kijk op Professioneel schoonmaken is méér dan vuil verplaatsen 62 Een kwestie van details Ruim baan voor andere gevels

Transcriptie

1 kijk op gevels Foto FotoJoke Professioeel schoomake is méér da vuil verplaatse 62 Ee kwestie va details 64 Ruim baa voor adere gevels 66 Laatste ieuws? r. 6 december

2 BM hollad de specialist i reiige, oderhoude e bescherme BM hollad is de officiële distributeur va Hekel, Turco e P3 i Nederlad. Bekede merke met kwaliteitsproducte voor: idustriële e specialistische reiigig glas- e geveloderhoud ati - graffiti brad- e roetreiigig vloerreiigig/vloerbeschermig garage e werkplaats Heeft u probleme op dit gebied: u kut bij os terecht voor iformatie e advies over producte va deze merke, maar uiteraard ook over uw specifieke reiigigsprobleem. Neem voor iformatie e advies over reiigig, oderhoud e beschermig gerust cotact met os op! BM hollad t f e ifo@bmhollad.l i Distributeur va

3 voorwoord Gevelreiigig e -oderhoud: Specialisme pur sag! De redactie va Clea Totaal otvagt i toeemede mate reacties op oze artikele die de gevel als oderwerp hebbe. We krijge complimete, maar ook vrage. Ee groeied aatal lezers wijst os, met ee kipoog, op oze aam, CleaTotaal. Méér aadacht voor al die hoderde miljoee vierkate meters aa geveloppervlak, ka volges he de waarde va CleaTotaal i z totaliteit allee maar bevordere. Vooral uit de krig va eigeaars e beheerders wordt wel ees opgemerkt, dat me tot otdekkig is gekome, dat schoomake méér is da vuil verplaatse. Uit gesprekke met deze mese is gebleke, dat teleurstellede resultate vaak zij te wijte aa het feit dat vraag e aabod iet goed op elkaar aasluite e ook hebbe te make met gebrek aa keis, vooral bij de opdrachtgevers. Desgevraagd gaf ee voorzitter va ee VvE, i het dagelijks leve eigeaar va ee kledigzaak, os te kee, dat hij veel wist va textiel, maar auwelijks iets over de specifieke eigeschappe va de duizede steesoorte, alumiium daktrimme, raamdorpeltegels e bouwkudige detaillerige. Ee aatal bewoers had geklaagd over het smoezelig aazie va het appartemetecomplex. E of hij, de voorzitter, daar ee oplossig voor wist. Het mocht atuurlijk iet al te veel koste. De bewoers ware, als het op geld aakwam, allemaal deskudig e meede dat ee stevige beurt met ee hogedrukreiiger, i combiatie met veel heet water, wel tot het door he geweste resultaat zou leide. Eigelijk ku je het vergelijke met ee beurt i ee autowasstraat, grapte éé va de bewoers. Het is imiddels twee jaar gelede dat deze beurt is uitgevoerd. Het aazie is imiddels og dramatischer da twee jaar gelede. Het geborstelde voegwerk is erstig aagetast e plaatselijk zelfs verdwee. Lelijke grauwe vochtplekke otsiere de gevel e ook tusse de raamdorpeltegels ware og auwelijks voege te otdekke. De desbetreffede voorzitter erkede, dat hij met de keis/iformatie va u, atuurlijk gee opdracht zou hebbe gegeve tot de eerder geoemde mishadelig. Imiddels hebbe wij, als team va Clea Totaal, same met Hek Mulder, cosultat buildig maiteace, diverse tochte door het lad gemaakt, met veel betrokkee gesproke e goed aar hu opmerkige e suggesties geluisterd. Wij zij tot de coclusie gekome, dat als bouwwerke kode spreke, ze hu klachte e wese va de dake zoude schreeuwe. Oder het motto va Kwaliteit is de optelsom va keis e kude wille we met de uitbreidig va deze eerste afleverig va Sectie Gevel beschikbare keis e iformatie, op ee begrijpelijke e teves visuele wijze, voor e met alle betrokkee, voor het voetlicht brege. De redactie west u veel e leerzaam leesplezier! wie is hek mulder? Hek Mulder is de veratwoordelijke ma voor het ieuwe Kijk op Gevelkater i Clea Totaal. Mulder heeft ee bouwchemische