INFO VOOR PATIËNTEN HYPERTROFE CARDIOMYOPATHIE ERFELIJKHEIDSONDERZOEK

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "INFO VOOR PATIËNTEN HYPERTROFE CARDIOMYOPATHIE ERFELIJKHEIDSONDERZOEK"

Transcriptie

1 INFO VOOR PATIËNTEN HYPERTROFE CARDIOMYOPATHIE ERFELIJKHEIDSONDERZOEK

2

3 INHOUD 01 Inleiding 4 02 Behandeling 4 03 Erfelijkheid en erfelijkheidsonderzoek 5 04 Prenataal onderzoek 6 05 Praktisch 7

4 4 / 01 INLEIDING Hypertrofe cardiomyopathie (HCM) is een erfelijke hartspierziekte die zich uit door een abnormale verdikking (hypertrofie) van de hartspier (myocard). Er worden daarbij geen andere uitlokkende factoren zoals aanhoudende hoge bloeddruk of hartklepproblemen vastgesteld. Als de aandoening ook voorkomt bij naaste familieleden, gaat het waarschijnlijk om een erfelijke vorm. Ook als de aandoening niet bij familieleden voorkomt, kan het toch om een erfelijke vorm gaan. Die erfelijke vorm van hypertrofe cardiomyopathie komt relatief vaak voor. Naar schatting 1 op de 500 à 1 op de 1000 volwassenen lijdt aan deze aandoening. Niet iedereen heeft klachten, zoals een verminderd uithoudingsvermogen, pijn op de borst of ritmestoornissen. Hartritmestoornissen (vooral wanneer het hart veel te snel slaat) kunnen leiden tot duizeligheid, flauwvallen en soms tot plots overlijden. De hartspier blijft het hele leven lang verdikken. De eerste verschijnselen van HCM treden meestal niet op voor het tiende levensjaar. In sommige families begint de aandoening pas na de leeftijd van 30 jaar. 02 BEHANDELING Een behandeling om HCM te genezen bestaat (nog) niet. De huidige behandelingen zijn erop gericht om de evolutie van de ziekte zo goed mogelijk af te remmen en de symptomen te bestrijden. Soms wordt medicatie voorgeschreven, soms is het nodig om een inwendige defibrillator (ICD) in te planten. De ICD bewaakt het hartritme. Bij een dodelijk snel ritme herstelt de ICD het normale ritme via een elektrische schok. Bij ernstige verdikking van de hartspier waarbij de bloeddoorstroming in het hart belemmerd wordt, kan het nodig zijn om een stuk van de verdikking weg te nemen. Dit kan via hartchirurgie of via een procedure waarbij een kunstmatig infarct wordt gemaakt om zo de spier te verdunnen. Bij ernstige verdikking raden we aan om overbelasting, zoals piekinspanningen en competitiesport, te vermijden.

5 HYPERTROFE CARDIOMYOPATHIE EN ERFELIJKHEID / 5 03 ERFELIJKHEID EN ERFELIJKHEIDSONDERZOEK De chromosomen zijn de dragers van ons erfelijk materiaal, ons DNA. We hebben in totaal 46 chromosomen: 2 geslachtschromosomen en 44 zogenaamde autosomen. Deze 44 autosomen bestaan uit telkens twee kopijen van eenzelfde chromosoom, zodat er eigenlijk 22 chromosomenparen zijn. Alle erfelijk materiaal op deze autosomen heeft een mens dus in het dubbel: één kopij is afkomstig van de vader, de andere kopij van de moeder. Op deze chromosomen liggen de erfelijke factoren, genen genoemd. Die bepalen de verschillende kenmerken van een persoon (haarkleur, grootte, enz.). In sommige gevallen kunnen de genen ook ziekte veroorzaken, namelijk wanneer er een fout in een gen optreedt waardoor de informatie om het eiwit aan te maken niet meer correct is. De erfelijke vorm van hypertrofe cardiomyopathie wordt veroorzaakt door erfelijke afwijkingen in de genen die coderen voor de sarcomeereiwitten. Een afwijking in een van de betrokken genen (mutatie) heeft tot gevolg dat de hartspiercellen verdikken en er te veel bindweefsel gemaakt wordt in de spier. Daardoor gaat die minder goed werken. In het algemeen kunnen we met de huidige screeningstechnieken een mutatie vinden bij procent van de patiënten. Als er geen mutatie wordt gevonden, is het niet uitgesloten dat het alsnog om een erfelijke vorm gaat. Er zijn meer dan twaalf genen gekend die verantwoordelijk kunnen zijn voor HCM. De drie meest voorkomende zijn het myosinebindend eiwit type C (MYBPC3), bèta-myosine zware keten gen (MYH7) en troponine gen (TNT). Samen zijn die drie genen verantwoordelijk voor 80 procent van de gevonden mutaties. Als een van de ouders HCM heeft, dan heeft elk van de kinderen 50 procent kans om het afwijkend gen overgeërfd te hebben. In procent van de gevallen wordt de fout niet van vader of moeder overgeërfd maar ontstaat er een nieuwe fout ( de novo ). Wanneer bij DNA-onderzoek van een persoon met HCM een mutatie wordt gevonden in een van de verantwoordelijke genen, bevestigt dit de diagnose bij deze persoon. Toch leiden veranderingen in het DNA niet noodzakelijk tot de ontwikkeling van HCM en in sommige gevallen is verder onderzoek in de familie nodig. Een DNA-onderzoek kan veel tijd in beslag nemen, vaak meerder maanden. Voor het DNA-onderzoek is een bloedafname nodig. De kosten voor dit onderzoek worden in België, op het remgeld na, volledig terugbetaald door het RIZIV.

