Ilona de Milliano. Lees- en schrijfontwikkeling op het vmbo: de rol van betrokkenheid bij lezen en schrijven op school
|
|
- Melissa Coppens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Lees- en schrijfontwikkeling op het vmbo: de rol van betrokkenheid bij lezen en schrijven op school Middagconferentie Weet wat je wilt met taal! Taalbeleid in het praktijkonderwijs Ilona de Milliano Universiteit van Amsterdam - IJsselcollege
2 Ilona de Milliano
3 Aanleiding Veel jongeren hebben moeite met lezen en schrijven op een niveau dat wordt vereist op school, in de beroepspraktijk en het dagelijks leven. (Alliance for Excellent Education, 2006; Salahu-Din e.a., 2008) In Nederland is vooral de situatie in het vmbo zorgelijk; 25% heeft moeite met het begrijpen van zijn lesboeken. (Hacquebord, 2004; 2007, Inspectie van het Onderwijs, 2008) Dit roept vragen op: In hoeverre boeken vmbo-leerlingen vooruitgang in lees- en schrijfvaardigheid? Welke factoren uit de schoolomgeving kunnen onderlinge verschillen verklaren?
4 Betrokkenheid: gevoelens, gedrag en denken Gevoelens * Vertrouwen in eigen vaardigheid * Belang en interesse in de taak Het resultaat van wisselwerking tussen een leerling en zijn leeromgeving. Gedrag * Participatie tijdens de les Denken * Je uiterste best doen * Strategieën gebruiken
5 Kenmerken effectief taalonderwijs Taalgericht vakonderwijs en vakgericht taalonderwijs Taalonderwijs koppelen aan vakinhouden; bij zaakvakken aandacht voor taalondersteuning. Pluspunt: betekenisvolle leersituaties, verhoogt betrokkenheid Interactieve taalsituaties Interactie docent-leerling, en leerling-leerling. Pluspunt: taalproductie, voorbeeldgedrag, feedback Extra aandacht voor vergroten van begrip Veel aandacht voor woordenschat en metacognitieve kennis en strategieën; minder aandacht voor lagere-ordevaardigheden. Pluspunt: Deze kennis essentieel voor begrip en uitvoeren van complexere taken
6 Onderzoeksvragen 1. In hoeverre gaan vmbo ers vooruit in lees- en schrijfvaardigheid? 2. Hoe betrokken zijn vmbo ers bij lezen en schrijven op school? 3. Hoe ziet het reguliere lees- en schrijfonderwijs in taal- en zaakvakken er uit en in welke mate zijn leerlingen betrokken? 4. Welke rol speelt betrokkenheid in hun lees- en schrijfontwikkeling?
7 Meerjarige studie Leerlingen 63 Leerlingen uit basis/kaderberoepsgerichte leerweg van het vmbo; substantiële achterstanden in lezen en schrijven; géén leer- of gedragsstoornissen, zoals dyslexie of ADHD. Opzet Gevolgd begin klas 1 tot en met eind klas 3; diepte-studie in 2 e klas. Instrumenten SALSA begrijpend lees- en schrijftoets; lesobservaties, vragenlijsten, docentinterviews en methodeanalyse; hardop-denktaak met video-observaties.
8 Leesvaardigheid (0-65) Vmbo ers boeken vooruitgang in leesvaardigheid Leesvaardigheid Vooruitgang: (F (2,124)= 37.87, p=.000, partial 2 =.38) Leerjaar
9 Schrijfvaardigheid (0-450) Vmbo ers boeken vooruitgang in schrijfvaardigheid Schrijfvaardigheid Vooruitgang: (F (2,124) =16.123, p<.001; partial 2 =.206) Leerjaar
10 Gevoelens Denken Tamelijk betrokken bij lezen en schrijven op school Gebruik strategieen Uiterste best doen Belang in de taak Interesse in de taak Vertrouwen in eigen vaardigheid
11 Gedrag Tamelijk betrokken bij lezen en schrijven Lesparticipatie MM 75 Lesparticipatie NE Nuancering van het stereotype is op zijn plaats: vmbo ers zijn wel degelijk betrokken bij lezen en schrijven; geen stagnatie van lees- en schrijfontwikkeling.
12 Oppervlakkige zelfregulatie Het leesproces van de meeste vmbo ers wordt gekenmerkt door oppervlakkige zelfregulatie: gebrekkige oriëntatie op de tekst; summiere controle van begrip; tijdens het lezen weinig koppelingen met voorkennis. Het schrijfproces van de meeste vmbo ers heeft kenmerken van knowledge-telling: locale en summiere planning en revisie; weinig monitoren en evaluatie. Maar Leerlingen die vaker en meer geavanceerd reguleren hebben meer lees- en schrijfsucces.