achtergrod e heeft ruim 35 jaar ervarig als cosultat buildig maiteace. Zij uiteidelijke doel is het overdrage va iformatie, keis e ervarig. Hij verzorgt regelmatig voordrachte/presetaties e schrijft artikele waari gevels cetraal staa. Wat is de juiste wijze om de grote diversiteit aa gevels te behadele. Ee optimaal gebruik va oze taal, iclusief woordspelige/aforisme die blijve hage, gekoppeld aa passed beeldmateriaal, zij volges Mulder ee vereiste. Hij heeft de veratwoordelijkheid voor dit terugkered kater over gevels op zich geome, omdat hij meet, dat oze bouwwerke, iclusief alle betrokkee, deze aapak verdiee. Voor vrage ka me bij hem terecht via hek.m.advies@plaet.l Kwaliteit is de optelsom va keis e kude Laatste ieuws? r. 6 december

4 artikel Professioeel schoomake is méér da vuil verplaatse Ee eorme diversiteit aa gevelmateriale. Duizede jare heeft me getracht het meest ideale oderkome te otwerpe e te bouwe. Aavakelijk gig het om ee plaats waar me beschermig vod tege weersivloede e tege alle adere vorme va geweld. Het oderkome moest geschikt zij voor de basale levesbehoefte als ete, drike, slape e voortplate. Naast familieoderkomes werde er bedrijfsruimtes gebouwd. Er otstode woogemeeschappe, dorpe, stede, met daari gemeeschaps- e gebedshuize. Welgestelde liede liete zelfs zogehete herehuize bouwe (dameshuize hadde meestal ee adere bestemmig). tekst Hek Mulder foto Peter Wiezoreck Gevels omsluite, same met het dak, ee ruimte waari mese verblijve. Hierbij is het belagrijk, dat me iet wordt gehiderd door klimatologische omstadighede. Het uiterlijk va bouwwerke gig i toeemede mate ee rol va betekeis spele. Er werd meer op details gelet e er werde verfraaiige aagebracht. De Professioeel schoomake is méér da vuil verplaatse architect was vroeger vooral bouwmeester. Soms komt het voor, dat ee bouwmeester z eige bouw iet meer meester is. Soms ka da ook worde gesteld: Op de teketafel reget het ooit, maar i de praktijk reget het vaak probleme. Diversiteit De architect ka tegewoordig kieze uit ee ovoorstelbare diversiteit aa gevelmateriale. Materiale die allemaal hu specifieke eigeschappe hebbe. Materiale die zich iet allemaal eve gemakkelijk late reiige. Daar komt og bij, dat ook het aabod va reiigigsmiddele verbijstered groot is. Sommige, overiges goedbe- 62 december 2012 r. 6

5 doelde, reiigigsmethode blijke achteraf og wel ees te leide tot teleurstellige. Techisch schoo is iet altijd hetzelfde als optisch fraai. Aatrekkelijk Het huis waari je woot, de gevel waarachter je werkt, het zij vaak visitekaartjes. De fysieke uitstralig va ee bouwwerk wordt door de bewoers/gebruikers belagrijk gevode. Zo is de aatrekkelijkheid va ee etalage mede bepaled voor het succes va de desbetreffede wikel e worde vele miljoee uitgegeve aa cosmetica te behoeve va oze persoolijke verzorgig. Allee al i Nederlad prate we toch al gauw over ekele Soms komt het voor, dat ee bouwmeester z eige bouw iet meer meester is hoderde miljoee vierkate meters aa geveloppervlak, waarbij we de meselijke gevels gemakshalve buite beschouwig hebbe gelate. Keisoverdracht Veel woige, gebouwe e woowijke worde stiefmoederlijk bedeeld als het gaat om professioeel oderhoud va gevels. E de pogige die worde oderome om het aazie te herstelle/verfraaie, leide iet allemaal tot succes, sterker og, sommige verwoede pogige leide tot desastreuze gevolge. Het otbreekt og wel ees aa de beodigde keis e kude, zowel bij de opdrachtgever als bij de uitvoerder. Moet gebruik worde gemaakt va zure, of juist alkalische middele? Wat is eigelijk het verschil e waarom moge bepaalde middele iet worde toegepast op bepaalde gevelmateriale? Kue