Etalageprojecten Kies Kleur in de Klas Etalageprojecten

Transcriptie

1 Etalageprojecten 1. Globaland 2. Respect2All 3. Global Café 4. WO II 5. Wie van de drie 6. Buitenlandse stage (in het MBO) 7. Lessen uit het verleden 8. Train the trainer 9. Projectweek Respect 10. Uitwisseling ISK-school 11. Meet my street / mijn Crooswijk 12. Project de Ontmoeting 13. Islam door Moslims 14. Energiebronnen 15. Jambo Afrika 16. Djembé 17. Jij mag het zeggen 18. Citaverde Horst brengt groen naar multiculturele basisschool 19. Theatervoorstelling seksuele diversiteit 20. Iedereen is anders 21. Globaland Vooroordelen Duitsers en Nederlanders 23. Uitwisseling VMBO leerlingen Nederweert en Amsterdam Zuid-Oost 24. Bruidsshow 25. Internationaliseringsweek 26. Sidi Ifni vertrouwd werk in nieuwe omgeving 27. Winter Introductiedagen in nieuw jasje 28. Levende bibliotheek 29. Project naar aanleiding van een nieuwsfeit: ramp in Japan 30. Kennismaken met Groen onderwijs 31. Jongens vs. Meisjes 32. How is life in another country? 33. Hoezo anders? 34. Hoe is het om te zijn? 35. Halloween 36. Dieren in een andere cultuur 37. Ontdek jouw geur 38. Ikebana 39. Maak jouw keuze in kleur 40. Kralen uit Zimbabwe 41. Spelen met teksten 42. Teksten met karakter 43. Ooggetuige uit de oorlog Nederlands Indië 44. Kom in de Kerk (bezoek synagoge) 45. De multiculturele samenleving in Rotterdam Zuid 46. Bezoek kamp Vught 47. De wereld in de klas 48. Cultuurles: Woonwagenbewoners 49. Edudelta ontmoet China 50. Wheels 4 Kids Actie!!! Filmproject 52. Help een handje 53. Met de muziek mee 54. Projectweek respect 55. Informatiefolder gratis rondreizende fototentoonstelling 56. Eerder uitgevoerde projecten ter inspiratie 1

2 GLOBALAND Top Naam: Instelling: adres: Cees van Meel Helicon Opleidingen VMBO Groen Den Bosch Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Project Globaland Korte Omschrijving Project Globaland, een onderwijsproject over de maatschappij en de wereld. Dit project is tevens een voorbereiding op onze derdewereld aktie. Het project heeft de vorm van een spannend spel, waarin leerlingen in groepjes twee dagen lang een land besturen. In dat land is van alles mis. Er is bijvoorbeeld slecht onderwijs, er zijn geen goede wegen en het milieu is vervuild. De groepjes voeren allerlei actieve opdrachten uit, waarmee ze geld verdienen om hun land te verbeteren. Er wordt een ranglijst bijgehouden van welke groepen hun land het beste besturen. Project Onderwerp Jongeren op een aansprekende manier mondiaal en maatschappelijk bewust maken en ze enthousiast maken om in actie te komen voor een betere wereld. Doelstellingen Voor veel jongeren zijn zaken als ontwikkelingsproblemathiek en maatschappelijke betrokkenheid een ver van mijn bed show.ze zijn vooral bezig met hun eigen kleine wereldje en beschouwen een welvarende en rechtvaardige maatschappij als iets vanzelfsprekends. Ze vinden het logisch dat er overal wegen liggen en je naar de dokter kunt als je ziek bent. Dat iedereen naar school gaat en dat de politie je helpt als je wordt lastig gevallen. Tijdens het Globa land project ontdekken leerlingen dat dit op veel plekken in de wereld helemaal niet zo vanzelfsprekend is en we er ook in Nederland samen voor moeten zorgen dat dit allemaal goed is geregeld. Ze ervaren spelenderwijs hoe landen functioneren: dat de economie een belangrijke rol speelt, je niet zonder belastingen kunt, er heel veel zaken zijn om rekening mee te houden en je af en toe moet samenwerken met andere landen omdat je niet alles in je eentje kunt oplossen. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Globaland is een spannend simulatiespel over maatschappij en wereld. In vijf spelrondes verdeeld over twee project dagen, besturen leerlingen in groepjes een land in een virtuele wereld die Globaland heet. In dit land is van alles mis. Er is bijvoorbeeld slecht onderwijs, er zijn geen goede wegen en het milieu is vervuild. de groepjes voeren allerlei praktische opdrachten uit zoals een filmquiz, een estafetterace en een toneel opdracht. Met deze opdrachten kunnen de leerlingen Globa\\\'s, de munteenheid in Globaland, verdienen om hun land te verbeteren. De verdiende Globa\\\'s mogen de leerlingen telkens naar eigen inzicht verdelen; hoeveel belasting wordt er geheven, hoe wordt dit geld verdeeld over de ministeries en met welke groepen uit de klas wordt samengewerkt om de internationale problemen op te lossen? De feedback op hun keuzes krijgen de leerlingen via grappige cartoonstickers die zij op een grote poster plakken. De poster geeft aan wat de nieuwe situatie van hun land is in de volgende spelronde. Tevens wordt er een ranglijst bijgehouden van welke groepen hun land het beste besturen. Aan het eind van het project krijgen de leerlingen een meetellend projectcijfer. Internetadres project Trefwoorden Vakoverstijgend: Globaland stimuleert interdisciplinair denken bij leerlingen. Zo ontdekken zij de relatie tussen economie en maatschappelijke zaken als gezondheidszorg, onderwijs en milieu. Hierdoor is het project 2

3 eenvoudig in te passen, bijvoorbeeld bij Economie of mens en maatschappij. Competentiegericht: Leerlingen ontwikkelen tijdens Globaland vaardigheden zoals samenwerken, discussiëren, keuzes maken en reflecteren, creatief denken, communiceren en presenteren en omgaan met audiovisuele middelen ICT. Actieve insteek: VMBO\'ers zijn doeners. Globaland bevat daarom veel actie en praktische opdrachten. Uitleg en feedback wordt daarbij zoveel mogelijk gevisualiseerd. Simulatiespellen: Jongeren kopen de laatste jaren massaal simulaitespellen voor hun playstation, Xbox of PC. Globaland heeft de vorm van een (offline) simulatiespel. Het project bevat alle ingrediënten die nodig zijn om de leerlingen te enthousiasmeren, zoals teamwork, multimedia ICT en avontuur. Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Binnen de school allerlei praktische zaken regelen zoals lokalen, iedere klas verdelen in 5 groepen, afspraken met concierges. Voorlichtingsbijeenkomst voor mentoren die project mee draaien. Voor de rest is organisatie in handen van het team Globaland Gegevens school Naam School Helicon Opleidingen VMBO Groen Den Bosch Plaats \'s-hertogenbosch adres school info.vb@helicon.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Een van de beste projecten die we hebben gedaan. Professioneel, goede voorbereiding, strakke planning, afwisselende opdrachten,interactief programma. Uitdagend nadenken over de vanzelfsprekendheid van zaken voor leerlingen hier. Leerlingen komen actief van hun stoel bij toneel en L.O. opdrachten. Competitie element erg goed. Leerlingen werden geraak door realistische filmpjes. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd In overleg met de organisatie van Globaland zaken uitgevoerd. Je krijgt duidelijke instructie wat je allemaal moet regelen op school. Zie ook hieronder Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Alle klassen verdelen in vijf groepen. Globaland komt zelf met alle materialen. Wat heb je allemaal moeten regelen Eerst leiding overtuigen,brieven naar ouders/verzorgers, voorlichtingsbijeenkomst voor docenten, praktische zaken regelen met concierge bijvoorbeeld lunch voor medewerkers globaland. Besprekingen met de roostermaker.aula regelen voor slotbijeenkomst. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Globaland is een spannend simulatiespel over maatschappij en wereld. In vijf spelrondes verdeeld over twee project dagen, besturen leerlingen in groepjes een land in een virtuele wereld die Globaland heet. In dit land is 3

4 van alles mis. Er is bijvoorbeeld slecht onderwijs, er zijn geen goede wegen en het milieu is vervuild. de groepjes voeren allerlei praktische opdrachten uit zoals een filmquiz, een estafetterace en een toneel opdracht. Met deze opdrachten kunnen de leerlingen Globa\\\'s, de munteenheid in Globaland, verdienen om hun land te verbeteren. De verdiende Globa\\\'s mogen de leerlingen telkens naar eigen inzicht verdelen; hoeveel belasting wordt er geheven, hoe wordt dit geld verdeeld over de ministeries en met welke groepen uit de klas wordt samengewerkt om de internationale problemen op te lossen? De feedback op hun keuzes krijgen de leerlingen via grappige cartoonstickers die zij op een grote poster plakken. De poster geeft aan wat de nieuwe situatie van hun land is in de volgende spelronde. Tevens wordt er een ranglijst bijgehouden van welke groepen hun land het beste besturen. Aan het eind van het project krijgen de leerlingen een meetellend projectcijfer. Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Het feit dat de organisatie van het project perfect in elkaar zat en aan sprak bij de belevingswereld van de leerlingen Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Knelpunt, als je het zo mag noemen, waren twee dagen waarin er voor 13 klassen lokalen nodig waren terwijl leerjaar 3 en 4 doorgang moesten vinden. Knelpunt is altijd geld! Goede aan zet voor de derdewereld actie op onze school. Altijd moeilijke voorbereidngslessen om leerlingen in actie te brengen voor het goede doel. Dit was nu stukken gemakkelijker door de aanzet met dit project. Past helemaal binnen het curriculum,bij ons Mens en maatschappij. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Als het financieel haalbaar is zeker. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Zeker, alle beetjes aan financieële middelen helpen. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Informeer bij scholen waar het project heeft gedraaid en U zult zeker enthousiast wqorden Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : c.vanmeel@helicon.nl

5 5

6 6

7 7

8 8

9 9

10 RESPECT2ALL Top Naam: Instelling: adres: Annis Thorn Leeson Helicon VMBO Groen Nijmegen Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Respect2All Korte Omschrijving voor het project respect2all gaan 20 leerlingen naar Polen om daar worden opgeleid tot peertrainer. Project Onderwerp 20 leerlingen gaan onder leiding van 3docenten en 2 trainers van ICA naar Polen. Daar krijgen zij lessen over de gevolgen van pesten, uitsluiting en discriminatie. Vervolgens worden zij opgeleid tot peertrainer om vervolgens les te geven aan 1e en 2e jaars. Doelstellingen Sfeer binnen de school verbeteren. Zorgen dat iedereen zich welkom voelt in de school. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Link tussen pesten en discriminatie én het verleden (Auschwitz) Leerlingen inzetten als peertrainers. Trefwoorden peertrainers, reis, pesten, vooroordelen, auschwitz Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Subsidies aanvragen: kosten school zijn hoog intake leerlingen treinreis en vlucht regelen programma opstellen met Interculturele Alliantie (ICA) Gegevens school Naam School Helicon VMBO Groen Nijmegen Plaats Nijmegen adres school info.vn@helicon.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum

11 Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Voor de zomervakantie hebben 2e jaars leerlingen zich op kunnen geven middels een motivatiebrief. Daaruit zijn 20 leerlingen geselecteerd. Deze 20 leerlingen zijn in de week voor de herfstvakantie met 4 docenten naar Polen gegaan met de trein, naar Oswiecim. Daar hebben zij een week training gekregen van de Interculturele Alliantie. Ook is er een bezoek aan Auschwitz gebracht. Na de herfstvakantie hebben de leerlingen een week cursus gehad op school. In deze cursus zijn zij opgeleid tot peertrainer. De 20 leerlingen hebben vervolgens in de projectweek Respect in december les gegeven aan 2e en 1e klassen over hetgeen wat zij in Polen geleerd hebben. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Het programma is ontwikkeld samen met de Interculturele Alliantie. De reis wordt in samenwerking emt hen georganiseerd. De projectweek organisatie is geheel in handen van de school. Wat heb je allemaal moeten regelen aanpassing rooster ouderavonden voor de ouders en leerlingen die mee gaan training voor leerlingen training voor docenten verblijf en programma in Polen Collega\'s informeren en instrueren Wat waren de activiteiten van de leerlingen leerlingen zijn een volle week mee geweest naar Polen en hebben een week training op school gehad. Zij hebben hiervoor lessen gemist die zij hebben moeten inhalen. Ook hebben zij les gegeven aan 1e en 2e jaars. Hiervoor hebben zij zelf de lesinhoud voor die week moeten samenstellen (onder begeleiding natuurlijk) Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : - leerlingen inzetten als peertrainers: peer-to-peer educatie - betrokken docenten - het project wordt door de hele school ondersteund Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : financiering belasting voor leerlingen en docenten open houding leerlingen minder pestgedrag leerlingen zijn op de hoogte van hun eventuele vooroordelen deels ernaast (peertrainers) deel binnen Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja! Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja! het gaat zeker weer plaatsvinden, we zijn nu bezig met de financiering Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : zorg dat de leerlingen die je meeneemt zich bewust zijn dat het erg zwaar is. Een duidelijke selectie met sollicitatiegesprek kan hierbij helpen. Zorg dat er duidelijk is wat er van hen en van de docenten verwacht wordt. 11

12 Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : ja, via de mail: a.thornleeson@helicon.nl Klik op de foto voor het filmpje van het project 12

13 GLOBAL CAFÉ Top Naam: Instelling: adres: Hansje Eppink WUR Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Global Café Korte Omschrijving Global café A place were old and new students of WUR can meet and share ideas and experiences! With Old students we understand student who are already living in Wageningen or surrounding for more than 3 years. New students are students who are living in Wageningen or surrounding for less than 3 years. When students with different backgrounds and cultures meet, prejudices disappear and a place for real learning is created. By supporting the dialogue between old and new students of Wageningen we hope to support the learning from each others experiences, backgrounds and cultures! Besides the learning from each other, we would like to gain a better understanding of the aspects that are influencing the interaction between people positively and/or negatively. The global café is open for everybody who would like to share his or her experiences of living in Wageningen; The city of life sciences. Are you from Wageningen, a far away country or the province next door, please come and share. Do you face any challenges or do you have some ideas to improve the quality of life in Wageningen join the Global Café The first Global Café will be held at Vreemde Streken, 1st of February Here students meet up through speed dating and interviews. After two rounds of interviews, we will discuss the points discussed in pairs, plenary. The interview questions are drafted by the organizers beforehand. People joining will be carefully divided into pairs (taking into account language barriers). Project Onderwerp The topic of this project is to create a platform for students with different backgrounds to meet and discuss topics related to integration, social cohesion and the aspects of living in a city were different cultures meet. Wageningen knows more than 150 different nationalities. Those different nationalities bring different experiences and knowledge to a city, this can cause challenges but can also be a place were learning through diversity creates innovative new ideas and it gives the students rewarding experiences and competencies for their future job. Doelstellingen In the long run the goals of organizing such a meeting place are the following; 1) to stimulate social participation by acting as a meeting point for students living in Wageningen 2) to create a better understanding of aspects influencing the interaction between people positively or/and negatively in Wageningen 3) to create a platform for opinions/visions on themes related to the mission of OtherWise (sustainable development, international cooperation and social justice). Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? OtherWise is the organisation who is organising this activity. We are a NGO related to Wageningen University. We are an organisation that works on the interphase of Science and Society in the workfields of social justice, international cooperation and sustainable development. The global café is new, as it actively tries to stimulate students from different backgrounds to meet and discuss their cultures and challenges of living in Wageningen. By activily stimulating this type of meetings, learning can start! Internetadres project more information aobut OtherWise can be found on Trefwoorden Integration, social cohesion, meeting place for old and new students, ineraction 13

14 Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas We have a team of 3 people, including students of Wageningen UR, who are meeting on a regular bases to discuss and organise the Global café Gegevens school Naam School Wageningen University Plaats Wageningen adres school hansje.eppink@wur.nl Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden The first evening will take place on the 1st of February. If it is a great success we are planning to organise those type of evenings every first tuesday of the month. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd We worked together in a team. In the evening, people came in and were put in pairs to interview each other on the following questions; 1. what is your identity? 2. How do you feel in Wageningen? 3. What is your most memorable experience in Wageningen? 4. What are your favorite places in Wageningen? 5. What would you like to change in Wageningen? 6. How would you achieve does changes? 7. We are thinking of organising the Global Café on a monthly bases. How should Global Café look like? The hardcopies of those interviews were in Dutch and English. After the speed dating, the elderymen Stella Efde of Wageningen officially opened the evening and the photo exhibition with people living longer than 5 years in Wageningen on their favorite places. Pictutes on the evening and a flyer on the Photo exhibition will be send by . After the official opening an energizer to get to know each other was done followed by a plenary session to discuss most interesting points of the interviews in pairs. The evening was closing with some live music and drinks to continue the discussion in a more informal setting. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? We worked together with a group of students to organise this activity. Discussing the programme, promoting the evening in local newspapers and by making posters and flyers. Inviting students personally through and facilitating the evening itself. Wat heb je allemaal moeten regelen We had to ask the elderlymen to come and open the evening. We had to find a location for the evening and organise some drinks and snacks. Furthermore we had to print the interviews and to make the photo exhibition itself. Wat waren de activiteiten van de leerlingen The students helped at all the different activities. This activity was organised by students, for students. 14

15 Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : We established a place were different cultures can meet and share and discuss multicultural experiences. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : We would like to organise this the first tuesday of each month. This will help to make it more known. The first evening 20 people participated. In future we hope more people will join the event! The Global Café is a new monthly meeting point were old and new citizens of Wageningen meet, connect and share ideas and experiences! Are you longing for an inspiring meeting and a deeper understanding of your fellow citizens? Do you face any challenges or do you have some ideas to improve the quality of life in Wageningen It is not included in the curriculum of the university Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : As said before we would like to organise the event the first tuesday of each month. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : After one year we will reflect on this activity and analyse the situation and decide if we want to organise next year! Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Yes, because it supports us to make our ideas reality! Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Tips; - find a neutral place to organise the event. A neutral place so that people from different cultures feel welcome - Involve students from different cultures as organising team - Organise the event bilingual Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Yes, they can OtherWise otherwise@wur.nl

16 WO II Top Naam: Instelling: adres: Janita Seinstra AOC Friesland locatie Buitenpost Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel WOII Korte Omschrijving Klas 2 heeft een hele week les in projectvorm met als thema WOII. De lln maken opdrachten met betrekking tot het thema. De eigen woonomgeving wordt bekeken op invloeden van de 2e WO, maar ook bijv. kamp Westerbork. Een studiereis naar Westerbork staat 14 april op het programma. Andere opdrachten zijn een mindmap maken, muurkrant en presentatie. Bovendien krijgen de leerlingen gastles van mensen die de oorlog hebben overleefd. Project Onderwerp Donderdag 14 april brengt klas 2 een bezoek aan het herinneringscentrum Kamp Westerbork. Ze krijgen een educatieve film te zien, een rondleiding door het museum én een rondleiding op het kampterrein. Het contact is gelegd met Patrick Prinsen (educatief medewerker van herinneringscentrum kamp westerbork). We willen dat de leerlingen aan den lijve ondervinden hoe zo\'n kamp moet zijn geweest. Boeken lezen en films kijken, kunnen een bijdrage leveren. Maar het kamp in het \'echt\' zien, spreekt meer. Doelstellingen De lln kennen de geschiedenis van de 2e WO en wat dit (ook nu nog) betekent voor hen in de 21e eeuw, zowel thuis als in de wereld. We hebben het thema breder getrokken naar discriminatie. De joden werden vroeger gediscrimineerd, hoe is dat nu? Welke bevolkinsgroepen worden nu nog gediscrimineerd? We hebben ons toegespitst op het homofobie gedrag onder jongeren. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? De projectweek draaien we nu voor de 3e keer. Er is meer afwisseling gekomen in het aanbieden van het project, qua werkvormen. Het meest vernieuwende is de reis naar kamp Westerbork. We verwachten daar een stuk beleving voor de leerling te vinden. Dat is achteraf ook gebleken. Het heeft veel losgemaakt bij de leerlingen. Internetadres project Trefwoorden 2e WO klas 2 VMBO Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Overleg met docenten, zodat zij op de hoogte zijn van Kies Kleur in de klas. Daarna was het 'appeltje eitje' om de gegevens bij elkaar te leggen en in te voeren. De bereidheid tot meewerken was erg groot. De 2e WO is natuurlijk vooral in deze tijd een 'hot' onderwerp en spreekt diverse generaties nog altijd aan. Enkele docenten hadden hierbij een voortrekkersrol. Gegevens school Naam School AOC Friesland locatie Buitenpost 16

17 Plaats Buitenpost adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Projectweek 2e WO klas 2 Opmerkingen alle lesgevenden van de 2e klas worden bij dit project betrokken. Het maakt hierbij niet uit welk vak je geeft. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd er is een draaiboek gemaakt voor de hele week (is een groot lokaal waarbij 50 leerlingen tegelijkertijd les krijgen op het gebied van taal en rekenen). Zodra lln op de stamgroep zijn, maken ze aangepaste opdrachten. De lessen buiten de stamgroep, staan ook allemaal in het teken van het betreffende leergebied én het thema 2e WO. Donderdag 14 april gaan de lln in de bus onder begeleiding van een achttal docenten naar Westerbork. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Een draaiboek maken met aangepaste opdrachten. Wat heb je allemaal moeten regelen Bezoek kamp geregeld en bus. Het draaiboek voor de hele week. Brief naar de ouders om ze op de hoogte te stellen. Wat waren de activiteiten van de leerlingen -landkaart maken -tijdbalk maken - fotoverslag incl. brainstorm - mindmap over gekozen onderwerp - onderzoek op internet - muurkrant van gekozen onderwerp -2 minuten elevatorpitch over gekozen onderwerp, waarbij gesproken werd hoe het één en ander beleefd is door de leerling. Hoe heeft hij/zij het thema ervaren met betrekking tot het eigen onderwerp. - reflectie over de week - bezoek kamp westerbork Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, omdat - er meer aandacht is voor discriminatie Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De gastlessen en het bezoek aan kamp Westerbork hebben het meeste bijgedragen aan de behaalde resultaten van jet diversiteitsproject. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Geld was het grootste struikelblok. Het was moeilijk om een 'pot met geld' te vinden. Uiteindelijk heeft het management ons geld gegeven. Het bespreekbaar maken van het thema 2e WO en alles wat daarmee samenhangt én aandacht voor 17

18 discriminatie van homo's. Het project paste prima in het curriculum. Er is namelijk voortgeborduurd op een bestaand project in klas 2. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja. Aangezien we werken vanuit bestaande lessituaties/projecten. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Indien er geld is, gaan we het zeker weer doen. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Zeker weten, het maakt je bewust van alle ins and outs rondom een project. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Probeer het project in te richten met het hele docententeam. Een ieder kan dan z'n zegje doen en een bijdrage leveren aan het welbevinden en goed laten draaien van het project. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : via onze weblog kan een ieder contact met ons opnemen die geïnteresseerd is in het project. Bij dit project is er een voorbeeldbrief voor ouders beschikbaar, alsmede een uitgebreide lessenserie die voorafgaand aan het bezoek in de les behandeld kan worden. De lessenserie bevat een instructiemoment, 7 lesopdrachten en een terugblik. Deze lessenserie is bij uitstek geschikt voor een projectweek. 18

19 Wie van de drie Top Naam: Instelling: adres: Janita Seinstra AOC Friesland locatie Buitenpost Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Wie van de drie Korte Omschrijving Via het spel wie van de drie wordt homoseksualiteit onder de aandacht gebracht. Leerlingen moeten via een spelvorm raden wie van de drie homoseksueel is. Dit gebeurt onder deskundige begeleiding van TUMBA en het COC Project Onderwerp Discriminatie en homoseksualiteit Doelstellingen Doel is het onderwerp homoseksualiteit op een originele manier bespreekbaar te maken op school en in de klas. Door dit spel worden scholieren geprikkeld om na te denken over dit onderwerp. Ze verdiepen zich in thema s als beeldvorming, generalisaties, vooroordelen en discriminatie. Het spel leert leerlingen zich te verdiepen in thema's als beeldvorming, generalisaties, vooroordelen en discriminatie. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? De spelvorm is een andere manier van voorlichting geven. Leerlingen worden op een actieve manier bij het onderwerp betrokken. Door zelf vragen te bedenken worden de leerlingen gedwongen om hier beter over na te denken. Wat is het om homo te zijn en wat betekend dit voor jezelf of voor je omgeving. Hoe denk ik over homo's en is dat wat ik denk ook de waarheid. Wanneer de leerling zichzelf dit soort vragen gaat stellen, kan dat iets doen met de beeldvorming over homoseksualiteit. Internetadres project Trefwoorden homoseksualiteit en discriminatie Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Als docent moet je voorafgaand aan dit spel het onderwerp bespreken. Waar denken leerlingen aan bij homoseksualiteit. Denken zij dat homo's worden gediscrimineerd. En zo ja doe je dit zelf ook. De leerlingen moeten voorafgaand aan het spel zich verdiepen in het onderwerp en ook al mogelijke vragen gaan bedenken voor het spel. Gegevens school Naam School AOC Friesland Plaats Heerenveen adres school infoheerenveen@aocfriesland.nl Homepage school 19

20 Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Het spel zal in 4 klassen worden uitgevoerd. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Er is contact gezocht met TUMBA en het COC om iets te gaan doen met homoseksualiteit en discriminatie. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? contact zoeken met de bovenstaande organisaties. Schoolleiding op de hoogte stellen en collega's bereid vinden om mee te werken en ook het onderwerp bij leerlingen onder de aandacht brengen. Wat heb je allemaal moeten regelen organisatie van de spellen. Dus tijden, klassen en ruimtes. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Nadenken over het onderwerp. 4 leerlingen ziojn panellid en de overige leerlingen moeten vragen voor de panelleden bedenken. De leerlingen worden op een leuke manier geactiveerd om actief met het onderwerp homoseksualiteit en disciminatie aan de slag te gaan. Wat zijn vragen die je kunt stellen. Kun je aan de buitenkant zien of iemand homo is en zo ja, hoe zie je dit dan. Geld dit voor elke homo. Dit zijn allemaal voorbeelden van vragen waar leerlingen over na gaan denken. Door vervolgens ook nog het spel te spelen krijgen leerlingen een ander beeld van homoseksualiteit. Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Het was leuk om te zien dat bij ons project Wie van de drie de leerlingen echt betrokken waren. Nog leuker was het dat niet 1 groepje de juiste persoon had gekozen. De leerlingen kozen dus allemaal hetero-mannen waarvan zij dachten dat hij homo was. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Er waren geen knelpunten. Leerlingen hebben een ander beeld en ook een andere mening gekregen over homoseksualtiteit. Ze hebben er over nagedacht. Hoe is het om homo te zijn wanneer ontdek je dat en hoe ontdek je dat. Hoe vertel je het je ouders en vrienden en hoe lastig kan dat zijn als je ouders er niets van moeten hebben. Je zag de leerlingen nadenken!! Het is iets ernaast. Het staat m.i. niet in het curriculum. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Als het lukt wat betreft de financiering zeker. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja. Zonder twijfel. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een 20

21 project in te dienen? : Hangt af van een aantal factoren. Welke investering het kost in tijd en of er iemand is die dit wil of kan doen. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Project via TUMBA is erg goed. Professioneel en door de gasten zijn de leerlingen anders dan wanneer je als docent voor de groep staat. Het slaat meer aan. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : via mail a.zandvliet@aocfriesland.nl Wie van de drie Bij AOC Friesland (locatie VMBO GROEN Heerenveen) zijn een reeks gastlessen rond het thema "homoseksualiteit" verzorgd door Tûmba. Rond dit thema heersen vele vooroordelen en misvattingen. Om dit onderwerp voor leerlingen uit de taboesfeer te halen werd het TV-spelletje "Wie van de 3" uit de kast gehaald. De leerlingen werden verdeeld in 4 groepjes met elk een woordvoerder. Ze kregen de opdracht om vragen te bedenken voor de meegekomen gasten; 3 mannen die alle drie beweerden homo te zijn. Slechts één persoon sprak de waarheid. Aan de woordvoerders van de leerlingengroepjes was het de opdracht om door het stellen van de vragen er achter zien te komen wie de echte homo was. De rest van de klas aanschouwde het tafereel aandachtig en leefde erg mee met de verrichtingen op het podium. Na de bekendmaking van de echte homo werd in kleine groepjes nagepraat over het onderwerp. Er was ook iemand aanwezig van het COC. Deze persoon gaf een voorlichting over wat het COC is en wat deze organisatie o.a. doet voor jongeren. Voor meer informatie over gastlessen over verschillende vormen van discriminatie en vooroordelen neem contact op met Arnold Helmantel van TUMBA telnr.: of via arnold@tumba.nl Buitenlandse stage (in het MBO) Top 21

22 Naam: Instelling: adres: Bonne Meetsma AOC Friesland Leeuwarden Telefoonnummer: (058) Algemene Gegevens Titel Buitenlandse stage Korte Omschrijving Aan de hand van een nieuw ontwikkeld portfolio kunnen leerlingen van mbo 1/2 zich gedegen voorbereiden op een stage in het buitenland. Door een stappenplan krijgt de leerlingen een goed overzicht wat er bij de voorbereiding komt kijken. Tevens is er ruimte voor reflectie na terugkomst. Project Onderwerp Ik heb met de coordinator internationalisering contact gehad om onze leerlingen voorlichting te geven over buitenlandse stages en informatie over vergoedingen van het Leonardodavincifonds.Vervolgens krijgen leerlingen die interesse hebben instructies over het invullen van het portfolio wat ik ontwikkeld heb. Doelstellingen Mij leerdoel is een goed instrument ontwikkelen voor leerlingen die stage willen lopen in het buitenland. Het instrument zorgt voor een goede begeleiding voor de leerling, de docent en de ouders die ook betrokken worden in het project. Leerlingen weten vaak niet waar ze allemaal aan moeten denken. Het ontwikkelde portfolio geeft hier houvast. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Wat op mijn school niet eerder is gebeurd is structurele aandacht voor stage lopen in het buitenland. Via het portfolio krijgt het een vaste plaats in het curriculum binnen onze school. Bovendien hebben onze leerlingen behoefte aan een goede begeleiding. Een dergelijk portfolio was er nog niet. De school houdt op deze manier ook een vinger aan de pols over de vorderingen. Niet alle leerlingen komen in aanmerking voor een dergelijk project. Trefwoorden buitenlandse stage Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas een portfolio ontwikkelen. De coordinator internationalisering benaderen. Stage adressen in het buitenland benaderen en toelichten over onze leerlingen. Ouders uitgenodigd voor leerlingen weggingen. Gegevens school Naam School AOC Friesland Leeuwarden Plaats Leeuwarden adres school Homepage school Telefoonnummer school (058)