6 6 / Wanneer bij iemand een mutatie is aangetoond, is het mogelijk om bij andere familieleden, die nog geen ziektetekenen hebben, ook een DNA-onderzoek te doen. Bij zo n voorspellend genetisch onderzoek duurt de test ongeveer 4-6 weken alvorens het resultaat is gekend. Personen die de mutatie hebben overgeërfd, hebben een verhoogd risico om de aandoening te ontwikkelen. De ziekte kan al tot uiting komen op kinderleeftijd, maar meestal niet voor de leeftijd van 10 jaar. Niet alle familieleden die drager zijn van dezelfde genetische mutatie vertonen dezelfde ziektetekenen: het ziektebeeld gaat van zeer lichte tot meer ernstige klachten. Daarom stellen we altijd voor om naaste familieleden cardiologisch te laten onderzoeken aan de hand van een echografisch onderzoek en een elektrocardiogram. 04 PRENATAAL ONDERZOEK Toekomstige ouders waarbij één partner gendrager is van HCM willen meestal voorkomen dat ze het ziekmakende gen doorgeven aan hun kinderen. Er bestaan verschillende vormen van prenataal onderzoek. Prenatale diagnose Rond de twaalfde week van de zwangerschap kan een vlokkentest worden uitgevoerd. Er wordt dan vlokkenweefsel uit de placenta (moederkoek) weggenomen om na te kijken of de foetus de mutatie voor HCM heeft overgeërfd. Een andere mogelijkheid is om een vruchtwaterpunctie uit te voeren rond de 16e zwangerschapsweek. In beide gevallen zijn duidelijke afspraken vóór het prenataal onderzoek essentieel. Het is belangrijk dat de toekomstige ouders op voorhand beslissen welk gevolg zij zullen verbinden aan een ongunstig resultaat. Als u kiest voor prenatale diagnose zal bij een ongunstig resultaat, dus wanneer de foetus drager is van de mutatie, logischerwijze de zwangerschap worden afgebroken. Pre-implantatie genetische diagnostiek (PGD) Pre-implantatie genetische diagnostiek maakt gebruik van in-vitrofertilisatie (ivf): eicellen worden in een proefbuis bevrucht met zaadcellen om zo embryo s te maken. Nadien gebeurt een selectie van gezonde embryo s, nog vóór de zwangerschap. Alleen embryo s die de mutatie voor HCM niet dragen, worden gebruikt voor terugplaatsing in de baarmoeder. Het voordeel van deze techniek is dat er geen zwangerschap afgebroken moet worden. De kans op zwangerschap per PGD-behandeling is ongeveer 25 procent.

7 HYPERTROFE CARDIOMYOPATHIE EN ERFELIJKHEID / 7 05 PRAKTISCH yyde consultaties vinden plaats op donderdag van 8.30 tot uur. yyeen afspraak maken kan op tel (na verwijzing). U kunt ons ook bellen als u vragen hebt. yyop de dag van de consultatie komt u een halfuur voor het afgesproken tijdstip naar de aanmeldzuilen aan ingang 12 of 50 om u in te schrijven. Nadien gaat u naar het secretariaat van de cardiogenetische consultatie (ingang 12, route 1425). De consultaties en de onderzoeken vinden daar plaats. yyde verantwoordelijke arts van de cardiogenetische consultatie is prof. dr. Julie de Backer. Andere betrokken artsen zijn prof. dr. Bert Callewaert en dr. Laura Muiño-Mosquera. yyde verantwoordelijke genetische counselor is Liesbeth Wildero-Van Wouwe. yywe spreken altijd op voorhand af hoe we u de resultaten van het genetisch onderzoek zullen meedelen. Dat kan in de polikliniek of uitzonderlijk telefonisch.

8 8 / NOTA S

9 NOTA S / 9

10 10 /

11 NOTA S / 11

12 v.u.: Eric Mortier, gedelegeerd bestuurder UZ Gent, C. Heymanslaan 10, 9000 Gent Nevelland Graphics cvba-so Januari 2018 versie 2 Centrum voor medische genetica T +32 (0) info.cmgg@uzgent.be Deze brochure werd enkel ontwikkeld voor gebruik binnen het UZ Gent. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het UZ Gent. Universitair Ziekenhuis Gent C. Heymanslaan 10 B 9000 Gent T +32 (0) E info@uzgent.be Volg ons op

INFO VOOR PATIËNTEN CARDIOGENETISCHE CONSULTATIE

INFO VOOR PATIËNTEN CARDIOGENETISCHE CONSULTATIE INFO VOOR PATIËNTEN CARDIOGENETISCHE CONSULTATIE INHOUD 01 Inleiding 4 02 Hartaandoening 5 03 Erfelijkheidsonderzoek 6 04 Genetische counseling 6 05 Wie komt in aanmerking 7 06 (Preventieve) behandeling

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN HET LANGE QT-SYNDROOM

INFO VOOR PATIËNTEN HET LANGE QT-SYNDROOM INFO VOOR PATIËNTEN HET LANGE QT-SYNDROOM INHOUD 01 Inleiding 4 02 QT-tijd 4 03 Oorzaak 5 04 Ziekteverschijnselen 5 05 Diagnose 6 06 Behandelig 7 07 Follow-Up 7 08 Erfelijkheid en erfelijkheidsonderzoek

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN ZIEKTE VAN HUNTINGTON GENETISCHE TESTEN

INFO VOOR PATIËNTEN ZIEKTE VAN HUNTINGTON GENETISCHE TESTEN INFO VOOR PATIËNTEN ZIEKTE VAN HUNTINGTON GENETISCHE TESTEN INHOUD 01 De ziekte van Huntington 4 02 Erfelijkheid 5 03 Behandeling 6 04 Hoe weet ik of ik de ziekte heb? 6 05 Kan ik mij laten testen als

Nadere informatie

INFO VOOR PATI ËNTEN PSYCHOLOGISCHE BEGELEIDING BIJ ERFELIJKHEIDSONDERZOEK

INFO VOOR PATI ËNTEN PSYCHOLOGISCHE BEGELEIDING BIJ ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INFO VOOR PATI ËNTEN PSYCHOLOGISCHE BEGELEIDING BIJ ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INHOUD 01 Wat is erfelijkheidsonderzoek? 4 02 Wat kan de psycholoog voor u doen? 5 03 Hoe en wanneer kunt u de psycholoog inschakelen?

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN POLIKLINISCHE CONSULTATIE GERIATRIE

INFO VOOR PATIËNTEN POLIKLINISCHE CONSULTATIE GERIATRIE INFO VOOR PATIËNTEN POLIKLINISCHE CONSULTATIE GERIATRIE INHOUD 01 Doelstelling 4 02 Doelgroep 4 03 Locatie 4 04 Openingsuren 4 05 Verloop van de consultatie 5 06 Multidisciplinair team 6 4 / 01 DOELSTELLING

Nadere informatie

Downsyndroomscreening

Downsyndroomscreening info voor de ouders Downsyndroomscreening 01. Wat is het syndroom van Down? Het syndroom van Down (trisomie 21) is een afwijking in het erfelijk materiaal van de baby (de chromosomen). Een baby met het

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN AUTISME

INFO VOOR PATIËNTEN AUTISME INFO VOOR PATIËNTEN AUTISME INHOUD 01 Wat is autisme? 4 02 Autisme herkennen 4 03 Autismespectrum 6 04 Oorzaak van autisme 7 05 Rol van het Centrum voor medische genetica 8 06 Behandeling 9 07 Afspraken

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN BORSTKANKER ERFELIJKHEIDSONDERZOEK

INFO VOOR PATIËNTEN BORSTKANKER ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INFO VOOR PATIËNTEN BORSTKANKER ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INHOUD 01 Erfelijke belasting voor borstkanker 4 02 Erfelijkheidsonderzoek 4 03 Verloop van een erfelijkheidsonderzoek 5 04 Resultaten 6 05 Psychologische

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Hypertrofische Cardiomyopathie Een hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is een erfelijke aandoening waarbij de hartspier, met name het tussenschot tussen de hartkamers, is verdikt. Een verdikking van de

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Hypertrofische Cardiomyopathie Een hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is een erfelijke aandoening waarbij de hartspier, met name het tussenschot tussen de hartkamers, is verdikt. Een verdikking van de

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN DARMKANKER ERFELIJKHEIDSONDERZOEK

INFO VOOR PATIËNTEN DARMKANKER ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INFO VOOR PATIËNTEN DARMKANKER ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INHOUD 01 Erfelijke belasting voor darmkanker 4 02 Erfelijkheidsonderzoek 4 03 Verloop van een erfelijkheidsonderzoek 5 04 Resultaten 6 05 Psychologische

Nadere informatie

man, vrouw en kind info voor de ouders Downsyndroomscreening

man, vrouw en kind info voor de ouders Downsyndroomscreening man, vrouw en kind info voor de ouders Downsyndroomscreening 01. Wat is het syndroom van Down? Het syndroom van Down (trisomie 21) is een afwijking in het erfelijk materiaal van de baby (de chromosomen).

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN EN MANTELZORGERS GEHEUGENPROBLEMEN BIJ OUDEREN BEGELEIDING VAN PATIËNTEN EN MANTELZORGERS

INFO VOOR PATIËNTEN EN MANTELZORGERS GEHEUGENPROBLEMEN BIJ OUDEREN BEGELEIDING VAN PATIËNTEN EN MANTELZORGERS INFO VOOR PATIËNTEN EN MANTELZORGERS GEHEUGENPROBLEMEN BIJ OUDEREN BEGELEIDING VAN PATIËNTEN EN MANTELZORGERS Laura Van Biervliet, LUCA 2012 INHOUD 01 Begeleidingsprogramma 4 02 Opvolging 5 03 Praktisch

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Aritmogene Cardiomyopathie Een aritmogene cardiomyopathie (ACM) is een aandoening waarbij de hartspier deels wordt vervangen door vet- of bindweefsel. Meestal is bij deze aandoening voornamelijk de rechterhartkamer

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN GERIATRISCH DAGZIEKENHUIS

INFO VOOR PATIËNTEN GERIATRISCH DAGZIEKENHUIS INFO VOOR PATIËNTEN GERIATRISCH DAGZIEKENHUIS INHOUD 01 Inleiding 4 02 Wat doen we? 4 03 Onderzoeken 5 04 Praktisch 5 05 Onthaal 6 06 Opname en verblijf 6 07 Wat brengt u mee bij opname? 7 08 Vervoer

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN UV CROSS- LINKING

INFO VOOR PATIËNTEN UV CROSS- LINKING INFO VOOR PATIËNTEN UV CROSS- LINKING INHOUD 01 Inleiding 4 02 Diagnose 4 03 Behandeling 5 04 Voor de behandeling 5 05 Verloop van de behandeling 6 06 Na de behandeling 7 07 Leefregels 7 08 Medicatie

Nadere informatie

Transitie met een hart

Transitie met een hart info voor jongeren en hun ouders/verzorgers Transitie met een hart Inhoud 01 Opgroeien en zelfstandig worden... 04 02 Transitie, wat is dat?... 04 03 Transitie in het ziekenhuis... 04 04 Transitie met

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN KEGELVORMIG HOORNVLIES KERATOCONUS

INFO VOOR PATIËNTEN KEGELVORMIG HOORNVLIES KERATOCONUS INFO VOOR PATIËNTEN KEGELVORMIG HOORNVLIES KERATOCONUS INHOUD 01 Inleiding 4 02 Diagnose 5 03 Klachten 5 04 Behandeling 6 05 Hoornvliestransplantatie 7 06 Meer info 7 4 / 01 INLEIDING Deze brochure geeft

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN NEURODEGENERATIEVE AANDOENINGEN ERFELIJKHEIDSONDERZOEK

INFO VOOR PATIËNTEN NEURODEGENERATIEVE AANDOENINGEN ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INFO VOOR PATIËNTEN NEURODEGENERATIEVE AANDOENINGEN ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INHOUD 01 Wat zijn neurodegeneratieve aandoeningen? 4 02 Familiale ziekte van Alzheimer 5 03 Fronto-temporale dementie (FTD)

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN KLEINE GESTALTE ERFELIJKHEIDSONDERZOEK

INFO VOOR PATIËNTEN KLEINE GESTALTE ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INFO VOOR PATIËNTEN KLEINE GESTALTE ERFELIJKHEIDSONDERZOEK INHOUD 01 Wat is een kleine gestalte? 4 02 Wat bepaalt de uiteindelijke gestalte? 4 03 Inschatting uiteindelijke gestalte 5 04 Verklaring voor

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Het Brugada-syndroom Het Brugada-syndroom (BrS) is een aandoening waarbij de elektrische functie van het hart is verstoord. Op het elektrocardiogram (ECG of hartfilmpje) is de aandoening meestal te herkennen.

