Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 2068 (nl) Thermische isolatie van gebouwen - Vereenvoudigde rekenmethoden

Transcriptie

1 Nederlandse praktijkrichtlijn Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. NPR 2068 (nl) Thermische isolatie van gebouwen - Vereenvoudigde rekenmethoden Thermal insulation of buildings - Simplified calculation methods Vervangt NPR 2068:2001 Ontw. ICS januari 2002

2 NPR 2068 Normcommissie "Klimaatbeheersing in gebouwen" Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) , Fax (015)

3 Inhoud blz. Voorwoord Onderwerp en toepassingsgebied Verwijzingen Termen en definities Symbolen en eenheden Schematisering Modellering van de gebouwomhulling, grenzen van verwarmde zone of energiesector Onderscheid tussen vlakke scheidingsconstructies; geprojecteerde oppervlakte Constructielagen en isolatielagen Niet, zwak en sterk geventileerde luchtlagen Basisschema voor de verdeling in secties Transformaties Verdeling in denkbeeldige lagen Warmteverliescoëfficiënt door transmissie; Rekenwaarden Basisformule voor de (totale) warmteverliescoëfficiënt door transmissie Bepaling van de directe thermische koppelingscoëfficiënt Rekenwaarden voor de warmteovergangsweerstanden aan oppervlakken Rekenwaarden voor de warmteweerstand van luchtlagen en kapruimten Rekenwaarden voor de warmtegeleidingscoëfficiënt van materialen Rekenwaarden voor de equivalente warmtegeleidingscoëfficiënt van luchtruimten Bepaling van de warmteweerstand en de warmtedoorgangscoëfficiënt van scheidingsconstructies Scheidingsconstructie die geen raam of deur (incl. kozijn), geen kozijn met paneel, geen dak met afschotisolatie en ook geen omgekeerd dak is en uit slechts één sectie bestaat Scheidingsconstructie die geen raam of deur (incl. kozijn), geen kozijn met paneel, geen dak met afschotisolatie en ook geen omgekeerd dak is en uit meer dan één sectie bestaat Raam of deur (inclusief kozijn) Kozijn met paneel Dak met afschotisolatie Omgekeerd dak Bepaling van de lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt als bedoeld in Bepalingsmethode met betrekking tot de stationaire warmteverliescoëfficiënt via de grond Vloer boven een kruipruimte of direct op de ondergrond Warmtedoorgangscoëfficiënt van het samenstel van vloerconstructie, kruipruimte en ondergrond Bepaling van de warmteverliescoëfficiënt via aangrenzende onverwarmde ruimten Basisformule Bepaling van de reductiefactor Bepaling van L iu Bepaling van L ue Equivalente warmtedoorgangscoëfficiënt en equivalente warmteweerstand van een constructie die een verwarmde ruimte afscheidt van een onverwarmde ruimte Equivalente warmtedoorgangscoëfficiënt Equivalente warmteweerstand Bepalingsmethode met betrekking tot de thermische isolatie-index van een gebouw of gedeelte van een gebouw Bijlage A Voorwaarden voor de thermische onderbreking van metalen kozijnen Bijlage B Aandachtspunten voor de werkvoorbereiding en de uitvoering Bijlage C Tabelwaarden voor de warmtegeleidingscoëfficiënt voor metselwerk

4 Bijlage D Rekenvoorbeelden D.1 Warmteverliescoëfficiënt van een woning D.2 Berekening warmteweerstand en warmtedoorgangscoëfficiënt van een constructie

