CBR Gent. Bedrijfsprofiel. Milieu- en veiligheidsverslag 2013/2014. Onze ambitie: nul ongevallen Medewerkers en veiligheid. Energiezuinige producent

Transcriptie

1 CBR Gent Bedrijfsprofiel Milieu- en veiligheidsverslag 2013/2014 Onze ambitie: nul ongevallen Medewerkers en veiligheid Energiezuinige producent Vooruitstrevende werkorganisatie Duurzaam hoogovencement Studiebureau Vangheluwe Sluiten van kringlopen 1

2 MARKANTE FEITEN Marktpositie gehandhaafd Veiligheids- en milieuplan op schema Opleidingsprogramma s afgerond Groen Raamwerk i.s.m Stad Gent Overname door CBR van de cementfabriek van Espabel in Gent Een eco-verantwoorde marktleider CBR Gent heeft in 2013 haar plaats in de markt op een overtuigende manier herbevestigd. Het verkoopresultaat bleef, ondanks de strenge winter van 2012/2013 en de bijgevolg haperende bouw, gehandhaafd op het verwachte niveau. Een pluim voor onze medewerkers is zeker op zijn plaats! 2013 is het jaar waarin we de lijn doortrekken die in de voorgaande jaren is uitgezet. Dat betekent dat we tevreden mogen zijn, zonder op onze lauweren te rusten. Gezond groeien blijft onze opdracht nummer 1, met een innovatieve strategie in productmix en productiemethode en in nauwe samenwerking met onze trouwe partners. Ook intern blijven we in beweging. Elke dag werken we aan het verkleinen van onze ecologische voetafdruk, aan de professionaliteit en tevredenheid van onze medewerkers, aan de veiligheid en kwaliteit. CBR Gent kan gelukkig terugvallen op een zeer stabiele en goed opgeleide groep mensen die beter willen worden in alles wat ze doen. Geert Smolenaers Plant Manager, CBR Gent Tot slot moet het niet altijd over de cijfers gaan. In 2013 laat CBR Gent zich van haar groenste kant zien. In samenwerking met de Stad Gent stelt CBR een perceel ter beschikking in het kader van het Project Gentse Kanaalzone. Dit stukje Groen Raamwerk wordt gecontroleerd verwilderd met het oog op een ecologische en landschappelijk waardevolle inrichting en ontwikkeling van plant en dier. Niet meteen onze core business, maar wel een mooi symbool van ons engagement om onze eco-verantwoordelijkheid te blijven opnemen. Met de introductie van onze Golden Rules werd het veiligheidsbewustzijn nogmaals opgekrikt. Met resultaat, aangezien we in 2013 geen enkel arbeidsongeval mochten optekenen. En ook op het vlak van energieverbruik zet de dalende trend uit 2012 zich onverminderd voort. In januari 2014 heeft CBR de cementfabriek van Espabel in Gent overgenomen. Espabel is een recente fabriek met een jaarlijkse productiecapaciteit van ton en een opslagcapaciteit van ton. De Espabel site ligt in de nabijheid van CBR Gent en stelt een 40-tal mensen tewerk. Deze overname betekent een duurzame uitbreiding van onze productiecapaciteit en biedt interessante synergiemogelijkheden. Eentje is daar alvast mee in zijn nopjes. Onze slechtvalk heeft weer zijn vaste stek op onze silo s ingenomen... 2

