WIJKAANPAK MAASTRICHT Uitvoeringsprogramma UITVOERINGSPROGRAMMA

Transcriptie

1 WIJKAANPAK MAASTRICHT 1 WIJKAANPAK MAASTRICHT UITVOERINGSPROGRAMMA

2 2 Wijkaanpak Maastricht Versie 25 juni 2013 INHOUDSOPGAVE 0. Inleiding 3 1. Participatie en burgerregie 8 2. Onderwijs en opvoeding Werk en wijkeconomie Veiligheid Gezondheid Beheer woonomgeving en wooncomplexen Ontwikkeling woonmilieus 20 Bijlagen 1. Overzichtskaart speelveld wijkaanpak Overzichtskaart woonmilieus Overzicht projecten wijkaanpak Kaart Limmel / Nazareth Kaart Wittevrouwenveld / Wyckerpoort Kaart Heugemerveld Kaart Heer / Scharn Kaart Malberg Kaart Caberg / Malpertuis Kaart Mariaberg 46

3 WIJKAANPAK MAASTRICHT 3 0. INLEIDING Wijkaanpak: van 1.0 naar 4.0 Maastricht werkt vanaf halverwege jaren negentig aan de verbetering van naoorlogse wijken. De start ligt in Heugemerveld als reactie op de herontwikkeling van Céramique. Tijdens deze eerste fase (1.0) draait het nog vooral om stenen. Ook Boschpoort en het centrum van Caberg gaan vanaf de jaren negentig op die manier in de revisie. In 2000 spreken de Maastrichtse corporaties Servatius, Woonpunt en Maasvallei met de gemeente af om tien aandachtsbuurten (waar onder Heugemerveld, Boschpoort en Caberg) in tien jaar tijd te verbeteren. Het is de start van een constructieve en langdurige samenwerking. In deze Wijkaanpak 2.0 wordt gewerkt volgens de principes van het Grote Stedenbeleid (fysiek, sociaal, economisch). Er komen integrale buurtontwikkelingsplannen. Malberg, Caberg-Malpertuis en Wittevrouwenveldcentrum worden op die manier vernieuwd. In 2007 (Wijkaanpak 3.0) komen twee ontwikkelingen samen. Een hartewens van de stad (ondertunneling A2) gaat in vervulling. Dat zet het sein op groen voor de planmatige vernieuwing van Limmel, Nazareth, Wittevrouwenveld en Wyckerpoort. Tegelijkertijd maakt minister Ella Vogelaar bekend dat in Nederland de prioriteit uit gaat naar 40 wijken. De vier Maastrichtse buurten vormen samen de Vogelaarwijk Noord-oost. In 3.0 staat sociaal voorop; onderwijs, werk, participatie, veiligheid, gezondheid en wonen zijn de leidende thema s op landelijk, stedelijk en wijkniveau. Ook in Pottenberg en Mariaberg krijgt de sociale versterking prioriteit. 2.0 en 3.0 blijken broedplaatsen van vernieuwing. Uit de buurtontwikkeling Malberg en Caberg-Malpertuis ontstaat de (nu stedelijke) persoonsgerichte aanpak van multiprobleemhuishoudens, de buurtaanpak Caberg-Malpertuis is vanaf de start een voorbeeld voor actieve bewonersparticipatie, er volgen bewonersinitiatieven in Pottenberg, Mariaberg en Noordoost. In oost en west ontstaan kleinschalige ontmoetingsplaatsen (buurtbröks) en laagdrempelige wijkservicepunten. Veilige buurtenteams en wijkverpleegkundigen in Noordoost stimuleren de zelfwerkzaamheid van burgers. Bewoners van Limmel en Nazareth bereiken met hun actieve inzet dat basisvoorzieningen (school, winkels) voor hun wijk worden behouden. Maastricht kiest ervoor om deze gebieds- en themagerichte manier van werken versterkt en verbeterd voort te zetten. Dat lukt als betrokken burgers en professionals van organisaties samenwerken en hun krachten bundelen. Tegelijkertijd is duidelijk dat de komende jaren bij alle partijen sprake is van (sterk) teruglopende financiële middelen. Naast participant en stimulator in een (verder te ontwikkelen) rol waarbij de gemeente geregisseerd wordt, heeft de gemeentelijke rol elementen van kaderstelling en regie. Daarbij wil de gemeente anders gaan werken: meer gericht op mogelijkheden van burgers en minder afgestemd op bureaucratische systemen. Op de lange duur is dat effectiever én goedkoper. Het is de rode draad van het nieuwe programma Wijkaanpak 4.0 als logisch vervolg op de eerdere wijkontwikkeling. Vitale en aantrekkelijke wijken Het programma Wijkaanpak 4.0 richt zich op het versterken en ontwikkelen van vitale en aantrekkelijke wijken in de periode 2013 t/m Aan de hand van een nog te ontwikkelen thermometer (die de maatschappelijke zelforganisatie en zelfsturing meet van burgers (vitaliteit) en de in- en uitstroom van categorieën bewoners (aantrekkelijkheid)) zal worden gevolgd in hoeverre de gestelde doelen worden gehaald. Het speelveld bestaat uit twee aaneengesloten complete (woon)gebieden in Maastricht Oost en West (zie bijlage 1 en 2). Daar ligt de focus voor de gewenste sociale, economische en fysieke veranderingen in de komende acht jaar. A-, B- en C-buurten Voor de 18 buurten in het wijkaanpak-gebied (8 in oost en 10 in west) geldt dat daar de gewenste ruimtelijke en sociaaleconomische verandering het meeste nodig is (A-buurten) en/of dat door grootschalige (infrastructurele) aanpassingen de tijd of omstandigheid de meeste kansen biedt voor vernieuwing (alle 18 buurten i.r.t. de ondertunneling A2 in oost en i.r.t. de opwaardering infrastructuur Noord en winkelcentrum Brusselse Poort in west). Het leidt tot twee logisch aaneengesloten gebieden van gevarieerde sociale kleur waar zwakke buurten kunnen aanhaken bij sterke.

