Bijlage 4B Toelichting nieuw beleid
|
|
- Anke van den Pol
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bijlage 4B Toelichting nieuw beleid Een duurzame, sterke economische positie die werk oplevert 1. Stimuleren van en deelnemen in innovatie faciliteiten Agrifood & Health Bij de begroting 2014 is voor de duur van 3 jaar besloten tot verhoging van onze gemeentelijke bijdrage aan Agrifood Capital, zodat deze uitkomt op een bedrag van 3 per inwoner. In 2017 valt de dekking voor deze verhoging daarmee weg. Vanaf dat moment is in de meerjarenbegroting structureel een budget van beschikbaar voor dit doel. We verhogen dit budget vanaf 2017 met circa per jaar, zodat onze bijdrage aan Agrifood Capital op het niveau van 3 per inwoner blijft. 2. Faciliteren ZZP-ers Zoals aangegeven in het bestuursakkoord willen we ZZP-ers beter faciliteren. We kiezen ervoor geen eigen beleid hiervoor te vormen, maar onze ambitie te realiseren door aan te sluiten bij al bestaande netwerken en verbanden. De middelen die hiervoor nodig zijn, zijn op dit moment nog niet duidelijk. Daarom is hiervoor door ons vooralsnog geen budget gereserveerd. 3. Faciliteren startende ondernemers Naast ZZP-ers willen wij ook startende ondernemers meer faciliteren. We doen dit door hen tegen gunstige voorwaarden te huisvesten in gemeentelijke panden. Deze ambitie integreren we bij het voornemen uit het bestuursakkoord om huisvesting van wijk- en buurtinitiatieven zoveel mogelijk om niet beschikbaar te stellen (zie onze toelichting bij punt 7). 4. Aanpassen openbare ruimte in Kom Rosmalen: Noordelijke lus winkelacht We verwachten dat het nieuwe plan voor aanpassing van de openbare ruimte in Kom Zuid in uitvoering wordt genomen in Oplevering volgt dan in In het plan is de uitvoering van de openbare ruimte meegenomen ten zuiden van de Driesprong. In 2013/ 2014 is deze al aangepakt rond de Driesprong en de parkeerplaats Achter de Driesprong. De aanpassing van de markt wordt uitgevoerd in Bij de uiteindelijke oplevering is hiermee de gehele winkelacht van Kom Zuid in dezelfde materialen bestraat. Wat dan nog rest is het stuk Dorpsstraat Noord en de Schoolstraat tussen Dorpsstraat en Kerk om via het trottoir weer aan sluiten nabij de Vreeburgpassage. De herinrichting vindt vanzelfsprekend plaats in overleg met de betrokken winkeliers in dit gebied. Het is van belang dat de uitstraling van de winkelacht gelijk is aan de noordzijde en aan de toekomstige zuidzijde. 5. Samenwerking 3O's; starters- en meesterbeurzen In het bestuursakkoord is de ambitie benoemd de werkloosheid terug te dringen door intensieve en nieuwe samenwerking tussen opleidingsinstellingen, ondernemers en uitkeringsinstellingen. We geven hieraan uitvoering door startersbeurzen, werkervaringsplaatsen en meesterbeurzen in te zetten. Startersbeurzen vormen een jaarlijkse bijdrage voor gemotiveerde jongeren (18-27 jaar) om op basis van een leer-/werkovereenkomst de benodigde werkervaring en competenties in het bedrijfsleven op te doen. Vanaf 2016 stellen we hiervoor beschikbaar waarmee 23 volledige startersbeurzen uitgegeven kunnen worden. Waar het gaat om werkervaringsplaatsen voor kwetsbare jongeren in de leeftijd van 16 en 17 jaar heeft de leerplicht/ de Regionaal Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) aangegeven dat er behoefte is aan 20 extra werkervaringsplaatsen. De jaarlijkse kosten hiervan bedragen Met Meestersbeurzen krijgen gemotiveerde werkzoekende 50-plussers een kans op de arbeidsmarkt door hen gedurende 6 maanden met een extra financiële bijdrage bij een werkgever te plaatsen. Voor kunnen 175 meesterbeurzen ingezet worden. Zorg en participatie dichtbij inwoners
2 6. Actieplan Bestrijden en doorbreken van eenzaamheid Het bestrijden en doorbreken van eenzaamheid in onze gemeente, onder andere onder senioren, is ons streven. We willen dit doen door middel van een integrale aanpak als partner van Coalitie erbij. Samen met de hierin deelnemende partners maken we een plan van aanpak. Deze is er onder andere op gericht om vrijwilligers, professionals en buurtbewoners te leren signalen van eenzaamheid te herkennen. Daarnaast starten we met de Coalitie erbij een bredere bewustwordingscampagne om dit probleem onder de aandacht te brengen. Voor de genoemde brede scholing (en de borging daarvan) en versterking van de communicatie is voor 2016 incidenteel nodig. 7. Om niet ter beschikking stellen van gemeentelijke panden voor wijk- en buurtinitiatieven Wijk- en buurtinitiatieven zoveel als mogelijk om niet huisvesting beschikbaar stellen in gemeentelijke panden. Deze ambitie uit het bestuursakkoord vraagt om beleidskeuzes en duidelijke uitvoeringsrichtlijnen, die wij momenteel nader uitwerken. Vooralsnog hebben we hiervoor een jaarlijks bedrag van per jaar opgenomen, oplopend tot in Plekken waar wijk- en buurtinitiatieven mogelijk gehuisvest kunnen worden, zijn sociaal-culturele accommodaties, Brede Bossche Scholen, sportaccommodaties en leegstaand gemeentelijk vastgoed. 8. Woonlastenaanpak In 2014 hebben onze gemeente, de corporaties en de huurdersvereniging het Lokaal Woonlastenakkoord ondertekend. Er zijn toen voor de jaren 2014 en 2015 middelen beschikbaar gesteld voor: de (gemeentelijke) capaciteit in de pilot woonlastencoach, de monitoring van de woninglastenontwikkeling op stedelijk niveau, de monitoring van de effecten van de belangrijkste projecten op de woonlasten van de huurders en de communicatie/ campagnekosten. De voorspelde woonlastentrend kan niet in slechts twee jaar worden afgebogen en vraagt meerjarig aandacht. Bovendien heeft het woonlastenakkoord een looptijd tot Daarom is ook voor de jaren 2016 en 2017 budget nodig. De inzet in de komende jaren is om de knoppen te vergroten waarmee huurders beter in staat zijn hun woonlasten te beheersen. Daarvoor is verbreding van het akkoord naar andere partijen essentieel. Met de inzet van de woonlastencoach wordt steeds duidelijker welke bijdragen andere partijen (energieleveranciers/ zorgverzekeraars) kunnen leveren. Het verder uitwerken van de aanpak en het verbinden van andere partijen vraagt een jaarlijks budget van voor 2016 en Dit kan gedekt worden uit een bijdrage van de provincie. 9. Armoedebeleid: Jeugdsportfonds Het gebruik van het Jeugdsportfonds is de laatste jaren flink gegroeid. De tendens van het toenemend aantal inwoners met financiële problemen laat zich ook hier zien. Ouders die de kosten voor sporten van hun kinderen niet kunnen dragen, kunnen een beroep doen op het Jeugdsportfonds. Naar verwachting zal het beroep op dit fonds de komende jaren verder toenemen. Dit heeft niet uitsluitend te maken met de groei van het aantal inwoners met financiële problemen. Ook weten steeds meer (ouders van) kinderen en nieuwe intermediairs de weg naar het Jeugdsportfonds te vinden. Daarom verhogen we het subsidieplafond van de subsidieregeling Maatschappelijke Participatie Kinderen structureel met Dekking voor deze verhoging komt uit het bestaande armoedebeleid. 10. Aanjaagbudget kwetsbare jongeren Als gevolg van het rijksbeleid komen jongeren, die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn, niet meer in aanmerking voor de WAJONG en alle reïntegratiemiddelen die daaraan verbonden waren. Een deel van deze jongeren komt ook binnen de inmiddels ingevoerde Participatiewet niet in aanmerking voor een bijstandsuitkering. Het betreft hier de zogenoemde Nuggers, de niet uitkeringsgerechtigden. Als gemeente willen we bezuinigingen op het rijksbudget niet compenseren. We vormen daarom geen
