Overzicht isolatiematerialen. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens

Transcriptie

1 Overzicht isolatiematerialen ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens

2 Isolatiematerialen 1. Keuringen en attesten 2. Gedrag bij brand 3. Kort overzicht isolatiematerialen 2

3 1. Keuringen en attesten Keuringen, attesten en labels ATG s: 3

4 4

5 Andere keurmerken Andere keuringen en labels: BENOR ETA CE Keymark Natureplus 5

6 ATG of ATG/Homologatie ATG = systeemkeuring Beoordeling product volgens een richtlijn (guideline) geschiktheidsverklaring voor de beoogde toepassing Zie ook ETA European Technical Approval (uitdovend) 6

7 ATG of ATG/Homologatie ATG/H = productkeuring Productbeoordeling volgens Belgiscch beoordelingsdocument, meestal verwijzend naar normen (NBN EN of NBN indien er nog geen EN bestaat of is omgezet tot NBN) Zie ook ETAss (European Technical Assessment volgens een European Assessment Document: EAD) 7

8 ATG = systeem Zeker voor: Platte daken - isolatie, afdichting) Hellende daken isolerende panelen Buitengevelisolatie met pleister Bouwsystemen (vb.: houtskelet) Dichtingen, harsen Speciale technische uitrusting 8

9 2. Gedrag bij brand 9

10 Europese Systematiek Brand Beoordelen van de brandreactie Op productniveau = CE-markering Proeven of lijsten A1, A2, B, C, D, E, F Beoordelen van de brandweerstand Op niveau van de scheidingsconstructie Proeven of berekening R, E, I Brandgedrag bij blootstelling aan een externe brand (daken en dakbedekkingen) Op syteemniveau Proeven of lijsten B ROOF (t1) 10

11 Bouwproducten: Euroclass of Euroklassen (NBN EN ) Op label van alle bouwproducten (CE, ETA, ATG) 7 hoofdklassen (A1,A2,B,C,D,E,F) Nog 2 onderverdelingen Rookontwikkeling: s1, s2, s3 Brandende druppels: d0, d1, d2 Brandreactie van producten Aparte proeven en classificatie voor producten voor vloeren (A1 FL,, F FL ) en voor kabels en leidingisolatie 11

12 onbrandbaarheidsproef Bouwproduct - Euroklassen calorische bom Single Burning Item SBI- test Proeven Euroklassen kleine vlamtest 12

13 Onbrandbaar A1, A2 Geen flash-over A1,A2,B Brandbaar B, C, D, E Niet getest of niet voldaan aan minimum F Bouwproduct - Euroklassen Kies video 2 op: 13

14 Bouwproduct - Euroklassen Lijst van producten die als A1 mogen worden beschouwd Deemed to satisfy Lijsten van producten die Euroklasse krijgen zonder verdere test Classified without further test 14

15 Oude Norm nieuw KB = Probleem Lokale brandweer werkt soms nog met oude norm NBN S Brandreactieklassen: A0, A1, A2, A3, A4 Geen enkele relatie met Euroklassen Proeven oude norm zijn gemiddeld 20 jaar oud, minstens meer dan 10 jaar Sommigen bleven volharden tabel van overeenkomst (zie laatste KB van 12/07/2012) 15

16 Oude Norm nieuw KB = Kans KB 12/7/2012, bijlage 5/1 tabel van overeenkomst = oplossing bij discussie oud norm / euroklasse 16

17 Europese Systematiek Brand Beoordelen van de brandreactie Op productniveau = CE-markering Proeven of lijsten A1, A2, B, C, D, E, F Beoordelen van de brandweerstand Op niveau van de scheidingsconstructie Proeven of berekening R, E, I Brandgedrag bij blootstelling aan een externe brand (daken en dakbedekkingen) Op syteemniveau Proeven of lijsten B ROOF (t1) 17

18 Brandgedrag externe brand 18

19 19

20 Brandgedrag dak Voor brand van buitenaf: Koninklijk besluit tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen. Basis = KB van 7 juli wijzigingen / aanvullingen Laatste bijwerking: KB van 12 juli 2012 (BS 21/09/2012, toepassing 1/12/2012) 20