4 4 A-buurten zijn buurten die extra aandacht nodig (blijven) hebben om zich tot 2020 tot basisniveau te ontwikkelen (Caberg, Malpertuis, Mariaberg, Pottenberg, Limmel, Nazareth, Wittevrouwenveld, Wyckerpoort). B-buurten zijn buurten waarin de afgelopen jaren veel is geïnvesteerd en die daardoor in 2013 een basisniveau hebben bereikt (Malberg, Heugemerveld). C-buurten zijn buurten die zonder grote extra investeringen in 2013 reeds over een bepaalde basiskwaliteit beschikken (Brusselse Poort, Oud Caberg, Hazendans, Daalhof, Belfort, Scharn, Heer en De Heeg). In de wijkaanpak hebben de A-buurten prioriteit. De exclusief voor de A- en B-buurten opgestelde ontwikkelingsplannen blijven inhoudelijk maatgevend voor de daar plaatsvindende veranderingen. Voor de C-buurten worden geen ontwikkelingsplannen opgesteld. Marathon langs zeven lijnen Het bereiken en behouden van vitale en aantrekkelijke wijken is een gezamenlijk proces van lange adem. Het programma wijkaanpak is daarmee een marathon en geen sprintje. Het koerst op positieve ontwikkelingen langs zeven onderling samenhangende lijnen: 1. Participatie en burgerregie 2. Onderwijs en opvoeding 3. Werk en wijkeconomie 4. Veiligheid 5. Gezondheid 6. Beheer woonomgeving en wooncomplexen 7. Ontwikkeling woonmilieus Voor elk van deze lijnen is er een (streef)beeld met 2020 als stip op de horizon. Niet als blauwdruk maar als richting, die de variatie en veelkleurigheid van buurten gebruikt als kracht om samen (burgers en professionals) invulling te geven aan vitale en aantrekkelijke wijken. Daarbij gaat het om de reguliere aanpak, om tijdelijke projecten, en vooral om de wisselwerking daartussen als motor van vernieuwing. Voor programmalijnen 1 t/m 6 zijn er enkele vaste rubrieken die richting geven aan deze ontwikkeling en waaronder de verschillende projecten en activiteiten zijn geplaatst: Regulier opgepakt door organisaties Gebiedsgerichte aanpak Samenwerken in netwerken (één gezin één plan) Methodiekontwikkeling: oplossingsgericht Projectmatig voortgezet Projectmatig beëindigd Nieuwe projecten Voor programmalijn 7 is de wijk/buurt de vaste rubriek waaronder de projecten en activiteiten zijn geplaatst. Voor de A- en B-buurten ligt hierbij een directe koppeling met de vastgestelde ontwikkelingsplannen (zie bijlagen 1 en 4 t/m 10). Het werken aan vitale en aantrekkelijke wijken in 2013 tot en met 2020 gebeurt op een flexibele manier met voortschrijdende uitvoeringsprogramma s voor twee of drie jaar. Dit eerste uitvoeringsprogramma richt zich op de periode 2013 tot en met Naast het (deels aangepast en gestroomlijnd) voortzetten van projecten langs de zeven onderling samenhangende lijnen, is er een agenda met gewenste innovaties voor het regulier beleid die bijdragen aan vitale en aantrekkelijke wijken (zoals invoering van oplossingsgerichte werkmethoden). De reguliere inzet van middelen en de dagelijkse aanpak hebben van de eerdere wijkaanpak geleerd en geprofiteerd van innovaties die binnen de integrale aanpak zijn opgebloeid. We zullen het bij de uitvoering de komende jaren voornamelijk moeten hebben van de structurele aanpak op de verschillende beleidsterreinen en de reguliere inzet. Binnen het sociale domein lopen de lessen van de wijkaanpak gelijk op met de doorontwikkeling van de Wmo, de decentralisaties van nieuwe taken op het gebied van jeugd, begeleiding en werk en de innovaties rond Welzijn nieuwe stijl. Als gevolg hiervan worden in de komende jaren de opdrachten aan de organisaties meer in samenhang gebracht en de inzet meer en meer afgestemd op een gebiedsgerichte analyse en aanpak. Voor de totstandkoming van dit uitvoeringsprogramma zijn alle betrokken buurtplatforms geconsulteerd. Voor de C-buurten blijkt dat ook hier fysieke en sociale onderwerpen hoog op de agenda staan die op meerdere programmalijnen betrekking hebben. Niet alles kan echter in een keer worden aangepakt. De prioriteiten voor 2013 tot en met 2015 zijn gebundeld in dit uitvoeringsprogramma. Woon- en leefomgeving Het programmagebied in oost en west (zie bijlagen 1 en 2) ligt qua schaalniveau tussen stad en buurt. Binnen elk van de 18 buurten is het schaalniveau van de directe woonomgeving het meest geschikt om aansluiting te vinden bij de leefwereld van burgers. Deze woonomgeving kan per buurt (sterk) verschillen. Zo verschilt bijvoorbeeld binnen Mariaberg Blauwdorp van Trichterveld en is Wyckerpoort noord weer heel anders dan zuid. De directe woon- en leefomgeving die door bewoners als een logische eenheid wordt ervaren, vormt het uitgangspunt voor succesvolle coproductie en oplossingsgerichte aanpak. Hier wordt met de wijkaanpak zoveel mogelijk op ingespeeld.

5 WIJKAANPAK MAASTRICHT 5 In de praktijk blijkt de oplossingskracht bij burgers te verminderen naarmate de afstand tot de directe woonomgeving groter wordt. Ambitiedocument/Investeren per jaarschijf De gezamenlijke ambitie is om in de periode 2013 t/m 2015 circa 100 projecten en activiteiten (verder) uit te voeren die de komende drie jaar een bijdrage leveren aan vitale en aantrekkelijke wijken (zie ook bijlage 3). Deze projecten en activiteiten staan benoemd in de volgende paragrafen. In een separaat basisboek Wijkaanpak (december 2012) zijn ze inhoudelijk toegelicht. Daarbij is steeds vermeld of het project betrekking heeft op één buurt, op meerdere buurten of op (een groot deel van) het programma-gebied als onderdeel van een stedelijke aanpak. De omvang van de feitelijke inzet en realisatie in de periode is mede afhankelijk van externe factoren. De mate van nadelig effect van rijks(bezuinigings)maatregelen op lokale partijen en de ontwikkelingen op de woningmarkt zijn daarbij dominant. Maastricht kiest ervoor om deze gebieds- en themagerichte manier van werken versterkt en verbeterd voort te zetten. Dat lukt als betrokken burgers en professionals van organisaties samenwerken en hun krachten bundelen. Dit programma geeft een richtinggevend kader voor de uitvoering in 2013 tot en met Vanaf 2013 maken corporaties en gemeente per kalenderjaar afspraken over te bereiken resultaten. Elk kalenderjaar wordt de balans opgemaakt en worden besluiten genomen over de volgende jaarschijf (respectievelijk 2014 en 2015). Randvoorwaarde daarbij is dat partijen voldoende middelen hebben om in dat jaar te kunnen investeren. Eind 2015 worden de geleverde prestaties gezamenlijk geëvalueerd, waarna de voor de volgende twee of drie jaar te leveren prestaties ( (-2018)) in een nieuw uitvoeringsprogramma worden gebundeld. Bijlage 3 geeft een overzicht van de ongeveer 100 projecten en activiteiten die in 2013 tot en met 2015 een bijdrage leveren aan vitale en aantrekkelijke wijken. In het onderstaande worden die per programmalijn genoemd. De nummering correspondeert met een basisboek (december 2012) waarin de projecten en activiteiten inhoudelijk zijn toegelicht.

