Je grenzen verleggen Professionele opleidingen Academiejaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Je grenzen verleggen Professionele opleidingen Academiejaar 2013-2014 1"

Transcriptie

1 Je grenzen verleggen Professionele opleidingen Academiejaar

2

3 GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA Facebook, skype en andere media maken het je heel gemakkelijk om in contact te komen met mensen uit andere landen of landsdelen. Ook op je toekomstige werkvloer zal samenwerken met andere culturen een realiteit zijn. Daarom vindt de Hogeschool-Universiteit Brussel (HUB) het belangrijk dat je in de laatste fase van je opleiding je grenzen kunt verleggen. Je grenzen verleggen betekent een meerwaarde voor jezelf en voor je CV. Uit recent onderzoek van de Europese Commissie 1 blijkt dat jongeren dankzij hun mobiliteitservaring betere kennis van vreemde talen opdoen, zich bewuster zijn van andere culturen, zich beter kunnen aanpassen aan nieuwe situaties, nieuwe professionele vaardigheden opdoen, hun sociale vaardigheden verbeteren en meer kennis verwerven. Internationaal vaardig worden is een meerwaarde! Wie er een extra inspanning voor wil doen, kan zijn opleiding een bijkomende dimensie geven door effectief een tijdje buiten Vlaanderen te gaan studeren of stage te gaan lopen. Het spreekt voor zich dat zo n buitenlandse studie- of stageperiode deel uitmaakt van je studieprogramma en door je opleiding volledig wordt erkend. Er zijn verschillende formules om tijdens je studies verder te kijken dan de eigen landsgrenzen. Ze zijn niet allemaal van toepassing op elke opleiding. Lees deze brochure dus aandachtig en consulteer de juiste medewerker die voor je opleiding verantwoordelijk is. We wensen je een prettige en leerrijke reis toe! Bart Hempen Coördinator Internationalisering Professionele Opleidingen HUB bart.hempen@hubrussel.be 1 Europese Commissie (2011). Flash Eurobarometer 319b the Gallup organization. Youth on the Move. Education and training, mobility, employment and entrepreneurship. Geraadpleegd via 3

4 Ik wil mijn grenzen verleggen! Binnen EU? Ja Nee Studie buiten EU Studie eventueel met stage via een partnerhogeschool - p110 Stage buiten EU Stage aan een partnerinstelling p96 Lang Lang Kort ISP optie 3 ISP optie 2 ISP optie 2

5 Study Studie eventueel met stage via een partnerhogeschool - p17 ISP optie 3 Lang Placement Stage aan een Europese partnerinstelling - p36 ISP optie 1 Erasmus Belgica Studie eventueel met stage in Franstalige gemeenschap - p48 ISP optie 3 Kort Intensief Programma (IP) Studiemodule met Europese studenten en docenten - p59 ISP optie 5 Lang Comenius Enkel OND Stage in een Europese school - p66 Engelstalig HUB-aanbod Studeren in het Engels samen met de inkomende studenten - p73 ISP optie 1 ISP optie 4 Kort Stage kort Enkel GW en GHZ Stage in een Europese partnerinstelling - p81 Intercommunautaire uitwisseling Enkel OND. Studieprogramma in de Franstalige gemeenschap - p89 ISP optie 1 ISP optie 6

6 Mobiliteitsoptie: Wie? Wat? Optie 1 Modeltraject Lang: alle opleidingen PO-HUB Kort: GZHZ en GW Lang: Erasmus placement of Comenius Kort: Stage kort Optie 2 Stagemobiliteit buiten Europa Lang: alle opleidingen PO-HUB Kort: GZHZ en GW Stage buiten Europa + OPO Buiten Europa: Voorbereid Op Stage (3 SP) Optie 3 Studiemobiliteit in of buiten Europa Alle opleidingen PO-HUB (behalve GW) Studie in of buiten Europa HWBK: International Business Programme, 20 of 30 SP Optie 4 Engelstalig programma van de opleiding GZHZ (MB en VP) HWBK OND GZHZ-MB: Management in Health Care, 20 SP GZHZ-VP: International Nursing Education Programme, 20 SP OND: Keys for teachers in Europe, 20 of 30 SP Optie 5 Studiemobiliteit in Europa KORT GZHZ OND Erasmus Intensief Programma (IP) Optie 6 Intercommunautaire mobiliteit OND Studieprogramma in ander gewest van België (6 SP): 4 weken

7 Contract? Beurs? Evaluatie door: Infobrochures Erasmus placement: Placementcontract, TAQC & Equivalentiedossier Comenius : EPOS & Equivalentiedossier Erasmus Placement beurs of Comeniusbeurs HUB via portfolio Verleg je grenzen Stagemobiliteit in Kort : Placementcontract Geen beurs Europa Lang: Training Agreement en Equivalentiedossier Kort: Training Agreement VLIR-UOS reisbeurs mogelijk HUB via portfolio Verleg je grenzen Stagemobiliteit buiten Europa Mobiliteitsovereenkomst, Learning Agreement & Equivalentiedossier Enkel in Europa: Erasmus Study beurs of Erasmus Belgica beurs Partner via Transcript of Records Verleg je grenzen Studiemobiliteit in / buiten Europa Geen contract Geen beurs HUB Verleg je grenzen Come and study in Brussels Gedeeltelijke Geen contract terugbetaling deel HUB via portfolio Verleg je grenzen reis- en verblijfskosten Beperkte beurs voor Verdrag van de stage deel reis- en Partner Verleg je grenzen verblijfskosten

8 WIE HELPEN JE HIERBIJ? 1. CEL INTERNATIONALISERING EN PROJECTEN VAN DE PROFESSIONELE OPLEIDINGEN De Cel Internationalisering en Projecten van de Professionele Opleidingen, kortweg CIPPO, is het kloppend hart van de de internationale samenwerkingsinitiatieven van de hogeschool. De CIPPO-medewerkers coördineren en evalueren internationale programma s zoals het Lifelong Learning Programma van de Europese Commissie, waar de Erasmusuitwisselingen voor studie en stage binnen Europa toe behoren. Ook biedt de CIPPO studiemogelijkheden en stageplaatsen buiten Europa aan. Het CIPPO-aanbod wordt jaarlijks online gepubliceerd op in de rubriek Je studie Uitwisselingsprogramma's Professionele Opleidingen. Met de CIPPO regel je het officiële papierwerk dat bij een buitenlandse uitwisseling komt kijken. CIPPO-MEDEWERKERS - PROFESSIONELE BACHELOROPLEIDINGEN: Bart Hempen - bart.hempen@hubrussel.be Coördinator Internationalisering CIPPO Stefanie Derks stefanie.derks@hubrussel.be Coördinator studentenmobiliteit in Europa & personeelsmobiliteit Elisa Baetens - elisa.baetens@hubrussel.be Coördinator studentenmobiliteit buiten Europa Anneleen De Ridder - anneleen.deridder@hubrussel.be Administratieve medewerker PERMANENTIE: Campus Brussel: maandag tot vrijdag, van 8u00 tot 12u30 en van 13u00 tot 16u00 Campus Parnas: vrijdag van 10u30 tot 13u00 Campus Brussel - Terranova: op afspraak 8

9 2. ANKERPERSONEN INTERNATIONALISERING Elke opleiding heeft een ankerpersoon internationalisering. Ankerpersonen kennen het aanbod aan buitenlandse mogelijkheden van hun opleiding. Bij hen kan je met vragen terecht over de inhoud van buitenlandse programma s. De ankerpersoon is dikwijls de persoon met wie je in contact blijft tijdens je verblijf in het buitenland. Ankerpersonen bewaken de kwaliteit van je buitenlandse ervaring. ANKERPERSONEN INTERNATIONALISERING PER OPLEIDING Bachelor in de Ergotherapie Luc Vercruysse Bachelor in de Medische Beeldvorming Philippe Van Laer Bachelor in de Optiek en Optometrie Viviane De Vries Bachelor in de Verpleegkunde Sanne Cleymans Bachelor in het Onderwijs: Kleuteronderwijs Jaantje Verbruggen Bachelor in het Onderwijs: Lager Onderwijs Karen Mafrans Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs Campus Brussel Michèle Vanleke 9

10 Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs Campus Parnas Anne Moerenhout Bachelor in de Orthopedagogie Paul Thys Bachelor in het Sociaal Werk alle afstudeerrichtingen Mieke Schrooten Bachelor in de Gezinswetenschappen Tine Cappellen Bachelor in het Bedrijfsmanagement alle afstudeerrichtingen Bachelor in het Office Management Bachelor in de Toegepaste Informatica Stefaan Debrabandere 10

11 INHOUDSOPGAVE GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA... 3 WIE HELPEN JE HIERBIJ?... 8 SELECTIEVOORWAARDEN ERASMUS STUDY ERASMUS PLACEMENT ERASMUS BELGICA ERASMUS INTENSIEF PROGRAMMA (IP) COMENIUS ENGELSTALIG HUB-AANBOD STAGE KORT KORTE INTERCOMMUNAUTAIRE UITWISSELING STAGEMOBILITEIT BUITEN EUROPA STUDIEMOBILITEIT BUITEN EUROPA VERZEKERINGEN INTENTIEVERKLARING

12

13 Selectievoorwaarden SELECTIEVOORWAARDEN Om in aanmerking te komen voor deelname aan een mobiliteitsprogramma van je bacheloropleiding moet je ingeschreven zijn met een diplomacontract. De voorwaarden om deel te nemen aan een mobiliteitsoptie van jouw opleiding (zoals het minimum aantal verworven studiepunten, ) kun je nalezen in de ECTS fiches van de mobiliteitsopties van de derde opleidingsfase (online te consulteren op Rol examencommissie De examencommissie van je opleiding neemt de uiteindelijke beslissing of je naar het buitenland mag of niet. Wanneer de examencommissie van de minimale selectiecriteria afwijkt, wordt dit schriftelijk gemotiveerd. Taalselectie Nadat de examencommissie van je opleiding bijeen geweest is, en je geselecteerd bent om in de volgende opleidingsfase aan een lange mobiliteitsoptie (= optie 1, 2, 3 of 4) deel te nemen, word je door de CIPPO uitgenodigd om deel te nemen aan een (verplichte) taaltest. Je talenkennis is immers van doorslaggevend belang om van je studie- of stageverblijf buiten Vlaanderen een succes te maken. Daarom moet je een bepaald niveau van de taal die je nodig hebt tijdens je verblijf beheersen. Bij de selectie hanteert de CIPPO het gemeenschappelijk Europees referentiekader voor talen. ( Als minimale taalvoorwaarde voor spreekvaardigheid geldt het niveau A2 van de basisgebruiker. Dit wil zeggen: je kunt zinnen en regelmatig voorkomende uitdrukkingen begrijpen die verband hebben met zaken van direct belang (bv. persoonsgegevens, familie, winkelen, plaatselijke geografie, werk); je kunt communiceren in simpele en alledaagse taken die een eenvoudige en directe uitwisseling over vertrouwde en alledaagse kwestie vereisen; je kunt in eenvoudige bewoordingen aspecten van de eigen achtergrond, de onmiddellijke omgeving en kwesties op het gebied van directe behoeften beschrijven. 13