13 Beste prestatie Titel lezen Deeltitels lezen Plaatjes bekijken Herlezen Hulp vragen Woordenboek raadplegen Parafraseren Elboreren Indicatie begrip Indicatie onbegrip Gemiddelde prestatie Slechtste prestatie
14 Aantal, type en volgorde van schrijfactiviteiten voor en tijdens het opschrijven van de tekst van de 6 beste, gemiddelde en slechtst presterende vmbo-leerlingen Felicia (TK:95.5, TL:90) Voor het opschrijven P P P P P P P Tijdens het opschrijven P P P P F T M P F T P P P T F T P P P T R T F T T P F T E Frabyen (TK:95.0, TL:70) Maxime (TK:88.5, TL:82) P P P P P P P P P T F R T P T R F T P P P P P P P T F T E T P P P P P P S F F T F T P P T M T E T E E Melissa (TK:80.0, TL:54) Sabrina (TK:80.0, TL: 50) Ismail (TK:72.5, TL:29) P P T S T F T M T S P E P P T S M P M P P P P P P P P S P P T M T M T E P P P P P T M P P T M T S E Best presterende Savannah (TK:36.0, TL:46) Hamza (TK:36.0, TL:26) Mustafa (TK:34.0, TL:22) Vito (TK:32.0, TL:61) Bresley (TK:30.0, TL:49) Yaser (TK:29.0, TL:28) Brian (TK:8.0, TL:83) Houda (TK:7.0, TL:27) Semmi (TK:6.5, TL:24) Rob (TK:6.0, TL:48) Fred (TK:5.5, TL:33) P P P P T M T P P T E P P P P P P T E P P P P T S T M P P P P T P F M S T M M S E P P P T F T P P T S T M P P P P P P P P P T E P P T R T E P P P T F F T E P P P P T P P T P M P M P T S T P P T P P P T E P P S P P P P S F T M P Gemiddeld preseterende TK = Tekstkwaliteit (0-100) TL = Tekstlengte (aantal woorden) T = Transcriptie P = Plannen F = Formuleren M = Monitoren R = Reviseren E = Evalueren S = Stilte Slechtst presterende Jamal (TK:4.0, TL:17) P P T P P M T F T F E
15 Weinig kenmerken van effectief taalonderwijs (I) Instrumenteel lezen en schrijven 4% Nederlands (T) Spelling, grammatica en interpunctie 35% I = Instrumenteel T = Taalgericht (I) Instrumenteel lezen 8% (I) Instrumenteel lezen 8% (T) Woordenschat 6% (T) Oefenen technisch begrijpend lezen en schrijven 23% (T) Strategieën en tekstsoorten 16%
16 Weinig kenmerken van effectief taalonderwijs (I) Instrumenteel lezen 13% (I) Instrumenteel schrijven 10% Mens & Maatschappij (I) Instrumenteel lezen en schrijven 16% (T) Spelling, grammatica en interpunctie 1% (T) Woordenschat 5% I = Instrumenteel T = Taalgericht (I) Maken opdrachten in vakmethode 52% (T) Strategieën en tekstsoorten 3%
17 Weinig interactieve taalsituaties Nederlands Mens & Maatschappij 30 Klassikaal In groepjes Individueel 78 Mate van betrokkenheid klassikale instructie: gemiddeld 90% van de tijd on-task; individuele instructie: gemiddeld 67% van de tijd on-task.
18 Beperkte bijdrage aan verklaren van verschillen Slechts enkele aspecten leveren bijdrage aan verschillen in niveau: alleen plezier, participatie bij MM en gebruik van bepaalde strategieën maken een verschil. Betrokkenheid heeft zeer beperkte bijdrage aan verschillen in ontwikkeling: alleen klassikale instructie gericht op metacognitieve kennis bij NE levert kleine bijdrage aan schrijfontwikkeling. Dat meer betrokken leerlingen vaardiger zijn, betekent niet automatisch dat deze leerlingen ook meer vooruitgang boeken.
19 Mogelijke verklaringen De aard van de betrokkenheid van leerlingen en het onderwijs is zodanig dat het de lees- en schrijfontwikkeling onvoldoende stimuleert. Betrokkenheid leerlingen Te hoge inschatting van eigen lees- en schrijfvaardigheid; slechts gematigd plezier in lezen en schrijven; te oppervlakkige zelfregulatie. Leeromgeving op school Onvoldoende uitdagend, betekenisvol en interactief om daadwerkelijk een verschil te maken in deze fase van de lees- en schrijfontwikkeling.
20 Aanbevelingen voor het (praktijk)onderwijs Streven naar: Vergroten van plezier in lezen en schrijven; Uitbreiding repertoire lees- en schrijfstrategieën; Naast vertrouwen geven ook blijven uitdagen. Hoe? Uitdagende taken die aansluiten bij zaakvakken en leefwereld en toekomstige beroepspraktijk van vmbo-jongeren; veel meer aandacht voor woordenschat en geavanceerde lees- en schrijfstrategieën; minder nadruk op lage orde vaardigheden, zoals: technische vaardigheden, grammatica en spelling; veel meer inhoudelijke interactie tussen docent en leerlingen, en leerlingen onderling.
21 Ilona de Milliano Contact
Schrijfsucces van vmbo-leerlingen: verschillen in aanpak en tekstkwaliteit
die website betrouwbaar? Waaruit maak je dat op? Hoe je betrouwbaarheid van websites kunt beoordelen, kan je bijvoorbeeld zien op www.webdetective.nl. Op die manier leer je de leerlingen ook reflecteren
Nadere informatieStrategisch lezen voor beroep en studie
Strategisch lezen voor beroep en studie Roos Scharten (Expertisecentrum Nederlands) Georgia Vasilaras (ROC de Leijgraaf) Edith Vissers (KPC Groep) 9 december 2015 Leijgraaf: het uitgangspunt! Elke professional
Nadere informatieStrategisch lezen voor beroep en studie
Strategisch lezen voor beroep en studie Roos Scharten (Expertisecentrum Nederlands) Georgia Vasilaras (ROC de Leijgraaf) Edith Vissers (KPC Groep) 9 december 2015 Leijgraaf: het uitgangspunt! Elke professional
Nadere informatie[DIA MET TITEL+COVER HIER]
[DIA MET TITEL+COVER HIER] Bijeenkomst 1 Beter schrijven in alle vakken Programma Aanleiding Schrijven in fasen Oriëntatiefase Opdrachtfase Schrijffase Revisiefase en publicatiefase (bijeenkomst 2) Voorwerk
Nadere informatieDownloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) http://hdl.handle.net/11245/2.122886
Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) http://hdl.handle.net/11245/2.122886 File ID Filename Version uvapub:122886 Nederlandse samenvatting unknown
Nadere informatieSchrijven groep 7-8. Didactische richtlijnen
Schrijven groep 7-8 Leerdoelen De leerlingen schrijven allerlei soorten teksten, waaronder verhalende, informatieve, directieve, beschouwende en argumentatieve teksten herkennen en gebruiken kenmerken
Nadere informatieMethodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taaljournaal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch
Methodeanalyse Stelonderwijs; Taaljournaal Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taaljournaal PO / SO / SBO Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch www.malmberg.nl www.taaljournaal.nl
Nadere informatieKinderen leren schrijven. www.taalvorming.nl
Kinderen leren schrijven www.taalvorming.nl Uitgangspunten van taalvorming Taalvorming is een lang bestaande werkwijze die je ook kunt zien als schrijfdidactiek werken vanuit eigen ervaringen samenhang
Nadere informatieWerken met tussendoelen in de onderbouw
Laura Punt 2013 Werken met tussendoelen in de onderbouw Interactief lees- en schrijfonderwijs Inhoud Het waarom en het wat van tussendoelen Aansluiting tussen po en vo Werken met tussendoelen Voorbeelden
Nadere informatieEffectieve feedback op schrijfproducten
Effectieve feedback op schrijfproducten Monica Koster Presentatie conferentie LIST en DENK! 24 maart 2017 Even voorstellen Beoordelen van schrijfvaardigheid Het belang van beoordelen Feedback voor leerkracht
Nadere informatieTaalonderwijs waar ook dyslectische studenten optimaal van profiteren. Nationale Dyslexie Conferentie Cindy Teunissen 3 april 2013
Taalonderwijs waar ook dyslectische studenten optimaal van profiteren Nationale Dyslexie Conferentie Cindy Teunissen 3 april 2013 Programma Mbo ers met dyslexie Goed taalonderwijs Specifieke begeleiding
Nadere informatieChecklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +
Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taal op maat PO / SO / SBO
KWALITEITSKAART Taal op maat Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taal op maat PO / SO / SBO Uitgeverij en website Wolters-Noordhoff, Houten 030 638 34 41 www.woltersnoordhoff.nl www.taalopmaat.nl
Nadere informatieVoor ons als leermiddelenontwikkelaars dienden zich twee hoofdvragen aan:
Ronde 6 Paul de Maat & Marianne Molendijk CED-groep Contact: P.demaat@cedgroep.nl M.Molendijk@cedgroep.nl Actueel Schrijven. Teksten leren schrijven bij Nieuwsbegrip 1. Inleiding Schrijven is de moeilijkste
Nadere informatieLeren schrijven met peer response en instructie in genrekennis
Mariëtte Hoogeveen SLO, Enschede Contact: m.hoogeveen@slo.nl Leren schrijven met peer response en instructie in genrekennis 1. Problemen in de praktijk De schrijfvaardigheid van leerlingen in het basisonderwijs
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch 073 628 88 11
KWALITEITSKAART Taal actief Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: PO / SO / SBO Uitgeverij en website Malmberg, Den Bosch 073 628 88 11 www.malmberg.nl www.taalactief.nl Eerste uitgave
Nadere informatieMethodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Zin in taal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Zwijsen, Tilburg
Methodeanalyse Stelonderwijs; Zin in taal Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Zin in taal PO / SO / SBO Uitgeverij en website Zwijsen, Tilburg www.zwijsen.nl www.taalinbeeld.nl Eerste
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Het onderwijs in het schrijven van teksten (stellen) Stelonderwijs; Basiskaart
KWALITEITSKAART Stelonderwijs; Basiskaart Het onderwijs in het schrijven van teksten (stellen) PO Belangrijk! Goed leren schrijven is belangrijk. Om in de maatschappij te kunnen functioneren, moeten leerlingen
Nadere informatieNaam leerlingen. Groep BBL 1 Nederlands. Verdiepend arrangement. Basisarrange ment. Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen.