23 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Het portfolio loopt het hele jaar door. Leerlingen die een stage hebben gelopen moeten leerlingen voorlichting/presentatie geven aan andere leerlingen om andere leerlingen enthousiast te maken en tevens zorgt voor reflectie. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Allereerst de coordinator internationalisering een voorlichting laten geven. Vervolgens leerlingen die enthhousiast waren goed gescreend. Dat wil zeggen, voldoen ze aan de voorwaarden om een stage te lopen? De voorwaarden staan in het portfolio. Daarna zijn de leerlingen met het portfolio aan de slag gegaan. in totaal zijn zeven leerlingen naar het buitenland op stage geweest. Van een leerlingenaantal van 100 was dat een enorm succes. Leerlingen die terugkwamen hebben een presentatie gegeven over hun stage aan eerstejaars. De eerstejaars kunnen zich dan weer bij mij melden om volgend jaar een stage in het buitenland te willen lopen. Dan gaat alles weer opnieuw. Naast een presentatie geven moeten leerlingen tevens een kort artikel in de nieuwskrant van school schrijven. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Ten eerste heb ik contact gelegd met de coordinator internationalisering die verantwoordelijk is voor de subsidies van het Leonardodavincifonds. Hij geeft voorlichting en begeleidt leerlingen die stage willen lopen in het buitenland wat betreft de subsidies. Ik heb zelf het portfolio ontwikkeld voor de leerlingen om zich goed voor te bereiden. Wat heb je allemaal moeten regelen De coordinator internationalisering benaderen en uitnodigen. Nieuwe stagecontracten laten maken. Ouders uitnodigen van leerlingen die naar het buitenland gaan. Vervolgens heb ik contact gelegd met de stagebedrijven waar de leerlingen hebben stage gelopen en contact gehouden tijdens de stage zelf. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De leerlingen hebben het portfolio ingevuld voor het stage lopen. Vervolgens hebben de leerlingen stage gelopen in het buitenland. Na terugkomst hebben de leerlingen een presentatie gegeven over hun stage aan klasgenoten. Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is gewerkt met multiculturele organisaties in de regio Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Zeven leerlingen zijn dit jaar in het buitenland op stage geweest. Thema's die in mijn lessen naar voren kwamen als Europa en de Europese Unie werden geconcretiseerd door leerlingen die in het buitenland zijn geweest. Voor hen krijgt het meer betekenis. Andere leerlingen worden dan ook enthousiast. Leerlingen vertellen andere leerlingen vanuit een ervaringsmoment op een aanstekelijke manier aan medeleerlingen. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Het knelpunt dat ik tegen ben gekomen is de lengte van de stage, aantal stagiares die samen gaan en de situatie op het bedrijf. Vier leerlingen zijn samen zes weken naar Tenerife geweest. Dat is goed gegaan vanwege de zes weken maar je moet er rekening mee houden dat zes weken op elkaars lip zitten voor irritaties gaat zorgen. Zes weken is prima, alleen vier personen is teveel waarschijnlijk, ook omdat integeren met andere stagiaries minder gemakkelijk gaat. Een andere situatie is dat twee leerlingen drie maanden bij de stagebegeleiders in huis hebben 23

24 gewoond. Hun werk deden ze zo goed dat ze bijna als familie werden beschouwd. Dan worden werk en prive soms teveel door elkaar lopen. De blik van zowel leerlingen als docenten is breder geworden. Internationale stages worden als gewoon gezien en niet meer als een ver van onze bed show, zoals dat eerst wel was. Onze leerlingen werden niet beschouwd om dat te kunnen. Dat is nu anders. Niet alle leerlingen kunnen het aan maar de leerlingen die het wel aankunnen krijgen nu een kans om een fantastische ervaring in het buitenland op te doen en dat over te brengen aan medeleerlingen. Nee, het past goed in ons curriculum. Stages beheersen het grootste deel van de opleiding vandaar dat een buitenlandse stage goed past in ons schoolbeleid. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja, leerlingen die in het buitenland geweest zijn vertellen de eerstejaars hun ervaringen. Die kunnen zich vervolgens melden bij mij voor de module die ze voor bereid op hun stage volgend jaar. Dan is de cirkel weer rond. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : via de mail. meetsma@hotmail.com Bij dit project hoort een modulebeschrijving voor de leerling die stage wil gaan lopen in het buitenland. 24

25 Lessen uit het verleden Top Naam: Instelling: adres: Annis Thorn Leeson Helicon VMBO Groen Nijmegen Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Lessen uit het verleden Korte Omschrijving Een bewustwordingstraining in Polen. Leerlingen leren kijken naar hun eigen vooroordelen, verschillen tussen mensen en pestgedrag. Project Onderwerp In de week voor de herfstvakantie gaan we met 20 3e jaars leerlingen naar Oswiecim, Polen. Daar krijgen zij een bewustwordingstraining van de Interculturele Alliantie en bezoeken zij kamp Auschwitz. Doelstellingen De leerlingen worden zich bewust van hun vooroordelen en hun eventuele pestgedrag. Een gedragsverandering bij deze leerlingen is het doel. Deze leerlingen gaan fungeren als voorbeeld voor andere leerlingen op de school. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Peer-to-peereducation: leerlingen brengen zelf hetgeen zij geleerd hebben over. Zo gaat het project meer leven binnen de school en boeken wij meer resultaat. Ook is dit het enige project wat in het buitenland plaatsvindt. Trefwoorden Bewustwording, pesten, vooroordelen, training, polen, tweede wereldoorlog, Auschwitz, respect Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Samen met de Interculturele Alliantie is de reis (treinreis en vliegreis) geboekt, Er is een trainingsprogramma opgesteld door de Interculturele Alliantie, Binnen de school zijn er leerlingen geselecteerd (via sollicitatiebrief), Docenten en mentoren zijn ingelicht, Docenten die de reis begeleiden zijn geïnstrueerd. Ouderavond is georganiseerd. Gegevens school Naam School Helicon VMBO Groen Nijmegen Plaats Nijmegen adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum

26 Geplande einddatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Samen met de projectgroep (de begeleiders) is het volgende uitgevoerd: Week 18 Mail naar 2e jaars mentoren: wie beveel je aan? Welke leerlingen zouden de training goed kunnen gebruiken? Wie kan de reis goed aan? Week 19 Voorlichting Maatschappelijke stage, Award en Lessen uit het verleden Boekje met opdrachten af Deze 3 projecten vinden plaats in dezelfde periode. De leerlingen moesten dus een keuze maken. Week 20 Deadline aanmelden Begin selectie De leerlingen moesten een motivatiebrief inleveren. Week 21 Selectie leerlingen (18 definitief en 4 reserve) Bekend maken voorlopige selectie Sollicitatie gesprekken met leerlingen. Selectie maken (20 leerlingen) Week 24 Selectie instromers Instromers krijgen ook de kans zich aan te melden Week 27 Brief uit naar ouders met uitnodiging ouderavond (plus plannen ouderavond week 37) en vastleggen ouderavond Tijdens de ouderavond worden de regels uitgelegd voor tijdens de reis. Ook maken ouders en leerlingen kennis met de Interculturele Alliantie. Week 35 Herinneringsbrief ouderavond meegeven Week 37 Kennismakingsmiddag icm ouderavond Week 42 Reis naar Polen 3 begeleiders vanuit school. 20 leerlingen en 2 trainers van de Interculturele Alliantie. Week 44 Evaluatie reis Polen Projectgroep, leerlingen en Interculturele Alliantie evalueren de reis zodat voor volgend jaar verbeteringen doorgevoerd kunnen worden. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Het programma in Polen: (afbeelding) Wat waren de activiteiten van de leerlingen Allereerst moesten de leerlingen zich aanmelden d.m.v. een motivatiebrief. N.a.v. deze brief zijn leerlingen op gesprek geweest en geselecteerd. Vervolgens moesten de leerlingen een aantal opdrachten maken m.b.t. de reis. Bijvoorbeeld een PowerPoint over Auschwitz en een woordweb over respect. De leerlingen hebben in Polen 5 dagen training gehad van 9 uur in de ochtend tot 5 of 7 uur in de avond. Vervolgens hebben de leerlingen ook een rol gehad in train-the-trainer en de projectweek. Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerend karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is een actieve bijdrage geleverd aan de (maatschappelijke) stages voor leerlingen uit het OCW-veld Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De leerlingen hebben zich bewust opgegeven en zijn binnen de school en hun klas ambassadeurs van respect geworden. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : financiën. (subsidies etc) De sfeer op school is verbeterd, minder vooroordelen en met respect een ander behandelen. het past in het curriculum omdat het voor de 20 leerlingen de maatschappelijke stage vervangt. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja! Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja! Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Jazeker, ik merk dat dit ook extra motivatie voor docenten geeft. Hun project wordt extra gewaardeerd. 26

27 Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Kies voor een kleine groep leerlingen, laat de leerlingen zich opgeven. Hierdoor werk je met een groep super gemotiveerde leerlingen en kunnen zij het weer overbrengen aan hun klasgenoten (peer to peer education) Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : ja, via de mail Chantal Suissa bezocht het vernietigingskamp Auschwitz met leerlingen van het VMBO-Groen uit Nijmegen. Veel van haar familieleden werden in de oorlog vergast. Hoe heeft ze het bezoek ervaren en waarom neemt ze er scholieren mee naartoe? Suissa vertelt erover samen met vier scholieren die het programma 'A classroom of difference' volgden. Klik op het plaatje om het geluidsfragment te beluisteren. Filmverslag van de ervaringen van de leerlingen die een bezoek brachten aan Auschwitz. Klik op het plaatje om het filmpje te bekijken. 27

28 Klik op het plaatje om de website van de Interculturele Alliantie te openen. Bij dit project hoort ook nog een powerpointpresentatie met de opzet van de reis naar Auschwitz. 28

29 Train the trainer Top Naam: Instelling: adres: Annis Thorn Leeson Helicon VMBO Groen Nijmegen Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Train the trainer Korte Omschrijving 20 leerlingen die in Polen de bewustwordingstraining hebben gevolgd worden opgeleidt tot peer-trainer. Deze peertrainers gaan aan hun klasgenoten overbrengen wat zij hebben geleerd in de bewustwordingstraining. Zo komt de hele school in aanmerking met dit project. Project Onderwerp Omschrijf wat je precies in je project gaat doen, met wie, waar en wanneer. 20 leerlingen worden in 5 dagen opgeleidt tot peer-trainer. De leerlingen zijn eerst met het project lessen uit het verleden naar Polen geweest waar zij een bewustwordingstraining gevolgd hebben. De training wordt door de Interculturele Alliantie verzorgd. De 20 leerlingen zullen in een latere projectweek lessen verzorgen voor leerjaar 1 en leerjaar 2. Doelstellingen Deelnemers bewust maken van eigen vooroordelen en gebruik van stereotypen. Deelnemers vaardigheden aanleren om vooroordelen en discriminerende gedragingen bij zichzelf en anderen te voorkomen c.q. te bestrijden. Stimuleren van de dialoog tussen mensen die verschillen van afkomst, leeftijd, geslacht, seksuele geaardheid, culturele identiteit en religie. Bijdragen in de algehele vorming van (m.n.) jongeren in het kader van goed burgerschap. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Wat wordt er extra gedaan dat nog niet eerder is gedaan? Leerlingen gaan zélf lesgeven aan leeftijdsgenoten. Zij vertellen op hun eigen manier over de onderwerpen respect, vooroordelen en pesten. De docent is alleen aanwezig ter ondersteuning. Trefwoorden Vooroordelen, peertraining, dialoog, respect, opleiding Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Samen met de Interculturele Alliantie (ICA) is dit programma opgesteld. Zij voeren de trainingen van de leerlingen uit. Het was voor ons als school moeilijk om de juiste manier te vinden om een verandering in de school te weeg te brengen. Door het inschakelen van de Interculturele Alliantie als experts is ons dit gelukt. De afstemming tussen de ICA en de school was belangrijk. Wij wilden de leerlingen inzetten tijdens de projectweek respect, dus daar moesten hun lessen ook op aansluiten. Ook moesten de peertrainers opgeleidt worden om aan leerjaar 1 en aan leerjaar 2 les te kunnen geven. Gegevens school Naam School Helicon VMBO Groen Nijmegen Plaats Nijmegen adres school info.vn@helicon.nl 29

30 Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd In samenwerking met de Interculturele Alliantie is het trainingsprogramma opgesteld. Twee trainers van die organisatie verzorgen de trainingen, dus inhoudelijk hebben wij niet veel hoeven doen. Wat voor ons wel belangrijk was om bij de selectie van de leerlingen al rekening te houden met hun verwachte peertrainings capaciteiten: willen ze voor de klas staan? Zouden ze dat ook kunnen? Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Tijd was erg belangrijk. De 20 leerlingen zouden 5 lesdagen missen voor het volgen van de trainingen. Hoe was dit goed te plannen zodat zij geen toetsen zouden missen. De leerlingen hebben de gemiste lessen wel in moeten halen. Goede communicatie hierover met docenten en mentoren was hierbij van belang. Wat heb je allemaal moeten regelen Er is een lokaal voor deze trainingsweek gereserveerd. De betrokken leerlingen hebben hun gemiste schoolwerk moeten inhalen. Alle collega s zijn ingelicht over de verloop van dit project. Begeleidende docenten zijn aan de leerlingen gekoppeld en zij hebben samen afspraken gemaakt voor in de les. De ICA heeft 2 trainers in Nijmegen laten overnachten om deze week trainingen te kunnen verzorgen. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De leerlingen hebben 5 dagen gewerkt aan vaardigheden om vooroordelen en pesten bij zichzelf en andere te voorkomen. Zij hebben een lesopzet opgesteld en oefeningen uitgezocht en geoefend om met leerjaar1 en 2 uit te voeren. Zij hebben gemiste lessen moeten inhalen. Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De leerlingen hebben eerst zelf een bewustwordingstraining gevolg in Polen. Daardoor waren zij erg gemotiveerd en konden zij zich verplaatsen in hun doelgroep. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Roostering. De training was 5 dagen achter elkaar, als een leerling ziek was kon deze niet de gehele training volgen en dus niet voor de klas staan. Ambassadeurs van respect zijn opgeleidt om vervolgens lessen te kunnen geven en tijdens projecten mee te helpen. Ook worden deze leerlingen ingezet bij pers. Deels binnen het curriculum, deels ernaast. De leerlingen moeten veel tijd investeren in het project. Dit is soms eigen tijd. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : 30

31 ja! Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja! Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja! Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Werk met leerlingen die zich bewust voor dit project opgeven. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : ja via de mail: a.thornleeson@helicon.nl Klik op het plaatje om de website van de Interculturele Alliantie te openen. Deze site bevat de informatie over de opleiding tot peertrainers. 31

32 Projectweek Respect Top Naam: Instelling: adres: Annis Thorn Leeson Helicon VMBO Groen Nijmegen Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Projectweek: Respect Korte Omschrijving Leerlingen uit leerjaar 1 en 2 leren op verschillende manieren over verschillen tussen mensen en respect. De 20 peertrainers uit leerjaar 3 verzorgen lessen in deze projectweek. Project Onderwerp Alle leerlingen uit leerjaar 2 krijgen les van 3e jaars over vooroordelen, pesten en respect. Er komen mensen met verschillende achtergronden naar de school om workshops te verzorgen. Ook een bezoek aan Nationaal monument kamp Vught is onderdeel van de projectweek. De lessen bij leerjaar 1 besteden vooral aandacht aan pesten en uitsluiting binnen de klas. Doelstellingen Deelnemers bewust maken van eigen vooroordelen en gebruik van stereotypen. Deelnemers vaardigheden aanleren om vooroordelen en discriminerende gedragingen bij zichzelf en anderen te voorkomen c.q. te bestrijden. Stimuleren van de dialoog tussen mensen die verschillen van afkomst, leeftijd, geslacht, seksuele geaardheid, culturele identiteit en religie. Bijdragen in de algehele vorming van (m.n.) jongeren in het kader van goed burgerschap. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Leerlingen inzetten voor het geven van lessen. Leerlingen op verschillende manieren kennis laten maken met diversiteit. Trefwoorden Projectweek, pesten, vooroordelen, peertraining, workshops, respect, uitsluiting. Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Wat veel tijd heeft gekocht is het maken van een rooster. Welke docent kan wanneer en waar ingezet worden? Ook het zoeken van workshops binnen ons budget heeft tijd gekost. Het bezoek aan Vught moest ver van de voren vastgelegd worden. Hier waren wij laat mee, dus we konden niet meer op onze voorkeurstijd komen. Dit heeft weer roosterwijzigingen tot gevolg gehad. Gegevens school Naam School Helicon VMBO Groen Nijmegen Plaats Nijmegen adres school info.vn@helicon.nl Homepage school Telefoonnummer school

33 Geplande startdatum Geplande einddatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Roostering: de lessen bij leerjaar 1 en 2 vielen uit en deze docenten werden ingezet als begeleiding bij de projectweek. Het was een enorm gepuzzel om dit rooster rond te krijgen. Leerlingen: leerlingen moesten weten waar ze wanneer moesten zijn en wat er van hen verwacht werd in deze week. Peertrainers: de leerlingtrainers moesten weten wat ze voor welk onderdeel nodig hadden. Er is per trainingsduo een doos gemaakt waar alles inzat: markers, flapovers etc. De opzet van de lesdagen heeft de Interculturele Alliantie opgesteld. Collega s: zij moesten weten wanneer ze waar verwacht werden en wat hun taak dan zou zijn. De andere collega s moesten weten welke leerlingen niet in de les zouden zijn omdat ze peertrainer zijn. Communicatie: via de mail en het centrale prikbord zijn de verschillende roosters, draaiboeken en documenten kenbaar gemaakt aan de collega s en leerlingen Workshops: de workshopgevers moesten gezocht worden, opgevangen worden en geïnstrueerd worden. Belangrijk was dat zij de leerlingen iets te bieden hadden op het gebied van diversiteit: bijv afkomst, seksuele diversiteit of workshop onderwerp. Zo hadden we onder andere workshops henna door een Marokkaanse vrouw, een workshop muay thai boksen door een Antiliaanse vrouw en Afrikaanse percussie workshop. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Al het bovenstaande moest georganiseerd worden. Het rooster en de workshops hebben wel de meeste tijd gekost. (programma van de lessen is door ICA verzorgd.) Wat heb je allemaal moeten regelen Aanpassing rooster Beschikbaarheid docenten en lokalen Instrueren collega s Workshops Overleggen met experts (Interculturele Alliantie) Wat waren de activiteiten van de leerlingen Leerlingen leerjaar 1 en leerjaar 2 hebben een actieve houding moeten hebben deze week, hun inbreng was belangrijk. Er wordt in deze week ook over moeilijke onderwerpen gesproken en respect naar elkaar toe is belangrijk. De peertrainers zijn leerlingen uit het 3e leerjaar. Zij hebben een week hun eigen lessen gemist om les te geven aan de jongere leerjaren. Zij hebben deze lessen in moeten halen. Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is gewerkt met multiculturele organisaties in de regio Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De lessen werden gegeven door leerlingen uit een hogere klas. De docent was alleen ter begeleiding. Het was dus echt een andere setting. De peertrainers hebben zelf ook deze lessen in Polen gehad en kunnen zich verplaatsen in hun doelgroep. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Samenstellen van het programma. Begeleiding van alle klassen rondkrijgen. Leerlingen hebben kennisgemaakt met diversiteit in workshops, hebben een bezoek aan kamp vught gemaakt, en hebben in lessen naar hun eigen vooroordelen gekeken. 33

34 het past binnen het curriculum (reguliere projectweek) Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja! Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja! Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja! Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : begin tijdig met het organiseren. Kamp Vught is al snel volgeboekt en workshops zoeken is een flinke taak. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : ja, graag via de mail: a.thornleeson@helicon.nl Opzet projectweek 2 e klas Maandag 13 Dinsdag 14 Woensdag 15 donderdag 1 e uur Training Training Training Nabespreking door trainers + afsluiting training 2 e uur Training Training Busreis X 3 e uur Workshop Voorbereiden Rondleiding X Vught 4 e uur Workshop Voorbereiden Busreis terug X vught 5 e uur X x Nabespreking / door trainers x Uitwerking planning excursiedag, woensdag 8.30 tot training vertrekken vanuit school met bussen tot rondleiding in Vught vertrekken in Vught +/ terug op school tot nabespreking Maandag workshops: lokaal Rap 18 Muay Thai Boksen Gymzaal Wereldpercussie 3 Henna Tatoo s 2 Visagie 17a Baffa Baffa 19 GSA 8 34

35 Uitwisseling ISK School Top Naam: Instelling: adres: Bonne Meetsma AOC Friesland Leeuwarden Telefoonnummer: (058) Algemene Gegevens Titel uitwisseling ISK school Korte Omschrijving Leerlingen van de ISK (internationale schakelklas)komen een middag bij ons op bezoek om workshops te volgen die door onze leerlingen gegeven worden. Het doel is om leerlingen van verschillende nationaliteiten bij elkaar te brengen en in contact te brengen door activiteiten te doen uit hun belevingswereld. Het is een ervaringselement uit een module Europa die ik geef voor het vak LLB. De module heeft als thema Europa maar begint bij leerlingen zelf, waarom zij verhuizen, of willen verhuizen. Tot waarom we een Europese Unie hebben en open grenzen. Telkens wordt de link gelegd met de leerlingen zelf. Ze komen polen en roemenen tegen op hun stagebedrijven. Hoe komt dat en hoe kijken leerlingen daar zelf tegen aan. Een van de doelstellingen van de EU is om mensen uit Europa bij elkaar te brengen door uitwisselingsprojecten. Die doen we op school ook. Zowel buitenlandse stages als via internetplatformen. Project Onderwerp Leerlingen geven vier workshops, een workshop bloemschikken, theorie dierverzorging, praktijkles dierverzorging en een workshop lassen. Er komen ongeveer 28 leerlingen van de ISK klas die we verdelen in vier groepen. Elke groep krijgt twee leerlingen van ons die ze gaan begeleiden en wegwijs maken. Doelstellingen Het doel is dat leerlingen verschillende verhalen opdoen van waarom mensen verhuizen en waarom ze hier naar Nederland zijn gekomen. De doelstelling is om achter verhalen van allochtonen een persoon te krijgen. Leerlingen moeten de week na de uitwisseling tijdens de eerste les verslag uitbrengen. Ze krijgen de opdracht verhalen te onthouden van mensen over hun geschiedenis. Waarom zij verhuisd zij naar Nederland. Op die manier reflecteren we op de activiteit en wordt het onderwerp concreet in plaats van abstract. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Het nieuwe is dat wij geen contact hebben met leeftijdsgenootjes van een andere afkomst. Ook het doen van activiteiten is nieuw. Trefwoorden ISK, Uitwisseling, workshops Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Roosters maken, leerlingen benaderen, docenten benaderen, lokalen vrijmaken en contacten onderhouden met de docenten van de ISK school. Gegevens school Naam School AOC Friesland Leeuwarden MBO 1/2 Plaats Leeuwarden adres school 35

36 Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd We hebben contact gelegd met de ISK school met het verzoek voor dit project. Zij waren enthousiast. Vervolgens heb ik leerlingen en praktijkdocenten benaderd met het verzoek om een workshop van 25 minuten te organiseren. Daarna de lokalen vrij geroosterd. Vervolgens een rooster gemaakt, leerlingen ingedeeld en van iedereen een lesopzet gevraagd en gekregen. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Ik heb lesmateriaal moeten maken die betrekking hebben op Europa en internationale contacten. Vervolgens contacten leggen met de ISK school. Die blijkt twee kilometer verderop te zitten vandaar de laagdrempeligheid. Wat heb je allemaal moeten regelen Roosters maken, leerlingen benaderen, docenten benaderen, lokalen vrijmaken en contacten onderhouden met de docenten van de ISK school. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Leerlingen hebben de module Europa bijgewoond. Vervolgens hebben de leerlingen de ISK leerlingen begeleid en workshops gegeven in hun vakgebied. Tot slot geven de leerlingen een korte presentatie over de leerlingen die ze hebben begeleid, over wat hun afkomst en reden van vertrek was. En wat ze van de dag vonden. Nu al willen leerlingen graag weten hoe het op de andere school is, een tegenbezoek wordt al besproken. Antwoorden evaluatie Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Vooral de laagdrempeligheid van het project. Leerlingen gaven zelf de workshops in hun eigen vakgebied. Vanuit hun eigen comfortzone doen ze een nieuwe ervaring op met nieuwe mensen. Ook het feit dat het leeftijdsgenootjes zijn is een groot voordeel. Ze kunnen zich dan beter identificeren met hun leefwereld. Een derde punt is het praktische element. Onze leerlingen zijn doeners. Vanuit iets doen ontstaat er heel gemakkelijk en ongedwongen contact. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Eigenlijk geen enkele. Behalve dat onze leerlingen af en toe over de hoofden heen praten. Woorden als vacht kenden ze niet. Is geen knelpunt maar eerder een leerpunt, ervaringspunt voor de leerlingen zelf. Er is een nieuw contact ontstaan die we terug laten komen. We gaan binnenkort drie workshop daar krijgen. Vanaf volgend jaar willen we het terug laten komen en misschien de contacten uitbreiden. Het past prima binnen het curriculum. Het past binnen de vakgebieden, Nederlands, SOVA training. 36

37 Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Zeker weten. Volgend jaar gaan we het weer doen en waarschijnlijk uitbreiden. Ter voorbeeld, de ISK leerlingen doen een project 'kerkenpad'ze gaan dan langs RK kerken, gereformeerde kerken en een moskee. Wij willen dan dat ze samen het project gaan doen en elkaar hun ideeen laten uitwisselen. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Niet overwegen, we gaan het zeker doen. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Zoek contact met een ISK school of een multiculturele organisatie met leerlingen van dezelfde leeftijd als de leerlingen van hun school. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : ja, via mijn mailadres. meetsma@hotmail.com 37

38 Enkele foto s van de uitwisseling. De rest van de foto s zijn te vinden op: Meet my Street / mijn Crooswijk Top 38

39 Naam: Anita von Eugen Instelling: Wellantcollege Rotterdam adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel meet my street/ mijn crooswijk Korte Omschrijving fimpjes van leerlingen in de wijk Project Onderwerp sociale binding in de wijk Doelstellingen verbinding met de woon en schoolomgeving en de bewoners. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? gebruik sociale media Internetadres project mijn crooswijk Trefwoorden mens en maatschappij Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas veel overleg/afspraken maken met wijk en woning coöperatie en deelnemers en ouderen centrum en het MT en mentor en leerlingen van 2a Gegevens school Naam School Wellantcollege Plaats Rotterdam adres school eugenavon@wellant.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden ouderen, jongeren en wijkbewoners ontmoeten elkaar 39

40 Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd zie website Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? veel overleggen en gebruik van netwerk school Wat heb je allemaal moeten regelen zie boven Wat waren de activiteiten van de leerlingen overleggen, interviewen, filmen, monteren en presenteren Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de community van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een actieve bijdrage geleverd aan de (maatschappelijke) stages voor leerlingen uit het OCW-veld Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : inzicht en contacten in de wijk naast school Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : sponsoring was nodig voor dit project meer binding met de wijk crooswijk uitstekend Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : kan helaas niet ivm de hoge kosten maar het is misschien wel mogelijk ij afgeslankte vorm Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : misschien met subsidie vanuit de deelgemeente Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : zeker maar dan een kleinschaliger project Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Doen en onderzoeken wat zelf gedaan kan worden op het gebied van inzetten sociale media. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : via de mail is handig eugenavon@wellant.nl of bellen mag ook PERSBERICHT 9 december 2010 PWS Rotterdam sponsort jongerenproject Meet my Street in Crooswijk! 40

41 Op 14 en 15 december as. gaan tweedejaars leerlingen van het Wellantcollege van start met het project Meet my mijn Crooswijk. De jongeren gaan samen met een heuse cameraploeg in Crooswijk op pad om daar beeld- en geluidmateriaal over actuele thema s te verzamelen. PWS Rotterdam is hoofdsponsor van dit speciale jongerenproject. PWS vindt een goede leefbaarheid in haar wijken erg belangrijk. Daarom is voor dit project gekozen voor het centrale thema Wonen in Crooswijk. Daarnaast wordt er ook gewerkt met deelthema s zoals: Activiteiten in Crooswijk en Mijn huis in Crooswijk. Veel leerlingen van het Wellantcollege die aan dit project meedoen wonen in deze wijk. Met dit project wordt er een actieve betrokkenheid gecreëerd bij de leerlingen en de bewoners van Crooswijk. Mediakunstenaars van de Stichting Meet my Street begeleiden de jongeren bij het maken van fotoseries, korte films en geluidsopnames. Deze opnames worden door de jongeren zelf op computers gemonteerd en vervolgens op het internet en live in de buurt getoond. In De Vossenburcht in wijkgebouw De Tamboer wordt een tijdelijk leslokaal voor dit project ingericht. Een deel van de jongeren gaat op 25, 26 en 27 januari de wijk in om uitgebreidere rapportages te maken. Buurtbewoners worden geïnterviewd en het thema Wonen in Crooswijk wordt verder in beeld gebracht. Op 10 februari 2011 presenteren de jongeren hun eindresultaten voor alle betrokkenen en bewoners uit de wijk. Een jury zal beoordelen wie de uiteindelijke winnaars van Meet my mijn Crooswijk zijn. Tussentijds kunnen via het internet stemmen worden uitgebracht. Kijk voor meer informatie op EINDE PERSBERICHT Note: Op 10 februari 2011 worden alle gemaakte filmpjes vertoont in Brasserie Aan de Boezem [Hoppesteyn], Boezemsingel 100 te Rotterdam. Na de presentaties worden de winnaars bekend gemaakt en vindt er een prijsuitreiking plaats. Wij nodigen u, als journalist, van harte uit hierbij aanwezig te zijn. U kunt zich aanmelden door een naar onderstaand contactpersoon te sturen. Voor vragen kunt u terecht bij Evelien van Paaschen Communicatieadviseur PWS Rotterdam evelien.vanpaaschen@pwsrotterdam.nl / Telefoonnummer Website: Project de Ontmoeting Top 41

42 Naam: Annis Thorn Leeson Instelling: Helicon Nijmegen adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Project de ontmoeting Korte Omschrijving Leerlingen leren over religie door middel van ontmoetingen met gelovigen. Project Onderwerp Alle eerste klas leerlingen doen mee aan het project. Elke klas werkt aan het project op een andere dag. In de ochtend gaan de leerlingen in kleine groepjes op pad. Ze gaan zonder begeleiding, in kleine groepjes zodat de verantwoordelijkheid voor het slagen van het project volledig bij hen wordt gelegd en ze zich nergens achter kunnen verschuilen. Elk groepje ontmoet iemand van een verschillend geloof. Zo gaan er leerlingen naar een moskee om een Moslim te ontmoeten, Leerlingen naar een synagoge om een Jood te ontmoeten, naar het boeddhistisch centrum om een boeddhist te ontmoeten enz. Terplekke houden de leerlingen een interview en ze nemen foto s. Foto s en interview worden op school verwerkt tot een powerpoint presentatie. Aan het eind van de dag presenteren de leerlingen hun vragen en foto s aan elkaar. Zo doen ze via elkaars ervaringen kennis op van de verschillende geloven. Doelstellingen Op de eerste plaats hoop ik bij de leerlingen de tolerantie te vergroten naar mensen die anders zijn. Leerlingen vinden gelovigen vaak raar, middels de ontmoeting wil ik bereiken dat ze gaan inzien dat ook gelovigen gewoon mensen zijn. Op de tweede plaats is het doel natuurlijk dat de leerlingen kennis vergaren over de verschillende geloven. Op de derde plaats wil ik via het project de leerlingen motiveren voor het vak levensbeschouwing. Leerlingen vinden het project spannend en leuk en dat is fijn. Door middel van het project heb ik een heleboel contacten opgedaan met mensen met verschillende geloven. Dat is een mooie bijkomstigheid maar was niet mijn echte doel. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Vroeger leerde de leerlingen uit een boek over verschillende geloven. Ze vonden heel veel dingen heel raar en leken bijna niet te geloven dat mensen dat echt zo vonden / deden / geloofden. Ik zelf stond te vertellen over mensen die.(bidden, in god geloven etc). Doormiddel van dit project is geloven niet meer iets abstracts uit een boek, maar iets dat gewoon echt zo is. De mensen die bij het project betrokken zijn vertellen de leerlingen uit de eerste hand ik draag een hoofddoek omdat.of ik geloof in Goed, om deze en deze reden dan komt de informatie enorm binnen bij de leerlingen. Trefwoorden Levensbeschouwing, geloven, leren in de praktijk, religie, moskee, Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Ik heb heel veel mensen moeten benaderen om de juiste contactpersonen te krijgen. In totaal zijn er 25 ontmoetmomentjes vanuit 6 verschillende geloven, dat vraagt veel georganiseer. De stichting levensbeschouwing en religie Nijmegen heeft mij daar erg bij geholpen. Verder wordt een klas voor het project een hele dag uitgeroosterd. De reguliere lessen vervallen van deze klas. Bovendien vervallen mijn reguliere lessen zodat ik de gehele dag met een klas aan het project kan werken. 42

