Klantgericht en flexibel. Minkels lanceert Next Generation Cold Corridor. Emerson en IBM integreren DCIM en ITSM. Ronald Kok, All IT Rooms: markt

Transcriptie

1 markt Minkels lanceert Next Generation Cold Corridor trend Emerson en IBM integreren DCIM en ITSM Ronald Kok, All IT Rooms: Klantgericht en flexibel dcw maart 2013 in samenwerking met: advancing information transport systems

2 SMAR TER Data Center InfrastruCture. We re In It. Our unique R&D relationships with the world s leading active equipment vendors help anticipate your future connectivity requirements. Our investment in local resources delivers face-to-face technical support where you need it, when you need it, even for multi-national roll outs. So, for an agile and efficient data center, choose TE Connectivity. NEW! netpodium rack system & universal Connectivity Platform (ucp): Ideal for mixed media data center environments Plug & play copper and fiber systems in one panel Save time and space through increased rack efficiency Utilize free space alongside, above and below the 19 envelope For applications up to 100G Reduced installation times due to tool-less fasteners High density cable management & bend radius protection KRONE incorporating AMP NETCONNECT and KRONE every COnneCtIOn COunts Rietveldenweg 32, 5222 AR s-hertogenbosch Bnl.netconnect@te.com

3 dcw colofon datacenterworks is hét vakblad over de technische infrastruc tuur van datacenters. jaargang 6, maart 2013, nr. 3 datacenterworks verschijnt tienmaal per jaar. toezending geschiedt op abonnement basis en controlled circulation. hoofdredacteur/uitgever robbert hoeffnagel telefoon +31 (6) robbert@fenceworks.nl eindredacteur Marjan van Hoorn postadres redactie maredijk 17, 2316 vr leiden telefoon administratie@fenceworks.nl advertentie-exploitatie hans potharst Commercieel Directeur telefoon +31 (6) hans@fenceworks.nl telefoon +31 (0) vormgeving laura willemsen graf isch ontwerp druk control media kopij kan worden ingezonden in overleg met de redactie. geplaatste artikelen vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie. de redactie noch de uitgever aanvaarden enige aansprakelijkheid voor de inhoud van artikelen van derden, ingezonden mededelingen, advertenties en de juistheid van genoemde data en prijzen. fotokopie en overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk op welke wijze dan ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder vermelding van: overgenomen uit datacenterworks, vakblad over de technische infrastructuur van datacenters, met vermelding van de jaargang en het nummer. datacenterworks is een uitgave van fenceworks bv Een systeembeheerder die werkzaam was op de IT-afdeling van een grote Nederlandse bank vertelde mij jaren geleden eens een verhaal over het beheer van servers. Het speelde begin jaren tachtig en de man was overduidelijk een oude rot in het vak. Maar ook door de wol geverfde IT ers raken soms het spoor bijster. Zo kon het gebeuren dat de IT-afdeling van deze bank om de zoveel tijd een inventarisatie maakte van de servers die in het Amsterdamse datacenter stonden opgesteld. We hadden het over toen het rekencentrum en de apparatuur stond letterlijk overal en nergens opgesteld. Maar wat nu precies waar stond... tja, dat was niet altijd even duidelijk. Dus ging men af en toe met kladblok en pen door de zalen. Soms kwam men dan kleine kamertjes tegen waarin apparatuur stond die men nu niet direct kon thuis brengen. De server draaide kennelijk al jaren keurig mee; bij nader onderzoek bleek er dagelijks een back-up te worden gemaakt enzovoort, enzovoort. Maar welke applicatie er nu precies op draaide en minstens zo belangrijk welke gebruikers hiermee werkten was veel minder duidelijk. Soms kwam men er niet uit. En dan resteerde vaak maar één radicale oplossing: de stekker eruit. Gevaarlijk, hoor ik u denken. Maar het was een hele bewuste keuze. Want vaak was dit de enige manier om te ontdekken wie die applicatie gebruikte. Bizar genoeg duurde het vervolgens soms vele maanden voordat ergens in de bank iemand begon te piepen. Dan had men eindelijk de gebruiker gevonden. En kon worden bepaald of de server opnieuw moest worden aangezet. Ik moest aan dit verhaal denken naar aanleiding van het interview met Rob Suijkerbuijk van Raritan in deze editie van DatacenterWorks. HIj vertelt hierin onder andere over de oplossing voor intelligent asset tracking die deze firma in zijn leveringsprogramma heeft. Dit systeem werkt met magnetische tags die aan IT-apparatuur kan worden bevestigd, zodat we weten wat een computerzaal wordt binnen gebracht en wat er weer uitgaat. Suijkerbuijk geeft duidelijk de voorkeur aan deze magnetische tags boven Rfid. Zijn redenatie: we willen niet alleen weten wat er in- en uitgaat (wat met Rfid mogelijk is), maar ook waar een IT-apparaat in een rack wordt geplaatst. Alleen dan weten we welke rackposities gevuld en welke nog vrij zijn. Dat is een wereld van verschil met de situatie die de systeembeheerder van die Nederlandse bank mij destijds vertelde. Wat mij betreft een duidelijk teken dat we de zaken binnen het datacenter steeds beter onder controle krijgen. Robbert Hoeffnagel Assets dcw maart redactioneel 3