3 Actieplan staat op punt Veilig werken is een verhaal dat nooit af is, zegt Plant Manager Geert Smolenaers. Een wisselwerking van investeringen en mentaliteit. Want al bied je het optimale kader, het thema moet ook léven. En dat doet het. Je ziet bijvoorbeeld dat meer mensen spontaan risicosituaties melden. Anderzijds houden we de aandacht hoog door concrete initiatieven en investeringen in het kader van het veiligheidsactieplan. Het streefdoel blijft natuurlijk nul ongevallen. Het motto Go For Zero blijft dus onze motivatie, elke dag opnieuw. Het blijft de goede kant uit gaan met de veiligheid bij CBR Gent. In 2013 viel er geen enkel arbeidsongeval te betreuren. Beter doen kan moeilijk natuurlijk, en de teller staat nu op 730 dagen zonder arbeidsongeval bij de eigen werknemers. We doen er alles aan om dat zo te houden, in de wetenschap dat je aan veiligheid élke dag moet werken. Actieplan In 2013 liepen er 226 QSE-meldingen (Quality, Safety, Environment) binnen, tegenover 184 in Dat is een goede indicatie dat iedereen de oren en ogen goed openhoudt om verbeterbare situaties te melden. Essentieel is dat deze meldingen een snelle oplossing krijgen, en voor 98% werd binnen de 30 dagen een permanente oplossing uitgewerkt. Ook daar gaan 98% In 2013 kreeg 98% van alle veiligheidsopmerkingen een oplossing binnen de 30 dagen. we, ondanks het toegenomen aantal meldingen, nog lichtjes vooruit ten opzichte van De resterende 2% van de meldingen vraagt meer tijd, maar krijgt hoe dan ook de nodige aandacht in de vorm van een tijdelijke oplossing. Investeringen De grootste investeringen in veiligheidsmaatregelen werden de voorbije jaren al gerealiseerd. Vermeldenswaard in 2013 is desalniettemin het nieuwe besturingssysteem, met een compleet nieuwe visualisering van de processen. Verder werden de voetgangerszones in kaart gebracht en effectief aangelegd. De lopende betonherstellingen aan de silo worden in de loop van 2014 afgerond. Opleidingen Naast de VCA-opleidingen voor technici en supervisors geven we het veiligheidsbewustzijn nog een extra impuls met de introductie van onze gouden regels. Hier zetten we extra in op 5 terreinen van Safety die iedereen moet kennen en kunnen: basisveiligheid, besloten ruimtes, hijsen en mechanische behandeling, op hoogte werken en energie en afzondering. Dit zijn de absolute basisvereisten die dagelijks in herinnering worden gebracht op strategische plaatsen in het bedrijf en via e-learning. Tot slot werden alle noodprocedures grondig herzien. Frequentiegraad CBR Gent , Frequentiegraad = (aantal arbeidsongevallen x ) / aantal gewerkte uren. Medewerkers en veiligheid 3

4 Onze milieu-impact elke dag beperken CBR Gent ijvert er sterk voor haar milieu-impact zo beperkt mogelijk te maken. Energiebesparende maatregelen Op het vlak van energieverbruik zet de dalende trend uit 2012 zich onverminderd voort. Door enkele aanpassingen van de installatie werd er in 2013 nog eens 570 megawatt bespaard bovenop de 10% van 2012, ofwel het gasverbruik van zo n 150 gezinnen. Daarnaast verhogen we de inspanningen om de aanvoer van grondstoffen te optimaliseren door het maximaal laten uitlekken van water uit de natte slak, waardoor de verblijftijd in de buffer beperkt wordt. Slimme aanpassingen, die aantonen dat je ook zonder grote investeringen veel kan bereiken! 53 stoffilters Overal waar stof kan vrijkomen heeft CBR Gent filters geplaatst, 53 in totaal. Ons preventief onderhoudsplan garandeert hun optimale werking. Onze stofuitstoot bedraagt op elk moment gemiddeld 20% van de officiële norm. Gesloten installatiecircuit CBR Gent slaat de grondstoffen op in gesloten installaties. Voorbeelden zijn opslagtanks voor liter maaltoeslagstoffen, een opslagsilo voor 300 m 3 klinkerstof en calciumsulfaat, een opslagsilo voor ton klinker en een opslaghal voor ton slak. Gesloten mechanische transportsystemen verbinden de opslagruimten met de productielijnen. Certificaten CBR Gent beschikt over de volgende certificaten: OHSAS (veiligheidszorg), ISO-9001 (kwaliteitszorg) en ISO (milieuzorg). Verder zijn alle cementen van CBR Gent BENORgecertificeerd voor de Belgische markt, KOMO voor de Nederlandse markt en NF voor de Franse markt. Om dit te bereiken heeft CBR Gent een team van vijf mensen dat in een modern laboratorium continu controles uitvoert op de geproduceerde cementen. Milieucharter CBR Gent trad in 2005 toe tot het Milieucharter van de provincie Oost-Vlaanderen. Dit charter is een initiatief van de Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen en stimuleert bedrijven om specifieke milieuacties op te zetten of verder uit te bouwen. Aan het eind van het actiejaar beoordeelt een commissie van onafhankelijke deskundigen de resultaten. CBR Gent haalde elk jaar de doelstellingen en streeft naar een actieve samenwerking met de lokale stakeholders. Tot slot slagen we erin de diffuse stofemissies te verlagen door het intern wegennet op regelmatige basis te reinigen en de frequentie van de periodieke kraanreiniging op te voeren. Verantwoordelijkheid & Maatschappij ECO-RESPONSIBILITY, EEN BREDE AANPAK VAN DUURZAAMHEID Centraal in het beleid van duurzame ontwikkeling van CBR Gent staat onze wil om te handelen als een eco-verantwoordelijke producent en leverancier van bouwmaterialen. Eco-reponsibility verwijst naar de verantwoordelijkheid van elk bedrijf in de bouwsector op het gebied van milieu en economie, maar ook naar de verantwoordelijkheid naar de samenleving toe. CBR Gent néémt die verantwoordelijkheid. Voor meer info: 4