e/of moete we oze gevels a het reiige ook duurzaam bescherme? Dit zij zo maar ekele vrage waarmee de redactie regelmatig wordt gecofroteerd. Oplossigsgericht CleaTotaal wil graag ee steetje bijdrage aa ee schoo e aatrekkelijk wooklimaat door middel va het verstrekke va begrijpelijke iformatie/keisoverdracht. I deze ieuwe gevelsectie zulle herkebare, aasprekede voorbeelde worde gegeve e zal worde gestreefd aar ee hoog gehalte praktisch e oplossigsgericht deke. De levesduur va de beoogde duurzaamheid speelt hierbij ee belagrijke rol. colum Brui bakke Soms worde gevels otsierd door spuitbusterrorisme, ook wel graffiti geoemd. Maar de uitige die we tegewoordig tegekome lijke i veel gevalle iet op hetgee de Italiae i het grijze verlede met graffiti hebbe bedoeld. Regelmatig zie je weer lokale bestuurders die verwoede pogige doe om het gekleurde terrorisme ee halt toe te roepe. Er verschije da berichte i de media zoals: Houd oze stad schoo of iets dergelijks. Het is al weer eige jare gelede dat ik zo actie mocht bijwoe. I aawezigheid va de lokale media zou ee hoogwaardigheidsbekleder trachte de eerste verfstreep te verwijdere. Hij werd geassisteerd door ee vakma die gewaped was met ekele sapjes e ee hogedrukspuit. De hoogwaardigheidsbekleder was voor deze gelegeheid i ee soort ruimtepak gehese e zij hade ware gestoke i omhulsels waarmee je zelfs ee poolwiter kut overleve. Alvores het gelaatsscherm op te zette, mocht de pers plaatjes schiete. Hij kreeg de hogedrukspuit i z hade gedrukt, de motor werd gestart e de hoogwaardigheidsbekleder schrok zich ee ogeluk. De waterkracht die zich otwikkelde, bleek beduided hoger te zij da bij hem thuis i de badkamer. I paiek liet hij de spuitlas valle. De vakma probeerde hem weer op z gemak te stelle. Maar de hoogwaardigheidsbekleder bedacht zich plotsklaps dat hij elders og belagrijke zake had af te hadele. Met eige moeite otdeed hij zich va zij ruimtepak e imposate wate. De vakma am het werk over e de kladschrifte verdwee als seeuw voor de zo. Alvores te vertrekke, zat de hoogwaardigheidsbekleder toch og met ee vraag; of de vakma met al dat water oder hoge druk iet het vet uit de stee spuit. Verbaasd keek de vakma hem aa. Hoezo, het vet wegspuite? Nou, het gig hier toch om bakstee e die werde toch gebakke? Met eige moeite is het gelukt hem duidelijk te make dat er bij de productie va bakstee gee frituurvet of ader vet wordt gebruikt. Zo zie je maar weer, dat ook ee hoogwaardigheidsbekleder, die op het gebied va gevelmateriale iet wordt gehiderd door eige keis, het soms heel brui ka bakke. C.E. Met Laatste ieuws? r. 6 december

6 artikel Ee kwestie va details Ee vervuilde gevel wordt door weiige als aatrekkelijk ervare. De meige over de erst e de aard va de vervuilig wille echter og wel ees uiteelope. Wat voor de ee auwelijks stored is, wordt door de ader iet aavaardbaar geacht. Als ee aatal woige met dezelfde vervuilig/verwerig, deel uitmaakt va ee Vereigig va Eigeaars, wil het og wel ees moeilijk zij om alle bewoers/eigeaars op hetzelfde spoor te krijge. Betoafdekkers zoder overstek dekke auwelijks iets af. tekst Hek Mulder foto s HMAdvies De probleme die hebbe te make met vervuilige/uitbloeiige die tijdes e kort a de bouw otstaa, zulle i ee apart artikel worde behadeld. Vaak gaat het da om witte uitslag waarva wel ees geruststelled wordt gezegd, dat het vazelf verdwijt. Juist omdat dit i lag iet alle gevalle waar is, verdiet het aabevelig om i de zeer abije toekomst dieper op deze materie i te gaa. Aders gezegd, u houdt ee artikel over dit oderwerp og va os te goed. Diversiteit Hebbe we het over vervuilde/verweerde gevels, da wordt