4

5 Inhoud trend 6 22 comeback voor vloeistofkoeling Een techniek die in de mainframetijd erg populair was, lijkt aan een comeback bezig te zijn: koelen met vloeistof. Een aantal bedrijven is met nieuwe oplossingen op de markt gekomen, waarbij het motto koelen bij de bron soms wel erg letterlijk wordt genomen. Bij sommige oplossingen worden servers namelijk geheel in de koelingsvloeistof geplaatst. datacentermanagement emerson en ibm combineren trellis en tivoli Emerson Network Power combineert de mogelijkheden van zijn Trellis-platform met de IT-servicemanagementsoftware van IBM. Volgens het concern zorgt deze combinatie voor significante optimalisatiemogelijkheden voor datacenters. De geïntegreerde oplossing voor DCIM (datacenter infrastructuurmanagement) biedt een betere energie- en operationele efficiëntie en IT-servicedelivery. koeling 14 minkels lanceert next generation cold corridor Minkels, onderdeel van het beursgenoteerde Legrand, introduceert de Next Generation Cold Corridor. Een aisle-containmentoplossing om warme en koude luchtstromen op energie-efficiënte wijze van elkaar te scheiden, maar dan met een sterk modulair karakter en dus zeer flexibel in te richten. De integratie van klantervaringen zorgt daarnaast voor een uitgebreid keuzepakket aan modulair opgebouwde functionaliteiten. technologie 28 rob suijkerbuijk van raritan: het verschil zit m vaak in de details Veel producten in het datacenter lijken als twee druppels water op elkaar. Toch zijn er vaak kleine, maar belangrijke verschillen aan te wijzen, aldus Rob Suijkerbuijk van Raritan. Juist dat soort details bepalen in de regel of een datacentermanager tevreden is met een product. Dat is dan ook precies de reden waarom wij bij productontwikkeling heel nauw samenwerken met onze klanten. Zodat wij heel nadrukkelijk kunnen inspelen op hun vaak heel specifieke eisen en wensen. energievoorzieining 18 socomec eist aandeel nederlandse ups-markt op Het Franse Socomec is een snelle groeier op de Nederlandse markt voor ups (uninterruptible power supplies). Een andere manier van werken en aandacht voor Klant en Kwaliteit hebben ervoor gezorgd dat Socomec binnen enkele jaren tijd is uitgegroeid van een relatieve onbekende tot een gevestigde naam op de markt. praktijk 20 oskomera scoort met duurzame kwaliteit Van oorsprong is Oskomera Group een familiebedrijf met wortels in de metaalbewerking, staalbouw en productie van gevel- en draagconstructies. Oskomera groeide uit tot een internationaal succesvol technisch dienstverlener op het gebied van staal, aluminium, glas en zonnepanelen. Zo leverde dochterbedrijf Oskomera Solar Power Solutions in West-Europa al meer dan 100 MWp aan zonne-energieopbrengsten. In 2012 installeerde KPN een energie-efficiënte en modulair uitbreidbare RimatriX5 IT-infrastructuur in het nieuwe hoofdkantoor van Oskomera Group in het Brabantse Deurne. en verder 39 nieuws van it room infra 41 nieuws 46 bisci-nieuws coverfoto ronald kok van all it rooms: klantgericht en flexibel All IT Rooms, specialist in het ontwerpen, bouwen en beheren van datacenters en serverruimten, viert dit jaar zijn vijfjarig jubileum. Kok, oprichter en directeur, kijkt terug, maar blikt ook vooruit op de ontwikkeling van de datacentermarkt in het algemeen en All IT Rooms in het bijzonder. dcw maart inhoud 5

6 Comeback voor vloeistofkoeling Servers staan soms dcw maart trend 6 volledig in koelvloeistof Een techniek die in de mainframetijd erg populair was, lijkt aan een comeback bezig te zijn: koelen met vloeistof. Een aantal bedrijven is met nieuwe oplossingen op de markt gekomen, waarbij het motto koelen bij de bron soms wel erg letterlijk wordt genomen. Bij sommige oplossingen worden servers namelijk geheel in de koelingsvloeistof geplaatst.

7 Mainframes zijn jarenlang met vloeistof gekoeld, maar het was de fabrikant van supercomputers Cray die als een van de eerste aanbieders voor een flinke impuls zorgde. Met groene IT had dit allemaal niets te maken. De gebruikte vloeistof, Flourinert, was uiterst milieuonvriendelijk. Aan een geheel andere kant van de computermarkt werd koelen met vloeistof de laatste jaren ook ineens populair. Dat zijn namelijk de hardcore gamers, die koelen met water gebruiken om hun gamecompter te kunnen overklokken. Door de processor sneller te laten werken dan waarvoor die formeel is bedoeld, worden vele malen betere gameresultaten behaald, maar produceert diezelfde processor tegelijkertijd wel veel meer warmte dan de koelaanpak in de gamecomputer aan kan. Vandaar additionele en op watergebaseerde koeling. Een aantal relatief nieuwe bedrijven wil vloeistofkoeling nu richting datacenter en computerruimte brengen. De kern van hun aanpak is over het algemeen dat zij de elektronica die moet worden gekoeld letterlijk in vloeistof onderdompelen. Hiertoe zijn nieuwe typen koelvloeistof ontwikkeld. Deze kennen onderling aanzienlijke verschillen, maar ook één belangrijk gemeenschappelijk punt: de vloeistof geleidt geen elektriciteit. Een duidelijk voordeel van al deze vloeistoffen is dat zij vele malen beter zijn in het afvoeren van warmte dan lucht. Bovendien, zo claimen alle fabrikanten, is het bij gebruik van een vloeistof veel makkelijker om de afgevoerde warmte te hergebruiken dan bij gebruik van lucht als transportmiddel. fabrikanten kijken meer naar het koelen van bestaande serversystemen. Alleen al het weglaten van ventilatoren levert een aanzienlijke verlaging van het stroomverbruik op. De betrokken fabrikanten gaan in hun schattingen uit van circa 30 procent. Veel interessanter is echter de energiebesparing die ontstaat doordat geen luchtkoeling meer wordt toegepast. Doordat de door de elektronica geproduceerde warmte direct door de koelvloeistof wordt afgevoerd, kan zich geen warme lucht meer in en rond het rack verspreiden. Bij een volledige overstap op vloeistofkoeling zijn Crac s volgens de betrokken fabrikanten dan niet langer nodig. Hetzelfde gaat op voor chillers en andere op luchtkoeling gerichte apparatuur. brandblussing De besparingen die hiermee kunnen worden tekst: hans vandam is freelance journalist 30 procent Voor we enkele fabrikanten nader bekijken, eerst een paar voordelen die voor alle op vloeistofkoeling gebaseerde oplossingen gelden. Dat is allereerst dat een goed ontworpen oplossing in staat is om in principe alle warmte af te voeren die door de te koelen elektronica wordt geproduceerd. Het ontwerp van de serverelektronica kan bovendien worden vereenvoudigd en goedkoper worden gemaakt, doordat bijvoorbeeld interne fans niet langer nodig zijn. Het is dan ook interessant om te zien dat sommige fabrikanten van vloeistofkoeling zich vooral op de oem-markt richten en proberen serverfabrikanten voor zich te winnen, zodat zij kant-en-klare door vloeistofgekoelde servers gaan uitbrengen. Andere dcw maart trend 7