3 lokale loonkostensubsidie om dit op te vangen. Ons streven is desondanks toch om de Nuggers als kwetsbare groep jongeren (afkomstig uit het praktijkonderwijs) op een andere wijze te helpen bij het vinden van werk. Hiervoor werken wij op dit moment een plan uit. Het door ons gereserveerde aanjaagbudget bedraagt jaarlijks Voeding Sociaal & zorgfonds Na het besluit van uw raad in juni 2015 om een Sociaal & Zorgfonds in te stellen, zijn de reserve sociaal domein, reserve Wmo en de bedrijfsreserve van WeenerXL ontschot en gebundeld. Dit fonds wordt ingezet als buffer om de ongewenste effecten van rijksbeleid op te vangen, als reserve voor frictiekosten en ter bekostiging van de innovatiemaatregelen in het sociaal zorgdomein en de maatregelen versterking taalaanpak. Dit brede fonds voor het gehele sociaal domein (zorg en participatie) zetten we de komende jaren tevens in voor de risico s die voortkomen uit de rijksbezuinigingen op het BUIG-budget. Met de aanstaande ombuigingen neemt de financiële druk op het sociaal domein verder toe. We hebben onszelf bovendien forse, noodzakelijke taakstellingen opgelegd op bijvoorbeeld het terrein van beschermingsbewind en willen een doelmatigheidsslag maken in de organisaties die werken in de wijk. Inwoners moeten gedurende deze verbouwing indien nodig een beroep kunnen blijven doen op de zorg- en welzijnsdiensten. Hoewel de omslag die we nastreven niet noodzakelijkerwijs tot extra kosten hoeven te leiden, is duidelijk dat we van veel factoren afhankelijk zijn. Het kan daarom nodig zijn om tussentijds naast bezuinigen ook te investeren, juist met het oog op een toekomstig rendement. We stellen daarom voor om een bedrag van 1,5 miljoen toe te voegen aan het Sociaal & Zorgfonds (voor miljoen, voor ,5 miljoen). Hiermee creëren we extra ruimte voor voorinvesteringen en het opvangen van risico s, waarbij de ambitie om het samen echt anders te doen blijft staan. Een aantrekkelijk en innovatief cultureel klimaat 12. Blijvend effect Jeroen Bosch jaar Steden zijn niet alleen de motor van economische dynamiek en innovatie, maar ook van sociale en culturele dynamiek. Een evenement als het Jeroen Bosch jaar in 2016 draagt bij aan die dynamiek. Het nationaal evenementenjaar JB500 en de verwachte 1 miljoen extra bezoeken in 2016 zetten de stad nationaal en internationaal op de kaart. Mede door dit evenement willen wij onze economische speerpunten extra profileren. En willen we blijvend op de kaart komen te staan als een stad die modern is in traditie en die haar geschiedenis weet te verbinden aan hedendaagse cultuur, economie, technologie en beleving. De meer professionele marketing inzet van de stichting JB500 voor 2016 en de (inter)nationale contacten met sponsoren, bedrijven, culturele instellingen en partnerorganisaties in de bezoekersmarkt willen wij daarom continueren. We stellen voor hiervoor vanaf 2017 een bedrag van te reserveren. Met deze middelen kunnen de eerder door onze gemeente gedane investeringen in dit evenement langer renderen. Na 2016 willen wij de opzet van themajaren continueren in onze (city-)marketing en verankeren met de economische profilering en ons gastvrijheidsconcept (Bosch onthaal en Bosch promotie). Wij doen de marketing het liefst samen met onze buurgemeenten; het is onze ambitie de kracht van de binnenstad te verbinden met die van het buitengebied en vice versa. 13. Versterken economisch profiel moderne, innovatieve stad Conform ons bestuursakkoord willen wij het economisch vestigingsklimaat verder versterken en aantrekkelijker en breder presenteren. Deze versterking is gericht op innovatie en verduurzaming van bestaande en nieuwe activiteiten. Wij merken dat steeds individuelere arrangementen nodig zijn om bedrijven en instellingen naar onze gemeente te halen. Wij willen een ecosysteem creëren om de in onze gemeente in ontwikkeling zijnde clusters verder te versterken. Het betreft hier het cluster ICT: de ICT-Community is binnen dit cluster het aanjaag- en samenwerkingsplatform, de toekomstige Graduate School Data Sciences vormt een nieuw
4 kenniscentrum (met als trekkers TU/e, UvT). Het cluster Agrifood: de Onderwijsboulevard en omgeving fungeert meer en meer als innovatiebrandpunt, met als trekkers HAS, ZLTO, AVANS. Deze campus in oprichting moet verder worden uitgebouwd, maar oefent nu al een sterke aantrekkingskracht uit op Agro Food bedrijven. Het laatste cluster betreft Bouw en Energie: SPARK kan binnen dit cluster gezien worden als een innovatiecampus, waarvan Heijmans en TU/e de trekkers zijn. Meerdere bedrijven hebben zich inmiddels op deze campus gevestigd. Het Bossche Energieconvenant fungeert als platform. Daarnaast willen we inzetten op voorzieningen zoals de Gruyter Fabriek en De Jamfabriek waar startende en ervaren ondernemers elkaar kunnen ontmoeten rondom specifieke thema s. Ook een combinatie met onderwijs is mogelijk. Zo kan een uitwisseling van betekenis zijn voor zowel innovatie als ondernemerschap. Het versterken van het profiel van de stad wordt steeds belangrijker nu concurrentie tussen steden en clusters steeds groter wordt en beslissingen voor investeringen mede gebaseerd zijn op dit profiel. 14. Renovatie bibliotheek/stadsarchief Ons voornemen is om de bibliotheek te laten verhuizen naar het pand van de Muzerije en beide instellingen nauw met elkaar te laten samenwerken. Om dit mogelijk te maken, is een aanpassing van het betreffende pand noodzakelijk. Ook het stadsarchief willen we op een adequate en toegankelijke manier huisvesten. Om de cultuurhistorie als unique selling point voor onze stad te versterken, hebben we besloten om het stadsarchief samen met de afdeling Bouwhistorie, Archeologie en Monumenten en de taken van het team Vestingwerken te laten opgaan in een nieuwe Afdeling Erfgoed. Op dit moment wordt een plan gemaakt om de nieuwe afdeling onder te brengen in het gebouw Bethaniestraat 4-6. Daarvoor is het onder meer nodig dat bij dit gebouw circa 300 m2 archiefruimte wordt gebouwd. Die ruimte dient te voldoen aan de archiefwet. Op deze manier ontstaat één nieuw gemeentelijk erfgoedcentrum, adequaat gehuisvest in één van de belangrijkste monumenten van de stad. Voor een deel van het archiefmateriaal zal elders ruimte worden gezocht. Om zicht te krijgen op de kosten is een schetsplan gemaakt. Dit plan is voorzien van een begroting. Daaruit blijkt dat deze nieuwe huisvesting kan worden gerealiseerd binnen een budget van 6 miljoen, zoals ten tijde van de Voorjaarsnota 2016 al onze verwachting was. De middelen die we op dit moment voor de bibliotheek en het stadsarchief hebben gereserveerd, vormen een eerste globale raming (bibliotheek: 9,6 miljoen, archief: 6,0 miljoen, voorbereidingskosten: 1,1 miljoen). Door ons college zal een voorbereidingskrediet worden aangevraagd uit het structuurfonds. 15. Samenwerking bibliotheek en Muzerije Een fundamentele herverdeling van en herbezinning op taken die nu door de bibliotheek en Muzerije worden uitgevoerd, biedt een mogelijkheid om een besparing te realiseren op de budgetten van beide organisaties. De ontwikkeling in de Hinthamerstraat zal niet hetzelfde zijn als de eerdere plannen, maar een besparing van is naar onze mening haalbaar door renderende functies en organisatorische samenwerking. 16. Tijdelijk Theater, gebruik maken van bestaande wisselende podia Zoals verwoord in het bestuursakkoord wordt een programmering van het Theater aan de Parade gedurende de periode van nieuwbouw gewaarborgd in bestaande, wisselende podia. De door ons gekozen oplossing is daarmee budgettair neutraal. 17. Noord-Brabants Museum Zowel de provincie als het Noord-Brabants Museum hebben ons verzocht het verzoek uit 2005 voor hogere subsidie opnieuw in overweging te nemen. Gezien het succes van het Museumkwartier en het effect daarvan op de binnenstad vinden we dit een gerechtvaardigd verzoek. Vanuit de redelijke verdeling tussen provincie en gemeente (in 2013 provincie: en gemeente ) stellen wij voor het subsidie te verhogen met de geïndexeerde aanvraag uit 2005 ( ). Binnen