5 Anton Deruwe Sales Manager By-products, ArcelorMittal Levert al meer dan 10 jaar hoogovenslak aan CBR Gent Wij verstaan elkaar goed CBR Gent en ArcelorMittal zijn buren in het Gentse havengebied. Zij doen ook al 30 jaar zaken met elkaar. Dagelijks arriveren in de cementfabriek vrachtwagens met hoogovenslak uit de hoogovens. In 2013 ging het om ton (aanvoer, nat). We verstaan elkaar goed. Gelukkig, want dat is nodig om een win-win te realiseren, zegt Anton Deruwe, Sales Manager By-Products bij ArcelorMittal. Hoogovenslak is het voornaamste bijproduct van de productie van ruwijzer. Anton Deruwe verkiest overigens de term hoogovenzand. Het gaat heus niet om afval, onderstreept hij, maar om een secundaire grondstof. Met een krachtige waterstroom wordt het nog vloeibare hoogovenslak plots afgekoeld, waarbij het verbrokkelt tot kleine korrels. Dit zogenaamde INBA-procédé werd jaren geleden op onze site verfijnd en groeide uit tot de wereldstandaard. CBR Gent heeft zich ertoe verbonden een grote hoeveelheid van ArcelorMittals Gentse hoogovenzand af te nemen. Omgekeerd heeft ArcelorMittal zich ertoe verbonden deze hoeveelheden ook daadwerkelijk te leveren. CBR Gent weet zich dus verzekerd van een betrouwbare aanvoer van een CO 2 -vriendelijke grondstof voor cement. De staalreus, van zijn kant, heeft een stabiele afnemer van zijn waardevolle bijproduct. De transportkosten blijven beperkt doordat de twee fabrieken op een handvol kilometers van elkaar liggen. RESTPRODUCTEN ALS GRONDSTOF CBR Gent gebruikt hoogovenslak (een bijproduct van de staalbereiding) en ovenstof als alternatieve grondstoffen. Wat betekent dat wij zuinig omspringen met de natuurlijke grondstof mergel. Tevens besparen we hierdoor energie en verlagen we onze CO 2 -uitstoot. De alternatieve grondstoffen vervangen namelijk een groot deel van de (energie-intensieve) klinker. In 2013 bedroeg het gemiddeld aandeel hoogovenslak in hoogovencement 58,7%. Dit aandeel stijgt jaar na jaar. Een goede zaak voor het leefmilieu. BESCHERMING VAN ONS KLIMAAT CBR Gent zet zich in om haar CO 2 -emissie verder te verlagen. Haast spitsbroeders Het huidige contract loopt over 10 jaar, legt Anton Deruwe uit. Dat is uitzonderlijk lang. Wij verschaffen onze klant een zekerheid die duurzaam handelen en investeren ondersteunt. CBR Gent is onze geprivilegieerde partner. Wij zijn zo sterk op elkaar ingespeeld, dat we haast spitsbroeders zijn. Wij regelen bijvoorbeeld onze stocks in functie van de noden van CBR Gent. Of als ons koelwater meer zout bevat (doordat er meer zeewater dan gewoonlijk in het kanaal Gent-Terneuzen is gevloeid), dan beïnvloedt dit de eigenschappen van ons hoogovenzand en dus ook van het cement. Dan gaan wij met CBR Gent in overleg om corrigerende maatregelen te treffen. Deze goede relatie tussen externe stakeholders is niet evident, merkt Anton Deruwe nog op. We behoren allebei tot grote multinationals en dat kan de dingen complex maken. Het blijft trouwens een zakelijke relatie. In het overlegcomité valt wel eens een hartig woordje. We geraken er altijd uit, want bij CBR Gent werken fijne mensen. 58,7% is het gemiddelde aandeel slak in hoogovencement in 2013 Een belangrijke maatregel is het gebruik van alternatieve grondstoffen als vervanging van klinker in cement. Maar de fabriek zorgt er ook voor dat haar installaties energietechnisch zo efficiënt mogelijk functioneren. Ook dit leidt tot een lager energieverbruik en bijgevolg een vermindering van de CO 2 - emissie en een daling van de brandstofkosten. De energiezuinige rollenpers is een technologie waarvan CBR Gent al sinds 2002 gebruik maakt. Deze rollenpers, waarin twee ronddraaiende walsen het materiaal vermalen, verbruikt veel minder elektrische energie dan een traditionele kogelmolen. Sluiten van kringlopen 5