5 Voorwoord NPR 2068 is een aanvulling op NEN 1068 Thermische isolatie van gebouwen Rekenmethoden. Met het oog op de helderheid in de verwijzingsstructuur en teneinde een noodzakelijke hiërarchie aan te kunnen brengen tussen de nauwkeurige en de vereenvoudigde bepalingsmethoden in de op dit gebied inmiddels gereedgekomen Europese normen, beperkt NEN 1068 zich tot de nauwkeurige numerieke berekeningsmethoden. Deze NPR omvat daarentegen vereenvoudigde handrekenmethoden. Deze zijn gebaseerd op het principe dat de hiermee berekende warmteweerstand van een constructie nooit hoger is dan de warmteweerstand van dezelfde constructie bepaald volgens NEN 1068 en dat de hiermee berekende warmtedoorgangs-coëfficiënt nooit lager is dan de volgens NEN 1068 bepaalde waarde. De handrekenmethoden zijn voor constructies die een gebouw afscheiden van de buitenlucht geheel gebaseerd op NEN-EN-ISO 6946 Componenten en elementen van gebouwen - Warmteweerstand en warmtedoorgangscoëfficiënt Bepalingsmethode. Voor het stationaire warmteverlies via de ondergrond is een nieuwe handrekenmethode geïntroduceerd die afwijkt van die volgens NEN-EN-ISO Thermische eigenschappen van gebouwen Warmteuitwisseling via de grond Berekeningsmethoden. Laatstgenoemde methode blijkt namelijk tot uitkomsten te leiden die op onaanvaardbare wijze afwijken van de resultaten verkregen met de in NEN 1068 gepresenteerde numerieke methode. Op één punt wordt afgeweken van NEN-EN-ISO Die norm sluit de berekening van de warmteweerstand namelijk uit voor gevallen waarin een isolatielaag wordt doorbroken door metaal. Deze NPR kent een dergelijke uitsluiting niet maar introduceert een weegfactor waarmee ook in die gevallen een veilige R-waarde wordt verkregen die dan overigens correspondeert met de theoretisch laagst denkbare waarde. De inhoud van deze NPR loopt goeddeels langs dezelfde lijnen als die van NEN 1068, waarbij het volgende nog voor het voetlicht wordt gebracht. De bepaling van de warmteverliescoëfficiënt door transmissie (H T ) is om een aantal praktische redenen overgeheveld uit de energieprestatienormen NEN 5128 en NEN 2916 naar NEN 1068 en naar NPR Daarbij moeten, anders dan vroeger, ook de transmissieverliezen via lineaire thermische bruggen tussen afzonderlijke gebouwcomponenten in rekening worden gebracht. Voor wat deze NPR betreft wordt hiertoe verwezen naar 6.1, 6.2 en hoofdstuk 8. Verder is een nieuwe handrekenmethode geïntroduceerd voor de bepaling van de warmteverliezen via het samenstel van een begane grondvloer, kruipruimte en ondergrond. Voor de toetsing van een op twee decimalen nauwkeurig berekende (equivalente) warmteweerstand aan een op één decimaal nauwkeurig criterium wordt verwezen naar 6.2 van NEN Tenslotte zijn in deze praktijkrichtlijn naast handrekenmethoden ook aanwijzingen voor de praktijk opgenomen. Hierdoor kan deze praktijkrichtlijn ook van nut zijn voor gebruik in het onderwijs. In de serie Nederlandse praktijkrichtlijnen verschijnen publicaties van informatief karakter, zoals toelichtingen op normen, constructieve mogelijkheden, werkmethoden en fabricagegegevens. Aan deze publicaties mag geen normatieve waarde worden toegekend. Overigens kan ervan worden uitgegaan dat een berekening volgens deze NPR voldoet aan NEN Deze praktijkrichtlijn is opgesteld door de normcommissie Klimaatbeheersing in gebouwen na voorbereiding door normsubcommissie Thermische eigenschappen van gebouwen. 3

