Wijk en Psychiatrie

Transcriptie

1 Wijk en Psychiatrie onderzoeksrapportage Erica Brettschneider Simon Kranendonk Hinke Veenstra Karin van der Wiel 2007

2 COLOFON Het Kenniscentrum Sociale Innovatie van de Hogeschool Utrecht is een bundeling van een aantal lectoraten op het gebied van zorg en welzijn, sociaal beleid, maatschappelijke participatie, ondersteuning en dienstverlening, arbeid, recht en veiligheid. Het doel van het kenniscentrum is om kennis te ontwikkelen, te bundelen en over te dragen ten behoeve van onderwijs en praktijk. In het kader van het onderzoeksprogramma van het lectoraat Participatie, Zorg en Ondersteuning heeft in de periode van procesvolgend onderzoek plaatsgevonden naar het project en de methode Wijk en Psychiatrie te Amersfoort. Dit onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door De Open Ankh. Auteurs Erica Brettschneider Simon Kranendonk Hinke Veenstra Karin van der Wiel Lector Jean Pierre Wilken Onderzoekers Erica Brettschneider Studentonderzoekers Simon Kranendonk Hinke Veenstra Karin van der Wiel Jaar van uitgave 2007 Kenniscentrum Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht Postbus AJ Utrecht Heidelberglaan CS Utrecht Tel Wijk en Psychiatrie Inleiding

3 Inhoudsopgave. INLEIDING HET PROJECT WIJK EN PSYCHIATRIE ONDERZOEK NAAR DE EFFECTIVITEIT Het projectplan Onderzoeksplan BEANTWOORDING VAN DE DEELVRAGEN DEELVRAAG : VERVAARDIGING VAN DE BUURTSCAN DEELVRAAG 2: INTERVIEWS MET CLIËNTEN Inleiding Uitwerking interviews Analyse van de interviewuitkomsten Beantwoording van de deelvraag Conclusie Aanbevelingen DEELVRAAG 3 INTERVIEWS MET DE MEDEWERKERS VAN DE TREFHORST Inleiding Uitwerking interviews Analyse van de interviewuitkomsten Beantwoording van de deelvraag Conclusie DEELVRAAG 4: ENQUÊTES ONDER MEDEWERKERS VAN ANDERE INSTELLINGEN Inleiding Uitwerking van de enquêtes Analyse van de interviewuitkomsten Beantwoording van de deelvraag & conclusie Aanbevelingen DEELVRAAG 5 HET VOLGEN VAN DE WEP-CONSULENTE Inleiding De gestelde doelen De Werkwijzenkarakteristieken Rode draad door het werken CONCLUSIE AANBEVELINGEN BEANTWOORDING VAN DE HOOFDVRAAG DEFINITIE INTEGRATIE BEANTWOORDING HOOFDVRAAG AANBEVELINGEN VOOR HET WEP-PROJECT AANBEVELINGEN VOOR HET KENNISCENTRUM SOCIALE INNOVATIE Wijk en Psychiatrie Inleiding 2

4 BIJLAGE FUNCTIEBESCHRIJVING WEP-CONSULENTE BIJLAGE 2 ANALYSE-INSTRUMENT... 0 BIJLAGE 3 PLANNING (TIJDPAD) BIJLAGE 4 CONTACTGEGEVENS BIJLAGE 5 INTERVIEW CLIËNTEN BIJLAGE 6 INTERVIEW MEDEWERKERS WIJKCENTRUM DE TREFHORST... 4 BIJLAGE 7 INTERVIEW EXTERNE MEDEWERKERS BIJLAGE 8 OVERZICHT VAN DE GEBRUIKTE LITERATUUR Wijk en Psychiatrie Inleiding 3

5 . Inleiding Voor u ligt het onderzoeksrapport van het onderzoek naar de opstart en werkzaamheid van het project Wijk en Psychiatrie. In de periode september 2005 tot juni 2007 is onderzoek gedaan naar de werkwijze en effectiviteit van het project Wijk en Psychiatrie, waarvan hier verslag wordt gedaan. In dit rapport vindt u achtereenvolgens een uitleg van het project, een toelichting bij het onderzoek, zoals in het projectplan omschreven, de onderzoeksuitslagen per deelvraag, de conclusies die uit het onderzoek naar voren zijn gekomen en de aanbevelingen die door de onderzoekers aan het project zijn gedaan.. Het project Wijk en Psychiatrie Sinds augustus 2005 start in de wijk Schothorst in Amersfoort een nieuw en innovatief project. Dit project, Wijk en Psychiatrie, kortweg WeP, gaat in het wijkcentrum De Trefhorst van start en is geïnitieerd door Stichting Welzijn Amersfoort. De initiatiefnemers beogen de deelname van mensen met een psychiatrische achtergrond aan het maatschappelijke leven te bevorderen. Paragraaf. en.2 bevatten een omschrijving van dit project en van het bijbehorende onderzoek naar de werkzaamheid van dit project. Een breedgedragen hedendaagse visie op de hulpverlening is dat het goed is om (ex) psychiatrische cliënten te laten reïntegreren in de maatschappij. Waar in de 9 e eeuw de publieke opinie bestond dat het goed was om gekken op te sluiten buiten het oog van de mensen, ontstond halverwege de 20 e eeuw steeds meer de behoefte om (ex-) psychiatrische cliënten onderdeel te laten zijn van de maatschappij. Deze vermaatschappelijking wordt momenteel, in de 2 ste eeuw verder doorgevoerd. (Ex-) psychiatrische cliënten wonen steeds meer in de wijk, in eigen woningen, in doorsnee steden. Om mensen in de maatschappij te laten integreren blijkt echter meer nodig dan alleen het aanbieden van een woning in de stad. Uit onderzoek en door ervaringen van dienst- en hulpverleners blijkt steeds meer dat (ex-) psychiatrische cliënten vereenzamen. Tevens blijkt dat de buurt niet goed weet hoe de mensen op te vangen in hun gelederen. Vanuit Ravelijn, vrijwilligersorganisatie in Amersfoort, kwam het signaal dat veel van de (ex-) psychiatrische cliënten vereenzaamden en dat de integratie niet verliep zoals gewenst. Zij namen initiatief om een project op te zetten en verzamelden een initiatiefgroep om zich heen met de GGZ-instellingen RIAGG Amersfoort, Kwintes (voorheen Vindicta) en de Symforagroep en met de welzijnsinstelling Stichting Welzijn Amersfoort (SWA). Hieruit ontstond de werkgroep met de vijf partners die het project opstelden. Vanuit Stichting Welzijn Amersfoort werd een WeP-consulente en projectleider aangesteld. Zoals hierboven, is het WeP-project een project dat de maatschappelijke reïntegratie van de (ex-) psychiatrische cliënten tracht te bevorderen. Het project, dat in eerste instantie twee jaar zal duren, moet gezien worden als een pilot voor andere wijken en andere steden. Wijk en Psychiatrie Inleiding 4

