OVN meerjarig beleidsplan

Transcriptie

1 OVN meerjarig beleidsplan

2 Inhoudsopgave Pagina 5 Pagina 7 Pagina 11 Pagina 12 Pagina 14 Pagina 16 Pagina 18 Inleiding door de voorzitter Optometrie in Nederland OVN zorg voor optometrie Thema Kwaliteitsbeleid en deskundigheidsbevordering doelstelling A tot en met C Thema Belangenbehartiging optometrie doelstelling D tot en met F Thema Interne binding doelstelling G en H Thema Professionalisering OVN doelstelling I en J 2 OVN meerjarig beleidsplan

3 Inleiding door de voorzitter Het doel van de OVN is het bevorderen van de uitoefening van optometrie door daartoe opgeleide vakbekwame optometristen en het behartigen van individuele en collectieve belangen van de leden in de ruimste zin van het woord. Hier hebben wij de afgelopen jaren hard aan gewerkt en veel in bereikt. Om dit te bereiken richten we onze strategie op de volgende 4 thema s: Kwaliteitsbeleid en deskundigheidsbevordering Belangenbehartiging optometrie Interne binding Professionalisering OVN We bevinden ons in een tijd waarin veel verandert in de gezondheidszorg. Dit gebeurt in een rap tempo. Te denken valt aan de implementatie van marktwerking in de zorg. Dit heeft reeds zijn effecten gehad in de organisatie van gezondheidszorg, maar zal in de komende jaren des te meer zijn uitwerking krijgen. Daarnaast zien we dat er duidelijker onderscheid gemaakt wordt tussen basiszorg en specialistische zorg, waarbij het ministerie aanstuurt op de verlening van basiszorg in de eerste lijn, buiten de muren van het ziekenhuis. Dit zijn aspecten die effect hebben op oogzorg en daarmee op het werkgebied van de optometrist. Het is zaak om onze strategische doelstellingen hierop af te stemmen, waarbij we onze leden de ondersteuning bieden die zij nodig hebben om hun unieke en belangrijke rol in de oogzorgketen te kunnen vervullen teneinde kwalitatief hoogwaardige oogzorg te verlenen aan patiënten*. Deze strategie is tot stand gekomen uit een ledenenquête en een SWOT-analyse door de kwaliteitskringen. Een speciaal daarvoor aangestelde focusgroep, representatief voor de diversiteit van onze achterban, heeft vervolgens een centrale positie gekregen bij de uitwerking van onderhavig meerjarig beleidsplan In de bijeenkomsten met de focusgroep bespraken we de rol van de OVN in de snel veranderende omgeving van de gezondheidszorg en welke toegevoegde waarde zij zien in de bijdrage die de OVN levert. Hun stem is leidend geweest in het vaststellen en de prioritering van de strategische doelstellingen. Ik heb er het volste vertrouwen in dat de lijn die wij hebben uitgezet met onze strategie zal leiden tot een succesvolle uitwerking van onze strategische doelstellingen, waarbij we sterke en relevante ondersteuning bieden aan onze leden en ons aandeel leveren in de organisatie en ontwikkeling van kwalitatief hoogwaardige oogzorg. Met plezier bied ik u hierbij ons beleidsplan voor de komende vier jaar aan. Drs. Pauline Heus, Voorzitter * Voor de leesbaarheid is overal patiënt aangehouden, in plaats van afwisselend cliënt en patiënt te gebruiken of cliënt/patiënt 4 OVN meerjarig beleidsplan