6 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze NPR geeft de handrekenmethoden ter bepaling van dezelfde grootheden als in NEN Dit zijn in het bijzonder de warmteverliescoëfficiënt door transmissie (H T ) van gebouwen of delen van gebouwen, de warmteweerstand van afzonderlijke scheidingsconstructies (R c ) en de thermische isolatie-index (I t ) van een gebouw. Een en ander onder de volgende uitgangspunten: de verwarmde binnenruimte heeft een uniforme temperatuur; er heerst een thermisch stationaire situatie; warmteverliezen door ventilatie worden geacht buiten het toepassingsgebied te vallen, afgezien van via forfaitaire of opgelegde waarden te bepalen ventilatieverliezen in onverwarmde ruimten. Globaal dekt hij dezelfde inhoud en is hij qua opzet op dezelfde leest geschoeid als NEN 1068, echter met dien verstande dat veilige waarden worden verkregen. OPMERKING Zie ook het onderstaande aanpakschema Bepaling transmissiewarmteverlies Optie 1 Optie 2 Optie 3 Numeriek NEN 1068 Handmatig NPR 2068 Handmatig NEN 1068 H13 Nauwkeurig Voor attesten of referentiedetails Door adviseur Veilig Projectmatig Door adviseur of architect Globaal, zeer veilig wat betreft lineaire koudebruggen Voor eerste fasen bouwproces Door projectontwikkelaar, aannemer, installateur of architect Figuur 1 Aanpakschema 2 Verwijzingen In deze praktijkrichtlijn wordt naar de volgende documenten verwezen. Op het ogenblik van publicatie van de onderhavige praktijkrichtlijn waren de vermelde versies van kracht. Alle documenten kunnen echter worden herzien; partijen die overeenkomsten sluiten op basis van deze praktijkrichtlijn wordt daarom aanbevolen na te gaan of het mogelijk is, de meest recente versie van de onderstaande documenten toe te passen. 4

7 De desbetreffende normen zijn: NEN 1068 NEN-EN-ISO 6946 Thermische isolatie van gebouwen Rekenmethoden Componenten en elementen van gebouwen Warmteweerstand en warmtedoorgangscoëfficiënt Bepalingsmethode NEN 5128 Energieprestatie van woningen en woongebouwen Bepalingsmethode NEN-EN-ISO Thermische eigenschappen van gebouwen Warmteuitwisseling via de grond - Berekeningsmethoden NEN-EN-ISO Thermische eigenschappen van gebouwen Transmissiewarmteverlies coëfficiënt - Berekeningsmethode De twee laatstgenoemde normen zijn uitgebracht in de Engelse taal zonder dat in de nabije toekomst een Nederlandse vertaling tegemoet kan worden gezien. Verwijzingen naar die normen vinden in deze NPR plaats in de vorm van notities in termen van: berust op..., weergave van. dan wel correspondeert met., naargelang de vertaling meer of minder letterlijk is. 3 Termen en definities 3.1 geprojecteerde oppervlakte van een plaatvormige scheidingsconstructie (A pr ) de oppervlakte van een denkbeeldig plat vlak dat wordt begrensd door de binnenwerkse omtrek van die scheidingsconstructie 3.2 geprojecteerde oppervlakte van een raam of deur (inclusief kozijn) (A pr ) de oppervlakte van een denkbeeldig plat vlak dat wordt begrensd door de grootste van de binnenwerkse en de buitenwerkse omtrek van het desbetreffende kozijn 3.3 lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt (Ψ) correctieterm voor de lineaire invloed van een thermische brug bij de bepaling van de thermische koppelingscoëfficiënt L uit ééndimensionale berekeningen 3.4 thermische brug gedeelte van de uitwendige scheidingsconstructie waar het normale ééndimensionale karakter van de warmtestroom significant verandert door: a) gehele of gedeeltelijke doorbreking van de uitwendige scheidingsconstructie door materialen met een verschillende warmtegeleidingscoëfficiënt; en/of b) dikteveranderingen in de uitwendige scheidingsconstructie; en/of c) aansluitingen tussen verschillende scheidingsconstructies, zoals wanden, vloeren en plafonds 3.5 thermische isolatie-index maat voor de thermische isolatie van een gebouw of een gedeelte van een gebouw OPMERKING Deze thermische isolatie-index wordt met name bij woonwagens toegepast. Een woonwagen valt volgens de Woningwet ook onder de definitie van gebouw. 5