og te weiig gekeke aar de oorzake. Ee bepaald gevelmateriaal dat wordt toegepast i Witerswijk, zal a verloop va jare ee ader aazie kue vertoe da hetzelfde materiaal dat is toegepast op Texel. Allee al de eorme diversiteit i baksteesoorte ka leide tot verschillede probleme. We prate da al gauw Niet allee paarde lope met oogkleppe op over ekele duizede soorte. De eige overeekomst is het feit, dat er klei is toegepast. De samestellig va die klei ka e zal evewel per soort verschille. E da hebbe we het og iet ees over de porositeit e de daarbij behorede specifieke eigeschappe va al die verschillede steesoorte. Waterhuishoudig Hoewel ee begrip als waterhuishoudig vaak iet het eerste is, dat bij je opkomt als je aar de buitekat va ee bouwwerk kijkt, heeft de ivloed va hemelwater op gevels alles te make met de mate e selheid va vervuilig/verwerig. Daar kome da og ees de bouwkudige detaillerige, het gekoze gevelmateriaal e de locatie bij. We kijke er iet meer gek va op, als het zo af e toe ees woestijzad reget, maar zij og wel ees verbaasd als abijgelege idustrieë, spoorlije of drukke autowege, same met hemelwater als trasportmiddel, oze gevels 64 december 2012 r. 6

7 gevelgevalle aataste e vergrauwe. E da hebbe we het og iet ees over de ivloed va het milieuvriedelijke zeewater. Oogkleppe Professioeel behadele va gevels is vooral ee kwestie va goed kijke. I de dagelijkse praktijk zie we og maar al te vaak, dat er i de offertes og te veel wordt gekeke aar symptoombestrijdig. De oorzake va de probleme blijve vaak obesproke e daar wordt dus vervolges iets aa gedaa. Ook i dit verbad mag worde opgemerkt; iet allee paarde lope met oogkleppe op. De zichtbare vervuilig heeft als het ware alle aadacht weggetrokke. Ook wordt te weiig gekeke aar de kwaliteit va het voegwerk. Uiteraard i die gevalle waari we spreke over metselwerk. E dat geldt i os lad voor ruwweg 80% va alle gevels. Keis Naast ee, figuurlijk gesproke, professioele blik op de gevel, is ook het vergare va keis ee vereiste. Opdrachtgevers wete vaak iet wat ze u precies moete vrage. E het beatwoorde va iet-gestelde vrage is voor veel uitvoerede bedrijve ee welhaast omogelijke opgave. Keis vergare is de eerste stap om uiteidelijk geld te bespare. Keis is toegevoegde waarde waarover je gee btw hoeft te betale. Keis laat het verschil zie tusse ee beuhaas e ee vakma. Ligt de oorzaak va Keis is toegevoegde waarde waarover je gee btw hoeft te betale ee probleem bijvoorbeeld i ee verkeerd gemetselde rollaag? Da is het wel belagrijk te wete wat ee rollaag u precies is. Ook waterslage e daktrimme zij bouwkudige detaillerige die grote probleme kue veroorzake, zoder hierbij u metee te deke aa ee schooheidssalo voor uw poedel. Iformatie e keisoverdracht, dat is, samegevat, hetgee u de komede tijd va de redactie va CleaTotaal mag verwachte. Zoals gezegd, professioeel gevelbehadele is vaak ee kwestie va details. Geachte redactie, Als voorzitter va oze VvE wed ik mij tot u met het volgede betoog, iclusief ekele vrage. Ee va oze medebewoers wees mij op ee artikel i Clea- Totaal dat gig over gevelreiigig. Os appartemetecomplex is u elf jaar oud. Het geheel is opgetrokke uit ivoorkleurige bakstee (hadvormstee). Deze stee begie hu oorsprokelijke fraaie aazie te verlieze e hier e daar zij zelfs stee gescheurd. Op diverse plaatse zij de stee bija zwart. Het hele complex heeft imiddels ee groezelig aazie gekrege. Oder de afdekkers va beto, waarmee de balkos zij afgedekt, verschee al kort a de opleverig ee soort grauwsluiter. De aaemer had gezegd, dat dit vazelf zou verdwije, maar iets is mider waar. Oze glazewasser heeft al ees met ee hogedrukspuit