4 Optometrie in Nederland In 1996 deelde de toenmalige minister van VWS mee dat zij optometrie ging erkennen als nieuw beroep in de gezondheidszorg, waarbij de optometrist als taak meekreeg om de huisarts te ondersteunen door oogzorg te leveren in de eerste lijn en om daarmee de tweedelijnszorg te ontlasten. In 2000 werd deze erkenning een feit doordat de optometrist werd opgenomen onder artikel 34 van de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Sinds die tijd heeft het beroep zich verder ontwikkeld. Optometristen zijn niet alleen werkzaam in de eerste lijn, maar ook in de tweede lijn waar zij voor- en nazorg bieden bij bijvoorbeeld staaroperaties. De rol van de optometrist is verschoven van het constateren van pluis/niet-pluis naar het diagnosticeren van oogafwijkingen, wat zijn filterwerking versterkt. Deze filterende rol heeft tevens een gunstige werking op de financierbaarheid van de oogzorg in Nederland en komt tegemoet aan de door diverse instanties gebezigde term zinnige en zuinige zorg. Momenteel werkt circa 75% van de optometristen in de eerste lijn en 25% in de tweede lijn. Het overgrote deel van de optometristen in de eerste lijn werkt in een optiekbedrijf. Optometrie kent verschillende specialisaties, namelijk low vision, contactlenzen, binoculair zien en refractiechirurgie. We zien in toenemende mate dat optometristen buiten het ziekenhuis en oogartsen in het ziekenhuis gezamenlijk zorg verlenen. Hierbij zijn de lijnen tussen zorgverleners kort, wat de effectiviteit en efficiëntie in de oogzorg ten goede komt. We zien ook dat huisartsen en optometristen in toenemende mate gezamenlijk zorg verlenen bij diabetes patiënten, waardoor de patiënt niet altijd naar het ziekenhuis hoeft om zijn ogen te laten controleren op diabetische retinopathie. Hetzelfde geldt voor onderzoek naar glaucoom. De Optometristen Vereniging Nederland werd in 2000 opgericht en had toen 270 leden. Sinds die tijd heeft de vereniging zich verviervoudigd. Naast 914 gewone leden, heeft de vereniging 17 ereleden en 170 aspirantleden 1. Naar schatting is 85-90% van alle optometristen in Nederland lid van de OVN. Het percentage mannen en vrouwen betreft respectievelijk 55% en 45%. De gemiddelde leeftijd van de leden is 41 jaar, met een bandbreedte van 22 tot 73 jaar. De voornaamste redenen waarom men lid is van de OVN zijn onderdeel uit willen maken van een georganiseerde groep (70%) en gebruik willen maken van de scholingsmogelijkheden die de OVN verzorgt (70%). 1 6 Peildatum OVN meerjarig beleidsplan

5 Verder worden als belangrijke redenen aangemerkt persoonlijke ontwikkeling (62%), belangenbehartiging richting overheid (50%) en ontvangen van praktijkrichtlijnen (50%). In mindere mate werd als belangrijk aangemerkt lobby vergoeding door zorgverzekeraars (43%), profileren bij publiek (43%), bijdragen leveren aan het beroep (40%), netwerken (33%) en inspraak kunnen hebben op het beleid van de OVN als landelijke organisatie (23%). 1 De OVN wordt aangestuurd door een bestuur. De bestuursleden zijn actief op vrijwilligersbasis. Naast het bestuur zijn er diverse commissies en werkgroepen actief. De vaste commissies die betrokken zijn bij het uitvoeren van beleid zijn: Kwaliteitsontwikkeling, Onderwijs & Opleiding, Beroepsbelangen en PR & Voorlichting. Andere vaste commissies zijn de redactie van het vakblad Visus en de Klachtencommissie Optometrie die klachten van patiënten over optometristen die lid zijn van de OVN behandelt. In 2013 zijn in het hele land kwaliteitskringen opgezet waarin OVN-leden bij elkaar komen voor intervisie, deskundigheids- en kwaliteitsbevordering. Daarnaast dienen de kwaliteitskringen als communicatiemedium tussen leden en organisatie. De organisatie wordt ondersteund door een aantal betaalde medewerkers, te weten de secretaris, een beleidsmedewerker en een administratief medewerker. 1 8 Data afkomstig uit de OVN Ledenenquête, februari OVN meerjarig beleidsplan