6 6

7 8 1. PARTICIPATIE EN BURGERREGIE Streefbeeld In de wijken voelen mensen zich thuis. Er is sprake van levendigheid, diversiteit in bevolkingssamenstelling en een prettig woonklimaat. Bewoners ervaren de buurt en hun directe woonomgeving als een prettige leefgemeenschap waar zij graag wonen. Zij zijn betrokken en de buurt biedt hen voldoende mogelijkheden om er ook bij veranderende wooneisen te kunnen blijven wonen. Gemeenschappelijke voorzieningen hebben een gezonde financiële huishouding en worden waar mogelijk gerund dóór mensen uit de wijk vóór mensen uit de wijk. Voorzieningen in eigen beheer geven uitdrukking aan de energie en creativiteit die in de samenleving aanwezig is. Aanpak: (gebiedsgericht) regulier en projectmatig Meedoen. In de komende jaren willen we in de reguliere aanpak de omslag maken van een zorggerichte benadering naar een preventieve en contextgebonden aanpak, waarin de eigen inzet en mogelijkheden van burgers voor zichzelf en voor elkaar beter worden benut. Dat geldt zowel voor de terreinen waarin we nu al als gemeente een opdracht hebben als voor de terreinen waarop we de komende tijd nieuwe taken krijgen als lokale samenleving. Het vrijblijvende gaat eraf. In de komende jaren wordt hiervoor onder meer ingezet op de vorming van (gebiedsgebonden) sociale wijkteams. Doel hierbij is om burgers onderling en met professionals in gesprek te laten gaan over hun ambities en belemmeringen en de mogelijkheden om die belemmeringen te overkomen. Met als gevolg dat de participatie toeneemt. In de reguliere aanpak van de gemeente staat de contextgebonden aanpak meer en meer centraal. De jaren 2013 en 2014 zijn belangrijke jaren voor vernieuwingen die plaats moeten vinden op het terrein welzijn en zorg met een grotere regierol voor de burger. De wijkaanpak kan deze innovatie een belangrijke impuls geven. Speerpunt in de nieuwe manier van werken zijn bewonersinitiatieven. Bewoners kennen hun buurt het best en hebben ideeën om de leefbaarheid in hun buurt te verbeteren. Wij willen het bewonerskapitaal beter benutten door in de samenwerking meer af te stemmen op mogelijkheden en initiatieven van burgers en minder op bureaucratische systemen. Op de lange duur is dat effectiever èn goedkoper. In de afgelopen jaren is ervaring opgedaan met bewonersinitiatieven in oost en west. In de praktijk blijkt het werken volgens het principe van georganiseerde nabijheid succesvol. Waar professionals zich kunnen engageren met de wijk (b.v. via wijkverpleegkundigen, veilige buurten teams en sociale wijkteams) blijkt een nieuw soort kapitaal te groeien: persoonlijk vertrouwen. Mensen raken hun onverschilligheid kwijt. Ze spreken professionals aan op straat. Op basis van deze ervaringen willen wij bewonersinitiatieven verbreden en vernieuwen om zo het draagvlak in buurten te vergroten en meer bewoners te betrekken. Om dat te bereiken willen wij in de komende drie jaar dat: burgers meer invloed krijgen op wat er in hun buurt gebeurt; publieke professionals meer mandaat krijgen, zodat zij buiten slagvaardig kunnen zijn en binnen effectief een beroep kunnen doen op de inzet van andere meer gespecialiseerde professionals; er voldoende vrije inhoudelijke en financiële ruimte is, waarmee publieke professionals kansrijke bewonersinitiatieven slagvaardig kunnen stimuleren en faciliteren.

8 WIJKAANPAK MAASTRICHT 9 Regulier opgepakt door organisaties 33. Kunstketel/ kookketel Wittevrouwenveld en Wyckerpoort 42. Algemeen Maatschappelijk werk 47. Kunst in de wijk: Malberg op de Planken 59. Stichting Ouderenwerk Pottenberg Gebiedsgerichte aanpak 32. Kinder-, tiener- en jongerenwerk/ jeugdparticipatie 38. Kwartiermaken Mondriaan/ Trajekt 41. Straathoekwerk 43. Buurtbrök/ sociale activering 49. Eigen beheer voorzieningen (o.a. Wiemerink, De Romein, kinderboerderij Daalhof) 75. Gebiedsgebonden sociaal wijkteam Samenwerken in netwerken (één gezin één plan) 37. Doorontwikkeling Wijkservicepunten Malberg, Wittevrouwenveld en Mariaberg Methodiekontwikkeling: oplossingsgericht 21. Kennen en gekend worden 30. Plan van aanpak sociale veiligheid west 31. Bewonersinitiatieven oost en west (speerpunt, vernieuwen en verbreden) 35. Opbouwwerk/ ondersteuning buurtplatforms (omvormen en verbreden naar ondersteuning bewonersinitiatieven) 48. Kunst in de wijk: Vette beat bus 51. Welkom in de wijk, Wittevrouwenveld Projectmatig voortgezet 34. Kunst in Noordoost 36. Wijkservicepunt Limmel-Nazareth 53. Veur elkaar, Mariaberg en Pottenberg, wijkkrachtcentrale Caberg-Malpertuis 54. Budget koken Pottenberg (t/m 2013, daarna zelfstandig) 55. Podium wagen Pottenberg 56. Kookpit, Mariaberg (project afbouwen, daarna zelfstandig) Projectmatig beëindigd 31. Bewonersinitiatieven uit Vogelaargelden (Rijksfinanciering gestopt) 50. Verhalenbakkerij Caberg-Malpertuis

9 10 2. ONDERWIJS EN OPVOEDING Streefbeeld De wijken bieden kansen voor alle jongeren om hun talenten te ontdekken en te ontplooien. De wijk is een stimulerende, inspirerende en educatieve omgeving voor kinderen en ouders, met goede voorzieningen. Ouders en kinderen krijgen opvoedingsondersteuning indien noodzakelijk of gewenst. Nagenoeg alle (niet-leerplichtige) jeugdigen hebben via minimaal een (start)kwalificatie een betaalde baan of worden hiernaar begeleid. Aanpak: (gebiedsgericht) regulier en projectmatig In de Sociale visie staat dat we in de uitvoering een omslag maken naar meer preventie. Ook houden we meer rekening met de omgeving waarin een situatie of probleem zich voor doet en daarbij de eigen inzet en mogelijkheden van burgers voor zichzelf en voor elkaar maximaal benutten. Dat vraagt andere rollen van burgers (meer regie, meer meedoen, meer zelf invulling geven aan de oplossingen) en aan het (professionele) maatschappelijke middenveld (samenwerken in netwerken, gericht op een beter resultaat voor de burger). Dat beleid wordt onderstreept door de invoering van de Wet Passend Onderwijs en de nieuwe gemeentelijke taken op het gebied van jeugdzorg en hulpverlening. De ontwikkelingen zijn vertaald naar regulier beleid en onderdeel geworden van opdracht-verlening aan organisaties zoals GGD en Trajekt (gebiedsplannen). De eerder in de wijkaanpak ontwikkelde werkwijze, samenwerking en/of methodieken, worden op die manier ingebracht in de dagelijkse uitvoeringspraktijk. Een belangrijke ontwikkeling voor het streefbeeld Onderwijs en opvoeding is de stroomlijning van een netwerk van (brede) basisscholen, peuterspeelzaalwerk en kinderopvang naar een netwerk van Integrale Kind Centra. Een Integraal Kind Centrum (IKC) is een voorziening voor kinderen van 0-13 jaar, waar zij gedurende de dag (b.v. tussen 7 en 19 uur) komen om te leren, spelen, zich te ontwikkelen, ontspannen en ontmoeten. De grootte van een IKC verschilt afhankelijk van de specifieke lokale omstandigheden en behoeften. Uitgangspunt is dat het IKC zich ontwikkelt vanaf de werkvloer. Personeel, ouders en kinderen, gefaciliteerd door het management, bestuur en gemeente, geven samen vorm aan de praktijk van het dagprogramma en de pedagogische visie. Binnen de wijkaanpak ligt de komende drie jaar een bijzondere opgave om op die manier invulling te geven aan realisatie van het IKC t Spoor voor Limmel-Nazareth (speerpunt) in een nieuw gebouw in het hart van Limmel en Nazareth. Bijzonder omdat het een belangrijk onderdeel is van het nieuwe centrum voor Limmel en Nazareth op de centraal gelegen Hoolhoeslocatie en omdat het voorlopig de enige plek is in de stad waar sprake is van nieuwbouw. Die nieuwbouw gebeurt op een duurzame manier en wordt gefaciliteerd door de gebiedsontwikkeling Hoolhoes (zie verder Ontwikkeling woonmilieus, project A1.2).