8 bedrijf schat dat een investering in dit type serverhardware in drie jaar terug is terugverdiend. Nog een cijfer van LiquidCool Solutions: een volledig gevuld rack met traditionele servers kost alleen al aan ventilatoren 10 kw aan energie. Een rack gevuld met LSS s vereist voor koeling niet meer dan een vloeistofpomp die circa 200 W vraagt. dcw maart trend 8 behaald, zijn enorm, stellen de fabrikanten van vloeistofkoeling. Zij schatten dat besparingen haalbaar zijn van 30 procent van de totale kosten nodig om een datacenter draaiende te houden. Als niet gering voordeel noemen zij bovendien de besparing in ruimte die ontstaat doordat de vaak omvangrijke apparatuur die nodig is voor luchtkoeling, achterwege kan blijven. Er kan hierdoor veel meer IT-apparatuur in een datacenter worden geplaatst. Ook het overklokken van servers, zoals gamers dat al doen, behoort tot de mogelijke voordelen. De vraag is alleen wel of IT-afdelingen hier snel toe zullen overgaan, gezien de hoge eisen die anno 2013 aan de beschikbaarheid van IT-systemen worden gesteld en de lage benuttingsgraad die veel servers kennen. Daar staat tegenover dat vloeistofkoeling wel eens een positief effect zou kunnen hebben op de levensduur en de betrouwbaarheid van elektronica. Wat eveneens een interessant voordeel is: een veel lagere geluidsproductie in het datacenter. Fabrikanten van vloeistofkoeling wijzen ook op het feit dat koelen met vloeistof een belangrijke bijdrage levert aan het voorkomen van brand in een computerzaal. Het mag duidelijk zijn dat koelen met vloeistof een aantal interessante voordelen te bieden heeft. Een nadeel kan echter zijn dat IT-afdelingen geen enkele ervaring hebben met vloeistofkoeling en van nature weerstand zullen voelen tegen de combinatie van vloeistof en elektronica. Bovendien werken vrijwel alle aanbieders van vloeistofkoeling met aangepaste serverhardware. Hoe zit de aanpak van een aantal van dit soort bedrijven nu in elkaar? liquidcool solutions Deze fabrikant stond tot voor kort bekend als Hardcore Computers. De technologie die deze firma heeft ontwikkeld, vindt haar oorsprong bij gamers die willen overklokken. Inmiddels is deze technologie echter door ontwikkeld en richt hij zich alleen nog op datacentertoepassingen. LiquidCool heeft een liquid submerged server (LSS) ontwikkeld. De serverhardware is hierbij in een verzegelde bekasting geplaatst. Vervolgens wordt een koelvloeistof, Core Coolant geheten, door deze kast gepompt. Er is dus bij elke kast sprake van een ingaand een uitgaande vloetstofleiding. Alle warmte producerende componenten van de server bevinden zich in de vloeistof ( submerged ). De servers zijn gebaseerd op Intel Xeon-processoren en maken gebruik van solid state disks ofwel chips in plaats van roterende schijven. Deze LSS is circa 15 procent duurder dan standaardservers met een vergelijkbare capaciteit. Daar staat echter tegenover dat het bedrijf claimt dat het energiegebruik van een computerruimte of datacenter wordt gehalveerd. Dit is vooral het gevolg van het ontbreken van airco s, ventilatoren, Crac s en dergelijke. Het iceotope Een variant op de aanpak van LiquidCool Solutions levert het Britse Iceotope. Deze firma levert een rack waarin hot swappable 48 vloeistofgekoelde servers kunnen worden geplaatst. Ook deze systemen zijn in een volledig afgesloten omkasting geplaatst en worden gekoeld met een door 3M ontwikkelde koelvloeistof: Novec. Een belangrijk verschil ten opzichte van de aanpak van LiquidCool Solutions is dat de koelvloeistof altijd in de verzegelde kast blijft. Het afvoeren van de warmte gebeurt via water die via een leiding door de kast loopt en waaraan de koelvloeistof de warmte overdraagt. Iceotope benadrukt naast het potentieel voor kostenbesparingen ook de grotere betrouwbaarheid van de elektronica. Dit is een gevolg van de zeer gelijkmatige koeling. Bij gebruik van luchtkoeling bevinden zich binnen een server altijd plekken die warmer zijn dan andere. Dit heeft een negatief effect op de betrouwbaarheid van de hardware, aldus het Britse bedrijf. asetek Asetek is een fabrikant die vloeistofkoeling toevoegt aan luchtkoeling. Dat gebeurt met een product dat luistert naar de naam Rack CDU, wat staat voor coolant distribution unit. Hierin worden volledig afgesloten servers geplaatst. Deze sealed server liquid cooling -systemen worden via een leiding voorzien van een koelmiddel en zij koelen op hun beurt weer twee of meer koelplaten die over de processor- en geheugenchips worden geplaatst. Hiermee wordt de lucht in de afgesloten kast gekoeld met vloeistof. Met deze aanpak claimt het bedrijf met 3 kw aan koelvermogen een rack met 21 kw aan IT-systemen te kunnen koelen. Uit berekeningen van het bedrijf zou blijken dat de investering in een Rack CDU met één jaar is terugverdiend.