14 Selectievoorwaarden Voor andere studenten wordt voor spreekvaardigheid het taalniveau B1 van de onafhankelijke gebruiker vereist. Dit houdt in: je kunt de belangrijkste punten uit duidelijke standaardteksten over vertrouwde zaken die regelmatig voorkomen op het werk, op school en in de vrije tijd begrijpen; je kunt je redden in de meeste situaties die kunnen optreden tijdens reizen in gebieden waar de taal wordt gesproken; je kunt een eenvoudige lopende tekst produceren over onderwerpen die vertrouwd of die van persoonlijk belang zijn. Je kan een beschrijving geven van ervaringen en gebeurtenissen, dromen, verwachtingen en ambities en kan kort redenen en verklaringen geven voor meningen en plannen. Voor de verschillende mobiliteitsmogelijkheden binnen de professionele bachelor opleidingen worden minstens de volgende taalniveaus vereist: ERGO MB OPTO VP BaKO BaLO BaSO Nieuwl. BaSO Parnas ORTHO SW HWBK Studiemobiliteit in of buiten A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 A2 B1 B1 Europa Stagemobiliteit in Europa LANG Stagemobiliteit in Europa KORT Stagemobiliteit buiten Europa B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 B1 Het niveau waarop je de taal beheerst van het project waaraan je wilt deelnemen, zal door een HUB-taaldocent getest worden. De kans bestaat dat je voor deze eerste taaltest niet slaagt. Benut dan je vakantiemaanden om je taalniveau te verbeteren. In september krijg je een tweede herkansing voor de taaltest. Wanneer je niet voor je taaltest slaagt, dan zul je niet kunnen deelnemen aan een lange mobiliteitsoptie (1, 2 3 of 4). Laat je hierdoor niet afschrikken. Wanneer je weet dat vreemde talen niet je sterkste kant zijn, begin dan op tijd met het verbeteren van je taalkennis. Er bestaan tal van mogelijkheden om dit aan te pakken. Zo kun je terecht bij een Centrum voor Volwassenenonderwijs in je buurt of kan je een taal leren door zelfstudie (handboeken, audio-cd s, cd-rom s, video s of DVD s). Cursussen van 14

15 Selectievoorwaarden Assimil zijn het meest gekend. Je kunt natuurlijk ook deelnemen aan een heus taalkamp tijdens schoolvakantie. Hoe meer tijd je steekt in het beheersen van een vreemde taal, des te kleiner de kans dat je niet voor de taaltest zult slagen! 15

16

17 ERASMUS STUDY 1. ERASMUS STUDY Wat? Studeren, eventueel aangevuld met stage lopen aan een partnerinstelling binnen Europa ISP-optie? Welke optie moet je aanduiden in het KU Loket bij het registreren van je Individueel Studie Traject (ISP)? Optie 3: Studiemobiliteit in of buiten Europa Jouw contactpersoon: Stefanie Derks: Anneleen De Ridder: A. ALGEMENE INFORMATIE Voor een lange periode (minimaal 3 maanden) studeren binnen Europa kan in het kader van ERASMUS STUDY, dat een onderdeel is van het Levenslang Leren Programma (LLP) van de Europese Commissie. Aan een buitenlandse partnerinstelling van de HUB volg je dan enkele vakken, eventueel aangevuld met stage. Sinds de start van Erasmus in 1987 deden meer dan 2,5 miljoen Europese studenten, waarvan ongeveer Vlaamse studenten, het jou al voor. Recente informatie over het LLP kan je vinden op: de website van het Europese Commissie: (in het Engels) de website van het Vlaams LLP agentschap EPOS: (in het Nederlands). Wat is het ERASMUS Programma? De HUB neemt deel aan het Erasmus programma, het mobiliteitsprogramma voor studenten en personeel van het hoger onderwijs. Hiervoor beschikt de HUB over een Erasmus University Charter, een document van de Europese Commissie waarin zij aan de HUB toestemming geeft om deel te nemen aan het LLP. Via het Erasmus programma kan je een gedeelte van je studieperiode en/of stage in het buitenland doorbrengen zonder dat hierdoor het behalen van je diploma binnen de voorziene termijn in het gedrang komt. Je betaalt hiervoor geen extra 17

18 ERASMUS STUDY inschrijvingsgeld en komt in aanmerking om een Erasmus beurs aan te vragen. De CIPPO zal voor jou je Erasmus Study beurs aanvragen. Voordelen Studeren in Europa is in veel opzichten de moeite waard. Het vormt je: je leert je vlot uitdrukken in een vreemde taal, raakt vertrouwd met de cultuur van een ander land, wint aan zelfvertrouwen en breidt je vriendenkring uit. Bovendien vergroot het jouw zelfstandigheid en betekent het een belangrijke troef in je Curriculum Vitae. Toekomstige werkgevers hechten immers, bij het selecteren van personeel, veel belang aan vaardigheden die tijdens een buitenlandse ervaring worden opgedaan (open geest, talenkennis, andere zienswijzen, ) Een verblijf in het buitenland vereist ook heel wat flexibiliteit en incasseringsvermogen. Je leert problemen (die er zullen zijn) relativeren en oplossen. Je komt zeker en vast terug met een schat aan ervaringen en een ruimere kijk. Garanties Als Erasmus Study-student krijg je de garanties dat: de HUB en de partnerinstelling vóór je vertrekt een studieovereenkomst (in het Engels: Learning Agreement) met je aangaan, waarin de opleidingsonderdelen die je in het buitenland wilt volgen vermeld staan, met inbegrip van de te behalen studiepunten; je aan het eind van je verblijf in het buitenland een afschrift van je studieresultaten (in het Engels: Transcript of Records) ontvangt, dat door de partnerinstelling is ondertekend en waarin je opleidingsonderdelen zijn beschreven. Hierin worden je resultaten vermeld, met de behaalde studiepunten en cijfers; de studieperiode in het buitenland volledig deel uitmaakt van de opleiding aan de thuisinstelling; de HUB je succesvolle activiteiten tijdens je studieperiode in het buitenland volledig academisch erkent, in overeenstemming met de studieovereenkomst. Dit betekent dat de studiepunten en de resultaten die je behaalt in het buitenland deel uitmaken van je eindresultaat; je aan de partnerinstelling geen inschrijvingsgeld hoeft te betalen voor colleges, registratie, examens of toegang tot laboratoria en bibliotheekfaciliteiten tijdens je Erasmusverblijf; je als HUB-student ingeschreven blijft; 18

19 ERASMUS STUDY indien je recht hebt op een studiebeurs van de Vlaamse Gemeenschap of op een HUB-studielening, je die dan blijf behouden; de schoolverzekering geldig blijft, ook tijdens je buitenlands verblijf, voor al jouw onderwijsactiviteiten. Als Erasmus Study-student wordt van je verwacht dat je: de regels en verplichtingen van het Erasmuscontract met de HUB én EPOS naleeft; eventuele wijzigingen van je studieovereenkomst (Learning Agreement) onmiddellijk schriftelijk afspreekt met de HUB en de partnerinstelling; de volledige studieperiode, met inbegrip van de examens of andere vormen van beoordeling, aan de partnerinstelling doorbrengt en de regels en voorschriften die er gelden naleeft; bij terugkeer schriftelijk verslag over je studieperiode in het buitenland uitbrengt en op verzoek van de HUB, de Europese Commissie of EPOS feedback geeft. De professionele bachelor opleidingen van de HUB hebben met een groot aantal Europese partnerinstellingen in verschillende landen een inter-institutionele overeenkomst afgesloten, die uitwisseling van studenten in het kader van Erasmus mogelijk maakt. Uit het anderstalig studieaanbod van jouw uitverkoren partner, kies jij de meest interessante en voor jouw studie relevante cursussen, eventueel aangevuld met stage. Een voltijds studiepakket van 3 maanden komt overeen met ongeveer 20 European Credits (EC s of studiepunten); voor 4 maanden gelden ongeveer 24 EC s; voor een volledig semester gelden 30 EC s. B. PARTNERINSTELLINGEN VAN DE HUB Velen van onze partners werken met een vast aanbod, waardoor je Learning Agreement gemakkelijk samen te stellen is. Vind je geen vast programma, bezoek dan de website van de partnerinstelling en neem contact op met de internationale coördinator ter plekke en stel zelf je studieprogramma samen uit hun aanbod. Een kort overzicht van de partnerinstellingen per opleiding vind je hieronder. Voor meer informatie en de link naar de website van deze partnerinstellingen, bezoek HUBrussel.net > je studie > uitwisselingsprogramma s > professionele opleidingen > partneraanbod > studiemobiliteit in Europa 19

20 ERASMUS STUDY STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG BACHELOR IN DE ERGOTHERAPIE Studenten Ergotherapie kunnen zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Denemarken Duitsland Finland Spanje University College South Denmark Alice Salomon Fachhochschule, Berlijn Turku University of Applied Sciences Universidad de Burgos Universidad de Zaragoza BACHELOR IN DE MEDISCHE BEELDVORMING De opleiding Medische Beeldvorming maakt sinds september 2007 deel uit van de Erasmus Radiography Group (ERG), een netwerk van 17 hogescholen in 13 verschillende Europese landen. Iedere aangesloten buitenlandse instelling organiseert gedurende 3 maanden (januari-maart) een internationale module. Op de website vind je het ERG studieaanbod dat speciaal is opgezet voor Erasmus Study-studenten. Bespreek de mogelijkheden via dit netwerk met je ankerpersoon alvorens jouw kandidatuur te stellen. De ERG leden zijn: Hogeschool-Universiteit Brussel, België Turku University of Applied Sciences, Finland Technological Educational Institution of Athens, Griekenland UCD School of Medicine and Medical Science, Dublin, Ierland University of Malta, Malta Hogeschool Inholland/MBRT, Nederland Fontys University of Applied Sciences/MBRT, Nederland Hogskolen i Bergen, Noorwegen University of Applied Sciences - FH Campus Wien, Oostenrijk Escola Superior de Tecnologia da Saúde de Coimbra, Portugal Escola Superior de Tecnologia da Saúde do Porto, Portugal University of Ljubljana, Slovenië University Campus Suffolk - School of Health, Science & Social Care Ipswich, Verenigd Koninkrijk 20

21 ERASMUS STUDY University of Ulster - School of Applied Sciences & Sports Studies, Verenigd Koninkrijk Lund University, Zweden Jönköping University, Zweden BACHELOR IN DE OPTIEK EN OPTOMETRIE Studenten Optiek en Optometrie, kunnen zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Nederland Spanje Hongarije UK Hogeschool Utrecht Universitat Politècnica de Catalunya (UPC) Semmelweis University Cardiff University BACHELOR IN DE VERPLEEGKUNDE De opleiding Verpleegkunde maakt deel uit van het internationale Florence netwerk voor Verpleegkunde. 15 Europese partnerinstellingen maken hiervan deel uit en kunnen studentenuitwisselingen toestaan indien er een volwaardig studiepakket kan samengesteld worden. De landen zijn Denemarken, Duitsland, Finland, Griekenland, Italië, Letland, Nederland, Noorwegen, Portugal, Spanje, Slovenië, Tsjechië, Turkije, Verenigd Koninkrijk en Zweden. Meer informatie over het FLORENCE studieaanbod dat speciaal is opgezet voor Erasmusstudenten vind je op de website Bespreek de mogelijkheden via dit netwerk met je ankerpersoon alvorens jouw kandidatuur te stellen. Uitwisselingen met hogescholen uit bovenstaand netwerk waar we op dit moment nog geen overeenkomst mee hebben, zijn niet gegarandeerd. Verder kunnen studenten Verpleegkunde zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Duitsland Denemarken Estland Hongarije Spanje Verenigd Koninkrijk Alice Salomon Fachhochschule, Berlijn University College Lillebaelt Tallinn Health College Semmelweis University Universidad de Alcála de Henares Universidad de Zaragoza Edinburgh Napier University 21

22 ERASMUS STUDY STUDIEGEBIED HANDELSWETENSCHAPPEN EN BEDRIJFSKUNDE Studenten Handelswetenschappen en Bedrijfskunde, kunnen zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Denemarken Duitsland Finland Frankrijk Ierland Malta Nederland Oostenrijk Polen Portugal Spanje Verenigd Koninkrijk Zweden Tietgen Business College, Odense Fachhochschule Köln, Keulen Fachhochschule Brandenburg, Brandenburg an den Havel Hochschule RheinMain, Wiesbaden Berlin School of Economics and Law, Berlijn Karelia University of Applied Sciences, Joensuu Advancia-Negocia, Parijs Institut Universitaire de Technologie Professionel, Poitiers Université des Sciences et Technologies de Lille, Rijssel Université de Valenciennes et du Hainaut-Cambrésis, Valenciennes Institute of Technology, Sligo Malta College of Arts, Science and Technology, Malta Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Fachhochschule Salzburg, Salzburg University of Economics,Katowice Instituto Superior de Linguas e Administracão, Lissabon Universidad de Burgos, Burgos Universidad de Navarra (ISSA), Pamplona Colchester Institute, Colchester Gävle University, Gävle STUDIEGEBIED ONDERWIJS Het studiegebied Onderwijs is lid van Kastalia, een netwerk van 16 hogescholen in 13 verschillende Europese landen. De meeste leden van dit netwerk organiseren gedurende 3 maanden een internationale module. Het Kastalia studieaanbod dat speciaal is opgezet voor Erasmus Study-studenten vind je op de website Bespreek de mogelijkheden via dit netwerk met je ankerpersoon alvorens jouw kandidatuur te stellen. 22