21 Brandgedrag dak KB van 12 juli 2012 daken Groendaken Daken van het gebouw: De producten voor de dakbekleding vertonen de kenmerken van de klasse BROOF (t1) of zijn dakbedekkingen bedoeld in punt 3bis3 van bijlage 1. 3bis3. Bepaalde dakbedekkingen worden geacht te voldoen aan eisen van het prestatiecriterium van een externe brand zonder test. De Minister van Binnenlandse Zaken bepaalt de lijst van deze dakbedekkingen. 21

22 B ROOF (t1) - systeemtest Voor brand van buiten uit: Voor nieuwbouw, niet voor bestaande Niet voor eengezinswoningen Niet voor max. 2 bouwlagen en 100 m² Wel voor industriële gebouwen (bijlage 6: 6.6.) Opgenomen in ATG eindlaag van de afdichting of dakbekking, proeven elke 5 jaar 22

23 Proef en klassering Er bestaan 4 Europese proeven B ROOF (t1) (basis = Duitse norm) B ROOF (t2) (basis = Skandinavische norm) B ROOF (t3) (basis = Franse norm) B ROOF (t4) (basis = Britse norm) Klassering per test = pass or fail Geen onderlinge klassering tussen verschillende testen / geen hiërarchie België = B ROOF (t1) 23

24 Proeven B ROOF (t1) 24

25 = systeemtest (complete dakopbouw) B ROOF (t1) staat in ATG van dakafdichting en dakbedekking 25

26 Groendak (= KB 12/7/2012; bijlage 5/1) Bron: WTCB Contact

27 Groendak Beveiligen tegen brand van buitenaf Substraat Dikte: min. 3 cm Samenstelling: d<10 cm max. 20% organisch Compartimentering indien lengte > 40 m Strook grind of (beton)tegels: = 100 cm Brandmuurtje: hoogte min. 40 cm boven groen Hoogte beplanting Beperkt in zone van d=3 m vanaf as compartiment H (max) = d - 40 cm 27

28 KB 12/7/2012, bijlage 5/1 28

29 3. Kort overzicht isolatiematerialen 29

30 Overzicht Kunststofschuimen Minerale materialen Isolatie van plantaardige materialen (nagroeibaar) 30

31 Materiaalsoorten Kunststofschuimen polyurethaan (PUR) - polyisocyanuraat (PIR) fenolschuim (PF) geëxpandeerd polystyreen (EPS) geëxtrudeerd polystyreen (XPS) 31

32 PUR - PIR 32

33 PUR - PIR Grondstoffen voor platen: Diisocyanaat (MDI, TDI) Polyol (meervoudig alcohol OH groepen) Blaasmiddel (Pentaan) Productie: 1. mengkop 2. bovenbekleding 3. onderbekleding 33

34 PUR-PIR Eigenschappen Zie ATG s en ATGH s 34

35 Phenolschuim - PF Phenolschuim resolschuim Spouwmuur, vloer, hellend dak sarking, plat dak Dimensionele stabiliteit onder invloed van hoge temperatuur? Indien mechanisch bevestigd: aandacht corrosie? Thermisch: λ D ca. 0,021 à 0,023 W/mK 35

36 PF Deze toepassing voorloping on hold 36

37 Geëxpandeerd polystyreen - EPS Eigenschappen en kenmerken Smeltbaar = afdruppen bij brand Hoge lineaire uitzetting Lambda waarde:

38 wat is EPS? Suspensie polymerisatie stoom stoom compacte, pentaanhoudende polystyreen pareltjes dichtheid ~ 600 g/l voorgeschuimd EPS g/l EPS schuim 38

39 EPS-productie grondstof voorschuimen opslag 39

40 Geëxtrudeerd polystyreen XPS Eigenschappen en kenmerken Smeltbaar, dus druppen bij brand Dimensioneel minder stabiel Bijna 100% gesloten cellen = ongevoelig voor vocht Lamda waarde :

41 XPS-productie 41

42 Druksterkte bij 10% vervorming in kpa Druksterkte EPS en XPS XPS EPS dichtheid kg/m³ 42

43 XPS Bron: Bron: 43

44 Overzicht Kunststofschuimen Minerale materialen Isolatie van plantaardige materialen (nagroeibaar) 44

45 Materiaalsoorten Minerale materialen minerale wol (MW) glaswol, rotswol cellenglas (CG) geëxpandeerd perliet (EPB) 45

46 Minerale wol 46

47 Grondstoffen Glaswol Glas (recup) Kwartszand Kunsthars Kalk 47

48 Productie van glaswol Procédé TEL Zand en kalk Mengsel 1450 C Vervezeling en toevoegen van bindmiddel «Witte» glaswol Polymerisatieoven Recyclage van afval Bindmiddel wordt geel Snijden van randen met waterstraal Versnijden 48