10 WIJKAANPAK MAASTRICHT 11 Regulier opgepakt door organisaties 11. Stichting jongerenwerk Pottenberg 63. Combifunctionarissen sport Gebiedsgerichte aanpak 27. Terugdringen alcoholgebruik minderjarigen 32. Kinder-, tiener-, jongerenwerk/ jeugdparticipatie Samenwerken in netwerken (één gezin één plan) 7. Centrum voor Jeugd en Gezin 9. Dagarrangementen 42. Schoolmaatschappelijk werk Methodiekontwikkeling: oplossingsgericht 4. Kinderactie Team Caberg-Malpertuis 5. Kunstexpres creatieve vorming kinderen Mariaberg Projectmatig beëindigd 8. Verlenging onderwijstijd (Rijksfinanciering gestopt) 10. Schoolconciërge t Spoor (financiering stopt) Een integraal Kind Centrum is een voorziening voor kinderen van 0-13 jaar waar zij overdag komen om te leren, spelen, zich te ontwikkelen, ontspannen en ontmoeten.

11 12

12 WIJKAANPAK MAASTRICHT Aanpak: (gebiedsgericht) regulier en projectmatig Bij de reguliere inspanning om de arbeidsparticipatie te vergroten speelt de ontwikkeling naar één regeling voor de onderkant arbeidsmarkt een belangrijke rol. Met prikkels die de arbeidsparticipatie vergroten en werken naar vermogen lonend maken, en die een vangnet bieden voor de meest kwetsbaren. Waarbij de gemeente verantwoordelijk is voor een integrale aanpak met aanpalende beleidsterreinen. WERK EN WIJKECONOMIE Streefbeeld De wijken zijn actieve buurten waar arbeidsparticipatie en inkomenscarrières belangrijk gevonden worden. Er is bedrijvigheid doordat mensen wonen en kleinschalige eigen bedrijven kunnen combineren, waardoor jeugdigen rolmodellen kunnen vinden om hun eigen arbeidsperspectief te kunnen ontwikkelen. Starters en zelfstandigen zonder personeel (zzp-ers) vormen een steeds groter deel van de economische structuur. Daarmee verandert ook de woon- en werkplek; in toenemende mate wordt gewerkt vanuit huis. In de steeds snellere, flexibelere samenleving organiseert de zzp-er zijn eigen werkomgeving. Zelfstandige ondernemers kunnen een rolmodel zijn voor jongeren die werkloos zijn of in een uitkeringssituatie zitten. Voor een bloeiende wijkeconomie is het belangrijk om netwerken rond starters en zzp-ers te vergroten en hun competenties en weerbaarheid te versterken. Daarbij is het wenselijk om ook te kijken naar eerdere ervaringen op dit gebied, zowel met reguliere woningen (van een standaard woning mag nu 30% voor werken aan huis worden benut) als met specifieke woonwerkwoningen. Ondernemers hebben ongeveer 70 ideeën ingediend over de manier waarop zzp-ers het beste kunnen worden geholpen. Dat is gebeurd in het kader van de zzp-prijsvraag (speerpunt). In juni zijn de 4 beste ideeën bekend gemaakt, waarvoor de indieners financiële en actieve begeleiding krijgen bij de verdere uitwerking van hun plan. Voor diverse andere ideeën wordt alsnog bekeken of uitvoering ook mogelijk is. Regulier opgepakt door organisaties 13. Gastvrouwen/ gastheren Wijkservicepunt Noordoost 18. A2-school en social return 80. Werkgeversservicepunt Gebiedsgerichte aanpak 16. Servicepunten Werk en Bemiddeling in Wijkservicepunten Samenwerken in netwerken (één gezin één plan) 14. Budgetloketten Methodiekontwikkeling: oplossingsgericht 15. Aanpak werkgelegenheid alleenstaande ouders 81. Brugconsulenten Projectmatig voortgezet 12. Starterscentrum Noordoost in Wijkservicepunt 17. Kamers met kansen Noordoost (verbreden doelgroep jongeren onderzoeken)

13 14 Nieuwe projecten 79. Zzp-prijsvraag (speerpunt) 82. Stichting De Gouwe (armoedebestrijding) Pottenberg 83. Voedselbank (armoedebestrijding) uitgiftepunten Heugemerveld en Mariaberg Starters en zelfstandigen zonder personeel (zzp-ers) vormen een steeds groter deel van de economische structuur. Daarmee verandert ook de woon- en werkplek; in toenemende mate wordt gewerkt vanuit huis.

14 WIJKAANPAK MAASTRICHT Aanpak: (gebiedsgericht) regulier en projectmatig Centraal in de aanpak ter verbetering van de veiligheid en vergroting van de leefbaarheid in buurten staat de intensivering van de dialoog met bewoners en vergroting van de samenhang van de inbreng van verschillende partijen. Elke partner heeft een eigen rol in het vergroten van die leefbaarheid, ook burgers. Het verstevigen van de positie van burgers in de regievoering en het vergroten van hun inbreng bij oplossingen is hierbij het centrale thema. VEILIGHEID Streefbeeld In 2020 zijn de wijken veilig, schoon en prettig om te wonen. Jong en oud voelen zich veilig in huis, op straat, op school en in de wijk. De bewoners hebben vertrouwen in de lokale overheid en in elkaar, nemen zelf initiatief en kunnen de hierbij behorende rol en verantwoordelijkheid dragen. Daar waar als gevolg van fysieke ingrepen de leefbaarheid tijdelijk onder druk komt te staan, worden effectieve tijdelijke maatregelen getroffen. In deze nieuwe manier van werken vervult het Veilige Buurten Team (VBT) een voorbeeldfunctie (speerpunt). Elk team bestaat uit de wijkagent, opbouwwerker, gebiedsgebonden medewerker Toezicht en Handhaving en medewerkers van corporaties. In november 2010 is het eerste team van start gegaan. Op dit moment zijn er drie operationeel in Noordoost en één in Mariaberg. Iedere acht weken houdt het team een buurtbijeenkomst die via gesprekken met bewoners wordt voorbereid. Tijdens deze bijeenkomst bepalen bewoners de prioriteiten; het team vervult hierin een adviserende rol. De prioriteiten worden schriftelijk vastgelegd. Na acht weken is er een terugkoppeling van de resultaten. De eerste ervaringen zijn positief. De bewoners krijgen meer vertrouwen in de partners in de teams, onder voorwaarde dat de partners de afspraken nakomen en acties samen met bewoners uitvoeren. Gebiedsgerichte aanpak 20. Veilige Buurten Teams (speerpunt) Samenwerken in netwerken (één gezin één plan) 28. Veiligheidshuis (ketencoördinatie multiprobleemgezinnen) Methodiekontwikkeling: oplossingsgericht 19. Mentoren op straat en buurtbemiddeling 29. Frontière 76 Aanpak complexe leefbaarheids- en veiligheidsproblematiek