6 Het project vindt plaats in de wijk Schothorst omdat hier relatief gezien veel (ex-) psychiatrische cliënten wonen. Midden in deze wijk staat het wijkcentrum De Trefhorst waar veel activiteiten worden georganiseerd. Doel van het WeP-project is om de (ex-) psychiatrische cliënten zoveel mogelijk deel te laten nemen aan de bestaande activiteiten van het wijkcentrum om op deze manier hen te laten integreren met de andere bewoners uit de wijk. Op die manier wordt het welzijnswerk en niet de GGZ van de stad ingezet om de integratie van de (ex-) psychiatrische cliënten te bevorderen. Dat het welzijnswerk in wordt gezet om de integratie van (ex-) psychiatrische cliënten te bevorderen is redelijk uniek in Nederland. Een voorbeeld van deze aanpak is het Project Koffie om de hoek. Dit project is een vorm van kwartiermaken, werken aan ruimte voor mensen met een psychiatrische achtergrond, en vindt sinds april 2003 plaats. Het project wil mensen met een psychiatrische achtergrond de mogelijkheid bieden naar het wijkcentrum te komen om daar een kopje koffie te drinken en zo onder de mensen te zijn. In eerste instantie zou er alleen koffie worden gedronken, later kwamen daar activiteiten bij als sjoelen, koken, kaarten, wandelen en bingo. Dit project Koffie om de hoek vindt plaats in twee wijkcentra in Huizen en Hilversum. De WeP-consulente, Anne Tuk, aangesteld door de SWA, heeft een aanstelling gedurende twee jaar. Haar taak bestaat uit het bereiken van de doelgroep en hen vertrouwd te maken met het bestaande aanbod aan activiteiten als middel tot integratie. Men kan haar zien als de spil in het gehele project. Zij creëert een netwerk aan doelgroepleden, faciliteert activiteiten die aangepast zijn op de doelgroep en schetst haar werkwijze en handelingen. Op die manier probeert zij voor in- en outsiders te schetsen hoe het project doorgang krijgt..2 Onderzoek naar de effectiviteit Zoals hierboven beschreven is het WeP-project een pilot. Dit betekent dat het WeP-project een eerste poging is om te trachten de reïntegratie van (ex-) psychiatrische cliënten binnen een wijk te bevorderen. Gezien de verregaande vermaatschappelijking van de zorg is de verwachting dat in de toekomst steeds vaker getracht zal worden dergelijke projecten door het land heen op te zetten. Daarom is het van groot belang dat er onderzocht wordt in hoeverre het WeP-project daadwerkelijk bijdraagt aan de integratie van (ex-) psychiatrische cliënten en welke elementen aan het project veranderd kunnen worden om de integratie te bevorderen en te vergroten. Vanuit het Kenniscentrum Sociale Innovatie van de Hogeschool Utrecht, voormalig Lectoraat Maatschappelijke Reïntegratie en Community Support, is er een projectleider aangesteld, Erica Brettschneider. Door de Open Ankh is er geld beschikbaar gesteld om een onderzoek en een programma-evaluatie te doen naar de effectiviteit van het WeP-project. Het onderzoek is een tweejarig onderzoek en wordt uitgevoerd door twee groepen vierdejaars studenten, iedere groep gedurende een jaar. zie Koffie om de hoek, Zorg en welzijn maken ruim baan voor mensen met een psychische handicap in t Gooi. Symfora groep Gooi en Vechtstreek, Hilversum, december 2004 Wijk en Psychiatrie Inleiding 5

7 Voor het eerste jaar zijn er vanuit de Hogeschool Utrecht vier studenten Social Work aangewezen om dit onderzoek uit te voeren. Deze studenten zijn uitgekozen op hun affiniteit met de doelgroep en het onderzoek. Zij zullen het eerste deel van het onderzoek uitvoeren, met als eindresultaat een tussenevaluatie van het project. Het tweede deel van het onderzoek zal door andere studenten worden uitgevoerd; hun namen zijn op moment van schrijven nog niet bekend. Zij zullen onderzoek doen ten behoeve van de eindevaluatie van het WeP-project..2. Het projectplan Onder deze paragraaf vindt u een gedeelte uit het projectplan. Achtereenvolgens volgt hieronder de projectomschrijving, probleemomschrijving, omschrijving van de opdrachtgever van het project en van de deelnemende instanties..2.. Projectomschrijving Wijk en Psychiatrie wil de toenemende eenzaamheid van mensen met een Psychiatrische achtergrond, die in de wijk Schothorst wonen, doorbreken dan wel tegengaan. Dit wil zij bewerkstelligen door de deelname van deze doelgroep aan activiteiten in de wijk en in het wijkcentrum te bevorderen. Dit vraagt om inzet van verschillende partijen: van de begeleidende instellingen van de doelgroep, van de medewerkers van het wijkcentrum, van de buurtbewoners die actief zijn in of vanuit het wijkcentrum en van de doelgroep zelf. Voor de uitvoering van het project is ervoor gekozen om een WeP-consulente aan te stellen. Deze consulente is verantwoordelijk voor de invoering van het project. Haar doel is om binnen de bestaande structuur de groep (ex-) psychiatrische cliënten mee te laten draaien met de activiteiten binnen het wijkcentrum De Trefhorst. Hierbij valt te denken aan creatieve clubs, sport & ontspanning, wandelclubs, maar tevens aan het meedraaien binnen het vrijwilligerswerk dat in grote mate binnen het wijkcentrum wordt gedaan. Op deze wijze wordt geprobeerd om hen onderdeel te maken van alle activiteiten in het wijkcentrum Probleemomschrijving Door de vermaatschappelijking van de zorg en door de eigen wens een volwaardig leven te kunnen leiden, worden steeds meer mensen die (langdurig) opgenomen zijn geweest in een psychiatrische instelling, gestimuleerd om buiten de instelling te gaan wonen. In een huis, een beschermende woonvorm, gewoon in een wijk tussen anderen. Veel van deze (ex-)psychiatrische cliënten gedragen zich anders dan men van de meeste buurtgenoten gewend is; er wordt hardop gepraat tegen denkbeeldige anderen, soms geschreeuwd. Anderen zijn schichtig en durven niemand aan te kijken. Er is bij een aantal vaak wat minder aandacht voor de inrichting van het huis en op gebied van kleding kan de norm soms wat anders zijn dan gemiddeld. Wijk en Psychiatrie Inleiding 6