5 de cultuurbegroting is geen dekking mogelijk. Vanwege het economisch belang zal binnen de totale gemeentelijke begroting dekking gevonden moeten worden. Voor 2015 is dit middels motie 5, agendanr. 9 al gebeurd. We continueren deze hogere subsidie structureel vanaf 2016, conform het bestuursakkoord. 18. Flexibele middelen cultuur Binnen een nieuwe culturele financieringssystematiek willen we een flexibel budget vormen. Met dit budget voor tijdelijke financiële steun bieden we ruimte voor nieuw aanbod en geven we hen de mogelijkheid nieuw publiek aan te trekken. Deze vernieuwing moet de gunstige culturele positie van onze gemeente versterken. In een separaat voorstel leggen we u de door ons beoogde nieuwe financieringssystematiek voor. In de financiële voeding van het flexibel budget wordt onder andere voorzien met de jaarlijkse verlaging van 1/10 e deel van de subsidie aan het Jheronimus Bosch Art Center vanaf Uiteindelijk stopt daarmee de subsidie aan het JBAC. De vrijval van 2015 is voor 3 jaar ingezet voor Capella Pratensis en het Gemintemuzejum. We stellen uw raad voor om de middelen die in 2016 vrijvalen in te zetten voor ondersteuning gedurende 2 jaar van het Bach Cantates ( 6.000) en gedurende 3 jaar voor Panama Pictures ( 6.900). Bach Cantates heeft voor 2015 al subsidie ontvangen. 19. Sint Jansmuseum Zoals verwoord in het bestuursakkoord willen we de Hinthamerdriehoek verder versterken en de mogelijkheden onderzoeken om het Sint Jansmuseum te realiseren. Een definitief besluit over een gemeentelijke financiële bijdrage is echter pas mogelijk wanneer er meer inzicht is in het definitieve ondernemersplan en het daarop gebaseerde verdienmodel. Naar verwachting komt dit plan in 2016 gereed. Op dat moment zullen wij hierover besluiten en uw raad een voorstel voorleggen. De uitvoeringskosten worden geraamd op 4 á 5 miljoen. Ook aan de provincie wordt een bijdrage gevraagd. Wij houden vooralsnog rekening met een investeringsbedrag van 4 miljoen. 20. Cultuurfonds C De provincie heeft het fonds Brabant C opgericht. Hiermee wil deze stimuleren dat in de toekomst in Brabant meer kunst en cultuur van nationaal en internationaal niveau te zien en te beleven is. Via Brabant C stelt de provincie 22 miljoen beschikbaar voor bijzondere culturele projecten. Het gaat daarbij om projecten die vernieuwing en samenwerking nastreven tussen cultuur, het bedrijfsleven en met onderwijs en wetenschap. Als gemeente kunnen wij zelf geen beroep doen op dit fonds. Van aanvragers wordt wel verwacht dat zij minimaal 30% van de financiering van de gemeente krijgen. Het fonds biedt mogelijkheden om nieuwe verbanden te leggen en ook een specifieke economische verbinding uit te werken. Voor 2015, 2016 en 2017 komt een budget beschikbaar van jaarlijks 6 miljoen, in 2018 nog eens 4,0 miljoen. Om de kansen die het fonds biedt te kunnen verzilveren en aanvragen uit onze gemeente mogelijk te maken zou een gelijksoortig gemeentelijk fonds beschikbaar moeten zijn. Uitgaande van een ambitie van ¼ van het budget voor Bossche aanvragers (= 5,5 miljoen) is een matchingsbedrag van 1,65 miljoen (=30%) nodig zijn. De provincie dekt het budget uit de middelen die oorspronkelijk waren gereserveerd voor de ambitie Culturele Hoofdstad Ook andere steden zoeken een soortgelijke oplossing. In het structuurfonds is dit bedrag nog beschikbaar voor Culturele Hoofdstad. Dit project zou samenlopen met JB500. De dekking hiervan is derhalve opgenomen onder project Jeroen Bosch 500. Wijken en dorpen op orde 21. Versterken van de huidige buurtaccommodaties In het bestuursakkoord is de ambitie opgenomen om de huidige buurtaccommodaties als bruisende huiskamers van wijk of dorp te versterken. Dit streven werken we verder uit bij ons streven om wijken buurtaccommodaties tegen gunstige voorwaarden beschikbaar te stellen voor wijk- en buurtinitiatieven (zie toelichting bij punt 7).
6 22. Wijk- en dorpsbudget Het vormen van een wijk- en dorpsbudget doen we door het samenvoegen van bestaande budgetten en investeringsposten. Deze ambitie vraagt daarom niet om aanvullende middelen. Met het wijk- en dorpsbudget willen we inwoners meer mogelijkheden geven zelf keuzes te maken waar het gaat om de leefbaarheid en veiligheid in de eigen leefomgeving. Inmiddels is over de mogelijke vormgeving en werking van dit budget aan de hand van een discussienotitie gesproken met de leden van de commissie Maatschappelijke Ontwikkelingen. 23. Verbeteren kwaliteit en mogelijke uitbreiding groen openbare ruimte In het bestuursakkoord is het voornemen opgenomen het groen in de wijken en dorpen te verbeteren en uit te breiden. Als eerste stap stelt ons college voor om: Te stoppen met het omvormen van beplanting naar gras. Dit betekent het ophogen van het beheerbudget met structureel per jaar. Vooral omliggende dorpen worden daarmee ontzien. Een extra impuls om onze stad te vergroenen : in wijken met een stenige uitstraling (en waar dat kan in relatie tot het mogelijk maken van sportactiviteiten, conform de Sportvisie), op pleinen in de dorps- en wijkcentra en de binnenstad. Dit vraagt om een investering van 0,5 miljoen. Verspreid over 3 jaar betekent dit een jaarlijkse investering van euro en een verhoging van het beheerbudget met structureel per jaar. In het kader van het beleidsplan openbare ruimte wordt de staat van het openbaar groen geanalyseerd en doen we verdere voorstellen om de huidige kwaliteit te behouden of te verbeteren. 24. Verhogen subsidie Jeugdsport, jaar gratis lidmaatschap Ons college zet in op het verhogen van de sportparticipatie onder jongeren. Nog dit jaar onderzoeken we samen met de verenigingen welke maatregel wenselijk en haalbaar is om dat doel te bereiken. Een van de uitgangspunten daarbij is dat het aansluit bij de Jongeren Op Gezond Gewicht aanpak (JOGG). Vooralsnog houden we voor de uitvoering van de maatregel rekening met een structurele uitgave van Het onderzoek kan echter nog leiden tot een ander bedrag. Zo nodig actualiseren we de gereserveerde middelen bij de Voorjaarsnota Onderzoek sportvoorzieningen Paleiskwartier (structurele kosten 1,6 miljoen) en Onderzoek grootschalige indoor sportvoorziening aan de oostzijde van de A2 (structurele kosten 0.6 miljoen) Het bestuursakkoord heeft ons college een tweetal opdrachten gegeven om de haalbaarheid van nieuwe sportvoorzieningen te onderzoeken. De eerste opdracht betreft het uitvoeren van een onderzoek naar de haalbaarheid van een grote sportvoorziening (met onder andere sporthal en zwembad) in en rond het geplande ademgebouw van HAS en Avans Hogeschool in het Paleiskwartier. Na een aangenomen motie in juni jl. is dit bedoelde onderzoek uitgebreid naar de wijk West. Naar verwachting zullen de resultaten hiervan in januari 2016 beschikbaar zijn. De andere opdracht is het onderzoeken van de haalbaarheid van een grote sporthal ten oosten van de A2. Het doel van deze sporthal is om hiermee te voorzien in de (toekomstige) behoefte van ruimte voor bewegingsonderwijs en voor wedstrijden en trainingen van sportverenigingen. Bij dit laatste onderzoek is het van belang om naast de bestaande sportbehoefte ook de toekomstige onderwijsbehoefte mee te wegen, met name als gevolg van de demografische ontwikkelingen in de Groote Wielen. De doorontwikkeling van de Groote Wielen vraagt op termijn om uitbreiding van de onderwijsvoorzieningen en daarmee ook ruimten voor bewegingsonderwijs. Deze toekomstige behoefte zullen we betrekken bij dit onderzoek. Voor beide onderzoeken hebben wij een bedrag van gereserveerd. 26. Overkapping Kwekkelstijn In het bestuursakkoord wordt ingezet op overkapping van het buitenbad Kwekkelstijn. Eerder is uw raad geïnformeerd over de uitkomsten van een onderzoek waarin verschillende opties/ mogelijkheden