43 Gegevens school Naam School Helicon VMBO Groen Nijmegen Plaats Nijmegen adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden De leerlingen vinden het project erg leuk. Ik zie altijd hele mooie dingen gebeuren. Zo waren er leerlingen die ècht niet naar de moskee willen, omdat ze het belachelijk vinden dat ze zich moesten verdiepen in de Islam (die mensen moesten zich maar aan ons aanpassen). Na terugkomst op school gaven ze aan het supevet te hebben gevonden, ze hadden filmpjes gemaakt over hoe je als Moslim moet bidden en naderhand een geweldige presentatie. Een andere keer ging een rechtsextreme leerling samen met een andere leerling naar een Joodse mevrouw. Die leerlingen hebben verhitte discussies gehad over de kleding van de rechtsextreme leerling. Toen ze in de lift van de flat stonden heeft deze leerling zich omgekleed en bepaalde dingen uitgetrokken. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Tijdens de lessen levensbeschouwing behandel ik basisinformatie over de verschillende geloven, zodat de leerlingen al een aantal dingen weten. Ik benader een paar weken van te voren de contactpersonen om te inventariseren wie er allemaal mee kan doen aan het project. Vervolgens benader ik nog extra mensen als ik bepaalde dagen niet genoeg adressen beschikbaar heb. Dan maak ik een schema waarin staat welke 5 adressen er voor welke dag beschikbaar zijn. Vervolgens deel ik de klassen in in groepjes (soms in samenspraak met de leerlingen). Vervolgens koppel ik elk groepje aan een adres (soms in samenspraak met de leerlingen). Dan gaan de groepjes zich tijdens een reguliere les voorbereiden op het project, ze bereiden dan o.a. interviewvragen voor. Als de eigenlijke projectdag is aangebroken spreek ik s ochtends wat laatste dingen door. Vervolgens gaan de leerlingen op pad. Aan het eind van de dag worden ze beoordeeld op hun presentatie. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Ik heb materiaal gemaakt wat de leerlingen gebruiken om het project voor te bereiden. Wat heb je allemaal moeten regelen Leiding overtuigen. Rooster aanpassen. Collega s informeren Leerlingen motiveren.. Externen werven. Externen informeren. Plannen. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Interview vragen bedenken. Via een kaart de weg zoeken. Een interview afnemen. Foto s maken. Samenwerken. Gegevens verwerken. Powerpoint presentatie maken. Presenteren. 43

44 Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had geen behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is gewerkt met multiculturele organisaties in de regio Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Het feit dat de leerlingen daadwerkelijk iemand ontmoeten, in plaats van dat ze over andere culturen leren uit een boek. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Het vraagt nogal veel organisatie van mijn kant. Ik moet veel adresjes paraat hebben op veel verschillende data. Dat kost veel tijd en geregel. Dit project past binnen het curriculum Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : x Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Eventueel via l.knegtel@helicon.nl 44

45 45

46 46

47 Islam door Moslims Naam: Annis Thorn Leeson Instelling: Helicon Nijmegen adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Islam door Moslims. Korte Omschrijving Tijdens mijn lessen levensbeschouwing behandel ik de verschillende wereld religies. De lessen over de Islam laat ik al enkele jaren door Moslims verzorgen omdat dit leerlingen helpt om over hun vooroordelen heen te stappen. Project Onderwerp Moslims verzorgen lessen over de Islam. Dit gebeurt in de eerste klas bij lessen levensbeschouwing. Doelstellingen Mijn belangrijkste leerdoel is dat vooroordelen over Moslims verdwijnen. De Moslims die in de klas te gast zijn onderschrijven dit doel. Verder hoop ik dat de leerlingen kennis opdoen over de Islam. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Binnen mijn school waren er niet eerder Moslims lessen over de Islam komen geven. Waarschijnlijk is het ook vernieuwend dat de doelstellingen op het gebied van attitude (het al dan niet hebben van vooroordelen) belangrijker worden gevonden dan inhoudelijke kennisdoelen (kennis over de Islam). Trefwoorden Levensbeschouwing, moslims, islam, gastles, geloof Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Het was moeilijk om de juiste gastdocenten te vinden. Omdat mijn doelstelling vooral ligt op een attitude verandering vind ik het belangrijk dat de gastdocent voor de leerlingen een rolmodel kan zijn. De ander moet dichtbij de leerlingen kunnen komen. En in het meest ideale geval vinden de leerlingen de gastdocent ook nog cool. Ik heb hiervoor wel eens leerlingen van een andere school benaderd. Toen heb ik geconcludeerd dat het toch prettig is als de gastdocent ook weer niet tè dichtbij staat. Dit jaar had ik gastdocenten van de Islamitische studenten vereniging en dat werkte heel erg goed. Gegevens school Naam School Helicon VMBO Groen Nijmegen Plaats Nijmegen adres school Homepage school Telefoonnummer school

48 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Ik heb de powerpoint bijgevoegd die de laatste gastdocente heeft gebruikt. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Ik heb allerlei moslims en moslim groeperingen benaderd. Uiteindelijk resulteerde dat in twee gastdocenten van de Moslim studenten vereniging Nijmegen. Het kosten wat verkeer om een datum te prikken. Vervolgens heb ik duidelijke instructies gegeven over het niveau van de leerlingen en de leerdoelen. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Ik heb niets hoeven maken. Het krijgen van de juiste contacten was het meest ingewikkelde deel. Wat heb je allemaal moeten regelen Het vinden van de juiste contacten was het meest ingewikkeld. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De leerlingen hebben goed moeten luisteren. Vragen gesteld. Ze moesten aan de hand van de verkregen informatie een blad invullen. Dit blad werd een week later afgenomen als overhoring. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had geen behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is gewerkt met multiculturele organisaties in de regio Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Het feit dat de leerlingen een positief contact hebben gehad met een Moslim. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Ik vond het moeilijk om geschikte Moslims te vinden. Ik heb niet zo veel Moslims in mijn privé netwerk. Uiteindelijk heb ik goede contacten gelegd, waar ik volgend jaar mee vooruit kan. Dit project. Past binnen het curriculum. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten niet dat dit is uitgevoerd en zullen waarschijnlijk ook geen behoefte aan de resultaten 48

49 hebben. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Gewoon doen! Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Liever niet. 49

50 Energiebronnen Naam: Eygje Laroo Instelling: Wellantcollege Boskoop adres: Telefoonnummer: - Top Algemene Gegevens Titel Energiebronnen Korte Omschrijving Leerlingen uit klas 3 gaan een posterpresentatie over verschillende energiebronnen in verschillende landen houden. Project Onderwerp Tijdens enkele lessen nask1 zullen kaderberoepsgerichte- en gemengde leerwegleeringen werken aan een posterpresentatie. Elk groepje krijgt een land toegewezen waarvoor ze moeten uitzoeken welke enrgiebronnen er worden gebruikt en wat daar de achtergrondliggende reden voor is. Hierdoor maken leerlingen kennis met keuze achtergronden bij verschillende landen en culturen. Doelstellingen Leerling bewust maken welke energiebronnen bestaan en de reden waarom er voor een bepaalde methode van energiewinning wordt gekozen; temeer omdat er een relatie kan worden gelegd tussen de bereikbare & beschikbare energiebronnen en politieke overwegingen. Leerlingen verschillen laten ervaren hoe verschillende landen/culturen omgaan met energiebronnen; hierdoor leren leerlingen te kijken naar verschillende aspecten van keuzes die landen maken met betrekking tot energieopwekking. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Door deze opdracht kijken leerlingen letterlijk over grenzen heen. Aardrijkskunde, natuurkunde, politieke overwegingen en klimatologische aspecten worden vakoverstijgend gecombineerd. Omdat elk land of iedere cultuur beweegredenen heeft voor bepaalde keuzes is het voor leerlingen zeer nuttig en interessant om zich te verdiepen in de achtergrond voor de keuzes. Trefwoorden energiebron, energie, natuurkunde, nask1, grenzen, bronnen Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Geen bijzondere voorbereiding, Mens en Natuur uit klas 2 (energie)moet zijn behandeld. Gegevens school Naam School Wellantcollege Boskoop Plaats Boskoop adres school boskoop@wellant.nl Homepage school Telefoonnummer school

51 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Voor deze les heb je per groepje een computer met internet nodig. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De klas heeft zelf groepjes gemaakt van drie leerlingen (één groep van vier leerlingen). Vervolgens hebben de groepjes door middel van loting een specifiek land toegewezen gekregen. Na een mondelinge uitleg, kregen de leerling de opdracht ook op papier. De groepen hebben vervolgens de taken verdeeld en zijn zelfstandig aan de slag gegaan met het opzoeken van informatie. Uiteraard vond er hier en daar de nodige sturing plaats. Na de voorbereidende fase, werden de posters gemaakt en vervolgens de presentaties voorbereid. Tijdens de posterpresentatie kreeg iedere leerling de opdracht aan twee leerlingen die presenteerden een inhoudelijke vraag te stellen. Overigens werd dit alles verspreid over meerdere lessen. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Vooraf: de uitdraai van de opdracht van de verschillende landen. In verband met het lotingsysteem stonden ook de verschillende landen op losse briefjes. Tijdens de lessen verliep alles volgens planning, maar voor de presentaties heb ik een rooster gemaakt waarop aangegeven stond voor iedere leerling aan welke twee klasgenoten zij een vraag moesten stellen tijdens de presentatie. Achteraf heb ik ook een beoordelingsschema gemaakt, omdat ik de opdracht individueel heb becijferd (gezamenlijk postercijfer en een individueel presentatiecijfer). Wat heb je allemaal moeten regelen Slechts een computerlokaal. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De activiteiten bestonden uit: - Overleggen (in relatie tot de taakverdeling en het verloop van het proces en product) - Opzoeken informatie op internet m.b.v. verschillende bronnen - Poster maken - Presenteren - Vragen stellen Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De openheid en sfeer in de klas die dit project met zich meebracht. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Het feit dat natuurkunde in klas 3 vmbo een druk jaarprogramma heeft; daardoor kon ik niet veel lestijd besteden aan dit project. Ieder vak heeft een lesvoorbereiding rondom culturele diversiteit gemaakt; enkelen hebben dit ook in de praktijk gebracht. Het is ernaast 51

52 Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Jazeker, het staat al twee jaar op de jaarplanner natuurkunde. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Helaas stop ik op deze vestiging, maar ik hoop dat mijn collega's het project voortzetten. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Zie vraag 7c. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd, maar waren niet enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Zet het in het jaarprogramma: dan komt het vanzelf aan bod! Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : als ze willen, mogen ze me en via eg.laroo@wellant.nl Bij dit project is een lesvoorbereidingsformulier en een leerlingopdracht beschikbaar 52

53 Jambo Afrika Naam: Janita Seinstra Instelling: AOC Friesland locatie Buitenpost adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Jambo Afrika Korte Omschrijving Een Afrikaanse dans- en muziekvoorstelling voor alle klassen van het AOC in Buitenpost. Project Onderwerp Alle klassen zijn uitgenodigd om de vorostelling van Jambo Afrika te bekijken in de sporthal. Doelstellingen We hopen te bereiken dat de leerlingen in staat zijn naar een dans- en muziekvoorstelling te kijken. Dat ze zich kunnen inleven in de Afrikaanse cultuur, dat de leerlingen open zullen staan voor andere gebruiken, muziek en dansen. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Het vernieuwende van dit project is dat we massaal met alle leerlingen naar de sporthal zijn gegaan om daar de voorstelling te bekijken. Spannend om te zien hoe men gaat reageren op een viertal Afrikaanse mannen die geen Nederlands spraken. Internetadres project Trefwoorden Jambo Afrika, dans, muziek, trommels Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas We hebben niks nieuws hoeven te doen. Behalve het registreren van alle culturele en diversiteits activiteiten. Jambo Afrika zorgde voor een lessenpakket die vooraf behandeld kon worden. Ook hadden ze materiaal om na te bespreken. Eén van onze docenten heeft een bericht achtergelaten op het gastenboek van Jambo: * het was geweldig vanochtend. De lln. hebben entoesiast meegedaan. Van mij hadden ze dichter op het publiek mogen spelen, maar dat kon technisch niet, begreep ik. Al met al de moeite waard; Ik begreep, dat de dansgroep het ook leuk vond. Bedankt en veel succes verder! een coach/ docent AOC Friesland locatie Buitenpost Gegevens school Naam School AOC Friesland locatie Buitenpost Plaats Buitenpost adres school info@aocfrieland.nl Homepage school Telefoonnummer school

54 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Een korstondig project met grote waarde. Doordat de hele school bij het project betrokken was én er een beroep gedaan werd op de spontaniteit van de leerling. Een spanningsveld voor docenten "hoe gaan onze leerlingen hiermee om?" Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Onze CKV-coördinator heeft Jambo Afrika gecontracteerd. Daarnaast zijn de collega\\\'s gevraagd om te ondersteunen in de begeleiding. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? We hebben naast de voorstelling de docenten inhoudelijk op de hoogte gebracht, zodat na de voorstelling er nagesproken kon worden op de inhoud. Bij CKV hebben de derde klas leerlingen er een opdracht bij gemaakt. De onderbouw leerlingen hebben het één en ander verwerkt tijdens de Kunst en Cultuurlessen. Daar heeft een kringgesprek plaats gevonden en werden ervaringen uitgewisseld. Wat heb je allemaal moeten regelen Het rooster werd aangepast, zodat alle leerlingen bij de voorstelling aanwezig konden zijn. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De leerlingen hebben de voorstelling moeten bekijken en moesten reflecteren op hetgeen ze hadden gezien en ervaren. Een aantal leerlingen werd namelijk ook nog actief betrokken bij de voorstelling. Zij moesten mee dansen tijdens een Afrikaanse dans. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - tijdens een inspiratiesessie van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Open houding bij management, docenten en leerlingen. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Tijd en geld blijken meestal de twee boosdoeners te zijn. Het raakt steeds meer en meer geborgd in het curriculum. zie boven. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Zeer zeker! Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja! Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Zeker weten, alhoewel het invoeren toch best wel wat tijd kost. 54

55 Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Gewoon doen! Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja via de school website. 55

56 Djembé Naam: Janita Seinstra Instelling: AOC Friesland locatie Buitenpost adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Djembé Korte Omschrijving Een kick-off voor de tweede klas Kunst & Cultuur. Project Onderwerp Moustapha Seck wordt elk jaar ingehuurd om een djembéles te verzorgen voor de twee klas. Dit gebeurt bij ons op school, waarbij Moustapha de djembé\'s meeneemt. Moustapha Seck groeide op in een Senegalese griotfamilie. In West-Afrika zijn de griots het kloppende hart van de traditionele media. Met muziek, zang en het gesproken woord maken ze allerlei soorten nieuws wereldkundig. Het griot-zijn zit in Moustapha s bloed. Hij is muzikaal sterk onderlegd, een entertainer van het eerste uur en hij kan prachtig vertellen; zijn stem is vaak te horen als aanvulling op de muziek. In zijn cursussen, workshops en optredens straalt zijn enthousiasme door. Zijn warme persoonlijkheid en professionaliteit staan garant voor een inspirerend muzikaal avontuur.moustapha bespeelt verschillende instrumenten: djembé, sabar, doundoun en tama (talking drum). De verbinding met de culturele diversiteit zit \'m niet alleen in de muziek, maar vooral ook in de manier waarop Moustapha zijn workshop geeft. Hij laat je de Afrikaanse cultuur zelf beleven, doordat je mee kunt djembeën en zingen, samen met hem. Moustapha kan via deze website worden benaderd: Doelstellingen Leerlingen leren over de Afrikaanse cultuur. Moustapha praat namelijk graag over zijn geboorteland en doet dat op zo\'n leuke enthousiaste manier dat iedereen het kan oppikken. De leerlingen leren de basics van djembé. Veel leerlingen zijn meteen \'gek\' op Moustapha. Hij steelt een ieders hart. \"wat een grappige man\", \"geweldig, kunnen we dit ook vaker doen?\"\"ik zou weleend in Afrika willen kijken...\" Aldus enkele uitspraken van leerlingen. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Naast de \'muziekles\' leren de leerlingen over een land waar ze zelf niet vandaan komen. Ze leren over de gebruiken van Afrika. Moustapha laat ze zien hoe Afrikanen reageren als ze blij zijn of verdrietig. Hij leert ze spelenderwijs met elkaar een muziekstuk te spelen. Internetadres project Trefwoorden djembé, Moustapha Seck, cultuur, Afrika, kunst en cultuuur Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas We sluiten met de diversiteitsprojecten aan bij het bestaande curriculum. Elk jaar proberen we bij Kunst en Cultuur een kick-off te organiseren voor het vak. Op een spectaculaire manier in contact komen met het onderwerp/ thema waarmee we aan de slag gaan. Sinds drie jaar gaan we in klas 2 aan de slag met het thema \"verre reizen\". Dit thema sluit naadloos aan bij de zomervakantie en alle herinneringen en verhalen die de leerlingen tijdens hun vakantie hebben opgedaan. We diepen de opdrachten uit, zodat elke leerling goed zijn eigen verhaal kwijt kan in één van de zeven kunst disciplines (muziek, fotografie, film/tv, drama, bouwkunst, 56

57 beeldende kunst, dans. Het thema leent zich uitstekend voor een combi met culturele diversiteit. Dat behoeft natuurlijk geen uitleg. Gegevens school Naam School AOC Friesland locatie Buitenpost Plaats Buitenpost adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Het is bijzonder dat alle tweedeklassers in staat zijn om ritmische handelingen te maken, waardoor er uiteindelijk een muziekstuk ontstaat. Opmerkingen Moustapha is een inspirerende Afrikaanse man die iedereen aan het werk krijgt, ongeacht of je muzikaal bent of niet. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De tweeedeklassers kregen een aangepast rooster, zodat Moustapha alle 2e klassen kon lesgeven op de djembé. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Het lokaal moest klaargemaakt worden om alle tweedeklassers te kunnen herbergen. Wat heb je allemaal moeten regelen We moesten Moustapha contracteren en de roosters aanpassen. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De leerlingen hebben allereerst moeten djembé-en. De weken daarna werd ewr aandacht besteed aan de verwerking. Ze hebben een moodboard of tekening meoten maken over deze ervaring met Moustapha. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - tijdens een inspiratiesessie van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De focus lag afgelopen jaar op multiculturele projecten waardoor er automatisch meer over werd gesproken op 57

58 school en werden de kansen eerder gezien die op ons pad kwamen. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Geld en tijd blijven de twee meest belemmerende factoren.het personeel en de leerlingen willen wel. Er is meer openheid gekomen om over culturele diversiteit te kunnen praten en handelen. We hebben het hele traject afgestemd op ons curriculum. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Het is al een onderdeel van ons jaarplan, maar we proberen wel de verdieping te zoeken. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Zeker weten. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ook dat gaan we doen! Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Maak jezelf zichtbaar en spreek erover. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Via de website: 58

59 Jij mag het zeggen Naam: Susan Leppink Instelling: Wellantcollege Amersfoort adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Jij mag het zeggen Korte Omschrijving Twee groepen leeringen (40 leerlingen totaal) krijgen in een training over debatvaardigheden en vervolgens gaan de twee groepen tegen elkaar een debat aan. Door leerlingen met elkaar te laten debatteren over gemeenschappelijke en controversiële onderwerpen worden zij gestimuleerd beter over het onderwerp na te denken. Tevens worden vaardigheden ontwikkeld, die een positieve uitwerking hebben op het zelfvertrouwen en weerbaarheid van leerlingen. Met prikkelende stellingen over controversiële en gedurfde thema s rond beeldvorming, leefstijlen, normen en waarden, wordt een dialoog tot stand gebracht. Project Onderwerp debattraining. Eerst een training en vervolgens gaan de leerlingen in twee groepen met elkaar het debat aan Doelstellingen - leerlingen leren naar elkaar luisteren;- leerlingen leren hun mening onderbouwen en niet zomaar iets te roepen;leerlingen leren de mening van een ander te respecteren; Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? multiculturele tint van de dag. Erg \'witte\' school en leerlingen hebben (veel) vooroordelen over allochtone (leerlingen). vaardigheden die leerlingen tijdens de debattraining leren, kunnen later ingezet worden voor verschillende vakken: Nederlands; Mens&Maatschappij Trefwoorden actueel, groen, diversiteit, multicultureel, eigen mening onderbouwen Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas - Overleg met Forum over de mogelijkheden- Lokalen reserveren;- Nulmeting doen bij leerlingen die het debat gaan voeren (vragenlijst van Forum)- Groepenverdeling maken van de leerlingen. - Docenten inplannen;- Het regelen van lunch en hapjes en drinken staat ook in het \'draaiboek\' Gegevens school Naam School Wellantcollege vmbo Plaats Amersfoort adres school amersfoort@wellant.nl Homepage school Telefoonnummer school

60 Geplande startdatum Geplande einddatum Opmerkingen Aanwezigen tijdens de dag:- 2 projectleiders Kies Kleur in Groen vanuit Forum;- 2 debattrainers;- 3 docenten, waaronder een docent Nederlands en mentoren van de klas;- 1 notulist voor het registeren van uitspraken van leerlingen en het maken van een verslag; Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd zie draaiboek Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? zie draaiboek Wat heb je allemaal moeten regelen zie draaiboek Wat waren de activiteiten van de leerlingen - maken van bedankjes (boeketten) voor de externe aanwezigen/organisatie; - volgen van de training; - voeren van het debat; Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de flyer - via de website - tijdens een inspiratiesessie van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is gewerkt met multiculturele organisaties in de regio - ja, omdat - mede docenten er nog niet veel vanaf wisten en ik hopelijk zijn zij nu ook enthousiast geworden Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Door er externe partij bij te betrekken. Er kwamen 6 externe mensen met allen een niet-nederlandse afkomst. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Eigenlijk geen knelpunten. Dit komt mede door de samenwerking met Forum. Ieder had eigen taken en alles werd met elkaar afgestemd. Door ook een docent Nederlands te betrekken bij de dag, wordt er nu bekeken of een debattraining elk jaar georganiseerd kan worden. Zo kan ook het vak Nederlands een multiculturele invulling krijgen. Ook het uitnodigen van externen van niet-nederlandse afkomst gaf een positief effect bij de leerlingen. Kan heel goed gecombineerd worden. Sociale vaardigheden en het vak Nederlands komen ruim aan bod. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Docenten waren dusdanig enthousiast over het effect dat er nu wordt gekeken of dit volgend jaar ook weer kan plaatsvinden. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : 60

61 ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja, mede door dit budget kunnen de activiteiten mogelijk gemaakt worden. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Betrek collega's en voer het niet alleen uit. Neem contact op met de community, er zijn al vele ingangen om projecten mogelijk te maken. Zoals een samenwerking met Forum. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : ja, per mail. susanleppink@hotmail.com Bij dit project zijn de volgende verslagen beschikbaar: 1) 2) 3) 4) 2 beoordelingen van docenten van het uitgevoerde project enquêteresultaten onder leerlingen verslag geschreven door Forum draaiboek voor de voorbereiding en de uitvoering van de debattraining Deze zijn hierna in bovenstaande volgorde opgenomen. 61

62 Project Jij mag het zeggen Datum 28 juni 2011 Hoe is de inhoudelijke voorbereiding bevallen? Hoe is de voorbereiding qua tijdsinvestering bevallen? Hoe is de inhoud van de activiteit bevallen? Goed. Ondanks soms moeilijke begrippen en stellingen voor de leerlingen, haakten ze niet af. Wat waren de opvallende momenten tijdens de activiteit? De leerlingen vonden het super moeilijk om een stelling te verdedigen, waar ze niet achter stonden. Hoe heb je de leerlingen en hun inzet ervaren voor en tijdens de activiteit? De meerderheid deed goed mee, al werd het soms wat chaotisch. Maar dat ontstond wel uit betrokkenheid. Wat waren de opvallende leermomenten voor de leerlingen? Proberen argumenten te bedenken voor een stelling, waar ze niet achter stonden. Elkaar niet onderbreken tijdens de onderbouwing van een stelling. (ging zeker niet altijd goed) Zijn de doelstellingen voor deze dag behaald? En in hoeverre had dit een toegevoegde waarde? Wat mij betreft zeker. Maatschappelijke betrokkenheid is belangrijk onderdeel wat mooi naar voren kwam nu. Dat blijft vaak toch wat onderbelicht in hun dagelijkse schoolsituatie. Op welke wijze kan deze activiteit,zowel incidenteel als structureel, een vervolg krijgen? Dit onderwerp zal binnen maatschappijleer aan bod (kunnen) komen. Hoe is de activiteit persoonlijk bevallen? Positief. De debatdocenten hadden veel positieve energie en veel kennis van zaken. Leuke mensen! Overige opmerkingen/suggesties Knap hoe de instructeurs toch de aandacht vast konden houden bij deze leerlingen. Het zijn niet de makkelijkste leerlingen. Complimenten aan hen. Welk cijfer zou je de gehele activiteit willen geven? 8,5 62

63 Project Jij mag het zeggen Datum 28 juni 2011 Hoe is de inhoudelijke voorbereiding bevallen? Perfect Hoe is de voorbereiding qua tijdsinvestering bevallen? Perfect Hoe is de inhoud van de activiteit bevallen? Goed onderwerp, moeilijk, maar heel helder geïntroduceerd voor onze leerlingen Wat waren de opvallende momenten tijdens de activiteit? Veel enthousiaste leerlingen en begeleiders Hoe heb je de leerlingen en hun inzet ervaren voor en tijdens de activiteit? Enthousiast, ze hebben veel geleerd Wat waren de opvallende leermomenten voor de leerlingen? Leren wat debatteren is en zijn bewust geworden wat een multiculturele samenleving is Zijn de doelstellingen voor deze dag behaald? En in hoeverre had dit een toegevoegde waarde? Ja, zonder doelstellingen kan een debattraining niet goed lopen Op welke wijze kan deze activiteit, zowel incidenteel als structureel, een vervolg krijgen? Jaarlijks Hoe is de activiteit persoonlijk bevallen? Gezellige en leerzame dag Overige opmerkingen/suggesties Hopelijk kan de debattraining nog jaren gegeven worden op onze school Welk cijfer zou je de gehele activiteit willen geven? 9 63

64 Evaluatie met leerlingen: Evaluatie van het debat (leerlingen) Sommige antwoorden zijn geturfd dmv een **** Verwachtingen van het debat: (dit hebben leerlingen ingevuld dmv een soort van enquete) Verwachtingen debat: discussie * dat het saai wordt:**** Er ruzie komt ** Wat wil je leren; Niks *********, Weet ik niet****, Gelijk krijgen*** Ervaringen met debat: saai *******, ramp;* Te bespreken onderwerpen; allochtonen *******, bezuinigen op het leger**, ritueel slachten, uitkeringen werkeloosheid, discrimineren ********, cultuur ** Evaluatie training Leren discussiëren en dat klopte ***** Saai maar wel leerzaam **** Leuk *** Verwachtte goede tips en dat klopte Verwachtte dat het saai was, maar vond het leuk************** Quotes; Ik verveelde me wel, maar stiekem was het wel interessant Klopte zeker niet dat het saai was Leuker dan ik verwachtte Training Cijfers: 4.5 8******** 9 ******* 8.5****** 7.5*** 10** 7** 6 Gemiddeld 8.5 Evaluatie debat Dat het eerlijk gaat; klopte Saai; klopte *** Niet echt leuk Saai, klopte niet ******* Chaos, klopte Leuk en leerzaam, klopte****** Bijgebleven: de bijbel/koran ** 6** 6.5 7** *** 8******* 9*** ** Gemiddeld 8 64

65 65

66 66

67 Draaiboek voor de voorbereiding van debattraining Activiteit Eerste opzet van de dag Wie voert het uit 1 docent en 1 projectleider van Forum Bijzonderheden Projectleider Kies Kleur in Groen vanuit Forum is: Shamelie Sitaram S.sitaram@Forum.nl Lokalen reserveren voor de dag - 1 lokaal waar de een gezamenlijke start plaatsvind; - 2 lokalen waar de trainingen plaatsvinden; - 1 lokaal waar het debat gaat plaatsvinden; - Gelegenheid waar de lunch kan plaatsvinden; Debattrainers regelen Docent Forum Op Wellantcollege Amersfoort is het debat uitgevoerd door twee trainers. (2 broers) Contactpersoon: Abulhassan Al-Jaberi abohaj@gmail.com Voorkennis meten van de leerlingen Vaststellen van stellingen waar de leerlingen mee aan de slag gaan; Regelen van een multiculturele lunch en hapjes. Docenten/mentoren van de leerlingen. Format wordt aangereikt door Forum. Aan de hand van de formulieren die de leerlingen hebben ingevuld. Debattrainers/Forum/docent Docenten Dit document is toegevoegd aan de bestanden Tijdens de training konden de trainers het niveau van de leerlingen goed inschatten. Tijdens de lunch zijn de uiteindelijke stellingen vastgelegd voor het debat. Voor in de pauze hebben wij gekozen voor Fernandes, een Surinaamse frisdrank. Voor de lunch per leerling: - 1 broodje Surinaamse kip; - 2 stokjes Surinaamse saté; - 1 gebakken banaan; Voor de zekerheid hadden we nog broodjes kaas/ham 67

68 maar deze zijn vrijwel allemaal overgebleven. Naast het eten, melk/chocomel/thee Aan het einde van de dag, afsluiting met frisdrank en Baklava en Turks fruit. Wij hebben gebruik gemaakt van: Surinaams catering bedrijf: Priscilla s uit Amersfoort. Tel Bedankje voor de helpers van de dag. (optioneel) Docenten Stickers voor de leerlingen om hun naam op te zetten; Pennen/papier voor de training hebben de leerlingen dit nodig; Docenten Je zou leerlingen bijvoorbeeld de dag ervoor een bloemstukje kunnen laten maken Aanwezigen tijdens de dag: - 2 projectleiders Kies Kleur in Groen vanuit Forum; - 2 debattrainers; - 3 docenten, waaronder een docent Nederlands en mentoren van de klas; - 1 notulist voor het registeren van uitspraken van leerlingen en het maken van een verslag; 68