15 16 5. Aanpak: (gebiedsgericht) regulier en projectmatig De gemeente heeft als publieke taak het voeren van een preventief gezondheidsbeleid. Gezondheid wordt daarmee in het veld van welzijn en zorg steeds belangrijker. Welzijn, zorg en gezondheid liggen in elkaars verlengde en beïnvloeden elkaar sterk, over en weer. GEZONDHEID Streefbeeld Bewoners voelen zich lichamelijk en geestelijk gezond. Burgers nemen zo veel mogelijk verantwoordelijkheid voor hun eigen gezondheid. De hulpverlening is toegankelijk en laagdrempelig. Een groot deel van de bewoners sport en beweegt actief. De lucht- en geluidskwaliteit zijn aanzienlijk verbeterd. In de komende jaren maken we in het gezondheidsbeleid de omslag naar een preventieve en contextgebonden aanpak, die is toegesneden op de specifieke omstandigheden. We gaan minder vrijblijvend samenwerken. In de komende jaren wordt hiervoor onder meer ingezet op de vorming van (gebiedsgebonden) sociale wijkteams. Doel hierbij is om burgers onderling en met professionals in gesprek te laten gaan over hun ambtities en belemmeringen en de mogelijkheden om die te overkomen. Met als gevolg dat de maatschappelijke participatie toeneemt. De aandacht ligt hierbij op: gezondheidsachterstanden, kwetsbare groepen, ketensamenwerking, integrale aanpak, contextgebonden werken, dialoog met burgers en samen leren. In de reguliere aanpak van de gemeente staat de contextgebonden aanpak meer en meer centraal. De jaren 2013 en 2014 zijn belangrijke jaren voor vernieuwingen die plaats moeten vinden op het terrein van welzijn en zorg met een grotere regierol voor de burger. De wijkaanpak kan deze innovatie een belangrijke impuls geven. Speerpunt in de nieuwe manier van werken is de wijkverpleegkundige. Sinds de twee jaar dat er (in Noordoost) weer wijkverpleegkundigen zijn, wekken ze vertrouwen omdat ze (oudere) bewoners thuis bezoeken en generalistisch werken. Achter de voordeur kunnen ze meer preventieve acties in gang zetten. Door met name vroege interventies bij mentale en/of psychische problemen, leveren wijkverpleegkundigen een positieve bijdrage aan de levenskwaliteit van (oudere) burgers. Ook verbeteren ze de zorgafstemming met en tussen huisarts, welzijnsinstelling en andere hulpverleners. Uit een landelijke evaluatie bleek dat de wijkverpleegkundige door de preventieve aanpak op elke ingezette euro 1,50 bespaart. Deze besparingen landen bij de gemeente (besparing individuele voorzieningen Wmo) en de zorgverzekeraars. De rijksfinanciering wordt (onder het kabinet Rutte II) gecontinueerd. Ook in West worden in de komende drie jaar wijkverpleegkundigen ingezet.

16 WIJKAANPAK MAASTRICHT 17 Regulier opgepakt door organisaties 63. Combifunctionarissen sport, stimuleren bewegen kinderen 66. Persoonsgerichte Aanpak (PGA) multiprobleemhuishoudens Gebiedsgerichte aanpak 60. Aanpak overgewicht jeugd/jogg 75. Gebiedsgebonden sociaal wijkteam Methodiekontwikkeling: oplossingsgericht 62. Meer bewegen voor ouderen 64. Community aanpak eenzaamheid Projectmatig voortgezet 61. Wijkverpleegkundigen (speerpunt) Nieuwe projecten 77. Fit4all In de komende jaren maken we in het gezondheidsbeleid de omslag naar een preventieve en contextgebonden aanpak, die is toegesneden op de specifieke omstandigheden.

17 18 6. BEHEER WOONOMGEVING EN WOONCOMPLEXEN Streefbeeld Een schone, hele en veilige woonomgeving waar bewoners bij betrokken zijn en zelf de touwtjes in handen hebben, daartoe gefaciliteerd door de gemeente. Schone, hele en veilige wooncomplexen waar huurders en/ of verenigingen van eigenaren actief bij betrokken zijn, voor wat betreft de huurcomplexen daartoe gefaciliteerd door de corporaties. Aanpak: (gebiedsgericht) regulier en projectmatig Stadsbreed zorgt de gemeente dat de openbare ruimte in de wijken op een bepaald basisniveau wordt beheerd. Daarbij wordt sterk contextgebonden gewerkt. Op hotspots zoals b.v. milieuperrons is intensiever beheer en vaker controle. We koersen op een grotere betrokkenheid van burgers en belanghebbenden bij beheer en onderhoud van de (groene) openbare ruimte. De gemeente speelt daarbij een faciliterende en stimulerende rol. Hetzelfde geldt voor de corporaties waar het gaat om het beheer van gemeenschappelijk gebied in en rond wooncomplexen (b.v. trappenhuizen, portieken en brandgangen). In 2011 en 2012 hebben Servatius en Woonpunt ervaringen opgedaan met het proefproject woningtoewijzing. Daarbij is het accent komen te liggen op leefregels. Het project gaat verder onder de naam verbeter je buurt. We zetten participatieprocessen in om bewoners bij projecten te betrekken en samen (burgers en professionals) tot beslissingen te komen. Er is sprake van een wisselwerking waarbij gemeente/corporaties en bewoners(organisaties) om en om initiëren en reageren. Een geslaagde participatie komt neer op evenwichtige ruil: er vindt uitwisseling plaats van kennis, vaardigheden, geld, tijd en invloed. Dit leidt tot instemming en draagvlak, waardoor plannen en initiatieven beter worden. Speerpunt in de nieuwe manier van werken is het Beheerteam wijkpark Caberg-Malpertuis. Een team van vrijwilligers (Parkrangers) dat zich betrokken voelt bij het nieuwe park en de daarin aangelegde voorzieningen (zoals een sport-/spelzone en buurttuin) maakt dagelijks enkele rondjes door het park om een oogje in het zeil te houden en contact te onderhouden met de gebruikers van het park. Hiervan gaat een preventieve werking uit. Daarnaast helpt het team met opruimen van (klein) afval en heeft het een signalerende functie bij eventuele calamiteiten. Het beheer wordt geleidelijk uitgebreid zowel qua gebied (hele park) als qua taken (sleutelbeheer, onderhoud), het team krijgt de beschikking over eigen materiaal. Methodiekontwikkeling: oplossingsgericht 45. Buurtterrassen, straathoekgesprekken 69. Project verbeter je buurt 73. Beheerteam wijkpark Caberg-Malpertuis (speerpunt)