8 3.6 thermische koppelingscoëfficiënt (L i;j ) de warmtestroom die in stationaire toestand door een gedeelte van de uitwendige scheidingsconstructie optreedt gedeeld door het temperatuurverschil tussen de twee omgevingen i en j die thermisch zijn gekoppeld door het desbetreffende gedeelte van de uitwendige scheidingsconstructie, één en ander onder gespecificeerde omstandigheden OPMERKING Deze gespecificeerde omstandigheden zijn als volgt: aan de buitenzijde is de stralingstemperatuur gelijk aan de luchttemperatuur (bijv. een bewolkte nachtelijke hemel); de snelheid van langs buitenoppervlakken strijkende lucht bedraagt 4 m/s; de snelheid van langs binnenoppervlakken strijkende lucht bedraagt minder dan 0,2 m/s. 3.7 vloer op staal vloerconstructie die over zijn gehele oppervlakte direct op de ondergrond rust 3.8 vrijdragende vloer vloerconstructie die is vrijgehouden van de ondergrond, resulterende in een luchtruimte tussen vloer en ondergrond OPMERKING Deze luchtruimte, doorgaans kruipruimte genoemd, kan geventileerd of ongeventileerd zijn en vormt geen deel van een verblijfsgebied. 3.9 warmtedoorgangscoëfficiënt van een plaatvormige scheidingsconstructie of een raam of deur (U) de thermische koppelingscoëfficiënt van die constructie, dat raam of die deur gedeeld door de desbetreffende geprojecteerde oppervlakte OPMERKING In die thermische koppelingscoëfficiënt en dus ook in de warmtedoorgangscoëfficiënt zijn de invloeden van eventuele binnen de constructie voorkomende thermische bruggen (zoals bijv. de aansluiting tussen beglazing en kozijn) verdisconteerd warmtegeleidingscoëfficiënt van een materiaal (λ) de warmtestroomdichtheid die in stationaire toestand in een materiaal optreedt gedeeld door de temperatuurgradiënt waarvan de genoemde warmtestroomdichtheid het gevolg is 3.11 warmteovergangscoëfficiënt aan de zijde van de ingaande warmtestroom (h si ) de warmtestroomdichtheid die in stationaire toestand optreedt vanuit een omgeving naar een plat isotherm oppervlak gedeeld door de oppervlakte van dat oppervlak en door het temperatuurverschil tussen de omgeving en dat oppervlak waarvan de genoemde warmtestroom het gevolg is, een en ander onder gespecificeerde omstandigheden OPMERKING Deze gespecificeerde omstandigheden zijn als volgt: aan de buitenzijde is de stralingstemperatuur gelijk aan de luchttemperatuur (bijv. een bewolkte nachtelijke hemel); de snelheid van langs buitenoppervlakken strijkende lucht bedraagt 4 m/s; de snelheid van langs binnenoppervlakken strijkende lucht is lager dan 0,2 m/s. 6

