Diabetes Voet. Dr. S. Nauwelaers

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Diabetes Voet. Dr. S. Nauwelaers"

Tessa van Veen
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Diabetes Voet Dr. S. Nauwelaers

2 Inleiding Diabetes mellitus is een van de meest frequent voorkomende chronische aandoeningen wereldwijd In 2000: 171 miljoen mensen Tegen 2030: verdubbeling (333 miljoen) Voetproblemen komen zeer vaak voor Wild S, Roglic G, Green A, Sicree R, King H. Global prevalence of diabetes; estimates for the year 2000 and projections for Diabetes Care 2004; 27:

komen zeer vaak voor Wild S, Roglic G, Green A, Sicree R, King H.

3 Harde feiten Elke 30 seconden verliest iemand in de wereld zijn been door diabetes 70% van alle beenamputaties zijn te wijten aan diabetes De meeste amputaties worden veroorzaakt door een voetulcus 1 op 6 diabetici ontwikkelen een voetulcus 85 procent van de amputaties kunnen vermeden worden met preventie en/of goede behandeling Gezondheidskosten enorm duur

veroorzaakt door een voetulcus 1 op 6 diabetici ontwikkelen een voetulcus 85 procent van

4 Kosten diabetische voet behandeling in België Type zorg Kosten gezondheidszor g (Euro) Kosten pt (Euro) Preventie 576,25 97,92 674,17 (880$) behandeling 3588,7 416, ,53 (5227$) Totaal (Euro) Amputatie 21981, , ,71 (31716$) Van Acker K, Oleen-Burkey M, De Decker L et al. Cost and resource utilization for prevention and treatment of foot lesions in a diabetic foot clinic in Belgium. Diabetes Res Clin Pract Oct;50(2):87-95.

2321,53 24302,71 (31716$) Van Acker K, Oleen-Burkey M, De Decker L et al.

5 Diabetes voet Ulcera (Malum perforans) Charcot voet

6 Ontstaan malum perforans

7 Ontstaan malum perforans

8 Neuropathie Sensorisch Motorisch Autonoom Perifeer arterieel lijden Limited joint mobility Vormafwijkingen trauma Pathofysiologie

10 Sensorische neuropathie Verminderde gevoeligheid voor druk, pijn en warmte/koude Wonde door knellend schoeisel Brandwonde

11 Motorische neuropathie Atrofie en zwakte van de intrinsieke spieren Misvorming van de voet Verhoogde lokale druk Eeltvorming

12 Motorische neuropathie

13 Autonome neuropathie Verminderde zweetafscheiding Autosympatectomie Droge huid, barsten en kloven Arterioveneuze shunts Infectie Eerder bleke, warme en oedemateuze voet met uitgezette voetrug venen

Arterioveneuze shunts Infectie Eerder bleke,

14 Autonome neuropathie Kloven surinfectie wonden

15 Perifeer vaatlijden bij DM Komt 4x frequenter en vroeger voor Typisch plurisegmentaire en distale aantasting Mediasclerose (Mönckebergsclerose)

16 Perifeer vaatlijden Macro-angiopathie Ischemie Gangreen

17 Verminderde gewrichtsbeweeglijkheid limited joint mobility (Prayer s sign, verminderde dorsieflexie tenen) Glycosylatie capsuloligamentaire structuren, de pezen en de huid verstijving Belemmerd het afrollen van de voet Overdruk op metatarsaalkop en grote teen Ulcus gevaar!

capsuloligamentaire structuren, de pezen en de huid verstijving

18 Prayer s sign

19 Trauma Micro trauma s bij het stappen tgv misvormingen, LJM of slecht schoeisel Slechte voetverzorging (pedicure!)

20 Wagner classificatie NEUROPATHISCHE ULCERA GANGRENEUZE LETSELS

21 Wagner 1 Wagner 2 Wagner 3

22 Wagner 4 Wagner 5

23 P E D I S

24 PEDIS

25 PEDIS

26 Infectie Infectie in diabetes voet is een urgentie omwille van de snelle evolutie met mogelijk amputatie tot gevolg agressief behandelen Infectie gaat vaker dieper dan men denkt en systemische tekenen van infectie zijn vaak afwezig Infecties van diepe wonden meestal polymicrobieel

27 Microbiologie Bij infectie van huid of subcutis (I2) meestal monomicrobiële Gram + infectie Bij infectie van de diepere structuren (I3 en I4) vaak polymicrobieel

28 Osteomyelitis Zo geen tekens van infectie (I1) of oppervlakkige infectie (I2): - niet noodzakelijk beeldvorming te doen - geen verbetering van het ulcus na twee weken beeldvorming Zo tekens van diepe infectie (I3) of systemische symptomen (I4) verdere beeldvorming afhankelijk van de plaats en het aangetaste weefsel

29 Charcot voet Neuropathische arthropathie met goede vascularisatie 0.8 tot 7.5 % van alle diabeten > 15 jaar diabetes bij Charcot voet mannen = vrouwen beide voeten in 6-40 % Amputatie na 3,5 jaar : 23% Mortaliteit na 3,5 jaar : 45%

30 Charcot voet

31 Pathogenese Charcot voet

32 Charcot lokalisatie

33 Classificatie Charcot voet

34 Evolutie charcot Stadium 1: Ontwikkeling Acuut Stadium 2: Coalescentie Chronisch Stadium 3: Reconstructie

35 Acute Charcot Warm (temp verschil > 2 C), rood, gezwollen Ontstaat vrij plots Meestal pijnloos Nog geen botafwijkingen Perifere pulsaties DD jicht, infectie, DVT URGENTIE!