7 tot overkapping zijn uitgewerkt. De meest verantwoorde keuze op basis van functionaliteit, gebruikerscomfort, integratie met buitenbadfaciliteiten en exploitatiemogelijkheden is het semipermanent overkappen van het 25 meter buitenbassin. Dit door middel van een verschuifbare kunststof overkapping in combinatie met een aanpassing van de voormalige saunaruimte als was/kleedruimten. Dit doet ook recht aan de investering in de renovatie van Kwekkelstijn in 2015, waarmee de levensduur met minimaal 10 jaar verlengd wordt. De overkapping en aanpassing van de voormalige saunaruimte vergt een investering van 1,2 miljoen. Hierbij is rekening gehouden met 100% verhaalbare btw. 27. Ambulancepost oostzijde stad We streven naar de realisering van een ambulancepost aan de oostzijde van de stad. Daarbij gaan we uit van aansluiting bij bestaande voorzieningen, zoals de dependance van het JBZ in Rosmalen. De investeringskosten voor deze ambulancepost bedragen voor de komende 10 jaar in totaal We zijn in overleg met de Regionale Ambulance Voorziening (RAV) om te onderzoeken of het mogelijk is om één van de huidige, in gebruik zijnde ambulances op de nieuwe standplaats onder te brengen. Als dat kan zullen de meerkosten meevallen. Indien dit niet tot de mogelijkheden behoort, zal onze gemeente de extra exploitatiekosten moeten dragen. 28. Biodiversiteit & Stadslandbouw Groene initiatieven van inwoners zijn van belang voor het sociale en ruimtelijke leefklimaat in onze gemeente. Onze verwachting is dat het aantal van dergelijke initiatieven in de toekomst verder toeneemt. Het budget voor biodiversiteit & stadslandbouw komt tot en met 2015 uit de post wijkspeerpunten. We stellen voor om, gezien de te verwachten ontwikkeling, hiervoor vanaf 2016 structureel een aparte post te benoemen/op te nemen (jaarlijks ). Het gebruik van het wijkspeerpuntenbudget is veelal oneigenlijk bij deze initiatieven. Het wijkspeerpuntenbudget betreft kosten die worden geactiveerd en waarop wordt afgeschreven. Bij de uitgaven in het kader van biodiversiteit of stadslandbouw gaat het vaak om kosten die niet door de gemeente zijn te activeren, omdat deze worden gemaakt op grond van derden of aan gebouwen van derden. Veilige woon- en leefomgeving 29. Voortzetting regionale taskforce Conform het bestuursakkoord willen we de samenwerking binnen de regionale taskforce Brabant Zeeland voorzetten in de jaren 2017 tot en met De jaarlijkse kosten hiervan bedragen In de kosten voor het jaar 2016 is al voorzien, deze zijn eerder opgenomen in de meerjarenbegroting. 30. Gerichte tijdelijke inzet Cameratoezicht Cameratoezicht willen wij vooral gericht en tijdelijk inzetten, met als doel de pakkans te vergroten op plekken waar veiligheidsproblemen zijn. Hiervoor zetten we tot en met in. Een leven lang leren 31. Onderwijsinnovatiefonds Om het voornemen uit het bestuursakkoord tot de vorming van een onderwijsinnovatiefonds te realiseren, storten we in 3 jaar (2016 tot en met 2018) in totaal 2 miljoen in dit fonds. Met het onderwijsinnovatiefonds willen we initiatieven stimuleren waarbij onderwijs (vernieuwing) voor een betere aansluiting zorgt op de arbeidsmarkt. Hiermee scheppen we kansen om samen met partners het onderwijs te versterken en te verrijken, met name via nieuwe onderwijsconcepten. Wij doen een beroep op de Bossche samenleving en het Bossche onderwijsveld in het bijzonder om hun innovatiekracht te tonen via nieuwe initiatieven. Tevens nemen we initiatief om de toegankelijkheid tot het onderwijs beter te maken met behulp van een scholingslening. Hiermee ondersteunen wij bewoners om hun positie op de arbeidsmarkt te versterken.
8 32. Onderwijsinvesteringsfonds Naast het onderwijsinnovatiefonds wordt bovendien een onderwijsinvesteringsfonds in het leven geroepen voor fysieke investeringen. In het bestuursakkoord is voor dit doel een (indicatief) investeringsbedrag van 2 miljoen per jaar opgevoerd. Uw raad heeft in september 2015 het besluit genomen in te stemmen met het beschikbaar stellen van 10,25 miljoen voor de verdere uitwerking en realisering van de Graduate School. De middelen worden vooral ingezet ten behoeve van de huisvesting in het klooster Mariënburg. Het onderwijsinvesteringsfonds wordt de komende jaren geheel ingezet om voor een bedrag van 6,1 miljoen de bijdrage aan de Graduate School af te dekken. De betekenis van deze opleiding op het gebied van data science voor onze gemeente is groot. Deze is structuurversterkend voor het onderwijsklimaat, het bedrijfsleven en de werkgelegenheid. Voor de realisatie van de Graduate School werken we intensief samen met de beide universiteiten en de provincie. 33. Agrifood Campus s-hertogenbosch Het gebied rondom de Onderwijsboulevard willen wij verder ontwikkelen tot een Agrifood Campus. Hiervoor investeren we in en in uit het onderwijsinnovatiefonds. Avans, HAS, ZLTO, Helicon en Agrifood Capital hebben de intentie uitgesproken cofinanciering te leveren van elk Het businessplan voor de periode is inmiddels gereed. Het benodigde totaalbudget bedraagt 0,9 miljoen. De middelen zullen worden ingezet voor onder andere de inrichting van een campusorganisatie, een promotieprogramma, een businessplan voor het beoogde Ademgebouw, een haalbaarheidsonderzoek Graduate School Food Marketing & AgriTech, de ontwikkeling van een coachingsprogramma groei-ondernemers en de vorming van een acquisitieprogramma bedrijven. 34. Studentenstad In relatie met de economische- en onderwijscomponent uit het bestuursakkoord willen we de banden met onderwijs- en kennisinstellingen in onze gemeente aanhalen. Ook willen we studenten zo vroeg mogelijk aan de stad binden. Naast de economische bestedingscomponent zorgen studenten voor dynamiek in de stad. Met partners op het terrein van studeren/ werken, stedelijke economie en wonen willen we werkafspraken maken en hen verbinden. Voor onze gemeente zien we een agenderende, aanjagers en faciliterende rol (netwerken, kennis, financiële middelen). Om dit waar te kunnen maken, is een in omvang beperkt bedrag nodig van per jaar. Deze wordt gedekt uit de beschikbare middelen van de afdelingen Economische Zaken (EZ) en Onderwijs, Arbeidsmarkt en Participatie (OAP). Sterk erfgoed 35. Onderhoud St Jan Als rijksmonument vormt de Sint Janskathedraal één van de belangrijkste visitekaartjes van onze stad. Voor de noodzakelijke instandhoudings- en gedeeltelijke restauratiewerkzaamheden van de kathedraal in de twee volgende instandhoudingsperioden en is eind 2014 een actuele realistische kostenraming gemaakt. Het behoeft geen toelichting dat het van groot belang is dat goed onderhoud van de Sint Janskathedraal gewaarborgd blijft. Naast de noodzakelijke bijdragen van het kerkbestuur (i.s.m. Stichting Nationaal Monument St.Jan), het Rijk, de provincie en derden is het voor een haalbare dekking nodig dat onze gemeente in de twee opvolgende instandhoudingsperioden per jaar beschikbaar stelt. Als ook de overige subsidiënten in hun geraamd aandeel voorzien, dan is over de totale periode een dekking van 22,15 miljoen haalbaar. Dit op voorwaarde dat het kerkbestuur extra middelen doneert uit inkomsten verkregen door bezoekers aan de Nieuwe Bouwloods. 36. Zichtbaar maken fundamenten Pieckepoort