9 3.12 warmteovergangscoëfficiënt aan de zijde van de uitgaande warmtestroom (h se ) de warmtestroom die in stationaire toestand optreedt vanaf een plat isotherm oppervlak naar een omgeving gedeeld door de oppervlakte van dat oppervlak en door het temperatuurverschil tussen dat oppervlak en de omgeving waarvan genoemde warmtestroom het gevolg is, een en ander onder gespecificeerde omstandigheden OPMERKING Deze gespecificeerde omstandigheden zijn als volgt: aan de buitenzijde is de stralingstemperatuur gelijk aan de luchttemperatuur (bijv. een bewolkte nachtelijke hemel); de snelheid van langs buitenoppervlakken strijkende lucht bedraagt 4 m/s; de snelheid van langs binnenoppervlakken strijkende lucht is lager dan 0,2 m/s warmteovergangsweerstand 1) aan de zijde van de ingaande warmtestroom (R si ) de reciproke waarde van de warmteovergangscoëfficiënt (h si ) aan de zijde van de ingaande warmtestroom 3.14 warmteovergangsweerstand aan de zijde van de uitgaande warmtestroom (R se ) de reciproke waarde van de warmteovergangscoëfficiënt (h se ) aan de zijde van de uitgaande warmtestroom 3.15 warmtestroom (Φ) de hoeveelheid warmte die per tijd naar een systeem wordt gevoerd of uit een systeem wordt afgevoerd 3.16 warmtestroomdichtheid (q) warmtestroom per oppervlakte 3.17 warmteverliescoëfficiënt door transmissie (H T ) de totale warmtestroom door transmissie die in stationaire toestand vanuit een verwarmd gebouw of gedeelte van een gebouw optreedt gedeeld door het temperatuurverschil tussen de verwarmde binnenomgeving en de buitenlucht, een en ander onder gespecificeerde omstandigheden OPMERKING Deze gespecificeerde omstandigheden zijn als volgt: aan de buitenzijde is de stralingstemperatuur gelijk aan de luchttemperatuur (bijv. een bewolkte nachtelijke hemel); de snelheid van langs buitenoppervlakken strijkende lucht bedraagt 4 m/s; de snelheid van langs binnenoppervlakken strijkende lucht is lager dan 0,2 m/s warmteweerstand van een scheidingsconstructie (R c ) de reciproke waarde van de warmtedoorgangscoëfficiënt (U) van die scheidingsconstructie, verminderd met de warmteovergangsweerstanden 1) Waar hierboven is gesproken van warmte(overgangs)weerstand had eigenlijk de term specifieke warmte- (overgangs)weerstand moeten worden gebruikt, omdat het om een warmteweerstand per oppervlakte gaat. Aansluitend op het spraakgebruik is het woord specifieke achterwege gelaten. 7

10 3.19 (equivalente) warmteweerstand van een scheidingsconstructie (R eq ) de warmteweerstand van de scheidingsconstructie, waarin ook het positieve effect van een aangrenzende onverwarmde ruimte is verdisconteerd 4 Symbolen en eenheden Symbool Grootheid eenheid A (A pr ) (geprojecteerde) oppervlakte m 2 A con A T geprojecteerde oppervlakte van de constructie voor bepaling van de warmtedoorgangscoëfficiënt geprojecteerde oppervlakte die wordt gebruikt voor de bepaling van de thermische koppelingscoëfficiënt, L H T (totale) warmteverliescoëfficiënt door transmissie W/K H U warmteverliescoëfficiënt via onverwarmde ruimten W/K Ι t thermische isolatie-index - L thermische koppelingscoëfficiënt (algemeen) W/K L D directe thermische koppelingscoëfficiënt tussen een verwarmde binnenruimte en de buitenlucht L S stationaire warmteverliescoëfficiënt via de grond W/K P omtrek van een vloerveld m R c warmteweerstand van een scheidingsconstructie (m 2 K)/W R m warmteweerstand van een materiaallaag (m 2 K)/W R eq equivalente warmteweerstand van een scheidingsconstructie (m 2 K)/W R si warmteovergangsweerstand aan de zijde van de ingaande warmtestroom (m 2 K)/W R se warmteovergangsweerstand aan de zijde van de uitgaande warmtestroom (m 2 K)/W U warmtedoorgangscoëfficiënt van een scheidingsconstructie W/(m 2 K) V volume m 3 m 2 m 2 W/K a a' weegfactor bij de berekening van de stationaire warmteverliescoëfficiënt via de grond weegfactor bij de berekening van de warmteweerstand van (bepaalde) scheidingsconstructies - - b reductiefactor m.b.t. het warmteverlies via een onverwarmde ruimte - d dikte m h hoogte m 8

