gekozen voor een nieuwe organisatievorm die door de coöperatieve structuur beter

Transcriptie

1 Aan algemeen bestuur 27 november 2013 VOORSTEL Datum 15 oktober 2013 Documentnummer Projectnummer Portefeuillehouder Programma Afdeling D.J. Veldhuizen Bestuur en belasting Planvorming Bijlage(n) 3 1. Voorstel aan ab In te stemmen om het lidmaatschap van de Gebiedscoöperatie O-gen per 1 januari 2014 aan te gaan; het verzoek om lidmaatschap van de Gebiedscoöperatie O-gen te laten behandelen door de Commissie Watersysteem op 4 november 2013 en hierover te besluiten door het Algemeen Bestuur op 27 november 2013; hiervoor het budget voor de jaarlijkse bijdrage van ,00 aan Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei (SVGV) om te buigen naar het lidmaatschap Gebiedscoöperatie O-gen voor ,000 per jaar; het lidmaatschap van de coöperatie kan jaarlijks worden opgezegd; heemraad D.J. Veldhuizen te mandateren en door de dijkgraaf te laten machtigen om de verplichtingen met betrekking tot het lidmaatschap aan te gaan en om Waterschap Vallei en Veluwe te vertegenwoordigen in de Gebiedsraad. 2. Bestuurlijke aanleiding en vraag In de vergaderingg van de gebiedscommissie Vallei en Heuvelrug van 12 juli jl. is besloten om op 1 januari 2014 te starten met de Gebiedscoöperatie O-gen. In de vergadering van 20 september zijn de statuten vastgesteld. Er is gekozen voor een nieuwe organisatievorm die door de coöperatieve structuur beter in staat zal zijn om de gezamenlijke doelen met betrekking tot een vitaal landelijk gebied van de Gelderse Vallei, Utrechtse Heuvelrug, Eemland en Kromme Rijnstreek uit te voeren. De Gebiedscoöperatie neemt de taken en verantwoordelijkhedenn over van de huidige organisatiestructuur van het projectbureau Vallei en Heuvelrug (voorheen Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei SVGV - en Programmabureau Heel de Heuvelrug).

2 Pagina 2 van 5 De Gebiedscommissie Vallei en Heuvelrug nodigt het waterschap uit om per 1 januari 2014 lid te worden van de coöperatie O-gen in oprichting. Deze nieuwe coöperatieve samenwerking werkt aan het versterken van de vitaliteit van het landelijk gebied. Dit doet zij op een vernieuwende wijze door overheden, maatschappelijke organisaties, terreineigenaren, burgers en bedrijven met elkaar te verbinden. Daarnaast beoogt de Gebiedscoöperatie om efficiënt en effectief projecten uit te voeren onder het motto goed, goedkoop en samen. Met de activiteiten van de Gebiedscoöperatie worden diverse taken voor het landelijk gebied uitgevoerd op het vlak van vitaliteit, economie, ruimtelijke kwaliteit, landbouw, landschap, cultuurhistorie, recreatie, water en natuur. Het uitvoeren van deze activiteiten op een regionaal schaalniveau levert efficiencyvoordeel op. De coöperatie komt voort uit een lange traditie van samenwerken en uitvoeren, gericht op de ontwikkeling van een vitaal landelijk gebied. De gevraagde bijdrage is bedoeld voor een basispakket aan diensten die door de coöperatie worden aangeboden. De voor het waterschap relevante diensten zijn bijvoorbeeld een nieuwsbrief, nieuwskrant met ruimte voor waterschapsprojecten en netwerkbijeenkomsten. Verder maken wij gebruik van het grondfonds. Het grondfonds kan ingezet worden om gronden te verwerven of ter beschikking te stellen voor het realiseren van projecten. Recent is nog een strook grond van een BBL perceel gereserveerd om een natuurvriendelijke oever te realiseren langs de Zijdewetering. Een ander concreet voorbeeld is de kavelruil Laakzone. Er is een agrarisch bedrijf aangekocht. Met de gronden wordt onder andere de verbreding van de Laak gerealiseerd. In de toekomst is er veel voordeel te behalen om onze KRW opgave te realiseren. Belangrijk voorbeeld is de uitwerking van het nieuwe beheerplan voor het binnenveld wat nu door de SVGV wordt gedaan en straks door coöperatie O-gen. 3. Bestuurlijke risico s/positionering/mandatering Deelname aan de gebiedscoöperatie past bij uitstek in de visie van het waterpartnerschap zoals vastgesteld in de ab vergadering van 28 november Lid worden van de gebiedscoöperatie O-gen is voor het waterschap belangrijk bij de uitvoering van projecten, grondverwerving t.b.v. projecten en biedt een uitstekend netwerk om samen te werken met onze partners. Het waterschap doet dit omdat zij het belang inziet om de krachten te bundelen met ander publiek kapitaal en maatschappelijk en sociaal-economisch kapitaal ten einde doelen te realiseren in de gebiedsontwikkeling en de eigen waterschapsdoelen te realiseren met participatie en draagvlak van het gebied zelf. Dit doet zij in de wetenschap dat de (eventuele) stemverhouding in de Gebiedsraad (= de ledenraad) van O-gen 50% publiek en 50% privaat is.

