die naar Senegal gaan, worden als kosten geboekt in de post 4501 besteed aan doelstelling. Deze kosten worden als inkomsten geboekt in een separate boekhouding betreffende de bouw en materiële uitrusting van het centrum in Abéné Financieel beheer projectrealisatie in Abéné De projectmanager is verantwoordelijk voor de realisatie van het onroerend goed en de aanschaf van de benodigde didactische materialen. Hij kan daarvoor alle noodzakelijke beslissingen nemen zolang hij binnen het gestelde financiële kaders blijft. Bij beslissingen, die meer dan 500 afweken van de begroting vindt afstemming plaats met de directeur van het centrum en de secretaris van Stichting Bantan Woro. 7.2 Balans per 31 december ACTIVA Materiële vaste activa 0 0 Voorraden 0 0 Vorderingen en overlopende activa 0 0 Effecten 0 0 Liquide middelen Totaal activa PASSIVA Reserves: - Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves Overige reserves Bestemmingsfondsen 0 0 Voorzieningen 0 0 Langlopende schulden 0 0 Kortlopende schulden 0 0 Totaal passiva Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 13 van 17

14 7.3 Staat van baten en lasten 2013 realisatie budget realisatie BATEN baten eigen fondswerving baten gezamenlijke acties baten acties (van derden) subsidies van overheden baten uit beleggingen rentebaten overige baten Totaal baten LASTEN Besteed aan doelstelling Kosten eigen fondswerving Kosten gezamenlijke acties Kosten acties derden Kosten werving baten Kosten beheer en administratie Totaal lasten RESULTAAT Resultaatsbestemming Toevoeging/onttrekking aan: - Bestemmingsfondsen Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves Overige reserves Toelichting op de balans per 31 december MATERIËLE VASTE ACTIVA LANGLOPENDE SCHULDEN EFFECTEN 0 0 EIGEN VERMOGEN 0601 Vrije reserves LIQUIDE MIDDELEN en KORTE VORDERINGEN 1001 Kas Bank rekening courant Spaarrekeningen KORTLOPENDE SCHULDEN VOORRADEN 0 0 Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 14 van 17

15 7.5 Toelichting bij staat van baten en lasten 2013 budget PERSONEELSKOSTEN HUISVESTINGSKOSTEN PROMOTIEKOSTEN 4201 Kosten geldinzamelacties Kosten folders Overige promotiekosten Kosten acties derden OVERIGE KOSTEN 4301 Administratiekosten Contributies Autokosten AFSCHRIJVINGEN BESTEED AAN DOELSTELLING 4501 Besteed aan doelstelling BANK- EN RENTEKOSTEN 4901 Bankkosten Rentelasten INKOMSTEN 8001 Ontvangen giften particulieren Ontvangen giften fondsen Ontvangen subsidies overheid Ontvangen subsidies niet-overheid * Opbrengsten acties (van derden) ** Opbrengsten gezamenlijke acties Overige ontvangsten Rentebaten ONTTREKKINGEN RESERVES 9703 Onttrekking van algemene reserve * Stichting Edukans ** Wilde Ganzen Specificaties Kostenverdeelstaat kosten t.b.v. werving Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 15 van 17 baten doel- eigen gezam. acties beheer totaal budget totaal stelling fondsw. acties derden & adm Afdrachten aan doelen Publiciteit + communicatie Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoor- en alg. kosten Afschrijving Bank- en rentekosten Totaal lasten

16 7.6.2 Splitsing personeelskosten real. budget real Salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige. pers. kosten Totaal Financiële indicatoren Percentage kosten eigen fondswerving t.o.v. besteed aan doelstellingen 0% Percentage "besteed aan doelstelling" versus baten 118% Percentage "besteed aan doelstelling" versus kosten * 14357% Percentage totaal kosten versus "besteed aan doelstelling" 1% [besteed aan doelstelling] * In formule: x 100% [totale lasten] - [besteed aan doelstelling] Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 16 van 17

17 7.7 Overzicht baten en lasten van begin t/m Inkomsten Totalen 1.1 ontvangen donaties 621, , ,50 355, , , , , , , opbrengst feesten 0,00 300, , , , ,95 0,00 692,30 105, , opbrengst acties 0, , , , , , , , , ,55 Totaal inkomsten 621, , , , , , , , , ,83 2. Kosten feesten 2.1 huur feestruimte 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, overige kosten 0,00 0,00 310,51 578,00 396,65 713,92 0,00 0,00 0, ,08 Totaal 0,00 0,00 310,51 578,00 396,65 713,92 0,00 0,00 0, ,08 3. Kantoorkosten 3.1 kantoorbenodigdheden 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, zegel- en portokosten 0,00 0,00 88,30 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 88, telefoon- / internetkosten 0,00 0,00 212,26 203,73 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 415, drukwerk-/kopieerkosten 0,00 0,00 22,30 0,00 471,36 297,50 0,00 0,00 23,75 814,91 Totaal 0,00 0,00 322,86 203,73 471,36 297,50 0,00 0,00 23, ,20 4. Algemene kosten 4.1 div. verzekeringen 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, bankkosten 0,00 10,22 38,50 94,18 165,90 199,65 606,87 432,36 360, , kleine inventariskosten 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, representatiekosten 0,00 0,00 39,95 0,00 50,00 0,00 0,00 0,00 0,00 89, administratiekosten 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 684,15 0,00 684, advieskosten 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, overige kosten 0,00 723,40 21,62 73,30 750,58 37, ,26 924,10 160, ,40 Totaal 0,00 733,62 100,07 167,48 966,48 236, , ,61 520, ,81 5. Project Abéné, Senegal 0,00 0,00 250, , , , , , , ,80 6. Transportkosten 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Totaal uitgaven 0,00 733,62 983, , , , , , , ,89 7. Financieel resultaat 621, , , , , ,48-434, , , , ontvangen rente 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,63 146,76 42,85 40,91 232,15 Algemene reserve 621, , , , , , , , , ,09 Kosten als % van de inkomsten: 0,00 21,99 7,96 13,58 7,26 1,43 6,15 3,84 0,82 4,73 Inhoudelijk en financieel jaarverslag 2013 Pagina 17 van 17