11 Symbool Grootheid eenheid lengte m Ψ lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt W/(m K) α ε correctiefactor waarin optredende inwendige convectie en/of uitvoeringsinvloeden zijn verdisconteerd oppervlakte van de ventilatieopeningen per meter omtreklengte van een kruipruimte - m 2 /m θ temperatuur C λ warmtegeleidingscoëfficiënt W/(m K) index betekenis Engelse oorsprong D zie bij symbool L D Direct S zie bij symbool L s Steady state T zie bij symbool H T Total T zie bij symbool A T - U zie bij symbool H U Unheated c zie bij symbool R c - con zie bij symbool A con - e buitenomgeving exterior eq zie bij symbool R eq - fa (spouw)anker, stift, schroef fastener fr kozijn frame gl beglazing glazing gr grond ground i binnenomgeving interior iu van binnenomgeving naar onverwarmde ruimte interior-unheated I;j. rangnummer onder sommatieteken - m zie bij symbool R m - p paneel panel pr geprojecteerd - s oppervlak surface se zie bij symbool R se surface exterior si zie bij symbool R si surface interior sp spouw - ue van onverwarmde ruimte naar buitenomgeving unheated-exterior vl vloerconstructie - 9

12 Daar waar in deze praktijkrichtlijn over een warmtegeleidingscoëfficiënt wordt gesproken, wordt bedoeld de rekenwaarde, bepaald volgens bijlage D van NEN Naast de in bovenstaand overzicht vermelde symbolen en indices komen in de afzonderlijke (sub)paragrafen of bijlagen ook nog specifieke indices voor waarvan de betekenis ter plaatse wordt verklaard. 5 Schematisering 5.1 Modellering van de gebouwomhulling, grenzen van verwarmde zone of energiesector Modelleer de gebouwomhulling in vlakke en lijnvormige componenten, de grenzen van een verwarmde zone, van een energiesector of van een andere verwarmde ruimte volgens 5.1 en 5.2 van NEN Onderscheid tussen vlakke scheidingsconstructies; geprojecteerde oppervlakte Onderscheid tussen vlakke scheidingsconstructies Maak bij vlakke scheidingsconstructies onderscheid tussen de volgende typen: a) scheidingsconstructie die geen raam of deur (incl. kozijn), geen kozijn met paneel, geen dak met afschotisolatie en ook geen omgekeerd dak is; b) omgekeerd dak; c) dak met afschotisolatie; d) raam of deur (incl. kozijn) of kozijn met paneel. Bepaal de geprojecteerde oppervlakten volgens of en houdt hierbij rekening met het gestelde in 5.3 t.m Oppervlakte van de constructie, A con, voor de bepaling van de warmtedoorgangscoëfficiënt, U, of de warmteweerstand, R c Beschouw als de geprojecteerde oppervlakte, A con, van de bij a) t.m c) genoemde constructie de op twee decimalen nauwkeurig bepaalde oppervlakte van een denkbeeldig plat vlak dat wordt begrensd door de (als adiabatisch te veronderstellen) afsnijvlakken van de constructie ter plaatse van de binnenwerkse randen van die constructie. Beschouw echter, in afwijking hiervan, als de geprojecteerde oppervlakte van een vlakke scheidingsconstructie die - afgezien van eventuele afwerklagen (waaronder mogelijk buitenspouwbladen) - in de fabriek is vervaardigd, de op twee decimalen nauwkeurig bepaalde oppervlakte van een denkbeeldig plat vlak dat wordt begrensd door de als adiabatisch te beschouwen randen van het fabriekmatig vervaardigde element, ook wanneer de randconstructies van dat element niet corresponderen met de afsnijvlakken ter plaatse van de binnenwerkse oppervlakken (zie NEN 1068, figuur 12 en figuur 17). Beschouw de (als adiabatisch te veronderstellen) rand van een (al dan niet vrijdragende) begane grondvloer het verticale vlak dat in het verlengde ligt van het binnenwerkse zijvlak van de funderingsbalk (zie NEN 1068 figuur 18). Splits, in geval van een dak met afschotisolatie, de totale dakconstructie in verticale richting in één of meer basiselementen waarbij onderscheid moet worden gemaakt tussen de volgende drie typen (zie ook figuur 2): 10

13 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. NPR 2068:2002 nl Thermische isolatie van gebouwen - Vereenvoudigde rekenmethoden T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview