Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 5 MAART 2015 C F/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. C F MAATSCHAPPIJ VOOR HET INTERCOMMUNAAL VERVOER TE BRUSSEL, Mr. Paul Wouters, advocaat bij het Hof van Cassatie, tegen M. S., Mr. Simone Nudelholc, advocaat bij het Hof van Cassatie. I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen het vonnis in hoger beroep van de rechtbank van eerste aanleg te Brussel van 14 december Advocaat-generaal Thierry Werquin heeft op 18 februari 2015 een schriftelijke conclusie neergelegd op de griffie. Afdelingsvoorzitter Christian Storck heeft verslag uitgebracht en advocaatgeneraal Thierry Werquin heeft geoncludeerd.

2 5 MAART 2015 C F/2 II. CASSATIEMIDDEL De eiseres voert volgend middel aan. Geschonden wettelijke bepalingen - de artikelen 9, 19, 1068 en 1138, 2, van het Gerechtelijk Wetboek; - algemeen rechtsbeginsel, beschikkingsbeginsel genaamd. Aangevochten beslissingen Het bestreden vonnis verklaart het hoofdberoep van de verweerster, haar nieuwe vorderingen, uitbreidingen van vorderingen, het incidenteel beroep en de nieuwe vorderingen van de eiseres ontvankelijk en gedeeltelijk gegrond, vernietigt het beroepen vonnis ten behoeve van de leesbaarheid van het [ ] dictum en veroordeelt de eiseres, in nieuwe beschikkingen, om aan [de verweerster] de volgende bedragen te betalen, in plaats van de bedragen die eventueel door de eerste rechter in die hoedanigheid waren toegekend (bedragen te vermeerderen met de interest, zoals het dictum van het bestreden vonnis preciseert): tijdelijke morele schade: 6.979,50 euro; tijdelijke materiële schade: euro; tijdelijke huishoudelijke schade: 2.684,62 euro; tijdelijk pretium doloris: 315 euro; blijvende morele schade: euro; blijvende materiële schade: ,01 euro; blijvende huishoudelijke schade: ,90 euro; blijvende esthetische schade: euro; genoegenschade: euro; diverse kosten: 3.377,50 euro; kosten van de zolen: 7.165,55 euro ; kosten van technische raadslieden: 950 euro, zijnde ,08 euro, vermeerderd met de interest en na aftrek van de voorlopige bedragen die de eiseres heeft betaald, en veroordeelt laatstgenoemde tot de kosten van de twee aanleggen. Grieven Krachtens het algemeen rechtsbeginsel, beschikkingsbeginsel genaamd, dat met name is vastgelegd in artikel 1138, 2, van het Gerechtelijk Wetboek, kan de rechter geen uitspraak doen over niet-gevorderde zaken.

3 5 MAART 2015 C F/3 De partijen kunnen, via hoger beroep of incidenteel hoger beroep, de mate waarin de zaak bij de appelrechter aanhangig is, beperken tot bepaalde beslissingen van het beroepen vonnis zodat dit vonnis, wat betreft de punten die niet aan de appelrechter zijn voorgelegd, een eindvonnis is dat bij die rechter niet aanhangig is. Het bestreden vonnis preciseert trouwens dat enkel de schadeposten waarover nog onenigheid bestaat of waarvoor de wijziging van het vonnis wordt gevorderd of die een nieuwe vordering vormen, hierna onderzocht zullen worden. Het bestreden vonnis geeft ook een overzicht van alle aan de verweerster in hoger beroep toegekende bedragen, namelijk: tijdelijke materiële schade: euro; blijvende materiële schade: ,01 euro; huishoudelijke schade: ,90 euro; genoegenschade: euro; kosten van de zolen: 7.165,55 euro; kosten van technische raadslieden: 950 euro. In dit geval werden bepaalde posten van verweersters schade in hoger beroep niet meer betwist. Zo vermeldt het dictum van het beroepen vonnis een post diverse kosten, die zelf bestaat uit vier verschillende posten: kleding (375 euro), administratieve kosten (125 euro), medische kosten (2.227,50 euro) en verplaatsingskosten (150 euro), terwijl die posten in hoger beroep niet meer betwist werden. Dat geldt ook voor het tijdelijk pretium doloris (375 euro), de tijdelijke morele schade (6.979, 50 euro) en de blijvende esthetische schade (8.300 euro). Hieruit volgt dat het bestreden vonnis, dat het vonnis in zijn geheel vernietigt ten behoeve van leesbaarheid van het dictum, zelfs wat betreft de schadeposten die in hoger beroep niet werden betwist en waarover de eerste rechter zijn rechtsmacht volledig had uitgeoefend, de mate waarin de zaak bij de rechter aanhangig is, overschrijdt (schending van de artikelen 9, 19 en 1068, eerste lid, van het Gerechtelijk Wetboek) en uitspraak doet over niet-gevorderde zaken (miskenning van het algemeen rechtsbeginsel, beschikkingsbeginsel genaamd, en schending van artikel 1138, 2, van het Gerechtelijk Wetboek), in zoverre bepaalde schadeposten van de verweerster niet meer betwist werden in hoger beroep, zodat het beroepen vonnis, wat betreft die posten, een eindbeslissing vormde die niet bij het rechtbank in hoger beroep aanhangig was.

4 5 MAART 2015 C F/4 III. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling De door de verweerster tegen het middel opgeworpen grond van nietontvankelijkheid: het middel heeft geen belang De verweerster voert aan dat het middel, gesteld dat het gegrond is, slechts kan leiden tot vernietiging van het bestreden vonnis in zoverre dat vonnis opnieuw uitspraak zou doen over schadeposten die voor de appelrechter niet werden betwist en dat de rechter op verwijzing, aangezien hij voor de vergoeding van die posten dezelfde bedragen als de eerste rechter heeft toegekend, zou vaststellen dat het hoger beroep geen betrekking heeft op die punten van het dictum van het beroepen vonnis en zou vaststaan dat de eiseres wat betreft die schadeposten definitief is veroordeeld om aan de verweerster de door de eerste rechter toegekende bedragen te betalen. Enerzijds verwijt het middel het bestreden vonnis niet enkel dat het opnieuw uitspraak doet over bepaalde posten van verweersters schade die niet voor de appelrechter werden betwist, maar ook dat het een vonnis vernietigt waartegen slechts een beperkt hoger beroep voor hem was ingesteld. Anderzijds worden de partijen, wanneer de vernietiging wordt uitgesproken en in de mate waarin zij wordt uitgesproken, voor de rechter op verwijzing teruggeplaatst in de toestand waarin zij zich bevonden voor de rechter wiens beslissing wordt vernietigd; binnen de grenzen van de verwijzing staat hen vrij het geschil opnieuw te bepleiten, nieuwe feiten aan het oordeel van de feitenrechter voor te leggen, nieuwe middelen aan te voeren of zelfs, indien zij dat nog op een ontvankelijke wijze kunnen doen, hoger beroep in te stellen tegen beschikkingen van het beroepen vonnis die zij tot dan toe niet hadden bekritiseerd. De grond van niet-ontvankelijkheid kan niet worden aangenomen. Gegrondheid van het middel Hoewel, luidens artikel 1068, eerste lid, Gerechtelijk Wetboek, hoger beroep tegen een eindvonnis of tegen een vonnis alvorens recht te doen het geschil zelf bij

5 5 MAART 2015 C F/5 de rechter in hoger beroep aanhangig maakt, kunnen de partijen door het hoger beroep of het incidenteel beroep de grenzen bepalen waarbinnen de appelrechter uitspraak moet doen over de betwisting die aan de eerste rechter is voorgelegd. Uit de stukken van de rechtspleging en uit het bestreden vonnis blijkt dat enkel de schadeposten waarover nog onenigheid best[ond] of waarvoor de wijziging van het vonnis [werd] gevorderd of die een nieuwe vordering vorm[d]en, nog in hoger beroep onderzocht dienden te worden. Het bestreden vonnis, dat het hoofdberoep van [de verweerster], haar nieuwe vorderingen, uitbreidingen van vorderingen, het incidenteel beroep en de nieuwe vorderingen van de [eiseres] ontvankelijk en gedeeltelijk gegrond verklaart en vervolgens het beroepen vonnis, ten behoeve van de leesbaarheid van het [ ] dictum, vernietigt, doet uitspraak over het gehele geschil in nieuwe beschikkingen en schendt aldus het voormelde artikel 1068, eerste lid. In zoverre is het middel gegrond. Dictum Het Hof, Vernietigt het bestreden vonnis in zoverre het in die mate het beroepen vonnis vernietigt en in nieuwe beschikkingen uitspraak doet over de tijdelijke morele schade, het tijdelijk pretium doloris, de blijvende esthetische schade en de diverse kosten, het totaalbedrag, in hoofdsom, van de aan de verweerster verschuldigde vergoeding vaststelt op tweehonderdzevenentwintigduizend negenhonderdnegenennegentig euro en acht cent, en uitspraak doet over de kosten. Beveelt dat van dit arrest melding zal worden gemaakt op de kant van het gedeeltelijk vernietigde vonnis. Houdt de kosten aan en laat de beslissing daaromtrent aan de feitenrechter over. Verwijst de aldus beperkte zaak naar de rechtbank van eerste aanleg Waals- Brabant, zitting houdende in hoger beroep. Aldus geoordeeld door het Hof van Cassatie, eerste kamer, te Brussel, door afdelingsvoorzitter Christian Storck, raadsheer Didier Batselé, afdelingsvoorzitter

6 5 MAART 2015 C F/6 Albert Fettweis, de raadsheren Michel Lemal en Sabine Geubel, en in openbare terechtzitting van 5 maart 2015 uitgesproken door afdelingsvoorzitter Christian Storck, in aanwezigheid van advocaat-generaal Thierry Werquin, met bijstand van griffier Patricia De Wadripont. Vertaling opgemaakt onder toezicht van afdelingsvoorzitter Eric Dirix en overgeschreven met assistentie van griffier Kristel Vanden Bossche. De griffier, De afdelingsvoorzitter,