8 Dit afwijkende gedrag is niet voortdurend zichtbaar; dat kan met perioden verschillen. De buurt weet er niet mee om te gaan; buurtbewoners mijden deze groep of bellen de politie. Onbekendheid met, in dit geval psychiatrische problematiek, roept angst op. Gevolgen van deze ontwikkelingen kunnen zijn: Mensen met een psychiatrische achtergrond doen weinig nieuwe contacten op; vereenzamen, verzorgen zichzelf daardoor minder goed, worden steeds inactiever en daardoor zieker. Sommigen vervuilen, anderen worden thuis- of dakloos. Het levert negatieve beeldvorming omtrent deze mensen op waardoor er nog meer mijdend gedrag bij anderen wordt veroorzaakt. Hierdoor is het niet onvoorstelbaar dat er meer heropnames in de psychiatrie zullen zijn. Derhalve wordt er veel gezocht naar manieren om deze heropnames te voorkomen. Door het gehele land worden er projecten gezocht om de vereenzaming tegen te gaan en de integratie van (ex-) psychiatrische cliënten te bevorderen. Zo ook het WeP-project. Veel voorzieningen in een wijk, zoals sportclubs, verenigingen en wijkcentra zijn voor deze mensen beperkt toegankelijk. De huidige hulp en ondersteuning binnen deze voorzieningen zijn onvoldoende om de sociale positie zodanig te verbeteren dat er sprake is van participatie door (ex-) psychiatrische cliënten: de aansluiting bij anderen blijft veelal moeilijk en/of achterwege. In veel grote steden vindt men deze problematiek van de geringe participatie in het dagelijks leven terug. Zo zijn hiervan ook de tekenen zichtbaar in de stad Amersfoort. Vanuit Stimulans (Vriendendienst Salus) en de GGZ worden mensen vaak thuis in ernstig vervuilde toestand aangetroffen. Sommigen onder hen durven soms niet meer de straat op. In sommige gevallen gebruiken ze veel alcohol of worden steeds opnieuw opgenomen. Dit zijn dan alleen de mensen met wie Stimulans contacten heeft, vermoedelijk zijn er velen meer. De kansen voor de doelgroep om een zelfstandig en redelijk bestaan op te bouwen kan veel groter. Grootste noemer hierin is aandacht. Met wat aandacht (vooral ook van buurtgenoten) en wat ondersteuning zullen de kansen op een redelijk bestaan thuis voor deze mensen vele malen groter worden. Daarom hebben een aantal GGZ-instellingen besloten om gezamenlijk te werken aan verhoging van de mogelijkheid tot participatie in de verschillende, wijkgebonden activiteiten en contacten voor deze doelgroep. Voor de pilot-uitvoering van dit project is gekozen voor de Amersfoortse wijk Schothorst. Uit een recente telling van de GGZ-instellingen onder hun cliënten met een psychiatrische achtergrond is gebleken dat zij aantoonbaar meer in deze wijk wonen dan in de andere wijken van Amersfoort Omschrijving van de opdrachtgever Het WeP-project is tot stand gekomen omdat de verschillende samenwerkende partijen de handen ineen hebben geslagen. De uiteindelijke opdrachtgever voor het project is Stichting Welzijn Amersfoort. Wijk en Psychiatrie Inleiding 7

9 De uitvoering van het project Wijk en Psychiatrie wordt mogelijk gemaakt door subsidies van de Gemeente Amersfoort, de Provincie Utrecht, het Zorgkantoor Utrecht en het Oranje Fonds Deelnemende instellingen Op 4 november 2005 is er in Amersfoort een convenant ondertekend waarin de deelnemende partijen zich hebben gecommitteerd aan het WeP-project en aan elkaar. Deze deelnemende instellingen worden hieronder in het kort beschreven. Deze deelnemende instanties zijn de instanties in Amersfoort die directe betrokkenheid bij de doelgroep van het WeP-project hebben. Symforagroep De Symfora groep is op januari 2000 ontstaan uit een fusie van de Stichting Psychiatrisch Centrum Zon & Schild en de Stichting RIAGG Gooi en Vechtstreek. Tegelijkertijd droeg de RIAGG Flevoland het in Almere gevestigde deel van haar organisatie over aan de Symfora groep. De Symfora groep is een organisatie in de sector geestelijke gezondheidszorg, werkend in de regio s Almere, Gooi en Vechtstreek, Oostelijk Utrecht en een deel van de Veluwe Vallei. De Symfora groep wil in deze regio s alle gewenste vormen van geestelijke gezondheids-zorg bieden, in goede samenwerking met alle partners. De Symfora groep beoogt zorg te bieden die is gebaseerd op de vraag van de klant, waarbij naast de direct betrokken cliënt, familie en relaties, óók verwijzers, verzekeraars en vertegenwoordigende organisaties als klant worden beschouwd. De Symfora groep maakt deel uit van het werkverband De Open Ankh. De Symfora groep tracht haar activiteiten uit te voeren door middel van het oprichten en het in stand houden van intra- semi- en extramurale voorzieningen, gericht op preventieve zorg, behandeling, verpleging, verzorging, begeleiding, en huisvesting voor de cliënten. Kwintes, voorheen Vindicta Kwintes RIBW is een organisatie in de geestelijke gezondheidszorg met ruim 350 goed opgeleide en ervaren medewerkers. RIBW staat voor Regionale Instelling voor Beschermende Woonvormen. Zij helpt mensen met chronische psychiatrische en psychosociale problemen bij het vinden van een weg in de samenleving. Het doel van de organisatie is dat deze doelgroep met de steun van Kwintes naar tevredenheid een eigen leven kan leiden. Kwintes richt zich op de regio s, provincie Utrecht en op een deel van Zuid-Holland. Kwintes ondersteunt en begeleidt cliënten op het gebied van wonen, dagbesteding, werk, sociale contacten, persoonlijke verzorging, geestelijke en lichamelijke gezondheid en financiën. 2 Zie bijlage voor volledige overzicht van de financiering. Wijk en Psychiatrie Inleiding 8

10 Het bovene behoort in een van de onderstaande vormen van zorgaanbod die Kwintes aanbiedt: begeleiding wonen dagbesteding zorgbemiddeling logeerweekenden RIAGG Amersfoort Het RIAGG biedt hulp bij geestelijke of emotionele problemen, die de huisarts of maatschappelijk werker niet kunnen verhelpen. De behandeling bestaat voornamelijk uit gesprekken. RIAGG Amersfoort werkt vanuit de overtuiging dat haar klanten recht hebben op de best mogelijke zorgmethode die op elk moment, gegeven hun problematiek en individuele vraag, voorhanden is. De organisatie staat in het midden en ten dienste van de samenleving. Om aan deze maatschappelijke taak uitvoering te geven wil de organisatie zo transparant en toegankelijk mogelijk zijn voor alle belanghebbenden, zodat ieder vanuit zijn eigen belang invloed kan uitoefenen op de zorgverlening. Om de betrokkenheid van belanghebbenden bij de zorgverlening te garanderen worden de cliënten, de verwijzers en de belangrijke partners in de regio zoveel mogelijk bij de ontwikkeling van de zorgactiviteiten betrokken. Deze betrokkenheid wil men bereiken door zo veel mogelijk het actief communiceren met cliënten en verwijzers en het aangaan van duurzame samenwerking met verschillende zorg- en maatschappelijke organisaties te bevorderen en te houden. De organisatie heeft 5 zorgafdelingen: Kinderen en Jeugd Psychiatrie Psychotherapeutische zorg Ouderenzorg Preventie Stichting Welzijn Amersfoort (SWA) Stichting Welzijn Amersfoort is een stedelijk sociaal ondernemende instelling. Dit houdt in dat men de bewoners helpt bij het oplossen van de problemen in de stad. Men is ook bezig met het aantrekkelijk maken van de stad. Om te komen tot deze activiteiten werkt de stichting samen met andere partijen in de stad en omgeving. De stichting verzorgt in Amersfoort een breed scala aan welzijnsactiviteiten in verschillende wijken van de stad. Wijk en Psychiatrie Inleiding 9

11 Ruim 200 medewerkers en een veelvoud aan vrijwilligers en vakkrachten zijn werkzaam in de productgroepen Kinderopvang, Welzijn en Middelen. Vanuit haar maatschappelijke opdracht en met hart voor de stad en haar bewoners, stelt de stichting mensen in staat hun eigen welzijn vorm en inhoud te geven en bevordert zij de ontwikkeling en participatie van de bewoners van de stad. De stichting heeft de volgende projecten lopen verspreid over verschillende wijken: Piep zei de muis Buurtbemiddeling Buitenkasten Samen Buurten Wijk en Psychiatrie Meridiaantunnel Raadhoven Stichting Ravelijn Stichting Ravelijn is hét punt in Amersfoort voor vraag en aanbod van vrijwilligerswerk. De stichting werkt ook aan de professionalisering en aan het creëren van een positief imago van het vrijwilligerswerk. Vrijwilligers, hulpvragers, mantelzorgers, vrijwilligersorganisaties, scholen en bedrijven kunnen bij de stichting terecht voor informatie, advies, ondersteuning, bemiddeling, begeleiding, beleidsvorming, deskundigheidsbevordering, projectvorming en men kan er ook terecht met ideeën en initiatieven. Stichting Ravelijn wil de maatschappelijke deelname en betrokkenheid van de mensen en partijen in Amersfoort en omgeving stimuleren rondom de centrale thema s vrijwilligerswerk, mantelzorg en maatschappelijk ondernemen. Onder de Stichting valt ook Salus (vrijwillige inzet thuis & ondersteuning mantelzorg), Matchpoint (betrokken ondernemen) en VBA (vrijwilligersbemiddeling & advisering)..2.2 Onderzoeksplan.2.2. Inleiding In dit hoofdstuk vindt u de opzet zoals vastgesteld voor het onderzoek. Eerst zal de doelstelling van het onderzoek uitgezet worden. Uit de doelstelling vloeit de vraagstelling. Om te beslissen welke manier van onderzoeken het meest effectief is, is eerst literatuurstudie gedaan naar de verschillende manieren van onderzoek. Vanuit die studie is gekozen om voor de verschillende deelvragen verschillende wijzen van onderzoeken te hanteren. In dit komende hoofdstuk kunt u hiervoor de onderbouwing vinden. Tenslotte wordt in dit hoofdstuk tevens ingegaan op de werkwijze gedurende dit onderzoek. Wijk en Psychiatrie Inleiding 0

12 Doelstelling De doelstelling van dit onderzoek naar de effectiviteit van het WeP-project is: Het in kaart brengen van de belemmerende en bevorderende factoren van het WeP project ten behoeve van de integratie van (ex-)psychiatrische cliënten in de wijk Amersfoort- Schothorst. Om deze doelstelling te behalen zijn er ter ondersteuning vijf subdoelen gevormd. Deze subdoelen zullen ook als deelvragen fungeren tijdens het onderzoek. De subdoelen en de relevantie van de subdoelen zullen hieronder beschreven worden. De subdoelen zijn een belangrijke ondersteuning, omdat deze uiteindelijk zullen leiden tot de conclusie en tot de aanbevelingen die worden gedaan aan het einde van dit onderzoek. Subdoelen: Er is zicht op de socio-demografische kenmerken van de wijk Schothorst; 2.a Er is zicht op de behoeften van de (ex-) psychiatrische cliënten t.a.v. het project Wijk en Psychiatrie; 2.b Er is zicht op de beleving van de (ex-) psychiatrische cliënten t.a.v. het project Wijk en Psychiatrie; 3.a Er is in kaart gebracht hoe de medewerkers het WeP-project ervaren; 3.b Er is in kaart gebracht in welke mate de medewerkers zich toegerust voelen om mee te draaien in het WeP-project; 4.a Er is in kaart gebracht welke instellingen deelnemen aan het WeP-project en wat voor rol zij hier in hebben; 4.b Er is in kaart gebracht hoe de medewerkers van deelnemende instellingen het WePproject hebben ervaren; 5 Er is zicht op de werkwijze van de WeP-consulente Vraagstelling De hoofdvraag in dit onderzoek is: In hoeverre draagt het WeP-project bij aan de maatschappelijke integratie van (ex) psychiatrische cliënten in de wijk Amersfoort Schothorst? Deelvragen:. Hoe ziet de geschiedenis, demografische, geografische en sociale structuur van de wijk Schothorst eruit? 2. Hoe ervaart de cliënt het WeP-project en in welke mate draagt dit project bij aan de integratie van deze cliënten in de wijk Schothorst? 3. Hoe ervaren de medewerkers, die betrokken zijn bij de uitvoering van het WeP-project, de werkwijze van de WeP-consulente, het WeP-project en de deelname van de cliënten aan WeP-activiteiten? 4. Welke instellingen zijn betrokken bij het WeP-project en hoe ervaren de werknemers van deze instellingen het WeP-project? 5. Hoe ziet de werkwijze van de WeP- consulente eruit? Wijk en Psychiatrie Inleiding

13 Na de realisatiefase van het onderzoek zullen de resultaten verwerkt worden. Uiteindelijk zullen de resultaten van de vier subvragen bij elkaar worden gelegd, zodat er antwoord gegeven kan worden op de hoofdvraag van het onderzoek. Het analyse-instrument dat daarbij gebruikt zal worden zijn de doelen die de begeleidingsgroep gesteld heeft aan het WeP-project met daarbij de werkwijzenkarakteristieken die voor dit project zijn geformuleerd. In de uiteindelijke aanbevelingen zullen de resultaten afgezet worden aan deze doelen. Zo zullen alle betrokken partijen inzicht krijgen in de mate van effectiviteit van het WeP-project. Deze doelen en werkwijzenkarakteristieken kunt u vinden in bijlage Werkwijze Van oktober 2005 tot juli 2007 is onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de pilot Wijk en Psychiatrie Type onderzoek Dit onderzoek had zowel een kwalitatief als een kwantitatief karakter. Er is onderscheid tussen het eerste subdoel en de andere vier subdoelen. Subdoel één: Het eerste subdoel, zicht krijgen op de socio-demografische kenmerken van de wijk Schothorst, heeft een meer kwantitatief karakter. In de buurtscan die vervaardigd zal worden om zicht te krijgen op de socio-demografische kenmerken van Schothorst, zullen de resultaten in percentages uitgedrukt worden. Het betreft hier een grote steekproef, waarin gezocht wordt naar wat de gemiddelden zijn. Om deze redenen spreken we over een kwantitatief karakter. 3 Subdoel twee tot en met vijf: Het WeP-project zal in de praktijk getoetst worden. Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten zullen er aanbevelingen worden gedaan: we spreken daarom over een praktijkgericht onderzoek 4. Het betreft hier een kwalitatief onderzoek omdat de beleving van de verschillende betrokken partijen in kaart gebracht zal worden. Daarnaast hebben de onderwerpen van het onderzoek betrekking op processen en interacties in een bestaande situatie en instelling. Tenslotte is de verwachting dat een gedeelte van de respondenten moeite heeft met het verwoorden van hun opvattingen. 5 Omdat hier sprake is van een kwalitatief onderzoek zal er gebruik gemaakt worden van kwalitatieve gegevens. Deze kwalitatieve gegevens zullen bestaan uit: logboekgegevens, notulen, enquêtes en open interviews Het ontwerpen van een onderzoek, Piet Verschuren en Hans Doorewaard, uitgeverij LEMMA BV, Utrecht-995, derde druk 2003, pag 36 5 Kwalitatief onderzoek, Ilja Maso, uitgeverij Boom, Amsterdam, 987, derde druk 994, pag. Wijk en Psychiatrie Inleiding 2

14 Het verzamelen van de gegevens: Het verzamelen van de gegevens zal op gestructureerde wijze gebeuren. Het is duidelijk welke informatie er gezocht wordt. Daarom zullen er gerichte vragen worden gesteld en zal er gericht geobserveerd worden. Verder wordt er gebruik gemaakt van een indirecte manier van meten, daar er op die manier meer mogelijkheden zijn om vast te stellen wat er gemeten dient te worden Werkwijze per subdoel Om de kwaliteit en effectiviteit van het programma te evalueren, zullen de hieronder opgestelde subdoelen en deelvragen onderzocht worden. Subdoel : Er is zicht op de socio-demografische kenmerken van de wijk Schothorst; Het WeP-project is een uniek project in Nederland. Er is behoefte aan methoden om (ex)psychiatrische cliënten te laten integreren in de maatschappij, zoals blijkt uit paragraaf Ook blijkt uit stukken in de media dat er al langere tijd wordt gezocht naar een rol van wijkcentra in het integratieproces van (ex-) psychiatrische cliënten in de maatschappij. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de notitie van GroenLinks Statenfractie Groningen die in december 2000 stelt dat het goed is als er in dorps- en buurthuizen loketten komen voor vragen en laagdrempelige hulp- en dienstverlening ten behoeve van de ouderen en integrerende (ex-) psychiatrische cliënten. Op deze wijze kan het buurt- en dorpshuis weer een centrale plaats innemen in het maatschappelijke leven. 7 In de toekomst, zo is de verwachting, zal de vermaatschappelijking van de zorg verder doorgaan. Ook in de politiek wordt hierover al langere tijd gesproken. De inzet van deze discussie kunnen we onder anderen vinden in 999, als minister Borst van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een notitie inbrengt over de integratie van (ex-) psychiatrische cliënten. De minister legt in deze nota de verantwoordelijkheid bij de lokale overheden neer. 8 Dit brengt met zich mee dat er door het land heen meer gekeken wordt naar manieren om de integratie van (ex-) psychiatrische cliënten te bevorderen. Voorbeelden hiervan zijn al te vinden, als voorbeeld noemen wij het project Koffie om de hoek in t Gooi. 9 Daarom is het goed om niet alleen naar de belemmerende en bevorderende factoren van het WeP-project in de wijk Schothorst te kijken, maar ook naar de wijk zelf. Om de wijk Schothorst in kaart te brengen zullen we zo uitgebreid mogelijk kijken naar de wijk. Daarom zullen we niet alleen naar de geografische aspecten kijken, maar tevens naar de demografische, historische en sociale aspecten. 6 reader Afstudeerproject SPH-MWD, versie Trudy Dankers en Monique Groeneweg, blz 38 en pagina zie Koffie om de hoek, Zorg en welzijn maken ruim baan voor mensen met een psychische handicap in t Gooi. Symfora groep Gooi en Vechtstreek, Hilversum, december 2004 Wijk en Psychiatrie Inleiding 3

15 Een goede manier is, om dit in een buurtscan te verwerken. Een buurtscan is een uitgebreide manier om een wijk in kaart te brengen, waarin zowel de feitelijke gegevens worden verwerkt als ook de beleving van de bewoners en de sociale structuren. Omdat het hier een onderzoek betreft naar de reïntegratie van (ex-) psychiatrische cliënten zullen we de buurtscan hierop ook aanpassen. In deze buurtscan zal vooral worden gekeken naar aspecten in de buurt die voor deze doelgroep van belang zijn. Daaruit vloeit voort dat we veel aandacht zullen geven aan de sociale kaart van de wijk. Wanneer de buurtscan een duidelijk beeld geeft van de sociale structuur, geschiedenis, demografische en geografische aspecten zal de buurtscan zijn doel bereikt hebben. Het doel is om een duidelijk beeld te geven van de wijk waarin het WeP-project geïmplementeerd werd. Het WeP-project is uniek in die zin dat er sprake is van kwartiermaken (Kal, 200) in de wijk. Wanneer men een onderzoek doet naar het kwartiermaken, is het tegelijk nuttig om te kijken in welke wijk dit kwartiermaken is gebeurd. Het project Wijk en Psychiatrie is een pilot-project dat wordt uitgevoerd in de wijk Amersfoort Schothorst en zal wellicht in de toekomst geïmplementeerd worden in andere wijken. Subdoel 2: In de huidige samenleving is men het er over eens dat mensen met een zorg- of hulpbehoefte een zo normaal mogelijk leven moeten kunnen opbouwen, zo veel mogelijk worden voorzien van de noodzakelijke zorg en ondersteuning in de eigen woonomgeving. Daarbij is niet het zorgaanbod het uitgangspunt, maar de cliënt met zijn of haar hulpvraag. 0 Dit gegeven wordt duidelijk ondersteund vanuit de politiek en vanuit verschillende zorginstellingen. Het gehele WeP-project richt zich op de cliënten, het is daarom van groot belang dat zij ook betrokken worden bij het project. Zonder deze cliënten is er geen project en zonder dit project is er ook geen aanbod van activiteiten die aangepast zijn aan de hulpverlening en aan de doelgroep. De betrokkenheid van de cliënt zal zich dus niet alleen moeten richten op het meedoen met de activiteiten, maar die betrokkenheid kan ook gestimuleerd worden door de cliënten de opdracht te geven om zelf iets te organiseren of te helpen bij de organisatie. Cliënten dienen het gevoel hebben dat zij daadwerkelijk deelnemen aan het project. Aan de hand van de interviewvragen zal er zicht worden verkregen op de volgende elementen: De beleving van de cliënten met betrekking tot het WeP-project. De stimulerende en de belemmerende factoren waar de cliënten tegen aanliepen. De wensen en behoeften van de cliënten met betrekking tot het WeP-project. Er wordt gebruik gemaakt van een halfgestandaardiseerd interview. Hierbij zijn voor de aanvang van het gesprek onderwerpen op papier gezet die besproken gaan worden. De gesprekspartner kan in zijn eigen woorden zijn antwoorden formuleren, maar kan niet het gespreksonderwerp bepalen. 0 PRIMO, Tussen GGZ en Welzijnswerk ; Een verkenning van reïntegratiemogelijkheden voor (ex) GGZ-cliënten in de lokale samenleving. Wijk en Psychiatrie Inleiding 4