23 ERASMUS STUDY De Kastalia leden zijn: Katholieke Universiteit Leuven, België Thomas More Kempen, België University College Copenhagen, Denemarken University of Joensuu, Joensuu, Finland Institut Universitaire pour la Formation des Maitres, Toulouse, Frankrijk Universität Hildesheim, Hildesheim, Duitsland University of Athens, Athens, Griekenland University of Crete, Rethymnon, Griekenland Froebel College of Education, Dublin, Ierland St.Nicholas Montessori College, Dunlaoghaire, Ierland Liepaja Academy of Pedagogy, Letland University of Malta, Malta HRO, University of Professional Education, Rotterdam, Nederland Escola Superior de Educacao de Beja, Beja, Portugal Escuela Universitaria de Educación de Soria, Spanje Högskolan Gävle, Zweden Studenten uit de opleidingen BaKO en BaLO kunnen met een Erasmusbeurs naar één van de Nederlandse partners van INTERACTUM, een Vlaams-Nederlandse educatieve federatie van Lerarenopleidingen, waar de HUB ook lid van is. Meer info over INTERACTUM vind je op de website Bespreek de mogelijkheden via dit netwerk met je ankerpersoon alvorens jouw kandidatuur te stellen. De INTERACTUM leden zijn: Hogeschool IPABO, Amsterdam IJsselgroep Iselinge, Doetinchem Hogeschool De Kempel, Helmond Marnix Academie, Utrecht Katholieke PABO, Zwolle 23

24 ERASMUS STUDY Het studiegebied onderwijs is lid van het European Teacher Education Network (ETEN), een netwerk van 52 hogescholen/universiteiten in 14 verschillende Europese landen. De leden van dit netwerk die een 3 maanden durende internationale module organiseren zijn opgenomen in de partnerlijst van je opleiding. Meer info over ETEN vind je op de website Bespreek de mogelijkheden via dit netwerk met je ankerpersoon alvorens jouw kandidatuur te stellen. Uitwisselingen met hogescholen uit bovenstaande netwerken waar we op dit moment nog geen overeenkomst mee hebben, zijn niet gegarandeerd. BACHELOR IN HET ONDERWIJS: KLEUTERONDERWIJS Studenten Kleuteronderwijs kunnen zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Nederland Noorwegen Hogeschool IPABO Amsterdam/Alkmaar Hogeschool De Kempel, Helmond Hogeschool Katholiek PABO Zwolle Marnix Academie, Utrecht Høgskolen i Bergen Høgskolen i Oslo 24

25 ERASMUS STUDY BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS Studenten Lager Onderwijs kunnen zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Duitsland Ierland Nederland Noorwegen Oostenrijk Spanje Universität Hildesheim St. Nicholas Montessori College Hogeschool IPABO Amsterdam/Alkmaar Hogeschool De Kempel, Helmond Marnix Academie, Utrecht Hogeschool Katholiek PABO Zwolle Høgskolen i Bergen Høgskolen i Oslo Pädagogische Hochschule Steiermark, Graz Pädagogische Hochschule Wien Universidad de Alcalá de Henares (B1 niveau Spaans vereist) Universidad Autónoma de Madrid (Campus La Salle) BACHELOR IN HET ONDERWIJS: SECUNDAIR ONDERWIJS CAMPUS BRUSSEL Studenten Secundair Onderwijs van Campus Brussel kunnen zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Frankrijk Ierland Nederland Noorwegen Oostenrijk Polen Portugal Université des Antilles et de la Guyane Institut Universitaire pour la Formation des Maitres, Toulouse St. Nicholas Montessori College, Dublin Hogeschool van Amsterdam Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Fontys Hogescholen, Tilburg Høgskolen i Bergen Høgskolen i Oslo Pädagogische Hochschule Steiermark, Graz Pädagogische Hochschule Wien Pomeranian University, Slupsk Jagiellonian University, Krakow Politechnika radomska im. Kazimierza Pulaskiego, Radom Instituto Politécnico de Viana do Castelo (enkel PO studenten) 25

26 ERASMUS STUDY Spanje Universidad de Alcalá de Henares (B1 niveau Spaans vereist) Universitat Rovira i Virgili, Tarragona Universidad de Valladolid BACHELOR IN HET ONDERWIJS: SECUNDAIR ONDERWIJS CAMPUS PARNAS Studenten Secundair Onderwijs van Campus Parnas kunnen zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Bulgarije Nederland Noorwegen Portugal University of Veliko, Turnovo Fontys Sporthogeschool, Tilburg Hedmark University College, Elverum Instituto Politécnico de Viana do Castelo STUDIEGEBIED SOCIAAL AGOGISCH WERK BACHELOR IN DE ORTHOPEDAGOGIE BACHELOR IN HET SOCIAAL WERK Studenten van de opleidingen Orthopedagogie en Sociaal Werk kunnen zich kandidaat stellen voor volgende landen en bijhorende hogescholen: Denemarken Duitsland Finland Frankrijk Nederland Noorwegen Portugal Spanje UCC: University College Copenhagen Alice Salomon Fachhochschule, Berlijn Piramk Polytechnic University of Applied Sciences, Tampere Humak University of Applied Sciences, Helsinki Satakunta University of Applied Sciences, Pori Ecole Supérieure d Educateurs Spécialisés, Lille Hogeschool van Amsterdam Hogeschool Arnhem en Nijmegen Hogeschool Inholland, Den Haag Hogeschool Rotterdam Høgskolen i Lillehammer Høgskolen i Oslo Universidade Lusíada, Lissabon Universitat de Barcelona Universitat de Lleida Universidad Autónoma de Madrid Universitat de Rovira i Virgili, Tarragona 26

27 ERASMUS STUDY Verenigd Koninkrijk Zweden Glyndŵr University, Wrexham Umea University C. FINANCIËLE ASPECTEN - ERASMUS STUDY BEURS De Europese Commissie stelt mobiliteitsbeurzen ter beschikking, die de Vlaamse Gemeenschap co-financiert. De toekenning van de beurs gebeurt door de Vlaamse vzw EPOS (Europese Programma s Onderwijs, Opleiding en Samenwerking). De CIPPO vraagt voor jou een Erasmusbeurs aan bij EPOS. Erasmusbeurzen zijn niet bedoeld om de volledige kosten van je studie in het buitenland te dekken. Ze zijn bedoeld als vergoeding van de extra kosten die je hebt wanneer je studeert in het buitenland. De bedragen van de Erasmusbeurzen zijn niet hoog. Je zult dus zelf een financiële inspanning moeten doen. Het exacte beursbedrag voor jouw uitwisseling wordt in het jaar dat je de uitwisseling aangaat, vermeld op de Vertrekkersdag, een verplichte infodag voor alle uitgaande studenten. De minimale beurs volgens Europese normen is 200 euro/maand. Omdat het aantal Erasmusstudenten sneller toeneemt dan het beursbedrag dat EPOS vzw aan HUB beschikbaar stelt, bestaat de kans dat vanaf niet iedere uitgaande Erasmusstudent een Erasmusbeurs kan krijgen. De HUB stelt wel alles in het werk om voor elke uitgaande student een beurs te verzekeren. Mochten wij daar onverhoopt niet in slagen, dan kennen wij de beschikbare beurzen toe op basis van economische criteria. Studenten die in aanmerking willen komen voor een Erasmusbeurs moeten daarom het document application for an Erasmus grant indienen bij de Sociale Dienst van de HUB. Elke kandidaat-erasmusstudent ontvangt dit document begin mei per mail van de CIPPO. Dit document dien je vóór 1 juni 2013 persoonlijk en onder gesloten omslag af te geven aan de CIPPO. De CIPPO bezorgt dit aan de Sociale Dienst, die het op volledigheid zal checken en op basis van deze gegevens een rangschikking opstelt. Het is die rangschikking waarop de CIPPO zich zal baseren mocht niet aan elke kandidaat student een beurs worden toegekend We bevelen iedereen ten zeerste aan om deze aanvraag in te dienen. Bij onvoldoende beurzen, krijgen studenten die geen dossier indienden geen Erasmus beurs. 27

28 ERASMUS STUDY N.B. Wanneer je een Vlaamse studietoelage geniet behoudt je deze, ook tijdens het verblijf in het buitenland. AANVRAAG FINANCIËLE TUSSENKOMST VIA VZW STUVO Je kan bij STUVO een aanvraag indienen om je Erasmusverblijf voor een deel te bekostigen. Elk dossier wordt individueel onderzocht en moet een beeld geven van de leefeenheid waartoe je behoort. De inkomsten en uitgaven op leef- en studieniveau worden opgevraagd (en moeten maximaal gestaafd worden). Vanuit STUVO kan enkel een financiële bijdrage worden verleend wanneer de financiële draagkracht te beperkt of ontoereikend is om alle studiekosten op te vangen. De STUVO-bijdrage is bijgevolg variabel en situatiegebonden. Studieleningen worden uitzonderlijk toegekend. Voor bijkomende info kan je steeds contact opnemen met de Sociale Dienst: vzw STUVO, Warmoesberg 26, 1000 Brussel, tel:

29 ERASMUS STUDY D. HOE BEGIN JE AAN ERASMUS STUDY? STAP 1: Je wordt in het tweede jaar door je ankerpersoon en/of de CIPPO geïnformeerd over het uitwisselingsaanbod. Tijdens één van de internationale dagen die binnen je opleiding worden aangeboden, licht de CIPPO dit aanbod concreet toe. Op basis van die informatie begin je dan via de vermelde websites je zoektocht naar een project of partnerinstelling die het best bij jou past. Bij de CIPPO kan je gedurende de hele procedure terecht voor meer concrete informatie. STAP 2: Als je je kandidaat wilt stellen voor een uitwisseling, dien je uiterlijk 1 mei 2013 de volgende documenten in: Het niet tijdig afgeven van de volledig ingevulde documenten heeft automatisch uitsluiting van deelname tot gevolg. intentieverklaring mét profielfoto: dit document vind je terug op HUBrussel.net > Je studie > Uitwisselingsprogramma s > professionele opleidingen motivatiebrief, waarin je aangeeft: - waarom jij een uitwisseling wilt ondernemen; - waarom jij specifiek kiest voor een Europese uitwisseling; - welke verwachtingen je hebt m.b.t. het land, de plaats, de instelling waar je naartoe gaat; - hoe je je voorbereidt op je verblijf, de taal en de cultuur van dat land; - waarom je denkt de geschikte persoon te zijn voor die opdracht/uitwisseling TIP: Bezoek de website van de partnerinstelling! In je aanvraag kun je dan gefundeerd vermelden waarom deze instelling goed zou passen bij de opleiding die je aan de HUB volgt. Een Europass Curriculum Vitae in de taal van de mogelijke partnerinstellingen. Voor studie binnen Europa zal dit in de meeste gevallen Engels zijn met uitzondering op Nederland en Frankrijk. Meer uitleg en voorbeelden op Deze documenten bezorg je per mail aan stefanie.derks@hubrussel.be 29

30 ERASMUS STUDY STAP 3: De CIPPO inventariseert de intentieverklaringen en brengt je opleiding van je aanvraag op de hoogte. Je intentieverklaring, motivatiebrief en Curriculum Vitae( s) samen vormen je dossier. Je dossier wordt op ontvankelijkheid gecontroleerd door de CIPPO. Om in aanmerking te komen voor een Erasmusbeurs, dien je het document application for an Erasmus grant persoonlijk en onder gesloten omslag in en dit bij de CIPPO vóór 1 juni Begin juli ontvang je een van de CIPPO met de uitslag van de examencommissie 2 inzake jouw uitwisseling. Eventuele bijkomende voorwaarden gesteld door de examencommissie worden je meegedeeld door je ankerpersoon. Indien positief word je uitgenodigd voor een gesprek in de eerste week van juli waar onder andere (indien van toepassing) je vreemde talenkennis getoetst wordt. Gezien het verplicht kennismakingsgesprek in de eerste week van juli valt dien je hier rekening mee te houden met je vakantieplanning. Indien negatief kan de student terecht bij zijn/haar ankerpersoon voor verdere informatie. STAP 4: Het is de bedoeling dat je tijdens de zomermaanden verder werkt aan je uitwisselingsproject. We verwachten dat je verder aan je talenkennis werkt, dat je je informeert over je land van uitwisseling, je partnerinstelling, je opdracht, je huisvesting, de nodige documenten, In ieder geval verwachten we van jou voor 15 september een stand van zaken waarin je aangeeft hoever je staat met je uitwisseling. Het is belangrijk om tegen dan je definitieve partnerinstelling te kennen en te communiceren. 2 De selectiecriteria die jouw opleiding opleggen kun je nalezen in het Onderwijs- en Examenreglement op 30

31 ERASMUS STUDY STAP 5: Vóór 1 oktober kom je naar de CIPPO te om je (online) aan te melden bij de partnerinstelling. Je wordt hiervoor per mail uitgenodigd. Op dat moment dien je volgende documenten binnen te leveren: kopie van de reeds aan de HUB behaalde studieresultaten in het Engels kopie van de identiteitskaart 2 pasfoto s STAP 6: Medio oktober van de derde opleidingsfase word je uitgenodigd voor de verplichte vertrekkersdag. Tijdens deze bijeenkomst hoor je de ervaringen van mobiele oud-hub studenten, onderteken je je mobiliteitsovereenkomst en krijg je informatie over verzekeringen. De verzekeringsinformatie kan je ook terugvinden in het Onderwijs- en Examenreglement (online te consulteren op Uiterlijk tegen 31 oktober leg je de eerste contacten met je partnerinstelling (bezoek de website, zoek informatie op voor exchange studenten, bekijk de housing mogelijkheden, schrijf het international office aan, ) en lever je bij de CIPPO een voorlopige editie van het Learning Agreement in. Hierin wordt beschreven welke opleidingsonderdelen je zal volgen aan de buitenlandse partnerinstelling. Dit studieprogramma wordt opgesteld door jou in overleg met de ankerpersoon van je opleiding en de uitwisselingscoördinator van de partnerinstelling. N.B. Dit kan ook slechts één opleidingsonderdeel zijn, gecombineerd worden met stage. STAP 7: Ten laatste 1 december wordt tussen jou, de CIPPO en de partnerinstelling een definitieve Learning Agreement opgesteld. Hou er rekening mee dat je voor een studieperiode van 3 maanden ongeveer een studieprogramma van 20 European Credits (EC s) moet samenstellen; voor 4 maanden gelden gelden ongeveer 24 EC s; voor een volledig semester gelden 30 EC s. Enkel een door alle partijen ondertekende Learning Agreement wordt academisch erkend. Kleine wijzigingen aan dit overeengekomen programma zijn achteraf nog mogelijk, mits er toestemming is van de drie partijen. Het is evident dat dit programma zeer belangrijk is, omdat het immers deel uitmaakt van je opleiding. Wie het Learning Agreement tekent is dan ook verplicht zich aan dit programma te houden. Elke wijziging in je Learning Agreement moet onmiddellijk aan de CIPPO en je ankerpersoon meegedeeld worden. 31

32 ERASMUS STUDY Je ondertekent ook een equivalentiedossier, hierin is een tabel met 2 kolommen opgenomen. De ene kolom vermeldt welke vakken je aan de partnerinstelling volgt, in de andere kolom staat met welke HUB vakken die gelijk gesteld worden. De directeur van je studiegebied ondertekent het equivalentiedossier ook. De CIPPO controleert je dossier op administratieve volledigheid. Voor studenten die kiezen voor Erasmus Study betekent dit dat je in orde bent met je: (Online) aanmelding bij de partner buiten Europa Mobiliteitsovereenkomst Definitieve Learning Agreement Equivalentiedossier Gegevens voor Noodsituaties document (uitleg hierover krijg je op de vertrekkersdag) Alles in orde? Dan ontvang je de 1 ste schijf van je Erasmusbeurs (= 90% van je totale beursbedrag). STAP 8: Tijdens je verblijf onderhoud je 2-wekelijks contact met de ankerpersoon die als coach optreedt tijdens jouw verblijf aan de partnerinstelling. In sommige opleidingen functioneert een andere docent uit je opleiding als coach. Je coach bewaakt de kwaliteit van je studieprogramma. STAP 9: Na terugkeer bezorg je aan de CIPPO binnen de 14 dagen: het door de partnerinstelling ingevuld, gestempeld en ondertekend Transcript of Records (soms wordt dit rechtstreeks bezorgd aan de CIPPO) bewijs van verblijf aan de partnerinstelling met vermelding van aankomst- en vertrekdatum (= attest van mobiliteitsperiode) een elektronische versie van je reismap bewijs van de online ingevulde Erasmus enquête bewijs van de ingevulde HUB-evaluatie Tijdens je verblijf in het buitenland ontvang je van de CIPPO per de nodige instructies in verband met bovenstaande documenten. De CIPPO gebruikt voor officiële correspondentie enkel je HUB-mailadres. Check deze regelmatig, ook wanneer je in het buitenland zit. Wanneer het tweede deel van je Erasmusdossier volledig is, ontvang je de 2 de schijf van je Erasmusbeurs (= 10% van je beurs). 32

33 ERASMUS STUDY Samenvatting ERASMUS STUDY Alle te ondernemen stappen om deel te nemen aan een studieverblijf in het buitenland in het kader van Erasmus Study worden in onderstaand tijdschema nog even samengevat: TWEEDE OPLEIDINGSFASE HUB STAP 1 november- februari De student wordt door de ankerpersoon en/of de CIPPO geïnformeerd over de uitwisselingsmogelijkheden. Na het infomoment zijn de studenten welkom op de CIPPO voor meer informatie. STAP 2 mei Vóór 1 mei: de student stelt zijn kandidatuur en dient bij de CIPPO volgende documenten in: intentieverklaring met profielfoto motivatiebrief (max. 1 blz.) Europass Cirruculum Vitae in de talen van de mogelijke partnerinstellingen STAP 3 juni-juli Voor 1 juni: De student dient application for Erasmus grant in bij de CIPPO. Begin juli: de student ontvangt een van de CIPPO met het besluit van de examencommissie inzake zijn/haar uitwisseling. Indien positief wordt de student uitgenodigd door de CIPPO op een kennismakingsgesprek waarbij indien van toepassing o.a. de vreemde talenkennis getoetst wordt. Dit kennismakingsgesprek vindt plaats in de eerste week van juli. Indien negatief kan de student terecht bij zijn/haar ankerpersoon voor verdere informatie. 33

34 ERASMUS STUDY DERDE OPLEIDINGSFASE HUB STAP 4 juli - september De student werkt tijdens de zomermaanden verder aan de vreemde talenkennis. De studenten die een herkansing kregen voor hun taaltest dienen de tweede taaltest in de loop van september af te leggen. De student doet het nodige opzoekingswerk naar de partnerinstelling. Vóór 15 september stuurt de student een stand van zaken door via mail naar de CIPPO. STAP 5 oktober STAP 6 oktober Vóór 1 oktober wordt de student uitgenodigd bij de CIPPO om zich (online) aan te melden bij de partnerinstelling. De student neemt mee: eerder behaalde HUB-studieresultaten in het Engels kopie identiteitskaart 2 pasfoto s Medio oktober: de student neemt deel aan de verplichte vertrekkersdag. De student ondertekent de mobiliteitsovereenkomst Vóór 31 oktober legt de student contact met de partnerinstelling en stuurt hij/zij naar de CIPPO: de voorlopige Learning Agreement STAP 7 december Vóór 1 december dient de student bij de CIPPO binnen: definitieve Learning Agreement getekende equivalentiedossier Gegevens voor Noodistuatie STAP 8 januari-juni De CIPPO controleert het dossier op volledigheid. Tijdens het verblijf in het buitenland: de student bezorgt eventuele wijzigingen aan de Learning Agreement aan de CIPPO. de student onderhoudt tweewekelijks contact met de coach. 34

35 ERASMUS STUDY STAP 9 juni Binnen de 14 dagen na het verblijf in het buitenland: De student bezorgt aan de CIPPO: Transcript of Records (bewijs van behaalde studieresultaten); attest van mobiliteitsperiode; elektronische versie van je CIPPO-reismap; bewijs ingevulde online Erasmus enquête; bewijs van ingevulde HUB-evaluatie. 35

36 ERASMUS PLACEMENT 2. ERASMUS PLACEMENT Wat? Stage lopen aan een partnerorganisatie binnen Europa. De organisatie waarbij je stage loopt is vrij te kiezen of is afkomstig uit het stageaanbod van je opleiding. ISP-optie? Welke optie moet je aanduiden in het KU Loket bij het registreren van je Individueel Studie Traject (ISP)? Optie 1: Modeltraject Jouw contactpersoon: Stefanie Derks: Anneleen De Ridder: A. ALGEMENE INFORMATIE Voor een lange periode (minimaal 3 maanden) stage lopen binnen Europa kan in het kader van ERASMUS PLACEMENT, dat een onderdeel is van het Levenslang Leren Programma (LLP) van de Europese Commissie. Je loopt dan stage bij een buitenlandse organisatie. Sinds de start van Erasmus in 1987 deden meer dan 2,5 miljoen Europese studenten, waarvan ongeveer Vlaamse studenten, het jou al voor. Recente informatie over het LLP kan je vinden op: de website van het Europese Commissie: (in het Engels) de website van het Vlaams LLP agentschap EPOS: (in het Nederlands). Wat is het ERASMUS Programma? De HUB neemt deel aan het Erasmus programma, het mobiliteitsprogramma voor studenten en personeel van het hoger onderwijs. Hiervoor beschikt de HUB over een Erasmus University Charter, een document van de Europese Commissie waarin zij aan de HUB toestemming geeft om deel te nemen aan het LLP. Via het Erasmus programma kan je een gedeelte van je studieperiode en/of stage in het buitenland doorbrengen zonder dat hierdoor het behalen van je diploma binnen de voorziene termijn in het gedrang komt. Je komt in aanmerking om een Erasmus beurs aan te vragen. De CIPPO zal voor jou je Erasmus Placement beurs aanvragen. 36

37 ERASMUS PLACEMENT Voordelen Stage lopen in Europa is in veel opzichten de moeite waard. Het vormt je: je leert je vlot uitdrukken in een vreemde taal, raakt vertrouwd met de cultuur van een ander land, wint aan zelfvertrouwen en breidt je vriendenkring uit. Bovendien vergroot het jouw zelfstandigheid en betekent het een belangrijke troef in je curriculum vitae. Toekomstige werkgevers hechten immers, bij het selecteren van personeel, veel belang aan vaardigheden die tijdens een buitenlandse ervaring worden opgedaan (open geest, talenkennis, andere zienswijzen, ) Een verblijf in het buitenland vereist ook heel wat flexibiliteit en incasseringsvermogen. Je leert problemen (die er zullen zijn) relativeren en oplossen. Je komt zeker en vast terug met een schat aan ervaringen en een ruimere kijk. Garanties Als Erasmus Placement-student krijg je de volgende garanties: de stageperiode in het buitenland maakt volledig deel uit van de opleiding aan de thuisinstelling; de stageperiode in het buitenland wordt volledig academisch erkend; je blijft ingeschreven als HUB-student; indien je recht hebt op een studiebeurs van de Vlaamse Gemeenschap of op een HUB-studielening, dan blijf je die behouden; de schoolverzekering blijft geldig, ook tijdens je buitenlands verblijf, voor al jouw stage- en of onderwijsactiviteiten; Als Erasmus Placement-student wordt van je verwacht dat je: de regels en verplichtingen van het Erasmuscontract met de HUB én EPOS naleeft; eventuele wijzigingen van je stageovereenkomst (Training Agreement & Quality Commitment) onmiddellijk schriftelijk afspreekt met de HUB en de partnerinstelling; de volledige stageperiode, met inbegrip van de beoordeling, aan de partnerinstelling doorbrengt en de regels en voorschriften die er gelden naleeft; bij terugkeer schriftelijk verslag over je stageperiode in het buitenland uitbrengt en op verzoek van de HUB, de Europese Commissie of EPOS feedback geeft. 37

38 ERASMUS PLACEMENT Kies je voor een Erasmus placement, dan loop je enkel stage zonder bemiddeling van een Europese partnerhogeschool of -universiteit. Elk bedrijf, elke onderneming, elke organisatie in de publieke of private sector (inclusief de sociale economie) los van de grootte, juridische status en economische sector komt in aanmerking om een Erasmus placement bij te realiseren. Enkel Europese instellingen, organisaties die Europese programma s beheren en nationale diplomatieke vertegenwoordigingen gelinkt aan de nationaliteit van de stagiair, zijn uitgesloten. Net als bij Erasmus study, wordt je stage onder Erasmus plagement academisch erkend. Om deze erkenning te bekomen, zijn er een aantal procedures te volgen: in overleg met de HUB en de partnerinstelling wordt je stageprogramma vastgelegd in een stageovereenkomst (Training Agreement en Quality Commitment) die vóór vertrek ondertekend wordt door jou, de Erasmuscoördinator van de HUB en de verantwoordelijke van de partnerinstelling; de partnerinstelling maakt een kwalitatieve evaluatie van dit stageprogramma. Deze kwalitatieve evaluatie neemt hij over in een officieel afschrift (Transcript of Work) dat je aan het einde van je uitwisselingsperiode aan jou of aan de HUB wordt bezorgd. in overleg met de partnerinstelling en op basis van deze Transcript of Work, bepaalt HUB het uiteidelijke punt dat jou wordt toegekend. B. PARTNERS Zoals je hierboven al kon lezen, komen heel veel stageplaatsen zonder bemiddeling door een buitenlandse onderwijsinstelling in aanmerking voor een Erasmus Placement. Enkele opleidingen hebben reeds een uitgewerkt aanbod van stageplaatsen voor Erasmus Placement. Andere opleidingen hebben hier minder ervaring mee. Een overzicht van de gekende stageplaatsen per opleiding, vind je op HUBrussel.net > je studie > uitwisselingsprogramma s > professionele opleidingen partneraanbod> stagemobiliteit in Europa 38

39 ERASMUS PLACEMENT Als er geen aanbod bestaat in jouw opleiding, betekent dat niet dat je niet op Erasmus placement kan gaan. Het is dan aan jou om, in samenspraak met je ankerpersoon, een interessante stageplaats te vinden. In sommige landen bemiddelen bepaalde bureaus tegen betaling voor dergelijke stageplaatsen. Indien je ervoor kiest om zelf een stageplaats te zoeken, begin er dan op tijd aan zodat je opleiding de stageplaats in kwestie ook nog kan goedkeuren. C. FINANCIËLE ASPECTEN - ERASMUS PLACEMENT BEURS De Europese Commissie stelt mobiliteitsbeurzen ter beschikking, die de Vlaamse Gemeenschap co-financiert. De toekenning van de beurs gebeurt door de Vlaamse vzw EPOS (Europese Programma s Onderwijs, Opleiding en Samenwerking). Jaarlijks kent EPOS een budget voor Erasmus placement toe aan de HUB. De beursbedragen zijn vergelijkbaar met die voor Erasmus study maar het aantal beschikbare beurzen is aanzienlijk beperkter dan voor Erasmus Study. De CIPPO vraagt voor jou een Erasmusbeurs aan bij EPOS. Erasmusbeurzen zijn niet bedoeld om de volledige kosten van je studie in het buitenland te dekken. Ze zijn bedoeld als vergoeding van de extra kosten die je hebt wanneer je stage loopt in het buitenland. De bedragen van de Erasmusbeurzen zijn niet hoog. Je zult dus zelf een financiële inspanning moeten doen. Het exacte beursbedrag voor jouw uitwisseling wordt in het jaar dat je de uitwisseling aangaat, vermeld op de Vertrekkersdag, een verplichte infodag voor alle uitgaande studenten. De minimale beurs volgens Europese normen is 200 euro/maand. Omdat het aantal Erasmusstudenten sneller toeneemt dan het beursbedrag dat EPOS vzw aan HUB beschikbaar stelt, bestaat de kans dat vanaf niet iedere uitgaande Erasmusstudent een Erasmusbeurs kan krijgen. De HUB stelt wel alles in het werk om voor elke uitgaande student een beurs te verzekeren. Mochten wij daar onverhoopt niet in slagen, dan kennen wij de beschikbare beurzen toe op basis van economische criteria. Studenten die in aanmerking willen komen voor een Erasmusbeurs moeten daarom het document application for an Erasmus grant indienen bij de Sociale Dienst van de HUB. Elke kandidaat-erasmusstudent ontvangt dit document begin mei per mail van de CIPPO. Dit document dien je vóór 1 juni 2013 persoonlijk en onder gesloten omslag af te geven aan de CIPPO. De CIPPO bezorgt dit aan de 39

40 ERASMUS PLACEMENT Sociale Dienst, die het op volledigheid zal checken en op basis van deze gegevens een rangschikking opstelt. Het is die rangschikking waarop de CIPPO zich zal baseren mocht niet aan elke kandidaat student een beurs worden toegekend. We bevelen iedereen ten zeerste aan om deze aanvraag in te dienen. Bij onvoldoende beurzen, krijgen studenten die geen dossier indienden geen Erasmus beurs. N.B. Wanneer je een Vlaamse studietoelage geniet behoudt je deze, ook tijdens het verblijf in het buitenland. AANVRAAG FINANCIËLE TUSSENKOMST VIA VZW STUVO Je kan bij STUVO een aanvraag indienen om je Erasmusverblijf voor een deel te bekostigen. Elk dossier wordt individueel onderzocht en moet een beeld geven van de leefeenheid waartoe je behoort. De inkomsten en uitgaven op leef- en studieniveau worden opgevraagd (en moeten maximaal gestaafd worden). Vanuit STUVO kan enkel een financiële bijdrage worden verleend wanneer de financiële draagkracht te beperkt of ontoereikend is om alle studiekosten op te vangen. De STUVO-bijdrage is bijgevolg variabel en situatiegebonden. Studieleningen worden uitzonderlijk toegekend. Voor bijkomende info kan je steeds contact opnemen met de Sociale Dienst: vzw STUVO, Warmoesberg 26, 1000 Brussel, tel: D. HOE BEGIN JE AAN ERASMUS PLACEMENT? STAP 1: Je wordt in het tweede jaar door je ankerpersoon en/of de CIPPO geïnformeerd over het uitwisselingsaanbod. Tijdens één van de internationale dagen die binnen je opleiding worden aangeboden, licht de CIPPO dit aanbod concreet toe. Op basis van die informatie begin je dan via de vermelde websites je zoektocht naar een project of partnerinstelling die het best bij jou past. Bij de CIPPO kan je gedurende de hele procedure terecht voor meer concrete informatie. 40

Je grenzen verleggen HUB-KAHO Campus Brussel Professionele opleidingen Academiejaar 2014-2015

Je grenzen verleggen HUB-KAHO Campus Brussel Professionele opleidingen Academiejaar 2014-2015 Je grenzen verleggen HUB-KAHO Campus Brussel Professionele opleidingen Academiejaar 2014-2015 GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA Facebook, skype en andere media maken het je heel gemakkelijk om in contact te komen

Nadere informatie

GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA

GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA Facebook, skype en andere media maken het je heel gemakkelijk om in contact te komen met mensen uit andere landen of landsdelen.

Nadere informatie

GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA JE GRENZEN VERLEGGEN ACADEMIEJAAR 2016-2017 - 1 E SEM

GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA JE GRENZEN VERLEGGEN ACADEMIEJAAR 2016-2017 - 1 E SEM GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA JE GRENZEN VERLEGGEN ACADEMIEJAAR 2016-2017 - 1 E SEM GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA Beste student Facebook, skype en andere media maken het je heel gemakkelijk om in contact te komen

Nadere informatie

Erasmus + 2015 2016. Mobiliteitsproject van de EU 2014 2020 en andere exchange mogelijkheden. 10-12-2014 pag. 1

Erasmus + 2015 2016. Mobiliteitsproject van de EU 2014 2020 en andere exchange mogelijkheden. 10-12-2014 pag. 1 Erasmus + 2015 2016 Mobiliteitsproject van de EU 2014 2020 en andere exchange mogelijkheden 10-12-2014 pag. 1 Erasmus+ 2015-2016 Erasmus + beleid door IRMO administratie door SAC 10-12-2014 pag. 2 Erasmus

Nadere informatie

13/10/2014. Erasmus + Waarom exchange?

13/10/2014. Erasmus + Waarom exchange? Erasmus + 2015 2016 Erasmus+ 2015-2016 Erasmus + beleid door IRMO Mobiliteitsproject van de EU 2014 2020 en andere exchange mogelijkheden administratie door SAC 13-10-2014 pag. 1 13-10-2014 pag. 2 Waarom

Nadere informatie

Uitwisselingsprogramma s KU Leuven, campus Brussel 2016-2017. Milieu en Preventie Management

Uitwisselingsprogramma s KU Leuven, campus Brussel 2016-2017. Milieu en Preventie Management Uitwisselingsprogramma s KU Leuven, campus Brussel 2016-2017 Milieu en Preventie Management Waarom naar het buitenland? Taal Cultuur Werkgelegenheid Academische vaardigheden Zelfvertrouwen Vriendenkring

Nadere informatie

Infosessie LOBW 25/11/2014. Programma infosessie: Erasmus + Waarom exchange?

Infosessie LOBW 25/11/2014. Programma infosessie: Erasmus + Waarom exchange? Erasmus + 2015 2016 Erasmus+ 2015-2016 Infosessie LOBW dinsdag 25 november 2014, 16u Exchange coordinator LOBW: Prof. De Martelaer Sinds 1 september: Internationalisation coordinator faculteit LK Katrijn

Nadere informatie

Going abroad: Info session for BLT students 2014-2015

Going abroad: Info session for BLT students 2014-2015 Going abroad: Info session for BLT students 2014-2015 International Week March 9-13 Info about Mobility Study Training Projects Student Conferences kood International Activity 2 Buitenlandse mobiliteit

Nadere informatie

Going abroad: Internationale studentenmobiliteit BLT

Going abroad: Internationale studentenmobiliteit BLT Going abroad: Internationale studentenmobiliteit BLT 2016-2017 Internationale studentenmobiliteit Aanvraag voor Studie/Stageperiode in het buitenland Beurzen Verzekeringen Internationale studentenmobiliteit

Nadere informatie

JE GRENZEN VERLEGGEN e sem GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA

JE GRENZEN VERLEGGEN e sem GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA JE GRENZEN VERLEGGEN 2016-2017 2 e sem GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA Beste student Facebook, skype en andere media maken het je heel gemakkelijk om in contact te komen met mensen

Nadere informatie

UITWISSELING IN EUROPA

UITWISSELING IN EUROPA UITWISSELING IN EUROPA ERASMUS Algemene introductie tot Erasmus Hoe moet je je voorbereiden wat kun je verwachten van deze sessie? Geen individuele bespreking van alle mogelijke bestemmingen in alle faculteiten

Nadere informatie

onderwerp Procedure Erasmus+ 2014-2020

onderwerp Procedure Erasmus+ 2014-2020 Procedure Erasmus+ 2014-2020 ons kenmerk Erasmus+ Beurzenprogramma telefoon (088) 525 80 01 onderwerp Procedure Erasmus+ 2014-2020 contactpersoon Klaartje Gosens e-mail internationaloffice@avans.nl van

Nadere informatie

Oriënteringssessie Op Erasmus gaan: een vlag met vele ladingen. International Days 2015

Oriënteringssessie Op Erasmus gaan: een vlag met vele ladingen. International Days 2015 Oriënteringssessie Op Erasmus gaan: een vlag met vele ladingen International Days 2015 Op Erasmus gaan: wereldwijde mogelijkheden Binnen Europa: 32 landen: 28 EU landen, Turkije, IJsland, Noorwegen, FYROM

Nadere informatie

Procedure Erasmus+ 2014-2016

Procedure Erasmus+ 2014-2016 Procedure Erasmus+ 2014-2016 ons kenmerk Erasmus+ Beurzenprogramma contactpersoon Klaartje Gosens datum Maart 2015 telefoon (088) 525 80 01 onderwerp Procedure Erasmus+ 2014-2016 e-mail internationaloffice@avans.nl

Nadere informatie

Je grenzen verleggen. Uitwisselingsprogramma s professionele opleidingen

Je grenzen verleggen. Uitwisselingsprogramma s professionele opleidingen Je grenzen verleggen Uitwisselingsprogramma s professionele opleidingen KAHO Sint-Lieven Academiejaar 2013-2014 INHOUDSOPGAVE GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA... 5 STUDEREN OF STAGE LOPEN BUITEN VLAANDEREN,Fout!