9 In het bestuursakkoord is de ambitie uitgesproken om de fundamenten van de Pieckepoort als eindbeeld zichtbaar en toegankelijk te maken. Dit project vormt daarmee het laatste onderdeel van de Vestingwerken. In 2016 starten wij de planvoorbereiding. De uitvoering vindt naar verwachting plaats in Voor dit project houden we rekening met een benodigde investering van 0,5 miljoen. 37. Projecten van de Linie 1629 De Linie van Prins Frederik Hendrik uit het jaar 1629 wordt door ons in nauwe samenwerking met de buurgemeenten toeristisch recreatief ontsloten. In onze stad fungeert het Bolwerk Sint Jan vanwege de strategische ligging aan de bezoekers-as Station-Binnenstad en de Dommel als een uitvalsbasis voor de Linie. Vanuit het Bolwerk zijn na realisatie van een Overtoom over de Vughterstuw nieuwe vaararrangementen mogelijk. Deze hebben als thema s natuur, landschap en het verhaal van het beleg van Elementen van verdediging en aanvalswerken zoals een galerij, kunnen worden opgenomen in de herinrichting van het Wilhelminaplein en maken deel uit van de vaarroute. In noordelijke richting kan binnen het thema 1629 ook fort Crevecoeur worden ontsloten met een vaarroute. Een overeenkomst die met Defensie is gesloten maakt gedeeltelijke ontsluiting van het gebied voor toeristisch en recreatieve doelen mogelijk. Wij gaan vooralsnog uit van een jaarlijkse investeringspost van waarvan de helft gedekt wordt uit bijdragen van derden. 38. Continueren subsidieniveau gemeentelijke monumenten Wij wensen de subsidie voor gemeentelijke monumenten voort te zetten. Dit doen we door hiervoor in de begroting van 2017 financiële ruimte te maken. Vanaf 2017 wordt de 10 opeenvolgende jaren per jaar voor dit doel vrijgemaakt. Hiermee wordt het ontstane gat door het wegvallen van de rijksbijdrage voor het Grote Stedenbeleid door ons gecompenseerd. Samen met de , die al beschikbaar is via de meerjarenbegroting, voorzien we daarmee in de jaarlijks benodigde middelen van Deze zijn noodzakelijk om via restauratiesubsidies de extra inspanning die eigenaren plegen om gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden op een historisch verantwoorde manier te herstellen en in stand te houden, haalbaar te houden. Ook wordt daarmee het beheersbaar houden van de cultuurhistorische kwaliteit van het gemeentelijke monumentenbestand gewaarborgd. En wordt zo bijgedragen aan het instandhouden van het aantrekkelijke imago van de stad. 39. Subsidie Haalbaarheidsonderzoeken Herbestemming Monumenten De gemeenteraad heeft in 2013 besloten tot de instelling van een Herbestemmingsteam Monumenten. Het doel van dit team is om eigenaren te helpen in het herbestemmingsproces van leegstaande en leegkomende grote monumenten (niet woonhuizen) in onze stad, waaronder kerken. Dit team is inmiddels volop aan het werk. Daarbij is geld beschikbaar gesteld voor de subsidiëring van haalbaarheidsonderzoeken voor herbestemming en extern advies voor leegstaande/ leegkomende monumenten die onder het aandachtsveld van dit team vallen. Dat geld is in 2015 op. Vanaf 2016 zijn nieuwe middelen nodig. Voor de periode 2016 en 2017 is nog nodig om aan de te verwachten behoefte te voldoen. Actief in de regio 40. Werkbudget regionale samenwerking In het bestuursakkoord is de ambitie uitgesproken om de regionale samenwerking daar waar deze ontbreekt actief op te pakken en bestaande samenwerkingsverbanden verder versterken.voor dit doel is een jaarlijks werkbudget nodig van Met deze middelen willen we op meerdere terreinen de inhoud en samenwerkingsvorm nader (laten) verkennen en eventueel verder uitwerken. 41. Voortzetting regionale arbeidsmarkt Noordoost Brabant Werkt Het regionale arbeidsmarktprogramma Noordoost Brabant Werkt! in de basis bestaande uit 50% provinciale gelden Brabants Arbeidsmarktakkoord en 50% cofinanciering uit regionale gelden en projectbijdragen van werkgevers, onderwijsinstellingen en overheden loopt tot en met Doordat vervolgfinanciering vanuit de Provincie Brabant op dit moment nog ongewis is, komt met name het voortbestaan van de organisatie (aanjaagteam, secretariaat, financiële advisering, communicatie) in
10 gevaar. Als centrumgemeente van de arbeidsmarktregio willen we met kracht aandacht blijven besteden aan het regionaal arbeidsmarktbeleid. Daarom stellen we een bedrag van per jaar beschikbaar voor de ondersteuning van Noordoost Brabant Werkt! We gaan er daarbij van uit dat onze partners eveneens hun bijdrage leveren. 42. Structuurfonds regionale infrastructuur Als centrale stad vormt 's-hertogenbosch een belangrijke partner in de regio. Hierbij past het dat onze gemeente zich pro-actief opstelt bij regionale projecten en tegemoet komt aan de daarmee samenhangende financiële vragen uit de regio. Om deze positief te kunnen beantwoorden, is een fonds nodig. Deze geven we vorm door de vorming van een structuurfonds regionaal infrastructuur. Met dit structuurfonds kunnen we financieel participeren in de regionale projecten N65, GOL, N279, PHS, A2 en regionaal verkeersmanagement. Het belang van het project voor de gemeente s- Hertogenbosch is voor ons bepalend voor de uiteindelijke omvang van onze bijdrage.
Dynamische en bruisende Spoorzone dromen realiseren achter het spoor, we gaan ervoor
Dynamische en bruisende Spoorzone dromen realiseren achter het spoor, we gaan ervoor Ambitie en Aanleiding Activiteiten Te realiseren waarden Onze werkwijze Ambitie Spoorzone met allure * Kwaliteitsverbetering
Nadere informatieDe kunst van samen vernieuwen
De kunst van samen vernieuwen Cultuuragenda gemeente Zutphen 2016 Kunst, cultuur en erfgoed geven kleur aan Zutphen. Ze zorgen voor een leefbare en dynamische samenleving, sociale en economische vitaliteit
Nadere informatieVersterken binnenstad Het aanbieden van een bibliotheekvoorziening
Versterken binnenstad Het aanbieden van een bibliotheekvoorziening (ook als ontmoetingsplek) in de binnenstad. Cultuurparticipatie Kernfuncties leren, lezen en informeren bieden voor burgers mogelijkheden
Nadere informatieVoorstel aan de Raad. Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 8 maart 2017 / 19/2017. Fatale termijn: besluitvorming vóór: N.v.t.
Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 8 maart 2017 / 19/2017 Fatale termijn: besluitvorming vóór: N.v.t. Onderwerp Subsidie restauratie monumenten Programma Cultuur & Cultuurhistorie & Citymarketing
Nadere informatieKadernota Evenementen. Provincie Groningen van de
Kadernota Evenementen 2016-2020 van de Provincie Groningen Kadernota Evenementen 2016-2020 van de provincie Groningen Het huidige evenementenbeleid heeft een looptijd tot en met 2015. In deze kadernota
Nadere informatieGEMEENTE BOEKEL. Onderwerp : Regionaal arbeidsmarktprogramma AgriFood Capital Werkt! en Werkbedrijf Noordoost Brabant
GEMEENTE BOEKEL VOORSTEL AAN DE RAAD Datum : 5 april 2016 Voorstel van : college van burgemeester en wethouders Onderwerp : Regionaal arbeidsmarktprogramma AgriFood Capital Werkt! 2016-2020 en Werkbedrijf
Nadere informatieVERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep De Kunst van Samen. Aan de Gemeenteraad
VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep 2016-2020 De Kunst van Samen. Geachte raad, Aan de Gemeenteraad VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. Hierbij biedt ons college u het Kunst-
Nadere informatieGESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS
GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS 20170512 1. INLEIDING In 2016 hebben we met u en met de samenleving intensief gesproken over de toekomst van Zutphen. Gezamenlijk hebben we vastgesteld
Nadere informatieCollegevoorstel. Onderwerp. Samenvatting. Voorstel Reg. nr.: Afdeling: Maatschappelijke Ontwikkeling
15-1 Collegevoorstel 1410136 Afdeling: Maatschappelijke Ontwikkeling Onderwerp Toekomst huisvesting bibliotheek en Podium Boxtel Samenvatting De cultuur sector is vanwege de economische situatie volop
Nadere informatieToelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016
Toelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016 Om in aanmerking te komen voor een subsidie tussen 25.000 en 65.000 euro moet een project aan de volgende criteria voldoen: 1. het project
Nadere informatieDe gereserveerde 15 miljoen euro voor Maastricht Culturele Hoofdstad wordt over de hele provincie ingezet voor culturele doeleinden.