16 De uitkomsten van de interviews zullen worden gebruikt om te meten in hoeverre de doelen worden gehaald die door de begeleidingsgroep voor aanvang van het project zijn gesteld, en om te meten in hoeverre er volgens de doelen en de werkwijzenkarakteristieken (bijlage 2) wordt gewerkt. Op basis van de uitkomsten van de interviews worden er aanbevelingen gedaan om aanpassingen en veranderingen in het verdere traject van het WeP-project te realiseren. Subdoel 2.a : Er is zicht op de behoeften van de (ex-) psychiatrische cliënten t.a.v. het project Wijk en Psychiatrie. Het is belangrijk om zicht te hebben op de behoeften van de cliënten, omdat men dan het WePproject en de bijbehorende activiteiten aan kan passen aan de behoeften van de cliënten. Indien uit het onderzoek naar voren komt dat er een bepaalde behoefte is die vele cliënten met elkaar delen dan kan dit veel tijd en geld besparen bij het vervolg van het project. Subdoel 2.b : Er is zicht op de beleving van de (ex-) psychiatrische cliënten t.a.v. het project Wijk en Psychiatrie. Ook de beleving van de cliënten speelt een grote rol bij het opzetten en aanbieden van verschillende activiteiten. Er moet rekening worden gehouden met verschillende en meerdere belevingswerelden. Dit kan men alleen doen door deze beleving zo goed mogelijk in kaart te brengen. Indien de beleving in kaart wordt gebracht is het ook mogelijk om te achterhalen hoe de mensen uit de doelgroep het WeP-project en de bijbehorende activiteiten ervaren. Op deze manier zal er een meting worden gedaan van de tevredenheid van deze cliënten t.a.v. het WePproject. In het werkplan van het WeP-project wordt beschreven dat er vanuit een aantal werkwijzen-karakteristieken gewerkt dient te worden, waaronder participatie, Push & Pull en empowerment. In de interviews met de deelnemers aan het WeP-project zal ook gemeten worden in hoeverre er volgens die werkwijzenkarakteristieken wordt gewerkt. Subdoel 3: Binnen elke organisatie spelen de medewerkers een belangrijke rol in het uitvoeren van de activiteiten waar de organisatie voor staat. In de uitvoering van de activiteiten, die aangeboden en geïnitieerd worden door de WePconsulente, nemen de werknemers van het wijkcentrum Trefhorst een grote rol in. Van deze medewerkers wordt gevraagd om de cliënten op het WeP-project te wijzen en hen zich welkom te laten voelen in het wijkcentrum. Zij zullen veelvuldig in contact komen met de doelgroep. Tevens worden de cliënten gestimuleerd om vrijwilligerswerk te doen binnen De Trefhorst. Ook hierin zullen zij aangespoord dienen te worden door de medewerkers van het wijkcentrum. Daarnaast is het van belang om de belevingen en ervaringen van de medewerkers te evalueren aan de hand van interviews. De uitkomsten van de interviews zullen worden afgezet tegen de doelen worden die door de begeleidingsgroep voor aanvang van het project zijn gesteld en tegen de werkwijzenkarakteristieken (bijlage 2). De uitkomsten van de interviews kunnen dienen als aanbevelingen voor het vervolgtraject van het WeP-project. Wijk en Psychiatrie Inleiding 5

17 Door gebruik te maken van een halfgestandaardiseerd interview, wordt het volgende in kaart gebracht: De ervaringen van de medewerkers bij de implementatie van het WeP-project in het wijkcentrum Trefhorst. De stimulerende en de belemmerende factoren die de medewerkers zijn tegengekomen bij de implementatie van het WeP-project. De kwaliteit van de begeleiding en de ondersteuning bij het uitvoeren van het programma. De aanbevelingen van de medewerkers met betrekking tot programma. Subdoel 3.a : Er is in kaart gebracht hoe de medewerkers van het wijkcentrum De Trefhorst het WeP-project ervaren. Het WeP-project is een nieuw en uniek project voor alle medewerkers van het wijkcentrum De Trefhorst. Om bij de middenevaluatie aanbevelingen te doen voor het overige deel van het traject zullen de ervaringen van de medewerkers in kaart worden gebracht. Ook voor een eventuele nieuwe implementatie van het project in andere wijken is het van belang om de ervaringen van de medewerkers van het wijkcentrum in kaart te hebben gebracht. Het in kaart brengen van de ervaringen is niet alleen belangrijk voor de voortgang van het project, maar ook voor de medewerkers zelf. Zij kunnen zich uiten over het project en hun feedback geven ten behoeve van het project. Ook hierin geldt dat de betrokkenheid van de medewerkers bij het WeP-project van groot belang is. Door het afnemen van interviews zullen de medewerkers zich betrokken en gehoord voelen. Wanneer hun feedback meegenomen wordt in het vervolgtraject zal dit de betrokkenheid van de medewerkers bij het WeP-project bevorderen. Aan de hand van de onderzoeksresultaten van dit deeldoel kunnen er aanbevelingen worden gedaan over de huidige activiteiten en de huidige werkwijze die gehanteerd worden binnen het WeP-project en een eventuele aanpassing hiervan. Subdoel 3.b: Er is in kaart gebracht in welke mate de medewerkers zich toegerust voelen om mee te draaien in het WeP-project. Bij de start is er een WeP-consulente aangenomen die zich bezighoudt met de opzet, uitvoering, implementatie en bestendiging van het WeP-project. Zij zal in samenwerking met de medewerkers van De Trefhorst de activiteiten opzetten, uitvoeren en begeleiden. Voor de functie van de WeP-consulente is een omschrijving opgesteld. De medewerkers van De Trefhorst echter zijn niet geworven voor dit project. Zij zijn sinds langere tijd werkzaam in het wijkcentrum, welke gericht is op alle inwoners van de wijk Schothorst. Met de invoering van het WeP-project is er echter op een geheel nieuwe doelgroep gefocust, te weten (ex-) psychiatrische cliënten. Het is belangrijk om na te gaan in hoeverre de medewerkers zich toegerust voelen met kwaliteiten, competentie en deskundigheid om mee te draaien in het WeP-project. Naar Wijk en Psychiatrie Inleiding 6