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN DIABETESVOET CONVENTIE

INFO VOOR PATIËNTEN DIABETESVOET CONVENTIE INFO VOOR PATIËNTEN DIABETESVOET CONVENTIE INHOUD 01 Diabetesvoetconventie 4 02 Doel van de diabetesvoetconventie 4 03 Wie komt in aanmerking? 4 04 Team 5 05 Aanbod van de diabetesvoetkliniek 5 06 Aanvraag

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Non-compactie Cardiomyopathie Een non-compactie cardiomyopathie (NCCM) is een aandoening waarbij er diepe groeven in de hartspier zitten. NCCM kan het enige verschijnsel zijn, maar kan ook worden gevonden

Nadere informatie

Cardiomyopathie door phospholamban mutatie

Cardiomyopathie door phospholamban mutatie Cardiomyopathie door phospholamban mutatie De term cardiomyopathie betekent ziekte van de hartspier. Hartspierziekten kunnen verschillende oorzaken hebben, waaronder erfelijke oorzaken. Bij verschillende

Nadere informatie

INFO VOOR DE OUDERS. Playmobil UW KIND KRIJGT EEN HARTOPERATIE

INFO VOOR DE OUDERS. Playmobil UW KIND KRIJGT EEN HARTOPERATIE INFO VOOR DE OUDERS Playmobil UW KIND KRIJGT EEN HARTOPERATIE INHOUD 01 Opname 4 02 Operatie en intensieve zorg 5 03 Herstel en verblijf in het kinderziekenhuis 6 04 Ontslag 7 05 Broers en zussen 8 06

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Dilaterende Cardiomyopathie Een dilaterende cardiomyopathie (DCM) is een aandoening waarbij de hartspier is verwijd. Dit gaat doorgaans gepaard met het dunner worden van de hartspier. DCM kan veel verschillende

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Dilaterende Cardiomyopathie Een dilaterende cardiomyopathie (DCM) is een aandoening waarbij de hartspier is verwijd. Dit gaat doorgaans gepaard met het dunner worden van de hartspier. Geschat wordt dat

Nadere informatie

INFO VOOR FAMILIE GERIATRISCHE GEDRAGSOBSERVATIE- EENHEID (GGOE)

INFO VOOR FAMILIE GERIATRISCHE GEDRAGSOBSERVATIE- EENHEID (GGOE) INFO VOOR FAMILIE GERIATRISCHE GEDRAGSOBSERVATIE- EENHEID (GGOE) INHOUD 01 Inleiding 4 02 Werking 5 03 Onthaalgesprek 6 04 Bezoekregeling 7 05 Informatie over de zorg en behandeling 7 06 Wat meebrengen?

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN NEUROFIBROMATOSIS TYPE 1

INFO VOOR PATIËNTEN NEUROFIBROMATOSIS TYPE 1 INFO VOOR PATIËNTEN NEUROFIBROMATOSIS TYPE 1 INHOUD 01 Wat is Neurofibromatosis type 1 (NF1)? 4 02 Hoe vaak komt NF1 voor? 4 03 Erfelijkheid 4 04 Erfelijkheidsonderzoek 5 05 Diagnose 5 06 Kenmerken en

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Het Brugada-syndroom Het Brugada-syndroom (BrS) is een aandoening waarbij de elektrische functie van het hart is verstoord. Op het elektrocardiogram (ECG of hartfilmpje) is de aandoening meestal te herkennen.

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN RADIO - SYNOVIOR THESIS

INFO VOOR PATIËNTEN RADIO - SYNOVIOR THESIS INFO VOOR PATIËNTEN RADIO - SYNOVIOR THESIS INHOUD 01 Inleiding 4 02 Radiosynoviorthesis 4 03 Verloop van de behandeling 4 04 Maatregelen na de behandeling 5 05 Resultaten 6 06 Vragen? 6 4 / 01 INLEIDING

Nadere informatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie

Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie info voor patiënten Elektrofysiologisch onderzoek (EFO) en ablatie Inhoud 01 Het elektrofysiologisch onderzoek (EFO)... 04 02 Aanmelden... 04 03 Verloop van het onderzoek... 09 04 Mogelijke complicaties...

Nadere informatie

Kinderwens spreekuur Volendam

Kinderwens spreekuur Volendam Kinderwens spreekuur Volendam Voor wie is deze folder? Deze folder is voor mensen afkomstig uit Volendam met kinderwens. Wat is het kinderwens spreekuur? Het spreekuur is een samenwerking tussen de afdelingen

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN SLIJMVLIES - OVER HECHTING

INFO VOOR PATIËNTEN SLIJMVLIES - OVER HECHTING INFO VOOR PATIËNTEN SLIJMVLIES - OVER HECHTING INHOUD 01 Inleiding 4 02 Het slijmvlies 4 03 Doel van de ingreep 4 04 Preoperatieve anesthesieconsultatie 4 05 Voorbereiding op de operatie 5 06 Verdoving

Nadere informatie

Ambulante hysteroscopie

Ambulante hysteroscopie info voor patiënten Ambulante hysteroscopie Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een ambulante hysteroscopie?... 04 03 Waarom een ambulante hysteroscopie?... 05 04 Het onderzoek... 06 05 Na het onderzoek...

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN KATHETERABLATIE VAN VOORKAMER FIBRILLATIE

INFO VOOR PATIËNTEN KATHETERABLATIE VAN VOORKAMER FIBRILLATIE INFO VOOR PATIËNTEN KATHETERABLATIE VAN VOORKAMER FIBRILLATIE INHOUD 01 Wat is voorkamerfibrillatie? 4 02 Behandeling 4 03 Ablatie 9 04 Na de ablatie 10 05 Complicaties 10 06 Resultaat 10 07 Besluit 10

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN STEUNZOLEN EN ORTHOPEDISCHE SCHOENEN

INFO VOOR PATIËNTEN STEUNZOLEN EN ORTHOPEDISCHE SCHOENEN INFO VOOR PATIËNTEN STEUNZOLEN EN ORTHOPEDISCHE SCHOENEN INHOUD 01 Diabetesvoet 4 02 Steunzolen 5 03 Semi-orthopedische schoenen 7 04 Orthopedische schoenen 8 4 / 01 DIABETESVOET Mensen met diabetes hebben