Limburg heeft een uniek en veelzijdig cultuuraanbod. Dit komt tot uitdrukking in een enorme verscheidenheid met talloze monumenten, cultureel erfgoed, musea, culturele organisaties, evenementen en een
Nadere informatieCultureel Perspectief in Rijswijk
Cultureel Perspectief in Rijswijk Rijswijk, maart 2014 de Bibliotheek aan de Vliet Cultureel Perspectief in Rijswijk Voorwoord In dit Cultureel Perspectief vragen ondergetekenden aandacht voor het belang
Nadere informatieCulemborg: ambities van een Vrijstad
Culemborg: ambities van een Vrijstad 1. Kenmerken Culemborg Beeld Culemborg is bekend vanwege de historische binnenstad en centrale ligging. Historie, monumenten en beeldbepalende panden, Vrijstad, water,
Nadere informatieAan de. slag!zakelijk. sociaal tussen. de mensen. Bestuursakkoord gemeente s-hertogenbosch 2015-2018 Januari 2015. s-hertogenbosch
Aan de en sociaal tussen slag!zakelijk de mensen Bestuursakkoord gemeente s-hertogenbosch 2015-2018 Januari 2015 s-hertogenbosch 2 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Een duurzame, sterke economische positie die
Nadere informatieVoorstellen college n.a.v. de Kaderbrief 2018
len college n.a.v. de Kaderbrief 2018 len Openbare Orde en Veiligheid 4 2 Veilige en leefbare buurten. Meer toezicht en handhaving in de openbare ruimte door het vergroten van de capaciteit stadstoezicht
Nadere informatieMet het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:
Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te
Nadere informatieIJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein
Raadsvoorstel U C H( C C» I. 6 IJsselstein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer Programma Commissie Portefeuillehouder: Informatie bij : E-mail/tel.nr. : Evaluatiedatum : 358639
Nadere informatieBijlage Specifieke toetsingscriteria per doelstelling
Bijlage Specifieke toetsingscriteria per doelstelling A. Subsidies voor incidentele activiteiten en projecten A.1 Doelstelling: Herkenbare en onderscheidende culturele identiteit door behoud en ontwikkeling
Nadere informatieFORMAT TUSSENRAPPORTAGE CULTUURARRANGEMENT DEEL A: VERANTWOORDING GEMEENTE: Dalfsen JAAR: 2014
FORMAT TUSSENRAPPORTAGE CULTUURARRANGEMENT 2013-2016 DEEL A: VERANTWOORDING 2014 GEMEENTE: Dalfsen JAAR: 2014 AMATEURKUNST/BUITEN- SCHOOLSE CULTUUREDUCATIE PROJECT DOELSTELLINGEN FINANCIELE VERANTWOORDING
Nadere informatieDORDRECHT. Aan. de gemeenteraad
*P DORDRECHT Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14 078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Datum 4 december 2012 Begrotingsprogramma
Nadere informatieFlexibele subsidies 2018: Thema - Samen voor de Stad
Flexibele subsidies 2018: Thema - Samen voor de Stad Aanvraagperiode 27 augustus tot en met 5 oktober 2018 Flexibele subsidies 2018 Net als in voorgaande jaren kunnen vrijwilligersorganisaties ook in 2018
Nadere informatieDatum: Informerend. Datum: Adviserend
Oplegvel 1. Onderwerp Financiële afwikkeling Regionaal Platform Arbeidsmarkt Rijn Gouwe (RPA) 2. Rol van het Platformtaak volgens gemeente samenwerkingsorgaan Holland Rijnland 3. Regionaal belang Arbeidsmarkt
Nadere informatieVoorstel aan de Raad. Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 10 oktober 2007 / 211/2007. Fatale termijn: besluitvorming vóór: 10 oktober 2007
Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 10 oktober 2007 / 211/2007 Fatale termijn: besluitvorming vóór: 10 oktober 2007 Onderwerp Bijdrage Project GO! Gelderland Onderneemt! Programma / Programmanummer
Nadere informatieBesluitvorming. Plafond/streefbedrag 10.000.000. Minimumbedrag 0
Criteria Naam en nummer Soort Instellingsdatum Besluitvorming Nut en noodzaak Functie Doel Ambtelijk beheerder Voeding Toelichting B0442003 Reserve Cofinancieringsfonds Kennis en innovatie Bestemmingsreserve
Nadere informatie2 raadsinformatiebrief inzake uitwerking paragraaf 10 van de conceptbegroting 2014 Economisch stimulerend en Sociaal verbindend
uw nummer uw datum ons nummer onze datum verzonden inlichtingen bij sector/afdeling doorkiesnr. 2013/UIT/54728 24 oktober 2013 2 9 OKT. 2013 AAN de voorzitter van de gemeenteraad bijlage(n) betreffende
Nadere informatieNAGELE. programmaboekje
NAGELE programmaboekje Januari 2013 GROEN Uit het ontwerp van Nagele en de beplantingsplannen valt af te leiden dat de groenstructuur van Nagele is opgebouwd uit verschillende typen beplantingen die elk
Nadere informatieTabel 3-1 bedragen x 1.000
3 Ruimte en Wonen Wat mag het kosten Tabel 3-1 bedragen x 1.000 2018 2019 2020 2021 2022 actualisatie perspectief energie hoofdinfrastructuur -0,1 actualisatie Wabo 1,0 0,3 0,3 0,3 0,3 kavelwinkel ICT
Nadere informatie'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'
'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende
Nadere informatieFlexibele subsidies 2018: Thema - Positieve Gezondheid
Flexibele subsidies 2018: Thema - Positieve Gezondheid Aanvraagperiode 22 maart tot en met 6 mei 2018 Flexibele subsidies 2018 Net als in voorgaande jaren kunnen vrijwilligersorganisaties ook in 2018 subsidie
Nadere informatie1. Mutaties Themabegroting 2017
1. Mutaties Themabegroting 2017 Totaal per thema Mutaties Omschrijving thema Bedrag afwijking 1 Financiën en Bedrijfsvoering 17.200 2 Sociaal Domein 0 3 Onderwijs en Sport (accommodaties) -92.000 4 Eigen
Nadere informatiePlannen Economische Agenda 20113-2014
Plannen Economische Agenda 20113-2014 Aanvalsplan 1: Marketing regio Amersfoort: be good and tell it Wat is het doel: Gerichte marketingcampagnes starten op het gebied van ondernemen in Amersfoort en de
Nadere informatieZetten 2025 Levendig, verbonden en duurzaam
Zetten 2025 Levendig, verbonden en duurzaam Zicht op Zetten Wij zijn Zicht op Zetten, een burgerinitiatief waarvoor circa twintig Zettenaren zich vrijwillig inzetten. We zijn gestart met de wens om vanuit
Nadere informatieBijlage 2. Human Capital Agenda s
Bijlage 2 Capital s De topsectoren gaan een human (onderwijs en scholing) voor de langere termijn opstellen en zullen onderwijsinstellingen hierbij betrekken. De s bevatten o.a. een analyse van de behoefte
Nadere informatieHERBESTEMMINGSINFORMATIE PROFESSIONALS
HERBESTEMMINGSINFORMATIE PROFESSIONALS www.herbestemmingnoord.nl Kenniscentrum Herbestemming Noord Het doel van Kenniscentrum Herbestemming Noord is een duurzame herbestemming tot stand te brengen met
Nadere informatieRaadsplein besluitvormend. Voorgesteld besluit raad
Raadsplein besluitvormend Datum 17 december 2018 onderwerp Ontwikkeling en realisatie tijdelijke initiatieven Voorsterpoort (Rova terrein) portefeuillehouder Monique Schuttenbeld informant Scheper, Michiel
Nadere informatiePARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN!
PARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN! DOELEN VAN PARTICIPATIEWET ALLEEN TE HALEN ALS RIJK, PROVINCIE, GEMEENTEN, ONDERWIJS EN SOCIALE PARTNERS GEZAMENLIJK AAN DE SLAG GAAN! DE PARTICIPATIEWET IN OOST-GRONINGEN:
Nadere informatieGemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening
** Vastgesteld oktober 2014 Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening Visie verplaatsing nietagrarische bedrijven binnen het buitengebied Status: vastgesteld door de gemeenteraad van Houten d.d.
