De digitale camera. Als je iets niet begrijpt van de cursus, aarzel dan niet om verduidelijking te vragen.

Transcriptie

1 1 Info en afspraken In deze cursus willen we extra aandacht besteden aan het werken met onze digitale camera. Daarvoor is het nodig om wat achtergrond te hebben, maar vooral moeten we de mogelijkheden van ons toestel ontdekken door het te gebruiken in allerlei omstandigheden en moeten we experimenteren met de instelmogelijkheden ervan. We volgen geen handboek in deze lessenreeks. Er is wel een zelf samengestelde cursus die op een website verschijnt en die je desgewenst kunt afdrukken thuis. Het adres van de site is gimpen.co.cc Noteer best tijdens de cursus wat je belangrijk vindt. Als je iets niet begrijpt van de cursus, aarzel dan niet om verduidelijking te vragen. We werken niet alleen met internet; we gebruiken ook als contactmiddel onder elkaar. Zo kunnen we elkaar bereiken als er belangrijke zaken te melden zijn. Als je thuis met problemen of vragen zit, kan je steeds een sturen naar We werken in de map 'Mijn documenten' van je pc. Daarin maken we een map 'digitale camera-mijn naam' waarin we alle foto's opslaan. Voor elk thema maken we een nieuwe deelmap. Kopieer op het einde van de les alles naar je eigen geheugenstick. Vergeet niet dat je na de les, als Windows de pc heeft afgesloten, je ook nog het beeldscherm afzonderlijk moet uitschakelen. We wensen je veel succes en een hoop plezier met de cursus. Freddy & Ric pagina 1

2 2 Het belang van LICHT Het spreekt voor zich dat er geen foto kan zijn zonder licht. Licht is essentieel voor een foto. Licht heeft een eigen kleur en geeft kleur aan de foto. Licht heeft een bepaalde hardheid en bepaalt hoe de schaduwen in onze foto zullen zijn. Licht komt vanuit een bepaalde richting. Elke richting geeft een andere foto. Naast het daglicht is er ook kunstlicht. Let op dat je de sfeer van een opname niet kwijt speelt door een automatische witbalans of door flitslicht te gebruiken. Kijk steeds naar het aanwezige licht. Gebruik flitslicht met verstand. - ingebouwde flits - vaste flits op toestel - losse flits - rode ogen - invulflits - indirect flitslicht - diffuser pagina 2

3 3 De beeldsensor Vroeger werd het licht opgevangen op een lichtgevoelige filmemulsie. Na ontwikkeling ontstond een negatief beeld op de film. Bij een digitale camera wordt het licht op een beeldsensor (CCD of CMOS) opgevangen die het licht omzet in elektrische signaaltjes die een lading veroorzaken. Die ladingen worden door de elektronica van het fototoestel versterkt en opgeslagen in het geheugen van de camera. In de meeste digitale camera's zijn de afmetingen van de beeldsensor kleiner dan de filmoppervlakte van een kleinbeeldcamera. Die was 36 x 24 mm groot. Hoe kleiner de beeldsensor, hoe minder licht hij opvangt. Dat is het nadeel van de kleine compact-camera's. Grotere toestellen (digitale reflex-camera's) hebben een grotere beeldsensor en vangen dus meer licht op. De beeldsensor bestaat uit miljoenen lichtgevoelige puntjes. Hoe meer puntjes (pixels), hoe scherper het beeld zal zijn, maar hoe minder licht er op elke pixel valt. Hoe groter de pixels, hoe meer licht elke pixel opvangt. Weinig licht = slechte kwaliteit (minder kleur, minder contrast, meer ruis) Het feit dat de beeldsensor kleiner is dan de kleinbeeldfilm, heeft nog een andere consequentie: het beeld dat door de lens wordt gevormd zal kleiner zijn. Dat wil zeggen dat onze beeldhoek kleiner wordt = meer telewerking, minder groothoek. pagina 3

4 4 Pixels Pixels is de samentrekking van de woorden 'Picture' en 'Elements'. Het zijn dus de beeldelementen (punten) waaruit een afbeelding is opgebouwd. Wat is Resolutie? = het aantal pixels per mm (of meestal uitgedrukt per inch) Hoe hoger de resolutie, hoe dichter de beeldpunten op mekaar gepakt zijn. Je krijgt een scherpere afbeelding, maar de afbeelding is kleiner dan bij een lagere resolutie. Wat zijn Megapixels? = miljoen pixels ( pixels) Wat is de Bestandsomvang? = aantal kb (kilobyte) of MB (MegaByte) dat in beslag wordt genomen door het bestand op de harde schijf, de memorycard, de USB-stick of de CD. Wat is Compressie? = het verminderen van de bestandsomvang zonder dat het aantal pixels wordt verkleind, met de bedoeling minder plaats in beslag te nemen op de gegevensdrager. Er zijn verschillende soorten van compressie. Hoeveel pixels zijn nodig? Benodigd aantal pixels voor een afdruk pagina 4