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN PIJN EN VERMOEIDHEID. Els Tobback

INFO VOOR PATIËNTEN PIJN EN VERMOEIDHEID. Els Tobback INFO VOOR PATIËNTEN PIJN EN VERMOEIDHEID Els Tobback INHOUD 01 Inleiding 4 02 Diagnostisch traject 5 03 Aanmelding 6 04 Multidisciplinair onderzoek 7 05 Wetenschappenlijk onderzoek 9 06 Contact 9 4 /

Nadere informatie

Figuur 1: schematische weergave van een cel

Figuur 1: schematische weergave van een cel Inleiding De titel van het proefschrift is Preventing the transmission of mitochondrial diseases. Dat wil zeggen: het tegengaan dat mitochondriële ziekten worden doorgegeven aan het nageslacht. Mitochondriën

Nadere informatie

INHOUD. 01 Inleiding 4 02 Voorbereiding 4 03 Aandachtspunten 6 04 Kleding 6 05 Het onderzoek 6 06 Wachttijden 7 07 Diagnose 7 08 Kostprijs/betaling 7

INHOUD. 01 Inleiding 4 02 Voorbereiding 4 03 Aandachtspunten 6 04 Kleding 6 05 Het onderzoek 6 06 Wachttijden 7 07 Diagnose 7 08 Kostprijs/betaling 7 CT-ONDERZOEK INHOUD 01 Inleiding 4 02 Voorbereiding 4 03 Aandachtspunten 6 04 Kleding 6 05 Het onderzoek 6 06 Wachttijden 7 07 Diagnose 7 08 Kostprijs/betaling 7 4 / 01 INLEIDING Uw arts heeft u voor

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN PIPAC VERNEVELING VAN CHEMOTHERAPIE IN DE BUIKHOLTE

INFO VOOR PATIËNTEN PIPAC VERNEVELING VAN CHEMOTHERAPIE IN DE BUIKHOLTE INFO VOOR PATIËNTEN PIPAC VERNEVELING VAN CHEMOTHERAPIE IN DE BUIKHOLTE INHOUD 01 Inleiding 4 02 Behandeling met PIPAC 4 03 Verloop van de behandeling 5 04 Kosten 5 05 Contact 6 4 / 01 INLEIDING U wordt

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN PTERYGIUM VLEUGELTJE

INFO VOOR PATIËNTEN PTERYGIUM VLEUGELTJE INFO VOOR PATIËNTEN PTERYGIUM VLEUGELTJE INHOUD 01 Inleiding 4 02 Slijmvlies 4 03 Pterygium 4 04 Klachten 5 05 Behandeling 5 06 Voorbereiding op de operatie 5 07 Verdoving 6 08 Tijdens de operatie 6 09

Nadere informatie

Geriatrisch dagziekenhuis

Geriatrisch dagziekenhuis info voor patiënten Geriatrisch dagziekenhuis 01. Geriatrisch dagziekenhuis Het Geriatrisch dagziekenhuis richt zich tot personen ouder dan 75 jaar met acute of chronische aandoeningen, toenemende inactiviteit,

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN ACANTHAMOEBE KERATITIS

INFO VOOR PATIËNTEN ACANTHAMOEBE KERATITIS INFO VOOR PATIËNTEN ACANTHAMOEBE KERATITIS INHOUD 01 Inleiding 4 02 Het hoornvlies 5 03 Acanthamoebe 6 04 Diagnose 6 05 Oorzaak 7 06 Klachten en gevolgen 7 07 Vooronderzoeken 8 08 Behandeling 9 09 Leefregels

Nadere informatie

Echo-endoscopie onder narcose

Echo-endoscopie onder narcose info voor patiënten Echo-endoscopie onder narcose Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een echo-endoscopie?... 05 03 Welke voorbereiding is nodig?... 05 04 Welke bijwerkingen kunnen optreden?... 06 05

Nadere informatie

Klinische Genetica. Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM)

Klinische Genetica. Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM) Klinische Genetica Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM) Klinische Genetica Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM) 1 Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM) Inhoud Inleiding 3 De werking van het normale hart

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN BLAASFUNCTIE- ONDERZOEK

INFO VOOR PATIËNTEN BLAASFUNCTIE- ONDERZOEK INFO VOOR PATIËNTEN BLAASFUNCTIE- ONDERZOEK INHOUD 01 Blaasfunctieonderzoek 4 02 Voorbereiding 4 03 Onderzoek 5 04 Nazorg 6 05 Bijwerkingen 6 06 Praktisch 7 07 Samenvatting 7 4 / 01 BLAASFUNCTIEONDERZOEK

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst

Verklarende woordenlijst 12 Verklarende woordenlijst Gebaseerd op een woordenlijst die werd ontwikkeld door Londen IDEAS Genetic Knowledge Park aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Januari 2008 Gesteund door EuroGentest, NoE

Nadere informatie

Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT)

Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT) Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Het lange QT-syndroom Het lange QT-syndroom (LQTS) is een erfelijke aandoening waarbij de elektrische functie van het hart is verstoord. Hierdoor is er een verhoogd risico op hartritmestoornissen. Het

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN MARFAN- SYNDROOM

INFO VOOR PATIËNTEN MARFAN- SYNDROOM INFO VOOR PATIËNTEN MARFAN- SYNDROOM INHOUD 01 Het Marfansyndroom 4 02 Lichamelijke kenmerken 5 03 Diagnose 8 04 Erfelijkheid 9 05 Leven met het Marfansyndroom 10 06 Controle en behandeling 12 07 Wetenschappelijk

Nadere informatie

Klinische Genetica. Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving

Klinische Genetica. Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving Klinische Genetica Geslachtsgebonden (X-chromosoom gebonden) recessieve overerving Klinische Genetica Bij uw bezoek aan de polikliniek Klinische Genetica heeft de klinisch geneticus of een genetisch consulent

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN DROGE OGEN

INFO VOOR PATIËNTEN DROGE OGEN INFO VOOR PATIËNTEN DROGE OGEN INHOUD 01 Inleiding 4 02 Diagnose 4 03 Klachten 5 04 Oorzaken 5 05 Behandeling 6 06 Wat kunt u zelf doen? 7 07 Meer info 7 4 / 01 INLEIDING In deze brochure krijgt u uitleg