18 WIJKAANPAK MAASTRICHT 19

19 20 7. ONTWIKKELING WOONMILIEUS Streefbeeld Een gevarieerd aanbod van gewilde groene en stedelijke woonmilieus, dat goed wonen biedt aan iedereen, dat gezinnen en middeninkomens vasthoudt in Maastricht doordat de uitstroom van deze groepen blijvend vermindert en dat de instroom van kenniswerkers en mensen uit de creatieve klasse naar Maastricht blijvend vergroot. Aanpak: (gebiedsgericht) regulier en projectmatig Woonmilieus zijn gebiedsspecifieke combinaties van woningen, voorzieningen, openbare ruimte, leefbaarheid, veiligheid en sociale netwerken. Op hoofdlijnen heeft Maastricht drie typen (zie bijlage 2): centrumstedelijke, stedelijke en groene woonmilieus in de stadsrand. De centrumstedelijke woonmilieus beperken zich in hoofdzaak tot de binnenstad en Belvédère binnen de singels. In de wijkaanpak richten we ons op versterking en ontwikkeling van stedelijke en groene woonmilieus. Dat is een gezamenlijke opgave voor gemeente, corporaties, bewoners en andere partners. In Oost richt de ontwikkeling van stedelijke woonmilieus zich op Nazareth zuid, Wyckerpoort, Wittevrouwenveld, Scharn west en Heugemerveld. In West gaat het om Brusselse Poort en Mariaberg Blauwdorp. De groene woonmilieus in Oost (komen te) liggen in Limmel, Nazareth noord en midden, Scharn/Heer (deels) en De Heeg. Voor West in de tussenring met voormalige parochiewijken (Caberg, Malpertuis, Pottenberg, Belfort en Mariaberg Trichterveld/ Proosdijveld) en de buitenring met Malberg, Hazendans en Daalhof (zie bijlage 2). In Oost worden de werkzaamheden in 2013 tot en met 2015 gedomineerd door infrastructurele ingrepen waarmee barrières tussen wijken worden geslecht en nieuwe verbindingen worden gemaakt. Avenue2 realiseert het grootste infrastructurele werk uit de geschiedenis van de stad (ondertunneling A2 tussen Geusselt en Europaplein). Hierdoor verdwijnt de barrière tussen Wittevrouwenveld/ Scharn en Wyckerpoort. Ook de barrière tussen Wyckerpoort en Nazareth verdwijnt door het ongelijkvloers maken van de kruising Viaductweg-Meerssenerweg. Een nieuwe verbinding tussen de A2 en de Beatrixhaven, een station met P+R-terrein en de nieuwe langzaam verkeersverbinding De Groene Loper met fiets- en voetgangersbrug over de A2 zorgen ervoor dat de bereikbaarheid en ontsluiting van Limmel en Nazareth duurzaam verbeteren. Parallel worden de barrières tussen beide buurten (spoor en hoogspanningslijnen) opgeheven waardoor zich op de centrale Hoolhoeslocatie een nieuw centrum kan ontwikkelen. Ook in West zullen de grote infrastructurele verbeteringen van het programma Noord (verlegging aanlanding Noorderbrug) de komende drie jaar zichtbaar worden. Dat geldt ook voor de vernieuwing van het winkelcentrum Brusselse Poort. Van beide ontwikkelingen zullen de westelijke woonwijken profiteren. Onderstaand staat per wijk/ buurt welke projecten in 2013 tot en met 2015 qua voorbereiding en/of uitvoering aan de orde zijn. Of een project tot realisatie komt is van drie factoren afhankelijk: de planvoorbereiding (met procedures) moet zijn afgerond, over de businesscase moet overeenstemming zijn bereikt en de financiële dekking moet zijn geregeld. De nummering van

20 WIJKAANPAK MAASTRICHT 21 de projecten correspondeert met de in bijlagen 4 t/m 10 opgenomen kaarten en de in het basisboek opgenomen toelichting. Limmel-Nazareth Inhoudelijk kader voor de ruimtelijke vernieuwing van Limmel en Nazareth is het gelijknamige wijkontwikkelingsplan (WOP) dat in 2010 door de gemeenteraad is vastgesteld. Sleutelproject voor de wijk is de gebiedsontwikkeling Hoolhoes/Kanjelzone. Ter uitwerking van het WOP is voor die gebiedsontwikkeling in 2011 een ruimtelijk masterplan vastgesteld. In 2013 t/m 2015 (zie bijlage 4) worden de spooronderdoorgang aangelegd (A0.3), gaan de hoogspanningslijnen onder de grond (A0.4) en wordt in samenwerking met de bewoners een lichtkunstwerk gerealiseerd (A0.5). Zodra de hoogspanningslijnen zijn verkabeld, wordt het eerste deel van het Hoolhoesterrein gesaneerd en bouwrijp gemaakt (A1.1). Aansluitend start de bouw van het integraal kindcentrum t Spoor (A1.2) en winkels (A1.3) met daarboven gelegen levensloopbestendige woningen (A1.4). De ontwikkeling en realisatie van het naastgelegen tweede deel van het Hoolhoesterrein tot grondgebonden woningen komt na 2015 aan de orde. Voor de flankerende woningbouwprojecten kop Populierweg/ Balijeweg (A3) en Kasteel Verduynenstraat (A4) wordt in de komende drie jaar eerst de herhuisvesting (A3.1 en A4.1) afgerond, voor de Kasteel Verduynenstraat gevolgd door sloop (A4.2). Na 2015 volgt nieuwbouw die het centrum ondersteunt in samenhang met de aanpassing van de openbare ruimte. In de aangrenzende Kanjelzone worden (samen met bewoners) verdere groenmaatregelen getroffen. De historische buitenplaats Jeruzalem wordt hersteld (A5.2) en de Engelse tuin van kasteel Bethlehem opgeknapt (A2). Zodra de hoogspanningslijnen zijn verkabeld en de hoogspanningsmasten zijn opgeruimd, worden nieuwe wandelpaden en bruggetjes over de Kanjel aangelegd (A2) De waterloop Kanjel wordt schoongemaakt en krijgt ruimte voor natuurontwikkeling. Er wordt een nieuw fietspad aangelegd dat het nieuwe centrum Hoolhoes gaat verbinden met de landgoederenzone en het Heuvelland (A2). Voor kasteel Jeruzalem volgt volledige (binnen)restauratie (A5.1), het naastgelegen koetshuis wordt gerenoveerd. Kasteel, koetshuis en historische buitenplaats worden in gebruik genomen door Mis en Place. De opgeknapte buitenplaats blijft toegankelijk voor het publiek. In Limmel voert Servatius de komende drie jaar groot onderhoud uit bij 78 woningen langs de Populierweg/ Balijeweg (B2). Parallel wordt de openbare ruimte door de gemeente opgeknapt. Eind 2014 start Servatius met de herhuisvesting van de 49 huishoudens van de woningen in de Askalonstraat (B4). Sloop en vervangende nieuwbouw zijn na 2015 voorzien. Het kunstwerk Graanvrouwe van Limmel is begin 2013 in de openbare ruimte geplaatst (B5). Voor de vernieuwing van Nazareth noord en midden is in 2011 een Uitwerkingsplan vastgesteld. In Nazareth noord is op twee locaties sprake van sloop (C1 en C5) en vervangende nieuwbouw (C1). In 2013 t/m 2015 vindt herhuisvesting en sloop plaats en start Woonpunt met de nieuwbouw van ruime koopgezinswoningen. Voor drie andere complexen (C2, C6, C7) volgt Woonpunt een gecombineerde aanpak die bestaat uit (punt)sloop van middelste woningen t.b.v. parkeerruimte, renovatie van de overgebleven woningen en daarna verkoop. Parallel aan de maatregelen ter verbetering van de woningvoorraad, zorgt de gemeente dat op de voornoemde locaties de openbare ruimte wordt opgeknapt. Vanaf de Meerssenerweg wordt een nieuwe aansluiting op de Neuborgweg (C4) gerealiseerd. In Nazareth midden heeft Woonpunt per op twee lokaties (D1 en D2) nieuwe woningen gerealiseerd. Op locatie D3 is samenvoeging van woningen voorzien. Voor twee andere complexen (D6 en D7) volgt Woonpunt een gecombineerde aanpak die bestaat uit (punt)sloop van middelste woningen t.b.v. parkeerruimte, renovatie van de overgebleven woningen en daarna verkoop. Bij woningen rond het Miradorplein en de Meerssenerweg (D5) voert Woonpunt groot onderhoud uit. Parallel aan de maatregelen ter verbetering van de woningvoorraad, zorgt de gemeente dat op de voornoemde locaties de openbare ruimte wordt opgeknapt. Woonpunt en gemeente doen verder onderzoek naar tijdelijk gebruik en/of sloop van de voormalige bedrijfsruimten Rijdam in Nazareth zuid (E1). Wittevrouwenveld-Wyckerpoort Inhoudelijk kader voor de ruimtelijke vernieuwing van Wittevrouwenveld en Wyckerpoort is het gelijknamige wijkontwikkelingsplan (WOP) dat in 2010 door de gemeenteraad is vastgesteld. In 2013 t/m 2015 wordt het centraal A2-gebied (zie bijlage 5) gedomineerd door de bouwwerkzaamheden van Avenue2. Het consortium realiseert hier een gestapelde tunnel voor de A2 tussen de knooppunten Geusselt en Europaplein. Hierdoor gaat na % van het huidige verkeer onder de grond en verdwijnt de barrière tussen Wittevrouwenveld/ Scharn en Wyckerpoort. Ook komt er een betere verbinding tussen Wyckerpoort en Nazareth doordat de kruising Meerssenerweg- Viaductweg ongelijkvloers wordt gemaakt. Deze maatregelen