Verdiepend Basisarrange ment Naam leerlingen Groep BBL 1 Nederlands Leertijd; 5 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 5 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten.
Nadere informatieSchrijven leerjaar 1-2 vmbo-b/k
Schrijven leerjaar 1-2 vmbo-b/k De leerlingen in de onderbouw van het vmbo hebben de doelen voor referentieniveau 1F vaak nog niet of nog maar net bereikt. In de onderbouw van het vmbo moet deze basis
Nadere informatieTaal zonder een lees- en taalmethode, kan dat eigenlijk wel?
Taal zonder een lees- en taalmethode, kan dat eigenlijk wel? Gerri Koster MA SEN De Activiteit, Alkmaar/ s-hertogenbosch Landelijk Centrum voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs g.koster@de-activiteit.nl
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Een vergelijking van de verschillende methodes voor schrijven binnen taalontwikkeling
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Een vergelijking van de verschillende methodes voor schrijven binnen taalontwikkeling WWW.CPS.NL Een vergelijking van de verschillende methodes voor schrijven
Nadere informatieAan het einde van leerjaar 2 moeten alle havo vwo leerlingen minimaal niveau 2f behaald hebben voor schrijfvaardigheid.
Schrijven leerjaar 1 en 2 havo/vwo Aan het einde van leerjaar 2 moeten alle havo vwo leerlingen minimaal niveau 2f behaald hebben voor schrijfvaardigheid. Leerdoelen De leerlingen schrijven allerlei soorten
Nadere informatieSAMEN WERKEN AAN EEN BETERE LEESVAARDIGHEID. Niki Moeken ITTA - Universiteit van Amsterdam
SAMEN WERKEN AAN EEN BETERE LEESVAARDIGHEID Niki Moeken ITTA - Universiteit van Amsterdam 1 De aardkorst heeft veel verschillende mineralen. Dit zijn vaak kristallen met prachtige kleuren en vormen. Het
Nadere informatieOntkavelen van taalonderwijs Presentatie titel
Ontkavelen van taalonderwijs Presentatie titel Amos van Gelderen Lectoraat Taalverwerving en Taalontwikkeling, Kenniscentrum Talentontwikkeling, Hogeschool Rotterdam Kohnstamm Instituut, Universiteit van
Nadere informatieWerken aan geletterdheid in het secundair onderwijs: een uitdaging voor iedereen!
Werken aan geletterdheid in het secundair onderwijs: een uitdaging voor iedereen! Eindtermen leesvaardigheid Leerlingen kunnen diverse tekstsoorten begrijpend lezen/ functioneel schrijven, en daarbij de
Nadere informatieNederlands ( 2F bb kb/gl/tl )
Einddoelen Nederlands Nederlands ( 2F bb kb/gl/tl ) vmbo bovenbouw = CE = Basis = SE = Varieert per bb/kb/gt-leerweg en varieert ook door de keuze voor papieren of digitaal examen. Zie Syllabus 2014. Leesvaardigheid
Nadere informatieZelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren. Emmy Vrieling
Zelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren Emmy Vrieling Overzicht presentatie Ø Waarom zelfgestuurd leren? Ø Wat is zelfgestuurd leren? Ø Instrumenten voor de praktijk Ø Aan de slag met modelleren
Nadere informatieMuiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.
Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is
Nadere informatieMethodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taalleesland PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Bekadidact, Baarn
Methodeanalyse Stelonderwijs; Taalleesland Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taalleesland PO / SO / SBO Uitgeverij en website Bekadidact, Baarn www.bekadidact.nl www.taalleesland.nl
Nadere informatieUitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal
Uitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal Tussendoelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair onderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndoel 10 Stichting
Nadere informatieWeet waar je staat. Inzicht in didactische ict-bekwaamheid. Maaike Heitink (Universiteit Twente) Alfons ten Brummelhuis (Kennisnet)
Weet waar je staat Inzicht in didactische ict-bekwaamheid Maaike Heitink (Universiteit Twente) Alfons ten Brummelhuis (Kennisnet) Weet waar je staat menselijke randvoorwaarden materiele randvoorwaarden
Nadere informatieDe integratie van taal- en vakonderwijs
Samenvatting Inleiding: achtergrond van het onderzoek en onderzoeksvragen Onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal is een belemmering bij de integratie in de samenleving en een belangrijke factor
Nadere informatieBetrokken lezers in het vmbo
Betrokken lezers in het vmbo Over leesmotivatie, leesweerstand, woordenschat en strategisch lezen Roel van Steensel Vrije Universiteit/Stichting Lezen Erasmus Universiteit JONGEREN LEZEN STEEDS MINDER
Nadere informatieBasisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen
Basis Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Deviant methode leer/werkboek VIA vooraf op weg naar 1F. De 8 thema s in het boek hebben terugkerende
Nadere informatieMethodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taalverhaal PO / SO / SBO. Uitgeverij en website ThiemeMeulenhoff Utrecht
Methodeanalyse Stelonderwijs; Taalverhaal Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taalverhaal PO / SO / SBO Uitgeverij en website ThiemeMeulenhoff Utrecht www.thiememeulenhoff.nl www.taalverhaal.nl
Nadere informatieReading and Writing Development of Low-achieving Adolescents. The Roles of Linguistic Knowledge, Fluency, and Metacognitive Knowledge M.J.W.
Reading and Writing Development of Low-achieving Adolescents. The Roles of Linguistic Knowledge, Fluency, and Metacognitive Knowledge M.J.W. Trapman 1 Reading and writing development of low-achieving adolescents
Nadere informatieID bijdrage: Logo talenwebsite: wel niet
ID bijdrage: 15501 Logo talenwebsite: wel niet Indien je uitgaat van gevoelig maken voor talen en op een positieve manier omgaan met een diversiteit aan talen als invulling van talensensibilisering kan
Nadere informatietwee initiatieven Academisch Nederlands
twee initiatieven Academisch Nederlands Boekpresentatie Breda, 28 maart 2012 Inleiding Twee verhalen Cursusontwikkeling Taalgericht vakonderwijs Academisch Nederlands? Link secundair hoger onderwijs? Draaiboek
Nadere informatiemijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren
mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren Doelen Aan het eind van deze masterclass: Ken je het belang en de plek van begrijpend lezen/luisteren binnen het onderwijs Ken je de belangrijkste
Nadere informatieIk wist niet dat ik zo goed kon schrijven
Ik wist niet dat ik zo goed kon schrijven Beestachtig goed leren schrijven in het basisonderwijs HSN 2014 Hiske Feenstra Renske Bouwer Monica Koster Aanleiding (1) Leerlingen presteren aan het einde van
Nadere informatieMet spelling aan de slag: Juf, hoe schrijf je hangbuikzwijn?
Met spelling aan de slag: Juf, hoe schrijf je hangbuikzwijn? Gerri Koster Knelpunten bij het spellingonderwijs Te weinig oefening Niet betekenisvol Motivatie Succeservaringen Reflectie Toepassing Actieve
Nadere informatieMethodeanalyse. Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taal in beeld PO / SO / SBO. Uitgeverij en website Zwijsen, Tilburg
Methodeanalyse Stelonderwijs; Taal in beeld Methodeanalyse van de leerlijn stellen in taalmethode: Taal in beeld PO / SO / SBO Uitgeverij en website Zwijsen, Tilburg www.zwijsen.nl www.taalinbeeld.nl Eerste
Nadere informatieD.1 Motiveren en inspireren van leerlingen
Didactisch bekwaam D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leerlingen krijgen ruimte voor eigen inbreng en creatieve invulling van de opdracht. De leraar zorgt ervoor dat leerlingen zich
Nadere informatieSchrijven leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t
Schrijven leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t De leerlingen in de onderbouw van het vmbo hebben de doelen voor referentieniveau 1F vaak nog niet of nog maar net bereikt. In de onderbouw van het vmbo moet deze basis
Nadere informatieSamenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht
Samenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar metacognitieve vaardigheden van leerlingen
Nadere informatieRAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL PATER VAN DER GELD
RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL PATER VAN DER GELD School : basisschool Pater van der Geld Plaats : Waalwijk BRIN-nummer : 13NB Onderzoeksnummer : 111245 Datum
Nadere informatiedocent-leerling* vaksectie school tevredenheid over de DTT
Modelbeschrijving Interventies DTT implementatie gericht op: docent-leerling* vaksectie school levert: bekendheid met de DTT * van toepassing op deze interventie 1 Naam interventie: tevredenheid over de
Nadere informatieMuiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak.
Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is gericht op het aanleren van deelvaardigheden die nodig zijn voor een strategische leesaanpak. Doelgroepen Strategisch Lezen Muiswerk Strategisch Lezen is
Nadere informatieNieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok
Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek Prof. dr. Perry den Brok Betrokkenen Connect College (opdrachtgever) Kennisnet (subsidie onderzoek) Technische Universiteit Eindhoven
Nadere informatieLeesvaardigheid bevorderen
Leesvaardigheid bevorderen Middagconferentie over taalbeleid voor het PraktijkOnderwijs Marco van de Ven (RU) Introductie Leesvaardigheid legt het fundament voor leren (O`Shaughnessy, et al., 2002) Leerlingen
Nadere informatieCHECKLIST VOOR KWALITATIEVE BEOORDELING VAN DE SCHRIJFTOETSEN VAN DE TASAN. tasan
CHECKLIST VOOR KWALITATIEVE BEOORDELING VAN DE SCHRIJFTOETSEN VAN DE TASAN Onderstaande kan je gebruiken om meer informatie te halen uit de schrijftoetsen van de TASAN. Zeker wanneer de scores op de schrijftoetsen
Nadere informatieFormatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands
Formatieve evaluatie en de DTT bij Nederlands Janneke Sleenhof & Larissa Rutten, St-Joriscollege Formatief evalueren: wat is dat? 1 Met dank aan VSO Mariëndael uit Arnhem Een cijfer om het leren te beoordelen...
Nadere informatieSterk in taal, sterk in studie
Sterk in taal, sterk in studie Drie vormen van feedback Wilma van der Westen Voorzitter Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs Regioconferenties SLO / 19, 21 en 29 november 2011 Even voorstellen:
Nadere informatieBegrijpend lezen van basisschool naar voortgezet onderwijs
Ronde 5 Hilde Hacquebord Rijksuniversiteit Groningen Contact: H.I.Hacquebord@rug.nl Begrijpend lezen van basisschool naar voortgezet onderwijs 1. Inleiding De onderwijsinspectie stelt in haar verslag van
Nadere informatieVoordoen (modelen, hardop denken)
Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet. Het voordoen (modelen) van het schrijven van
Nadere informatieHet flexibel inzetten van de taalmethode heeft te maken met de functie van taal.
Taal: vakspecifieke toelichting en tips Taalverwerving en -onderwijs verlopen als het ware in cirkels: het gaat vaak om dezelfde inhouden, maar de complexiteit en de mate van beheersing nemen toe. Anders
Nadere informatieSuccesvolle lezers zijn betrokken lezers
Succesvolle lezers zijn betrokken lezers Over leesmotivatie,woordenschat en leesstrategieën Roel van Steensel Vrije Universiteit/Stichting Lezen Erasmus Universiteit JONGEREN LEZEN STEEDS MINDER BOEKEN
Nadere informatieWat te doen met zwakke begrijpend lezers?
Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen
Nadere informatieEFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN
EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN HET DOEL VAN DEZE LEZING - Wat is formatief toetsen - De relatie tot bijvoorbeeld SRL en motivatie - Introduceren
Nadere informatieLezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces
Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces Mariët Förrer is Senior consultant CPS onderwijsontwikkeling en advies te Amersfoort. E-mail: m.förrer@cps.nl Dit artikel verkent, vanuit het perspectief van
Nadere informatieIN HET VMBO HET BELANG VAN INSTRUCTIE OP MAAT
IN HET VMBO HET BELANG VAN INSTRUCTIE OP MAAT Mariska Okkinga ACHTERGROND BELEX BELEX = BEgrijpend Lezen EXperiment Implementatiestudie naar het gebruik van Nieuwsbegrip in de onderbouw van vmbo bb/kb
Nadere informatieThoni Houtveen. Afscheidscollege 19 april 2018
Thoni Houtveen Afscheidscollege 19 april 2018 1. Doel en resultaten van het leesonderwijs 2. Wat als begrijpend lezen niet leidt tot begrip? 3. De óf-óf discussie 4. Kenmerken van een effectief leesprogramma
Nadere informatieJong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers
Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Programma Kennismaken Presentatie Jong geleerd Warming-up Pauze Praktische oefening Afsluiting Jong geleerd over het belang van actieve stimulering van ontluikende
Nadere informatiePTA Nederlands TL voor overstappers uit 3H Houtrust cohort 14-15-16
Examenprogramma PTA Nederlands TL voor overstappers uit 3H Houtrust cohort 14-15-16 NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands
Nadere informatieToelichting rapportages DTT schrijfvaardigheid Engels
Toelichting rapportages DTT schrijfvaardigheid Engels Versie januari 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Toelichting leerlingrapportage DTT Engels schrijfvaardigheid 2 2.1 De diagnose 2 2.2 De diagnose