Nadere informatie

Waarom: M e e r wa a r d e v o o r j e z e l f. K e n n i s v a n v r e e m d e t a l e n. A n d e r e c u l t u u r l e r e n k e n n e n.

Waarom: M e e r wa a r d e v o o r j e z e l f. K e n n i s v a n v r e e m d e t a l e n. A n d e r e c u l t u u r l e r e n k e n n e n. 1 Waarom? 2 Waarom: M e e r wa a r d e v o o r j e z e l f. K e n n i s v a n v r e e m d e t a l e n. A n d e r e c u l t u u r l e r e n k e n n e n. S o c i a l e v a a r d i g h e d e n v e r b e t

Nadere informatie

Your Future Awaits You

Your Future Awaits You Your Future Awaits You Going Abroad for Study 26 oktober 2017, Leuven Wie is wie aan de Faculteit Geneeskunde Prof. dr. Paul Herijgers Decaan Prof. dr. Chris Verslype Vicedecaan Internationalisering Prof.

Nadere informatie

Infosessie REVAKI 1/12/2014. Programma infosessie: Erasmus + Waarom exchange?

Infosessie REVAKI 1/12/2014. Programma infosessie: Erasmus + Waarom exchange? Erasmus + 2015 2016 Infosessie REVAKI Woensdag 3 december 2014, 11u30 Exchange coordinator REVAKI: Prof. Vaes Sinds 1 september: Internationalisation coordinator faculteit LK Katrijn D Herdt (kdherdt@vub.ac.be)

Nadere informatie

READY FOR TAKE OFF BUITENLANDSE STAGE EN STUDIE 2015-2016

READY FOR TAKE OFF BUITENLANDSE STAGE EN STUDIE 2015-2016 READY FOR TAKE OFF BUITENLANDSE STAGE EN STUDIE 2015-2016 I. VOOR VERTREK 1. AANVRAAGDOSSIER Check of je aanvraagdossier volledig in orde is. 2. INSCHRIJVING PXL Vergeet je niet in te schrijven aan PXL!

Nadere informatie

Aanmelding bij buitenlandse universiteit & beursaanvraag. Patrick Beckers International Office Social Sciences

Aanmelding bij buitenlandse universiteit & beursaanvraag. Patrick Beckers International Office Social Sciences Aanmelding bij buitenlandse universiteit & beursaanvraag Patrick Beckers International Office Social Sciences AANMELDPROCES 1. Nominatie 2. Aanmelden bij universiteit 3. Beurs NOMINATIE + AANMELDING 1.

Nadere informatie

Vraag nr. 788 van 20 augustus 2013 van JOS DE MEYER

Vraag nr. 788 van 20 augustus 2013 van JOS DE MEYER VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 788 van 20 augustus 2013 van JOS DE MEYER Erasmusprogramma Evaluatie Het Erasmusprogramma

Nadere informatie

Informatie van: international office Social Sciences (plaatsvervangend) studieadviseur Sociologie

Informatie van: international office Social Sciences (plaatsvervangend) studieadviseur Sociologie Op naar het buitenland! Informatie van: Patrick Beckers Coco de Jongh Ellen Verbakel international office Social Sciences (plaatsvervangend) studieadviseur Sociologie coördinator internationalisering Sociologie

Nadere informatie

Procedure Erasmus+ 2015-2016

Procedure Erasmus+ 2015-2016 Procedure Erasmus+ 2015-2016 ons kenmerk Erasmus+ beurzenprogramma contactpersoon Klaartje Gosens datum september 2015 telefoon + 3 1 88 525 80 01 onderwerp Procedure Erasmus+ 2015-2016 e-mail internationaloffice@avans.nl

Nadere informatie

Studeren in het buitenland! Maandag 29 oktober 2018

Studeren in het buitenland! Maandag 29 oktober 2018 Coördinatiepunt Internationalisering Geke Meessen - Pedagogische en Onderwijswetenschappen Studeren in het buitenland! Maandag 29 oktober 2018 Programma Waarom naar het buitenland? Studiefases Op uitwisseling

Nadere informatie

ERASMUS+ Stages. april 2015

ERASMUS+ Stages. april 2015 ERASMUS+ Stages april 2015 Inhoud Programma landen Erasmus Charter for Higher Education Budget Voorwaarden Pas afgestudeerden Mobiliteitperiodes Stagebeurzen Formulieren Questions & Answers Programma Landen

Nadere informatie

S T U D E N T E N O V E R E E N K O M S T S T U D I E ( S M S )

S T U D E N T E N O V E R E E N K O M S T S T U D I E ( S M S ) ERASMUS 2012-2013 S T U D E N T E N O V E R E E N K O M S T S T U D I E ( S M S ) Tussen: Gegevens thuisinstelling Naam thuisinstelling: Katholieke hogeschool Limburg EUC nummer thuisinstelling: 28081-IC-1-2007-1-BE-ERASMUS-EUCX-1

Nadere informatie

Internationale trajecten gids door procedure en aanbod. 16 oktober 2018

Internationale trajecten gids door procedure en aanbod. 16 oktober 2018 Internationale trajecten gids door procedure en aanbod 16 oktober 2018 Welkom 2 Thema s op 16/10/2018 1. Terugblik 2. GIDS abroad Toelatingsvoorwaarden, procedure toelating, selectie en uitsluiting Afspraken

Nadere informatie

Uitwisselingsprogramma s Politieke Wetenschappen

Uitwisselingsprogramma s Politieke Wetenschappen Uitwisselingsprogramma s Politieke Wetenschappen Uitwisseling in academiejaar 2019-2020 28-2-2019 pag. 1 Uitwisselingsprogramma s 1. Waarom een uitwisseling? 2. Voorwaarden voor een uitwisseling 3. Erasmus

Nadere informatie

GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA

GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA Beste student Op je toekomstige werkvloer zal samenwerken met mensen met een andere culturele achtergrond vaak een realiteit zijn. Daarom vindt Odisee

Nadere informatie

Handleiding voor het samenstellen van een individueel collegerooster

Handleiding voor het samenstellen van een individueel collegerooster Handleiding voor het samenstellen van een individueel collegerooster voor studenten van campus Brussel en campus Parnas Academiejaar 2014-2015 1. Waar vind ik de inhoud van mijn vakken? Kies in de programmagids

Nadere informatie

GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA

GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA GEEF KLEUR AAN JE DIPLOMA Beste student Facebook, skype en andere media maken het je heel gemakkelijk om in contact te komen met mensen uit andere landen of landsdelen. Ook op je toekomstige werkvloer

Nadere informatie

LEARNING AGREEMENTS VOOR DUMMIES. Mobility Office KU Leuven @ HUB Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen

LEARNING AGREEMENTS VOOR DUMMIES. Mobility Office KU Leuven @ HUB Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen LEARNING AGREEMENTS VOOR DUMMIES Mobility Office KU Leuven @ HUB Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen Learning Agreements voor dummies Juiste template downloaden Algemene informatie invullen Jaarprogramma

Nadere informatie

Stages in Europa. Erasmus+ Traineeship voor afgestudeerden

Stages in Europa. Erasmus+ Traineeship voor afgestudeerden Stages in Europa Erasmus+ Traineeship voor afgestudeerden Inhoud presentatie Waarom op internationale stage gaan? Beurzen? Stageplatform voor Vlaanderen: Reconfirm Erasmus+ programma - Doelgroep / voorwaarden

Nadere informatie

Student Exchange Faculteit WE Praktische Gids

Student Exchange Faculteit WE Praktische Gids Student Exchange Faculteit WE Praktische Gids 1. Hoe informeer ik me over student exchange? De faculteit organiseert elk jaar een facultaire infosessie rond exchange. Tijdens deze infosessie gaan we in

Nadere informatie

Jaarlijks wordt er een lijst van deze bilaterale akkoorden met partnerinstellingen bekendgemaakt.

Jaarlijks wordt er een lijst van deze bilaterale akkoorden met partnerinstellingen bekendgemaakt. Studenten uitwisselingsreglement Dit reglement is van toepassing voor de studenten die op uitwisseling (wensen te) gaan tijdens het academiejaar 2014-2015. 1. Programma voor de mobiliteit van studenten

Nadere informatie

INFORMATIESESSIE. Erasmus+ en Erasmus Belgica. Informatiesessie

INFORMATIESESSIE. Erasmus+ en Erasmus Belgica. Informatiesessie INFORMATIESESSIE Erasmus+ en Erasmus Belgica Informatiesessie 30-11-2017 1 Overzicht Bestemmingen Voordelen Procedure en selectie Verdere procedure Vertrek terugkeer Enkele aandachtspunten Enkele getuigenissen

Nadere informatie

Get out of the building! Studie en stage in het buitenland

Get out of the building! Studie en stage in het buitenland Get out of the building! Studie en stage in het buitenland Programma 10:00 11:00 uur Inleiding / Mattijs Blekemolen Studie in het buitenland / Kim Voogdt Stage in het buitenland / Anne-Marleen Olthof Ruimte

Nadere informatie

Stages in Europa. Erasmus+

Stages in Europa. Erasmus+ Stages in Europa Erasmus+ Inhoud presentatie Waarom? Financiering? Erasmus+ programma Stageplatform voor Vlaanderen: Reconfirm Hoe vind je een buitenlandse stage? Tips voor een succesvolle stage Sociaal

Nadere informatie

College of Child Development & Education Studeren in het buitenland: Pedagogische Wetenschappen, Onderwijskunde, Lerarenopleiding

College of Child Development & Education Studeren in het buitenland: Pedagogische Wetenschappen, Onderwijskunde, Lerarenopleiding College of Child Development & Education Studeren in het buitenland: Pedagogische Wetenschappen, Onderwijskunde, Lerarenopleiding 14 november 2014 Programma Jelka Driehuis, coördinator Internationalisering

Nadere informatie

ONTDEK DE WERELD BEGIN BIJ JEZELF 2013-2014. Internationale studentenuitwisselingen

ONTDEK DE WERELD BEGIN BIJ JEZELF 2013-2014. Internationale studentenuitwisselingen ONTDEK DE WERELD BEGIN BIJ JEZELF 2013-2014 Internationale studentenuitwisselingen INHOUD 1. WAAROM NAAR HET BUITENLAND? 2. MOGELIJKHEDEN 3. VOORWAARDEN 4. HOE AANMELDEN 5. PRAKTISCHE ASPECTEN 6. VERZEKERINGEN

Nadere informatie

INFOSESSIE MINOR BUITENLAND. Maandag 22 oktober 2012 13.30-15.00 uur Benno Premselahuis, Lokaal 03B01