21 22 leiden tot een structurele verbetering van het leefklimaat, de leefbaarheid en de verkeersveiligheid in Oost. In opdracht van Servatius en de gemeente wordt een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar realisatie van een hoogwaardige oost-westverbinding (H3) tussen het Burgemeestersplein (Wittevrouwenveld) en het Old Hickoryplein (Wyckerpoort). In Wyckerpoort noord (F1) heeft Servatius begin 2013 de herhuisvesting afgerond. In 2013 verloopt ook de vergunning in het kader van de leegstandswet en daarom is tijdelijke verhuur niet meer mogelijk. Dit betekent dat Servatius sloop daar zal overwegen om de beheersproblemen te beperken. Het tijdelijk gebruik van de voormalige bedrijfsruimten op de herontwikkelingslocatie Mosa Porselein en aangrenzende winkelplint aan de zuidkant van het Old Hickoryplein (F3) wordt in 2013 t/m 2015 voortgezet. In Wittevrouwenveld start Servatius met de voorbereidingen voor de herontwikkeling van de Tillystraat/ Stadhoudersstraat (G2). In 2013 t/m 2015 vindt herhuisvesting en sloop plaats bij 53 (van de in totaal 94) woningen. Als onderdeel van het opknappen van de Burgemeesters-buurt (G4) is het streven om het Schepenenplein in overleg met de bewoners ter hand te nemen. Verder staat de opwaardering van de Frankenstraat (G5) op het programma. Heugemerveld Op de locatie Heugemerweg (i2, zie bijlage 6) heeft Servatius in 2012 drie panden gesloopt, funderingen opgeruimd, hekken weggehaald en de percelen ingezaaid. Servatius onderzoekt de afzetmogelijkheden van deze locatie t.b.v. herontwikkeling tot grondge-bonden woningbouw. Dat geldt ook voor het braakliggende achterterrein bij Il Fiore (i1). Met name voor i2 worden de eventuele mogelijkheden in het kader van de pilot vraaggericht bouwen bekeken. Heer/Scharn In samenwerking met Maasvallei wordt op korte termijn een uitwerkingsplan opgesteld voor Heer/Scharn, waarin de volgende projecten worden opgenomen (zie bijlage 7): 1. uitbreiding winkelcentrum de Leim 2. het Petrus Bandenplein 3. de Burght 4. Demertstraat, dislocatie vv Heer 5. Laan in de Drink 6. voormalige voetbalvelden vv Scharn aan de Akersteenweg 7. Demerthofje 8. Gerard Walravenstraat 9. Hoek 7 Januaristraat Sint Josephstraat Januaristraat/Onder de Kerkstraat 11. Kloosterpark Veldstraat In sociaal opzicht vraagt de vergrijzing in het gebied Heer Onder de Kerk om aandacht, evenals de eenzijdige sociale woningbouw aan de andere kant van de Dorpstraat (Boven de Kerk). Voor de Eyldergaard is de opgave om sociaal beter aansluiting te vinden met (Oud) Heer. Qua openbare ruimte vraagt het opwaarderen van de Scharnerweg als centrale toegangsweg om aandacht. In sociaal opzicht ligt er een opgave om de actieve betrokkenheid bij de buurt te versterken. De Heeg De Heeg is een typische bloemkoolwijk uit de jaren tachtig van de vorige eeuw met relatief veel particulier bezit en een mislukt centrum. Als grootste probleem van de buurt wordt het gebrek aan identiteit ervaren; De Heeg is de meest anonieme buurt van Maastricht. Om dit proces om te draaien geeft de gemeente het centrum (buurtcentrum, openbare ruimte, gevels, sporthal) onder enkele voorwaarden vrij voor omvorming met ditmaal de burgers aan het stuur. De eigen vernieuwing van het centrum kan de opmaat zijn in het vinden van een identiteit van de wijk. Een aantal bewoners(vertegenwoordigers) heeft aangegeven verandering te willen. Om te bevorderen dat dit proefproject slaagt, zorgt de gemeente voor enkele procesfaciliteiten: - een goed functionerend digitaal netwerk via welke de betrokken burgers, ondernemers en professionals interactief kunnen samenwerken (website-community wijkaanpak); - straathoek-, keukentafel-, en café-gesprekken door bewoners desgewenst zelf op video vast te leggen en via YouTube uit te zenden; - stimulering en facilitering van in de wijk werkende ZZP-ers; - ondersteuning bij Crowdsourcing om een sluitende begroting (investering en exploitatie) te bewerkstelligen; - een beproefde methodiek (BAS III) waarmee de gewenste verandering tussen systeem- en leefwereld op zorgvuldige wijze kan worden begeleid. Ook de eigenaar van het winkelcentrum zal worden benaderd om een bijdrage te leveren aan de gewenste verbetering. Daarbij zal aandacht worden gevraagd voor de kwaliteit van de (semi-)openbare ruimte (o.a. verlichting) en het treffen van maatregelen tegen wateroverlast in de winter. Malberg Inhoudelijk kader voor de ruimtelijke vernieuwing van Malberg is het gelijknamige buurtontwikkelingsplan (BOP) dat de gemeenteraad in 2003 heeft vastgesteld en in 2010 heeft geactualiseerd (Evaluatie BOP Malberg ). De gezamenlijke inspanningen zijn erop gericht om in Malberg (zie bijlage 8) aantrekkelijke groene woonmilieus te realiseren. Najaar 2013 start de verkoop van verschillende grondgebonden