3 Pagina 3 van 5 Het waterschap is niet aansprakelijk voor de activiteiten van de coöperatie. Het is een coöperatie UA. Het waterschap wordt door de coöperatie gevrijwaard. Daarmee heeft het waterschap te allen tijde het recht om eigen beleid en eigen besluiten te nemen. Die kunnen dus afwijken van eventuele coöperatiestandpunten. In de praktijk streeft het waterschap er juist naar om binnen de coöperatie haar zienswijze onderdeel uit te laten maken van de integrale afwegingen, maar is niet aan deze afwegingen gehouden. Het waterschap heeft de keuze om aan uitvoeringsgerichte activiteiten wel of niet mee te doen. Afhankelijk van het belang zal het waterschap haar inzet kunnen bepalen in tijd, kennis en financiële middelen in overleg met de andere leden die een uitvoeringsactiviteit willen realiseren. Dit is dus wezenlijk anders dan bij gemeenschappelijke regelingen. Het waterschap zal naast gewoon lid, ook deel uit maken van de Gebiedsraad (= ledenraad), waardoor zij directe invloed heeft op de ontwikkeling en kaders van de coöperatie. De Gebiedsraad komt een aantal malen bijeen per jaar, op basis van vergaderschema en stukken die vooraf zijn verzonden. Voor de Governance van de coöperatie is een model gekozen om te werken met een Gebiedsraad, een onafhankelijk voorzitter, ledencommissies en een directeur/bestuurder. De gebiedsraad is een afspiegeling van de leden en de algemene ledenvergadering. Prof. van Dijk heeft de bestuurlijke werkgroep die dit heeft voorbereid geadviseerd dit model te kiezen. Hij ziet dit als een voorbeeld van de nieuwe generatie coöperatie waarin de leden direct betrokken blijven en zeggenschap hebben over de coöperatie. Alternatieven waren om naast de gebiedsraad een apart bestuur, een Raad van Commissarissen te benoemen en een directeur. Nadeel van dit model is dat er overlap ontstaat in de sturing van de organisatie en de vraag zich gaat voordoen wie bestuurt de coöperatie nu echt? Daarnaast was zijn argument dat vertegenwoordigers in de gebiedsraad, bestuur en RvC uit dezelfde geledingen komen en er daarom overlap ontstaat. Zijn advies was deze overlap en onduidelijkheid te voorkomen en er voor te zorgen dat de gebiedsraad zelf invloed kan hebben op het bestuur/directie van de coöperatie: dit kan o.a. door de kaders voor de uitvoering van beleid van de coöperatie vast te stellen en de directeur/bestuurder te benoemen/ontslaan. De onafhankelijk voorzitter is de onafhankelijke schakel tussen ledenraad en bestuurder/directeur. De gebiedsraad kiest ervoor om voor specifieke onderwerpen (tijdelijk of permanent) commissies uit haar eigen leden in te stellen (Zie voor uitwerking van de mandaten van diverse geledingen de statuten).