Nadere informatieInnovatiebudget Sociaal Domein regio Arnhem
Innovatiebudget Sociaal Domein regio Arnhem Eind juli is de eerste ronde afgerond voor de besteding van het regionale Innovatiebudget Sociaal Domein. In deze ronde is niet het volledige beschikbare budget
Nadere informatieVoorjaarsnota Aanbieding Gemeenteraad 26 april 2013
Voorjaarsnota 2013 Aanbieding Gemeenteraad 26 april 2013 Laatste voorjaarsnota deze raadsperiode Opmaat naar begroting 2014 Verantwoord financieel beleid Structureel sluitende begroting, zo niet dan sluitend
Nadere informatieAdvies aan de gemeenteraad
Advies aan de gemeenteraad Postregistratienummer *17.0015677* 17.0015677 Raadsvergadering: 1-2-2018 Voorstel: 2.46 Agendapunt: 13 Onderwerp Definitief besluit Muziekeducatie nieuwe stijl, Opmeer Actief
Nadere informatieGoed wonen, leven, ondernemen en werken in Noordoost-Brabant
Goed wonen, leven, ondernemen en werken in Noordoost-Brabant Maatschappelijke en economische uitdagingen Veerkrachtige leefomgeving Toekomstbestendige arbeidsmarkt Sterke bedrijvigheid Agrifood als economische
Nadere informatieBegroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013
Begroting 2014 Aanbieding Gemeenteraad ember Laatste begroting deze raadsperiode Sluitende begroting 2014 Meerjarenperspectief moeilijk Bezuinigingsplan Strategische investeringen Ambities Stadsvisie Belastingen
Nadere informatieSubsidieplafonds Subsidieplafonds 2016
Subsidieplafonds Subsidieplafonds 1 0360_15 Subsidieplafonds V1 Subsidieplafonds 2 Subsidieplafonds Beoogd Maatschappelijk Effect stelling Bedrag Jaarlijkse subsidie Samenredzaamheid 1. Ambitie Bewoners
Nadere informatieCollege van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten, PS2008MME13-1 -
PS2008MME13-1 - College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel Datum : 6 mei 2008 Nummer PS : PS2008MME13 Afdeling : ECV Commissie : MME Registratienummer : 2008int221948 Portefeuillehouder : Ekkers Titel
Nadere informatiePlatformtaak volgens gemeente
Oplegvel 1. Onderwerp Cofinanciering Regionale proeftuin Cultuur om de hoek 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang De jeugd in de regio Holland
Nadere informatieSubsidieregels Hof van Twente 2016
9. Subsidieregel éénmalige subsidies Sport, Cultuur, Zorg en Jeugd Maatschappelijke effecten Doelstellingen Subdoelstellingen Vergroten zelfredzaamheid Vergroten maatschappelijke participatie Vergroten
Nadere informatieerklaring van Altena
Verklaring van Altena Gezamenlijk willen wij, Agrarische Natuurvereniging Altena Biesbosch, Samenwerkingsverband Ondernemersverenigingen Altena (SOVA), Gemeente Aalburg, Gemeente Werkendam, Gemeente Woudrichem,
Nadere informatieAANPAKKEN BOUWEN OP LOKALE KRACHT PUBLIEKSVERSIE ZUIDOOST-DRENTHE LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE
LOKALE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE ZUIDOOST-DRENTHE 2015-2022 PUBLIEKSVERSIE AANPAKKEN BOUWEN OP LOKALE KRACHT LEADER ZUIDOOST-DRENTHE Het platteland laten bruisen, scoren met energie uit de regio en samen
Nadere informatieH. Vlieg-Kempe, G. Smith-Bults, J. Booij-Venekamp en L.B. Leemrijse - wethouders T. Dijkstra - secretaris Afwezig:
BESLUITENLIJST Vergadering van burgemeester en wethouders d.d. 4 december 2018 Aanwezig: M.L.J. Out - burgemeester H. Vlieg-Kempe, G. Smith-Bults, J. Booij-Venekamp en L.B. Leemrijse - wethouders T. Dijkstra
Nadere informatieAanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding
Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed
Nadere informatieGemeente fl Bergen op Zoom
Gemeente fl Bergen op Zoom Voorlegger I Onderwerp Nummer voorstel Datum voorstel Portefeuillehouder(s) Contactpersoon Afdeling Contactpersoon Email Contactpersoon Telefoon Programmanummeren -naam Brede
Nadere informatieSamen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie
Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal
Nadere informatieJAARPLAN 2018/
JAARPLAN 2018/2019 4-7-2018 JAARPLAN 2018/2019 SRGO biedt bewegingsruimte. Dat doet de stichting niet uitsluitend in het aanbieden en faciliteren van accommodaties. Bewegingsruimte biedt SRGO ook steeds
Nadere informatieRAADSVOORSTEL 09.0158 incl erratum dd 26 januari 2010. B&W-besluit d.d.: 15-12-2009 / 26 januari 2010 B&W-besluit nr.: 09.1462 / 10.
RAADSVOORSTEL 09.0158 incl erratum dd 26 januari 2010 Rv. nr.: 09.0158 B&W-besluit d.d.: 15-12-2009 / 26 januari 2010 B&W-besluit nr.: 09.1462 / 10.0091 Naam programma +onderdeel: Stedelijke Ontwikkeling
Nadere informatiePROCEDURE EN CRITERIA VOOR VERSTREKKING
PROCEDURE EN CRITERIA VOOR VERSTREKKING financiële bijdragen uit het leefbaarheidsbudget 1 1. Inleiding De gemeenteraad van Hellendoorn heeft enkele budgeten overgedragen aan de dorpen en wijken in de
Nadere informatieNotitie Stand van zaken Brabantse monumenten
Notitie Stand van zaken Brabantse monumenten Aan PS De resultaten van de tot dusver uitgevoerde provinciale impulsen voor restauratie van monumenten zijn goed, de waardering in het veld is groot. De achterstand
Nadere informatieSociale Kwaliteit. Brainstorm 9 december 2015
Sociale Kwaliteit Brainstorm 9 december 2015 Aanleiding Nieuw beleid sociale kwaliteit moet ontwikkeld worden. Binnen de Provincie tijdens de vorige Statenperiode is dit thema wegbezuinigd waardoor er
Nadere informatieF4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid
LEEUWARDEN SÚDWEST-FRYSLÂN SMALLINGERLAND HEERENVEEN Versterk Economie en Werkgelegenheid Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord SAMEN WERKEN AAN EEN SLAGVAARDIG FRYSLÂN 2 3
Nadere informatiePolitieke bijdrage fractie PvdA begroting 2012. Voorzitter,
Politieke bijdrage fractie PvdA begroting 2012 Voorzitter, In uw inleidende tekst geeft u aan dat zich niet wil laten gijzelen door het rijksbeleid en de daarbij behorende bezuinigingen. U wilt nu duidelijkheid
Nadere informatieTeam Breda Breda brengt het samen 2
Breda 2 Team Breda Onder deze titel is op 6 april 2017 de nieuwe sportbeleidsvisie en het uitvoeringsplan van de gemeente Breda unaniem door de gemeenteraad vastgesteld. De gemeente Breda voert al jaren
Nadere informatieBesluit college van Burgemeester en Wethouders
Registratienr: 191050 Afdeling: Leefomgeving Registratiedatum: 03-11-2015 Agendapunt: 49-02-00 Openbaar: Ja Nee Reden niet openbaar: Onderwerp: Kunst- en cultuurbeleid "De Kunst van Samen" 2016-2020 Het
Nadere informatiedbruist Zwolle Zwolle Bruist De Strategische agenda Binnenstad
Zwolle Zwolle Bruist De Strategische agenda Binnenstad 2017-2022 Inleiding Zwolle heeft de ambitie om de meest aantrekkelijke binnenstad van Noordoost-Nederland te worden en te blijven. Daarvoor moeten
Nadere informatieStrekt ter vervanging. Bijlage bij begroting. Plan van aanpak lokale invulling Floriade.
Bijlage bij begroting Strekt ter vervanging Plan van aanpak lokale invulling Floriade. Inleiding Het Floriade-evenement is voor onze regio wellicht het meest in het oog springende evenement van de laatste
Nadere informatieBB/U Lbr. 15/103
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Definitief VNG-akkoord op bestuursakkoord Verhoogde Asielinstroom uw kenmerk ons kenmerk BB/U201502219 Lbr.
Nadere informatieDe begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting
De begroting van de provincie Utrecht voor 2012 Een samenvatting Hoeveel gaat de provincie Utrecht in 2012 uitgeven? Waaraan en waarom? Dat leest u in deze samenvatting. U zult zien dat wij voor 2012 duidelijke
Nadere informatieRegistratienummer: GF Datum: 20 september 2011 Agendapunt: 16
Aan de gemeenteraad Registratienummer: GF11.20084 Datum: 20 september 2011 Agendapunt: 16 Portefeuillehouder: mevrouw C. van der Laan Behandelend ambtenaar: mevrouw M. de Jeu Onderwerp: Economisch beleid
Nadere informatieHet college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:
STATENBRIEF Onderwerp: Fonds Gelderse Vrijetijdseconomie uitwerking inzet revolverende middelen vrijetijdseconomie Doel van deze brief: Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale
Nadere informatieStrategische Agenda. Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016
Strategische Agenda Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016 Versie 14 juni 2016 Kernboodschap Vitaal, duurzaam en innovatief Versterken
Nadere informatieDe Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mr. M.C. van der Laan
Cultuurconvenant 2005 2008 OCW, gemeente Amsterdam De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mr. M.C. van der Laan en de Wethouder voor Cultuur van de gemeente Amsterdam, drs. J.H. Belliot
Nadere informatieNr Houten, 6 november 2007
Nr. 2007-077 Houten, 6 november 2007 Aan de gemeenteraad Onderwerp: VMBO Houten Beslispunten: 1. Kennis te nemen van de uitgangspunten bij het voornemen van College De Heemlanden en Anna van Rijn College
Nadere informatieHoutskoolschets Asten april 2017
Houtskoolschets Asten2030 14 april 2017 Opzet Asten2030 Start A Verkenning B Verbreding C 3 Verankering Dag van de Toekomst Besluit vorming 1. Werk Conferentie intern 2. Werk Conferentie intern Internet
Nadere informatieConvenant Vereniging Toeristisch Platform Apeldoorn en Gemeente Apeldoorn
Convenant Vereniging Toeristisch Platform Apeldoorn en Gemeente Apeldoorn Ondergetekenden, De Gemeente Apeldoorn, hierna te noemen de gemeente, rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar wethouder M.J.P.