22 WIJKAANPAK MAASTRICHT 23 woningen, waarvan 34 op de locatie Recessenpark fase 1 (L3) en 51 op de locatie Musketruwe fase 1 (M1). Bij voldoende verkoop kan gestart worden met de bouw van de woningen en de aanleg van het nieuwe Recessenpark (L2). Parallel worden in 2013 t/m 2015 milieuknelpunten opgelost om de locatie Recessenpark fase 2 (L4) na 2015 te kunnen ontwikkelen. De verdere herhuisvesting en sloop van de Musketruwe fase 2 (locatie M2) wordt in de periode afgerond. Caberg-Malpertuis Inhoudelijk kader voor de ruimtelijke vernieuwing van Caberg en Malpertuis is het gelijknamige wijkontwikkelingsplan (WOP) dat de gemeenteraad in 2005 heeft vastgesteld en in 2012 heeft geactualiseerd (Evaluatie WOP Caberg-Malpertuis ). Sleutelproject voor de vernieuwing van Caberg- Malpertuis (zie bijlage 9) is de herinrichting van het centraal gelegen wijkpark (Q1) in combinatie met herontwikkeling van de aan weerszijde gelegen woningbouw (Q2 en Q3). In de fasering wordt gewerkt van zuid (A) naar noord (B). Het zuidelijk parkdeel heeft de gemeente inmiddels heringericht tot een wandel- en parkeerzone (Q1.1) met een sport- en spelvoorziening (Q1.4). In 2013 volgt een buurttuin (Q1.3). Servatius heeft de locatie Tamboerijnstraat (Q2) herontwikkeld door 129 incourante flatwoningen te slopen en 115 levensloopbestendige huurwoningen (Q2.1) en 24 koopgezinswoningen (Q2.2) terug te bouwen. Een laatste rij van 15 koopgezinswoningen wacht nog op afnemers. Hiervan zijn er nog onvoldoende om de woningen nu te kunnen bouwen. Servatius onderzoekt hoe ze hier verder mee omgaat als onderdeel van haar portefeuillestrategie (koop of huur). In 2013 t/m 2015 geven gemeente en Servatius verder uitvoering aan dit project. In het zuidelijk deel van de locatie Widelanken (Q3.A) is Servatius voornemens om te starten met groot onderhoud van de tussen de flats gelegen laagbouw (Q3.1A). Voor de flats rondt Servatius de herhuisvesting af (Q3.2A) waarna ze worden gesloopt en gestart kan worden met herontwikkeling tot grondgebonden woningen (Q3.3A), mogelijk te starten als pilot vraaggericht bouwen. De gemeente zorgt dat SC Caberg uit het wijkpark wordt verplaatst en de voetbalkantine wordt gesloopt (Q3.4). Woonpunt herontwikkelt de locatie Largo-/Koraalstraat (R1). Als eerste stap heeft Woonpunt 144 incourante flatwoningen gesloopt en 26 ruime gezinswoningen teruggebouwd (fase 1). Het streven is om de resterende 46 gezinswoningen in de periode 2014 tot en met 2016 te realiseren (fase 2). Ook renoveert Woonpunt het cultuurhistorisch waardevolle complex Putepeel (S2) en maakt dat geschikt voor een nieuwe doelgroep. Verder neemt Woonpunt een besluit over groot onderhoud van complex Tiecelijn-/ Hermelijnstraat (S3). Servatius zorgt voor groot onderhoud in de Peter Gielenstraat en omgeving (R8). Mariaberg (bijlage 10) Inhoudelijk kader voor de ruimtelijke vernieuwing van Mariaberg is het Ambitiedocument buurtontwikkeling Mariaberg (V4). In de tweede helft van 2013 wordt dit ambitiedocument na consultatie ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. Voor Blauwdorp (V3) zet Servatius in op groot onderhoud in combinatie met verdunning en vergroening. Daarbij houdt Servatius rekening met wens uit het ambitiedocument om een doorgaande verbinding te maken voor fietsers en voetgangers (de Blauwe Loper) als drager van de ruimtelijke verandering van Mariaberg. Om de Blauwe Loper aantakkend op de binnenstad tot een doorgaande route te maken, is een doorbraak tussen de Proosdijweg en de Ruttensingel noodzakelijk. Daarvoor moeten negen panden (grotendeels corporatiebezit) worden verworven en gesloopt. In 2013 t/m 2015 wordt de haalbaarheid hiervan onderzocht. In Proosdijveld vervangt Woonpunt in totaal 103 sociale huurwoningen door 80 ruimere eengezinswoningen. In 2013 t/m 2015 richt Woonpunt zich op de eerste fase (U1), waarbij 46 woningen worden gesloopt en uiteindelijk 41 woningen worden teruggebouwd. Als onderdeel van de eerste fase wordt een doorlopende groenstructuur aangelegd en de openbare ruimte opgeknapt. In Trichterveld is Maasvallei in 2010 gestart met de bouw van 206 nieuwe koop- en huurwoningen met meer comfort ter vervanging van de oorspronkelijke 213 (witte) noodwoningen. De geleidelijke stapsgewijze vervanging wordt in de periode herijkt voortgezet (T1). Pottenberg winkelcentrum Brusselse Poort Inhoudelijk kader voor de ruimtelijke vernieuwing van Pottenberg is het Ambitiedocument buurtontwikkeling Pottenberg winkelcentrum Brusselse Poort (W5). In de tweede helft van 2013 wordt dat ambitiedocument na consultatie ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. Als eerste stap in de vernieuwing realiseert Delta Lloyd in de periode 2014 t/m 2016 een renovatie en uitbreiding van het winkelcentrum Brusselse Poort. De uitbreiding vindt plaats aan de noordkant, de hoofdentree komt te liggen aan de westkant en richt zich op Pottenberg. Tegelijkertijd verbetert de parkeer- en verkeerssituatie. De investering leidt tot een optimalisatie van de ruimtelijke en economische kwaliteit van dit stadsdeelcentrum.

23 24 Brusselse Poort De nieuwe aanlanding van de Noorderbrug betekent een intensivering van de westelijke hoofdweg langs Brusselsepoort. Parallel aan de verdere uitwerking en realisatie van de nieuwe hoofdverkeersstructuur, zullen daaraan gerelateerde buurtvraagstukken worden uitgediept en besproken. Ter sociale versterking van Brusselsepoort-West wordt dit deel van de buurt inhoudelijk aangesloten op het Wijkontwikkelingsplan Caberg-Malpertuis. Belfort-Daalhof In Belfort en Daalhof is aandacht voor (her)inrichting en (eigen) beheer van het groen. Dat gebeurt volgens de principes van de programmalijn Beheer woonomgeving en wooncomplexen (cocreatie, stimulerende en faciliterende rol gemeente). In sociaal opzicht heeft het bereiken van een grotere betrokkenheid van bewoners bij hun directe woonomgeving prioriteit. Hazendans Ook in Hazendans is aandacht voor (her)inrichting en (eigen) beheer van het groen. Dat gebeurt eveneens volgens de principes van de programmalijn Beheer woonomgeving en wooncomplexen (cocreatie, stimulerende en faciliterende rol gemeente). Op sociaal gebied houdt het terugdringen van jongerenoverlast bijzondere aandacht. Oud-Caberg In Oud Caberg vraagt het onderhoud van de wegen om aandacht.