FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met LAGE RUGPIJN. Juni 2014, blok 13, Gerard Koel.

Transcriptie

1 FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met LAGE RUGPIJN. Juni 2014, blok 13, Gerard Koel.

2 Inhoud blok Samenvatten, klasseren, modellen, consequenties; optimaliseren FT / MT handelen bij LRP. 2. Klasseren beenpijn bij LRP patiënten (zie presentatie 9: Wouter Snellers). 3. CPR (Clinical Prediction Rule) voor Lumbale spinale stenose. 4. En nu verder?

3 Samenvatting overzicht inhoud cursus. 1. Klasseren bij LRP, TBC; gebruik ODI / huiswerk. 2. Onderzoek: AROM; kracht, PIT; Beh: 2 HVT s. 3. EBP, vlaggen, MCIB; SCIB. 4. Bronnen voor LRP: discus/centralisatie; STIFF/GIVE 5. BDS: Bew. Disfunctie Syndroom. 6. CGT bij LRP: cognities / emoties / gedrag. 7. BPS model, grondvormen van pijn. 8. Video s (4) / casuïstiek ( 5 Annies ). 9. Beleid bij rugpoli ZGT; LANSS schaal beenpijn. 10. Bespreekbaar maken van DVD / zelfmanagement 11. Beleid neurochirurg. 12. Beleid orthopedisch chirurg.

4 1. Toepassing FT bij patiënten met LRP. Een LRP patiënt Aspecifieke LRP / FT Black box Effectief ja / nee?

5 Toepassing FT / MT bij patiënten met LRP. Een LRP patiënt Aspecifieke LRP / MT type 1a,1b,2a,2b,3a,3b klein black boxje Effectief ja / nee?

6 Stap Classificatie systeem Cluster van oz gegevens Klassering Plan van aanpak 1 Rode vlaggen Zie rijtjes van rode vlag vragen 2 KNGF richtlijn LRP 3 Mechanism based, met een biomechanisch patroon, is er een plausibele somatische oorzaak (substraat)? Profiel 1: normaal, kort behandelen - Medical mechanism / beeld (ICD) - FT / MT mechanism / beeld (FT functiediagnostiek / FT classificatie systeem) Mogelijk specifieke LRP (vooral serious, non-mech.) Profiel 2: vertraagd, FT beh. Vb.: discusdegeneratie, artrose, sacroïliïtis. Vb.: myofasciaal syndroom hypo LWK / sacrum dispositie neurale verschuifbaarheid Indicatie medisch ond.? Profiel 3: traag & gele vl. Conditie verbeterende / activerende therapie - Desensitisatie MTP - Mobil./Manipulatie - Mobilisatie, rekkingen Treatment based classification (TBC) Kwaliteit van bewegen BDS (Bew. Disf. Syndr) Pijn reductie tests (MWM, SNAG s) 16 dg, distaal, FABQ, PA vering, LRP door beperkte mobiliteit Manipulatie / mobilisatie heup a-ritmisch, prone instab, (leeft.; LRP door beperkte stabiliteit Stab./ Spierversterking >SLR) positief centralisatie fenomeen LRP door reducible disc Directional Preference Biomech. pijn bij vergrote Control impairment (GIVE) Verbeteren stabiliteit mobiliteit Biomech. pijn bij beperkte Movement impairment(stiff) Verbeteren mobiliteit mobiliteit Biomech. provocatie van pijn Pijn bij bewegen door neemt af bij correctie van de bew. dispositie / insuff. coördinatie / dispositie Verbeteren sturing / tape 7 Functioneel onderzoek PSK duidt op disfuncties ADL gedrag LRP met beperkte activiteiten o.b.v. operante conditionering Graded activity (CGT) 8 Gele vlaggen, coping stijl: ( te) passief / actief Disfunctionele cognities & percepties, IPQ en/of emoties FABQ, Tampa, AEQ (Avoidance Endurance Quest.) LRP & disfunctionele cognities LRP & bewegingsangst LRP & confrontatie CTIP Illness Perc./ CGT) Graduele exposure(cgt) Ontspan. / Coping (CGT) 9 Gele / oranje vlaggen Psychologie/ psychiatrie: 4 DKL LRP bij psycholog. disfuncties Indicatie andere profess. 10 d door Blauwe/zwarte vlaggen Sociaal-maatschappelijke problemen LRP bij conflicten werk Indicatie andere profess.

7 Stap Classificatie systeem Cluster van oz gegevens Klassering Plan van aanpak 1 Rode vlaggen Zie rijtjes van rode vlag vragen Mogelijk specifieke LRP 2 Mechanism based, is sprake van een biomechanisch patroon, is er een plausibel substraat? 3 Treatment based classification (TBC) 4 Kwaliteit van bewegen BDS (Bew. Disf. Syndr) 5 Pijn reductie tests - Medisch mechanism / beeld (ICD) Vb: discusdegeneratie, artrose, sacroiliïtis. - FT / MT mechanism / beeld (FT classificatie systeem) 16 dg, distaal, FABQ, PA vering, heup Jong, a-ritmisch, prone instab, >SLR Vb: sacrum dispositie, neurale verschuifbaarheid, myofasciaal syndroom LRP door beperkte mobiliteit LRP door beperkte stabiliteit Indicatie medisch ond.? Conditie verbeterende / activerende therapie - Manipulatie - Mobilisatie, rekkingen - MTP desensitisatie Manipulatie / mobilisatie Stab./spierversterking Positief centralisatie fenomeen LRP door reducible disc Directional preference Biomech. pijn bij vergrote mobiliteit Biomech. Pijn bij beperkte mobiliteit Biomech. pijn neemt af bij correctie Control impairment 6 patronen Movement impairment Pijn bij insuff. coördinatie Verbeteren stabiliteit Verbeteren mobiliteit Verbeteren sturing 6 Functioneel onderzoek PSK duidt op onvoldoende ADL LRP met beperkte activiteiten Graded activity (CGT) 7 Gele vlaggen, coping stijl: (te) passief / actief Disfunctionele cognities, FABQ, Tampa, AEQ(AvoidanceEnduranceQ) LRP bij bewegingsangst LRP bij confrontatie Graduele exposure(cgt) Ontsp. Coping (CGT)