geprobeerd om ekele vierkate meters schoo te spuite, maar dat heeft iet moge bate. Wel zij u de voege hier e daar aagetast. Kut u os ee idruk geve wat de mogelijke oorzake zij va dit verpauperde aazie e wat hier aa is te doe? Uiteraard wille de bewoers graag wete hoe e.e.a. i de toekomst is te voorkome. Wij zie uw reactie graag tegemoet. J. de H. te G. atwoord Het probleem dat u schetst, komt regelmatig voor. Vooral i situaties waari betoafdekkers zij gebruikt zoder ee zogehete overstek. Het maakt i die gevalle weiig uit, of het de door u bedoelde bakstee zij, of adere steesoorte. Bouwelemete va beto hebbe ee adere uitzettig (de zogehete uitzettigscoëfficiët) da de zich eroder bevidede bakstee. De legtevoeg (litvoeg) oder de betodele trekt daardoor og wel ees los e de plaatse die zij voorzie va kitvoege gaa a verloop va tijd craquelere. Hierdoor ka gemakkelijk hemelwater bietrede. Sommige stee kue daardoor zelfs kapot vrieze (zie foto). Het is beter, om afdekkers toe te passe met ee overstek. Zo overstek moet da wel aa de oderzijde zij voorzie va ee zogehete waterhol, zodat afstromed hemelwater iet alsog via de oderzijde va de stee ka biedrige. De door u geoemde vervuilig bestaat deels uit stoffe die va bieuit, dus vauit de stee e mortel, tezame met water, aar buite zij getrede. Voor deze vervuilig is reiigig met allee water vaak iet voldoede. Soms is ee odersteuig met bijvoorbeeld de allerfijste gradatie oliviezad gewest. Bedek wel, dat dit werk is voor professioals. Als duurzame beschermig ka worde overwoge de gevels, a reiigig e herstel, te impregere (ook wel hydrofobere geoemd). Op deze behadeligsmethode kome wij later og terug. foto HMAdvies Laatste ieuws? r. 6 december

8 artikel Platform Gevel Ruim baa voor adere gevels foto FotoJoke Op maadag 8 oktober vod i het MADE-Ceter i Tilburg de jaarlijkse dag va het Platform Gevel va OSB plaats. Dit keer staat de bijeekomst vooral i het teke va adere gevelbekledig da bakstee. Kervrage zij hoe je de materiale herket e hoe je ze zoder schade reiigt e beschermt. Zoals altijd zij er weer de odige deskudige die oder de bezielede leidig va Hek Mulder de aawezige attedere op de (o)mogelijkhede va reiigigstechieke op diverse gevels. tekst & foto s Leo va de Berg Architect Hek Duijzer bijt het spits af. Zij vakgeote hebbe og steeds veel te weiig oog voor vier belagrijke zake. Allereerst voor duurzaamheid. Er wordt wel gekoze voor bepaalde gevelbekledig, maar auwelijks stilgestaa bij de mogelijkhede om die ook afdoede e op ee zo mi mogelijk milieubelastede wijze te reiige. Daaraast blijft me ogal slordig met bouwdetaillerige waardoor soms vrijwel oherstelbare schade aa het gebouw otstaat. Als derde zwakte wordt aagegeve hoe weiig wordt agedacht over de mogelijkhede om ee gevel te reiige e daar waar odig/gewest te bescherme. Sommige pade zij door het otwerp auwelijks schoo te make, ook iet voor zoiets essetieels als glasbewassig. Ee simpele voorzieig zoals rame die aar bie ope gaa ka al heel wat probleme voorkome. Teslotte is er bij architecte weiig oog voor de omgevigsivloede. Neem bijvoorbeeld ee fietsestallig va gelast buizestaal met coatig abij ee statio. I zo geval moet de eigeaar het bouwwerk meer da gemiddeld late reiige om defiitieve aatastig door remstof te voorkome. Ee dergelijk iets geldt ook voor kuststof gevels waar ee tram lags rijdt. Er is aast remstof ook og afgifte va metaalstof vawege de boveleidig. Duijzer pleit als architect vazelfspreked iet voor ee iperkig va de mogelijkhede va materiaalgebruik e detaillerig, maar wel voor primaire aadacht voor oderhoud om de kwaliteit va de gebouwde omgevig i stad te houde. Ee