6 CBR Gent, een energiezuinige cementproducent Acht cementkwaliteiten CBR Gent is een maalfabriek. Dit betekent dat zij uit andere fabrieken van het concern het halffabricaat klinker aanvoert en dit samen met andere bestanddelen maalt tot cement. CBR Gent produceert twee cementsoorten: CEM I (Portlandcement) en CEM III (). Alle cementen ontstaan op basis van het halffabricaat Portlandcementklinker. Voor de productie van klinker is kalksteen nodig. De kalksteen wordt gewonnen in groeves, gedroogd en samen met kleine bestanddelen ijzeroxide, aluminiumoxide en siliciumoxide tot ovenmeel vermalen. Dit meel wordt vervolgens via een voorwarmer in een roterende oven gebracht. De hoge temperatuur in deze oven zorgt voor chemische reacties. Nadat het materiaal in koelers op een lagere temperatuur is gebracht, vormen zich grijs-zwarte bolletjes: klinker. CBR Gent gebruikt klinker die per schip uit de CBRfabrieken in Antoing en Lixhe wordt aangevoerd. Om Portlandcement te kunnen produceren, wordt de klinker samen met gips-anhydriet (een bindtijdregelaar) eerst tot een fijn poeder gemalen. Dit gebeurt in traditionele kogelmolens, waarin stalen kogels van verschillende grootte de grondstoffen malen. Inzet hoogovenslak maakt men van klinker, hoogovenslak, gips-anhydriet (een bindtijdregelaar) en ovenstof (filler). De onderlinge verhouding van deze grondstoffen bepaalt de cementklasse. Hoogovenslak is een korrelvormig (zandachtig) bijproduct van de productie van ruw ijzer. Bij het smelten van het erts wordt het ijzer afgescheiden. Wat overblijft, koelt men met grote hoeveelheden water. Dit product heet hoogovenslak. Vanwege zijn textuur noemt men het ook hoogovenzand. Om hoogovencement te maken, maalt men eerst hoogovenslak fijn in een energiezuinige rollenpers. Deze pers bestaat uit twee rollen die in tegengestelde richting draaien en die een grote druk uitoefenen op de grondstof. In de juiste verhouding worden klinker, hoogovenslak, gips-anhydriet en ovenstof dan in een kogelmolen tot poeder vermalen. Korrels die te groot zijn, worden door een afscheider opgevangen en teruggestuurd naar de ingang van de kogelmolen. De fijnheid van het cement heeft een grote invloed op de sterkteontwikkeling. Vooral voor de binnenlandse markt In 2013 was 86% van de productie van CBR Gent bestemd voor klanten in België, hoofdzakelijk in Antwerpen en Oost- en West-Vlaanderen. 9% werd geëxporteerd naar Nederland, en 3% naar Frankrijk. Productieproces Inzet klinker (in K ton) Inzet hoogovenslak (in K ton)