Nadere informatieRaad Raad Raad
Regnr. Motie Aangenomen Stand van zaken Wethouder Streefdatum Mot.201703 Bezuinigingen voetbalaccommodaties: - Met de voetbalverenigingen de volgens hen gerealiseerde bezuinigingen van 75.000,- af te stemmen.
Nadere informatieVoorstel: Beslisnota Winkelgebied Diezerbrink, opstellen agenda en uitvoeringsplan Bijlage: Uitwerking agenda Diezerbrink
Raadsplein besluitvormend Datum 11 september 2017 onderwerp Winkelgebied Diezerbrink, opstellen agenda en uitvoeringsplan portefeuillehouder Rene de Heer informant Oosterhout, Rob van (2047) medeopstellers
Nadere informatieWerkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad van (internationale) kennis en collecties
Werkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad van (internationale) kennis en collecties Erfgoed is in de nieuwe erfgoednota een breed begrip; de cultuurhistorie
Nadere informatieVOORSTEL INHOUD. Portefeuille: P. Gach Wethouder. No. B Dronten, 11 september 2012
Portefeuille: P. Gach Wethouder Dronten, 11 september 2012 Sociaal Economische Agenda, opdrachtformulering kerngroepen Aan de gemeenteraad VOORSTEL Wij stellen u voor: 1. de uitwerkingsopdrachten van de
Nadere informatieSamenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland
en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van
Nadere informatieProvincie Noord Brabant
Provincie Noord Brabant De provincie Noord-Brabant trekt 20 miljoen euro uit voor negen projecten die op korte termijn de werkgelegenheid een impuls moeten geven. Het grote nieuws voor het Biesbosch Museum
Nadere informatieCONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT
Beslisdocument Investeringsdossier 2018 BIJLAGE 4 CONCEPT-OPDRACHT STICHTING 2018EINDHOVEN BRABANT 1. Doel van de opdracht Winnen van de titel Culturele Hoofdstad van Europa voor het project 2018 Culturele
Nadere informatieBuurthuizen en activiteiten
Invalshoek: een wijkbudget voor activiteiten We stoppen met de financiering van (een gedeelte van) de huidige activiteiten in de wijk en stellen per wijk een budget beschikbaar voor initiatieven van inwoners
Nadere informatieZaaknummer: 1395048 Agendanummer: Datum raadsvergadering: 11-05-2015 De Gemeenteraad Verzenddatum: Voorbereidingskrediet Jeugdspeelpark
Zaaknummer: 1395048 Agendanummer: Datum raadsvergadering: 11-05-2015 Aan: De Gemeenteraad Verzenddatum: Betreft: Voorbereidingskrediet Jeugdspeelpark Inleiding In het kader van het coalitieprogramma van
Nadere informatie1. In te stemmen met de meerjarenovereenkomst 2013-2017. 2. Wethouder van de Wiel te mandateren voor ondertekening van de overeenkomst.
Reg. nr.: 1310533 Afdeling: Ruimtelijke Ontwikkeling Onderwerp Meerjarenovereenkomst VVV Noordoost-Brabant 2013-2017 Samenvatting De huidige overeenkomst met de VVV (destijds de Regio-VVV genaamd) is verlopen.
Nadere informatieAgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers
AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft
Nadere informatieRaadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 29 september 2015 Registratienummer: 2015/56 Agendapunt nummer: 13. Onderwerp Subsidieverzoek De Enck
Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 29 september 2015 Registratienummer: 2015/56 Agendapunt nummer: 13 Onderwerp Subsidieverzoek De Enck Voorstel 1. Aan de Enck
Nadere informatieOpinieronde / peiling
Aan de Raad OPINIE Made, 16 september 2014 Regnr.: 14int03381 Aan de commissie: Fout! Onbekende naam voor documenteigenschap. Datum vergadering: Fout! Onbekende naam voor documenteigenschap. Agendapunt
Nadere informatieCollege van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Titel : Voorbereiding Vuelta Inhoudsopgave. Ontwerpbesluit pag. 4.
College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel DATUM 7 maart 2017 NUMMER PS AFDELING MEC COMMISSIE MME STELLER A. Ruis DOORKIESNUMMER 0651822593 DOCUMENTUMNUMMER 81A7D3AC PORTEFEUILLEHOUDER Van den Berg
Nadere informatieTrends en ontwikkelingen
Ons wereldbeeld ???!!! Intussen in Trends en ontwikkelingen >9 mld mensen!!!!! Wat betekent dit? Kernvraag Hoe zorgen we voor een blijvend goed leefklimaat voor onze burgers? Wonen, werken, welzijn
Nadere informatieB&W Vergadering. B&W Vergadering 22 november 2016
2.1.8 Financiële verwerking Moties & Amendementen Begroting 2017 1 Dossier 1056 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 1056 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 22 november 2016 Agendapunt 2.1.8 Omschrijving
Nadere informatieBinden, bewaren, bezielen en betalen
EGH/ZHL november 2013 Binden, bewaren, bezielen en betalen voor landschap en erfgoed in Zuid-Holland Zuid-Holland heeft veel te bieden qua natuur, landschap en erfgoed. Er zijn talrijke partijen die zich
Nadere informatieConvenant voor Samenwerking Economische Verkenning Voorzieningenkern Binnenstad
Convenant voor Samenwerking Economische Verkenning Voorzieningenkern Binnenstad Stad met een hart Convenant voor Samenwerking Economische Verkenning Voorzieningenkern Binnenstad 1 Economische Verkenning
Nadere informatieAlgemene beschouwingen CDA Weert
Algemene beschouwingen CDA Weert begroting 2017 www.cdaweert.nl Algemene Beschouwingen CDA Weert op de begroting 2017 van de gemeente Weert Dames en heren, hierbij de beschouwingen van het CDA op de voorliggende
Nadere informatieInnovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem
Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem Eind juli is de eerste ronde afgerond voor de besteding van het regionale Innovatiebudget Sociaal Domein. In deze ronde is niet het volledige beschikbare
Nadere informatieOnderwerp : Upgrade brandweerkazernes Usquert en Uithuizermeeden; Voorbereiding brandweerzorg Eemshaven
Nummer : 09-04.2014 Onderwerp : Upgrade brandweerkazernes Usquert en Uithuizermeeden; Voorbereiding brandweerzorg Eemshaven Korte inhoud : De brandweerkazernes in Uithuizermeeden en Usquert voldoen al
Nadere informatieREALISATIE MASTERPLAN CENTRUM ZEVENBERGEN. Presentatie raadscommissie Fysieke Infrastructuur 25 september 2012
REALISATIE MASTERPLAN CENTRUM ZEVENBERGEN Presentatie raadscommissie Fysieke Infrastructuur 25 september 2012 Opening Doel presentatie van vandaag: Toelichting op het raadsvoorstel dat u heeft ontvangen
Nadere informatieKennisnemen van Informatie over voortgang proces Oorlogsmuseum Overloon en erfgoed van de Tweede Wereldoorlog
Statenmededeling Onderwerp Militair erfgoed Tweede Wereldoorlog en Oorlogsmuseum Overloon Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Informatie over voortgang proces Oorlogsmuseum Overloon
Nadere informatieIn november 2017 wordt het event Made in Maastricht gehouden. De kern van het event is een
Samenvatting In november 2017 wordt het event Made in Maastricht gehouden. De kern van het event is een tentoonstelling/expo, die de parels van Maastrichts ondernemerschap laat zien. De hoofddoelstelling
Nadere informatie: Inzet middelen Stimuleringsfonds t.b.v. Science Park. Inhoudsopgave. Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 5. Bijlage(n): 2.
S T A T E N V O O R S T E L Datum : 31 oktober 2006 Nummer PS : PS2006IME05 Dienst/sector : MEC/ERT Commissie : IME Registratienummer : 2006MEC002172i Portefeuillehouder: Dr. G. Mik Titel : Inzet middelen
Nadere informatieEr van uitgaande... CULTUURPROFIEL ZUID-NEDERLAND. Deel II Ambities en prioriteiten. Ten behoeve van Cultuurnota 2005-2008
Er van uitgaande... CULTUURPROFIEL ZUID-NEDERLAND Deel II Ambities en prioriteiten Ten behoeve van Cultuurnota 2005-2008 Juni 2003 0 In onze naam, Cultuurconvenant Zuid-Nederland (CZN), staat het woord
Nadere informatieVoorstel aan de raad. Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel:
Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: Voor raadsvergadering d.d.: 11-10-2016 Agendapunt: Onderwerp: Cultuuragenda Kansen
Nadere informatieGemeente Langedijk. Voorstel aan de raad
Gemeente Langedijk Raadsvergadering : 15 oktober 2013 Agendanummer : 7 Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : F. Westerkamp : Beleid en Projecten : J. (José) Tesselaar Voorstel aan de raad Onderwerp :
Nadere informatie