INFOSESSIE MINOR BUITENLAND. Maandag 22 oktober 2012 13.30-15.00 uur Benno Premselahuis, Lokaal 03B01 INFOSESSIE MINOR BUITENLAND Maandag 22 oktober 2012 13.30-15.00 uur Benno Premselahuis, Lokaal 03B01 PROGRAMMA 13.30 13.45 uur Inleiding + korte kennismaking 13.45 14.30 uur Erasmus beursaanvraag Sjoerd

Nadere informatie

Studie en stage in het buitenland Informatie voor CMD-studenten

Studie en stage in het buitenland Informatie voor CMD-studenten Studie en stage in het buitenland Informatie voor CMD-studenten Programma 17:30 18:30 uur Inleiding Mogelijkheden bij CMD Studie in het buitenland Experience of a lifetime! Stage in het buitenland They

Nadere informatie

ERASMUS+: HOGER ONDERWIJS OPROEP 2016 HANDLEIDING KERNACTIE 1 INDIVIDUELE LEERMOBILITEIT

ERASMUS+: HOGER ONDERWIJS OPROEP 2016 HANDLEIDING KERNACTIE 1 INDIVIDUELE LEERMOBILITEIT ERASMUS+: HOGER ONDERWIJS OPROEP 2016 HANDLEIDING KERNACTIE 1 INDIVIDUELE LEERMOBILITEIT Versie 18.11.2015 1. WELKE MOGELIJKHEDEN BIEDT DEZE ACTIE? Een mobiliteitsproject voor het hoger onderwijs omvat

Nadere informatie

Radboud Beyond Borders. Voorlichting Internationalisering Sociologie. Ellen Verbakel & Lucas Schokker 6 november 2018

Radboud Beyond Borders. Voorlichting Internationalisering Sociologie. Ellen Verbakel & Lucas Schokker 6 november 2018 Radboud Beyond Borders Voorlichting Internationalisering Sociologie Ellen Verbakel & Lucas Schokker 6 november 2018 Waarom zou je gaan studeren in het buitenland? Welke vragen zou je graag beantwoord hebben?

Nadere informatie

MINOR IN HET BUITENLAND. Erasmusbeurs binnen EU

MINOR IN HET BUITENLAND. Erasmusbeurs binnen EU MINOR IN HET BUITENLAND Minor in Noorwegen Erasmusbeurs binnen EU Zelf vakken kiezen Alleen bij partnerinstellingen HOE REGEL JE EEN MINOR IN HET BUITENLAND? 1. Bedenk naar welk land of partnerinstelling

Nadere informatie

Get out of the building! Studie en stage in het buitenland

Get out of the building! Studie en stage in het buitenland Get out of the building! Studie en stage in het buitenland Programma 09:00 10:30 uur Inleiding / Mattijs Blekemolen Studie in het buitenland / Kim Voogdt Stage in het buitenland / Anne-Marleen Olthof Ervaring

Nadere informatie

Studie en stage in het buitenland Informatie voor CMD-studenten

Studie en stage in het buitenland Informatie voor CMD-studenten Studie en stage in het buitenland Informatie voor CMD-studenten Programma 18:00 19:00 uur Inleiding / Mattijs Blekemolen Studie in het buitenland / Sintha de Jager Stage in het buitenland / Jos Kok (stagebureau)

Nadere informatie

Internationalisering Opleiding Elektronica-ICT

Internationalisering Opleiding Elektronica-ICT Internationalisering Opleiding Elektronica-ICT Waarom? Waarom: M e e r w a a r d e v o o r j e ze l f. Ke n n i s v a n v r e e m d e t a l e n. A n d e r e c u l t u u r l e r e n ke n n e n. S o c i

Nadere informatie

Bestuurskunde Public Administration

Bestuurskunde Public Administration Bestuurskunde Public Administration Jolanda den Heijer 13/10/2017 Bij ons leer je de wereld kennen 1 Who s who? Intro Who am I Who are you? Ba / Ma Dutch / English? 2 Today Exchange Europa Bachelor -Requirements,

Nadere informatie

Facultaire Infosessie Erasmus 29/11/2016 voor mobiliteit in

Facultaire Infosessie Erasmus 29/11/2016 voor mobiliteit in Facultaire Infosessie Erasmus 29/11/2016 voor mobiliteit in 2017-2018 1. Wanneer mag je op Erasmus? a. Pedagogische Wetenschappen: vanaf de 3 de bachelor voor alle afstudeerrichtingen b. Master Sociaal

Nadere informatie

Aanvraagformulier - 2008

Aanvraagformulier - 2008 Enkel voor studenten met SURINAME als bestemming! Bijlage 1c-Ndl Reisbeurzen voor studenten die verbonden zijn aan een Vlaamse instelling voor hoger onderwijs Aanvraagformulier - 2008 I. Persoonlijke gegevens

Nadere informatie

Erasmus (infosessie voor geselecteerde studenten) Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus

Erasmus (infosessie voor geselecteerde studenten) Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus Erasmus (infosessie voor geselecteerde studenten) Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus Voor vertrek Aanmelding bij de gastinstelling (door mevr. Erika Vandersmissen) Registratie bij de gastinstelling

Nadere informatie

Info en werkwijze - Campus Brussel-T Serclaes 2013-2014

Info en werkwijze - Campus Brussel-T Serclaes 2013-2014 Info en werkwijze - Campus Brussel-T Serclaes 2013-2014 In de cursusdienst worden alleen nieuwe syllabi en handboeken verkocht. Tweedehandsexemplaren zijn er niet te verkrijgen. De betaling van de handboeken

Nadere informatie

INHOUD Inleiding Algemene informatie Welke kosten de beurs dekt Deelnemende landen... 2

INHOUD Inleiding Algemene informatie Welke kosten de beurs dekt Deelnemende landen... 2 INHOUD INHOUD... 1 1 Inleiding... 2 2 Algemene informatie... 2 2.1 Welke kosten de beurs dekt... 2 2.2 Deelnemende landen... 2 2.3 Meer dan 1 Erasmus+ periode aanvragen... 2 2.4 Aanvraag is niet automatisch

Nadere informatie

STAGES IN EUROPA ERASMUS+

STAGES IN EUROPA ERASMUS+ DIRECTIE ONDERWIJSAANGELEGENHEDEN AFDELING INTERNATIONALISERING STAGES IN EUROPA ERASMUS+ Patricia Burssens 25/10/2016 INHOUD PRESENTATIE Inleiding Erasmus+ programma Stageplatform voor Vlaanderen: Reconfirm

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online Erasmus Study-Erasmus Belgica Study-Non Erasmus Study

Handleiding Mobility Online Erasmus Study-Erasmus Belgica Study-Non Erasmus Study Handleiding Mobility Online Erasmus Study-Erasmus Belgica Study-Non Erasmus Study Deadlines Meer info over de procedures en deadlines vind je in de informatiebrochure over internationale studie of stage,

Nadere informatie

Erasmus beurzen Richtlijnen PXL

Erasmus beurzen Richtlijnen PXL Erasmus beurzen 2019-2020 Richtlijnen PXL Raadpleeg ook de informatiefiches Erasmus Study en Erasmus Placement. 1. Programmalanden De onderstaande landen, samen met de daarbij horende overzeese gebieden

Nadere informatie

SPECIFIEKE INFORMATIE: ARCHITECTUUR (AR) & INTERIEURARCHITECTUUR (IAR)

SPECIFIEKE INFORMATIE: ARCHITECTUUR (AR) & INTERIEURARCHITECTUUR (IAR) SPECIFIEKE INFORMATIE: ARCHITECTUUR (AR) & INTERIEURARCHITECTUUR (IAR) 1) STUDIE ORGANISATIE STUDIEVERBLIJVEN IN HET BUITENLAND BINNEN ARCHITECTUUR EN INTERIEURARCHITECTUUR Studenten AR en IAR kunnen op

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Study

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Study Handleiding Mobility Online online application Erasmus Study Deadlines Dossier Mobility Online In geval van een Erasmus Study moet je dossier in Mobility Online volledig in orde zijn tegen de volgende

Nadere informatie

RICHTLIJNEN UITGAANDE ERASMUSSTUDENTEN - STUDIEVERBLIJVEN

RICHTLIJNEN UITGAANDE ERASMUSSTUDENTEN - STUDIEVERBLIJVEN RICHTLIJNEN UITGAANDE ERASMUSSTUDENTEN - STUDIEVERBLIJVEN 1. De uitwisseling wordt ingericht voor volgende studenten: a. BA3 studenten Communicatiewetenschappen b. Master studenten Communicatiewetenschappen

Nadere informatie

Studeren in het Buitenland. Psychologie Universiteit Leiden Oktober 2013

Studeren in het Buitenland. Psychologie Universiteit Leiden Oktober 2013 Studeren in het Buitenland Psychologie Universiteit Leiden Oktober 2013 Dieuwerke de Groot Buitenlandcoördinator Psychologie Kamer 2A55 dgroot@fsw.leidenuniv.nl Programma Waarheen? Selectie en Aanmelding

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement Deadlines Dossier Mobility Online In geval van Erasmus Placement moet je dossier in Mobility Online volledig in orde zijn tegen de volgende

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online Erasmus Placement - Erasmus Belgica Placement - Non Erasmus Placement

Handleiding Mobility Online Erasmus Placement - Erasmus Belgica Placement - Non Erasmus Placement Handleiding Mobility Online Erasmus Placement - Erasmus Belgica Placement - Non Erasmus Placement Deadlines Meer info over de procedures en deadlines vind je in de informatiebrochure over internationale

Nadere informatie

Generieke Beurzen buiten Europa Academiejaar Informatie voor studenten van Universiteit Gent

Generieke Beurzen buiten Europa Academiejaar Informatie voor studenten van Universiteit Gent Generieke Beurzen buiten Europa Academiejaar 2016-2017 Informatie voor studenten van Universiteit Gent Inleiding In deze toelichting vind je specifieke informatie voor UGent studenten over het Generieke

Nadere informatie

KA 1 Credit Mobility Hoger Onderwijs. Joy Plokker

KA 1 Credit Mobility Hoger Onderwijs. Joy Plokker KA 1 Credit Mobility Hoger Onderwijs Joy Plokker Inhoud Structuur van het Erasmus+ programma Budget hoger onderwijs Call 2015 Erasmus Charter for Higher Education Inter-institutional Agreement (IIA) KA1

Nadere informatie

Instructies voor uitwisselingsstudenten: VOOR VERTREK

Instructies voor uitwisselingsstudenten: VOOR VERTREK VOOR VERTREK 1. Indienen aanvraag bij je gastinstelling In samenwerking met het Mobility Office KU Leuven Campus Brussel dien je er voor je vertrek naar je gastinstelling voor te zorgen dat alle nodige

Nadere informatie

Welkom. Waar gaan we op in? 10/02/2016. Informatie Studeren en stage in het buitenland: algemene introductie 11 februari 2016

Welkom. Waar gaan we op in? 10/02/2016. Informatie Studeren en stage in het buitenland: algemene introductie 11 februari 2016 Informatie Studeren en stage in het buitenland: algemene introductie 11 februari 2016 Welkom Studeren in het buitenland informatie 11/02/2016 Waar gaan we op in? Doel en uitgangspunt Overwegingen: student

Nadere informatie

Informatie Studeren en stage in het buitenland: introductie voor stud ES sept december 2016

Informatie Studeren en stage in het buitenland: introductie voor stud ES sept december 2016 Informatie Studeren en stage in het buitenland: introductie voor stud ES sept 17 9 december 2016 Welkom Waar gaan we op in? VOOR WIE is deze sessie Doel en uitgangspunt Troeven Overwegingen: student en

Nadere informatie

#BeActive Reglement ondersteuning clubs in het kader van Europese uitwisseling

#BeActive Reglement ondersteuning clubs in het kader van Europese uitwisseling #BeActive Reglement ondersteuning clubs in het kader van Europese uitwisseling Artikel 1: Situering De Europese Week van de Sport is een initiatief van de Europese Commissie om sport en lichaamsbeweging

Nadere informatie

Faculteit Farmaceutische, Biomedische en Diergeneeskundige Wetenschappen (FBD) Stappenplan en voorwaarden studieverblijf in het buitenland

Faculteit Farmaceutische, Biomedische en Diergeneeskundige Wetenschappen (FBD) Stappenplan en voorwaarden studieverblijf in het buitenland Faculteit Farmaceutische, Biomedische en Diergeneeskundige Wetenschappen (FBD) Stappenplan en voorwaarden studieverblijf in het buitenland Na overleg Facultaire Commissie Internationalisering 15/11/2011

Nadere informatie

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB. boekhouden en informatica WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB. boekhouden en informatica WWW.VOORBEREIDINGSJAAR. ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN boekhouden en informatica IN ÉÉN SCHOOLJAAR KLAAR OM TE STUDEREN IN HET NEDERLANDS WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.BE Ik

Nadere informatie

IV. AANVRAAG STAGE OF STUDEREN IN HET BUITENLAND

IV. AANVRAAG STAGE OF STUDEREN IN HET BUITENLAND 20 IV. AANVRAAG STAGE OF STUDEREN IN HET BUITENLAND Vóór je op internationale stage of studie mag gaan moet je een aanvraagprocedure doorlopen. De opleiding moet immers je stage of studieprogramma goedkeuren.