9 green revolution cooling Waarom individuele servers met vloeistof koelen als we ook een compleet rack in een koelvloeistof kunnen plaatsen? Dat is kort gezegd de aanpak van Green Revolution Cooling. De aanpak van dit bedrijf luistert naar de naam CarnotJet, waarbij een rack in zijn geheel in een koelvloeistof genaamd GreenDEF wordt geplaatst. Het bedrijf claimt dat hierbij in principe elk type serverhardware kan worden gebruikt, mits deze op een aantal plaatsten is gemodificeerd. Deze modificaties hebben bijvoorbeeld betrekking op het vloeistofdicht inpakken van de harddrives en het verwijderen van de ventilatoren in de hardware. Deze radicale aanpak levert radicale besparingen op, stelt het bedrijf. Ga er vanuit dat er 90 procent minder energie nodig is om de servers te koelen. nieuw hardware? Vloeistofkoeling vereist in veel gevallen drastische aanpassingen aan de hardware. Dat is een stevig obstakel, vooral als het gaat om bestaande computerruimten en datacenters. Bij nieuwbouw is een dergelijke aanpassing echter veel minder ingrijpend. In dit soort gevallen kan bij het ontwerp volledig worden ingespeeld op de voordelen die vloeistofkoeling biedt. Resteert echter vooral: koudwatervrees. IT-afdelingen zijn terecht conservatief als het gaat om radicaal nieuwe technologie die zich in de praktijk nog niet ruimschoots heeft bewezen. Daarom is het interessant dat de eerste projecten op basis van vloeistofkoeling nu van de grond komen. Het gaat daarbij vooral om universitaire rekencentra, waar men natuurlijk niet alleen kijkt naar beschikbaarheid, maar ook naar de ontwikkeling van nieuwe technologie. V RICONDITION - H2O C OOLING SOLUTIONS V RICONDITION - H2O Modulair koelen met water C OOLING SOLUTIONS 24 kw koelcapaciteit Modulair koelen met water Intelligent regelmechanisme 24 kw koelcapaciteit Flexibele oplossing: closed, Intelligent regelmechanisme open of hybride loop Flexibele oplossing: closed, Hot swappable ventilatoren en open of hybride loop control box Hot swappable ventilatoren en Remote monitoring control box Remote monitoring meer weten over vloeistofgekoelde datacenteroplossingen? LiquidCool Solutions: Iceotope: Asetek: Green Revolution Cooling: AN AEGIDE COMPANY INFO@MINKELS.COM

10 de convergentie van sociale media, mobile computing, analytics en de cloud verandert de manier waarop bedrijven opereren. bedrijven die deze technologie kunnen vertalen naar een concrete digitale strategie, zijn uiteindelijk beter in staat nieuwe businesskansen te grijpen en de concurrentie achter zich te laten. dit zijn de belangrijkste bevindingen uit het accenture technology vision 2013-rapport. het rapport legt een interessante basis voor bedrijven om hun datacenterstrategie op te baseren. Onderzoek Accenture geeft richting aan datacenters: Convergentie van IT-trends dwingt tot nieuwe digitale mindset dcw maart strategie 10 Uit het rapport van Accenture blijkt dat technologie inmiddels de basis is voor vrijwel elk onderdeel van een organisatie. Elk bedrijf is momenteel digitaal en alle managers, niet alleen de CIO, moeten de kracht en potentie van nieuwe technologie kunnen erkennen en integreren. De huidige software heeft bijvoorbeeld de potentie om het businessmodel van een bedrijf of een hele sector blijvend te veranderen. radicaal anders Om zich te onderscheiden in de markt, klantrelaties te verdiepen of groei en winstgevendheid te stimuleren, moeten organisaties en hun leiders technologie radicaal anders inzetten, zegt Paul Daugherty, chief technology officer bij Accenture. Het nieuwste Technology Vision-rapport toont aan dat de technologische mogelijkheden enorm zijn. Effectieve inzet hiervan vereist echter een compleet nieuwe digitale mindset. De kracht en het bereik van convergerende trends, zoals mobility en cloud, dwingen bedrijven om de gevolgen van een door software gedreven connected everything wereld echt te gaan begrijpen. Het Accenture Technology Vision 2013-rapport kijkt naar de toekomst van enterprise IT en doet aanbevelingen over hoe bedrijven de voordelen van technologie en software kunnen gebruiken om hun activiteiten, resultaten en concurrentiepositie te verbeteren. Belangrijke aanbevelingen zijn: Technologie inzetten om op grote schaal digitale relaties aan te gaan Bedrijven kunnen hun klanten beter begrijpen dan ooit. Toch profiteren niet alle organisaties van de kans om diepere en waardevollere klantrelaties op te bouwen om de klantloyalitekst: van de redactie

11 teit te verbeteren. Hoewel mobile computing, sociale netwerken en contextgebaseerde diensten de banden met klanten kunnen aanhalen, lijkt de customer intimacy uit dit proces verdwenen. Bedrijven zien de mogelijkheden vooral als extra communicatie- en transactiekanalen en minder als nieuwe manieren om relaties te verbeteren. Daugherty: Met nieuwe technologie kunnen organisatie klantrelaties boven het transactieniveau uit tillen en echte persoonlijke interacties opzetten. Dat vereist wel een totaal benadering waarbij IT en business hand in hand gaan. Analytics inrichten om de juiste data te krijgen Veel applicaties verzamelen momenteel alleen data voor specifieke functies. Maar omdat organisaties vooral bestaande data voor strategische beslissingen gebruiken, zijn er veel onbenutte mogelijkheden. De vragen die nu relevant zijn, bestonden nog niet bij het ontwerp van de applicaties. Deze gegevens worden dus ook niet verzameld. Organisaties willen een strategie die data als een waardeketen benadert. Niet de applicaties zijn het vertrekpunt, maar de vragen die bedrijven beantwoord willen hebben. Data zijn meer dan output. Organisaties moeten inzien dat de juiste data nodig zijn voor strategische doeleinden. Een kortere datacyclus: sneller van inzicht tot actie Naast variatie en volume speelt ook velocity of snelheid een belangrijke rol in het dataproces. Data moeten steeds sneller beschikbaar zijn en meer inzichten bieden. Nieuwe technologie, zoals highspeed storage en in-memory computing, verkorten de datacyclus. De tijd tussen inzicht en actie is steeds korter en bepalend voor de concurrentiepositie. Maak werk en processen socialer Webgebaseerde sociale technologie, zoals Facebook en Twitter, en social video tools, zoals Skype en Google+, hebben grote invloed op de communicatie van mensen. Door deze tools ook in bedrijfsprocessen te integreren, profiteren bedrijven van grotere efficiëntie en productiviteit van hun mensen. Medewerkers hoeven niet per se socialer te worden, maar het werk en de processen wel. Overbrug de laatste eindjes van virtualisatie met SDN Het is lastig voor IT om de informatiestroom goed te beheersen. Virtualisatie van servers, storage en andere IT-onderdelen zorgen voor enorme flexibiliteit. Maar het netwerk is tot nu grotendeels buiten schot gebleven. Software defined networks (SDN), waarbij het netwerk niet door hardware, maar door software wordt beheerd, leidt tot nog meer flexibiliteit. Bedrijven kunnen de connectiviteit van systemen namelijk opnieuw configureren zonder fysieke aanpassingen. Dit vereenvoudigt het beheer van veranderingen, integratie van cloudservices en optimaliseert eerdere netwerkinvesteringen. Wees actief met security Beveiligingstechnologie blijf in ontwikkeling. Toch is het lastig om digitale activiteiten afdoende te beschermen. Door de snelle groei zijn er ook meer risicogebieden. Optimale IT-beveiliging gaat dan ook verder dan preventie. Aanvallers vinden altijd wel weer een ingang, dus is het zaak ze een stap voor te zijn. Dit vraagt om flexibele security-architecturen met actieve beveilingsmechanismen die voortdurend anticiperen binnen een dynamisch speelveld. De cloud is er; wees er klaar voor De technologieën die de cloud ondersteunen, zijn beschikbaar en gaan niet meer weg. De voordelen zijn evident: meer differentiatie, snellere time-to-market, beter operationele efficiëntie en eenvoudiger inspelen op kansen. De vraag is niet langer: waarom, maar hoe gaan we de cloud inzetten. Veel bedrijven hebben al hybride omgevingen. Dit vraagt echter wel een goed begrip van alle eisen op het vlak van aanpak, vaardigheden, architectuur, aansturing en beveiliging. Ongeacht of organisaties applicaties, platforms of infrastructuren naar de cloud brengen. Daugherty: De grootste uitdaging in het digitale tijdperk is het vermogen om jezelf als organisatie opnieuw uit te vinden in een wereld die steeds meer door software wordt gedreven. Om daarin te slagen, moeten organisaties de potentie van IT-innovaties herkennen en deze optimaliseren voor hun eigen situatie. Pas dan profiteren ze van de mogelijkheden om klantloyaliteit te verstevigen en beter te functioneren. meer informatie Accenture onderzoekt al vijftien jaar de IT-trends met de meeste potentie voor bedrijven en sectoren. Voor meer informatie over Accenture Technology Vision 2013: technologyvision. dcw maart strategie 11