36 Charcot voet Geen koorts Normale bloedanalyse Geen abces vorming, geen wonde Secundaire wonde is wel mogelijk door de voet misvorming.

37 Chronische Charcot Kenmerkende misvormingen aan de voet en op beeldvorming

39 Risico op ulcus en infectie!

43 Rocker-Bottom Deformity

44 Behandeling - Multidisciplinair Verpleging (wondverpleegkundige/diabetesverpleegundige) Podoloog Gipsverbandmeester Orthopedisch schoenmaker Endocrinoloog Infectioloog Orthopedisch chirurg Vasculair chirurg

45 Behandeling wonden Locale wond verzorging Antibiotica Schoenaanpassing Total contact gips Chirurgisch debridement Vasculaire ingreep (PTA vs. Open chir.)

46 Behandeling wonde Inspectie: Hoe diep is de wonde? Welke kleur heeft de wonde? Botcontact? Hoe is de vascularisatie? Zo nodig decaperen callus Diabetesregeling?

47 Behandeling wonde Hoe diep is wonde? Oppervlakkig : locale behandeling : wegnemen eelt, necrose Spoelen, vochtig houden Blootliggende pees of been : chirurgisch debridement

49 Behandeling wonde Welke kleur? ROOD : goede vascularisatie WIT / GEEL : mogelijke infectie ZWART : necrose vasculaire oppuntstelling!

54 Behandeling wonde Hoe is de vascularisatie van de voet? Pulsaties? Cave diabetes & mediasclerose! Angiosoom? Capillaire refill Trofische stoornissen Slecht/Twijfel : Vasculair nazicht (Duplex)

55 Angiosoom-concept Doelgerichte tibiale Revascularisatie Mogelijkheid om de behandeling af te stemmen op het klinische syndroom (cfr. PCI) Why not achieve the best possible perfusion to the tissue in need? Enkel voor diabetici met wonde!

57 Courtesy to LINC 2012

58 Courtesy to LINC 2012

59 Behandeling wonde I. Debrideer necrose/fibrine/beslag Chirurgisch: beste, goedkoopste (economics wondzorgmateriaal) vaak goed verdragen owv neuropathie Tot bloedens toe, zolang verdragen! Enzymatisch: bv. Purilon veel trager & duurder

60 Behandeling wonde II. Wonde vochtig genoeg houden! JUST ENOUGH TO DO THE JOB! Spoelen: NaCl, Flamirinse, Iso Betadine Flaminal Hydro/Forte Seasorb/Aquacell Vochtige compressen, vetverband, Mepitel Polyuretaan verband vb. Mepilex/Alevyn

61 Behandeling wonde III. Wondprotectie : Wegnemen van overdruk (Ontlasten) : Vilt Steunzolen TCC: total contact cast Orthopedische schoenen IV. Maximaliseer vascularisatie primair cfr. angiosoom

62 Vilt

63 Total contact cast

64 Total contact cast

65 Total contact cast

66 Total contact cast

67 Total contact cast

69 Behandeling infectie - gangreen Chirurgisch debridement na vasculaire oppuntstelling Infectie breidt uit indien te lang gewacht wordt AB beleid: eenvoudige infecties: amoxicilline clavulaanzuur 2x/d Zwaardere infecties: Clindamycine 300mg 3x1/d + quinolone Sepsis: Tazocin 3g 4/d intraveneus

71 VAC systeem

75 Behandeling acute Charcot Strikte immobilisatie (rust, krukken) Gipsgoot tot verdwijnen van oedeem Dan total contact cast of walker Langdurige immobilisatie (maanden) Meerdere maanden tot temp. verschil tussen twee voeten <2 C Voorkomen van destructie en vormveranderingen

76 Behandeling chronische Charcot (Hoge) schoen op maat Orthese Resectie exostose Artrodese

77 Charcot operatief Recidiverende ulcera Diepe infectie Instabiliteit Niet schoeibaar

78 Charcot operatief Partiële cuboïdectomie voor recidiverende ulcera ten gevolge van diep gelegen cuboïd Voet verkrijgen die functioneel is, makkelijk te beschoeien en vooral zonder het optreden van (re-) ulceraties

79 Charcot operatief Oprichting 1 ste straal = creëren mediaal voetgewelf Stabilisatie Lisfranc gewricht Artrodese

80 Beter voorkomen dan genezen!

81 Preventieve maatregelen Risicopatienten opsporen Patienten inlichten Schoenaanpassingen Regelmatige pedicure verzorging Agressieve behandeling van wonden

82 Risicopatienten opsporen

83 Risicopatienten opsporen

84 Risicopatienten opsporen Semmes-Weinstein monofilament test 6 drukpunten zo < 4 ernstige neuropathie

85 Risicopatienten opsporen

86 Risicopatienten opsporen

87 Risicopatienten opsporen

88 Risicopatienten opsporen

90 Patienten inlichten

91 Patienten inlichten

92 Schoenadvies Zacht lederen schoen Voldoende plaats voor de tenen Sluiting met veters of velcro Geen harde naad in de schoen Oppassen bij het dragen van nieuwe schoenen

93 Schoenaanpassing Wegwerken van drukpunten Steunzolen Semi orthopedische schoenen Orthopedische schoenen

94 Pedicure verzorging

95 Agressieve wondbehandeling Wegnemen eelt Draineren van ettercollecties Wonde vochtig genoeg houden Wonde ontlasten

Vergelijkbare documenten

diabetische voet fysiopathologisch nadenken: behandeling - preventie

diabetische voet fysiopathologisch nadenken: behandeling - preventie Dr Frank Nobels, Dr. Jan Rumbaut DPA jaarthema VOET diabetes complications in Germany Every 12 minutes a stroke 19 minutes a myocardial