18 aanleiding van de onderzoeksresultaten kunnen er hierover aanbevelingen worden gedaan tijdens de tussenevaluatie. Er zal daarom achterhaald worden of iedereen in dit project zich toegerust voelt om mee te draaien in het programma òf dat er bepaalde kwaliteiten, deskundigheid of toerusting nodig is die men nu mist om met deze doelgroep te werken. Subdoel 4: Bij de implementatie van het WeP-project zijn niet alleen de medewerkers van het wijkcentrum betrokken, maar ook werknemers van de deelnemende instellingen en van het buurtnetwerk. Het WeP- project is tot stand gekomen in samenspraak tussen RIAGG Amersfoort, De Symforagroep, Kwintes, stichting Ravelijn en Stichting Welzijn Amersfoort (SWA). Bij de uitvoering van het WeP- project wordt er door deze partijen nauw samengewerkt. Daarnaast wordt er ook nauw samengewerkt met het buurtnetwerk. De werknemers van deze partijen zijn betrokken bij de doelgroep van het WeP-project. Vaak valt deze doelgroep onder de begeleiding van deze instellingen en daarom is een goede samenwerking en afstemming van groot belang. Op welke manier deze partijen betrokken zijn bij de samenwerking van het WeP- project zal door middel van een enquêteonderzoek in kaart worden gebracht. Naast de samenwerking is het ook belangrijk om de ervaringen van de medewerkers in kaart te brengen. Deze ervaringen zijn van belang voor het vervolg van het project. Ook deze ervaringen worden door middel van een enquête in kaart gebracht. Subdoel 4.a: Er is in kaart gebracht welke instellingen deelnemen aan het WeP-project en wat voor rol zij hier in hebben. Bij het WeP-project zijn RIAGG Amersfoort, De Symforagroep, Kwintes, Stichting Ravelijn en Stichting Welzijn Amersfoort (SWA) betrokken. Daarnaast wordt er ook nauw samengewerkt met enkele partijen die tevens zijn vertegenwoordigd in het buurtnetwerk. Deze partijen nemen deel aan het WeP- project en zijn tevens verantwoordelijk voor een het uitvoeren van een aantal taken. Om in kaart te brengen wat hun rol is in het WeP-project, is het belangrijk om te kijken naar de aanpak en uitvoering van hulpverlening die men aanbiedt aan de doelgroep van het WeP-project. Dit willen we achterhalen middels een enquête. De uitkomsten van de interviews zullen worden afgezet tegen de doelen die door de begeleidingsgroep voor aanvang van het project zijn gesteld en tegen de werkwijzenkarakteristieken (bijlage 2). Subdoel 4.b: Er is in kaart gebracht hoe de medewerkers van deelnemende instellingen het WeP- project hebben ervaren. Het in kaart brengen van de ervaringen van de medewerkers is van groot belang voor het voortzetten van een goede samenwerking en voor het vervolg traject. Door de ervaringen van de medewerkers in kaart te brengen, kan er een beeld geschetst worden hoe deze partijen in de toekomst de samenwerking positief kunnen voortzetten en of verbeteren. Wijk en Psychiatrie Inleiding 7

19 Door het afnemen van de enquêtes zullen er punten naar voren komen waar men tegenaan is gelopen en waar men erg tevreden over was. Deze punten zijn van belang bij het opstarten van het vervolgtraject. Er wordt dan direct rekening gehouden met de rol van de deelnemende instellingen en hoe deze rol een plaats zal krijgen in het vervolg van het WeP-project. Subdoel 5: Er is zicht op de werkwijze van de WeP-consulente. Het WeP-project is een pilotproject. In dit project kan men de WeP-consulente als de spil beschouwen. Zij is aangesteld voor de uitvoering van het project, daarom is het van belang dat haar manier van werken tijdens de uitvoering van het project in kaart wordt gebracht. Zo wordt er inzicht verkregen in de wijze waarop de implementatie van het project in de wijk Schothorst is verlopen. Wanneer de wijze van implementatie gedurende de pilot duidelijk in kaart is gebracht, kan de implementatie in andere wijken goed verlopen. Om de werkwijze van de WeP-consulente in kaart te brengen, zal gezocht worden naar de rode draad in haar werkwijze. Ook dit onderdeel van het onderzoek zal uitgevoerd worden, met als analyse-instrument de gestelde doelen van de begeleidingsgroep aan het project en de werkwijzenkarakteristieken. De rode draad zal worden gezocht door haar logboeken door te nemen en daarin te kijken op welke manier de WeP-consulente tot haar besluiten is gekomen. Hoe is zij te werk gegaan? Waarom zijn de keuzes gemaakt zoals ze gemaakt zijn? Is het door de consulente gestelde doel behaald? Zijn de doelen zoals vastgesteld door de begeleidingsgroep behaald? In hoeverre wordt er volgens de werkwijzenkarakteristieken gewerkt? Daarnaast zal het programma van het WeP-project in buurtcentrum De Trefhorst gevolgd worden. Tenslotte zullen er twee open interviews gehouden worden met de consulente om duidelijk te krijgen hoe zij haar werk uitvoert en hoe de functie van WeP-consulente wordt ervaren. Deze interviews vinden begin maart en begin juni plaats. Door de totale uitkomsten hiervan in kaart te brengen zal een duidelijk beeld ontstaan van de rode draad die haar manier van werken doorkruist. Hierdoor wordt in kaart gebracht in hoeverre en op welke manier de consulente door haar werkzaamheden de integratie van de (ex-) psychiatrische cliënten in de wijk Schothorst heeft bevorderd Gewenste situatie Het WeP-project is zoals hierboven al vermeld is een pilot-project. Het is een tweejarig project dat een vervolg krijgt indien het een geslaagd project wordt. Om te kunnen achterhalen of het project een geslaagd initiatief is, is er vanuit het Kenniscentrum Sociale Innovatie van de Hogeschool Utrecht een tweejarig onderzoek ingesteld waarin onderzocht wordt of het WePproject de integratie van de (ex-) psychiatrische cliënten wonende in de wijk Schothorst bevorderd. Het onderzoek is een programma-evaluatie. Onderzocht wordt of het programma de integratie bevordert, hoe het programma geïmplementeerd is en wat de rol van alle betrokken partijen is. Omdat het project door een speciaal aangestelde WeP-consulente uitgevoerd wordt, is het van belang om te kijken hoe deze consulente te werk gaat. Wijk en Psychiatrie Inleiding 8