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN GYNAECOLOGISCH ONDERZOEK

INFO VOOR PATIËNTEN GYNAECOLOGISCH ONDERZOEK INFO VOOR PATIËNTEN GYNAECOLOGISCH ONDERZOEK INHOUD 01 Verloop van het onderzoek 4 02 Baarmoederhalsuitstrijkje 6 03 Echografie 7 04 Preventief gynaecologisch onderzoek 7 05 Gynaecologisch onderzoek bij

Nadere informatie

Klinische Genetica. Het lange QT syndroom (LQTS)

Klinische Genetica. Het lange QT syndroom (LQTS) Klinische Genetica Het lange QT syndroom (LQTS) Inhoud Inleiding 1 LQTS 1 De oorzaak van LQTS 2 Ziekteverschijnselen van LQTS 3 De diagnose LQTS 4 Behandeling van het LQTS 5 Controle (follow up) 6 Erfelijkheid

Nadere informatie

Idiopathisch ventrikelfibrilleren

Idiopathisch ventrikelfibrilleren Idiopathisch ventrikelfibrilleren Ventrikelfibrilleren (VF) is een ernstige hartritmestoornis waarbij de hartkamers onsamenhangend samentrekken. Hierdoor wordt geen bloed meer door het lichaam gepompt,

Nadere informatie

Verklarende Woordenlijst

Verklarende Woordenlijst 12 Verklarende Woordenlijst Gebaseerd op een woordenlijst die werd ontwikkeld door Londen IDEAS Genetic Knowledge Park aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Juli 2008 Vertaald door Mies Wits-Douw en

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN VERPLEEGAFDELING GERIATRIE

INFO VOOR PATIËNTEN VERPLEEGAFDELING GERIATRIE INFO VOOR PATIËNTEN VERPLEEGAFDELING GERIATRIE INHOUD 01 Welkom 4 02 Wat brengt u mee bij opname? 5 03 Opnamedocument invullen 6 04 Praktisch 6 05 Informatie over het ziekteproces 7 06 Ontslag 8 4 / 01

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Het lange QT-syndroom Het lange QT-syndroom (LQTS) is een erfelijke aandoening waarbij de elektrische functie van het hart is verstoord. Hierdoor is er een verhoogd risico op hartritmestoornissen. Het

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN HOORNVLIES TRANSPLANTATIE VIA PENETRERENDE KERATOPLASTIEK

INFO VOOR PATIËNTEN HOORNVLIES TRANSPLANTATIE VIA PENETRERENDE KERATOPLASTIEK INFO VOOR PATIËNTEN HOORNVLIES TRANSPLANTATIE VIA PENETRERENDE KERATOPLASTIEK INHOUD 01 Inleiding 4 02 Diagnose 4 03 Behandeling 4 04 Preoperatieve anesthesieconsultatie 5 05 Voor de operatie 5 06 Verloop

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN TENS-THERAPIE PIJNBEHANDELING

INFO VOOR PATIËNTEN TENS-THERAPIE PIJNBEHANDELING INFO VOOR PATIËNTEN TENS-THERAPIE PIJNBEHANDELING INHOUD 01 Inleiding 4 02 Hoe werkt TENS? 4 03 Bij welke pijnklachten werkt TENS? 5 04 De behandeling 5 05 Aantal sessies per dag 5 06 Voordeel 6 07 Contra-indicaties

Nadere informatie

Vraag & Antwoord over PLN. Dr. P.A. van der Zwaag Landelijke dag Erfelijke Hartaandoeningen 29 oktober 2016

Vraag & Antwoord over PLN. Dr. P.A. van der Zwaag Landelijke dag Erfelijke Hartaandoeningen 29 oktober 2016 Vraag & Antwoord over PLN Dr. P.A. van der Zwaag Landelijke dag Erfelijke Hartaandoeningen 29 oktober 2016 Indeling 1. Preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD) en andere mogelijkheden rondom de zwangerschap

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN HERPES KERATITIS

INFO VOOR PATIËNTEN HERPES KERATITIS INFO VOOR PATIËNTEN HERPES KERATITIS INHOUD 01 Inleiding 4 02 Het hoornvlies 4 03 Herpesvirus 5 04 Diagnose 6 05 Oorzaak 6 06 Klachten en gevolgen 7 07 Onderzoeken 7 08 Behandeling 8 09 Leefregels 10

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN TRANSITIE IN DE KINDERNEFROLOGIE

INFO VOOR PATIËNTEN TRANSITIE IN DE KINDERNEFROLOGIE INFO VOOR PATIËNTEN TRANSITIE IN DE KINDERNEFROLOGIE INHOUD 01 Wat is een transitie? 4 02 Zorg bij kinderen en volwassenen: wat verschilt er? 5 03 Start van de transitie 5 04 Verloop van de transitie

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN BLEPHARITIS

INFO VOOR PATIËNTEN BLEPHARITIS INFO VOOR PATIËNTEN BLEPHARITIS INHOUD 01 Inleiding 4 02 Diagnose 4 03 Behandeling 5 04 Warme oogkompressen 5 05 Ooglidranden reinigen 6 06 Talgkliertjes leegstrijken 7 07 Oogzalf 7 08 Meer info 7 4 /

Nadere informatie

Erfelijkheidsonderzoek: Exoomsequencing

Erfelijkheidsonderzoek: Exoomsequencing Erfelijkheidsonderzoek: Exoomsequencing Exoomsequencing is een nieuwe techniek voor erfelijkheidsonderzoek. In deze folder vindt u informatie over dit onderzoek. De volgende onderwerpen komen aan bod:

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN BEHANDELING MET RADIOACTIEF SAMARIUM QUADRAMET

INFO VOOR PATIËNTEN BEHANDELING MET RADIOACTIEF SAMARIUM QUADRAMET INFO VOOR PATIËNTEN BEHANDELING MET RADIOACTIEF SAMARIUM QUADRAMET INHOUD 01 Inleiding 4 02 Wat is Quadramet? 4 03 Voorbereiding 5 04 Verloop van de behandeling 6 05 Resultaten 7 06 Maatregelen na het