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 13 oktober 2016 De rol van schrijven om te leren
Nationaal congres Taal en Lezen 13 oktober 2016 De rol van schrijven om te leren WWW.CPS.NL Contactgegevens Tseard Veenstra t.veenstra@cps.nl 06 55168626 Tseard Veenstra 1974 1977 2008 Taal, Groepen, Samen
Nadere informatieSchrijven en leren op de pabo en de basisschool. Zomerschool Lopon2 28 augustus 2014 Mieke Smits
Schrijven en leren op de pabo en de basisschool Zomerschool Lopon2 28 augustus 2014 Mieke Smits Onderwerpen Schrijven op de lerarenopleiding en de basisschool De kracht van schrijven voor het leren en
Nadere informatieZelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren. Emmy Vrieling
Zelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren Emmy Vrieling Overzicht presentatie Wat is zelfgestuurd leren? Aanleiding Doelen Zeven ontwerpprincipes Diagnostisch instrument Interventies op basis van
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 13602 25 juli 2011 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 29 juni 2011, nr. VO/309740, houdende
Nadere informatieSchoolondersteuningsprofiel 't Kruisrak - 30 oktober 2014
Contactgegevens school Naam 't Kruisrak Straat + huisnummer Vogelpad 3 Plaats Bunschoten Postcode 3752 KV Land Nederland Brinnummer 08EN Telefoon (033)298-4260 E-mailadres admin@kruisrak.nl 1B. Onderwijskundig
Nadere informatieStudiesucces met dyslexie mbo
Studiesucces met dyslexie mbo Karin Lukassen, APS Marga Kemper, Cinop Oktober 2012 Wat is dyslexie? Wat is dyslexie? Definitie en kenmerken Vaardigheidsniveau Criterium van de didactische resistentie Criterium
Nadere informatieInstructies voor de docent
Snelle start in het hbo Taal- en studievaardigheden Instructies voor de docent Jenny van der Ende Give a man a fish and you feed him for a day. Teach a man how to fish and you feed him for a lifetime.
Nadere informatieStudiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo. Juni 2012
Studiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo Bert de Vos Marga Kemper - b.devos@aps.nl - mkemper@cinop.nl Juni 2012 Vraag bij binnenkomst Wat zie je in de klas, waarbij je denkt: dit zou door dyslexie
Nadere informatieLUISTERVAARDIGHEID EN
LUISTERVAARDIGHEID EN SCHRIJFVAARDIGHEID IN DE ISK Goede zinnen schrijven vind ik best moeilijk. Lies Alons Bijeenkomst 8-15 november 2016 DOELEN VANDAAG 1. Je kijkt nog een keer naar luistervaardigheid
Nadere informatieEffectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren
Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren NWO Onderzoek van Hester de Boer, Anouk S. Donker-Bergstra, Danny D.N.M. Kostons (2012, GION) Samengevat door Irma van der Neut (IVA Onderwijs) Zelf gereguleerd
Nadere informatieSchets van het onderwijsprogramma Route 1, jaar praktijkschool vso
Schets van het onderwijsprogramma Route 1, 12 16 jaar praktijkschool vso De leerlingen in Route 1 Uitstroomprofiel praktijkonderwijs, vso bereiden zich voor op instroom in het praktijkonderwijs (en soms
Nadere informatieRecht op geletterd(heid)!
Recht op geletterd(heid)! Basisvaardigheden Taal in het voortgezet onderwijs in Nederland Jan Rijkers voorzitter Centrale Directie Het Hooghuis scholengroep voortgezet onderwijs, Oss, NL CTO, Met recht
Nadere informatieTaalbeleidsplan Geel kleuter en lager onderwijs. Deel 1
Taalbeleidsplan Geel kleuter en lager onderwijs. Deel 1 Doel 1: Het aantal kinderen met een voldoende taalvaardigheid (luisteren, spreken, schrijven en begrijpend lezen in functionele contexten) vermeerderen.
Nadere informatieSchets onderwijsprogramma en lessentabel Route 3, jaar havo/vwo
Schets onderwijsprogramma en lessentabel Route 3, 12-16 jaar havo/vwo De leerlingen in route 3 (12 16) uitstroomprofiel havo/vwo kunnen instromen in verschillende fasen van het reguliere onderwijs: in
Nadere informatieLezen voor Beroep en Studie. 1 e trainingsavond, 6 oktober 2014
Lezen voor Beroep en Studie 1 e trainingsavond, 6 oktober 2014 Welkom en kennismaking José Gary Gerrit Regina Pauline Edith Roos Belgin Doelen van de eerste trainingsdag - Deelnemers maken kennis met elkaar
Nadere informatieMbo, toets je taal! Taalvaardigheid Nederlands beoordelen in competentiegericht onderwijs
. Competentieleren Hajer, M. & T. Meestringa (2004). Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: Coutinho. Ministerie van OC&W (2004). Van A tot Z betrokken. Aanvalsplan Laaggeletterdheid 2006-2010 (http://taalinmbo.kennisnet.nl/bronnen/aanvalsplan).
Nadere informatieLessenserie Drones in het leger?