5 - vuistregel: als je een foto wil (laten) afdrukken, zorg dan dat je per centimeter zeker 100 pixels hebt (bv. 10 x 15 mm = 1000 x 1500 pixels of 1,5Mp) - voor afbeelding op het scherm hoef je niet meer pixels te hebben dan er op het scherm kunnen worden weergegeven (1024 x 768 op een standaard 17 scherm) De schermen van een laptop (portable computer) hebben uiteenlopende afmetingen gaande tot 1920 x 1200 pixels (=ongeveer 2,3Mp). De courante schermen hebben echter maximaal 1400 x 900 pixels (of ongeveer 1,3Mp). Meer pixels zijn overbodig (tenzij je nadien een uitsnede wilt maken) en vertragen de activiteiten op je pc en belasten de computer onnodig. Ze nemen ook meer plaats in op de gegevensdrager. Conclusie: voor 'normale' foto's is een instelling van 2 tot 4Mp ruim voldoende. pagina 5

6 5 Algemene tips voor betere foto s Voor je gaat fotograferen: zorg dat je batterij geladen is En neem liefst een reserve batterij mee. Verander van standpunt Doe eens een stap opzij en kijk hoe je beeld verandert. Zak door je knieën ga op een stoel staan Denk aan de Gulden snede Zet je onderwerp niet altijd in het midden van je beeld. De opname wordt daardoor dikwijls saai. Gebruik de sterke punten van de foto. Gebruik als het kan ook aanwezige lijnen om het oog van de kijker naar je onderwerp te leiden. Gebruik van de flits Denk na over het gebruik van de flits. Flitslicht Gebruik je flits bij te sterke contrasten (invulflits). flitst de sfeer weg. Let op het scherpstelpunt Meestal stelt de camera automatisch scherp op het middelpunt van je beeld. Als je onderwerp niet in het midden staat, is de scherpte meestal niet juist ingesteld. Zet eerst je onderwerp in het midden; druk de ontspanknop HALF in en hou hem vast. Kadreer en druk dan af. Zorg voor scherpe foto's Hou je fototoestel stevig vast met twee handen zodat je niet beweegt bij het afdrukken. Dit is vooral belangrijk wanneer er niet te veel licht is. Gebruik indien nodig een statief. pagina 6

7 Geef de autofocus de tijd om scherp te stellen Druk de ontspanknop half in en druk pas af als de scherpstelling zijn werk gedaan heeft. Kom dichterbij je onderwerp of zoom in Er worden veel foto s genomen waarbij het hoofdonderwerp te klein wordt afgebeeld. Ga dichterbij of zoom in zodat je onderwerp groter wordt. Let op storende voor- en achtergronden Voorgrond en achtergrond mogen je foto omkaderen maar mogen de aandacht niet afleiden. Doe storende zaken weg of kies een ander standpunt zodat ze buiten beeld vallen. Kijk naar het Licht Fotografie = schrijven met Licht. Kijk naar het licht en voel hoe de sfeer van jouw foto erdoor bepaald wordt. Strijklicht geeft mooie foto s en zorgt voor reliëf in de foto. Hard licht is zelden mooi. Tegenlicht licht van opzij licht van achter geeft verschillende foto s. Let op de witbalans als je binnen fotografeert Laat de witbalans van je toestel op automatisch staan, behalve als je binnen fotografeert met kunstlicht. Maak eerst een paar proefopnamen en kijk of je de kleurweergave niet kan verbeteren met een andere instelling (manueel?) Probeer iets te vertellen Een foto zou ons iets moeten vertellen. Steek een verhaal in je foto. Laat je fantasie werken. Humor in je foto, maakt een voltreffer van je opname. pagina 7

8 6 Soorten digitale fototoestellen Er zijn drie categorieën toestellen: - de digitale reflex - de digitale compact - de bridgecamera (of hybride camera) Vergelijking van de drie soorten Reflex Bridge Compact Groter en zwaarder; veel accessoires mogelijk Gemiddelde grootte en gewicht Klein van afmetingen Gemakkelijk mee te nemen - op te bergen Verwisselbare objectieven (stof!) Vast objectief; dikwijls grote zoom (tot 30x) Vast objectief; zoombereik rond 3x - 5x Grotere sensor = minder beeldruis = grotere gevoeligheid Gemiddelde sensor Kleinere sensor = meer beeldruis = meer licht nodig Veel instelmogelijkheden ook manueel mogelijk Meestal redelijk veel instelmogelijkheden Weinig instellingen; eenvoudig maar beperkt Vanaf Vanaf Vanaf pagina 8

9 7 Instellingen van het digitale fototoestel Aan de hand van de beschikbare toestellen bekijken we in t kort de meest voorkomende instelmogelijkheden van onze camera. De menu's gebruiken pagina 9