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN VIDEO-EEG- MONITORING

INFO VOOR PATIËNTEN VIDEO-EEG- MONITORING INFO VOOR PATIËNTEN VIDEO-EEG- MONITORING INHOUD 01 Inleiding 4 02 Aanmelden en inschrijven 5 03 Aankomst op de afdeling 6 04 Start van de monitoring 7 05 Verloop van de monitoring 8 06 Verblijf 9 07

Nadere informatie

Van gen tot genoom en daarbuiten: recente revoluties in genetisch onderzoek

Van gen tot genoom en daarbuiten: recente revoluties in genetisch onderzoek Van gen tot genoom en daarbuiten: recente revoluties in genetisch onderzoek Anne Herkert, klinisch geneticus Jan Jongbloed, moleculair geneticus Landelijke dag erfelijke hartziekten 29 oktober 2016 Erfelijkheid

Nadere informatie

Klinische Genetica. Autosomaal dominante overerving

Klinische Genetica. Autosomaal dominante overerving Klinische Genetica Autosomaal dominante overerving Klinische Genetica U bent (of uw kind is) doorverwezen naar de polikliniek Klinische Genetica. Tijdens de eerste afspraak legt een klinisch geneticus

Nadere informatie

bewegingsstelsel info voor patiënten EU REKA Een revalidatieprogramma voor mensen na kanker

bewegingsstelsel info voor patiënten EU REKA Een revalidatieprogramma voor mensen na kanker bewegingsstelsel info voor patiënten EU REKA Een revalidatieprogramma voor mensen na kanker Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wie kan aan EU REKA deelnemen?... 04 03 Hoe ziet het revalidatieprogramma eruit?...

Nadere informatie

RAF GAAT EEN KIJKJE NEMEN OP DE AFDELING INTENSIEVE ZORG

RAF GAAT EEN KIJKJE NEMEN OP DE AFDELING INTENSIEVE ZORG INFO VOOR KINDEREN DIE OP BEZOEK KOMEN RAF GAAT EEN KIJKJE NEMEN OP DE AFDELING INTENSIEVE ZORG GA JE MEE? INHOUD 01 Voorwoord 4 02 Even kennismaken 5 03 Intensieve zorg 6 04 Fotozoektocht 7 05 Jouw opdrachten

Nadere informatie

Borst- en/of eierstokkanker: Erfelijk risico en genetisch testen

Borst- en/of eierstokkanker: Erfelijk risico en genetisch testen Borst- en/of eierstokkanker: Erfelijk risico en genetisch testen In onze bevolking heeft iedere vrouw een risico van ongeveer 10% om in de loop van haar leven borstkanker te krijgen en 1,5% om eierstokkanker

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN VALPREVENTIE

INFO VOOR PATIËNTEN VALPREVENTIE INFO VOOR PATIËNTEN VALPREVENTIE INHOUD 01 Voorwoord 4 02 Beweging en evenwicht 4 03 Medicatiegebruik 5 04 Bloeddrukproblemen 6 05 Gezichtsvermogen 6 06 Schoenen en voeten 6 07 Omgeving en gedrag 7 08

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN IK KRIJG EEN DEFIBRILLATOR

INFO VOOR PATIËNTEN IK KRIJG EEN DEFIBRILLATOR INFO VOOR PATIËNTEN IK KRIJG EEN DEFIBRILLATOR INHOUD 01 Inleiding 4 02 De opname 5 03 De ingreep 10 04 Het verblijf 11 05 Wat nadien? 11 06 Telemonitoring 12 07 Praktische richtlijnen 13 4 / 01 INLEIDING

Nadere informatie

Niet-Invasieve Prenatale Test

Niet-Invasieve Prenatale Test Informatiebrochure voor patiënten Niet-Invasieve Prenatale Test (NIPT) 1. Wat is de NIPT?... 4 2. Hoe werkt de NIPT?... 4 3. Wat zijn de voordelen van de prenatale testen?... 5 4. Wat zijn de nadelen van

Nadere informatie

Radiosynovior thesis

Radiosynovior thesis info voor patiënten Radiosynovior thesis Inhoud 01 Inleiding 04 02 Radiosynoviorthesis 04 03 Hoe verloopt deze behandeling? 05 04 Mtregelen na de behandeling 06 05 Resultaten 07 06 Vragen? 07 01. Inleiding

Nadere informatie

Uw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede)

Uw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede) Uw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede) Deze folder is bedoeld voor mensen die samen met hun partner een kind willen krijgen

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN BRONCHOSCOPIE ONDERZOEK VAN DE LUCHTWEGEN

INFO VOOR PATIËNTEN BRONCHOSCOPIE ONDERZOEK VAN DE LUCHTWEGEN INFO VOOR PATIËNTEN BRONCHOSCOPIE ONDERZOEK VAN DE LUCHTWEGEN INHOUD 01 Afspraak 4 02 Wat is een bronchoscopie? 5 03 Waarom een bronchoscopie? 5 04 Voorbereiding 6 05 Verloop 7 06 Na het onderzoek 8 07

Nadere informatie

info voor patiënten Ziekte van Ménière

info voor patiënten Ziekte van Ménière info voor patiënten Ziekte van Ménière Inhoud 01 Inleiding 03 02 Het evenwichtsorgaan 03 03 Wat is de ziekte van Ménière? 04 04 Ontstaansmechanisme 04 05 Symptomen 05 06 Behandeling algemeen 06 07 Behandeling

Nadere informatie

X-gebonden Overerving

X-gebonden Overerving 12 http://www.nki.nl/ Afdeling Genetica van het Universitair Medisch Centrum Groningen http://www.umcgenetica.nl/ X-gebonden Overerving Afdeling Klinische Genetica van het Leids Universitair Medisch Centrum

Nadere informatie

INFO VOOR NABESTAANDEN. Arne Reynaert TUSSENKOMST GERECHTELIJKE OVERHEDEN

INFO VOOR NABESTAANDEN. Arne Reynaert TUSSENKOMST GERECHTELIJKE OVERHEDEN INFO VOOR NABESTAANDEN Arne Reynaert TUSSENKOMST GERECHTELIJKE OVERHEDEN INHOUD 01 Inleiding 4 02 Waarom is de politie opgeroepen? 4 03 Rol van het parket 5 04 Wanneer inbeslagname? 5 05 Mag ik bij een

