Mobiliteit van onderzoekers

Transcriptie

1 Mobiliteit van onderzoekers Beleid in Vlaanderen Karen Haegemans Departement EWI

2 Rationale

3 Regeerakkoord en Beleidsnota EWI We ontwikkelen een strategie voor onderzoekers en andere kenniswerkers, met aandacht voor loopbaanaspecten, flexibele arbeid, het aantrekken van buitenlandse talenten, mobiliteit van en naar de industrie, doorstroom en multidisciplinaire training. We voeren een duidelijke internationaliseringsstrategie voor onderwijs en onderzoek. Strategie ruimer dan mobiliteit!

4 Meerwaarde van mobiliteit opent de geest stimuleert innovatie en creativiteit stimuleert excellentie en kwaliteit stimuleert netwerking stimuleert zelfstandigheid is noodzakelijk in de huidige globale competitiviteit Bron: Rapport Mobiliteit mobiliseren, juni 2011

5 Randvoorwaarden grote investering kwaliteitsvolle mobiliteit evenwicht vinden tussen mobiliteit en retentie van onderzoekspotentieel vraagt een persoonlijke en familiale kost Bron: Rapport Mobiliteit mobiliseren, juni 2011

6 Ruime definitie Interuniversitaire mobiliteit Intersectorale mobiliteit (academische sector vs. industrie ondernemingen nonprofit - overheid ) Korte internationale mobiliteit (b.v. deelname aan congres, kort labobezoek, veldwerk, onderzoekssabbatical ) Middellange internationale mobiliteit (b.v. postdoc periode elders) Langdurige internationale mobiliteit (b.v. aanstelling aan andere instelling) Virtuele internationale mobiliteit (internationaal netwerk van collega s, internationale samenwerking, ) Bron: Rapport Mobiliteit mobiliseren, juni

7 Basis voor een Vlaams mobiliteitsbeleid: principes Mobiliteit moet stapsgewijs in de carrière worden opgebouwd vroeg genoeg in de onderzoekscarrière faciliteren (master, PhD) Mobiliteit moet op meerdere terreinen tegelijk worden aangepakt: van HR beleid tot internationale onderzoeksprojecten en een investering in een attractief onderzoekslandschap, van lokale huisvesting tot federale wetgeving Je kan mobiliteit faciliteren (financiële en persoonlijke barrières uit de weg ruimen), stimuleren en verplichten afhankelijk van fase in de loopbaan. 7

8 Facts & figures

9 Bron: Belspo / ECOOM UGent, CDH 2014

10 Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-eulanden aan Vlaamse universiteiten, ZAP en AAP 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% ZAP AAP Andere EU Niet EU Bron: VLIR personeelsstatistieken 2003, 2010, 2012, 2014

11 Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-eulanden aan Vlaamse universiteiten, WP doctoraal en WP postdoctoraal 40,00% Grafiektitel 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% WP Doctoraal WP Postdoctoraal Andere EU Niet EU Bron: VLIR personeelsstatistieken 2003, 2010, 2012, 2014

12 Bron: HRRF Basisindicatoren

13 Beleid

14 Vorige actieplan voor onderzoekers, 2010 Europees partnerschap voor onderzoekers Open rekrutering Sociale zekerheid Arbeidsvoorwaarden en omstandigheden Opleiding en vaardigheden van onderzoekers

15 Subsidiekanalen Odysseusprogramma FWO: uitstekende onderzoekers met buitenlandse carrière startfinanciering bieden om aan een Vlaamse universiteit een onderzoeksgroep uit te bouwen of om een onderzoekslijn op te zetten Pegasus FWO: excellente postdoctorale onderzoekers naar Vlaanderen halen om bij te dragen aan de vooruitgang van het Vlaamse onderzoek optimale voorwaarden aanbieden om hen te helpen hun wetenschappelijke carrière in Vlaanderen of daarbuiten verder te ontwikkelen 15

16 FWO - Uitgaande mobiliteit Krediet voor deelname aan congres in het buitenland Krediet voor een kort verblijf in het buitenland Krediet voor deelname aan een workshop of een cursus in het buitenland Krediet voor een lang verblijf in het buitenland FWO - Internationale samenwerking Internationale contacten