6 OVN zorg voor optometrie Inleidend op de visie Nederland staat aan het begin van grote veranderingen in de gezondheidszorg. Laag complexe en planbare zorg zal buiten de muren van het ziekenhuis georganiseerd worden. Deze zorg, vaak basiszorg genoemd, is zorg die: direct toegankelijk is; goed planbaar is; medisch niet-complex van aard is; dicht bij de patiënt geleverd wordt op de momenten waarop deze de zorg nodig heeft. Onze visie De OVN ziet de optometrist een belangrijk onderdeel uitmaken in de basiszorg in Nederland in 2030 en de OVN voorziet dat de optometrist samen met de huisarts basisoogzorg levert aan patiënten op een zinnige en zuinige manier dichtbij huis. Kernwaarden van de OVN De OVN is het gezicht van de Nederlandse optometrie. Door intern aan de eenheid te werken, is het mogelijk gezamenlijk op te treden en zo de belangen van optometristen te behartigen. Het gaat daarbij om groepsbelangen op het gebied van vakinhoud, kwaliteit, enz. De OVN werkt mee aan het stellen van kaders en het creëren van (wettelijke) randvoorwaarden. Ook maakt de OVN zich sterk voor profilering van de beroepsgroep bij in eerste instantie andere organisaties en beroepsgroepen in de zorg en daarmee in tweede instantie bij de patiënt. De OVN ondersteunt haar leden bij het inspelen op veranderingen in het zorgveld, het vertalen van maatschappelijke ontwikkelingen naar de praktijkvoering en beroepsuitoefening en bewaakt, samen met de leden, de kwaliteit en inhoud van het vak. Missie De OVN bevordert de positie van de optometrist als een zelfstandige professional in de (basis)oogzorg, zowel op het vlak van patiëntenzorg, als ook op het vlak van praktijkvoering. De OVN doet dit o.a. door het ontwikkelen, bepalen en instellen van standaarden voor optometrische zorg, door het behouden en verbeteren van de kwaliteit van de oogzorg en door belangenbehartiging. Hiermee draagt de OVN zorg voor een georganiseerde oogzorg die aansluit bij de ontwikkelingen in het zorgdomein, die uitstekende kwaliteit levert en oog heeft voor de belangen van patiënten. Hoofdlijnen van beleid Gedurende de komende vier jaar zal het werk van de OVN gericht zijn op de volgende 4 hoofdlijnen van beleid. Thema Kwaliteitsbeleid en deskundigheidsbevordering doelstelling A tot en met C Thema Belangenbehartiging optometrie doelstelling D tot en met F Thema Interne binding doelstelling G en H Thema Professionalisering OVN doelstelling I en J 10 OVN meerjarig beleidsplan

7 Thema Kwaliteitsbeleid en deskundigheidsbevordering Het verlenen van kwalitatief hoogwaardige oogzorg is de kern van het bestaan van de optometrist. De OVN ziet het als taak om de optometrist hierin te ondersteunen. Niet alleen bij de zorgverlening in het hier en nu, maar ook door voorbereid te zijn op de toekomst. Naast het werken aan kwaliteit is het belangrijk om kwaliteit zichtbaar te maken voor relevante stakeholders. Onderstaande strategische doelstellingen beschrijven hoe wij dit gaan doen voor de komende vier jaar. doelstelling A (Door)ontwikkelen van kwaliteitsbeleid en professionele standaarden Optometrie heeft als BIG-geregistreerde beroepsgroep de plicht tot het systematisch bewaken, beheersen en verbeteren van de kwaliteit van de zorg. In het huidige zorgveld wordt door onder andere overheid, zorgverzekeraars en media in toenemende mate aandacht gevestigd op kwaliteitsbevordering en bewaking. Bovendien dient het risico op slechte zorgverlening door beroepsgenoten zo klein mogelijk gemaakt te worden, zodat eventuele reputatieschade voor de gehele beroepsgroep wordt voorkomen. De kwaliteitsgaranties rondom optometrische zorg zijn nog onvoldoende zichtbaar voor externe partijen. Daarnaast geven optometristen aan dat het registreren en borgen van kwaliteit nog als te vrijblijvend ervaren wordt. Dit kan bijdragen aan te grote niveauverschillen tussen optometristen en daarmee aan verschil in kwaliteit van optometrische zorg. Kwalitatief hoogwaardige oogzorg is de kern van het bestaan van de optometrist. 1 Bestaande beleid evalueren en uitbouwen ten behoeve van het waarborgen en objectiveren van kwaliteit, waarbij waar mogelijk gebruik wordt gemaakt van bestaande structuren en waarbij samenwerking wordt gezocht met andere para medische beroepsgroepen. 2 Ontwikkelen van richtlijnen ter ondersteuning van het optometrisch handelen en de bacheloropleiding simuleren om deze richtlijnen te integreren in het onderwijs. doelstelling B Uitdragen van kwaliteit: kwalitatief onderscheid in het zorgveld Een kwaliteitssysteem is allereerst gericht op kwaliteitsbevordering en bewaking van de beroepsbeoefenaar, zodat hij uitstekende zorg kan verlenen aan de patiënt. Maar het krijgt pas echt waarde wanneer patiënten, verwijzers en zorginkopers het systeem ook daadwerkelijk (h)erkennen als kenmerk van betrouwbare en hoogwaardige oogzorg. 1 Uitwerken van een marketingplan voor het uitdragen van kwalitatief onderscheid, o.a. via het Kwaliteitsregister Paramedici, in samenwerking met andere paramedische beroepsgroepen. doelstelling C Professionele ontwikkeling door middel van scholing Het werkveld is continu in ontwikkeling. Er komen nieuwe technieken op de markt voor diagnostiek en behandeling van oogafwijkingen, inzichten veranderen door wetenschappelijk onderzoek en ervaringen uit de praktijk en taken verschuiven van de ene zorgverlener naar de andere. Dit zijn allemaal redenen om het competentieprofiel en daarmee het curriculum van de opleiding van de optometrist te evalueren en om beroepsbeoefenaren bij te scholen teneinde de toekomstbestendigheid van de optometrist te waarborgen. Hiermee zorgen wij ervoor dat de optometrist bekwaam is en blijft voor de uitoefening van zijn beroep. Dit is een voorwaarde om kwalitatief hoogwaardige zorgverlening te kunnen bieden aan patiënten en is daarmee onderdeel van kwaliteitsbeleid en deskundigheidsbevordering. 1 Zorgen voor een actueel beroepscompetentieprofiel en van hieruit stakeholders stimuleren om het onderwijs en na- en bijscholing bij te stellen waar nodig. 2 Gedurende de termijn van dit beleidsplan scholingsbijeenkomsten en -materiaal (laten) ontwikkelen. 12 OVN meerjarig beleidsplan