7 Cementsoorten en Portlandcement CBR Gent produceert zes kwaliteiten hoogovencement en twee kwaliteiten Portlandcement. is een duurzaam product dat vele toepassingen kent in de bouw. Portlandcement wordt onder andere gebruikt in de prefabindustrie. Duurzaam hoogovencement De productie van hoogovencement is CO 2 -vriendelijk doordat de energieintensievere grondstof klinker voor een belangrijk deel wordt vervangen door hoogovenslak. Beton dat met hoogovencement wordt gemaakt, zal minder gauw krimpscheuren ontwikkelen tijdens het drogen en is beter bestand tegen agressieve stoffen die op termijn het beton of de wapening kunnen aantasten. Dit maakt hoogovencement bij uitstek geschikt voor duurzame projecten zoals gebouwen, wegen, bruggen, tunnels, waterbouwkundige werken en bouwwerken in de buurt van de zee. CEM I 52,5 R HES Portlandcement 95% klinker, 4% anhydriet en 1% filler CEM I 52,5 N Portlandcement 92% klinker, 3% anhydriet en 5% filler CEM III /A 52,5 N LA 53,5% klinker, 40% slak, 5,5% anhydriet en 1% filler CEM III /A 42,5 N LA 41,5% klinker, 49% slak, 4,5% anhydriet en 5% filler CEM III /A 32,5 N LA 34% klinker, 56,5% slak, 4,5% anhydriet en 5% filler CEM III /B 42,5 N SR LA 27,5% klinker, 66% slak, 5,5% anhydriet en 1% filler CEM III /B 32,5 N SR/LH LA 19,5% klinker, 70% slak, 5,5% anhydriet en 5% filler CEM III /C 32,5 N SR LA 11% klinker, 82% slak en 7% anhydriet TRANSPORT IN > In 2013 werd 53% van onze grondstoffen (het halffabricaat klinker en de anhydriet) per schip aangevoerd. De rest kwam over de weg en bestond overwegend uit hoogovenslak van de ArcelorMittalvestiging in het Gentse havengebied, op amper 7 km afstand. UIT > In 2013 leverden wij voornamelijk per vrachtwagen (94,5%). Het resterende deel vertrok per schip. Wij promoten het vervoer over het water bij onze afnemers. Helaas zijn zij vaak niet in staat bulkvervoer per schip te ontvangen of is hun opslagcapaciteit te beperkt. 7

8 CBR Gent in vogelvlucht Specialist in milieuvriendelijk hoogovencement CBR Gent heeft in 2013 in totaal een kleine 1,3 miljoen ton cement geproduceerd. Het ging in hoofdzaak om hoogovencement. Dit is een cementsoort waarin de klassieke basisgrondstof klinker voor een belangrijk deel is vervangen door hoogovenslak, een CO 2 -neutraal bijproduct van de productie van ruw ijzer. De verdere ontwikkeling en commercialisering van hoogovencement is een prioriteit voor CBR Gent en sluit perfect aan bij het duurzaamheidsbeleid van de HeidelbergCement Groep waartoe de fabriek behoort. Productief door vooruitstrevende werkorganisatie CBR Gent produceert volcontinu, telt 50 medewerkers en behoort tot de wereldtop. De hoge productiviteit wordt vooral bereikt door de vooruitstrevende werkorganisatie. Zo past de fabriek de principes van integrale kwaliteitszorg al jaren nauwgezet toe. Dit uit zich onder meer in de optimalisatie van de technologie en de hoge efficiëntie van de werknemers. Een speciaal gecreëerd team van technici zorgt voor een immer toenemende efficiëntie. De sterke automatiseringsgraad vergt hooggekwalificeerd en goed opgeleid personeel. Afhankelijk van de functie duurt het opleidingstraject van nieuwkomers zes maanden tot één jaar. Het is bovendien uniek dat alle technische werknemers, naast hun onderhoudstaken, ook productietaken op zich nemen. Productiecapaciteit: 1,5 miljoen ton Oorspronkelijk had CBR Gent een productiecapaciteit van ton. Optimalisatie van het maalproces, de introductie van nieuwe cementen en de in 1998 doorgevoerde automatisatie brachten de maalcapaciteit tot ruim boven ton. In werd de fabriek uitgebreid met een nieuwe, ultramoderne maaleenheid. De totale productiecapaciteit van CBR Gent bedraagt vandaag ton. ONDERDEEL VAN HEIDELBERGCEMENT CBR Gent is één van de 4 productie-eenheden van CBR, dochteronderneming van HeidelbergCement. De groep is beursgenoteerd en wereldwijd marktleider in zand en grind en één van de grootste producenten van cement en beton ter wereld. Het concern is actief in meer dan 40 landen en beschikt over productielocaties. Met medewerkers heeft HeidelbergCement in 2013 een geconsolideerde omzet gerealiseerd van 14 miljard euro. Profiel 8 CBR Gent Arbedkaai St. Kruis-Winkel (Gent) Tel (0) Fax: + 32 (0)