4 Pagina 4 van 5 Voor alle duidelijkheid, de bestuurder/directeur is belast met het dagelijkse besturen van de organisatie. Hij is geen politiek bestuurder die eigenstandig beleidsbepalend is. Daarmee is hij veel meer te vergelijken met een algemeen secretaris/directeur van het waterschap en gemandateerd voor de uitvoering. Een verschil is wel dat de bestuurder/directeur van de coöperatie het gezicht naar buiten is. De gebiedsraad is dan te vergelijken met het bestuur van het waterschap. Beoogd wordt dat bij deelname van het waterschap aan de gebiedscoöperatie heemraad D.J. Veldhuizen deel gaat uitmaken van de gebiedsraad. Het besluit om lid te worden van de coöperatie O-gen wordt genomen door het algemeen bestuur. Besluiten tot het oprichten van of deelnemen in privaatrechtelijke rechtspersonen is namelijk een wettelijke bevoegdheid van het algemeen bestuur en is in ons geval niet gedelegeerd aan d&h. Daarnaast dient het besluit na vaststelling door het ab ter kennisneming naar GS Gelderland en GS Utrecht worden gestuurd ( artikel 4.2 Reglement Waterschap Vallei en Veluwe), omdat de provincies graag inzicht willen hebben in welke privaatrechtelijke rechtspersonen het waterschap deelneemt. 4. Uitgangspunten/eerdere besluiten Vanaf de oprichting in 1993 maakt het Waterschap deel uit van de Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei en is zij vertegenwoordigd in het bestuur. 5. Maatschappelijk draagvlak/mvo Door lid van de gebiedscoöperatie te worden kan het Waterschap volop invulling geven aan het waterpartnerschap zoals is vastgesteld in de ab vergadering van 28 november Consequenties van de besluitvorming Er zijn geen bestuurlijke of juridische risico s of ze zijn op de volgende wijze afgedekt: De Gebiedscoöperatie kent een UA vorm (Uitgesloten aansprakelijkheid), waardoor het waterschap uitgesloten is van financiële risico s. Het lidmaatschap van de coöperatie wordt aangegaan met de intentie voor een langjarige verbinding maar kan jaarlijks worden opgezegd. Borging van de belangen van het waterschap gebeurt onder meer door de samenstelling van het bestuur (de Gebiedsraad) van de coöperatie. Daarin vertegenwoordigt 50% van de stemmen publieke en 50% van de stemmen private partijen. De Gebiedscommissie Vallei en Heuvelrug en de Gebiedscommissie Kromme Rijn zullen onder de Gebiedscoöperatie O-gen voortbestaan als adviescommissies voor Gedeputeerde Staten van Utrecht (artikel 82 van de Provinciewet, gevraagd en ongevraagd). De gebiedscoöperatie zal een personele unie vormen met deze gebiedscommissies via de zogeheten Gebiedsraad (zie 2.2). Ook voor alle andere publieke en private organisaties die in de regio actief zijn kan de Gebiedsraad een adviserende functie hebben.

5 Pagina 5 van 5 7. Financiën/begroting De jaarlijkse vaste kosten voor deelname aan de gebiedscoöperatie bedragen ,00. De exploitatiebegroting 2014 (onder voorbehoud van bestuurlijke goedkeuring) voorziet in deze bijdrage: de begrote jaarlijkse bijdrage voor SVGV kan hiervoor worden aangewend. Voor het overige zal er een directe relatie zijn als het gaat om welke producten we leveren en afnemen tegen welke prijs en op dat moment zullen de benodigde financiële middelen gevonden moeten worden. 8. Standpunt van de commissie Water: De leden van de subcommissie Water adviseren positief en stellen voor dit stuk als hamerstuk te agenderen in het algemeen bestuur van 27 november Ondertekening dijkgraaf en heemraden, mr. G.P. Dalhuisen secretaris drs. T. Klip-Martin dijkgraaf 10. Besluit bestuur