gebouw zou iet allee moete worde geleverd met ee techische gebruiksaawijzig, maar ook met ee bided oderhoudsvoorschrift. Daari wordt iet allee de oderhoudsfrequete voorgeschreve, maar ook de aageweze reiigigsmethode vastgelegd. Afvalwater De overige presetaties worde door duo s gegeve waarbij de theorie va de ee spreker direct vauit de beroepspraktijk va de ader wordt aagevuld. Ee leuk cocept waardoor het helaas wat karig aawezige publiek duidelijk positief geraakt wordt. Vauit de zaal kome heel wat vrage om extra toelichtig. Er otstaat bijvoorbeeld ee spotae discussie over wat je moet doe met afvalwater. Het ogezuiverd loze op oppervlaktewater zoals wel gebeurt is echt verbode, zeker als er sprake is va chemische reiigigsmiddele. Probleem is dat de gevelbehadelaar volges de wet voor de opvag é de verwerkig va het afvalwater veratwoordelijk is. Als de impact va deze opmerkig de zaal bereikt, klikt hier e daar beauwd Sommige pade zij door het otwerp auwelijks schoo te make 66 december 2012 r. 6

9 Mageettest Metaal herkee ka met ee mageet. Magetisch zij: koolstof staal (costructie/smeedstaal), ikkel, gietijzer, ferritisch RVS (bijv. sijgedeelte va ee mes), selstaal e hardmetaal (twee gereedschapstale). Niet magetisch zij: Alumiium, Austeitisch Roestvast Staal (bijv. keukeaarecht e gevelbeplatig), koper, messig, bros, zik e lood. De cursief weergegeve metale worde i gevels toegepast. Rob Reders e Gerard Dolphij vide dat je goed moet kijke, wat iet alles is wat het op het eerste gezicht lijkt. gemompel. Marius Rooth geeft echter aa dat je er iet al te bag voor hoeft te zij. Allereerst valt de hoeveelheid afvalwater vaak heel erg mee e zij er specialistische bedrijve die ee simpel e goed opvagsysteem levere. Er zij daaraast ook bedrijve die zich helemaal toelegge op de verwerkig va afvalwater. Je hoeft dus iet alles zelf te doe e dus ook iet overal veel keis va te hebbe. Je blijft als reiigigsbedrijf wel veratwoordelijk. Mageet Rob Reders e Gerard Dolphij gaa i hu presetatie i op wat tips e trucs. Kervraag is hoe je bepaalt met welk substraat (odergrodmateriaal) je te make hebt. Ee simpele mageet doet al wodere, wat zo bepaal je of er sprake is va ee staalsoort. Blijft de mageet hage, da is het staal, aders is het ee o-ferrometaal of kuststof. Maar weet je a deze proef ook met welk soort staal je te make hebt? Die vraag blijkt lastiger te beatwoorde. RVS is doorgaas iet magetisch, dus daar valt de mageetproef door de mad, verwarrig met alumiium ligt da voor de had. RVS is echter zwaarder e vaak dokerder va kleur da alumiium. Op ee balk of plaat tikke ka dus uitsluitsel geve. Maar met welk soort RVS ku je da te make hebbe? Je kut bijvoorbeeld iet aa de kleur zie of er sprake is va RVS 304 of 316, omdat ze beide zilverwit zij. Vuistregel is dat 304 bie wordt gebruikt e 316 buite. I ee eerder artikel i Clea Totaal hebbe we echter gezie dat soms het goedkopere RVS 304 wordt toegepast, hetgee al sel tot corrosie met pikkeltjesvorm leidt. Om het juiste RVS type vast te stelle is ee chemische proef mogelijk, maar da wel met verse chemicalië. lasse ka ee probleem zij. Bij RVS-lasse ka a eige tijd roestvormig optrede op de lasaad, omdat de eigeschappe va RVS oder hoge temperatuur veradere. Verzikt staal levert weer adere probleme op. Er zij veel verschillede methode om te verzike e die levere allemaal ee adere laagdikte op, variëred va Mμ. Dolphij gaat i op Schoopere (geoemd aar de zwitser Schoop) waarbij op ee blak gestraald metale oppervlak bijvoorbeeld thermisch vloeibaar zik wordt gespote. Hierbij wordt ee zikdraad of zikpoeder door ee spuitpistool getrasporteerd e met ee vlam