49 Grondstoffen Rotswol diabaas cokes kalk briketten/formstones 49

50 Productie van rotswol Procédé REX Afval en basalt Mengsel 1600 C Vervezeling en toevoegen van bindmiddel Section de formation «Grijze» rotswol Polymerisatie-oven Ongeveer 20% van het mengsel is niet vervezeld en wordt gerecycleerd Grijs/bruin bindmiddel Versnijden van randen Recyclage van afval Versnijden 50

51 Eigenschappen minerale wol Onbrandbaar zie Euroklassen:A1,A2, maar sommige dakproducten B of zelfs F indien met bitumencoating Dimensionele stabiliteit Akoestisch: zwaar en verend Thermisch: λ D ca. 0,030 à 0,045 W/mK 51

52 MW toepassingen 52

53 Cellenglas (CG) Gerecycleerd glas (tot 66%) + de klassieke glasgrondstoffen (SiO 2 en Na-, Ca-, K-, Mgcarbonaten of -oxiden Door toevoeging koolstof aan het halfvloeibare glas ontstaan CO 2 -belletje = isolatie 53

54 ECOLOGISCHE ASPECTEN Basisgrondstoffen Het winnen van zand wordt in belangrijke mate verminderd door de toevoeging van gerecycleerd glas 66 % gerecycleerd glas * 54

55 Productie CG 55

56 EIGENSCHAPPEN CG onsamendrukbaar waterdicht waterdampdicht onbrandbaar: A1 vormvast ongevoelig voor ongedierte Thermisch: λ D ca. 0,040 à 0,050 W/mK

57 Geëxpandeerd perliet EPB Eigenschappen en kenmerken : Euroklasse Brand: gewone versie C, er bestaat speciale B-versie, gebitumineerd: F Dimensioneel stabiel (thermisch) Gevoelig voor vocht Thermisch: λ D ca.: W/mK 57

58 Overzicht Kunststofschuimen Minerale materialen Isolatie van plantaardige materialen (nagroeibaar) 58

59 Isolatie van plantaardige materialen 59

60 Materiaalsoorten Materialen van plantaardige oorsprong Vlas Houtvezel Cellulose (papier, houtvezel) Schapenwol Hennep Stro en riet Kurk 60

61 Vlas Dak-,wand- en vloerisolatie Geluidsdempende eigenschappen Vochtgevoelig Begaanbaarheidsklasse? Brandklasse E Lambda waarde: Geen ATG/ATGH 61

62 Houtvezelplaat Vormbestendig Geschikt voor wand-, vloer- of dakisolatie en onderdak Geparaffineerd tegen vocht Meestal met tand-groef verbinding Lambda waarde:

63 productie Houtvezelplaat 63

64 64

65 Cellulose krantenpapier Verbeterde brandeigenschappen en weerstand tegen verrotting door toevoeging van boorzouten hygroscopisch en dampopen materiaal weinig energie bij productie wordt ingeblazen 65

66 Cellulose houtvezel Afkomstig van resten van houtproductie (schaafsel en zaagsel) Boraxzouten als bewaringsmiddel Ingeblazen vergelijkbaar zoals cellulose vlokken of in plaatvorm Densiteit 35 kg/m3 66

67 Schapenwol Watervast oppervlak Groot hygroscopisch vermogen Nog goede isolerende waarde zelfs als schapenwol vochtig is 67

68 Hennep Is éénjarige plant uit Europa verbetering brandgedrag en gevoeligheid schimmel door toevoeging van ammoniumfosfaten In rollen of vaste platen Zeer goede akoestische eigenschap 68

69 Stro en Riet Strobalen van rogge, haver Strobalenmuren bepleisterd met leem of kalk Rieten daken 69

70 Kurk 70

71 Reflecterende folies Opgebouwd uit een dunne materiaalkern die aan één of beide buitenzijden bekleed is met een reflecterende film (alu folie) Moeilijk te plaatsen (ongeventileerde luchtlagen aan beide zijden zijn nodig) luchtdichte plaatsing Rendement van de folie is betwistbaar (U-waarde) 71