12 Amerikaans tv-station gebruikt game console als gespecialiseerde hardware Xbox in het datacenter de tijd dat de racks in computerruimten worden gevuld met standaard serverhardware ligt inmiddels wel achter ons. servers op basis van arm-processors die ook in mobiele telefoons zitten, krijgen nu gezelschap van xbox game consoles. voor datacentermanagers wordt het even wennen aan deze nieuwe form factors en warmtebronnen. dcw maart trend 12 Het Amerikaanse tv-station ESPN is een van de eerste gebruikers van de Xbox in het datacenter. Andere exoten gingen deze game console echter al voor. Zo heeft Apple jarenlang veel succes gehad met standaard Mac s die werden geclusterd tot supercomputers. Een flink aantal universiteiten in Europa en de Verenigde Staten heeft deze goedkope, maar zeer krachtige computersystemen in gebruik. ESPN heeft echter geen behoefte aan brute rekenkracht. Dit in sport gespecialiseerde station wil graag heel veel statistische informatie tonen tijdens de sportwedstrijden die het uitzendt. Daar zijn inmiddels voldoende standaardsystemen voor. Nu zetten ze de volgende stap: het naspelen van spelsituaties. Bij Nederlandse omroepen gebruiken we hiervoor een tabletachtig systeem waarmee met een digitale pen bewegingen van spelers kunnen worden getoond. ESPN zet echter letterlijk een game in. Het station start tijdens een uitgezonden wedstrijd een gamevariant van de wedstrijd. Doet zich een interessante spelsituatie voor, dan wordt dit via de Xbox nagespeeld met animatiefiguren als hoofdrolspelers. De standaardgame is hiertoe voorzien van enige extra software waardoor heel snel de gewenste situatie op het scherm kan worden gebracht. trend Het is een trend die ook in het datacenter steeds meer zijn sporen nalaat. Veel voor consumenten bedoelde techniek is good enough voor veel zakelijke toepassingen. Natuurlijk moet een corporate firewall niet zijn gebaseerd op een huis-tuin-en-keukenrouter, maar voor bijvoorbeeld collaboratie voldoet Skype of Google Hangout uitstekend, zonder dat hiervoor peperdure systemen voor videoconferencing hoeven te worden aangeschaft. Soms kan dit soort hulpmiddelen puur als cloudservice worden afgenomen, maar in andere gevallen, zoals het voorbeeld van ESPN wel aantoont, gaan nieuwe types hardware het datacenter betreden. In het geval van de Xbox betekent dit bijvoorbeeld dat goed moet worden gekeken naar de plaats waar deze apparaten worden geplaatst. In een rack? In een aparte kast? Op een tafel? Hoe zit het vervolgens met de warmteproductie? Gaat het om één Xbox? Of, zoals bij de Apple-supercomputers, om tientallen exotische apparaten? Kan deze warmte worden weggekoeld met de reeds aanwezige koeloplossing? Hoe zit het met de netwerkverbindingen? Kan die Xbox zonder problemen aan een Cisco-switch worden gekoppeld? De trend naar consumerization of IT gaat veel verder dan enkel en alleen het gebruik van consumentenproducten op de kantoorvloer. Ook het datacenter gaat de komende jaren merken dat dit een ontwikkeling is die we als datacenterspecialisten maar beter heel serieus kunnen nemen. Consumentenproducten gaan namelijk een stevige impact hebben op de technische infrastructuur van onze datacenters. Bij Amerikaans tv-station verhuist de xbox van de huiskamer naar het datacenter. tekst: hans vandam is freelance journalist