Docentenhandleiding bij Lessenserie Drones in het leger? Nederlands en maatschappijleer 4 havo Rianne Neering Download het leerlingmateriaal op: http://downloads.slo.nl/documenten/leerlingmateriaal%20lessenserie%20drones%20in%20het%20leger.pdf
Nadere informatieTULE inhouden & activiteiten Nederlands. Kerndoel 10. Toelichting en verantwoording
TULE - NEDERLANDS KERNDOEL 10 158 TULE inhouden & activiteiten Nederlands Kerndoel 10 De leerlingen leren bij de doelen onder mondeling taalonderwijs en schriftelijk taalonderwijs strategieën te herkennen,
Nadere informatieRekenconferentie
Rekenconferentie Waar zitten de rekenpuzzels bij het organiseren van rekenen op een MBO? (informatie vanuit de vier gehouden sessies met mbo-scholen) Willem Rosier WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier
Nadere informatieVragenlijst KrachtigeLeeromgevingen in het beroepsonderwijs
Vragenlijst KrachtigeLeeromgevingen in het beroepsonderwijs lgemeen Datum : Functie : Heeft u ook lesgevende taken? : Ja Nee Naam ROC : Locatie : Opleiding : Niveau : Crebo-nummer : Onderwijs kan op veel
Nadere informatieMethodeanalyse Talent
Methodeanalyse Talent Wij hebben gekozen voor de methode Talent. Voornamelijk omdat Tessa en Wouter er veel mee hebben gewerkt. Wouter en Tessa hebben wel hele verschillende ervaringen met de methode.
Nadere informatieKijken naar lezende leerlingen Het leesproces van vmbo ers gefilmd
Even voorstellen Kijken naar lezende leerlingen Het leesproces van vmbo ers gefilmd Mirjam de Bruijne (m.debruijne@cedgroep.nl) Studie: toegepaste taalwetenschap, Universiteit van Tilburg Informatie uit
Nadere informatieAanbevelingen voor de leerkracht
2012 Aanbevelingen voor de leerkracht Milou Visser Iselinge Hogeschool Goed rekenonderwijs begint bij de leerkracht! Een aantal didactische aandachtspunten die bij het werken aan een rekenverbetertraject
Nadere informatieBeoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs
kennisnet.nl Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs Op de volgende pagina s treft u het beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs. Het instrument is ingedeeld in acht
Nadere informatieHANDREIKING Advieswijzer voor plaatsing in het voortgezet onderwijs
HANDREIKING Advieswijzer voor plaatsing in het voortgezet onderwijs Inleiding Deze advieswijzer is opgesteld door de werkgroep POVO en kan door basisscholen gebruikt worden als hulpmiddel om het advies
Nadere informatieBewerkstelligen van zelfsturing
Bewerkstelligen van zelfsturing op het leerproces Praktijkgericht verkennend onderzoek door Kim Hazeu in het kader van de Master Leren en Innoveren bij Inholland Zelfsturing op leerproces aanleiding Onderwijsconcept:
Nadere informatieTaalconferentie Hoera! Lezen. In gesprek met de inspectie. Programma. Uw beeld. Marja de Boer
Taalconferentie Hoera! Lezen Kansen en uitdagingen voor begrijpend lezen In gesprek met de inspectie Marja de Boer Programma Hoe beoordeelt de inspectie kwaliteit onderwijs BL? Uw beeld Een aantal misvattingen
Nadere informatieRonde 6. Werken met taalcoaches in het mbo. 1. Inleiding. 2. Taalontwikkeling
. Competentieleren Ronde 6 Jolien Drent & Pia Niemeijer Drenthe College, Emmen Contact: j.drent@drenthecollege.nl p.niemeijer@drenthecollege.nl Werken met taalcoaches in het mbo 1. Inleiding Het Instituut
Nadere informatieRAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL DE SCHAKEL
RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET VIERJAARLIJKS BEZOEK OP BASISSCHOOL DE SCHAKEL School : Basisschool De Schakel Plaats : Nunspeet BRIN-nummer : 10CJ Onderzoeksnummer : 112472 Datum schoolbezoek :
Nadere informatieDOCENTONAFHANKELIJKE GEFOCUSTE REVISIE: BETER LEREN SCHRIJVEN ZONDER FEEDBACK VAN DE NT2-DOCENT
DOCENTONAFHANKELIJKE GEFOCUSTE REVISIE: BETER LEREN SCHRIJVEN ZONDER FEEDBACK VAN DE NT2-DOCENT Conferentie BVNT2 // 20 mei 2017 Camille Welie // c.j.m.welie@vu.nl DOCENTONAFHANKELIJKE GEFOCUSTE REVISIE
Nadere informatieWhitepaper Nieuw Nederlands 6 e editie onderbouw
Whitepaper Nieuw Nederlands 6 e editie onderbouw WHITEPAPER NIEUW NEDERLANDS 6 e editie onderbouw Nieuw Nederlands onderbouw 6 e editie staat als vanouds voor hoge kwaliteit en aandacht voor de individuele
Nadere informatie