10 Door de menu s scrollen (met de vierwegschakelaar) (werken zoals de cursortoetsen op het klavier van de pc) Een menu-item kiezen doe je meestal door op de OK-toets of de SET-toets te drukken (de toets middenin de vierwegschakelaar). Veelal wordt er ook gebruik gemaakt van submenu s; die worden geactiveerd door ofwel op de SET-toets te drukken ofwel door de rechtertoets van de vierwegschakelaar. Keuze annuleren is meestal via de 'Menu-toets'. De instelmogelijkheden van de menu's zijn dikwijls afhankelijk van de ingestelde 'modus': b.v. In de stand 'Automatisch' kun je bijna niets instellen. Ook is dikwijls het menu 'Weergave' niet te activeren als de camera in de 'opnamestand' staat. Er zijn meestal drie soorten menu's: MENU 'INSTELLINGEN' (te herkennen aan het symbool van de 'sleutel') OPNAME-MENU (symbool: camera of de letter P) WEERGAVE-MENU (symbool: driehoekje) Belangrijkste instellingen: Menu 'Instellingen': Taal (slechts één keer in te stellen) Datum Tijd (slechts één keer in te stellen tenzij de batterij plat is) pagina 10

11 Menu 'Opnamen': Afmeting of Beeldformaat (aantal pixels hangt af waarvoor je de foto wilt gebruiken) Kwaliteit: kies steeds de hoogste kwaliteit! pagina 11

12 Gevoeligheid (ISO) Meestal op Auto laten staan, tenzij je te weinig licht hebt. Experimenteer met deze instelling zodat je weet tot hoever je kan gaan in verband met storende beeldruis. Witbalans Meestal op Auto, tenzij met kunstlicht. pagina 12

13 Kiezen van het geschikte programma. stand Auto (automatisch) stand P (programma eigen instellingen) stand T of S (tijdvoorkeuze) (time speed) stand A (diafragmavoorkeuze) (aperture) stand M (manueel - handmatig) - vooringestelde scene s: portret sport macro landschap zonsondergang nachtopname glimlachfoto - enz. pagina 13

14 Aparte toetsen: Flits (Auto Rode ogen Uit) Opnamevertraging (zelfontspanner) Belichtingscompensatie Afstandsinstelling (macro) Zoomtoets Display-toets (Info) Vuilbakje voorzichtig!) (wees hiermee Als je per ongeluk (belangrijke) opnames gewist hebt is er nog wel een mogelijkheid om de verloren foto's 'terug te halen'. Er bestaan verschillende (gratis) programma's waarmee je gewiste bestanden van geheugenkaartjes kunt terughalen. Het is dan wel belangrijk om niets meer op te nemen op dat kaartje. Als je dat wel doet, bestaat de kans dat je foto's 'overschreven' worden. Dan zijn ze onherroepelijk verloren. pagina 14

15 In de 'Weergave-modus' kun je de zoom-toets gebruiken om in te zoomen, zodat je beter de scherpte van je opname kan beoordelen uit te zoomen, zodat je een raster krijgt met een overzicht van je foto's pagina 15

16 8 Foto s op de pc zetten Via USB-kabel of kaartlezer: - Heeft jouw pc een ingebouwde (of externe) kaartlezer, dan kan je het geheugenkaartje uit je camera nemen en in de kaartlezer steken. Zet de camera voor alle veiligheid eerst uit als je het kaartje eruit neemt. - Heb je geen kaartlezer, dan sluit je een USB verbindingskabel aan tussen de camera en de pc. Zorg er dan voor dat de batterijen goed opgeladen zijn, want als die het opgeven tijdens het overbrengen van de foto's, dan kun je gegevens kwijt raken. Gebruik best de Windows-Verkenner (Win XP / Vista): Maak eerst in de Verkenner een map aan waarin je de foto's wilt bewaren. Zoek in de mappenstructuur (in de linker kolom) naar de camera (of desgevallend de kaartlezer) en klik erop zodat de inhoud zichtbaar wordt in het rechterdeel. Zie je nog geen foto's, open dan de map die je ziet verschijnen. Kopiëer uw foto's naar de map die je voorzien hebt op je harde schijf. Bekijk dan de foto's. (Ook hier zul je de juiste map moeten aanklikken, die je voorzien hebt). Zijn alle foto's duidelijk te zien, dan kan je de foto's op de camera (of kaartje) wissen. Slechte (minder goede) opnamen verwijderen (wees selectief!!!) pagina 16

17 Inhoudsopgave Info en afspraken...1 Het belang van LICHT...2 De beeldsensor...3 Pixels...4 Algemene tips voor betere foto s...6 Soorten digitale fototoestellen...8 Instellingen van het digitale fototoestel...9 Foto s op de pc zetten...16 pagina 17