13 Bij Amerikaans tv-station verhuist de Xbox van de huiskamer naar het datacenter.

14 Aisle-containmentoplossing om warme en koude luchtstromen te scheiden Minkels lanceert Next Generation Cold Corridor minkels, onderdeel van het beursgenoteerde legrand, introduceert de next generation cold corridor. een aisle - containment oplossing om warme en koude luchtstromen op energieefficiënte wijze van elkaar te scheiden, maar dan met een sterk modulair karakter en dus zeer flexibel. de integratie van klantervaringen zorgt daarnaast voor een uitgebreid keuzepakket aan modulair opgebouwde functionaliteiten. dcw maart koeling 14 Minkels lanceerde de eerste versie van de Cold Corridor tijdens de CeBIT in 2006, op een moment waarop de aandacht voor energie-efficiëntie nog in de kinderschoenen stond. Bij het huidige design, het ontwerp van de Next Generation Cold Corridor, heeft de R&D-afdeling niet alleen de energie-efficiëntie verder geoptimaliseerd. Een belangrijk kenmerk van het nieuwe ontwerp is de modulariteit, die inspeelt op de toegenomen dynamiek in de behoeften van de gebruikers. Minkels heeft de Next Generation Cold Corridor voor het eerst aan gebruikers geshowd tijdens Data Centre World 2013 op 27 en 28 februari in Londen. flexibel datacenter Virtualisatie en cloud computing hebben de dynamiek in het datacenter een flinke boost gegeven, zegt Jeroen Hol, chief executive officer van Minkels. In het verlengde van die ontwikkeling hebben gebruikers een groeiende behoefte aan sterk schaalbare en dus flexibele datacenteroplossingen. Zij willen een datacenter gemakkelijk kunnen opschalen en neerschalen indien dat nodig is. Ook kostenafwegingen spelen een rol bij de behoefte aan flexibiliteit. Dit sterk modulaire concept biedt vergaande mogelijkheden om zo n oplossing gefaseerd en daarmee kostenefficiënt te implementeren. De Next Generation Cold Corridor is door de modulaire opbouw flexibel aan te passen aan de specifieke gebouwomgeving. Ook de gefaseerde implementatie van row-based koeling is via schaalbare componenten eenvoudig uit te voeren, zegt Hol. Modulariteit in constructiedetails zorgt ervoor dat de oplossing gemakkelijk en kostenefficiënt is te installeren. De R&D-afdeling van Minkels heeft op basis van eigen onderzoek de luchtstroomgeleiding in de Next Generation Cold Corridor bovendien significant verbeterd ten opzichte van de vorige versie. Het nieuwe ontwerp is hiermee nog energie-efficiënter dan het eerdere model dat Minkels op de markt bracht. Daarnaast zijn de nieuwe dakpanelen zo ontworpen dat sprake is van een hoog niveau van lichttransmissie. Tot slot kunnen monitoringsensoren in het nieuwe design plug&play worden geïnstalleerd. tekst: van de redactie

15 De Next Generation Cold Corridor van Minkels. functionaliteit op basis van klantervaringen In het ontwerp is verder een brede variëteit aan gebruikerssituaties verwerkt. Deze klantspecifieke oplossingen die oorspronkelijk in projectvorm zijn ontwikkeld, zijn in het nieuwe ontwerp gestandaardiseerd en ondergebracht in verschillende optioneel te kiezen modules. De Next Generation Cold Corridor biedt onder andere keuzeopties als het gaat om integratie van de Cold Corridor met verschillende soorten brandblussystemen, toegang en toegangsbeveiliging, airtightness, oftewel het voorkomen van koelluchtlekkage, en datacentermonitoring. Zo is binnen het productprogramma een module beschikbaar die de Cold Corridor geschikt maakt om met watermist brand te blussen. Deze module bevat een pivot roof systeem, waarbij de dakpanelen kunnen worden gekoppeld aan de brandblusinstallatie. Zodra een bepaalde temperatuur wordt bereikt, klappen de dakpanelen automatisch open om de watermist binnen te laten. Op het gebied van toegang en toegangsbeveiliging is er bijvoorbeeld een module beschikbaar met automatische schuifdeuren, naast een mechanische zelfsluitmodule en een handmatige optie al dan niet synchroon. Die oplossingen kunnen worden gecombineerd met bijvoorbeeld een module voor een pincode- of een kaartleessysteem. Dergelijke oplossingen bieden een beveiligingsalternatief, een tussenoplossing voor beveiliging op rackniveau en op kooiniveau. voorgemonteerd in de fabriek De Next Generation Cold Corridor is tevens een oplossing waarin meer kant-en-klaar wordt aangeleverd. Dat is gedaan om de installatie ervan op locatie te vergemakkelijken en te versnellen, en de doorlooptijden bij implementatie tot een minimum te beperken. De lancering van ons eerste aisle -containmentconcept tijdens de Ce- BIT van 2006 is de basis geweest voor onze verdere ontwikkeling als leverancier van een breed portfolio aan energie-efficiënte datacenter totaaloplossingen, zegt Hol. De Next Generation Cold Corridor is wederom een grote stap voor Minkels. Er omheen zullen wij ons modulair opgebouwde oplossingsportfolio voor de datacenteromgeving de komende tijd nog verder uitbreiden. 'Gebruikers hebben een groeiende behoefte aan sterk schaalbare en dus flexibele oplossingen' dcw maart koeling 15

16 Socomec eist aandeel Nederlandse ups-markt op We komen van bijna niets het franse socomec is een snelle groeier op de nederlandse markt voor ups (uninterruptible power supplies). een andere manier van werken en aandacht voor klant en kwaliteit hebben ervoor gezorgd dat socomec binnen enkele jaren tijd is uitgegroeid van een relatieve onbekende tot een gevestigde naam op de markt. belpa en socomec Tussen Belpa en Socomec is er al ruim zes jaar sprake van een intensieve samenwerking op het gebied van ups-systemen voor de sector healthcare. Serviceaanvragen, de opstart van nieuwe installaties en de naleving van de onderhoudscontracten worden in goed overleg afwisselend door Belpa en Socomec uitgevoerd. Beide bedrijven beschikken over een eigen servicedienst. Het in 1946 opgerichte Belpa is producent van transformatoren, gelijkspanningsvoedingen en ventilatorregelingen en heeft al jarenlang ervaring op het gebied van complete elektrische installaties in ziekenhuizen en medische centra. Dit gaat van NSA en middenspanning tot aan de wandcontactdozen in de operatiekamers. Maar het complete concept bestaat uit nog veel meer factoren, zegt Henk Barten, managing director van Belpa. Daarom stelden wij onszelf zo n zes jaar geleden de vraag: Stopt het hier?. Als voorbeeld van een component dat nog kon worden toegevoegd aan het assortiment van Belpa noemt Barten de ups. Bij sommige klanten werd wel eens een ups neergezet, maar dat was niet structureel. Toen hebben we condcw maart energievoorziening 16 over socomec Socomec is in 1922 opgericht als la Société des Ateliers de Constructions Électromécaniques du Bas-Rhin, een producent van onder andere schakelaars, zekeringen, elektrische braadspitten en bellen. Het huidige Socomec bestaat uit twee divisies: Socomec SCP, expert in schakel- en beveiligingsoplossingen, en Socomec UPS, specialist in noodvoedingen. Met veertien agentschappen in Frankrijk, 25 filialen wereldwijd en negen productiesites (in Frankrijk, Italië, Tunesië, India en China) is de Socomec-groep een belangrijke speler op de wereldmarkt voor laagspanningsdistributie. In 2011 realiseerde het concern met meer dan 2900 werknemers een omzet van 425 miljoen euro. Het ups-assortiment van Socomec. In een paar jaar tijd zijn we gegroeid van bijna niets naar een marktdeel van zo n drie à vier procent, vertelt Paul Langbein, managing director van Socomec in Nederland. De groei van het marktaandeel in Nederland drukt zich ook uit in de omzet. Waar de Nederlandse organisatie zo n drie jaar geleden nog geen half miljoen aan omzet haalde, realiseren we nu een omzet van ruim 4,5 miljoen euro. Die stijgende cijfers zijn volgens Langbein voor een belangrijk deel toe te schrijven aan een andere manier van werken. Waar de Nederlandse ups-organisatie van Socomec zo n zes jaar geleden bestond uit twee man, zijn we nu met een team van twintig medewerkers van wie er zeven à acht in de buitendienst werken. Dat draagt ook bij aan de naamsbekendheid van een merk. Ook een partner als Belpa heeft enorm geholpen door onze naam heel veel te roepen. tekst: ferry waterkamp is freelance journalist