17 IWT- Baekeland-programma onderzoekers de kans bieden een doctoraat uit te voeren in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven IWT Innovatiemandaten postdoctorale onderzoekers de kans om activiteiten uit te voeren (project) om hun onderzoeksresultaten effectief te transfereren naar het bedrijfsleven Transfer van resultaten naar een bestaand bedrijf, of naar een nieuw op te richten spin-off bedrijf met industriële activiteit in Vlaanderen. NB EU Marie Sklodowska Curie actions BE terugkeermandaten 17

18 Faciliteren en stimuleren: OJO Programma voor de omkadering van jonge onderzoekers Jaarlijks 4 mio euro voor de universiteiten 4 doelen: Training van jonge onderzoekers Loopbaanontwikkeling en bevordering van loopbaanperspectieven van jonge onderzoekers Internationalisering Samenwerking binnen Vlaanderen

19 Versterken van de internationale oriëntatie in de loopbaan van jonge onderzoekers Screening van buitenlandse doctorandi; Ondersteunen en stimuleren van de internationale mobiliteit van jonge onderzoekers: Organisatie van internationale rekrutering van doctorandi en postdoctorale onderzoekers; Organiseren van contacten met relevante internationale partners ter verkenning van toekomstige samenwerkingsmogelijkheden;

20 Loopbaanontwikkeling Verhoging van de inzetbaarheid van houders van een doctoraatsdiploma; Sensibilisering van onderzoekers over bewuste carrièrekeuzes; Sensibilisering op de arbeidsmarkt rond inzetbaarheid van houders van een doctoraatsdiploma ; Intersectorale samenwerking; Carrièrebegeleiding voor onderzoekers; Individuele coaching van jonge onderzoekers; Aandacht voor het genderevenwicht; 20

21 Netwerking Euraxess: Europe attraction pole Helping you find Research talent in Europe Offering a network of over 500 people in 36 countries to assist researchers with personalised assistance Establishing rights that make Research organisations more attractive and competitive Connecting the European Research community worldwide

22 Overleg Op EU niveau Vb. Euraxess, pan-eu pensioenfonds, Principles for innovative doctoral training, EU Framework for Research Careers Steering Group on Human Resources and Mobility Euraxess bridgehead Op Belgisch niveau Vb. sociale zekerheid, Visum voor onderzoekers uit derde landen gastovereenkomst Overlegorgaan: CIS excellence Op Vlaams niveau EU-platform

23 Strategie voor onderzoekers

24 Aandachtspunten Internationale EN intersectorale mobiliteit Intersectorale mobiliteit en nauwere banden tussen verschillende sectoren Sabbaticals Onthaalbeleid (Euraxess) Joint PhDs OPEN rekrutering aantrekken van buitenlandse talenten Obstakels wegwerken Implementatie van de nieuwe richtlijn voor mobiele onderzoekers/studenten RESAVER, pan-europees pensioenfonds voor mobiele onderzoekers Wetgeving, fiscaliteit,,,,

25 Uiteraard ook andere elementen naast mobiliteit loopbaanaspecten flexibele arbeid doorstroom en multidisciplinaire training. Implementatie van EU initiatieven, zoals Innovative Doctoral Training principles, European Framework for Research Careers, HRS4R Hogescholen en universiteiten, private sector

26 ERA roadmap: een open arbeidsmarkt voor onderzoekers ERA priority 3 An open labour market for researchers a truly open and excellence-driven ERA in which highly skilled and qualified people can move seamlessly across borders, sectors (e.g. academia and industry) and disciplines to where their talents can be best employed to advance the frontiers of knowledge and support innovation throughout Europe and beyond

27 Werkwijze Parallel aan ontwikkeling van de Vlaamse ERA roadmap START: Vergadering Europaplatform WG 2 op 10 Juni Focusgroepen met de belanghebbenden stand van zaken kloofanalyse doelen en acties Monitoring Draagvlak creëren

28 Contact Departement Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI) Koning Albert II-laan 35 bus 10, 1030 Brussel ewi.vlaanderen.be 9/06/

29