Met hulp: Signaalwoorden en verbanden in de tekst begrijpen

Transcriptie

1 Let op: je maakt Opdracht 1 Met hulp óf Opdracht 1 Zonder hulp Met hulp: Signaalwoorden en verbanden in de tekst begrijpen 1. Lees de uitleg. Een tekst staat vol met verbanden, zoals een tegenstelling, reden, oorzaak, gevolg, voorwaarde, opsomming enzovoort. Je kunt een verband herkennen aan een signaalwoord. Als je een signaalwoord tegenkomt, weet je dat er een verband is tussen de zin met het signaalwoord en een andere zin of zinsdeel, of een stukje van de tekst. Om voor jezelf duidelijk te maken tussen welke zinnen een verband bestaat, kan het handig zijn om pijlen te zetten. Bijvoorbeeld: Stropers doodden de dieren om hun hoorn. Want de hoorn is een gewild ingrediënt voor medicijnen. Het signaalwoord is want. Het verband is een reden. De reden waarom stropers de neushoorn doodden was: de hoorn is een gewild ingrediënt voor medicijnen. Let tijdens het lezen van een tekst altijd goed op de signaalwoorden. Die helpen je om de verbanden te begrijpen. En hierdoor kun je de vragen over de tekst beter beantwoorden. 2. Lees de tekst actief. Kom je een signaalwoord tegen? Trek een pijl tussen de zinnen of delen van de zin waartussen het signaalwoord een verband aangeeft. 3. Beantwoord de vragen over signaalwoorden en verbanden. 1. a. Wat was de reden dat Sudan in Kenia aan het fokprogramma deelnam? (r )? _ b. Door welk signaalwoord weet je dat? _ 2. a. In regel kom je een signaalwoord voor een tegenstelling tegen. Welk signaalwoord is dat? CED-Groep Pagina 1 van 6

2 b. Met welke zin in het stukje ervoor is er een tegenstelling? 3. a. Lees regel Waarom is het onnodig dat stropers de neushoorns doden? b. Aan welk signaalwoord heb je gezien dat het hier om een reden ging? 4. a. Hoe komt het dat de zuidelijke witte neushoorn niet uitgestorven is (regel 31-34)? b. Er staat geen signaalwoord voor een reden in dit stukje. Waaraan heb je gezien dat dit de reden is? 5. a. In het stukje Grazen staat een opsomming van twee dingen waarvoor het goed is dat grazende neushoorns zorgen dat stukken natuur niet overwoekeren met begroeiing. Welke twee dingen zijn dat? _ _ b. Welk signaalwoord voor een opsomming ben je in dit stukje tegengekomen? 6. a. Welk voorbeeld wordt er in het stukje Grazen gegeven van een middel waarmee neushoorns tegenwoordig tegen stropers worden beschermd? b. Welk signaalwoord laat zien dat het een voorbeeld is? CED-Groep Pagina 2 van 6

3 Zonder hulp: Zinnen maken met verbanden 1. Lees de tekst actief. 2. Bedenk met elkaar vijf zinnen die aansluiten bij de tekst. De zinnen moeten gaan over de begrippen hieronder. Gebruik in elke zin een of meer passende signaalwoorden die het verband tussen de begrippen duidelijk maken. Probeer steeds andere signaalwoorden te gebruiken. a. met uitsterven bedreigd + fokprogramma b. fokprogramma + geen nieuwe kalfjes c. stropers + hoorn d. noordelijke witte neushoorn bijna uitgestorven zuidelijke witte neushoorns e. andere diersoorten aantrekken + bosbranden minder makkelijk verspreid 3. Vergelijk jullie zinnen met die van een ander groepje. Sluiten de zinnen aan bij de inhoud van de tekst? Verbeter de zinnen als dat nodig is. CED-Groep Pagina 3 van 6

4 Een wwwwh-schema maken Door een wwwwh-schema in te vullen krijg je overzicht over de belangrijkste informatie in de tekst. Bespreek samen de antwoorden op de vragen in het schema en vul het schema in. Vraag Welke neushoorn is overleden? Antwoord Waarom is hij zo bekend geworden? Hoe kwam het dat er geen nieuwe kalfjes werden geboren? Wat is de belangrijkste oorzaak van de afname van het aantal noordelijke witte neushoorns? Wanneer werden de meeste neushoorns gedood? Waarom is het niet nodig om een neushoorn te doden om zijn hoorn af te zagen? In welke werelddelen komt de neushoorn voor? Waarom vindt de bioloog het vooral erg dat de noordelijke witte neushoorn uitsterft? Hoe worden neushoorns tegenwoordig beschermd tegen stropers? CED-Groep Pagina 4 van 6

5 Vragen beantwoorden over de tekst 1. In regel 5-6 staat: De neushoorn is overleden aan ouderdomsverschijnselen. a. Wat zijn ouderdomsverschijnselen? b. Geef een voorbeeld van ouderdomsverschijnselen bij mensen. 2. In regel staat: Toch wordt geprobeerd om na de dood van Sudan de noordelijke witte neushoorn te laten voortbestaan. Kun je afleiden uit de tekst hoe dit zou kunnen? 3. In regel 20 staat: Sudan was een symbool geworden voor de wreedheden van de mens jegens de natuur. Wat betekent jegens? A. middenin B. eroverheen C. tegenover D. tussenin 4. In regel 21 staat: Maar hun aantal nam drastisch af. Wat betekent drastisch? A. gemeen en met slechte bedoelingen B. krachtig en met grote gevolgen C. voorzichtig en met kalme woorden D. vriendelijk en met rustige bewegingen 5. In regel 30 staat een uitdrukking: Het drukt je met de neus op de feiten. Wat betekent de uitdrukking: iemand met de neus op de feiten drukken? A. iemand laten zien hoe het vroeger was B. iemand laten zien hoe iets werkelijk in elkaar zit C. iemand laten zien wat hij of zij allemaal gedaan heeft D. iemand laten zien wat hij of zij moet gaan doen 6. Hoe kunnen drones ingezet worden tegen stropers, denk je? Leg uit hoe dat volgens jou gebeurt. 7. Wat heb je geleerd uit deze tekst wat je nog niet wist? CED-Groep Pagina 5 van 6

6 Een naamdicht voor de noordelijke witte neushoorn (extra) Maak een naamdicht over de neushoorn, of doe dit met zijn Latijnse naam: rhinoceros. Gebruik de inhoud van de tekst om de woorden te bedenken die met de (noordelijke witte) neushoorn te maken hebben. Bedenk bij elke letter een woord of zinnetje. N _ E _ U _ S _ H _ O _ O _ R _ N _ R_ H_ I_ N_ O_ C_ E_ R_ O_ S_ CED-Groep Pagina 6 van 6