8 Thema Belangenbehartiging optometrie Eén van de kerntaken van de OVN is belangenbehartiging voor de aangesloten leden. Deze belangenbehartiging is verankerd in de statuten van onze vereniging. De OVN vertegenwoordigt leden en is daarmee de enige representatieve gesprekspartner voor diverse stakeholders. Wij komen op proactieve wijze op voor de collectieve belangen van de achterban. Deze belangen kunnen naar gelang de werkplek van de leden verschillen. In onze activiteiten houden wij rekening met deze verschillen in belangen. In de onderstaande strategische doelstellingen beschrijven wij waar wij ons de komende vier jaar voor inzetten. doelstelling D Lobby optometrie in het zorgveld De optometrist is een belangrijke schakel in de oogzorgketen. Hij werkt samen met andere beroepsbeoefenaren in het verlenen van oogzorg. Een goede verstandhouding en afstemming van zorgverlening met aanpalende beroepsgroepen is daarom essentieel. De optometrist bevindt zich aan het begin van de oogzorgketen, namelijk bij het verlenen van basiszorg. De huisarts is de belangrijkste partner in de organisatie en uitvoering van basiszorg. Zeker gezien het feit dat door middel van samenwerking tussen huisartsen en optometristen meer patiënten uit de duurdere tweedelijnszorg gehouden kunnen worden. Echter, veel huisartsen zijn nog onbekend met het competentiegebied en de toegevoegde waarde van de optometrist. Dit is een punt van aandacht voor het beleid van de OVN voor de komende vier jaar. De rol van de optometrist in de oogzorgketen zal de komende jaren belangrijker worden door de toenemende zorgvraag als gevolg van onder andere de vergrijzing van de samenleving en door het beleid van de overheid waarin zij het zorgveld stimuleert om laag complexe en planbare zorg zo veel mogelijk binnen de eerste lijn te organiseren. Deze bewegingen maken een goede afstemming tussen beroepsgroepen des te belangrijker. 1 Invulling van eerstelijns oogzorgverlening afstemmen met huisartsen, o.a. door middel van richtlijnen. 2 Samenwerken met relevante partijen (bijv. huisartsen en oogartsen) bij het ontwikkelen en evalueren van richtlijnen. 3 Ondersteunen van leden met meer uniforme middelen bij hun profilering richting huisartsen. 4 Op basis van actuele kwesties in het werkveld van de optometrist contact houden en/of samen optrekken met relevante stakeholders, waaronder het NHG en NOG. 5 Jaarlijks een stakeholderanalyse uitvoeren teneinde de lobby te professionaliseren. doelstelling E Bekendheid van optometrie in Nederland vergroten Hoewel de optometrist een belangrijke schakel is in de oogzorgketen, wordt hij nog onvoldoende gekend door (potentiële) patiënten. Voor een goed functionerende oogzorgketen is het van belang dat deze bekendheid toeneemt. Wanneer patiënten bekend zijn met het competentiegebied van de optometrist, dan zal men eerder geneigd zijn om voor basisoogzorg naar de optometrist in de eerste lijn dichtbij huis te gaan in plaats van naar de oogarts in de duurdere tweede lijn. Vanwege budgettaire beperkingen, een brede publiekscampagne kost immers veel geld, kiezen we ervoor om onze aandacht met name te vestigen op het bekend maken van optometrie onder de huisartsen. Dit zal tevens bijdragen aan de bekendheid onder (potentiële) patiënten, aangezien de huisarts de voornaamste verwijzer voor de optometrist is. Wij kiezen dus voor het optimaliseren van de bestaande route. Verder kiezen we ervoor om reeds ontwikkelde informatieproducten maximaal te benutten i.p.v. nieuwe PR-acties richting publiek op te starten. Deze producten kunnen door optometristen zelf binnen hun eigen werkgebied gebruikt worden. Hiertoe zullen wij onze leden stimuleren en faciliteren. Door de inzet van de leden neemt de communicatiekracht toe en wordt de uniforme boodschap vaker herhaald. 1 Zie actiepunt 1 t/m 3 bij strategische doelstelling D: door nauwere samenwerking met huisartsen bekendheid onder publiek vergroten. 2 Onze leden stimuleren om proactief te handelen en gebruik te maken van reeds beschikbare middelen. doelstelling F Signaleren van ontwikkelingen in het zorgveld Wij willen met een proactieve systematiek werken, waarmee we knelpunten, kansen en ontwikkelingen in de thema s die voor onze leden relevant zijn vroegtijdig kunnen signaleren, zodat we hierop kunnen acteren. Het is beter om vroegtijdig kansen te benutten, dan achteraf schade te beperken. Dit is een essentieel element voor de vormgeving van ons beleid waarmee wij de belangen van onze leden dienen. 1 Gemeenschappelijke antenne organiseren door middel van de kwaliteitskringen, sociale media en andere kanalen. 2 Het opzetten van zoeksystemen (op internet) voor het signaleren van trends en visies om te kunnen anticiperen op en participeren in ontwikkelingen in het zorgveld. 14 OVN meerjarig beleidsplan