verhit. Het gloeiede vloeibare metaal wordt met ee spuitpistool i ee du laagje aagebracht e stolt omiddellijk i ee goed hechtede taaie laag. Mits goed oderhoude ka zo laag vijftig jaar mee. Het procedé is ogal kostbaar. Daarom wordt er i os lad meestal gecoat, wat ee veel slechtere kwaliteit tot gevolg heeft. Bijkomed probleem is dat alle behadelige i de fabriek worde gedaa e dat daara verzikte dele op maat worde gemaakt. De sijlije zij daardoor iet beschut. Daardoor ka zogeaamde brede corrosie otstaa (blaze). Zout e zuur verbode Ja Koek e Marius Rooth belichte de bakstee gevel. Clea Totaal komt hier i ee volgede editie op terug. Alai Marchat e Rob Groeedijk gaa i op (gewaped) beto. Eigelijk ee materiaal dat gee geheime Schoopere Beide sprekers gaa i op schade die ka otstaa bij metale geveldele. Vaak otstaa probleme door het buige va hoeke. Daar otstaa haarscheurtjes i het metaal e dat leidt vaak tot diverse vorme va corrosie. Bij staal otstaat bruie corrosie, bij alumiium witte. Ook Glas hoort ook bij de gevel e glasreovatie is fiacieel vaak veel iteressater da vervagig. Het resultaat va ee uurtje schure e polijste mag er zij. De ruit is weer als ieuw. Laatste ieuws? r. 6 december

10 artikel Katioisch, Aioisch e iet-ioisch Er zij twee zepe die elkaars tegegestelde zij i werkig. I Katioische teside worde de eigeschappe va het teside bepaald door het katio. Deze zeep heeft ee positieve ladig i ee waterige oplossig. Doorgaas zij ze desifectered, maar ook zeer irritered voor de huid e oge. Aioische teside zoals alkylsulfate e alkylethersulfate, vorme i ee waterige oplossig ee egatief gelade aio. Deze zepe hebbe ee hoog schuimed vermoge e zij ook irritered. Het mege va deze twee zepe is fuest, omdat ze elkaars werkig volstrekt opheffe. Niet-ioische teside vorme i waterige oplossig gee ioe e zij huidvriedelijker. Buite Made ware demostraties va diverse fabrikate met hogedrukreiigers. meer zou moge hebbe. De Romeie werkte er al mee. De vijade va beto zij zure e zoute. Om met die laatste te begie: i de Tweede Wereldoorlog werde veel bukers op de Atlatik Wall met zeewater gebouwd. Het verzet wist toe al dat daardoor de costructie erstig verzwakt zou worde. I de jare zevetig leverde de firma Kwaaitaal vloere die met chloride verseld werde gedroogd om het opgelegde bouwtempo bij te kue houde. I beide gevalle zorgde betorot a eige deceia voor grote schade. Zout trekt water aa e door kristaldruk scheurt het beto. Daardoor komt de wapeig oder ivloed va de atmosfeer. Door roestvormig wordt afsprige va beto verder versterkt. Bovedie verdwijt uiteidelijk de costructieve kracht va de wapeig. De grote les voor gevelbehadelaars is dus: ooit schoomaakmiddele gebruike op basis va het goedkope atriumhydroxide, maar allee op basis va Sigalerigspresetatie De ledebijeekomst va OSB Platform Gevel op 8 oktober ka worde gezie als ee sigalerigspresetatie va diverse experts/deskudige. I presetaties va twitig miute, waari diverse spraakmakede e opvallede bouwwerke worde getood, opgetrokke uit mi of meer modere gevelmateriale, ka moeilijk éé gevelmateriaal uitputted worde behadeld als het gaat om professioeel reiige e bescherme. Het is de bedoelig dat evetuele vrage, opmerkige of suggesties via de OSB-website ader aa de orde kome e worde behadeld. Ook is het voor OSB-lede mogelijk i te schrijve voor specifieke cursusdage met gevelbehadelig, keis e kude als oderwerp. kalizoute. Iets duurder, maar wel duurzamer é het voorkomt wel achteraf claims. Zure hebbe ee zelfde effect e moge ooit op beto worde gebruikt. Wasse met zepe of alkalische reiigers mag wel. Idie er op tijd gereiigd wordt levert goed koud