8 Een LRP patiënt Stap Classificatie systeem Cluster van oz gegevens Klassering Plan van aanpak 1 Rode vlaggen Zie rijtjes van rode vlag vragen Mogelijk specifieke LRP Indicatie medisch ond.? 2 Mechanism based, is sprake van een biomechanisch patroon, is er een plausibel substraat? - Medisch mechanism / beeld (ICD) Vb: discusdegeneratie, artrose, sacroiliïtis. - FT / MT mechanism / beeld (FT classificatie systeem) Vb: sacrum dispositie, neurale verschuifbaarheid, myofasciaal syndroom Conditie verbeterende / activerende therapie - Manipulatie - Mobilisatie, rekkingen - MTP desensitisatie 3 Treatment based classification (TBC) 16 dg, distaal, FABQ, PA vering, heup LRP door beperkte mobiliteit Manipulatie / mobilisatie Jong, a-ritmisch, prone instab, >SLR LRP door beperkte stabiliteit Stab./spierversterking Positief centralisatie fenomeen LRP door reducible disc Directional preference 4 Kwaliteit van bewegen BDS (Bew. Disf. Syndr) Biomech. pijn bij vergrote mobiliteit Control impairment 6 patronen Verbeteren stabiliteit Biomech. Pijn bij beperkte mobiliteit Movement impairment Verbeteren mobiliteit 5 Pijn reductie tests Biomech. pijn neemt af bij correctie Pijn bij insuff. coördinatie Verbeteren sturing 6 Functioneel onderzoek PSK duidt op onvoldoende ADL LRP met beperkte activiteiten Graded activity (CGT) 7 Gele vlaggen, coping stijl: (te) passief / actief Disfunctionele cognities, FABQ, Tampa, AEQ(AvoidanceEnduranceQ) LRP bij bewegingsangst LRP bij confrontatie Graduele exposure(cgt) Ontsp. Coping (CGT) 8 Gele / oranje vlaggen Psychologie/ psychiatrie: 4 DKL LRP bij psychologisch disfunc. Indicatie andere profess. 9 Blauwe/zwarte vlaggen Sociaal-maatschappelijke problemen LRP bij conflicten werk Indicatie andere profess. Effectief ja / nee?

9 Een LRP patiënt - Biomechanisch (& inflammatoir) patroon - Standaard scoren van de modified OswDI Klinisch redeneerblok RNT -Verbeteren fysieke conditie / weerbaarheid - Verbeteren geestelijke / emotionele weerbaarheid Effectief ja / nee?

10 LRP Serious Non-serious Mechanical (incl. inflammation) Non-mechanical Aspecifieke LRP (deze cursus) Specifieke LRP Neurologisch Orthopedisch

11 2. Klasseren beenpijn bij LRP. Model van Axel Schäfer ( )

12 Behandelen van neuropatische pijn. Consultatie medisch specialist. Behandelen met neurogene mobilis. FT / MT analyse mogelijke oorzaken.

13 Mobilisatie neurogeen weefsel techniek 1. Openen van de bovenliggende foramina; evt. rol onder re zij.

14 Mobilisatie neurogeen weefsel techniek 2. Slider techniek; van flexie heup / knie naar extensie heup / knie.

15 Onderzoek Schäfer et al (2011), n= 74, Hamburg; beste resultaten mobilisatie in PNS groep.

16 Criteria voor radiculaire beenpijn Vroomen et al, Meer beenpijn dan rugpijn. 2. Dermatoomgebonden beenpijn. 3. Toename beenpijn bij hoesten-niezen-persen. eerste 3 factoren +: area under the curve 0,80 4. Parese. 5. VingerBodemAfstand > 25 cm. 6. Afwezige reflexen. 7. Positieve SLR. alle 7 factoren +: area under the curve 0,83.

17 Indeling in CGT door FT / MT. CTIP GEiV GA

18 3. Diagnostische CPR Spinale stenosis; Sugioka et al. Fam Pract 2008;25: Leeftijd: jaar 2 pt boven de 70 3 pt 2. Langer dan 6 maanden klachten 1 pt 3. Minder klachten bij anteflexie 2 pt 4. Minder klachten bij retroflexie -2 pt 5. Klachten toename bij gaan staan 2 pt 6. Intermitterende claudicatio bij lopen 1 pt 7. Incontinent voor urine 1 pt max. score 10 pt

19 Diagnostische CPR Spinale stenosis; Sugioka et al. Fam Pract 2008;25: Level III prediction rule. Lumbale spinale stenosis +: score 7 of hoger de + LR = 3,9. Lumbale spinale stenosis -: score 2 of lager de LR = 0,2.

20 4. En hoe nu verder... Zelf aan de slag met de verworven kennis & vaardigheden Inmiddels is vanaf het RNT actief - Wat is daar de bedoeling van?? - Welke FT / MT zijn lid van het RNT??

21 4. Relatie RugNetwerk & rugpoli s. Rugpoli ZGT. Neurochirurgen MST (Ook in Doetinchem & Winterswijk). Postoperatieve protocollen. Hernia poli MST Inmiddels: Rugpoli Delden Later: Ook eerste lijn benaderen Roessingh