Opzet Masterclass. 1.Inzichten over de verbinding tussen burger overheid en procedurele rechtvaardigheid

Transcriptie

1

2 2 Ilona

3 Opzet Masterclass 1.Inzichten over de verbinding tussen burger overheid en procedurele rechtvaardigheid 2. Wat betekenen deze inzichten voor invordering? --> Handreiking met handvatten 3. Inzichten uit gedragswetenschappen over mensen met schulden 4. Wat betekenen deze inzichten voor invordering? 5. Pauze 6. Aan de slag 3

4 Verschillende perspectieven: overheid en burger Wat is belangrijk voor het bestuursorgaan (en de jurist of juridisch medewerker)? - Focus op inhoud wet- en regelgeving - Wel of geen recht - Veelal schriftelijke procedure

5 Hoe ervaren burgers de overheid? - Formeel, regelgericht - Bureaucratisch - Complex 5

6 Ander zijn belang Onderhandelings- en conflictstijlen Toegeven Samenwerken Vermijden Forceren/ vechten Eigen belang

7 R e l a t i e / b e h o o r l i j k Conflict burger overheid Coulance /gedogen Gedogen/ niet reageren Gemotiveerd tijdig besluit Ongemotiveerd besluit Institutioneel/zakelijk belang

8 I Wat is belangrijk voor de burger? - 'Voice' geven - 'Respect' tonen - 'Explanation' bieden Procedurele rechtvaardigheid

9 Behoorlijke en effectieve invordering 9

10 Behoorlijke en effectieve invordering - Handreiking bestuursrechtelijke geldschulden: Handvatten voor een tijdige betaling en effectieve en klantgerichte invordering

11 Problemen bij invordering Veel schriftelijke correspondentie Burgers begrijpen brieven vaak niet Burgers kunnen consequenties niet altijd overzien Regelingen zeer complex Overheid weinig flexibel Overheid zelf weinig zicht op de persoon achter de schuld 11

12 Pionierstraject PCMO Doel a. Bevorderen communicatie met burger: persoonlijker, in duidelijke taal en meer oplossingsgericht b. Preventief: bevorderen dat de schuld in een zo vroeg mogelijk stadium, zonder veel bijkomende kosten, wordt terugbetaald. c. Burger centraal Focus: - Communicatie en informatieverstrekking: vorm (schriftelijke, persoonlijk) en inhoud (duidelijke taal) - Maatwerk: betalingsregeling, welke instrumenten op welk moment - Samenwerking binnen gemeente (schuldhulpverlening, andere invorderende afdelingen)

13 Pionierstraject PCMO Voorbeelden: - Duidelijke taal - Telefonisch contact

14 Waarom schulden maken zo makkelijk is. Tamara Madern Lector Schuldpreventie en Vroegsignalering

15 Aandacht voor gedrag De sleutel tot succes

16 Rondkomen 120 Er wordt veel geld overgehouden Er wordt een beetje geld overgehouden Er wordt precies rondgekomen Uitgaven zijn hoger dan inkomsten ,8 46,9 24,5 19,8 1

17 Oorzaken betalingsachterstanden OORZAKEN 2015 Te hoge vaste lasten (27%) Inkomen is gedaald (26%) Te hoge zorgkosten (22%) Nonchalance; geld was er wel (21%) Terugbetalen toeslagen (19%) OORZAKEN 2012 Te hoge vaste lasten (15%) Inkomen is gedaald (25%) Te hoge zorgkosten (10%) Nonchalance; geld was er wel (34%) Terugbetalen toeslagen (21%)

18 Groeiende groep niet in beeld bij SHV ,3 2, ,8 6,1 Problematische schulden bekend bij SHV ,3 9,7 Problematische schulden onbekend bij SHV Risicovolle schulden onbekend bij SHV Type financiële problematiek en (on)bekendheid bij SHV Bron: Panteia 2015)

19 Drie conclusies De stevige groei van de schuldenproblematiek lijkt wat af te zwakken Een groeiende groep met problematische schulden maakt geen gebruik van schuldhulpverlening Bij een groeiende groep is er door de hoge vaste lasten en andere kosten geen of nauwelijks perspectief op een schuldenvrije toekomst

20 Schuldenvrij Er is slechts 1 regel: Niet meer uitgeven dan je hebt. Simpel toch? Hoe komen dan toch zoveel mensen in de problemen?

21 Schuldenvrij worden

22

23 Administratie Zelfcontrole Sociale steun Self-efficacy

24 Vooruit plannen Tijdsoriëntatie Self-efficacy

25 Oorzaak en gevolg Apathie is vaak gevolg van de problemen geen oorzaak In begin zeer bereid om actie te ondernemen, maar vaak ongestructureerd Vroegtijdig contact kan veel ellende voorkomen

26 Omstandigheden maken het moeilijk

27 Het is niet (altijd) duidelijk wat goed is

28 Weten = doen Kunnen

29 Trainingsdag vrijwilligers thuisadministratie Rationeel denken, is veel moeilijker dan we denken

30 Gewoontegedrag

31 Onbewust gedrag

32

33 Het ABC- stuurt ons gedrag De mens heeft drie psychologische basisbehoeften: 1. Autonomie Wij hebben respect voor onze klanten. Voice 2. Betrokkenheid Wij gaan om met klanten op een manier die we zelf verwachten van anderen. Respect 3. Competentie We werken er zoveel mogelijk aan mee dat klanten kunnen betalen. Explanation

34 Uitspraken Als de post op vrijdag komt, dan laat ik het liggen tot maandag, anders is mijn weekend verpest Veel dreigen maar niemand die nog naar mij luistert Iedereen zit afgestompt op zijn eigen eiland, zonder jou echt te horen Ik wil wel. Maar ik weet niet hoe Van leven naar overleven Ik moest de kinderopvangtoeslag wel door laten betalen, anders kon ik geen babyvoeding kopen

35 Trainingsdag vrijwilligers thuisadministratie Kleine dingen hebben veel invloed op ons gedrag Andere mensen hebben veel invloed op het gedrag U kunt een verschil maken!

36 Trainingsdag vrijwilligers thuisadministratie Mensen met schulden, ervaren nog meer obstakels

37 Schaarste Mensen gaan anders handelen bij een gevoel van gebrek Tijdshorizon komt nabij te liggen Beperkte focus (tunnelvisie) Kwaliteit besluitvorming neemt af (daling IQ) Geloof dat inspanning zin heeft neemt af (mindset) Bron van verandering buiten zichzelf Schaarste neemt bezit van je geest, mensen handelen anders bij een gevoel van gebrek Eldar Shafir

38 Wat als je de oplossing niet kan zien

39 Weten Ondersteunen & = & Kunnen Motiveren

40 Contact en informatie Tamara Madern Lector Schuldpreventie & Vroegsignalering

41 Jullie praktijk Wie van jullie is hier ook mee bezig? Hoe doen jullie het nu? En hoe zou je het ook kunnen doen? 41

42 Vorm van contact Voor welke vorm van contact kies je en in welke situatie? Wat is daarvoor de reden? In een ideale wereld (zonder budgettaire restricties) hoe zou je het dan aanpakken? Wat kan er gedaan worden om eventuele discrepantie te verminderen? 42 9/23/2016

43 Een blik op brieven U heeft een aantal brieven gekregen. Wat is er goed aan? Wat zou er nog beter kunnen? Denk vanuit de ontvanger én aan het ABC of VRE 43

44 Slotvraag Wat vertel je morgen je collega over deze masterclass? 44