17 Een van de fabrieken van Socomec in de Franse Elzas. tact gezocht met Socomec die net bezig was vaste voet aan wal te zetten. Het concern was blij met het extra deel van de markt dat wij konden inbrengen en voor ons betekende de samenwerking een uitbreiding van ons portfolio. Voor Barten stond direct vast dat Socomec de aangewezen partner is om de ups-systemen te leveren. Wij schrijven beide Klant en Kwaliteit met de hoofdletter K, dus wat dat betreft was er al een goede match. Daar komt bij dat Socomec hoogwaardige producten maakt en altijd veel innovatie tentoonspreidt. Als voorbeeld van die innovatie noemt Barten de Green Powers van Socomec (zie kader Green Powers ). Met deze systemen gaat het rendement bewezen en gemeten van 92 naar 96 % (gecertificeerd door TüV) en dat is interessant voor de kopende partij om bijvoorbeeld in aanmerking te komen voor de EIA (Energie Investeringsaftrek). Deze belangrijke stap heeft Socomec al enkele jaren geleden gezet, ver vooruit op de rest van de markt. gedegen groei Mede dankzij de samenwerking met Belpa is healthcare een belangrijke groeisector voor Socomec. Maar ook in de andere sectoren waar het Franse bedrijf actief is infrastructuur, industrie en datacenters realiseert het een gedegen groei. Al vertoont die groei niet overal hetzelfde patroon, zo begrijpen we van Langbein. Waar de sector industrie een gestage groei vertoont, vertoont de groei op de datacentermarkt veel meer pieken. De datacentermarkt is veel trendgevoeliger; wat vandaag in datacenters wordt toegepast, is morgen alweer achterhaald. Waar de sector industrie een gestage groei vertoont, vertoont de groei op de datacentermarkt veel meer pieken green powers Socomec introduceerde vorig jaar de Green Power 2.0 ups. Het nieuwe gamma beschikbaar van 10 tot 400 kva is ontwikkeld als antwoord op de groeiende behoeften van datacenters. De GP 2.0 heeft een effectieve uitgangsvermogensfactor van 1 (PF = 1), biedt gebruikers het volledige nominale vermogen (kw = kva), ondersteunt volledige belastingen tot 35 C, in overeenstemming met IEC met 25 % meer vermogen in vergelijking met een ups met PF = 0,8 en 11 % meer vermogen in vergelijking met een ups met PF = 0,9. Bovendien biedt deze vermogensfactor het voordeel dat de GP 2.0 meer vermogen kan leveren vanuit een kast met dezelfde afmetingen. De GP 2.0 biedt de hoogste vermogensdichtheid in de sector tot 358 kw/m en is hiermee efficiënt wat ruimte en energie betreft. dcw maart energievoorziening 17

18 all it rooms, een specialist in het ontwerpen, bouwen en beheren van datacenters en serverruimten, viert dit jaar zijn vijfjarig jubileum. voor datacenterworks aanleiding om samen met ronald kok, de oprichter en directeur van all it rooms, terug maar zeker ook vooruit te blikken op de ontwikkeling van de datacentermarkt in het algemeen en all it rooms in het bijzonder. Ronald Kok van All IT Rooms: Klantgericht en flexibel dcw maart interview 18 All IT Rooms kende in 2008 een vliegende start. Terwijl wij om ons heen al veel geluiden hoorden over een slechte economie zijn wij voortvarend van start gegaan, met projecten voor klanten als ABN-Amro Hypotheken Groep, CBR, Deltares en Huisman, vertelt Ronald Kok, directeur van All IT Rooms. Wij hebben ons vanaf de start gelijk gericht op bedrijven en organisaties die een eigen datacenter of computerruimte hebben. Dat blijkt een juiste keuze te zijn geweest want wij groeien nog steeds elk jaar flink. persoonlijke aanpak Kok startte in januari 2008 met All IT Rooms na diverse commercieel technische functies te hebben bekleed bij verschillende technische bedrijven. De markt voor systeemintegrators was toen nog niet heel druk bezet en ik zag dat er ruimte was voor een systeemintegrator met een zeer persoonlijke aanpak. Vanuit mijn werkachtergrond heb ik toen het idee ontwikkeld om een bedrijf op te bouwen dat de klant echt centraal stelt, zodat die klant graag met ons wil werken. Maar even belangrijk is dat mensen graag bij ons werken en dat leveranciers graag met ons samenwerken. Hoewel Kok zelf een achtergrond heeft in marketing en commercie werken er bij All IT Rooms geen commerciële mensen. Onze klanten zijn technisch en willen een technische dienst en die kan naar mijn mening het beste worden ingevuld door technisch onderlegde mensen die hun sporen in het vak hebben verdiend. Direct de klant van dienst zijn met het antwoord op zijn vraag is voor ons van groot belang. We ontwikkelen ons meer en meer als adviseur van onze klanten, vervolgt Kok. Al bij de start hadden wij een direct bereikbare 24x7-servicedesk voor onze klanten. We merken nu dat we in een steeds vroegere fase worden betrokken bij het oplossen van de problemen en het beantwoorden van de vraagstelling. De laatste tijd merken wij een steeds grotere vraag vanuit onze internationaal georiënteerde klanten en zijn we dus ook actief in andere landen. We werken dan ook met internationale merken, waarmee we installaties bouwen die over de hele wereld werken. Die internationale activiteiten bevinden zich nog wel in een opstartfase, benadrukt Kok. Zo verzorgen wij voor één van onze klanten het ontwerp en projectmanagement voor de bouw van computerruimten wereldwijd. tekst: ferry waterkamp is freelance journalist