afspuite met 120 bar druk al goed resultaat op. Dit geldt wel allee voor glad beto. Bij oeffe beto moet de spuitlas het materiaal oder verschillede hoeke reiige om ee aavaardbaar resultaat te verkrijge. Het is ook belagrijk om aa te geve wat de vervuilig aa het beto heeft aagetast. De odergrod ka hierdoor ee vervuild uiterlijk krijge, terwijl het beto wel schoo is. Idekke Alle sprekers beadrukke dat je goed aar ee te behadele gevel moet kijke voordat je als gevelbehadelaar aa het werk gat. Niet allee moet je vaststelle met welk soort gevelmateriaal je te make hebt, maar vooral ook welke schade er al is. Die moet beschreve worde e fotografisch worde vastgelegd om latere claims te voorkome. Soms ku je wel schoomake, maar is het resultaat iet optimaal omdat het substraat al te ver is aagetast. I dat geval moet je de opdrachtgever iformere over ee te verwachte tegevalled resultaat. Het is da dies keuze of er al da iet gereiigd moet worde. Ook de omgevig va de gevel is va belag. Bijvoorbeeld bij railverbidige moet voor de eige veiligheid aadacht worde geschoke aa de abijheid va boveleidige met hoge spaig. Ook moete voorbijgagers worde beschermd tege mogelijke schade, bijvoorbeeld door het afzette va trottoirs e perros. Da is overleg met de eigeaar/opdrachtgever, gemeete of railbeheerder oodzakelijk. Let ook op de beschermig va het uitvoered persoeel bij het verwerke va chemische producte, ee verkeerde beschermig ka tot veel leed leide. 68 december 2012 r. 6

11 de gevel staalkaart Het op deskudige wijze oderhoude va gevels is specialistewerk. Naast duizede soorte bakstee kue we kieze uit ee bote verzamelig aa adere gevelmateriale, zoals glas, alumiium, koper, RVS, atuurstee, kuststof e hout. Er ka worde gesproke over ee staalkaart va gevelmateriale. Gevelmateriale die allemaal hu specifieke eigeschappe hebbe e met eige regelmaat moete worde oderhoude/gereiigd e beschermd. Allee goede bedoelige zij da iet voldoede. Wat moge we wel e wat moge we vooral iet toepasse op de desbetreffede gevelmateriale. Bepaalde reiigigsmiddele kue op bepaalde gevelmateriale ee desastreuze uitwerkig/ivloed hebbe. I elke afleverig zulle specifieke eigeschappe va de diverse gevelmateriale worde besproke, waarbij wordt begoe met bakstee. Bakstee De aam zegt het al, we hebbe het over ee gebakke product, i dit geval va klei. Ee fatastisch bouwmateriaal waarva we imiddels meer da 3000 verschillede soorte kee. Al die soorte hebbe hu specifieke eigeschappe waarva ee deel is vastgelegd i CE markerig NEN-EN 77-1 (tot 2006 was dat NEN 2489). Ee belagrijke eigeschap is oder meer de vochtopame va de stee. Niet allee tijdes het bouwe speelt dit ee belagrijke rol, maar ook als wordt overwoge de gevels te reiige, is het belagrijk te wete of het gaat om ee gulzige stee of iet. Kies bij voorkeur ee verdikt reiigigsproduct, zodat het product werkt, daar waar het odig is. Dat is aa het oppervlak. Zoutzuur (waterstofchloride) is wel i staat om zogehete uitbloeiige te verwijdere, maar heeft als adeel, dat het product de gevel blijved hygroscopisch ka make. Aders gezegd, de gevels blijve i versterkte mate vocht aatrekke, hetgee iet de bedoelig is. Boafide leveraciers kue uitstekede alteratieve levere. Als wordt gekoze voor reiigig op alkalische basis, da verdiet ee product op basis va kaliloog (kaliumhydroxide) de voorkeur bove ee product op basis va atroloog (atriumhydroxide). De laatst geoemde grodstof ka schade aa de stee veroorzake. Voor het reiige moete we gebruik make va TACT. Hiermee bedoele we Tijd, Arbeid, Chemische odersteuig e Temperatuur. I de volgede afleverig gaa we hier ader op i. Laatste ieuws? r. 6 december