Nadere informatie

Stage/studie buitenland. Verleg je grenzen, ga naar het buitenland!

Stage/studie buitenland. Verleg je grenzen, ga naar het buitenland! Stage/studie buitenland Verleg je grenzen, ga naar het buitenland! Inhoudsopgave 1. Waarom naar het buitenland? 3 2. Wat zijn de mogelijkheden in het buitenland? 5 3. Hoe krijg je toestemming om te gaan?

Nadere informatie

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden In het Hoger Onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk en instellingscollegegeld. Het wettelijk collegegeld wordt door de minister vastgesteld

Nadere informatie

Studeren in het buitenland

Studeren in het buitenland Studeren in het buitenland Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen Ontdek jezelf. Begin bij de wereld. Geef je diploma een extra ster door een studieperiode in het buitenland! Ontdek jezelf. Begin

Nadere informatie

Handboek 2015. Mobiliteit van studenten uit het hoger onderwijs tussen de drie Gemeenschappen van België

Handboek 2015. Mobiliteit van studenten uit het hoger onderwijs tussen de drie Gemeenschappen van België Mobiliteit van studenten uit het hoger onderwijs tussen de drie Gemeenschappen van België Handboek 2015 EPOS vzw Nationaal Agentschap ERASMUS+ Onderwijs en opleiding Versie 10 juni 2015 2 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement Deadlines Dossier Mobility Online In geval van Erasmus Placement moet je dossier in Mobility Online volledig in orde zijn tegen de volgende

Nadere informatie

Infosessie 8 mei 2017 Erasmus: verder verloop

Infosessie 8 mei 2017 Erasmus: verder verloop Infosessie 8 mei 2017 Erasmus: verder verloop 1. Learning agreement a. Basisprincipes voor het kiezen van vakken b. Hoe vakken kiezen? c. Voor hoeveel studiepunten d. Hoe geef je het programma door aan

Nadere informatie

Ryckevelde vzw. Internationalisering van A tot Z voor het secundair onderwijs. Programma. Mogelijkheden. Beweging voor Europees burgerschap

Ryckevelde vzw. Internationalisering van A tot Z voor het secundair onderwijs. Programma. Mogelijkheden. Beweging voor Europees burgerschap Internationalisering van A tot Z voor het secundair onderwijs Ryckevelde vzw Beweging voor Europees burgerschap Gent, 25 april 2012 Ryckevelde vzw, beweging voor Europees burgerschap Ryckevelde vzw, beweging

Nadere informatie

Studeren in het buitenland Kirsten Boersma-van Nierop Hilde de Leeuw 26 september 2014

Studeren in het buitenland Kirsten Boersma-van Nierop Hilde de Leeuw 26 september 2014 Studeren in het buitenland Kirsten Boersma-van Nierop Hilde de Leeuw 26 september 2014 Programma voorlichtingsbijeenkomst Voorwaarden en uitwisselingscontracten Kirsten Boersma-van Nierop (BMW) Praktische

Nadere informatie

Naar het buitenland. Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus April 2014

Naar het buitenland. Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus April 2014 Naar het buitenland. Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus April 2014 Voor vertrek Aanmelding bij de gastinstelling (door mevr. Erika Vandersmissen) Registratie bij de gastinstelling (eigen verantwoordelijkheid)

Nadere informatie

Erasmus voor iedereen: EU-financiering voor 5 miljoen burgers

Erasmus voor iedereen: EU-financiering voor 5 miljoen burgers EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Erasmus voor iedereen: EU-financiering voor 5 miljoen burgers Brussel, 23 november 2011 - Tot 5 miljoen mensen, bijna tweemaal zo veel als nu, krijgen de kans om in het

Nadere informatie

VOORLICHTING STUDIE EN STAGE BUITENLAND. Domein Media, Creatie en Informatie Opleiding Interactieve Media

VOORLICHTING STUDIE EN STAGE BUITENLAND. Domein Media, Creatie en Informatie Opleiding Interactieve Media VOORLICHTING STUDIE EN STAGE BUITENLAND Domein Media, Creatie en Informatie Opleiding Interactieve Media 1 PROGRAMMA 10.10 10.15 Inloop 10.15 10.25 Inleiding + Aankondiging nieuwe partnerscholen 10.25

Nadere informatie

STUDIEGELD, STUDIETOELAGE & STUDIEFINANCIERING

STUDIEGELD, STUDIETOELAGE & STUDIEFINANCIERING STUDIEGELD, STUDIETOELAGE & STUDIEFINANCIERING 2019-2020 INHOUD JE STUDIEGELD 1. Welk tarief betaal je? p4 2. Procedure van betaling p6 BEREKENING VAN JE STUDIETOELAGE EN/OF JE STUDIEGELD DOOR STUVO p8

Nadere informatie

IK HEB EEN VLAAMS DIPLOMA SECUNDAIR OF HOGER ONDERWIJS

IK HEB EEN VLAAMS DIPLOMA SECUNDAIR OF HOGER ONDERWIJS INTERNATIONAL OFFICE TOELATINGSPROCEDURE Deze brochure gidst jou door onze toelatingsprocedure voor de Nederlandstalige opleidingen. De aanvraagprocedure verschilt op basis van jouw diploma, jouw taalniveau

Nadere informatie

Internationale trajecten: algemene introductie. 14 en 16 december 2016

Internationale trajecten: algemene introductie. 14 en 16 december 2016 Internationale trajecten: algemene introductie 14 en 16 december 2016 Welkom 2 Waar gaan we op in? 1. Situering 2. Doel en uitgangspunt 3. Troeven 4. Opzet 5. Aanbod (via website en op 30/01/2017) 6. Procedure

Nadere informatie

Studeren in het buitenland. Daniëlle Lovink FSW, Leiden 12 oktober 2018

Studeren in het buitenland. Daniëlle Lovink FSW, Leiden 12 oktober 2018 Studeren in het buitenland Daniëlle Lovink FSW, Leiden 12 oktober 2018 Inhoud 1. Wanneer? 2. Waarheen? 3. Oriënteren 4. Aanmelden 5. Nominatie 6. Vakken 7. Terug in Leiden 8. Overige mogelijkheden buitenland

Nadere informatie

Dienst Studieadvies. PROJECT GO INTERNATIONAL 26 oktober Infosessie: Financiering van je buitenlandse studies

Dienst Studieadvies. PROJECT GO INTERNATIONAL 26 oktober Infosessie: Financiering van je buitenlandse studies Dienst Studieadvies PROJECT GO INTERNATIONAL 26 oktober 2016 Infosessie: Financiering van je buitenlandse studies Inhoud van deze sessie De troeven van een buitenlandse studie De uitdagingen van een buitenlandse

Nadere informatie

ANNEX BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

ANNEX BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.9.2018 COM(2018) 651 final ANNEX BIJLAGE bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD over de werking van Richtlijn 2011/24/EU betreffende de toepassing

Nadere informatie

20. 30 : Vlir-UOS reisbeurzen (grote aula MTC2.00.0010) Vanaf 20.00 : Receptie en infomarkt in de Hallen

20. 30 : Vlir-UOS reisbeurzen (grote aula MTC2.00.0010) Vanaf 20.00 : Receptie en infomarkt in de Hallen 18.30 : algemene infosessie Verwelkoming Studentengetuigenis over Göteborg: Leonie Verberckmoes voorstelling verschillende mogelijkheden voor een buitenlandse ervaring studentengetuigenis: buitenlandse

Nadere informatie

Informatie voor docenten

Informatie voor docenten Informatie voor docenten Overzicht stagemogelijkheden FEB-studenten die een stage willen verrichten, hebben volgende mogelijkheden. 1. Stageproject (Internship project) als studenten stage lopen in een

Nadere informatie

ERASMUS+ STRATEGISCHE SAMENWERKING TUSSEN SCHOLEN SCHOOL EXCHANGE PARTNERSHIPS

ERASMUS+ STRATEGISCHE SAMENWERKING TUSSEN SCHOLEN SCHOOL EXCHANGE PARTNERSHIPS INFO OPROEP 2019 ERASMUS STRATEGISCHE SAMENWERKING TUSSEN SCHOLEN VOOR WIE? De School Exchange Partnerships (KA229) of samenwerking voor enkel scholen binnen Erasmus bestaat enkel voor scholen uit het

Nadere informatie

Gezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie?

Gezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie? MEMO/11/406 Brussel, 16 juni 2011 Gezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie? Vakantie verwacht het onverwachte. Gaat u binnenkort op reis in de EU of naar IJsland, Liechtenstein,

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Study/ Erasmus Belgica Study/ non-erasmus Study

Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Study/ Erasmus Belgica Study/ non-erasmus Study Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Study/ Erasmus Belgica Study/ non-erasmus Study Deadlines Meer info over de procedures en deadlines vind je in de informatiebrochure over internationale

Nadere informatie

informatiegids vrijstellingen campus Brugge en campus Oostende

informatiegids vrijstellingen campus Brugge en campus Oostende informatiegids vrijstellingen campus Brugge en campus Oostende Inhoud Wat is EVK? Wat is EVC? Kom je in aanmerking voor een vrijstelling op basis van een EVK? Hoe kun je vrijstellingen verkrijgen? Kom

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Placement/Erasmus Belgica Placement / non-erasmus Placement

Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Placement/Erasmus Belgica Placement / non-erasmus Placement Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Placement/Erasmus Belgica Placement / non-erasmus Placement Deadlines Meer info over de procedures en deadlines vind je in de informatiebrochure over

Nadere informatie

TAALONDERSTEUNING voor studenten met internationale plannen

TAALONDERSTEUNING voor studenten met internationale plannen TAALONDERSTEUNING voor studenten met internationale plannen in samenwerking met Ben je van plan om in het buitenland te studeren of stage te lopen maar aarzel je nog omwille van je beperkte talenkennis?

Nadere informatie

VOORLICHTING STUDIE EN STAGE BUITENLAND. Domein Media, Creatie en Informatie Opleiding CMD Amsterdam

VOORLICHTING STUDIE EN STAGE BUITENLAND. Domein Media, Creatie en Informatie Opleiding CMD Amsterdam VOORLICHTING STUDIE EN STAGE BUITENLAND Domein Media, Creatie en Informatie Opleiding CMD Amsterdam 1 PROGRAMMA Studeren in het buitenland 16.00 16.15 Inloop P + V1 studenten 16.15 16.25 Inleiding Marian

Nadere informatie

Arbeidsmarkt allochtonen

Arbeidsmarkt allochtonen Streekpact 2013-2018 Cijferanalyse Publicatiedatum: 30 september 2013 Contactpersoon: Kim Nevelsteen Arbeidsmarkt allochtonen Samenvatting 1.176 werkzoekende allochtone Kempenaren (2012) vaak man meestal

Nadere informatie