9 Thema Interne binding Wij zijn een vereniging van en voor optometristen. Door ons te verenigen staan wij sterker in het organiseren en verlenen van oogzorg. Dit komt pas echt goed tot uiting wanneer leden zich verbonden voelen met de vereniging; voelen dat zij gezamenlijk de OVN zijn. In onderstaande strategische doelstellingen beschrijven wij hoe wij dit de komende vier jaar willen realiseren. Dit zal bijdragen aan de motivatie voor optometristen (in spe) om lid te worden en te blijven en om zich aan te melden voor het uitvoeren van activiteiten, teneinde doelstellingen van de vereniging te realiseren. doelstelling G Interne communicatie Wij zijn een ledenorganisatie. Dit betekent dat de OVN als organisatie wordt gevormd door de leden. Er is een organisatie opgebouwd die werkt voor de leden. Een goede communicatie tussen leden en de organisatie is in deze constructie uitermate belangrijk. Er dient een goedwerkend communicatiekanaal te zijn van de leden naar de organisatie, zodat de organisatie goed op de hoogte is van de wensen en de behoeften van de leden om hun vak goed uit te kunnen oefenen. Andersom is een goedwerkend communicatiekanaal nodig van de organisatie naar de leden om hen op de hoogte te stellen van ontwikkelingen en om verantwoording af te leggen aan zijn leden. Het moet duidelijk zijn voor de leden wat de OVN doet met de ledencontributies en hoe dit overeenstemt met het meerjarig beleidsplan van de vereniging. 1 Communicatiekanalen optimaal benutten (o.a. kwaliteitskringen, nieuwsbrieven en sociale media) en het creëren van een cultuur onder de leden waarin men bereid is om informatie en actualiteiten proactief met elkaar te delen. 2 Duidelijk maken naar (potentiële) leden wat de toegevoegde waarde van een OVN-lidmaatschap is, zowel het rendement van individueel lidmaatschap alsook het rendement op de collectiviteit. doelstelling H Ontmoetingsfunctie tussen leden Door het uitwisselen van kennis en ervaring kunnen optometristen van elkaar leren en hun praktijkvoering verbeteren. De OVN is de beroepsvereniging van en voor optometristen en daarmee het aangewezen platform voor dergelijke kennisdeling. Daarnaast moet het ook gewoon aantrekkelijk en leuk zijn om mee te doen in de vereniging. Wij willen werken aan de ontwikkeling van de OVN naar onze OVN. 1 Door middel van de kwaliteitskringen en de ALV s de mogelijkheid en cultuur creëren voor leden om elkaar te ontmoeten en om kennis en ervaringen met elkaar te delen. 16 OVN meerjarig beleidsplan