69 Programma van de dag Activiteit 9:00-09:30 uur Lokalen/stoelen gereedmaken Wie voert het uit Docenten 09:30-10:00 uur Kennismaking met alle betrokkenen Forum Docenten Trainers Notulist Iedereen 10:00-10:15 uur Ontvangst van de leerlingen Docent opent de dag; Leerlingen worden in twee groepen verdeeld 10:15 11:15 uur Leerlingen krijgen in twee groepen deel 1 van de training Bijzonderheden Eventueel kunnen de groepen alvorens gemaakt worden, zodat echte onruststokers uit elkaar gehaald worden. (Mentor taak) Debattrainers Elke groep 1 docent aanwezig. 11:15-11:30 uur Pauze Leerlingen krijgen wat te drinken van school (optioneel) 11:30 12:30 uur Deel 2 van de training In het tweede deel worden de leerlingen voorbereid op stellingen die ze zouden kunnen krijgen in het debat. 12:00 uur Lunch klaar zetten Docent 12:30 13:30 uur Lunch Iedereen 13:30 15:00 uur Debat Iedereen (docenten en Forum zijn de jury) 15:15 uur Prijsuitreiking 15:15 15:45 uur Invullen van de evaluatie Leerlingen en docenten Afsluiting van de dag, drinken en Turkse lekkernijen aanwezig Iedereen Dit is optioneel. 2 leerlingen kregen een prijs. Hiermee was er wel een wedstrijdeffect bij de leerlingen te zien. Citaverde Horst brengt groen 69

70 naar multiculturele basisschool Naam: Susanne Mewissen Instelling: Citaverde Roermond adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Citaverde Horst brengt groen naar multiculturele basisschool Korte Omschrijving Door middel van een voorlichting in de ouderkamer van de basisschool willen wij(allochtone)ouders informeren over het groene onderwijs en CITAVERDE. Vaak denken ouders bij de studiekeuze voor hun kinderen niet aan het groene onderwijs. Daarnaast willen we ook de leerlingen informeren door in de klas voorlichting te geven. Aan het einde van de voorlichting worden aan alle leerlingen informatiebrochures van het CITAVERDE College meegegeven zodat ze dit thuis (samen met hun ouders) nog eens kunnen doornemen. Project Onderwerp Wat: voorlichting geven op een multiculturele basisschool in Helmond aan ouders en groep 8 leerlingen. Met wie: adjunct-directeur locatie Horst en CITAVERDE brede projectleider KKIG Waar: Basisschool de Vuurvogel in Helmond Wanneer: 23 maart 2011 Doelstellingen - Ouders en leerlingen informeren over de mogelijkheden van het groene onderwijs in het algemeen en het CITAVERDE College in het bijzonder. Hierdoor hopen wij te bereiken dat de ouders en leerlingen bewust worden van de mogelijkheden in het groen en eventueel zich bij ons aanmelden. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Alle locaties van CITAVERDE maken in de periode voor de aanmeldingsronde een voorlichtingsrondje langs verschillende basisscholen. Aangezien wij onze school bij een diverse doelgroep dan wij nu doen willen promoten,hebben wij een gemengde basisschool in Helmond toegevoegd aan onze voorlichtingsronde. De samenwerking met FORUM heeft ervoor gezorgd dat goede contacten opgebouwd zijn met de basisschool in Helmond. Daarnaast heeft FORUM ons geholpen bij het opstellen van de powerpoint en het voorlichtingsmateriaal. Zij hebben expertise over hoe je een allochtone doelgroep het beste kunt benaderen. Daarnaast weten ze wat de allochtone doelgroep aanspreekt qua informatie. Hierdoor hebben wij in onze presentatie veel aandacht besteed aan visueel materiaal, wat het verhaal versterkt. In de toekomst willen wij het aantal gemengde basisscholen in onze voorlichtingsronde uitbreiden, zodat meer basisscholen in contact komen met het groene onderwijs. Indien nodig willen wij hierbij wederom samenwerken met FORUM. Trefwoorden voorlichting, basisschool, helmond, allochtone doelgroep, groen onderwijs Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Samen met FORUM, instituut voor multiculturele vraagstukken hebben we deze voorlichting opgezet. Het is een soort pilot om straks dit soort voorlichting aan gemengde scholen uit te breiden naar meerdere scholen. Als voorbereiding is een powerpoint presentatie opgesteld met veel visueel materiaal, wat aanspreekbaar is voor de allochtone doelgroep. Gegevens school Naam School CITAVERDE College 70

71 Plaats Roermond adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Deze activiteit past heel goed bij het locatie plan van Horst. Locatie Horst wil graag focussen op onder andere het verbeteren van het imago van het groene onderwijs. Dit lukt vaak het beste door leerlingen aan de hand van beeldmateriaal en praktijkvoorbeelden voorlichting te geven. In het nieuwe schooljaar willen we dit uitbreiden door de basisschool leerlingen van groep 7 uit Helmond uit te nodigen op het CITAVERDE College, om met eigen ogen te zien hoe in het groene onderwijs gewerkt wordt. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De contacten met de basisschool zijn gelegd door FORUM. Vervolgens is in samenwerking met het CITAVERDE College een brief verstuurd naar ouders van deelnemers van groep 7 en 8 om de voorlichting bij te wonen. Daarnaast is overleg geweest met de leerkrachten van groep 8 over de mogelijkheden van voorlichting in de klas. Als laatste is op de afgesproken datum van 9.00 tot de voorlichting uitgevoerd voor de ouders en vervolgens voor de leerlingen. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Alle benodigde onderdelen waren al aanwezig Wat heb je allemaal moeten regelen Contacten leggen met de basisschool, contacten tussen FORUM en CITAVERDE Wat waren de activiteiten van de leerlingen In eerste instantie was het de bedoeling dat leerlingen van locatie Horst zouden meegaan, maar dit is op het laatste moment niet kunnen doorgaan. Door eigen leerlingen mee te nemen wilden we de drempel zo laag mogelijk maken en ervoor zorgen dat de basisschool leerlingen een verhaal horen over hoe het er daadwerkelijk aan toe gaat in de praktijk. Aangezien dit niet mogelijk was, heeft het project zich gericht op de leerlingen van de basisschool, dit was ingebracht in hun lesprogramma. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de flyer - via de website - via de community van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en ben ook betrokken geweest bij het vestigingsplan van Kies Kleur in Groen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, omdat 71

72 - wij hierdoor een start gemaakt hebben bij het betrekken van gemengde basisscholen bij onze voorlichtingsrondes Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Basischoolleerlingen waren enthousiast over de presentatie en het voorlichtingsmateriaal, we hebben zelfs naderhand nog meer informatie opgestuurd voor leerlingen/ouders omdat alles op was. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : helaas geen eigen leerlingen van het CITAVERDE College mee kunnen nemen. Wij gaan de basisschool in Helmond opnemen in onze voorlichtingsronde, aangezien zowel de leerlingen, ouders en docenten enthousiast waren en graag meer te weten wilde komen over het groene onderwijs. buiten het lesprogramma van onze leerlingen, maar wel opgenomen in het lesprogramma van de basisschoolleerlingen. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Het gaat deel uitmaken van de volgende voorlichtingsrondes die weer gaan starten rond oktober/november Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja, liefst nog uitgebreid met meerdere scholen. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja, projecten worden toch wel uitgevoerd, dan is het leuk om hier nog iets extra's voor terug te krijgen. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Het project was nog kleinschalig zodat niet veel docenten op de hoogte waren, maar we willen dit zeker gaan uitbreiden en meer docenten gaan betrekken bij de voorlichting. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : FORUM kan handig zijn bij het leggen van de contacten en informatie over het voorlichtingsmateriaal. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : s.mewissen@citaverde.nl 72

73 73

74 Theatervoorstelling seksuele diversiteit Top 74

75 Naam: Susanne Mewissen Instelling: Citaverde Roermond adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Theatervoorstelling seksuele diversiteit Korte Omschrijving Uitvoering van twee theatervoorstellingen over seksuele diversiteit voor tweedejaars VMBO leerlingen Project Onderwerp Wat: theatervoorstelling over seksuele diversiteit Wie: theater AanZ waar: locatie Roermond wanneer: 11 mei 2011 Doelstellingen Seksuele diversiteit zichtbaar en bespreekbaar maken voor tweedejaars VMBO leerlingen. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Nog nooit een theatervoorstelling over dit onderwerp geweest op locatie Roermond Trefwoorden theaterstuk,seksuele diversiteit, bewustwording, theater AanZ Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Contacten leggen (via FORUM) met het theater, datum uitkiezen, ruimte en docenten regelen. Gegevens school Naam School CITAVERDE College Plaats Roermond adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Project is reeds uitgevoerd Uitvoering 75

76 Hoe heb je het uitgevoerd Theater AanZ heeft twee interactieve voorstellingen gegeven, waarbij de deelnemers betrokken werden bij het stuk. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Alleen een ruimte regelen waar het stuk uitgevoerd werd, rest werd door het theater uitgevoerd. Wat heb je allemaal moeten regelen inpassen in het rooster van de leerlingen, afspraken maken met het theater. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Inbreng tijdens het theater, zelf meedoen indien ze dit leuk vinden. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de flyer - via de website - via de community van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en ben ook betrokken geweest bij het vestigingsplan van Kies Kleur in Groen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, omdat - een theaterstuk heel goed past bij lessen over homoseksualiteit die we al uitvoeren. Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Dat de leerlingen meedachten en meeleefden met de acteurs. Ze waren echt boos/verantwaardigd over opmerkingen die gemaakt werden over homo's door de acteur(s). Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Geen knelpunten, prettige samenwerking gehad met FORUM en de theatergroep. Bespreekbaarheid van het onderwerp homoseksualiteit onder 2de jaars VMBO leerlingen. Past binnen het curriculum, bij de lessen maatschappijleer en/of drama wordt het ingepast. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Waarschijnlijk zal volgend jaar wederom een theaterstuk uitgevoerd worden over homoseksualiteit aangezien de reacties van de leeringen erg positief waren. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Zie antwoord bij 7 B Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Zoek een goede theatergroep met een passend theaterstuk uit, het moet wel passen bij de doelgroep en niet te 'zwaar' zijn. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : s.mewissen@citaverde.nl 76

77 77

78 78

79 79

80 Iedereen is anders Top 80

81 Naam: Vivian Lennarts Instelling: Wellantcollege Gorinchem adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Iedereen is anders Korte Omschrijving leerlingen zijn bij Leefstijl bezig geweest met de overeenkomsten verschillen tussen hun in karakter en kwaliteiten. Ze maken nu de omslag naar andere landen/culturen Project Onderwerp Leerlingen klas 1 zullen na de lessen over karaktereigenschappen en kwaliteiten in week 17 aan de slag gaan met op een posterblad schrijven van de volgende gegevens over zichzelf: land, eten, drinken, geloof, rol familie, tradities. Daarna gaan ze in week 18 aan de slag in kleine groepjes om iemand uit een ander land, andere cultuur te interviewen over dezelfde onderdelen. In week 19 verwerken de leerlingen de antwoorden en foto op het posterblad. Vervolgens interviewen ze ieder iemand uit hun eigen buurt. Verder zullen de leerlingen deze bladen aan elkaar gaan presenteren, vooral lettend op de overeenkomsten en verschillen met hun eigen posters. Klassikaal maken we op een groot blad duidelijk wat de overeenkomsten en verschillen zijn. Doelstellingen Leerlingen in contact brengen met iemand uit een andere cultuur, gesprek voeren over benutten van kwaliteiten en verschillen tussen mensen. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? contact met andere cultuur, uit eigen kleine wereldje stappen Trefwoorden iedereen is anders leefstijl klas 1 Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas posterbladen maken, lessen voorbereiden Gegevens school Naam School Wellantcollege Gorinchem Plaats Gorinchem adres school v.lennarts@wellant.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum

82 Geplande einddatum Bijzonderheden leerlingen hebben in onze school weinig contact met andere culturen, op deze manier open ik een stukje wereld voor hen Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd leerlingen hebben via een lijst met kwaliteiten zichzelf en andere leerlingen uit de klas beschreven. Daarna hebben ze knikkers uitgedeeld aan diegene die ze vonden dat een bepaalde kwaliteit heeft. Ze mochten ook zelf nog complimenten uitdelen. Daarna moesten de leerlingen iemand uit het buitenland en een burtgenoot interviewen. De verkregen informatie werd daarna op posters verwerkt, het ging hierbij om de volgende onderwerpen; land, geloof, eten, drinken, familie, tradities.de leerlingen maakten ook een poster over zichzelf. Eerst werden in de nabespreking de verschillen bekeken, daarna de overeenkomsten. Elke overeenkomst werd aangegeven door een streep tussen de landen. Leerlingen trokken toen zelf al de conclusies dat er veel overeenkomsten zijin tussen mensen uit allerlei landen en streken. Bovendien moet je lekaar beter leren kennen om vooroordelen te voorkomen. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? posters gemaakt grote vellen regelen om inzicht te krijgen in versschillen en overeenkomsten Wat heb je allemaal moeten regelen weinig de leerlingen hadden echter wel moeite met de tijdsplanning en dus liep het allemaal 2 weken uit Wat waren de activiteiten van de leerlingen meedenken, praten, complimenteren, interviewen, posters maken, concluderen Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de flyer - tijdens een inspiratiesessie van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : de leerlingen konden op het comclusieblad zelf zien dat er veel overeenkomsten zijn tussen de verschillende landen, leerlingen hebben iets meet geleerd over het land waarover ze geinterviewd hebben, bijvoorbeeld wat een bepaald gerecht is of een speciale feestdag Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : het lage niveau van de leerlingen en het feit dat leerlingen in hun eigen tijd moeilijk aan het werk te zetten zijn (als er geen ciijfer tegenover staat) nvt het past goed bij het vak Leefstijl, maar past niet bij de bestaande lesmethode. Maar dat maakt niet uit, het kan er prima bij. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : jazeker, maar dan neem ik meer tijd ervoor en de leerlingen gaan dan in mijn tijd meer gericht op pad Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : 82

83 jazeker, nu weet ik hoe het moet en wat er beter kan Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ben al bezig met een tweede project Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : denk eerst goed na met welke leerlingen je aan de slag gaat, zorg dat je hulp in de buurt hebt op ICT-vlak als je daar zelf nog niet alles van weet Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : als ze over dit project vragen hebben kunnen ze mailen naar v.lennarts@wellant.nl Globaland 2 Naam: Top Hans Mosselman 83

84 Instelling: Wellantcollege Gorinchem adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Globaland Korte Omschrijving Project Globaland, een onderwijsproject over de maatschappij en de wereld. Dit project is tevens een voorbereiding op onze derdewereld aktie. Het project heeft de vorm van een spannend spel, waarin leerlingen in groepjes twee dagen lang een land besturen. In dat land is van alles mis. Er is bijvoorbeeld slecht onderwijs, er zijn geen goede wegen en het milieu is vervuild. De groepjes voeren allerlei actieve opdrachten uit, waarmee ze geld verdienen om hun land te verbeteren. Er wordt een ranglijst bijgehouden van welke groepen hun land het beste besturen. Project Onderwerp Jongeren op een aansprekende manier mondiaal en maatschappelijk bewust maken en ze enthousiast maken om in actie te komen voor een betere wereld. Doelstellingen Voor veel jongeren zijn zaken als ontwikkelingsproblemathiek en maatschappelijke betrokkenheid een ver van mijn bed show.ze zijn vooral bezig met hun eigen kleine wereldje en beschouwen een welvarende en rechtvaardige maatschappij als iets vanzelfsprekends. Ze vinden het logisch dat er overal wegen liggen en je naar de dokter kunt als je ziek bent. Dat iedereen naar school gaat en dat de politie je helpt als je wordt lastig gevallen. Tijdens het Globa land project ontdekken leerlingen dat dit op veel plekken in de wereld helemaal niet zo vanzelfsprekend is en we er ook in Nederland samen voor moeten zorgen dat dit allemaal goed is geregeld. Ze ervaren spelenderwijs hoe landen functioneren: dat de economie een belangrijke rol speelt, je niet zonder belastingen kunt, er heel veel zaken zijn om rekening mee te houden en je af en toe moet samenwerken met andere landen omdat je niet alles in je eentje kunt oplossen. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Globaland is een spannend simulatiespel over maatschappij en wereld. In vijf spelrondes verdeeld over twee project dagen, besturen leerlingen in groepjes een land in een virtuele wereld die Globaland heet. In dit land is van alles mis. Er is bijvoorbeeld slecht onderwijs, er zijn geen goede wegen en het milieu is vervuild. de groepjes voeren allerlei praktische opdrachten uit zoals een filmquiz, een estafetterace en een toneel opdracht. Met deze opdrachten kunnen de leerlingen Globa's, de munteenheid in Globaland, verdienen om hun land te verbeteren. De verdiende Globa's mogen de leerlingen telkens naar eigen inzicht verdelen; hoeveel belasting wordt er geheven, hoe wordt dit geld verdeeld over de ministeries en met welke groepen uit de klas wordt samengewerkt om de internationale problemen op te lossen? De feedback op hun keuzes krijgen de leerlingen via grappige cartoonstickers die zij op een grote poster plakken. De poster geeft aan wat de nieuwe situatie van hun land is in de volgende spelronde. Tevens wordt er een ranglijst bijgehouden van welke groepen hun land het beste besturen. Aan het eind van het project krijgen de leerlingen een meetellend projectcijfer. Internetadres project Trefwoorden Vakoverstijgend: Globaland stimuleert interdisciplinair denken bij leerlingen. Zo ontdekken zij de relatie tussen economie en maatschappelijke zaken als gezondheidszorg, onderwijs en milieu. Hierdoor is het project 84

85 eenvoudig in te passen, bijvoorbeeld bij Economie of mens en maatschappij. Competentiegericht: Leerlingen ontwikkelen tijdens Globaland vaardigheden zoals samenwerken, discusiéren, keuzes maken en reflecteren, creatief denken, communiceren en presenteren en omgaan met audiovisuele middelen ICT. Actieve insteek: VMBO\\\'ers zijn doeners. Globaland bevat daarom veel actie en praktische opdrachten. Uitleg en feedback wordt daarbij zoveel mogelijk gevisualiseerd. Simulatiespellen: Jongeren kopen de laatste jaren massaal simulaitespellen voor hun playstation, Xbox of PC. Globaland heeft de vorm van een (offline) simulatiespel.het project bevat alle ingrediënten die nodig zijn om de leerlingen te enthousiasmeren, zoals teamwork, multimedia ICT en avontuur Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Binnen de school allerlei praktische zaken regelen zoals lokalen, iedere klas verdelen in 5 groepen, afspraken met concierge. Voorlichtingsbijeenkomst voor mentoren die project mee draaien. Voor de rest is organisatie in handen van het team Globaland Gegevens school Naam School Wellantcollege vmbo Plaats Gorinchem adres school h.mosselman@wellant.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Vorig jaar ook deelgenomen. Professioneel, goede voorbereiding, strakke planning, afwisselende opdrachten,interactief programma. Uitdagend nadenken over de vanzelfsprekendheid van zaken voor leerlingen hier. Leerlingen komen actief van hun stoel bij toneel en L.O. opdrachten. Competitie element erg goed. Leerlingen werden geraak door realistische filmpjes. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd In overleg met de organisatie van Globaland zaken uitgevoerd. Je krijgt duidelijke instructie wat je allemaal moet regelen op school. Zie ook hieronder Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Alle klassen verdelen in vijf groepen.globaland komt zelf met alle materialen. Wat heb je allemaal moeten regelen Eerst leiding overtuigen,brieven naar ouders/verzorgers, voorlichtingsbijeenkomst voor docenten, praktische zaken regelen met concierge bijvoorbeeld lunch voor medewerkers globaland. Besprekingen met de roostermaker. Aula regelen voor slotbijeenkomst. Wat waren de activiteiten van de leerlingen volgt. 85

86 Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de website - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie - anders, nl - voorlichting door Wellant centraal Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Door het meedoen, de interactiviteit. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Niet bij alle leerlingen 'landt' het idee van globaland Meer bewustzijn, verbindingen met meerdere vakken. Jawel. Volgend jaar vindt een verdere integratie in meerdere vakken plaats Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja, zie boven Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja, we gaan door met dit project Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Onbekend Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Doen! Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : met de locatie, want ik ben er volgend schooljaar niet meer werkzaam. Wellant onderbouw in de ban van Globaland 06 juni

87 GLOBALAND is een tweedaags onderwijsproject over de maatschappij en de wereld voor de onderbouw. Het project wordt in zijn geheel georganiseerd door het enthousiaste GLOBALANDteam in samenwerking met de docenten van onze school. 87

88 Door het vakoverstijgende karakter vormt het tweedaags project een mooie afsluiting voor diverse leergebieden en domeinen. GLOBALAND heeft een stevige inhoudelijke component. Het is leren op een ander manier. 88

89 Naast veel kennis doen leerlingen verschillende competenties op zoals zelfstandig werken in groepen, brainstormen en discussiëren, creatief denken en werken, keuzes maken en reflecteren. Leerlingen worden gedwongen om financiele keuzes te maken voor hun land (Gaat mijn geld naar bevolking of naar leger, wegen?) en uitgedaagd onderhandelingen aan te gaan met buurlanden. Het project heeft de vorm van een simulatiespel en bevat alle ingrediënten die nodig zijn om leerlingen te enthousiasmeren: actie, avontuur, teamwork, multimedia, competitie en leuke prijzen. De activiteiten waren onder andere: toneelspel, een filmquiz over de problematiek van de derde wereld, een behendigheidsspel bij gymnastiek in het kader van de problematiek van de derde wereld, het maken van een rap/ songtekst en het maken van een poster voor het goede doel. 89

90 purplecity Op dinsdagmiddag werd het project gezamenlijk afgesloten in de kantine. Daar werd het slotfilmpje gedraaid (met foto's van leerlingen). We kwamen in ieder geval tot de conclusie dat eem land besturen geen gemakkelijke taak is. En de boel een beetje eerlijk verdelen, ook niet eenvoudig is. Groet wereldproblemen als honger, milieuverontreiniging, onderwijs, schoon drinkwater kwamen aan de orde en verdienen onze aandacht. 90

91 Uiteindelijk werd ook het winnende team (lees: land) Purplecity bekend gemaakt. Op de onderstaande foto staan de drie winaars van dat land. Tot slot tonen we u het enthousiaste Globalandteam. Zij krijgen een pluim van leerlingen en docenten van Wellantcollege Gorinchem. 91

92 92

93 Vooroordelen Duitsers en Nederlanders Naam: Vivian Lennarts Instelling: Wellantcollege Gorinchem adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Vooroordelen Duitsers en Nederlanders Korte Omschrijving Leerlingen gaan in gesprek over voordelen die er bestaan van Duitsers en Nederlanders onderling. Welke zijn herkenbaar, welke slaan nergens op etc. Project Onderwerp Leerlingen klas 2 gaan bij Duits in gesprek met een Duitse vrouw die in Nederland woont. Ze zullen vragen stellen over de voordelen die zij had, heeft etc. Daarna gaan ze tijdens een dagtrip naar Keulen aan voorbijgangers vragen of ze de voordelen herkennen. Dit zal op een manier geschieden passende bij het niveau van de groep. Gl-ers worden uitgedaagd dit vooral modeling te doen, Kl-ers zullen een bord gebruiken waarop de vooroordelen al genoemd zijin. Leerlingen moeten in hun verslag over de dagtrip ook een onderdeel verwerken over de antwoorden die ze kregen over de vooroordelen.de voorbereiding (gesprek met Duitse vrouw) zal plaatsinden 24 juni, de Keulenreis op 30 juni. Doelstellingen Leerlingen maken kennis met iemand uit het land van hun geleerde taal, leerlingen leren over bestaande vooroordelen, waar ze vandaan komen en of ze ergens op slaan. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Contact met nativ-speaker, gesprek aangaan over vooroordelen Trefwoorden Vooroordelen Duitsers en Nederlanders Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas contact met Duitse vrouw leggen, afspraken maken, voorbereidingen treffen over eigen kennis van vooroordelen, opdracht voor Keulen maken Gegevens school Naam School Wellantcollege Gorinchem Plaats Gorinchem adres school v.lennarts@wellant.nl Homepage school Telefoonnummer school

94 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Leerlingen leren ook hoe anderen naar de Nederlanders (dus hunzelf) kijken Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd leerlingen hebben (zie lesplanning) vooroordelen genoemd die er Duitsers zijn. Ook over Nederlanders. We hebben besproken dat dat vaak voorkomt uit het feit dat we niet genoeg van elkaar weten, uit onbegrip. Leerlingen gaven aan dat ze weinig tot geen contact hebben met Duitsers.Daarna hebben we het blad met tips om Duitsers te begrijpen doorgenomen en besproken.vervolgens hebben de leerlingen eerst in tweetallen vragen opgesteld die gesteld kunnen worden aan twee gastsprekers die oorspronkelijk uit Duitsland komen. Voorbeelden van vragen zijn te zien in bestanden. Deze vragen zijn klassikaal op kaartjes geschreven en uitgedeeld voor het gesprek met de gasten.voor de dagtrip naar Keulen hebben de leerlingen (afhankelijk van niveau) vragen over voordelen opgesteld die ze aan Duitsers moeten stellen. De conclusie hiervan moet meegenomen worden in het verslag over Keulen. (zie bijlage) Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? gastsprekers uitnodigen, vooroordelen uitzoeken en op rijtje zetten, tips om Duitsers te begrijpen moeten zoeken Wat heb je allemaal moeten regelen gastsprekers, Wat waren de activiteiten van de leerlingen luisteren, nadenken en meepraten, vragen stellen Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - tijdens een inspiratiesessie van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Informatie over vooroordelen van en over Duitsers.(tips om Duitsers te begrijpen)gastles van Duitse vrouwen die in Nederland wonen. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Leerlingen waren te bang om in Keulen Duitse mensen aan te spreken. n.v.t. Het past er heel goed in, bij het vak Duits moet je toch nog wel knokken tegen de vooroordelen en de aversie die velen hebben bij Duitsland en Duitsers. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Deze aanpak blijft grotendeels zo bestaan. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : 94

95 Ik ga het met wat kleine aanpassingen zeker weer doen. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Mogelijk, als ik een heel goed idee krijg, maar het is wel veel extra werk en de betaling was erg ondoorzichtig. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Denk goed na hoe je de leerlingen in de praktijk kan laten informeren naar de vooroordelen. Helaas durfden maar ongeveer 8 leerlingen daadwerkelijk iemand in Keulen aan te spreken. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : v.lennarts@wellant.nl Bij deze les zijn de volgende documenten beschikbaar: 1) Tips om Duitsers beter te begrijpen 2) Lesomschrijving vooroordelen 3) Voorbeelden van leerlingvragen voor het bezoek aan Duitsland 4) Opdracht in Keulen De laatste opdracht is hieronder bijgevoegd: Dagtrip naar Keulen Op 30 juni ga je met school naar Keulen. Voor het vak Duits zul je deze trip moeten voorbereiden. Bovendien krijg je ook nog wat opdrachten mee om in Keulen te maken. Al deze opdrachten samen zullen het eerste cijfer vormen voor het volgende schooljaar. A. Zoek 2 foto s van Keulen die zeer verschillend zijn. Op de foto moet een deel/detail van de stad te zien zijn. Beschrijf wat er te zien is op de foto. B. Zoek 2 feiten op over de geschiedenis van Keulen en noteer dat in eigen woorden. C. Noem en beschrijf 2 toeristische attracties in Keulen. D. Zoek informatie op over de Dom en schrijf een informatief stukje erover in je eigen woorden. Dit moet minimaal 15 regels lang zijn. Voeg ook een plaatje van de Dom toe. E. KL: Maak een blad met daarop in het Duits minstens 6 vooroordelen van Duitsers over Nederlanders in trefwoorden. Bedenk daarbij 1 Duitse vraag die je kunt gebruiken om passanten te vragen welke vooroordelen ze herkennen. GL: Maak in het Duits een paar vragen die je kunt gebruiken om in Keulen te stellen met als thema de vooroordelen die Duitsers over Nederlanders kunnen hebben. De volgende opdrachten maak je tijdens en na het bezoek aan Keulen. A. Maak minimaal 3 foto s van (typisch) Duitse woorden / borden / aanwijzingen op straat. Zorg ervoor dat de foto s zo verschillend mogelijk zijn en geef er een korte uitleg/vertaling bij. B. KL: Vraag aan minstens 5 personen welke vooroordelen ze herkennen van jullie blad. Schrijf in je verslag kort wat er uit de antwoorden blijkt. Maak minstens 1 foto van zo n mini-interview. Voeg die foto toe aan je verslag. 95

96 GL: Vraag aan minstens 5 personen welke vooroordelen ze hebben over Nederlanders. Schrijf in je verslag kort wat er uit de antwoorden blijkt. Maak minstens 1 foto van zo n miniinterview. Voeg die foto toe aan je verslag. Begin je interview netjes met de vraag: Darf ich Sie etwas fragen? Bedank ook steeds netjes: Vielen Dank. C. Maak een verslagje (ongeveer ½ A-4) van deze dagtrip. Neem daarin de volgende punten mee; Wat heb je gedaan? Wat vond je ervan? Wat is je opgevallen? Welke verschillen zag je tussen Nederland en Duitsland? Wat heb je geleerd? Alle informatie kan gewoon in het Nederlands. Zorg ervoor dat ik kan zien dat je een grote inzet hebt getoond. Verzorg je werk goed en lever het op tijd in. 96

97 Uitwisseling VMBO leerlingen Nederweert en Amsterdam Zuid-Oost Naam: Susanne Mewissen Instelling: Citaverde Nederweert adres: / Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Korte Omschrijving In het kader van KKIG kwamen op 19 april Amsterdamse VMBO leerlingen, van de Open School gemeenschap Bijlmer, een kijkje nemen op het VMBO-groen van CITAVERDE College in Nederweert. De leerlingen maakten kennis met elkaar en natuurlijk met de verschillen van het groene VMBO en het reguliere VMBO. Na de kennismaking met elkaar hebben de leerlingen een korte introductie gekregen met informatie over het progamma van de dag.na de introductie zijn de leerlingen naar de boerderij van de familie van Nieuwenhoven gegaan. Ze hebben op deze boerderij een kijkje genomen in het kippenhok (met kippen!!), hoe de eieren verwerkt worden, hoe de koeien gemolken worden en hoe ze asperges en maïs verbouwen. De leerlingen uit Amsterdam vonden dit heel erg leerzaam. Bij terugkomst op school was er door leerlingen van CITAVERDE College een lunch voorbereid en konden alle leerlingen samen eten. Vervolgens startten ze met het middagprogramma dat bestond uit bloemschikken in de kas, cakejes bakken in de keuken en tuinonderhoud. De leerlingen waren op het einde van de dag er enthousiast over alles wat ze geleerd en gezien hadden. Voor de uitwisseling naar Nederweert, heeft ook een uitwisseling plaatsgevonden naar de Bijlmer. Tijdens deze dag hebben de leerlingen van Nederweert kennis gemaakt met de Amsterdamse cultuur. Hierbij kan gedacht worden aan een wandeling door de Bijlmermeer,multicultureel koken,workshop hip hop en andere culturele activiteiten. Het doel van deze uitwisseling was om de Nederweertse studenten te laten zien welke andere culturen er zijn en welke (eet)gewoontes/gebruiken bij deze culturen horen. Titel Uitwisseling VMBO leerlingen Nederweert en Amsterdam Zuid-Oost Project Onderwerp Wat: Uitwisseling tussen leerlingen van het VMBO uit Limburg en Amsterdam. Met wie: In samenwerking met een docent van de Open Scholengemeenschap Bijlmer. Waar:In Nederweert en in de Bijlmer Wanneer: in het voorjaar van Doelstellingen - Contacten leggen- Leerlingen kennis laten maken met andere culturen- Leerlingen kennis laten maken met een ander soort VMBO onderwijs- Jaarlijks terugkomende activiteit van maken Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Vaak bestaan er aan wederzijdse kanten vooroordelen over leerlingen die groen onderwijs volgen en leerlingen uit de Bijlmer. Vooroordelen over de Bijlmerse jongeren zijn dat ze crimineel zijn, rondhangen op straat en veel spijbelen. Vooroordelen over de leerlingen van het groene onderwijs zijn dat ze boer worden, de hele dag schoffelen en er niet hip uitzien. Door deze uitwisseling kunnen de leerlingen van elkaar leren, andere culturen leren kennen en kennis maken met een andere vorm van onderwijs. Door de wederzijdse uitwisseling hebben de leerlingen geleerd dat ze eerst mensen moeten leren kennen, voordat ze al vooroordelen hebben. Tijdens de uitwisselingen was er tussen en tijdens de activiteiten door, veel ruimte om met elkaar te praten. In het begin is dit nog een beetje voorzichtig, maar later werden telefoonnummers uitgewisseld, of facebook/hyves, om na de uitwisseling nog met elkaar in contact te blijven. De leerlingen uit de Bijlmer waren een mix van culturen, zoals Marokkaans, Turks, Afrikaans en Nederlands, de leerlingen van het CITAVERDE College waren grotendeels Nederlands. Na afloop van de uitwisseling aan beide kanten, gaven de leerlingen aan dat ze het heel leuk vonden om met andere culturen in aanraking te komen en te merken dat de vooroordelen die ze hadden, niet terecht waren. 97