20 De werkwijze van de WeP-consulente zal in kaart gebracht worden, om van hieruit een eventuele nieuwe implementatie van een soortgelijk project op een andere plek te bespoedigen. Vanuit dit onderzoek zullen er aanbevelingen gedaan worden ten behoeve van het vervolgtraject. De belemmerende en bevorderende factoren van het WeP project ten behoeve van de integratie van (ex-)psychiatrische cliënten in de wijk Amersfoort- Schothorst zullen in kaart gebracht worden. Zoals eerder beschreven is dit onderzoeksplan het plan voor het eerste van het twee jaar durende onderzoek. In het tweede jaar van dit onderzoek zal vervolgens de programma-evaluatie worden voortgezet. Het eindproduct en de bijbehorende kwaliteitseisen zullen in overleg met Het Kenniscentrum Sociale Innovatie van de Hogeschool Utrecht, de begeleidende docente en de verschillende WeP-medewerkers nader bepaald worden. De resultaten van het onderzoek zullen in juni 2006 worden gepresenteerd aan de begeleidingsgroep van het project. De resultaten en uitkomsten van het onderzoek zullen ook gecommuniceerd worden naar de betrokken partijen. Wijk en Psychiatrie Inleiding 9

21 2. Beantwoording van de deelvragen Onder dit hoofdstuk vindt u de beantwoording van de hoofd- en deelvragen. Uiteindelijk dient de hoofdvraag beantwoord te worden, derhalve wordt deze hier nogmaals. In hoeverre draagt het WeP-project bij aan de maatschappelijke integratie van (ex) psychiatrische cliënten in de wijk Amersfoort Schothorst? Hieronder vindt u eerst een uitwerking van de deelvragen van het onderzoek. Er is gekozen voor een aanpak waarin de deelvragen één voor één uitgewerkt worden, de conclusies per deelvraag worden getrokken en de aanbevelingen per deelvraag worden gedaan. In de laatste paragraaf vindt u dat ten slotte de conclusie op de hoofdvraag en de aanbevelingen die worden gedaan voor het project Wijk en Psychiatrie. 2. Deelvraag : Vervaardiging van de buurtscan Hoe ziet de geschiedenis, demografische, geografische en sociale structuur van de wijk Schothorst eruit? Ten behoeve van het onderzoek naar de effectiviteit van het WeP-project, is ervoor gekozen om tevens een buurtscan te vervaardigen. In deze buurtscan wordt antwoord gegeven op deelvraag van het onderzoek en wordt de geschiedenis van de wijk en de demografische, geografische en sociale structuur van de wijk Schothorst beschreven. De buurtscan is apart verkijgbaar. 2.2 Deelvraag 2: Interviews met cliënten Hoe ervaart de cliënt het WeP-project en in welke mate draagt dit project bij aan de integratie van deze cliënten in de wijk Schothorst? 2.2. Inleiding Het WeP-project richt zich op de integratie van (ex-) psychiatrische cliënten. Het is daarom van groot belang dat zij ook betrokken worden bij het project. Zonder deze deelnemers is er geen project en zonder dit project is er ook geen aanbod van activiteiten die aangepast zijn aan de doelgroep. Derhalve zijn 9 van de 20 deelnemers aan het WeP-project geïnterviewd. De uitwerking van deze interviews vindt u in de volgende paragraaf. De uitkomsten van de interviews worden geanalyseerd aan de hand van het analyse-instrument om vervolgens de deelvraag te kunnen beantwoorden. Uit deze beantwoording van de deelvraag komen aanbevelingen voor het vervolgtraject van het WeP-project naar voren Uitwerking interviews Voor het onderzoek naar WeP zijn 9 deelnemers met een psychiatrische achtergrond geïnterviewd. Zij nemen deel aan de activiteiten van het WeP-project in het wijkcentrum De Trefhorst, te Schothorst. Hieronder volgen de uitkomsten van de interviews. 20

22 Bekendheid WeP-project. Kent u het WeP-project? Ja Nee 9 0.A Neemt u wel eens deel aan activiteiten binnen het wijkcentrum? Ja Nee 9 0.B Zo ja, aan welke activiteiten neemt u dan deel? Activiteiten: Aantal keren Creatieve club 4 Wandelen 5 Bewegen & Ontspannen 4 Spelmiddag Koffiekamer 0 Spreekuur 0 Studiedag 2 Engelse les Anders; Vrouwendag 2. Waarvan kent u het WeP-project? Ik ken het WeP-project via: Aantal keren De WeP consulent Ik heb over het WeP gelezen in de krant 2 Het DagActiviteitenCentrum De Boeier Ik heb een folder in de bus gehad 3 Mijn woonbegeleidster vertelde me erover De ondersteunster van de cliëntenraad van Kwintes vertelde me erover Ik ben komen kijken bij Trefhorst 2 Bij Stimulans hebben ze mij erover verteld Een wijkbewoonster die een wandelgroep op maandag heeft opgericht, vertelde me erover 2

23 Deelname aan activiteiten 3. Hebt u deelgenomen aan de activiteiten van dit project? Ja Nee Door wie bent u geïnformeerd over de activiteiten? Informatie activiteiten: Aantal keren U hebt erover gelezen in de krant. 2 U bent gebeld door iemand van het wijkcentrum. 0 U hebt een folder gekregen 3 Uw woonbegeleider Uw vrienden hebben u erover verteld. 0 U hebt een uitnodiging ontvangen. 0 De consulent heeft me erover geïnformeerd 2 Via een ondersteunster van Kwintes Een wijkbewoonster die een wandelgroep op maandag heeft opgericht 4.A Wat was voor u doorslaggevend om toch deel te nemen aan de activiteiten? Het volgende heeft de doorslag geven: Aantal keren Ik wilde meer sociale contacten 2 Ik wilde deelnemen aan activiteiten die niet verplicht waren om aan mee te doen Dat er een project is voor mensen met een psychiatrische achtergrond Dat men door middel van activiteiten mensen met een psychiatrische achtergrond willen betrekken bij de maatschappij De WeP-activiteiten zijn mijn redding geweest toen ik erg depressief was Ik vond de aangeboden activiteiten gewoon leuk Ik voelde me op mijn gemak en voelde mij thuis in de groep. De medewerkers van het buurthuis waren en zijn nog steeds zeer vriendelijk biedt Het WeP-project biedt een stukje veiligheid Ik kan zelfstandig aan de slag 22