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN ZONNEBESCHERMING

INFO VOOR PATIËNTEN ZONNEBESCHERMING INFO VOOR PATIËNTEN ZONNEBESCHERMING INHOUD 01 Zonnebescherming 4 02 Natuurlijke bescherming 4 03 Sneeuw, water, zand en kledij 5 04 Wat kunt u zelf doen? 6 4 / 01 ZONNEBESCHERMING Onze huid wordt continu

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN GALBLAAS- OPERATIE

INFO VOOR PATIËNTEN GALBLAAS- OPERATIE INFO VOOR PATIËNTEN GALBLAAS- OPERATIE INHOUD 01 Inleiding 4 02 De galblaas 4 03 Redenen om de galblaas te laten verwijderen 5 04 De operatie 6 05 Mogelijke complicaties 8 06 Pijn 9 07 Verloop van de

Nadere informatie

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Impedantiemeting

bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Impedantiemeting bloed, ademhaling & spijsvertering info voor patiënten Impedantiemeting Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een impedantiemeting?... 04 03 Hoe gebeurt de meting?...04 04 Wat wordt van u verwacht?...05

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN CARDIOVERSIE

INFO VOOR PATIËNTEN CARDIOVERSIE INFO VOOR PATIËNTEN CARDIOVERSIE INHOUD 01 Wat is een cardioversie? 4 02 Voorbereiding 5 03 Verloop 11 04 Na de cardioversie 12 05 Risico s 13 4 / 01 WAT IS EEN CARDIOVERSIE? Een elektrische cardioversie

Nadere informatie

NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie

NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie Waarom NIPT? In België kunnen alle zwangere vrouwen -indien gewenst- het risico dat de foetus het

Nadere informatie

Zorgpad prostaat TEAM EU REKA

Zorgpad prostaat TEAM EU REKA info voor patiënten Zorgpad prostt TEAM EU REKA Inhoud 01 Inleiding 04 02 Wie kan n het zorgpad prostt TEAM EU REKA deelnemen? 04 03 Wat houdt het zorgpad in? 04 04 Fysieke training: praktische informatie

Nadere informatie

man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD)

man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD) man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD) Inhoud 01 Wat is primaire ciliaire dyskinesie?... 04 02 Wat zijn de klachten?... 04 03 Behandeling... 05 04 Erfelijkheid... 05

Nadere informatie

Informatie voor patiënten en hun familie

Informatie voor patiënten en hun familie 16 Chromosoomafwijkingen Juli 2008 Vertaald door Mies Wits-Douw en Marloes Brouns-van Engelen, Erfocentrum, Woerden, Nederland. Gesteund door EuroGentest, NoE ( Network of Excellence ) contract nr.512148,

Nadere informatie

Katheterablatie van voorkamerfibrillatie

Katheterablatie van voorkamerfibrillatie info voor patiënten Katheterablatie van voorkamerfibrillatie Inhoud 01 Wat is voorkamerfibrillatie?... 04 02 Behandeling... 04 03 Ablatie... 09 04 Na de ablatie... 10 05 Complicaties... 10 06 Resultaat...

Nadere informatie

INFO VOOR PATIËNTEN BEHANDELING MET Y-90 MICROSFEREN

INFO VOOR PATIËNTEN BEHANDELING MET Y-90 MICROSFEREN INFO VOOR PATIËNTEN BEHANDELING MET Y-90 MICROSFEREN INHOUD 01 Inleiding 4 02 Wat zijn Yttrium-microsferen? 4 03 Toediening 4 04 Voorbereiding 5 05 Verloop van de behandeling 6 06 Voor- en nadelen van

Nadere informatie

CARDIOGENETICA. Marja van Brug, Verpleegkundig Specialist CNE Hartfalen 29 oktober 2013

CARDIOGENETICA. Marja van Brug, Verpleegkundig Specialist CNE Hartfalen 29 oktober 2013 CARDIOGENETICA Marja van Brug, Verpleegkundig Specialist CNE Hartfalen 29 oktober 2013 Inhoud Polikliniek Cardiogenetica DNA en mutaties Erfelijkheid en gedilateerde cardiomyopathie Taken Verpleegkundig

Nadere informatie

Cardiologisch onderzoek

Cardiologisch onderzoek Cathecholaminerge polymorfe ventriculaire tachycardie (CPVT) CPVT is een erfelijke hartritmestoornis. Het hart zelf vertoont een normale structuur, maar is gevoeliger voor bepaalde hormonen (catecholaminen).

Nadere informatie

info voor patiënten Histamineprovocatietest

info voor patiënten Histamineprovocatietest info voor patiënten Histamineprovocatietest 01. Wat is een histamineprovocatietest? Een histamineprovocatietest toont n hoe gevoelig uw luchtwegen zijn voor prikkels. Via de test kan de arts een luchtwegndoening

Nadere informatie

info voor kinderen die op bezoek komen Raf gaat een kijkje nemen op de afdeling Ga je mee?

info voor kinderen die op bezoek komen Raf gaat een kijkje nemen op de afdeling Ga je mee? info voor kinderen die op bezoek komen Raf gaat een kijkje nemen op de afdeling Ga je mee? Inhoud 01 Welkomstwoordje van Raf......................... 3 02 Stel jezelf even voor...................................

Nadere informatie

info voor patiënten Afdeling Geriatrie

info voor patiënten Afdeling Geriatrie info voor patiënten Afdeling Geriatrie 01. Inleiding Welkom op de afdeling Geriatrie van het UZ Gent. U bereikt de afdeling via ingang 50, route 575. Deze brochure bevat praktische informatie voor uw opname

Nadere informatie

Preïmplantatie Genetische Diagnostiek

Preïmplantatie Genetische Diagnostiek Preïmplantatie Genetische Diagnostiek (bijlage bij de brochure IVF) in samenwerking met 1 Inhoud Voor wie is PGD? 3 Hoe verloopt een PGD-behandeling? 3 Wat zijn de kansen? 5 Wat kan er onderzocht worden?

Nadere informatie

Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden?

Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? 21 mei 2011 Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? Drs. Inge Smeets PGD arts en arts-onderzoeker Maastricht Universitair Medisch Centrum Themamiddag Jong en BRCA Borstkankervereniging

Nadere informatie