98 Internetadres project Trefwoorden uitwisseling, Bijlmer, Nederweert Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas De locatie Nederweert heeft via reeds bestaande contacten in de Bijlmer, deze uitwisseling tot stand kunnen brengen.de adjunct directeur van Nederweert, heeft vroeger zelf gewerkt op een school in de Bijlmer, waar hij nog contacten had. Om de uitwisselingen te laten slagen,is enthousiast samengewerkt tussen docenten van de school in de Bijlmer en docenten/ directie van onze locatie Nederweert. Om ervoor te zorgen dat de uitwisseling geen schoolreisje werd, is van te voren door de scholen nagedacht wat het doel was van de uitwisseling, namelijk elkaars verschillen en overeenkomsten ontdekken. De rode lijn door de hele dag was dan ook om met elkaar in contact te komen en niet alleen aansluiting te zoeken bij de leerlingen van je eigen school. Dit werd bereikt door leerlingen te verspreiden over verschillende groepjes bij de activiteiten, zodat niet automatisch altijd dezelfde leerlingen met elkaar samenwerkten. Gegevens school Naam School CITAVERDE College Plaats Nederweert adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Opmerkingen Van de uitwisseling is een heel leuk filmpje gemaakt, wat ook terug te vinden is op de landelijke website van kies kleur in groen. De link naar de website is: Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De reeds bestaande contacten met de school in de Bijlmer, zijn verder uitgebreid. Vervolgens is met een klein groepje docenten van de school uit de Bijlmer en onze school een draaiboekje gemaakt over de uitvoering van de uitwisseling.in dit draaiboekje werd kort benoemd wat het doel was van de activiteit, de tijdsplanning en wie verantwoordelijk was voor de uitvoering. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Draaiboek over invulling van de dag.het belangrijkste leerdoel van de uitwisselingen was om de vooroordelen die er bestonden weg te nemen, met elkaar in contact te komen en aan elkaar te laten zien hoe je onderwijs eruit ziet. Om de dag voor de leerlingen ook leuk te maken, is gekozen om dit niet alleen te laten zien met behulp van presentaties of praatjes, maar om leerlingen daadwerkelijk mee te nemen naar plekken waar het om draait, zoals een kas, een boerderij of de Bijlmermeer. Wat heb je allemaal moeten regelen 98

99 Contacten verder uitbreiden, vervoer regelen, activiteiten verzinnen en zorgen voor een goede begeleiding. Na de tweede uitwisseling hebben alle leerlingen een evaluatieformulier ingevuld, zodat we opmerkingen over de dagen konden meenemen voor het vervolgtraject. Daarnaast heeft de organisatie van de twee uitwisselingsdagen met elkaar besproken hoe alles gegaan is, zodat dit meegenomen kan worden voor de uitwisseling in het nieuwe schooljaar. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De leerlingen hebben tijdens beide uitwisseling samengewerkt in groepjes, om elkaar zo beter te leren kennen en elkaar te helpen. Hierbij kan gedacht worden aan het samen maken van beslag voor de cake, het samen maken van een bloemstuk of het samen zorgen voor een leuk optreden. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de website - via de community van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en ben ook betrokken geweest bij het vestigingsplan van Kies Kleur in Groen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, omdat - wij deze uitwisseling ieder jaar willen gaan inzetten om onze deelnemers kennis te laten maken met andere culturen. Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De deelnemers waren eerst wat huiverig voor de uitwisseling, maar gaandeweg ging dit eigenlijk vanzelf en werden contactgegevens uitgewisseld. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Geen Aandacht voor andere culturen, gemengde scholen en andere onderwijsvormen. Past in het curriculum en zal ook jaarlijks terug keren. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja, we willen het opnemen als standaard activiteit, ook als straks de subsidie van KKIG stopt. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja, zie hierboven Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Goed programma in elkaar zetten zodat de deelnemers van beide scholen het ook leuk vinden en enthousiast zijn en blijven. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja, via j.schaapveld@citaverde.nl Klik op deze link om het filmpje op YouTube te openen. 99

100 Bruidsshow Naam: Esther van Bennekom Instelling: Wellantcollege Boskoop adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Bruidsshow Korte Omschrijving Leerlingen klas 3 verzorgen een bruidsshow. Hier wordt bloemwerk gemaakt en jurken geshowd uit verschillende tradities Project Onderwerp Bruidsshow Doelstellingen Dat leerlingen leren werken aan een deelproject binnen het geheel. Hiervoor moeten zij samenwerken en kunnen ananlyseren. De docent leert structureren en overzicht houden over het geheel.hierbij leren de leerlingen welke bloemen er gebruikt worden bij tradionele bruiloften uit andere culturen, bijvoorbeeld een Marokkaanse bruiloft oid. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? De show wordt gericht op modellen en jurken van verschillende culturele afkomsten, het bloemwerk wordt hierop aangepast. Dit is vernieuwend voor ons onderwijs.verbreding is doorgevoerd omdat ook leerlingen vanuit verschillende culturen bij ons op school zitten. Zoals, Turks, Marokkaans, Moluks, Chinees e.a. Zo kunnen ook deze \\\"allochtone\\\" leerlingen kun kennis en ervaringen delen met klasgenoten. Trefwoorden Bruidsshow, Groen, culturele diversiteit Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas prestaties schrijven per deelgebied, docenten ter begeleiding, moeders/hulp van derden, flyers en uitnodigingen verstuurd, bloemen, grondstoffen voor hapjes en bruidstaart, belichtingslampen. Inhoudelijk zijn er gesprekken geweest met leerlingen van andere komaf. Zij hebben eea verteld over hun cultuur en werken dit verder uit op de bruidsshow zelf doormiddel van hulp van ouders e.d. vertellen zij over hun cultuur en laten zij kledendracht zien met daarbij passende bloemen. Gegevens school Naam School Wellantcollege Plaats Boskoop adres school evan.bennekom@wellant.nl Homepage school Telefoonnummer school

101 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden het is een groot succes geweest. Het is echt een succes beleving voor de leerlingen. Dit omdat zij zelf kiezen binnen welk vlak zij willen werken en hun talenten dus optimaal benutten. Op deze manier worden verschillende culturen belicht binnen onze samenleving en ook onze school. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De leerlingen hebben zich ingeschreven voor een onderdeel, bijv hapjes maken, bruidstaart maken, bloemwerkmaken, flyeren + ontwerpen, licht en geluid, etc.op de dag zelf waren de bloemen en andere grondstoffen ingekocht door de docenten. Die woensdag gingen de leerlingen ermee aan de slag met alle onderdelen. Smiddags was de generalerepetitie en ook werd er op het dorp geflyerd. Ouders waren via de mail uitgenodigd. aan het einde van de middag werd de bruidsshow gehouden, er was een flinke opkomst. Nu is het voortgekomen uit het enthousiastme van de leerlingen. Wellicht kunnen we ouders of derden uitnodigen om verschillende bruidsculturen toe te lichten. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Prestatieformulieren, draaiboek, flyers, mailopzet, inkooplijsten. Wat heb je allemaal moeten regelen roosterwijzigingen voor leerlingen en docenten. overzicht wanneer welke leerling aanwezig moet zijn. Uitnodigen van externen om op de dag te helpen. mailings om gasten uit te nodigen waaronder ouders. KOmend jaar zullen er ouders uitgenodigd worden of derden die meer kunnen vertellen over bruidsculturen. Wat waren de activiteiten van de leerlingen hapjes en drankjes verzorgen, bruidstaart maken, zaal klaarzetten, zaal versieren, licht en geluid regelen, camera en filmvastleggen, bruidsboeketten en autostukken maken, jurken regelen, haar en make-up doen, verkeer regelen, gastheer en vrouw, show presenteren. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : de verhalen van leerlingen die familie in het buitenland hebben en daar bruiloften hebben meegemaakt. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : fasciliteiten binnen de school waren niet voldoende toerijkend. leerlingen hebben nu een breder beeld van diverse culturele achtergronden en tradities. ik denk dat het er meer iet is wat ernaast wordt gedaan, als extra verdieping voor de leerlingen. 101

102 Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja het is opgenomen in het jaarplan om een bruidsshow te houden en deze wellicht aan te passen naar culturele diversiteit. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : jazeker Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten niet dat dit is uitgevoerd en zullen waarschijnlijk ook geen behoefte aan de resultaten hebben. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : vroegtijdig pr regelen en zorgen dat er voldoende ruimte in het rooster is om dit project te doen. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : dat kan via de mail evan.bennekom@wellant.nl Bij dit project hoort een prestatiebeschrijving die de leerlingen ontvangen als zij zich voorbereiden op de bruidsshow. Internationaliseringsweek Top 102

103 Naam: Esther van Bennekom Instelling: Wellantcollege Boskoop adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Internationaliseringsweek Korte Omschrijving Leerlingen richten een lokaal in, met een land naar keuze Project Onderwerp Internationalisering. Leerlingen presenteren een land in een lokaal. Met posters, folders, hapjes, kleding en andere wetenswaardigheden of culturele zaken uit dat land. Doelstellingen Leerlingen leren over culturele diversiteit. Over het land zelf, de economie, gebruiken, topografie etc. Doordat er verschillende gastdocenten uitgenodigd worden en de leerlingen vragen stellen, is er dialoog met verschillende culturen en religies. Bijvoorbeeld een imam of jood. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Met dit project sluiten we aan bij de uitwisselingen die via comenius lopen. Op deze manier worden ook leerlingen die niet aan het comeniusproject deelnemen, zich meer bewust van het Europees burgerschap. Binnen dit project worden leerlingen bewust van verschillende geloven en culturen, doordat leerlingen in gesprek gaan met derden. Hiervan krijgen leerlingen een ander beeld dan dat een docent dingen verteld. Deze mensen zijn ervaringsdeskundigen en kunnen uitgebreider vragen beantwoorden. Trefwoorden Internationalisering, culturele diversiteit, Europees burgerschap Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Om dit project te starten moeten er prestaties gemaakt worden. Er moet een beoordelingsmodel komen. Er worden reisbureaus, ambassades ingeschakeld om info en materiaal aan te leveren. Tevens worden er materialen aangeschaft die met de landen te maken hebben, dit is dus een variabelfeit. er worden grondstoffen aangeschaft om hapjes uit het land te maken en of bloemwerk te maken. Docenten krijgen een aangepast rooster, evenals de docenten. Jongeren van UNESCO uitnodigen om een internationaal spel te komen doen en uitleg te geven over Europa en Unesco. Gegevens school Naam School Wellantcollege Plaats Boskoop adres school Homepage school Telefoonnummer school

104 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Er wordt een gastles gegeven door een jongerenvertegenwoordiging van Unesco Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd juni Leerlingen zijn aan de slag gegaan met het onderzoeken van informatie vanuit verschillende bronnen. Dit hebben ze gepresenteerd op verschillende manieren bijvoorbeeld d.m.v. posters, flyers, hapjes, bloemwerk etc. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? gastsprekers, voorbereidende vragen van de leerlingen, inschrijvingen per leerling en land, lokalen, informatievoorzieningen en computers. Wat heb je allemaal moeten regelen zie hierboven Wat waren de activiteiten van de leerlingen gesprekken met derden, zoals moslim, jood, christelijke voorganger. Leerlingen stellen vragen, leerlingen maken hapjes en posters en richten een lokaal in met decoratiematerialen die te maken hebben met dit land. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : de gastsprekers hebben een verpletterende indruk gemaakt en hebben het project zeer goed ondersteund. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : de beschikbaarheid van lokalen en bezetting van collega's dat er verdieping is gekomen in de laatste week met het project internationalisering. Door de gastsprekers hebben de leerlingen hun folder over geloof van hun land beter uit kunnen diepen. dit past er heel goed naast Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : jazeker Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : jazeker Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : jazeker Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : 104

105 - Mijn collega's weten niet dat dit is uitgevoerd, maar zullen het leuk vinden als de resultaten bekend gemaakt worden. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : geen tips Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : jazeker via de mail; evan.bennekom@wellant.nl Bij dit project zijn een heleboel documenten beschikbaar: 1) Beoordelingsformulier (gekoppeld aan SHL competenties) 2) Brief aan ouders 3) Draaiboek 4) Begeleiding en lokalen overzicht 5) Leerling uitleg 6) Per land een beschrijving wat er in de stand moet komen: - Australië - Duitsland - Engeland - Frankrijk - Indonesië - Israël - Italië - Japan - Marokko - Rusland - Spanje - USA - Zweden 105

106 Sidi Ifni vertrouwd werk in nieuwe omgeving Naam: Jelle Dijkstra Instelling: AOC Friesland Sneek adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Korte Omschrijving Leerlingen van AOC Friesland MBO GROEN in Sneek werken twee weken aan het renoveren van het openbaar groen in het Marokkaanse stadje Sidi Ifni. Doel is dat leerlingen door vertrouwd werk te doen in een volkomen nieuwe setting ervaren wat voor invloed een andere cultuur op hen heeft. Titel Sidi Ifni vertrouwd werk in nieuwe omgeving Doelstellingen Leerdoel voor de leerlingen is om te ervaren hoe zij vooraf, tijdens en na de reis reageren op de Marokkaanse cultuur. Door gerichte opdrachten reflecteren zij op hun ontwikkeling. Na de ervaring maken zij o.a. een presentatie, waardoor zij ook leren communiceren over wat deze reis hen heeft gebracht. Uitdaging voor de school is om betrokkenheid te voelen bij mensen die een andere ervaring dan de mainstream onderwijssetting met zich mee brengt hoe reageren de thuisblijvende docenten en leerlingen op de werkreis en hoe vergroten we hun betrokkenheid. Dit doen we door een wedstrijd op te zetten voor de beste onderzoeksvraag (wat had je nu altijd al eens willen weten over je tante in Marokko?) Leerdoel voor de Marokkaanse jongeren is om samen met onze leerlingen samen te werken en over en weer te praten over wat zij bij elkaar tegen komen. Hiervoor zetten we MySchoolsnetwerk in. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? MBO 1&2 leerlingen wordt weinig international ervaring geboden, zeker niet in niet-westerse culturen. AOC Friesland had hier nog geen ervaring mee. Internetadres project Trefwoorden Marokko, onderwijsproject, groen, andalusische tuinen, toerisme Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Project bezoek in Sidi Ifni in Mei. Sollicitatie procedure voor de leerlingen opgestart. Na selectie leerlingen opdracht gegeven om sponsoren te zoeken. Introduktie avond ouders/verzorgers. Stagebedrijven ingeschakelt voor sponsoring. Reis geboekt Air Maroc. Convenant met gemeente Sidi Ifni geregeld. Vervoer container per schip naar Agadir.Aangeschaft een zeecontainer. Leerlingen techniek de opdracht gegeven Ontwerp een werkplaats in de zeecontainer. Na goedkeuring uitgevoerd door leerlingen en techniek docent.leerlingen en docenten sponsoren bezocht en voor een groot bedrag aan gereedschappen gekregen. Werk kleding geregeld voor leerlingen via sponsor. Vervoer Schiphol geregeld sponsor. Leerlingen moesten de stage regelen ivm buitenlandse stage. Leelingen moesten school opdrachten allemaal afhebben. Gegevens school Naam School AOC Friesland 106

107 Plaats Sneek adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Project bezoek in Sidi Ifni in Mei. Sollicitatie procedure voor de leerlingen opgestart. Na selectie leerlingen opdracht gegeven om sponsoren te zoeken. Introduktie avond ouders/verzorgers. Stagebedrijven ingeschakelt voor sponsoring. Reis geboekt Air Maroc. Convenant met gemeente Sidi Ifni geregeld. Vervoer container per schip naar Agadir.Aangeschaft een zeecontainer. Leerlingen techniek de opdracht gegeven Ontwerp een werkplaats in de zeecontainer. Na goedkeuring uitgevoerd door leerlingen en techniek docent.leerlingen en docenten sponsoren bezocht en voor een groot bedrag aan gereedschappen gekregen. Werk kleding geregeld voor leerlingen via sponsor. Vervoer Schiphol geregeld sponsor. Leerlingen moesten de stage regelen ivm buitenlandse stage. Leelingen moesten school opdrachten allemaal afhebben. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Project bezoek in Marokko, Complete reis, contracten,verblijf daar betaald door Gemeente Sidi Ifni. Gereedschappen en kennis. Vooronderzoek Leerlingen in tweetal. Vooronderzoek individueel. Onderzoek tijdens reis dagverslag maken. Evaluatie na de reis. Powerpoint, Presentatie, Fotoboek,Muurkrant, Wat heb je allemaal moeten regelen Mijn lessen vervangen dit heb ik gedaan door mijn stagebedrijven te vragen of zij mijn klassen praktijklessen wilden geven. En is uitgevoerd door twee bedrijven en een sponsor. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Zie de power point en lees de dagverslagen Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Sponsering,samenwerking, Inzet leerlingen en docenten Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele 107

108 diversiteitproject? : miscommmunicatie.de marokaanse mentalitiet. gezet door leerlingen,samenwerken met locale bevolking.uitwisseling culturele visie,convenant met marokko voor 3jaar.Marokanen friesen nederlanders. Contacten met locale bevolking studenten via Facebook en mayschoolsnetwerk. Het is iets er naast Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja zeker een 3 jarig convenant getekend in samenwerking gemeente en goufeneur van sidi ifni en Marokko Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja zeker voor de komende 3 jaar Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja sponsering en subsidie is erg belangrijk om dit project in de toekomst weer uit te kunnen voeren Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : gemotiveerde leerlingen mee die enthousiast zijn en goed kunnen verwoorden waarom ze mee willen doen aan het project.(sollicitatie brief en gesprek) Zorg voor goede contacten in nederland als in het land waar project uitgevoerd word. zorg voor een goede tolk. korte lijne in communicatie. goede accomodatie, goed eten al de helft winst,nazorg bij terugkeer zowel bij school leerlingen en gemeente sidi ifni Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : J.dijkstra@aocfriesland.nl

109

110 Winter Introductiedagen in nieuw jasje Naam: Astrid van den Heuvel Instelling: WUR adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Winter Introductiedagen in een nieuw jasje Korte Omschrijving De Winter introductiedagen voor de instroom van leerlingen in februari is in een nieuw jasje gestoken. Meer interactieve onderdelen en een groepsopdracht waarin de studenten als groep moesten bedenken wat ze nodig hebben om zich snel thuis te voelen in Nederland/Wageningen. Met een jury en prijzen. Project Onderwerp Dagdeel in de Introductieweek voor nieuwe studenten, georganiseerd door stafleden van Wageningen UR Doelstellingen Nieuwe studenten het begrip cultuur en cultuurshock bijbrengen: alszijnde normale processen met de daarbij behorende begeleidingsmiddelen. Interactieve leervormen om elkaar beter te leren kennen en een groepsopdracht om de studenten zelf na te laten denken over de problemen die ze ervaarden toen ze in Nederland kwamen en hoe ze dit zouden kunnen oplossen. M.a.w. wat hebben ze nodig om zich snel thuis te laten voelen. De meeste studenten die in februari instromen zijn internationale studenten (de helft voor het MSc programma en de helft als uitwisselingsstudent). Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Informatie delen over cultuurshock en dat bepaalde emoties en gevoelens een normaal proces is. Ook meer nadruk gelegd op onze counselling services. Meer interactieve methoden gebruikt (ice breakers 2) en de groepsopdracht is nieuw. Trefwoorden Introductieweek nieuwe studenten Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Tijdens de EAIE in aanraking gekomen met experiental learning. Een paar voorbeelden heb ik daaruit meegenomen. Tevens via TU Delft op het idee geomen t.a.v. de groepsopdracht acculturatie. De presentatie is gegeven door de student counselor en mijzelf. Van te voren goed afstemmen wie wat doet. Gegevens school Naam School Wageningen UR Plaats Wageningen adres school Homepage school Telefoonnummer school

111 Geplande startdatum Geplande einddatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Powerpoint presentatie. De Ice Breakers zelf toegelicht en de studenten laten doen. 2 stafcollega's liepen rond met microfoons. De studenten waren al in groepen ingedeeld aan het begin van de Introductieweek. Dezelfde groepen gehanteerd voor de groepsopdracht. Jury samengesteld uit 5 leden, waarvan 1 lid van de lokale welzijnsorganisatie. Totaal 6 groepen studenten en 2 groepen hebben gewonnen (1 prijs voor meest origineel en 1 prijs voor meest praktisch). De jury gaf na elke groepspresentatie direct feedback. Daarna juryberaad en prijsuitreiking. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Powerpoint maken,instructie voor de studenten maken en instructie voor de mentoren maken, juryleden zoeken en twee studenten zoeken die wat wilden vertellen over hun ervaringen als student bij Wageningen University Wat heb je allemaal moeten regelen Zalen voor de groepsopdracht, jury kaartjes maken, bloemen voor de jury en voor de 2 studenten Wat waren de activiteiten van de leerlingen 2 ice breakers: * Handclapping. Een student moest een andere student zoeken met een andere nationaliteit en samen moesten ze met hun handen klappen zoals ze dat vroeger als kind deden. Na een paar minuten werden ze verzocht om de groep uit te breiden. Op het laatst waren het circa 4 groepen van 25 personen per groep die allemaal samen aan het klappen waren. De 2e Ice breaker was dat je iemand moest zoeken die je nog niet kent en uit een ander land en je ging met elkaar in geprek over wat je had meegenomen uit je eigen land wat belangrijk voor je is en waarom. Tijdens de groepsopdracht moesten de studenten het met elkaar eens worden over een probleem t.a.v. gewend raken in Nederland/Wageningen en hoe dit op te lossen. Bijv. de nieuwe studenten misten informatie over sociale activiteiten en zij hebben een Twitter account gemaakt. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de website - via de community van Kies Kleur in Groen - tijdens een inspiratiesessie van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en ben ook betrokken geweest bij het vestigingsplan van Kies Kleur in Groen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : In de opdracht aan het einde van de middagsessie hebben de studenten zelf moeten nadenken over waar ze tegenaan liepen toen ze vanuit hun land naar Nederland, Wageningen en WUR kwamen en hoe ze dit als groep wilden oplossen. Dus combinatie multicultureel projectwerk (wat ze binnen WUR veel gaan doen) en acculturatie problemen samen oplossen. De groepen moesten allemaal een presentatie doen aan de hele groep (100 studenten) en de jury (5 personen), dus alle andere studenten hebben ook de problemen van de groepen en hun oplossingen gehoord. De studenten hebben veel geleerd over de Nederlandse cultuur en manier van omgang en hoe zij ermee om zouden kunnen gaan. Bijv. een typische dag indeling hier met brood als lunch, onze moeilijke taal, hoe maak ik vrienden. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele 111

112 diversiteitproject? : De studenten haddden maar 1,5 uur de tijd om een gezamenlijk probleem te definieren en daar een oplossing voor te bedenken. We hadden 8 groepen van circa 15 studenten per groep met 3 mentoren per groep. In deze middag waren er 2 groepen zonder mentor. Dus die 2 groepen moesten herverdeeld worden ter plekke bij de andere groepen. De groepen werden groot daardoor. Inbedding van de internationale community in de organisatie. Begrip over cultuur, cultuurshock en over de grote diversiteit aan culturen binnen de WUR. Begrip over samenwerking in multiculturele groepen en begrip over waar je tegenaan kunt lopen als je vanuit een hele andere cultuur in Nederland, Wageningen gaat studeren. Voorheen deden we altijd rollenspellen om uit te beelden wat de cultuurverschillen zijn. Nu voor het eerst de groepsopdracht en dit is erg goed bevallen. De studenten vonden het heel leuk. Groepsopdracht is ook makkelijker te begeleiden dan rollenspellen. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja. We willen dit soort acculturatie activiteiten ook meer doen met kleinere groepen; we gaan een pilot opstarten voor een e-acculturatie project voordat een groep studenten van ons naar Noorwegen gaat. Zoals een middagdeel met een panel via Skype en een speurtocht via Google Earth. Het gaat om studenten sneller zich thuis te laten voelen, door ze te laten beleven wat ze kunnen verwachten. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja bij de volgende Algemene Introductiedagen.Het is nog even uitzoeken of dit kan voor de grote AID met bijna 400 studenten. Grootste struikelblok is het aantal zalen wat we dan nodig hebben. De groep heeft een PC nodig en ruimte om dingen uit te werken. Nu 1 groep per klaslokaal. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : De hoofdboodschap is om studenten van te voren te laten beleven wat ze kunnen verwachten als ze bij de school gaan studeren. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : via telefoon of mail astrid.vandenheuvel@wur.nl 112

113 Levende bibliotheek Naam: Carolien Heijstraten Instelling: Wellantcollege Mavo Stek adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Levende bibliotheek Korte Omschrijving Leerlingen 'lezen'een levend boek en komen in aanraking met verschillende soorten mensen en hun achtergrond. Project Onderwerp Het is een onderdeel van een groot project; 'Anders in de stad'. Leerlingen hgaan een levend boek halen in de bibliotheek. Zij halen dan eigenlijk een levend persoon die een verhaal te vertellen heeft over zijn/haar leven. Wij hebben dit op maandag 31 januari 2011 gedaan in samenwerking met de stichting Radar Doelstellingen Leerlingen leren respectvol omgaan met verschillen Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Mensen van buiten de school komen naar binnen. Leerlingen komen op een andere manier in aanraking met de verschillen tussen mensen Trefwoorden Anders zijn - Verschillen - Voroordelen - Burgerschapscometenties - levende bibliotheek Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Contacten leggen en afspraken maken met de stichting Radar In plannen van de gebeurtenis Evaluren van de gebeurtenis Gegevens school Naam School Wellantcollege Mavo Stek Plaats Dordrecht adres school stek&wellant.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum

114 Opmerkingen De levende bibliotheek is een onderdeel van een groot project. We hebben het project gedraaid in leerjaar 1, 2 en 3. Dit onderdeel was voor leerjaar 1 en 2. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Door contacten te leggen met Radar, te plannen en te organiseren Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Begeleiding en een rolatiesysteem voor de klasssen Wat heb je allemaal moeten regelen Alle docetnen zijn geinformeerd over het project via een Powerpoint tijdens een teamvergadering. Zij hebben taken gekregen die zij moesten uitvoeren Wat waren de activiteiten van de leerlingen Leerlingen haalde de levende boeken in groepjes van 6 uit de bibliotheek. Zij gingen ca. 20 minuten luistern naar een verhaal en konden de persoon vragen stellen, daarna kwamen de leerlingen terug in de klas om te vertellen aan hun mentor wat zij hadden gehoorde en wat zij hiervan vonden Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de website - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is gewerkt met multiculturele organisaties in de regio Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De confrontatie van de leerlingen met de diversitiet van 'boeken' (De verhalen van de verschillende mensen met een andere culturele achtergrond). Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Het hebben van voldoende verschillende boeken (mensen die bereid waren hun verhaal te vertellen). Leerlingen zijn zich bewust van de verschillen tussen mensen en accepteren deze verschillen beter. Ze zijn toleranter geworden. Het past binnen de projectweek, binnen het curriculum. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : het gaat deel uitmaken van een twee-jaars plan Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja, zie vraag 7b Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Weet ik nog niet. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - sommige vonden de project week vervelend. Iedereen moest meewerken en sommige vonden dit lastig. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : 114

115 Probeer zoveel mogelijk te werken met collega's, zodat je de verantwoordelijkheid met meerdere kunt delen. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Altijd, Via ; c.heijstraten@wellant.nl 115

116 Project naar aanleiding van een nieuwsfeit: ramp in Japan Naam: Sharda Raghoenath Instelling: Wellantcollege MBO Rijswijk adres: Telefoonnummer: Top AlgemeneGegevens Titel project naar aanleiding van een nieuwsfeit: ramp in Japan Korte Omschrijving Op vrijdag 11 maart 2011 vond de ramp plaats in Japan. De reactie van de Japanners op de ramp is uiterst interessant te noemen : heel koel, fatalistisch en zonder veel emoties. Voor ons westerlingen ziet dat er wel heel erg onderkoeld uit. Doel van het project : inzicht geven en verklaren waar de ogenschijnlijke koele en emotieloze houding van de Japanner (zelfs na zo n grote ramp) uit voortkomt. Dit heeft alles te maken met verschil in cultuur. Project Onderwerp een aantal leerlingen van Wellantcollege MBO Rijswijk wisselt uit met een school in Japan. Voor hen is van belang te weten wat de reden is voor de reactie van de Japanner. De ouders en leerlingen worden op school uitgenodigd. Verder nodig ik een spreker uit, een Japankenner, die precies kan uileggen wat de achtergrond is van deze reactie Doelstellingen leerdoel voor zowel leerlingen, ouders en begeleidende docenten is het verklaren waar de ogenschijnlijke koele en emotieloze houding van de Japanner zelfs na zo n grote ramp uit voortkomt. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Het project staat zeer zeker in het kader van de doelstellingen van kies kleur in groen: Culturele diversiteit verwijst naar verschillen tussen mensen. Het gaat ondermeer om verschillen in sociale achtergrond en herkomst, religie en levensbeschouwing, seksuele en sociale voorkeuren en politieke voorkeuren. De situatie is anders dan alle andere uitwisselingen vanwege de grote ramp. Trefwoorden groen, uitwisseling, cultureel, Japan, tsunami Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Voor de projectavond is er een spreker uitgenodigd. Verder zijn de leerlingen gemobiliseerd om taken uit te voeren: er moet een presentje komen voor de spreker, notulen worden gemaakt, notulen worden geplaatst op de weblog, wordt beheerd door een leerling, Gegevens school Naam School Wellantcollege MBO Rijswijk Plaats Rijswijk adres school rijswijk@wellant.nl Homepage school 116

117 Telefoonnummer school Geplande startdatum 11 april Geplande einddatum 11 april Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd per mail uitnodigingen verstuurd naar leerlingen om met ouders aanwezig te zijn, directie is op de hoogte gesteld, avondeten voor de begeleidende docenten besteld, lokaal ingericht, laptop en beamer besproken, koffie/thee voor ouders klaargezet. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? ruimte organiseren, Leerlingen en ouders zijn geïnformeerd, de directie is geraadpleegd en de spreker is uitgenodigd, de leerlingen zorgen zelf voor een presentje /bloemetje voor de spreker. Wat heb je allemaal moeten regelen Leerlingen en ouders zijn geïnformeerd, de directie is geraadpleegd en de spreker is uitgenodigd, de leerlingen zorgen zelf voor een presentje /bloemetje voor de spreker. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De spreker neemt zelf handouts mee, de leerlingen doen tijdens het project actief mee en moeten de opgedane kennis in praktijk zetten als de uitwisseling een feit is. Dit wordt in een verslag verwerkt Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de website - via de community van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : de reactie van de lln, de veranderde houding jegens zaken (positief) Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : het vergt erg veel tijd om eea op te zetten in elk geval dat men het waardevol vindt om over zaken na te denken en niet bij voorbaat al van tafel te schuiven het past goed binnen het curriculum, we gaan ermee door Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : ja!! Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja! Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een 117

118 project in te dienen? : ja! Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : het ingediende project hangt samen met een uitwisseling...maar het omgebogen worden naar de bestaande toestand op iedere school Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : ja hoor via mail is ok cs.raghoenath@wellant.nl MBO RIJSWIJK HUIS TE LANDE Studentenuitwisseling met ATSUMI AGRICULTURAL HIGH SCHOOL TAHARA, JAPAN Wellantcollege wisselt uit.. Wellantcollege Rijswijk heeft sinds januari 1997 een samenwerkingsovereenkomst met de Atsumi Agricultural Highschool uit Tahara, Japan. Tahara ligt op het Atsumi-schiereiland in de Aichi Prefecture tegenover de havenstad Nagoya (tussen Tokio en Osaka). Op de school zitten 600 studenten voor alle agrarische vakrichtingen. De samenwerkings-overeenkomst met de Atsumi Agricultural Highschool staat voor het uitwisselen van kennis en cultuur. Voor de Nederlandse en Japanse leerlingen betekent dit: Het verkrijgen van een breder maatschappelijk inzicht op de wereld. Het leren omgaan met het internationale netwerk en ervaren dat de wereld kleiner wordt. Meerwaarde leren kennen van het belang van de Nederlandse export. Talenkennis ontwikkelen, Engels is de voertaal. Verschillen in onderwijs ontdekken en van daaruit een ideale leersituatie creëren. In Nederland kennen we het systeem van theorie op school en praktijk bij het stagebedrijf. In Japan kent men dit systeem niet. Praktijk en theorie worden beide op school gegeven. Dat houdt in dat deze school meerdere praktische voorzieningen kent. Op het schoolterrein in Tahara staan verschillende kassen, stallen en loodsen, het is dan ook een compleet ingerichte boerderij. 118

119 e Vanwege deze samenwerkingsovereenkomst komt er in het voorjaar van 2011 al weer voor de 13 maal een groep van 10 studenten met 2 begeleiders uit Japan onze school bezoeken en gaat er in het najaar gedurende 16 dagen een Nederlandse groep naar Japan. De reis naar Japan bestaat uit 7 dagen uitwisseling en een rondreis van 9 dagen, waarbij o.a. Kyoto, Nara, het Fuji Hakone National Park en Tokyo worden bezocht. Belangrijk onderdeel van de uitwisseling is de homestay d.w.z. dat de Japanse student gedurende 7 dagen in het gezin van zijn of haar Nederlandse partner verblijft en omgekeerd. In de voorbereiding krijgt elke Nederlandse leerling een Japanse partner toegewezen waarmee hij/zij per correspondeert. Het uitwisselingsproject begint in januari 2011en wordt in de maand december afgesloten. Het bestaat uit verschillende onderdelen: Voorbereiding van de uitwisseling: daarbij komen teambuilding, taal, cultuurverschillen, de verschillende schoolsystemen, het organiseren van excursies, het geven van workshops enz. aan de orde. Het bezoek van de Japanse groep: de groep wordt door onze leerlingen begeleid bij excursies, ze geven workshops in de verschillende vakrichtingen, organiseren een welkomsten afscheidsparty, kortom zijn gastvrouw/heer van hun Japanse partner. Voorbereiding van ons bezoek aan Japan: de studenten gaan zich verder verdiepen in de Japanse cultuur en maatschappij, omgangsvormen, eten, enz. Ze gaan o.a. een Japanse maaltijd klaarmaken en opeten, met stokjes! Daarnaast gaan ze de excursies plannen die gedurende de rondreis gemaakt gaan worden, waarbij ze informatie verzamelen van internet, reisgidsen en andere informatiebronnen. De reis: er wordt meestal gereisd met Japan Airlines of KLM en in Japan per trein. Het uitwisselings-programma van de school is, evenals dat van onze vestiging, een mix van toeristische, culturele en vaktechnische excursies en workshops. Afsluiting: het project wordt afgesloten met het schriftelijk uitwerken van een aantal opdrachten waarvoor de informatie en kennis gedurende het project verkregen zijn. Na het voldoende voltooien van dit verslag verkrijgt de student het certificaat Internationale betrekkingen. Mijn naam is Sharda Raghoenath en ik ben werkzaam als docente bij Wellantcollege Rijswijk. Ik heb dit project om twee redenen ingediend: - We hebben allemaal kunnen lezen en horen dat/hoe bepaalde delen van Japan getroffen zijn door een tsunami en wat de gevolgen daarvan (zullen) zijn. Met name de verslaggeving in de media hierover en in het bijzonder de verslaggeving over de reactie/houding van de Japanner op de ramp is uiterst interessant te noemen: de Japanner wordt afgeschilderd als zijnde koel, fatalistisch en zonder emotie. Voor ons westerlingen ziet het er wel heel erg onderkoeld uit. Ik kan alleen vanuit mijn eigen ervaring spreken als ik zeg dat de Japanner absoluut niet emotieloos is! -Al geruime tijd heeft onze school contact met een school uit Japan vanwege een uitwisselingsprogramma (zie bijlage 1). Hierdoor ben ik al meerdere malen mee geweest naar Japan als begeleider van de Nederlandse groep. Japan en al zijn facetten boeit mij enorm en het geeft mij als leerkracht een extra dimensie om dat over te brengen aan een groep zeer gemotiveerde, leergierige en open-minded leerlingen. Met dit project wil ik de leeringen die meedoen met de uitwisseling en over een paar weken een Japanner in huis zullen hebben -inzicht geven en verklaren waar de ogenschijnlijke koele en emotieloze houding van de Japanner, zelfs na zo n grote ramp, uit voortkomt. Ik heb de leerlingen en hun ouders op school uitgenodigd ter bijwoning van een sessie/workshop gegeven door een grote Japankenner, dhr. Andre Huigens. Zowel leerlingen en ouders als de begeleidende docenten hebben er baat bij om te kunnen begrijpen wat er achter zo n houding zit. De sessie stond gepland op 11 april, maar is verschoven naar 18 april o.a. omdat de opkomst dan groter zou zijn. 119

120 MBO Rijswijk Gastles Andre Huigens Uitwisseling Rijswijk/Tahara Andre heeft eerst een praatje gehouden over de uitwisselingsreizen van de drie vestigingen die meedoen. Helaas door de rampomstandigheden in Japan zijn er nu twee van de drie uitwisselingen geannuleerd. Voor de uitwisseling Rijswijk/Tahara zijn voor nu toe nog geen risico s. Er is een inzameling gestart vanuit de school in Houten voor de wederopbouw in Koriyama. De school waarmee Houten normaal uitwisselt is volledig verwoest en het zal jaren duren voordat alles weer herbouwt en hersteld is. De mogelijkheid bestaat Houten in combinatie met Rijswijk naar Japan gaat. Het getroffen gebied wordt uiteraard gemeden. Na deze uitleg volgeden de uitleg over cultuurverschillen waar wij Andre voor geboekt hadden. Persoonlijk vond ik het heel interessant en leerzaam, hieronder een korte samenvatting. Japan heeft het grootste cultuurverschil vergeleken met Nederland. Japan heeft een westers uiterlijk aangenomen maar zeer sterk hun eigen binnenkant gehouden. Een cultuurverschil is zeker niet hetgeen dat je ziet, maar juist het tegenovergestelde. Professor Geert Hofstede definieert cultuur als volgt: Cultuur is de collectieve mentale programmering, die de leden van een groep of categorie mensen onderscheidt van die van een andere. Op grond van zijn onderzoek komt hij tot vijf culturele dimensies, waarmee een cultuur in cijfers is uit te drukken: PDI, Power DIstance, machtsafstand: de graad van ongelijkheid onder mensen die door een cultuur als normaal wordt beschouwd; IDV, InDiVidualisme: de mate waarin mensen voelen dat zij verondersteld worden om te zorgen voor, of zelf te worden verzorgd door, hun families of organisaties waartoe zij behoren (inclusief kerk en werk); MAS, MASculinity: de mate waarin een cultuur bevorderlijk is voor overheersing, assertiviteit en het verwerven van dingen (als tegengestelde van mensen, gevoelens en kwaliteit van leven); UAI, Uncertaincy Avoidance Index, vermijden van onzekerheid: de graad waarin een cultuur gestructureerd over ongestructureerde situaties verkiest; LTO, Long Term Orientation, waarden die zijn georiënteerd naar de toekomst, zoals sparen en persistentie (als tegengestelde van verleden en heden, eerbied voor traditie en het vervullen van sociale verplichtingen). Machtsafstand en onzekerheidsvermijding beïnvloeden voornamelijk de manier van denken over de organisatie. Individualiteit en masculiniteit beïnvloeden volgens Hofstede voornamelijk het functioneren van mensen in de organisatie. Heb je de cultuur in cijfers, dan zegt dat nog niks over wat gewoon is. Maar het maakt wel mogelijk om te kunnen vergelijken: puur het verschil in cijfers geeft wel een indicatie van hoe goed/gemakkelijk mensen met verschillende culturen met elkaar kunnen samenwerken. Verslag van student Jordy Lipman

121 KENNISMAKEN MET GROEN ONDERWIJS Naam: Rolf Smook Instelling: AOC Terra Groningen adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Kennismaken met Groen onderwijs Korte Omschrijving Stavoor is een instelling in Groningen die inburgeringscursussen verzorgt. Er is contact gezocht om een excursie naar het MBO van AOC Terra in Groningen onderdeel van de inburgeringscursus te maken. Van dit bezoek wordt door de cursisten een verslag gemaakt. Project Onderwerp Om dit uit te proberen worden er op 23 februari en 6 maart 2 groepen van 15 cursisten ontvangen en krijgen zij een kennismakingsprogramma door de school. De mensen komen overal vandaan: Turkije, Mongolie, Afrika, Oosteuropese landen, Thailand, Zuid Amerika enz. Doelstellingen Ouders/verzorgers van potentiële leerlingen laten kennismaken met het Groene onderwijs. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Er is nog nooit eerder contact gezocht met de ouders/verzorgers van de doelgroep. Trefwoorden inburgering Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Contact gezocht met de instelling Stavoor. Kennismakingsprogramma gemaakt. Gegevens school Naam School AOC Terra Plaats Groningen adres school mbo.groningen@aocterra.nl Homepage school Telefoonnummer school

122 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Wanneer het bezoek van de eerste twee groepen als positief wordt ervaren, wordt het bezoek een vast onderdeel van de inburgeringscursussen van deze instelling. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Beide groepen zijn gekomen op de geplande data. Na ontvangst is er een inleiding gehouden door de directie over de school en haar opleidingen, gevolgd door een rondgang door de school waarbij diverse praktijklessen zijn bezocht. Tijdens de lessen was gelegenheid voor de allochtone cursisten om van gedachten te wisselen met de leerlingen over hun opleiding. De gesprekken gingen met name over het beroepsbeeld en de motivatie voor de opleiding, vaak gekoppeld aan het beeld van de cursisten m.b.t. hun land van herkomst. Elk bezoek is geëindigd met een nabespreking. Alle betrokkenen waren erg tevreden over het resultaat van de bezoeken. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Contact gezocht met de stichting Stavoor. Wat heb je allemaal moeten regelen Lokatie gereserveerd. Rondleiding geregeld. Catering geregeld. Het leiden van de gesprekken tussen leerlingen en curisten (voor zover nodig). Wat waren de activiteiten van de leerlingen In gesprek gaan met de bezoekers die vooral afkomstig waren uit Afrika en Azië. Voor de cursisten was het leerdoel dat zij Nederlands moesten proberen te spreken, voor onze leerlingen het overwinnen van een taalbarrière en het kennis nemen van andere culturen en zienswijzen. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is gewerkt met multiculturele organisaties in de regio Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De uitwisseling van ideeën en zienswijzen tussen de leerlingen en de cursisten van de inburgeringscursussen. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : De diversiteit aan voorwaarden waar het project aan leek te moeten voldoen. Contact tussen de inburgeringscursussen van de gemeente en de school, die in de toekomst ook gecontinueerd zal worden. Het is er nu naast, maar er wordt gekeken of het volgend jaar deel kan gaan uitmaken van het lesprogramma voor het vak Burgerschap. 122

123 Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja, zie vorige opmerking. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Breng leerlingen en cursisten zoveel mogelijk met elkaar in contact. Gebruik stellingen of standpunten om de uitwisseling/discussie op gang te brengen. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja, via de mail: r.smook@aocterra.nl Verslag bezoek cursisten stichting Stavoor aan het AOC Terra te Groningen Op 23 februari en 6 maart hebben twee groepen cursisten die een inburgeringscursus volgen bij de stichting Stavoor, een bezoek gebracht aan de MBO vestiging van het AOC Terra in Groningen. De cursisten zijn afkomstig uit landen in Afrika, het Midden Oosten en Azië. Voor de cursisten was het leerdoel dat zij Nederlands moesten spreken, voor onze leerlingen het overwinnen van een taalbarrière en het kennis nemen van andere culturen en zienswijzen. Tevens was het voor de cursisten een kennismaking met het Groen onderwijs. De cursisten waren erg onder de indruk van de school, de faciliteiten en de motivatie van de leerlingen. Sommige leerlingen wisten heel goed te verwoorden waarom ze voor het Groene onderwijs gekozen hebben en wat ze later willen worden. Na een presentatie over de school en de opleidingen, zie powerpointpresentatie, hebben de cursisten een rondleiding gehad door de school waarbij een aantal praktijklessen zijn bezoek. Tijdens het bezoek aan deze lessen was er voldoende gelegenheid voor leerlingen en cursisten om met elkaar in gesprek te gaan. Wat opviel in deze gesprekken was dat een deel van de cursisten het merkwaardig vond dat je een opleiding moest volgen om in de landbouwsector werkzaam te zijn. In hun land werd dat soort kennis van vader op zoon overgedragen en ging je daarvoor niet naar school. Een opleiding als Bloem & design sprak daarom weer veel meer aan, omdat daar ook een creatieve factor in werd gezien en het daarbij duidelijker was dat een leerling bepaalde vaardigheden moet aanleren. Op de vraag wat de cursisten als opleiding zouden willen doen scoorden Bloem & design en de commerciële opleidingen het hoogst. Na een wat aarzelend begin kwam in de meeste gevallen een aantal leuke gesprekken tot stand tussen leerlingen en cursisten, hoewel bij sommige cursisten de taalbarrière nog veel beperkingen met zich mee bracht in de communicatie. Met de vertegenwoordigers van de stichting Stavoor is afgesproken om na te gaan hoe aan deze bezoeken in de toekomst een vervolg kan worden gegeven. Met een aantal docenten van het AOC Terra is overleg gevoerd over de wijze waarop deze bezoeken onderdeel zouden kunnen worden van het vak Burgerschap. 123

124 JONGENS VS. MEISJES Naam: Angelique Wilde (STOAS-student) Instelling: Edudelta College adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Jongens vs. meisjes Korte Omschrijving Het gaat bij deze culturele les om dat ik de lln uit de 1e klas laat zien dat er inderdaad verschillen zijn tussen de twee geslachten en dat hierover praten zodat ze hun evt. mening bij stellen over het andere geslacht. Doel: Samenwerking tussen jongens v.s. meisjes bevorderen. Project Onderwerp het project betreft 1 lesuur, evt. uitbreiden naar 2 lesuren. Ik laat ze een film zien over de verschillen tussen de jongens en de meisjes. daarnaast is er ruimte om verhalen van de lln aan te horen en met elkaar te delen. dan worden de kinderen bewust gemaakt van de feitelijke verschillen, hierdoor krijgen ze een stukje theorie mee. de lessen zijn gericht op lln. uit de eerste klas, VMBO. dit project is al uitgevoerd. Doelstellingen Een andere kijk op de verschillen tussen de twee geslachten waardoor de samenwerking soepeler zal verlopen Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? extra is het filmpje waar de meeste docenten nog niet actief gebruik maken van de media wordt dat in deze les wel gedaan. daarnaast zijn de lln. actief bezig met deze les. Trefwoorden Cultuur, meisjes, jongens, eerste klas, ervaringen delen Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Dit project is tot stand gekomen via een project van de Stoas waar ik studeer, achteraf kreeg ik het besef dat ik dit ook voor Kies Kleur in de klas zou kunnen gebruiken. Een mooi project hiervoor. voorbereidingen zijn heel simpel; - zorgen voor laptop/aansluiting - lln in groepjes opdelen - inschakelen van bio-docent - rooster-technische hulp ingeschakeld. Gegevens school Naam School Eduelta College Plaats Goes adres school a.wilde@edudelta.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum

125 Geplande einddatum Bijzonderheden Een zeer leuke les, de kinderen vonden het leuk en praktisch om over deze verschillen te praten. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd intro- n.a.v. een ander project gericht op samenwerking jongens vs. meisjes filmpje; Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Het gehele lesprogramma is uitgewerkt, *lesvoorbereidingsformulier*doelstellingen formuleren. Wat heb je allemaal moeten regelen - les in het rooster - les voorbereiden - media materialen beschikbaar? Wat waren de activiteiten van de leerlingen Film kijken, discuseren, ervaringen delen, opdracht gericht op stukje theorie. evaluatie. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is een actieve bijdrage geleverd aan de (maatschappelijke) stages voor leerlingen uit het OCW-veld Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Het discussiëren over de verschillen, meningen delen en het communiceren over de communicatieproblemen. Een positieve sfeer in de klas zorgde voor een goede inbreng aan meningensuitingen en ervaringen, een veilig leerklimaat is hierbij noodzakelijk. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : De knelpunten lagen in de voorbereidingen. Het uitwerken van de lesformulieren en de andere bestanden, was tijdrovend. Hier had ik eerder mee moeten starten waardoor de voorbereidingen beter waren verlopen en uitvoeriger. Er is een les tot stand gekomen waarin de verschillen tussen de jongens en meisjes niet alleen op fysiek gebied maar ook ook de verschillen in hersenen en communicatieproblemen worden benoemd. Deze les is uitgevoerd in alle eerste klassen op het VMBO. Het past binnen het curriculum, het beleidsplan staat voor cultureel respect en begrip onderling. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Voorlopig is dit nog niet vastgesteld. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja, dit zal ik zeker aandragen. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja, dit is al besproken met een andere docent; maatschappijleer. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : 125

126 - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Een goede voorbereiding is noodzakelijk. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja, a.wilde@edudelta.nl Bij dit project is een powerpoint met verwijzing naar een YouTube-filmpje over verschillen tussen mannen en vrouwen beschikbaar. Verder is er beschikbaar: - Een lesvoorbereidingsformulier - Een evaluatie uitkomst (zie hieronder) - Een overzicht van de toepaste werkvormen Evalueren van de cultuurles. 1. Ik vond deze les Ja/nee leerzaam 2. Ik weet nu veel meer Ja/nee over communicatie Antwoorden 23 Ja 2 Nee 20 Ja 5 Nee 3. Ik denk nu anders over Ja/nee de verschillen tussen jongens en meisjes 17 Ja 8 Nee 4. Heb je het gevoel gekregen dat er naar jouw mening werd geluisterd 5. Ik durf mijn mening te geven in de klas Ja/nee 24 Ja 1 Nee Ja/nee 17 Ja 8 Nee Aanvullingen: - erg leuke les - ik heb veel geleerd - Ik wist het al - Geen nieuws - Ik wist dit nog niet, nu wel. - Er was niet veel tijd 5. heb je meer begrip Ja/nee 13 Ja voor het andere geslacht 12 Nee na deze les? 6. Zou je nu beter kunnen Ja/nee 15 Ja omgaan met de 10 Nee verschillen tussen de twee geslachten? Aantal ja: 129 Aantal nee: 46 HOW IS LIFE IN ANOTHER COUNTRY? Naam: Barbara van Koert Instelling: Wellantcollege Boskoop Top 126

127 adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel How is life in another country? Korte Omschrijving In dit project gaan leerlingen zich inleven in hoe het is om in een ander land te leven en te wonen. Ik wil dat leerlingen zich kunnen voorstellen het Engels, dmv een korte brief, en dat leerlingen zich kunnen voorstellen hoe het is om in een ander land te leven. Project Onderwerp Wat: Leerlingen maken een poster over een Engelstalig land. Ze zoeken uit wat de kenmerken zijn van dat land, ze schrijven een brief naar een fictieve penvriend en ze schrijven een Nederlands stuk over hoe ze denken dat het leven in een bepaald Engelstalig land zal zijn. Met wie: Met leerlingen uit klas 1c en 1d Waar: In Boskoop Wanneer: In de week van 18 juni tot en met 23 juni Doelstellingen Mijn leerdoel: werken met het begrip diversiteit Leerdoel van leerlingen: Leerlingen worden zich bewust hoe ze zich kunnen inleven in een ander persoon. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Het vernieuwende karakter van dit project is dat er voor het eerst gewerkt wordt met het begrip diversiteit. Leerlingen leren wat het begrip inhoudt. Verder kijken leerlingen verder dan alleen de kenmerken van het andere land maar proberen ze zich ook voor te stellen hoe het is om in een ander land te wonen. Trefwoorden diversiteit, uitwisseling, Engelstalig, Cultureel, penvrienden Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Ik heb een opdrachtenformulier gemaakt en een les besteed aan diversiteit. Voor de les waarin de leerlingen met de poster aan de slag gingen heb ik typische Engelse snoepjes gekocht zoals Engelse drop en Engelse visjes. Gegevens school Naam School Wellantcollege Boskoop Plaats Boskoop adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum

128 Geplande einddatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Les 1 Ik heb de leerlingen het begrip diversiteit uitgelegd vervolgens heeft er een groepsdiscussie over diversiteit plaats gevonden. Daarna hebben we met de leerlingen besproken in welke landen er allemaal Engels wordt gesproken. En ten slotte hebben we bekeken hoe je typische kenmerken van een land kunt opzoeken. En wat er nodig is om je in te leven in het leven van een leeftijdgenoot in een ander land. Daarna kregen de leerling een blad waarop ze hebben aangegeven over welk land ze informatie wilden zoeken en heb ik de opdracht nog eens met ze doorgesproken. Les 2 en 3 - Leerlingen hebben een poster gemaakt over een Engelstalig land. Op de poster hebben leerlingen verschillende teksten gezet. Ze hebben uitgezocht wat typische kenmerken zijn van het land (denk aan het typische ontbijt, muziek, bloemen & planten, uitdrukkingen en dergelijke), leerlingen hebben uitgezocht of leefdtijdsgenoten een uniform aanmoeten naar school, ze hebben een Engelse brief geschreven aan een fictieve leeftijdsgenoot. In deze brief hebben ze zich voorgesteld en gevraagd hoe het leven daar is. Verder hebben ze in het Nederlands een kort betoog geschreven waarin ze hebben uitgelegd hoe zij denken dat het leven in dat andere land zou zijn. Dat betoog hebben ze geschreven nadat ze allerlei informatie over het land hebben uitgezocht. Verder hebben ze plaatjes gezocht die bij het land horen. Les 4 Leerlingen hebben een korte presentatie over het land gegeven. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - tijdens een inspiratiesessie van Kies Kleur in Groen - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De leerlingen stonden open voor een ander soort opdracht. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Het is lastig om in de hectische situatie waar onze school op dit moment in zit de tijd te nemen om deze projecten goed uit te voeren. Leerlingen zijn zich meer bewust geworden van het begrip diversiteit. Het past er binnen. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ik ga overleggen met mijn sectie of het mogelijk is om dit project deel uit te laten maken van het jaarplan. Want leerlingen vinden het leuk om op een andere manier met het vak bezig te zijn. Verder spreekt mij het vakoverstijgende aspect van diversiteit en Engels mij aan. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja zeker. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : 128

129 - Mijn collega's weten niet dat dit is uitgevoerd, maar zullen het leuk vinden als de resultaten bekend gemaakt worden. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Geef heel veel aandacht aan KKiG. Laat docenten die een project hebben gedaan daarover vertellen. Maak docenten goed duidelijk dat zij op een leuke manier hun vakbudget tijdelijk kunnen vergroten en dat de lessen zeker van toegevoegde waarde zijn voor zowel de docenten als de leerlingen. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja, via bmavan.koert@wellant.nl Bij dit project hoort: - Een voorbereidingsopdracht - Een overzicht van vlaggen en landen - Twee evaluaties met klassen (zie hieronder) - Een foto van een poster (zie hieronder) 129

130 HOEZO ANDERS? Naam: Rolf Smook Instelling: AOC Terra Groningen adres: / Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Hoezo anders? Korte Omschrijving Allochtone inwoners van de stad Groningen worden uitgenodigd om kennis te maken met de school en inzicht te krijgen in de Detailhandelopleiding. Hiervoor zijn alle allochtone verenigingen in de stad uitgenodigd. Leerlingen maken bloemwerk dat geïnspireerd is op anere culturen. Verder is er aandacht voor proeven van buitenlandse gerechten en luisteren naar live-muziek door allochtone muzikanten. Project Onderwerp Donderdag 24 mei vinden op de school ontmoetingen plaats tussen de bezoekers en de leerlingen van de opleiding Detailhandel. Doelstellingen Leerlingen laten kenneis met buitenlandse cultuur en gewoontes. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Leerlingen direct in contact brengen met andere culturen Trefwoorden bloemenfestival, culturen, ontmoeten, muzikanten, detailhandel Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas - allochtone verenigingen uitnodigen- opdracht communiceren naar de leerlingen- catering organiserenmuzikanten vastleggen- programma en draaiboek maken- organiseren personele inzet- PR plan gemaakt en uitgevoerd- gemeentelijke instanties benaderen (cultuur) Gegevens school Naam School AOC terra, MBO Groningen Plaats Groningen adres school mbo.groningen@aocterra.nl Homepage school Telefoonnummer school

131 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Er wordt samengewerkt met een allochtone cateraar. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Samen met de collega\'s van team Bloem plan gemaakt voor een \"Bloemenfestival\" met een brede doelgroep. Tijdens de dag van het festival werd er werkstukken door alle leerlingen van de opleidingen Bloem&design en Design&styling gepresenteerd. Deze werkstukken waren gebaseerd op gebruiken van andere culturen. Tevens was er een muzikale omlijsting door allochtone muzikanten en waren versnaperingen uit verschillende culturen. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Er is een flyer ontwikkeld, een powerpointpresentatie voor de informatie voor de leerlingen, een PR-plan, een draaiboek en is er een lijst met contactpersonen/genodigden uit het opgebouwde netwerk samengesteld. Wat heb je allemaal moeten regelen - Er is een flyer naar alle allochtone/culturele verenigingen in de stad Groningen gestuurd.- Leerlingen geïnformeerd en geïnstrueerd.- Op een beurs zijn inwoners van de stad Groningen uitgenodigd.- College B&W van de gemeente Groningen uitgenodigd. De verantwoordelijke wethouder is ook geweest. - Lokale allochtone cateraars zijn benaderd. - Inrichtingsplan voor expostieruimte gemaakt. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Het maken van werkstukken, inrichting van de stands, ontvangst van de gasten, deels verzorgen van de catering, maken van een fotoreportage en de gasten voorzien van informatie. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de website - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving - ja, er is gewerkt met multiculturele organisaties in de regio Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Aan de reguliere lessen is culturele diversiteit toegevoegd aan de bestaande opdracht. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : een nog niet volledig uitgebouwd netwerk. Bewustwording van culturele diversiteit. Het past in het curriculum. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Waarschijnlijk wel. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : 131

132 In grote lijnen wel. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Jazeker. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Gebruik de contacten van de gemeente om bij de allochtone verenigingen een ingang te vinden. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja. via e.devries@aocterra.nl Bij dit project zijn de volgende documenten beschikbaar: - Flyer Draaiboek Powerpoint 2 plattegronden Programma 132

133 HOE IS HET OM. TE ZIJN? Naam: Barbara van Koert Instelling: Wellantcollege Boskoop adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Hoe is het om... te zijn? Korte Omschrijving Leerlingen leven zich in hoe het is om iemand anders te zijn. Project Onderwerp wie: Met leerlingen uit 1b waar: op het wellantcollege wanneer: in de week van 18 t/m 23 juni wat: Leerlingen gaan zich inleven in hoe het is om iemand anders te zijn. En dan leven ze zich in in bijv iemand met een andere geloofsovertuiging, iemand met een andere huidskleur, iemand met een andere seksuele voorkeur (heteroseksueel of homoseksueel) Doelstellingen Leerdoel leerlingen: leerlingen worden zich bewust van het begrip diversiteit en dat dit diversiteit al in de klas aanwezig is. Verder ontdekken leerlingen dat iemand die totaal anders lijkt, veel overeenkomsten met hen heeft. Doelstelling voor mijzelf: het leren werken met het begrip diversiteit in de Nederlandse les Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Het vernieuwende karakter zit in het verwerken van het begrip diversiteit in de Nederlandse les. Verder heb ik nooit eerder met intercultureel bewustzijn gewerkt. Trefwoorden 1. Diversiteit 2. Intercultureel 3. Inleven 4. Nederlands 5. Opstel Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Ik heb eerst een les besteed aan het begrip diversiteit en aan intercultureel bewustzijn. Gegevens school Naam School Wellantcollege Boskoop Plaats Boskoop adres school Homepage school Telefoonnummer school

134 Geplande startdatum Geplande einddatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De eerste les heb ik besteed aan het uitleggen van het begrip diversiteit en intercultureel bewustzijn. Dit heb ik gedaan door middel van een klassikale uitleg over het begrip diversiteit. Daarna heb ik een groepsgesprek georganiseerd. Vervolgens heb ik het begrip Intercultureel Bewustzijn uitgelegd en daarna via een groepsdiscussie besproken in hoeverre mijn leerlingen intercultureel bewust zijn. De tweede les hebben de leerlingen een brief over zichzelf geschreven. In deze brief hebben ze zich voorgesteld en over hun goede en slechte eigenschappen geschreven. Daarna hebben de leerling een opstel geschreven over hoe het zou zijn om iemand anders te zijn. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Ik heb een schrijfopdracht ontwikkeld. Wat heb je allemaal moeten regelen Ik heb geen bijzondere dingen hoeven regelen want de lessen vonden plaats in de klas tijdens gewone lesuren. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De leerlingen hebben geluisterd naar de uitleg van begrippen. Vervolgens hebben de leerlingen hun ervaringen met diversiteit besproken. Daarna is er een discussie gevoerd over intercultureel bewustzijn. In de les daarna hebben de leerlingen een opstel geschreven over hoe het is om iemand anders te zijn. In de laatste les zijn een aantal opstellen klassikaal besproken. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - tijdens een inspiratiesessie van Kies Kleur in Groen - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : De leerlingen stonden open om met het begrip diversiteit aan de slag te gaan. Verder hadden zij een open en betrokken houding bij het maken van het product. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : De tijdsdruk en de vele verplichtingen die de laatste werkweken met zich meebrengen. Door de verschillende activiteiten had ik niet genoeg tijd het project uit te voeren zoals ik het in mijn hoofd had. Het is uiteindelijk wel gelukt maar een volgende keer ga ik eerder aan de slag en ga ik het meer uitbreiden zodat het nog beter uit de verf komt. Leerlingen zijn zich bewust van verschillende culturen en de diversiteit daarvan. Het past er zeker binnen. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : 134

135 Wellicht gaat het deel uitmaken van een jaarplan maar dit zal ik eerst met mijn sectie moeten overleggen. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ik overweeg zeker om het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren en dan wil ik het aanpassen aan de nieuwe ideeën die ik heb. Zodat het nog beter uitgevoerd kan worden. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Zeker weten. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten niet dat dit is uitgevoerd, maar zullen het leuk vinden als de resultaten bekend gemaakt worden. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Bespreek het begrip diversiteit en verschillende culturen goed. Zorg dat er genoeg tijd is voor de lessen. Nodig eventueel een gastspreker uit zodat het voor leerlingen duidelijker wordt hoe zij zich in iemand anders kunnen inleven. Zo leren zij er ook meer van. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja, via de mail bmavan.koert@wellant.nl 135

136 HALLOWEEN Naam: Yvonne Nieuwmans Instelling: Lentiz Maasland MBO adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Halloween Korte Omschrijving een Event voor kinderen en jongeren (en hun ouders) uit de steden Maassluis, Schiedam, Vlaardingen, op een boerderij in het Hof van Delfland, waar ze kunnen deelnemen aan tal van groene activiteiten. In totaal waren er ongeveer 700 bezoekers. Al deze bezoekers konden een speurtocht volgen, waarbij ze opdrachten moesten doen. Om een cadeautje te krijgen voor deze opdrachten, moesten ze een korte vragenlijst invullen en inleveren bij de organisatie. In deze evaluerende vragen werd vooral de nadruk gelegd op de beleving van het evenement. Er werd aangegeven dat er geen activiteiten ontbraken en dat 80% van de bezoekers zeker weet dat zij volgend jaar weer terug komen. Project Onderwerp Studenten van de opleiding Lentiz mbo Animal (3ejaars niveau 4 dierverzorging) organiseren i.s.m. Hoeve Bouwlust in Maasland een event (ter afsluiting van hun PvB Animal Event), met als Thema Halloween, op zondag 30 oktober 2011 a.s. Niet alleen in Amerika, Canada en andere westerse landen wordt Halloween gevierd. In de tijd dat Halloween ontstaan is (zoals hieronder beschreven staat), waren Westerlingen over de hele wereld te vinden. Ze namen dit feest mee naar landen als Zuid- Afrika, Kameroen, Egypte, Nepal, Palestina, Irak, Malta en andere kolonie tijdens de Britse Imperialisme. Alleen in de Amerika, Canada, Ierland, Schotland en Engeland is het feest na 1700 blijven bestaan. Sinds de 20e eeuw is het feest nieuw leven in geblazen. zo wordt het nu ook gevierd in Boedhistische landen, waarbij overledenen worden geëerd in tempels. Halloween kent vele vertalingen: El Dia de los Muertos (Spanje) ; Alla Helgons Dag (Zweden); Chusok (Korea); Matsuri (Japan), Teng Chieh (China) enzovoort. Het fenomeen Halloween krijgt ook in Nederlands steeds meer aandacht, vandaar dat Hoeve Bouwlust dit feest wil vieren met alle culturen. De organisatie heeft dus vooral gekeken naar alle gewoontes rondom Halloween bij verschillende landen. Zo is heeft het in Duitsland, Tsjechië en Oostenrijk een gewoonte om brood buiten te laten voor overledenen. Bij Hoeve Bouwlust konden kinderen zelf broodjes bakken, die ze dan later voor de deur konden leggen. In Schotland en Engeland is het de gewoonte om boze geesten weg te jagen met verschrikkers of door pompoenen waar enge gezichten uitgesneden zijn. Deze activiteit was uiteraard ook te vinden op de Hoeve. Kinderen konden pompoenen uithollen en aan het einde van de dag mee lopen met de optocht. Een bijkomend voordeel van het uithollen, was dat er veel pompoenensoep gemaakt en geschonken werd. En in Ierland delen ze griezelige cakejes uit onder het mom van Happy Halloween. Uiteraard waren deze cakejes ook te vinden in het restaurant van Hoeve Bouwlust. Zoals boven beschreven staat heeft de Hoeve vooral laten zien wat het boerenleven inhoudt. Het gaat hier dan over de dieren voeren, koeien scheren en de paarden verzorgen. Kinderen van de stad komen niet zo snel hiermee in aanmerking. Tijdens dit evenement wel!! Het thema Halloween sprak veel kinderen uit omwonende steden (Delft, Den Haag, Rotterdam) aan. In plaats van een lampionnenoptocht in het stedelijke en tussen de huizen, werd hier in Maasland gekozen voor een groene optocht. Midden in het weiland liepen 70 kinderen met hun ouders door het gras. Alle kinderen (zowel allochtonen als autochtonen) kregen te horen waar de rituelen vandaan kwamen en hoe Halloween nu in Nederland gevierd wordt. We vonden het erg leuk om te zien dat veel kinderen nog nooit pompoenensoep op hadden. Ze konden het hier zelf maken, waardoor ze nog meer bezig waren met smaakerkenning. De meeste kinderen vonden het super lekker. Voorafgaand aan het evenement zijn ook andere MBO scholen betrokken bij dit evenement. De groene school Lentiz MBO Maasland heeft de organisatie op zich genomen. Leerlingen niveau 4 hebben het voortouw genomen. Leerlingen niveau 2 zijn bezig geweest met het ondersteunen van de uitvoering. Te denken valt aan het klaarmaken van de versiering op de Hoeve. Leerlingen van de grijze school, Lentiz MBO Life 136

137 College hebben een filmregistratie gemaakt van dit evenement. Zij hebben voorafgaand een filmdraaiboek gemaakt en waren de hele dag aanwezig om zoveel mogelijk van het evenement mee te maken. Tot slot werden alle kinderen van de (groene en grijze) basisscholen in Maasland, Schipluiden en Den Hoorn uitgenodigd om bij dit evenement aanwezig te zijn. Doelstellingen Kinderen en jongeren (met hun ouders), deels van allochtone achtergrond uit de steden kennis laten maken met groene recreatie in hun directe omgeving (Hof van Delfland) Dezelfde doelgroep kennis laten maken met diverse arbeidsterreinen, waarvoor AOC Lentiz Maasland opleidingen aanbiedt. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Er is voor het eerst gekozen voor niet een traditioneel feest/thema (kerst, pasen) maar voor Halloween. Daarnaast is dit project eigenlijk een pilot in een groter geheel van regioleren/ondernemend onderwijs dat wordt opgestart in deze school in nauwe samenwerking met de ondernemers in de regio. Het organiseren is een afsluitende activiteit van de pvb maar het is ook belangrijk om te kijken naar Halloween in vergelijking met Nederlandse gewoonten, waar komt Halloween vandaan: Halloween is een niet-religieus feest dat voornamelijk gevierd wordt in Amerika en Canada. In die landen wordt het ieder jaar gevierd op 31 oktober. Iedereen verkleedt zich dan zo eng mogelijk en kinderen gaan daar langs de deur voor snoepjes en zeggen: \"Trick or treat\". Met andere woorden, geef mij een snoepje of ik haal een grap met je uit. Halloween is van oorsprong een feest van de Romeinen en van de Eklten (Samhein Festival). Deze feesten werden georganiseerd om offers te brengen aan de goden, ze te bedanken voor de oogst en om steun te vragen voor de komende winter. Later is dit gemixt met Allerheiligen en Allerzielen. Bij deze katholieke feesten worden heiligen herdacht en overleden geëerd. Volgens de geschiedenis verkleden mensen zich als engel, heilige of juist als duivel. Volgens heette Allerheiligen in het oud-engels All Hallows, later werd dit verbasterd tot Halloween. Engelse, Schotse en Ierse immigranten brachten het naar Amerika. De Amerikanen verzonnen de pompoenen erbij. Deze waren namelijk in Amerika meer voorhanden dan de bieten zoals die in Ierland gebruikt werden. Hoe komt het dat Halloween geaccepteerd is in de Nederlandse gewoonten: Halloweenfeesten in Nederland zijn in opmars. Enerzijds komt dit, denken wij, doordat het aantal \'vaste\' gelovigen afnemen. Waren er in 1975 nog 74 Godsdienstige gezindten tegen over 26 geen Godsdienstige gezindten (bron CBS), is dat in de 21e eeuw 56 Godsdienstig tegenover 44 niet Godsdienstig. Halloween werd in eerste instantie in Nederland gezien als heidensfeest, inmiddels is dat afgenomen. Vandaar dat er meer mensen voor open staan. In Repsons 6 uit 2003, een wetenschappelijk blad van Meertens Instituut, staat het volgende over Halloween: \"Een andere reden waarom er meer Halloweenfeesten bijkomen, heeft te maken met de bekendheid ervan. Steeds meer Amerikaanse tv programma\'s zijn bij ons op de buis te zien. Als eerste was daar in 1998 de film Halloween H20, maar ook in populaire televisieseries als Friends, en de Buffy the Vampireslayer is Halloween te zien. Ook Halloweenfeesten van in Nederland woonachtige Amerikanen kregen midden jaren \'90 aandacht, van het Amerikaanse school in Wassenaar tot een door vooral Amerikanen bezochte bar aan het Leidseplein in Amsterdam. Kinderen komen via de boeken van Harry Potter in aanraking met Halloween.\" Halloween vindt vaker plaats in grote steden, dan in dorpen. Hoeveel jaar heeft het geduurd voordat het geaccepteerd is in Nederland?: Sint Maarten (11 november) won het tien jaar geleden nog van Halloween. Omdat het zo dicht bij elkaar ligt, zie je dat kinderen kiezen voor een van de twee feesten. Volgens verschillende bronnen wordt Halloween pas echt sinds de afgelopen tien jaar gevierd. De term Halloween werd al wel eerder gebruikt voor bepaalde feesten waarbij de dresscode griezelig is. Het ging dan met name meer om de thematisering van Halloween, dan om de gewoontes. Op welk Nederlands feest lijkt het?: In de uitgaanscene lijkt het nog het meeste op Carnaval. Het ophalen van snoep heeft meer weg van Sint Maarten. Dit katholieke feest wordt gevierd in sommige delen van Frankrijk, Vlaanderen en Nederland. Voor de rest zijn er geen gelijksoortige feesten van Nederlandse oorsprong te vinden. De bewoners uit de regio worden uitgenodigd, worden die geïnterviewd over hun eigen gewoonten die lijken op de functie van Halloween?: In het Westland wonen veel boeren, zij zijn net klaar met oogsten. Wat dat betreft zullen zij zich kunnen vinden in de achtergrond van Halloween. Al zijn Westlanders enorme nuchtere mensen en wonen er veel Christenen in deze regio. Met name allochtonen en niet Christenen bezochten daarom dit feest. Zij zijn minder religieus gebonden en hebben een ander band met dit feest. Zij zien het niet als heidens. De bezoekers zouden normaal gesproken zelf een lampionnenoptocht organiseren in hun wijk. Nu konden ze dit doen met heel veel mensen (+-70) tegelijk doen. Dit zorgde voor een echt samenhorigheidsgevoel. welke groene activiteiten worden er rondom Halloween georganiseerd die nieuw 137

138 zijn voor de bewoners uit de regio enz?: Ieder jaar organiseert Hoeve Bouwlust een evenement tijdens de kerst en tijdens de Pasen. Het boerenleven staat hierin centraal. Dit jaar heeft Hoeve Bouwlust gekozen voor een Halloweenfeest. Een nieuw thema voor de Hoeve, maar zeker ook voor het Westland. Lampionoptochten met streekproducten zijn al wel bekend, maar een hele dag is nieuw. Kies kleur heeft ook te maken met groen. Heel de dag konden de kinderen en hun ouders/verzorgers buitenactiviteiten doen. De organisatie vindt het belangrijk dat kinderen buiten zijn en buiten spelen. Dit werd enorm gestimuleerd. De kinderen konden een speurtocht volgen. Door deze te volgen kwamen de kinderen langs alle dieren van de boerderij, moesten ze in de hooiberg en de koeienschuren. De kinderen konden buiten zelf hun brood bakken, paardrijden, kennismaken met de hoefsmid en ze konden zelfs koeien eten geven en hen scheren. Maar weinig kinderen hebben dit eerder gedaan. De verhalenverteller zorgde voor een culturele achtergrond. Kinderen en volwassen zaten ieder uur in schuur op hooibalen te luisteren naar de griezelige achtergrond van Halloween. Hoeve Bouwlust werkt samen met Au Boulot, een stichting voor jongeren met Autisme. Deze stichting zorgt voornamelijk voor dagbestedingen op (zorg) boerderijen. Alle bezoekers kwamen in aanraking met deze jongeren. Het was dan ook super om te zien hoe goed de jongeren van Au Boulot mee werkte aan dit evenement! Internetadres project / Trefwoorden boerenhalloween Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas De eisen van de PvB Animal event vertalen naar het evenement dat de studenten gaan organiseren, format draaiboek opgesteld, kennismakingsgesprekken met de eigenaren van hoeve Bouwlust Gegevens school Naam School Lentiz Maasland mbo Outdoor & Animal Plaats Maasland adres school dstolk04@lentiz.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Evenement is nieuw in de regio en in feite de start van het regioleren in het Hof van Delfland 138

139 Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd studenten hebben continu als projectgroepje samengewerkt met de ondernemer. Regelmatig overleg en dan zelf de vertaling maken naar de activiteiten die moeten worden gedaan, inclusief de voorbereiding, de PR etc. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? De activiteit, Boerenhalloween is een nieuw initiatief en heeft hiervoor nog niet plaatsgevonden bij de genoemde ondernemer. Alle activiteiten moesten dus uitgedacht worden. Wat heb je allemaal moeten regelen De uren waren deels goed in te passen in de lesuren die in het rooster staan ter voorbereiding op de PvB. Daarnaast hebben diverse werkzaamheden van de studenten ook plaatsgevonden buiten schooltijd, o.a. in de zomervakantie van Wat waren de activiteiten van de leerlingen Eigenlijk de totale organisatie van het evenement, van voorbereiding tot en met de evaluatie, uiteraard in nauwe samenwerking met de ondernemer en de docent in de begeleidende rol daarbij. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de flyer - via de website - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie - via het Kies Kleur in Groen magazine Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Het doorzettingsvermogen van zowel de studenten als de begeleidend docent. Hoewel er in de voorbereidende fase niet altijd sprake van snelle reacties etc., zijn ze blijven volharden in hun opzet, waardoor uiteindelijk niet alleen doelgroepen met een andere culturele afkomst betrokken zijn geweest bij het evenement maar ook bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking (autisme). Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Het blijft lastig om bij dit soort activiteiten de andere partijen duidelijk te maken wat de meerwaarde is voor hun leerlingen. Een feestelijke activiteit als Boerenhalloween op een groene lokatie is voor betrokkenen met een andere culturele achtergrond geen core business en krijgt dus niet automatisch aandacht. De groep studenten en de begeleidend docent zijn zich er meer bewust van geworden dat bij het organiseren van evenementen het belangrijk is om goed na te denken over de doelgroepen die je wilt bereiken, zowel in dit geval in de rol als bezoekers van het evenement als in de rol van een bijdrage leveren aan de totstandkoming van het evenement. Het is nu duidelijk dat bij dit soort evenementen met toch wel een groen karakter het niet vanzelfsprekend is dat mensen met een andere afkomst naar dit evenement toekomen of eraan meewerken. Dit leermoment wordt meegenomen in volgende projecten. Dit project past prima in het bestaande curriculum, omdat het gekoppeld is aan Proeve van Bekwaamheid en het onderwijsprogramma dat hierna toe leidt. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : 139

140 Het is de bedoeling dat ook volgend jaar weer een vergelijkbaar evenement wordt georganiseerd met uiteraard wel accentverschillen. Het kan ook zijn dat er volgend jaar weer een ander thema dan Halloween wordt gekozen, maar in principe een thema dat algemeen van karakter is en voor meerdere culturen toepasbaar. Denk bijvoorbeeld aan een Lentefeest. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Zie ook vorig antwoord. Het antwoord is dus ja. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Mogelijk, dat hangt uiteraard samen met de doelgroepen die worden benaderd voor dit project. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : In een zeer vroegtijdig stadium betrokkenen uit culturele diversiteitsgroepen erbij betrekken, zeker als het om een concept gaat dat voor hen onbekend is. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja, dat kan via adres: ynieuwmans@lentiz.nl Bij dit project zijn de volgende producten beschikbaar: - een uitgebreid draaiboek een matrix met taakverdeling en stappenpla 140

141 DIEREN IN EEN ANDERE CULTUUR Naam: M. van der Meijden (STOAS student) Instelling: Edudelta College Barendrecht MBO Top o m.vandermeijden@edudelta.nl o o Telefoonnummer: adres: Algemene Gegevens Titel Dieren in een andere cultuur. Korte Omschrijving Mensen en dieren zijn al eeuwenlang met elkaar verbonden. Per cultuur/ land kan deze relatie verschillen. Project Onderwerp Leerlingen onderzoek laten doen naar de status van dieren in een andere cultuur en dit verwerken in een collage. Doelstellingen Inzicht krijgen in de rol die dieren hebben in verschillende culturen en de oorspong van deze status. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Verdieping in de verschillende culturen gelinkt met het vak dierverzorging. Trefwoorden Cultuur culturen dier dierverzorging Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Beamer, geluidsboxjes, flap-over vellen, stiften, lijm, computer/ ict faciliteiten. Gegevens school Naam School Edudelta College Barendrecht MBO Plaats Barendrecht adres school m.vandermeijden@edudelta.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum

142 Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Centraal begonnen met PP + filmpjes. Toelichting opdracht gegeven. Groepsdindeling gemaakt. Leerlingen aan de slag in Open Leer Centrum. Leerlingen in groepjes collega laten presenteren. Wat waren de activiteiten van de leerlingen In groepsvorm informatie verwerken in een collage en dit presenteren. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - anders, nl - Collega's Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : We hebben een onderwerp er bij gepakt wat voor de leerlingen interessant is (leerlingen dierverzorging vinden het leuk als het onderwerp ook met dieren te maken heeft). Kennis verdiept m.b.t. dieren in andere culturen. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja! Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja! Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Bij voldoende inspiratie wel. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : -Kleed het leuk aan: we hadden bijvoorbeeld ook reptielen/ muizensnoep (bij gespecialiseerde snoepwinkel) gekocht. Neem voldoende tijd (1 dagdeel). Papier, stiften, lijm en digitale leeromgeving (internet, printer etc). Leerlingen kunen een powerpoint maken, maar ook op flapover-vellen. Onze leerlingen waren zeer enthousiast over deze les! Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja. m.vandermeijden@edudelta.nl Bij deze opdracht hoort een powerpoint met verwijzing naar 2 filmpjes van Metropolis en een leerlingopdracht. 142

143 ONTDEK JOUW GEUR Naam: Corrola Joosen Instelling: Edudelta College Barendrecht adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Ontdek jouw geur Korte Omschrijving Een geur staat ergens voor, verteld je iets. Ontdek wat geur met jou en andere doet. Project Onderwerp Door een gasdocent wordt er uitleg gegeven waarom geur zo belangrijk is. Hij laat foto s en filmpjes zien over bijvoorbeeld een markt in Egypte of in Marokko en vraagt de leerlingen hierbij de geur te beschrijven. Maar ook bij foto s van westerse kantoorpanden. De leerlingen mogen daarna zelf hun geur maken. Deze workshop was een onderdeel van de workshop tweedaagse die geheel in het kader van KKIG stond. Er werden diverse workshops gegeven voor de leerlingen bloem en Art off design op 6 maart. In het praktijkgedeelte van het MBO bloem lokaal. Doelstellingen Een geur staat ergens voor, verteld je iets. Ontdek wat geur met jou en andere doet. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Er wordt gekeken naar wat geur met jou en andere doet. Waarom geur belangrijk is. Het kan bepalend zijn voor een gevoel, een sfeer maar ook voor prestaties. Trefwoorden 1.Geur 2.Markten 3.Specerijen 4.Parfum 5.Bodylotion Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Deze workshop was een onderdeel van de workshop tweedaagse die geheel in het kader van KKIG stond. Er werden diverse workshops gegeven voor de leerlingen bloem en Art off design. De leerlingen moesten vooraf hun keuze bepalen. Deze les werd gegeven door een gastdocent wat betekent dat er voor mij als docent een minimalen voorbereiding was. Het normale leslokaal werd gebruikt en de gastdocent zorgde voor alle materialen. Allen het indelen van de groepen heb ik vooraf geregeld. Gegevens school Naam School Edudelta College Plaats Barendrecht adres school c.joosen@edudelta.nl Homepage school Telefoonnummer school

144 Geplande startdatum Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Door een gasdocent wordt er uitleg gegeven waarom geur zo belangrijk is. Hij laat foto s en filmpjes zien over bijvoorbeeld een markt in Egypte of in Marokko en vraagt de leerlingen hierbij de geur te beschrijven. Maar ook bij foto s van westerse kantoorpanden. Er werd uitleg gegeven over diverse kleurgroepen De leerlingen mochten daarna zelf hun geur maken. Een parfum, bodylotion en douche crème. De gekozen geuren werden besproken en toegelicht. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Werd verzorgd door een gastdocent Wat heb je allemaal moeten regelen Deze workshop was een onderdeel van de workshop tweedaagse die geheel in het kader van KKIG stond. Voor deze twee dagen was het rooster aangepast, de andere lessen uit geroosterd. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Actief meedoen en proberen in te leven welke geur bij welke afbeelding past. Vertalen van geur naar sfeer. Zelf maken van een parfum, bodylotion en douche crème. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Het laten ervaren wat geur met je kan doen en hierbij een koppeling gemaakt naar woon en lef omstandigheden Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Kosten docent Het begrip en inleving door leerlingen in andere culturen, mooie foto's aan de wand van de workshop Past erin Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : KKin de klas wel, maar niet deze workshop Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Nee, pas over een aantal jaar omdat alle leerrjangen mee hebben gedaan aan de les. Zou anders een herhaling worden. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Je zeker Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Werk in een goed geventileerde ruimte, maak de groep voor de docent niet te groot 144

145 Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja. C. joosen@edudelta.nl 145

146 IKEBANA Naam: Corrola Joosen Instelling: Edudelta College Barendrecht adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Ikebana Korte Omschrijving Kennis vergaren van Ikebana (Japans bloemschikstijl), theorie en praktijk Project Onderwerp Onderdeel van een workshop tweedaagse in het kader van KKIG. Er komt een gastdocent theorie en praktijkles geven over de Japanse bloemsierkunst techniek, Ikebana. Op maandag 6 februari, 2,5 uur lang. In het praktijklokaal van het MBO bloem lokaal Deze tweedaagse zijn door de docenten Art en Bloem georganiseerd voor allen bloem en Art leerlingen. Doelstellingen Kennis vergaren van Ikebana (Japans bloemschikstijl), theorie en praktijk Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? De leerlingen hadden nog niet eerder kennis gemaakt met Ikebana. Dit is een bloemschikstijl waarvoor veel kennis voor nodig is. Het is een heel apart onderdeel van de bloemsierkunst richting. Trefwoorden 1.Ikebana 2.Janpans 3.Bloemschikken 4.Fakiersbed 5.Monnik Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas De leerlingen die zich op hebben gegeven voor deze workshop moesten zelf een fakierbedje aanschaffen (ongeveer 6 euro). School heeft een gastdocent benadert en ingehuurd. De leerlingen kregen de mogelijkheid om zich voor diverse workshops in te schrijven, waaronder deze. De les werd in het praktijkgedeelte van het leslokaal van het MBO gegeven. Gegevens school Naam School Edudelta College Plaats Barendrecht adres school c.joosen@edudelta.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum

147 Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De leerlingen konden zich inschrijven op deze workshop. Omdat de docente maximaal 15 leerlingen in de groep kon hebben was er dus een beperkte inschrijf mogelijkheid. De leerlingen brachten zelf een schaal van minimaal 20 cm doorsnede mee en een fakierbedje. De bloemen werden verzorgd door de gastdocente. De gastdocent gaf eerst uitleg over de geschiedenis, daarna de toepassing in de praktijk en vervolgens mochten de leerlingen zelf aan de slag. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Leerlingen moesten een fakierbedje aanschaffen Wat heb je allemaal moeten regelen Les was een onderdeel van een tweedaagse. Voor deze twee dagen zijn de andere lessen voor de leerlingen uit geroosterd. Gastdocent ingehuurd, zij verzorgde de materialen. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Schaal en fakierbedje meebrengen. Ikebana schikking maken Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Gastdocent Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Kosten gastdocent, kleine groepen per keer Kennis van ikebana, mooie fotos van de workshop resultaten. Verhalen op stage plaatsen leerlingen Past Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : KKIde klas wel, deze les niet Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Nee,leerlingen uit diverse jaren deden mee, zou herhaling worden. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Kijk uit dat de docent niet te diep ingaat op de geschiedenis Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja, C.joosen@edudelta.nl 147

148 148

149 MAAK JOUW KEUZE IN KLEUR Naam: Corrola Joosen Instelling: Edudelta College Barendrecht adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Maak jouw keuze in kleur Korte Omschrijving De leerlingen kennis laten maken met het gebruik van kleuren en de betekenis van kleuren in andere culturen/landen. Onderzoeken hoe ze deze kennis kunnen toepassen in hun leer- en werksituatie Project Onderwerp Er komt een gastdocente, Yvonne Sproet. Zij is kleurconsulente. Zij weet alles over de betekenis van kleur in diverse culturen. Zij komt naar de school, op maandag 6 februari, en geeft in het theorielokaal de les. De les neemt 2,5 uur in beslag. Eerst is er een groot gedeelte theorieles. Het overdragen van kennis. Daarna mogen de leerlingen zelf gaan experimenteren met kleuren. Wat doen de diverse kleuren met jouw uitstraling. Wat draag je als je op een bepaalde manier op iemand wilt overkomen. Tot slot wordt er in groepen gewerkt aan een kleuren analyse/ schema voor een bepaalde cultuur. Doelstellingen Meer kennis vergaren van kleurgebruik in andere culturen/ landen. Bewuster worden van het gebruik van kleur. Wat doet kleur met jou en wat doet het met andere? De verkregen kennis heel bewust gaan gebruiken om je doel te bereiken, bijvoorbeeld bij een opdrachtgever, inrichting van een woning of expositie. Maar ook om jezelf te presenteren. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? De leerlingen bloem en vormgever zijn heel veel met kleur bezig en leren alle kleurcontrasten toe te passen. Echter is er weinig informatie te vinden over kleur gebruik in andere culturen, in het huidige lesmateriaal. Wat voor ons een kleur is die vooral bij bruiloften wordt gebruikt (wit) is voor de Chinese bijvoorbeeld een rouwkleur. Zowel de bloem leerlingen als de vormgevers leerlingen werken veel in opdracht van opdrachtgevers. In dit multiculturele land is de kans groot dat er een opdracht wordt gegeven of een offerte wordt aangevraagd door een opdrachtgever met een afkomst van een andere cultuur. Trefwoorden 1.Kleur 2.Cultuur 3.Betekenis 4.Toepassing 5.Uitstraling Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Deze les is een onderdeel van een 2 daagse voor de vakgroep bloem en art. Deze dagen staan in het teken van KKIG. Tijdens deze dagen mogen de leerlingen 4 verschillende workshops volgen. Omdat er een gastdocent komt heb ik weinig voorbereidingen gehad. Mijn lokaal bestaat uit 2 delen, een theorie en een praktijklokaal. Yvonne, de gasdocent, geeft de les in het theorielokaal omdat zij graag gebruik wilt maken van het smartboard. De lessen van de leerlingen zijn deze 2 dagen uit geroosterd zodat iedereen deel kon nemen aan de workshops. Gegevens school Naam School Edudelta College Plaats Barendrecht adres school 149

150 Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Bijzonderheden De leerlingen hebben bijzonder genoten van deze workshop. De informatie werd op een open, spontane manier overgebracht. Er werden direct koppelingen gemaakt met het werk van de leerlingen zodat deze ook direct het nut van de workshop ervaarde. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Inhuren van de gastdocent, zij verzorgde de gehele les en alle materialen die nodig waren zoals lappen stof, spiegels en een boeiende powerpoint met geweldige foto s. Deze workshop was een onderdeel van een workshop tweedaagse, de leerlingen konden diverse workshops volgen tijdens deze twee dagen. Van te voren hebben de leerlingen een uitnodiging gehad en een inschrijf formulier voor de workshops (voorkeur aangeven). De docent heeft uiteindelijk de groepen gemaakt (zodat er in de gelijktijdig gegeven workshops ongeveer evenveel deelnemers zaten) De gasdocente heeft eerst informatie gegeven over kleur gebruik en de betekenis van kleur in het algemeen, in onze cultuur. Daarna is ze specifieker ingegaan op het gebruik van kleur in diverse andere culturen, en de betekenis van deze kleuren. Er is met de leerlingen gekeken waar er duidelijke verschillen waren en wat je hiermee kan doen. Ook naar de problemen die kunnen ontstaan als je de gebruiken en betekenissen niet weet. De leerlingen hebben in groepjes eenvoudige casus uitgewerkt zoals een bruidsboeket ontwerpen voor een Chinese vrouw, je kledingkleur bepalen voor een afspraak met een Surinaamse opdrachtgever etc. Tenslotte mochten de leerlingen hun eigen kleur ontdekken doormiddel van het passen van lappen voor de spiegel. Wat heb je allemaal moeten regelen Aanpassing van het rooster Gastdocent inhuren Uitnodiging voor leerlingen/ inschrijven voor de workshop Multiculturele hapjes Wat waren de activiteiten van de leerlingen Tijdens het theorie gedeelte werden ze er actief bij betrokken. Er werden direct koppelingen gemaakt naar hun werk. De leerlingen moesten met vragen en voorbeelden komen. Casus werden uitgewerkt in groepjes, de resultaten hiervan besproken. De leerlingen konden met allerlei lappen stof hun eigen kleuren bepalen. En kijken wat diverse kleuren voor effect had op hun uitstraling. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw 150

151 culturele diversiteitproject? : Gastdocent Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Kosten gastdocent Leerlingen gaan bewuster met kleur om en hebben meer respect/ begrip voor "rare" combinaties van kleding van mensen uit een andere cultuur. Past erin Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Goed te combineren met les over trends Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : C.joosen@edudelta.nl KRALEN UIT ZIMBABWE Naam: Top Corrola Joosen 151

152 Instelling: Edudelta College Barendrecht adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Kralen uit Zimbabwe Korte Omschrijving Kijken naar en beseffen hoe het maken van o.a. kralen van papier het leven van veel vrouwen en kinderen in landen als Zimbabwe een stuk minder zwaar kunnen maken. Wat wij hier doen als hobby is voor veel vrouwen en kinderen in landen als Zimbabwe een manier om te overleven en te ontsnappen aan de zware lichamelijke arbeid. Project Onderwerp De les was een onderdeel van een workshop tweedaagse die we in het kader van KKIG voor de MBO leerlingen bloem en art off Design hadden georganiseerd. Alle workshops stonden in het teken van KKIG. De leerlingen konden kiezen welke op welke workshop zij zich inschreven. Voor deze workshop heeft de school nagellak (blanke), saté prikkers en hobbylijm moeten aanschaffen. Verder diverse soorten en kleuren draden om de kralen aan te rijgen en sluitinkjes zodat de sieraden echt draagbaar werden. De gasdocente regelde de rest. De les werd gegeven in het theorie lokaal van het MBO bloem lokaal zodat de gastdocente het smartboard kon gebruiken om een filmpje te laten zien van de werkende vrouwen en kinderen in Afrika. Doelstellingen De leerlingen laten beseffen dat wat voor ons hobby is, voor een ander een middel kan zijn om te overleven, een toekomst op te bouwen. Waarderen wat we hier hebben en het benutten van materiaal wat we hebben ipv steeds iets nieuws aan te schaffen. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Er wordt gekeken hoe vrouwen en kinderen proberen een toekomst op te bouwen en inkomsten te vergaren met eenvoudige middelen. Materialen die wij doorgaans weggooien. Wat wij hier heel gewoon vinden (het kopen van een sieraad) kan een leven redden in een land als bijv. Zimbabwe. Internetadres project Trefwoorden 1.Zimbabwe 2.Kralen 3.papier 4.Afrika 5.Vrouwen en kinder arbeid Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas De les was een onderdeel van een workshop tweedaagse die we in het kader van KKIG voor de MBO leerlingen bloem en art off Design hadden georganiseerd. Alle workshops stonden in het teken van KKIG. De leerlingen konden kiezen welke op welke workshop zij zich inschreven. Voor deze workshop heeft de school nagellak (blanke), saté prikkers en hobbylijm moeten aanschaffen. Verder diverse soorten en kleuren draden om de kralen aan te rijgen en sluitinkjes zodat de sieraden echt draagbaar werden. De gasdocente regelde de rest. De les werd gegeven in het theorie lokaal van het MBO bloem lokaal zodat de gastdocente het smartboard kon gebruiken om een filmpje te laten zien van de werkende vrouwen en kinderen in Afrika. Gegevens school Naam School Edudelta College Plaats 152

153 Barendrecht adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Bijzonderheden Het was heel indrukwekkend voor de leerlingen! Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De les was een onderdeel van een workshop tweedaagse die we in het kader van KKIG voor de MBO leerlingen bloem en art off Design hadden georganiseerd. Alle workshops stonden in het teken van KKIG. De leerlingen konden kiezen welke op welke workshop zij zich inschreven. Dit deden ze door middel van een inschrijf formulier waarop ze hun voorkeur aankonden geven. De docent van de Art en Bloem groep heeft uiteindelijk de groepen samen gesteld zodat er in alle groepen ongeveer evenveel deelnemers zaten. De gasdocente regelde de rest. De les werd gegeven in het theorie lokaal van het MBO bloem lokaal zodat de gastdocente het smartboard kon gebruiken om een filmpje te laten zien van de werkende vrouwen en kinderen in Afrika. Er werd eerst naar het filmpje gekeken, nagepraat, vragen beantwoord en toen zelf aan de slag met het maken van kralen van pagina s uit oude tijdschriften. Door het gebruik van malletjes (docent verzorgd) konden er verschillende vormen kralen gemaakt worden. De kralen werden aan een gekleurde draad geregen en tenslotte werd er een slotje aangezet zodat de ketting of armband ook echt draagbaar was. Als afsluiting heeft de docent de les geanalyseerd met de groep. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Gastdocent heeft mallen gemaakt zodat het de leerlingen ook daadwerkelijk zou lukken mooie kralen te maken. Wat heb je allemaal moeten regelen Deze workshop was een onderdeel van een tweedaagse. Voor deze twee dagen was het rooster aangepast, de andere lessen uit geroosterd. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Van oud, gekleurd papier, zelf kralen maken. Dit werd een ketting of armband. Hierdoor besefte hoe tijdrovend dit werk is. Maar het resultaat was geweldig! Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw 153

154 culturele diversiteitproject? : was op vrijwillige basis, sieraden zijn echt draagbaar Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : geen Leerlingen zijn spontaan zelf meer sieraden gaan maken en uitgedeeld aan andere leerlingen Past erin Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Leuk om de sieraden te verkopen of uit te delen met een opendag Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : c.joosen@edudelta.nl SPELEN MET TEKSTEN Naam: Top Corrola Joosen 154

155 Instelling: Edudelta College Barendrecht adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Spelen met teksten Korte Omschrijving Laten ervaren dat andere klanken, klanken uit andere talen een eigen charme hebben. Vaak wordt het als storend ervaren als allochtonen in hun eigen taal communiceren. Project Onderwerp Gastdocent F. Goudbeek 6 februari F. Goudbeek is een Dj en geeft tevens trainingen op locaties. Er is gekeken naar teksten in liedjes, in gedichten, in boeken, sms taal etc. Waarom pakt de ene tekst je meteen en de andere tekst niet. Daarna leerlingen zelf aan de slag gegaan met teksten met als eind resultaat loesje teksten op een poster. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Er werd gekeken waarom taal soms als iets heel moois ervaren kan worden en soms een storend karakter heeft. Bewust wording van taalgebruik. Wat zingen we nu eigenlijk in die leuke top 40 liedjes. Luisteren naar diverse klanken en manier van uitspraak in verschillende talen. Trefwoorden taal, tekst, cultuur, top 40, loesje Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas De les was een onderdeel van een workshop tweedaagse die we in het kader van KKIG voor de MBO leerlingen bloem en art off Design hadden georganiseerd. Alle workshops stonden in het teken van KKIG. De leerlingen konden kiezen welke op welke workshop zij zich inschreven. Voor deze workshop heeft de school papier, stiften en tijdschriften verzorgd. Andere materialen bracht de gastdocent mee. De gasdocente regelde de gehele les. Deze les werd gegeven in het theorie lokaal van het MBO bloem lokaal zodat de gastdocent het smartboard kon gebruiken om een filmpje te laten zien en muziek te laten beluisteren. Gegevens school Naam School Edudelta College Barendrecht Plaats Barendrecht adres school c.joosen@edudelta.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum

156 Bijzonderheden Bijzonder leuk om te ervaren hoe leerlingen op kunnen gaan in muziek (wat voor soort muziek dit dan ook is) Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De les was een onderdeel van een workshop tweedaagse die we in het kader van KKIG voor de MBO leerlingen bloem en art off Design hadden georganiseerd. Alle workshops stonden in het teken van KKIG. De leerlingen konden kiezen welke op welke workshop zij zich inschreven. Dit deden ze door middel van een inschrijf formulier waarop ze hun voorkeur aankonden geven. De docent van de Art en Bloem groep heeft uiteindelijk de groepen samen gesteld zodat er in alle groepen ongeveer evenveel deelnemers zaten. De gasdocente regelde de rest. De les werd gegeven in het theorie lokaal van het MBO bloem lokaal zodat de gastdocente het smartboard kon gebruiken om een filmpje te laten zien en muziek te kunnen beluisteren. De docent begon eerst met top 40 muziek die wel bekend was bij de leerlingen. Dit doorbrak meteen de gene. Samen met de docent is er gekeken en geluisterd wat er nu eigenlijk precies gezegd (gezongen ) werd, wat hilarische taferelen opleverde. Langzaam is er overgegaan op Afrikaanse muziek, muziek uit Azie en Suriname. Ook werd er gekeken naar tekstgebruik in sms berichten, media, gedichten en boeken. Aansluitend hebben de leerlingen in groepjes zelf een pakkende tekst moeten verzinnen zodat we een aantal mooie loesje poster hebben hangen in het lokaal. Als afsluiting heeft de docent de les geanalyseerd met de groep. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Gastdocent regelen alles Wat heb je allemaal moeten regelen Deze workshop was een onderdeel van een tweedaagse. Voor deze twee dagen was het rooster aangepast, de andere lessen uit geroosterd. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Actief luisteren en meedoen, zelf loesje posters maken Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Diverse groepen werkte samen die normaal niet samen in 1 klas zitten. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Het is moeilijk om met de hele groep te werken omdat we BBL en BOL leerlingen hebben. begrip voor andere gewoonte Past er binnen Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Zeker! Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja, in een ander jasje omdat er deels dezelfde leerlingen aan deelnemen 156

157 Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Door het project wat ik heb uitgevoerd, heb ik collega's op ideeën gebracht en zijn ze zelf aan de slag gegaan met een project. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Een gastdocent maakt het net iets specialer Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : C.joosen@edudelta.nl TEKSTEN MET KARAKTER Naam: Corrola Joosen Instelling: Edudelta College Barendrecht Top 157

158 adres: Telefoonnummer: Algemene Gegevens Titel Teksten met karakter Korte Omschrijving Leerlingen laten inzien dat hoe je iets (jezelf?) weg zet van belang kan zijn op hoe andere het kunnen interpreteren. Daarnaast kijken we of uitstraling, uitspraak en het bedoelde bij elkaar past. Project Onderwerp Gastdocent O. Poseisz (kunstenaar) 6 februari Er wordt gekeken naar het karakter van een tekst. Schrijf je het woord boos heel sierlijk dan zal het anders overkomen dan wanneer je dit woord heel hard en strak schrijft. Er wordt geoefend met verschillende lettertypes. Daarna wordt de vertaling gemaakt naar andere culturen. Bijvoorbeeld naar de Arabische en Chinese tekens. Tenslotte wordt er een koppeling gemaakt naar de manier waarop de leerlingen zich presenteren (wat ze willen uitstralen, zeggen). Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Combi tekst en presentatie van jezelf Trefwoorden tekst, Chinese, Arabisch, karakter, cultuur Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas De les was een onderdeel van een workshop tweedaagse die we in het kader van KKIG voor de MBO leerlingen bloem en art off Design hadden georganiseerd. Alle workshops stonden in het teken van KKIG. De leerlingen konden kiezen welke op welke workshop zij zich inschreven. Voor deze workshop heeft de school het praktijklokaal ter beschikking gesteld, papier, verf en stiften. Gegevens school Naam School Edudelta College Barendrecht Plaats Barendrecht adres school c.joosen@edudelta.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Uitvoering 158

159 Hoe heb je het uitgevoerd De les was een onderdeel van een workshop tweedaagse die we in het kader van KKIG voor de MBO leerlingen bloem en art off Design hadden georganiseerd. Alle workshops stonden in het teken van KKIG. De leerlingen konden kiezen op welke workshop zij zich inschreven. Er wordt gekeken naar het karakter van een tekst. Dit werd gedaan met voornamelijk graffiti letters en teksten. Maar teksten van posters of aanplakbiljetten. Er wordt geoefend met verschillende lettertypes. Daarna wordt de vertaling gemaakt naar andere culturen. Bijvoorbeeld naar de Arabische en Chinese tekens. Tenslotte wordt er een koppeling gemaakt naar de manier waarop de leerlingen zich presenteren (wat ze willen uitstralen, zeggen). Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Gastdocent regelde alles, lokaal beschikbaar gesteld en papier, stiften en verf. Wat heb je allemaal moeten regelen Deze workshop was een onderdeel van een tweedaagse. Voor deze twee dagen was het rooster aangepast, de andere lessen uit geroosterd. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Ze luisterde naar de uitleg maar waren vooral zelf praktisch bezig met oefenen van verschillende stijlen en de uitstraling hiervan. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Door gastdocent veel info gekregen Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : samenstelling van de diversiteit binnen de groepen, werkte soms rommelig Meer begrip voor elkaar Past erin Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Een gastdocent maakt het net iets specialer Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : c.joosen@edudelta.nl 159

160 160

161 OOGGETUIGE UIT DE OORLOG NEDERLANDS INDIE Naam: Corrola Joosen Instelling: Edudelta College Barendrecht adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Ooggetuige uit de oorlog Nederlands Indië Korte Omschrijving Er komt een gastspreker die als kind zelf de oorlog heeft meegemaakt. Zij vertelt hierbij hoe het is om van haar vrijheid te worden beroofd. Daarnaast word de link gelegd met immigratie naar Nederland. Hoe is het als je als immigrant naar Nederland komt. Hoe voelt dit. Project Onderwerp De studenten krijgen een presentatie van een gastspreker van Stichting Gastdocenten WOII Werkgroep Zuidoost. Tijdens deze presentatie zullen zij een discussie voeren over meerdere onderwerpen. Dit kan bijvoorbeeld vrijheidsberoving zijn, voedselschaarste en immigratie. Na de presentatie gaan de studenten nog een opdracht uitvoeren die hun inzicht geven over de hoeveelheid immigranten en moeten zij in het kort hun mening vertellen over de onderwerpen die besproken zijn tijdens de gastles. Doelstellingen Een ooggetuige kan op onvervangbare wijze een beeld oproepen van het verleden en daarmee een menselijke dimensie geven aan het geschiedenisonderwijs. In de persoon van een ooggetuige wordt het verleden van de oorlog voor jongeren werkelijkheid. Zo wordt de geschiedenis met het heden verbonden en krijgt de actualiteit van vooroordeel en discriminatie een historische achtergrond. Discriminatie is vaak de oorzaak van te weinig kennis en begrip van diversiteit. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Er wordt stil gestaan bij de oorlog in Nederlands Indië. Dit is vaak een onderbelicht onderwerp. Daarnaast kan er hierdoor goed een koppeling gelegd worden tussen oorlogen en vluchtelingen/immigranten. Trefwoorden 1.immigratie 2.oorlog 3.voeding 4.gaststpreker 5.honger Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Uitnodigen van een gastspreker Reserveren van een lokaal en het reserveren van het openleercentrum Gegevens school Naam School Edudelta College Plaats Barendrecht adres school Homepage school Telefoonnummer school

162 Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden Het was heel indrukwekkend voor de leerlingen! Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd De les was een onderdeel van het van burgerschap. Het project KKIG ligt naar mijn mening dan ook erg dicht tegen het burgerschap aan. Als eerste zal je de studenten moeten voorbereiding op de komst van de gastspreker. Er komen namelijk zeer indrukwekkende verhalen naar voren waar studenten van kunnen schrikken. Daarnaast is het noodzakelijk de gasstspreker duidelijk te vertellen welke doelgroep je mee te maken hebt. Tijdens de les van de gastspreker is het verstandig dit te laten gaan je kunt zo af en toe in de juiste richting sturen. Na de presentatie kan de opdracht in laten vullen op de computer. Deze moet je direct na het invullen bespreken. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? De gastspreker Wat heb je allemaal moeten regelen De gastspreker Wat waren de activiteiten van de leerlingen Discussie voeren Opdracht maken Onderwijsleergesprek voeren Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en was er onmiddellijk enthousiast over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Gastdocent Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Heftig onderwerp, maar niet echt een knelpunt begrip bij de leerlingen Past erin Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een 162

163 project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Let op dat er goede begeleiding is voor de leerlibgen, sommige kunnen het als heel heftig ervaren Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : c.joosen@edudelta.nl Bij dit project is een lesbrief beschikbaar, met de volgende vragen voor de leerlingen: 1. Hoeveel inwoners telt Nederland? 2. Hoeveel daarvan worden gerekend tot de allochtonen (niet-westers) en hoeveel tot de autochtonen? 3. Wat verstaat het CBS eigenlijk onder een niet-westerse allochtonen? 4. Welk nieuws brengt het CBS over onze bevolkingsgroei? Neemt die af of toe? En waarom vooral? 5. Wat zijn de vier grootste allochtone doelgroepen en hoe groot zijn die groepen? 6. Geef in het kort aan wanneer deze groepen naar Nederland kwamen en wat hun migratiemotieven waren. Deze informatie staat niet op de site van het CBS, dus zal je via een andere bron moeten vinden. 7. Geef in een kort verslag (1a4)weer hoe jij denkt over discriminatie in de Tweede Wereldoorlog en nu! 163

164 KOM IN DE KERK (bezoek synagoge) Naam: Cees Verhage Instelling: Edudelta College Middelharnis adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Kom in de kerk (bezoek synagoge) Korte Omschrijving Kennis te maken met kerkarchitectuur en het Jodendom. De meeste studenten hebben ervaring met kerken in privésituatie maar minimale kennis van geschiedenis en de verschillen aan diversiteit tussen geloven. Project Onderwerp Religie Doelstellingen De student kan uitleg geven over de rituelen binnen een synagoge. De student kan de grondbeginselen van het Jodendom benoemen Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? In onze multiculturele samenleving hebben we te maken met een diversiteit aan geloven. Deze excursie geeft de mogelijkheid om iets over religie te delen en te respecteren door een synagoge te bezoeken. Internetadres project Trefwoorden 1. Religie, Diversiteit geloven, Joden, Synagoge Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Op afspraak kan men in groepen van zo n 10 tot 35 personen een rondleiding krijgen waarbij onder meer aandacht wordt besteed aan de geschiedenis van het gebouw, de inrichting en joodse gebruiken. De rondleidingen worden gegeven door een vrijwilliger. Bij de synagoge in Sliedrecht geldt voor groepen uit het onderwijs een gereduceerde regeling ( 1,-- per student). Tijdens of na de rondleiding kunnen de vragen op het werkblad (wordt door de school aangeleverd) worden ingevuld. Gegevens school Naam School Edudelta College Middelharnis Plaats Sommelsdijk adres school k.verhage@edudelta.nl Homepage school Telefoonnummer school

165 Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Een datum en tijdstip gepland in overleg met het management Edudelta en mevrouw Greet Zijlstra(rondleiding Sliedrecht), telefoon: of per Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Voor deze excursie is een werkblad ontwikkeld om de studenten sturing te geven. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De studenten zitten bij de uitleg op een centrale plaats binnen de synagoge. De studenten hebben de regels van de school en het Joodse geloof te accepteren. Keppeltje is niet verplicht wel aanbevolen. Na de uitleg kunnen ze vrij door het gebouw rondlopen en het werkblad invullen Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie - via het artikel in Groen Onderwijs Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Het discussiëren en het zien heeft het meest bijgedragen aan het behaalde resultaat Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Vooroordelen van de leerlingen We proberen een open houding te crëeren waar alle geloven gerespecteerd worden. Jammer genoeg ernaast Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Nee, deze activiteit niet. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Nee, we willen dit jaar een Rooms katholieke kerk bezoeken. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Jazeker. Dit geeft de mogelijkheid om de activiteiten meer aan te kleden. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Maak een afspraak met een medewerker van de Synagoge. Voor 1 euro p.p krijg je een fantastische rondleiding. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Jazeker, Bel en vraag naar Cees Verhage Bij dit project is een werkblad voor de leerlingen beschikbaar. 165

166 DE MULTICULTURELE SAMENLEVING IN ROTTERDAM ZUID Naam: Cees Verhage Instelling: Edudelta College Middelharnis adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel De multiculturele samenleving in de Rotterdam Zuid Korte Omschrijving Kennis te maken met de leefwijze van allochtonen binnen een stad als Rotterdam. Project Onderwerp Wandeling door de Afrikaanderwijk Rotterdam (studenten + docent) Sfeer proeven en theedrinken in het Turks theehuis Obba. In dit restaurant krijgen de studenten uitleg over verschillende gebruiken. Ook is er gelegenheid om een waterpijp te roken. Eventueel bezoek zwarte school Het invullen van het werkblad tijdens de excursie Doelstellingen Kennis te maken met de leefwijze van allochtonen binnen een stad als Rotterdam. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? In onze multiculturele samenleving hebben we te maken met een diversiteit aan culturen. Deze excursie geeft de mogelijkheid om te kijken en te luisteren en vooroordelen weg te nemen. Voor sommige studenten gaat er een wereld open. Internetadres project Trefwoorden Multiculturele samenleving, diversiteit aan culturen,thurks theehuis, culturele wandeling Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas De wandeling in de buurt van het Afrikaanderplein. Op afspraak kan men bij Obba, in groepen, uitleg krijgen over de Turkse theecultuur Obba, Hillelaan 2, Rotterdam, tel Tijdens of na de rondleiding kunnen de vragen op het werkblad worden ingevuld. Gegevens school Naam School Edudelta College Middelharnis Plaats Sommelsdijk adres school k.verhage@edudelta.nl Homepage school Telefoonnummer school Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Een datum en tijdstip gepland in overleg met het management Edudelta en Obba 166

167 Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Voor deze excursie is een werkblad ontwikkeld om de studenten sturing te geven. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Wandelen door de Afikaanderwijk. Bij Obba zitten de studenten op een centrale plaats Tijdens de excursie kunnen de studenten het werkblad invullen Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie - via het artikel in Groen Onderwijs - via het Kies Kleur in Groen magazine Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er wel eens van gehoord en had behoefte om me er verder in te verdiepen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Samen met jongeren vooroordelen ontmaskeren. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Gedrag en vooroordelen van sommige leerlingen Een andere kijk op "buitenlanders" helaas ernaast Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : nee Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Jazeker Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Jazeker, het geeft je meer mogelijkheden. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : De leerlingen goed voorbereiden en duidelijke regels stellen. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Bellen vragen naar Cees Verhage Bij dit project is een werkblad voor de leerlingen beschikbaar. 167

168 BEZOEK KAMP VUGHT Naam: Cees Verhage Instelling: Edudelta College Middelharnis adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Bezoek Kamp Vught Korte Omschrijving Kennis te maken met wat mensen elkaar aan kunnen doen Project Onderwerp Veel studenten hebben minimale kennis over de deportatie van Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Om dit beter te begrijpen is een wandeling door kamp Vught en een bezoek aan executieplaats een leerzame excursie. Doelstellingen De student kan uitleg geven over het leven in een concentratiekamp. De student neemt kennis over de ethiek rondom dit onderwerp Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Deze excursie geeft de mogelijkheid om eens stil te staan bij deze afschuwelijke plaats waar vele mensen gedood en weggevoerd zijn. De studenten houden zich bezig met wat goed en kwaad is. In het gewone dagelijkse leven nemen mensen allerlei beslissingen. De vraag naar de goede keuze, blijkt soms eenvoudig, maar is vaak ook heel moeilijk te beantwoorden. Internetadres project Trefwoorden Concentratiekamp, ethiek, Joden Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Op afspraak kan men in groepen rondwandelen in het kamp. Een rondleiding is in dit geval niet nodig omdat de studenten tijdens het bezoek een werkblad moeten invullen. Na het kampbezoek wordt er in het naastgelegen bos de executieplaats opgezocht. Het kamp vraagt een vrijwillige bijdrage om zo de kosten te kunnen dekken. Gegevens school Naam School Edudelta College Middelharnis Plaats Sommelsdijk adres school Homepage school Telefoonnummer school

169 Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Een datum en tijdstip gepland in overleg met het management Edudelta en Kamp Vught, Lunettenlaan 600, Vught, Tel Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Voor deze excursie is een werkblad ontwikkeld om de studenten sturing te geven-. De studenten hebben als voorbereiding de film Retourtje Sachsenhausen gezien. Wat heb je allemaal moeten regelen Na het bezoek hebben de studenten een wandeling door de Drunense duinen gemaakt om de excursie rustig af te sluiten. Wat waren de activiteiten van de leerlingen Tijdens de excursie kunnen de studenten het werkblad invullen. Belangrijk is om elkaars meningen te respecteren. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de projectleider van Kies Kleur in Groen op mijn locatie - via het artikel in Groen Onderwijs Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, mijn leerlingen zijn meer intercultureel competent Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Dit activiteit geeft een enorme inpact op de leerlingen. Ze worden 'stilgezet'wat mensen elkaar kunnen aandoen. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : De grote afstand van school naar kamp Vught Jammer genoeg ernaast Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Nee Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Nee, dan zijn er weer andere Kies Kleur activiteiten georganiseerd. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Jazeker, Je kunt door de extra gelden de activiteiten wat meer'aankleden'. Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Goede voorbereiding. (discussiëren, film ect) Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Bellen en vragen naar Cees Verhage Bij dit project is een werkblad voor de leerlingen beschikbaar. 169

170 DE WERELD IN DE KLAS Naam: Astrid van den Heuvel Instelling: WUR adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel De Wereld in de klas Korte Omschrijving Internationale studenten die gastcolleges geven op voortgezet onderwijs (HAVO, VWO, Atheneum) Project Onderwerp 5 studenten doen een onderzoek naar de mogelijkheden om gastcolleges te kunnen geven op scholen. Doelstellingen Kinderen/leerlingen krijgen door de gastcolleges een breder wereldbeeld over actuele sociale en omgevingsthema's Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Wageningen universiteit houdt zich bezig met Life Sciences, veel thema's zijn heel erg actueel. De internationale student kan veel vertellen over deze thema's tesamen met zijn/haar kennis over het eigen land. Dus content en levensverhaal koppelen. De gastcolleges worden ingebed in lessen die hierbij aansluiten, bijvoorbeeld biologie. Trefwoorden diversiteit, wereldbeeld, leren van elkaar Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas 5 studenten doen onderzoek naar de behoeften en haalbaarheid van dit idee. Gegevens school Naam School Wageningen Universiteit Plaats Wageningen adres school Astridvandenheuvel@wur.nl Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum 6-7- Bijzonderheden het bijkomend voordeel is dat de internationale studenten die uiteindelijk de gastcolleges gaan geven een onkostenvergoeding hiervoor krijgen. 170

171 Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Bij de universiteit werken we met ACT (academic consultancy training). Elke student moet een ACT doen, met een groepje studenten doen ze een onderzoek alszijnde consultant. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? ACT voorstel schrijven, ACT studenten begeleiden Wat heb je allemaal moeten regelen ACT studenten in contact gebracht met contactpersonen intern en extern Wat waren de activiteiten van de leerlingen onderzoek doen naar geinteresseerde scholen, flyer maken, proefles houden, format maken voor les, database maken met schoolinformatie Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - via de community van Kies Kleur in Groen Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er veel over gehoord en ben ook betrokken geweest bij het vestigingsplan van Kies Kleur in Groen Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : internationale leerlingen van Wageningen University geven gastcolleges aan leerlingen HAVO/VWO in de regio t.a.v. life sciences. Tevens een koppeling met de culturele achtergrond van de gastdocent. Bijvoorbeeld een gastcollege over "waste management", waarbij de WU student ook verteld hoe men omgaat met afval in het land van herkomst van deze WU student. Meerdere doelen bereikt: de kinderen leren over verschillende culturen, leren over de studies binnen Wageningen UR (verlagen drempel om bij WU te studeren) en de internationale studenten doen lesvaardigheid op en krijgen een onkostenvergoeding. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : In contact komen met de scholen, net voor de zomervakantie. Nagaan welke thema's passen in het lesprogramma. Vervolg geven aan dit project. * meer kennis over maatschappelijke thema's in combinatie met kennis over culturen. * meer kennis over Wageningen University als aantrekkelijke universiteit om te studeren * internationale studenten doen kennis op over het Nederlandse onderwijssysteem (integratie in de Nederlandse cultuur). Het praktisch Engels leren past in het curriculum van de middelbare scholen. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Ja, wordt groter uitgezet samen met een NGO St. Otherwise. Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : ja, als een continue proces van vraag en aanbod matching, hopelijk op termijn digitaal. Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : dit is een omgekeerde kies kleur in de klas; zal elders wellicht moeilijker zijn. Misschien is het wel mogelijk dat Wageningen University ook gastcolleges kan geven aan AOC's. Hiervoor zal contact opgenomen worden met een contactpersoon van de AOC uit KKIG. 171

172 Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : ja telefonisch Bij dit project is een uitgebreid rapport beschikbaar, opgesteld door de studenten over lesgeven aan leerlingen op het middelbaar onderwijs. Tevens is beschikbaar een hand-out met aanbevelingen. 172

173 CULTUURLES: WOONWAGENBEWONERS Naam: Marijke van Krimpen Instelling: STOAS Hogeschool adres: Telefoonnummer: Top Algemene Gegevens Titel Cultuurles: Woonwagenbewoners Korte Omschrijving Wanneer er op uw school lln uit verschillend milieus komen, en onder andere van een woonwagenkamp, kan deze les erg interessant zijn. Project Onderwerp Woonwagenbewoners, zigeuners en vooroordelen Doelstellingen Ik wil de leerlingen in laten zien dat er verschillende soorten mensen in de samenleving zijn. Zij mogen op zichzelf reflecteren bij welk 'soort' mensen ze zich het best thuis voelen en waarom. Ik wil de vooroordelen over diverse etnische groepen bespreken en ook de vooroordelen helder maken door ze op mezelf en de lln te betrekken. Dit alles in een veilige en open sfeer. Wat is het vernieuwende karakter van het project voor uw eigen onderwijs? Het is een vernieuwend onderwerp dat door de powerpoint en het korte toneelstuk een interactief karakter krijgt. Bij mij was het een ongedwongen les, en na afloop was ik echt dik tevreden. Trefwoorden Cultuurverschil, woonwagenbewoners, kampers, zigeuners, vooroordelen Welke voorbereiding heb je moeten uitvoeren om te kunnen beginnen met Kies Kleur In De Klas Ik heb de lessen gevolgd op het Stoas College in Wageningen, met collega's gebrainstormd, en me uiteindelijk verdiept in de woonwagenbewoners. Gegevens school Naam School GSG Het Segment Plaats Gouda adres school Homepage school Telefoonnummer school Geplande startdatum Geplande einddatum Bijzonderheden 173

174 Wanneer mogelijk sluit een bezoek aan een woonwagenkamp naadloos aan bij deze les. Uitvoering Hoe heb je het uitgevoerd Ik heb gekozen om deze les te geven in een groep derdejaars leerlingen. In deze groep zitten lln uit diverse milieus, waaronder ook een jongen van het kamp. Wat heb je moeten organiseren om het uit te voeren? Lesmateriaal klaarleggen, leerlingen voorbereiden, collega inschakelen om toneeelstuk mee te doen, achtergrondmuziekje klaarzetten: Wat heb je allemaal moeten regelen Ik heb de les gemaakt met een aansuitende PowerPoint presentatie. Voor het toneelstuk heb ik wat assecoires (Pet, stropdas, blingbing) geregeld. Wat waren de activiteiten van de leerlingen De leerlingen zaten aan tafel en werden vooral betrokken in het geven van hun antwoorden en meningen. Antwoorden evaluatie Hoe bent u op de hoogte gekomen van het bestaan van Kies Kleur in de Klas? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - anders, nl - Via Stoas Hogeschool Toen u met dit culturele diversiteitproject begon, wat was toen uw houding t.o.v. Kies Kleur in Groen? : ik had er nog nooit van gehoord en had er nog geen mening over Heeft u met dit culturele diversiteitproject een volgende stap gezet op het gebied van Kies Kleur in Groen in de lessituatie? (Meerdere antwoorden mogelijk) : - ja, ik heb een andere visie ontwikkeld op het gebied van culturele diversiteit en hecht er belang aan - ja, ik ben meer intercultureel competent - ja, er is een meer open en stimulerende karakter gegeven aan een multiculturele leeromgeving Welke omstandigheden in de klas hebben het meest bijgedragen aan de behaalde resultaten van uw culturele diversiteitproject? : Door een les als deze te ontwikkelen en uit te voeren. Welke knelpunten hebben het meest belemmerend gewerkt bij de uitvoering van uw culturele diversiteitproject? : Geen Kies kleur in de klas is nu bij mij bekend. Het is iets ernaast wat wanneer het actueel is erbij gepakt wordt. Gaat het deel uitmaken van een jaarplan? : Nee Overweegt u het culturele diversiteitsproject opnieuw uit te voeren volgend schooljaar? : Ja Als u volgend jaar weer voor Kies Kleur in de Klas projecten kunt indienen, overweegt u dan weer een project in te dienen? : Ja Wat heeft uw culturele diversiteitproject teweeg gebracht bij collega's? : - Mijn collega's weten dat ik dit project heb uitgevoerd en waren enthousiast. Welke tips heeft u voor anderen die uw project op hun eigen school willen uitvoeren? : Houd het klein zoals het is, het levert -met de juiste lln in de groep- al voldoende op. Kunnen zij contact met u opnemen en zo ja, op welke wijze? : Ja via mvankrimpen@segmentgouda.nl 174

175 Bij dit project is een powerpointpresentatie beschikbaar en een invulblad voor de leerlingen. 175