19 Hiervoor vliegen wij letterlijk de hele wereld over. Ook zijn er ontwikkelingen in België, een markt die door Kok wordt omschreven als een lastige markt, maar wel een met veel mogelijkheden. professionalisering Naast een directe klantbenadering is flexibiliteit volgens Kok een andere belangrijke sleutel tot succes; een eigenschap die bovendien van groot belang is nu de bouw van computerruimten steeds verder professionaliseert en de technologische ontwikkelingen zich in de hoogste versnelling bevinden. Qua techniek is er de afgelopen jaren nogal wat veranderd en die ontwikkeling zal zich de komende jaren onverminderd voortzetten. Dat maakt het steeds lastiger om ver vooruit te kijken. Flexibele en modulaire oplossingen zijn dan essentieel. Doordat fabrikanten hun producten steeds beter afstemmen op de wensen en eisen van de klanten zien wij ook nadrukkelijk een trend dat trajecten vanaf de beslissing om zelf We ontwikkelen ons meer en meer als adviseur van onze klanten een nieuwe computerruimte te realiseren tot aan de opleverdatum steeds korter worden. Ook die trend vereist van ons een maximale flexibiliteit en snelheid van handelen. Daarnaast verwacht Kok dat de wens om zo compact mogelijk te bouwen zal blijven. De meeste bedrijven kampen met ruimtegebrek; in veel gevallen is er simpelweg geen plaats voor bijvoorbeeld de noodaggregaat. Bij een andere trend die momenteel de markt domineert die van standaardisatie plaatst Kok grote vraagtekens. Elke ruimte is anders en elke situatie vraagt om zijn eigen specifieke benadering vanuit klantperspectief. Dan werkt het niet om overal dezelfde standaardproducten en -oplossingen naar binnen te schuiven. allround expert Terugkijkend op de afgelopen vijf jaar concludeert Kok dat All IT Rooms zich snel heeft ontwikkeld tot een van de belangrijkste spelers op de Nederlandse markt, een markt die volgens hem verder vrijwel ongewijzigd is gebleven. Binnen enkele jaren tijd hebben we een indrukwekkende klantenkring opgebouwd met veelal zeer trouwe klanten. We zijn uitgegroeid tot allround experts op het gebied van datacenters en computerruimten, en dat bestrijkt meerdere vlakken dan alleen het bouwen. De komende vijf jaar zullen we ons dan ook nog meer gaan richten op zaken als advies, service en beheer en actieve monitoring. dcw maart interview 19

20 Oskomera scoort met duurzame kwaliteit Familiebedrijf uit Deurne kiest voor RimatriX5 oskomera group is van oorsprong een familiebedrijf met wortels in de metaalbewerking, staalbouw en productie van gevel- en draagconstructies. het bedrijf groeide uit tot een internationaal succesvol technisch dienstverlener op het gebied van staal, aluminium, glas en zonnepanelen. zo leverde dochterbedrijf oskomera solar power solutions in west-europa al meer dan 100 mwp aan zonne-energieopbrengsten. in 2012 installeerde kpn een energieefficiënte en modulair uitbreidbare rimatrix5 it-infrastructuur in het nieuwe hoofdkantoor van oskomera group in het brabantse deurne. dcw maart praktijk 20 Het geheim achter de bloeiende bedrijfsresultaten van Oskomera, het bedrijf verwacht in 2013 een jaaromzet van 186 miljoen euro te realiseren, schuilt in een afgewogen mix van producten en diensten. Dit is volgens beproefd recept samengesteld uit veel technische expertise, een flinke scheut kwaliteitsbesef en een vleugje krachtig Brabants ondernemerschap. De medewerkers van de Oskomera Group zijn al decennialang op technische markten actief en winnen de concurrentieslag met prijsvechters in de eerste plaats op kwaliteit. Zij weten dat bij duurzame investeringen niet alleen de aanschafprijs, maar ook de terugverdientijden doorslaggevend zijn. De energieopbrengst op de lange termijn wordt door Oskomera gegarandeerd omdat uitsluitend zaken worden gedaan met gekwalificeerde producenten die aan de hoogste kwaliteitseisen voldoen. pand op groei Sinds 1 januari 2012 zit de hoofdvestiging van de Oskomera Group in een nieuw pand op een industrieterrein bij het Brabantse plaatsje Deurne. Ruim voordat de bouw begon, werd door de systeembeheerders Sven Albrecht en Adri van Dijk al intensief nagedacht over de inrichting van de toekomstige ict-infrastructuur. We wisten dat we de complete ict-omgeving zouden gaan vernieuwen en hebben daarom veel investeringen tot deze verhuizing uitgesteld. In ons Programma van Eisen stonden flexibiliteit, modulariteit, duurzaamheid en betrouwbaarheid voorop. Omdat we wisten dat al deze aspecten nauw met elkaar vervlochten zijn, hebben we gekozen voor KPN als ervaren systeemintegrator die de volledige projectleiding kon verzorgen, vertelt Van Dijk. En Albrecht gaat verder: Voordat we dit pand betrokken, waren de medewerkers van de Oskomera Group op verschillende locaties gehuisvest. Iedere medewerker had een eigen werkstation. Als gevolg van de decentrale structuur was het systeem nogal statisch. Met de nieuwe infrastructuur wilde het ict-projectteam een bijdrage leveren aan een efficiënte samenwerking tussen de ict-gebruikers, te weten: alle Oskomera-medewerkers in Deurne, op de buitenlandse vestigingen en op de verschillende bouwplaatsen. We hebben KPN de opdracht gegeven tekst: van de redactie