10 Thema Professionalisering OVN Bij een groeiende beroepsgroep die zich verder professionaliseert hoort een vereniging die hierbij aansluit en zich tevens verder professionaliseert. Dit is noodzakelijk om de belangen van de leden op een adequate manier te behartigen en om de leden zo goed mogelijk te kunnen ondersteunen bij het verlenen van uitstekende zorg. In onderstaande strategische doelstellingen beschrijven wij hoe wij de OVN verder willen professionaliseren. doelstelling I Professionalisering van de organisatie Het professionaliseren van de organisatie is van belang om de belangen van de leden op een adequate manier te kunnen behartigen en om de leden zo goed mogelijk te kunnen ondersteunen bij het verlenen van uitstekende zorg. Het bestuur bestaat momenteel uit vrijwilligers. Zij beschikken niet altijd direct over de kennis en vaardigheden op het gebied van verenigingsmanagement die gevraagd worden van een professioneel bestuurder. Hetzelfde geldt voor de commissies en werkgroepen. Daarnaast worden de werkzaamheden van het verenigingsbureau uitgevoerd door een beperkt aantal mensen die vanuit huis werken. Om continuïteit te borgen en om efficiëntie en effectiviteit te verbeteren is het van belang om de organisatie(structuur) onder de loep te nemen en te optimaliseren waar mogelijk binnen de huidige budgettaire kaders. 1 Organisatiestructuur (bestuur en verenigingsbureau) professionaliseren met het oog op continuïteit, risicoreductie, effectiviteit, efficiëntie en inzet van juiste competenties. 2 Twee maal per jaar een Algemene Ledenvergadering beleggen zodat een adequate (financiële) jaarplanning gemaakt kan worden en tijdig verantwoording afgelegd wordt aan de leden. Dat betekent dus in het voorjaar de jaarrekening van het afgelopen jaar en in het najaar de begroting voor het volgende jaar voorleggen aan de leden. 3 Business case schrijven voor het na- en bijscholingssysteem voor de lange termijn. doelstelling J Ledengericht werken De werkomgeving van onze leden is niet overal en voor iedereen hetzelfde. Als voornaamste onderscheid kan de intra- en extramurale werksetting opgemerkt worden. Leden in deze verschillende werksettingen vragen om andere ondersteuning door de OVN. Denk bijvoorbeeld aan de behoefte aan andere scholingsonderwerpen of de positionering van andere belangen in een andere arena. 1 Bij het uitwerken van het jaarplan houden wij rekening met de ledensignatuur binnen de vereniging. Deze differentiatie naar type leden levert een herijking op van de toekomstige toegevoegde waarde van de OVN voor diverse ledensegmenten. 18 OVN meerjarig beleidsplan

11 OVN Postbus GK Weert t +31 (0) f +31 (0) info@optometrie.nl 20