Ontwerpbesluit rechtstreeks toegankelijke hulp principieel goedgekeurd door de Vlaamse Regering.

Transcriptie

1 Omzendbrief 21 december 2012 Vragen naar: Kurt Asselman Lieselot Schillebeeckx Telefoon: Ontwerpbesluit rechtstreeks toegankelijke hulp principieel goedgekeurd door de Vlaamse Regering. 1 Principiële goedkeuring De Vlaamse Regering heeft op 21 december 2012 het ontwerpbesluit betreffende rechtstreeks toegankelijke hulp voor personen met een handicap principieel goedgekeurd. Dat wil zeggen dat zij akkoord gaat met de algemene principes die erin zijn vastgelegd, onder voorbehoud van het advies van de Raad van State. De Raad van State heeft nu dertig dagen de tijd om zijn advies te formuleren, waarop het besluit vervolgens terug gaat naar de Vlaamse Regering die het dan definitief kan goedkeuren. Met dit besluit wordt er opnieuw een belangrijke stap gezet in de invulling van het Perspectiefplan Rechtstreeks toegankelijke hulp heeft een dubbel doel: enerzijds laag intensieve of laagfrequente ondersteuning vlot toegankelijk maken voor de persoon met een handicap zodat hij vlot kan geholpen worden zonder het doorlopen van een inschrijvingsprocedure, en anderzijds vermijden dat deze personen toch een vraag voor meer intensieve zorg stellen en aldus ook op de Centrale Registratie van Zorgvragen terecht komen. Rechtstreeks toegankelijke hulp mag dus niet voornamelijk gezien worden als een voorbode van niet-rechtstreeks toegankelijke hulp. Door beperkte ondersteuning, samenwerking en gerichte doorverwijzing moet het mogelijk zijn dat sommige personen voldoende ondersteuning krijgen binnen dit pakket, en dus ook geen nodeloze vraag meer stellen voor een meer intensieve ondersteuning. 1

2 2 Algemene principes van het besluit Wij willen jullie graag reeds op de hoogte brengen van de algemene principes van het besluit. Zij worden hieronder één voor één uiteen gezet. Zodra het besluit definitief goedgekeurd is door de Vlaamse regering, zullen we dit overmaken, samen met bijkomende richtlijnen inzake registratie en dies meer. 2.1 Doelstelling Voor sommige personen met een handicap is de kost van het inschrijvingsgebeuren bij het VAPH vrij groot in verhouding tot de gevraagde ondersteuning. Niet alle vragen van wachtenden zijn even dringend of even intensief. Sommige personen kunnen gebaat zijn bij een lichte vorm van ondersteuning. Met dit besluit willen we een laagdrempelige eerstelijns hulpverlening mogelijk maken die moet toelaten de zelfredzaamheid van de persoon met een handicap en zijn sociale context maximale kansen te geven. Dit aanbod zou ook moeten verhinderen dat onnodig of te vroegtijdig gebruik wordt gemaakt van intensieve en duurdere vromen van ondersteuning die niet rechtstreeks toegankelijk zijn. 2.2 Erkenning voor RTH Voorzieningen die al door het agentschap zijn erkend en gesubsidieerd, kunnen een bijkomende erkenning krijgen voor de uitbouw van rechtstreeks toegankelijke hulp. Deze erkenning zal worden uitgedrukt in een aantal personeelspunten die door de voorziening zullen moeten worden verantwoord door de effectief aangeboden ondersteuning. 2.3 Toepassingsvoorwaarden voor RTH Persoon met handicap of vermoeden van handicap Slechts personen met een handicap of vermoeden van handicap kunnen gebruik maken van de rechtstreeks toegankelijke hulp. Onder persoon met een handicap wordt verstaan de persoon met een handicap zoals gedefinieerd in het oprichtingsdecreet van het VAPH, er moet dus sprake zijn van een langdurig en belangrijk participatieprobleem dat te wijten is aan het samenspel tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren. Als hierover een vermoeden bestaat, mag de persoon ook gebruik maken van de rechtstreeks toegankelijke hulp. Het is aan de voorzieningen zelf om de doelgroep te bewaken. Er worden dan ook geen attesten of andere formaliteiten gevraagd. We gaan ervan uit dat de erkende voorzieningen hierin voldoende zelfverantwoordelijkheid aan de dag zullen leggen; indien zou blijken dat dit manifest niet het geval is, zal dit meegenomen worden binnen de evaluatie van het besluit Geen inschrijving bij het VAPH vereist Het is niet nodig dat de persoon met een handicap of vermoeden van handicap bij het VAPH een aanvraag tot ondersteuning indient. Hij kan rechtstreeks terecht bij de voorzieningen die rechtsreeks 2

3 toegankelijke hulp aanbieden. Zij die een inschrijving hebben, maar nog geen gebruik maken van niet-rechtstreeks toegankelijke hulp, kunnen ook van dit kader gebruik maken Geen procedure zorgregie Voor de inschrijving in de cliëntregistratie hoeft geen zorgvraag in de CRZ geregistreerd te worden. Op basis van de combinatie van rijksregisternummer en familienaam zal een begeleidingsovereenkomst kunnen geregistreerd worden in de cliëntregistratie Geen gebruik maken van niet rechtstreeks toegankelijke hulp De persoon met een handicap of vermoeden van handicap kan slechts gebruik maken van rechtstreeks toegankelijke hulp indien hij op geen enkele wijze gebruik maakt van niet rechtstreeks toegankelijke hulp. Het combineren van rechtstreekse met niet rechtstreeks toegankelijke hulp is dus niet toegestaan, ook niet van bvb een reguliere opname binnen een dagcentrum samen met mobiele ondersteuning binnen de rechtstreeks toegankelijke hulpverlening. De combinatie van rechtstreeks toegankelijke hulp met ondersteuning door een dienst Ondersteuningsplan is wel toegestaan; beide zijn vormen van rechtstreeks toegankelijk aanbod Beperkte ondersteuning Per persoon met een handicap of vermoeden van handicap kunnen maximaal 12 mobiele of ambulante begeleidingen per jaar worden verstrekt. Voor de eerste twee jaar wordt daarop een uitzondering gemaakt. Gedurende de eerste twee jaar samen kunnen er maximaal 48 begeleidingen worden verstrekt. Per jaar kunnen aan iedere persoon maximaal 24 dagen dagopvang en maximaal 12 nachten verblijf worden verstrekt. De persoon kan ook verblijf, dagopvang, mobiele en ambulante begeleiding combineren tot het maximale aantal begeleidingen en dagen per jaar. De dagen dagopvang kunnen ook in halve dagen worden opgenomen. Aanbieders van rechtstreeks toegankelijke hulp mogen, maar moeten niet al de modules aanbieden. Binnen regionaal overleg dient er echter voor gezorgd dat alle functies in alle subregio s voorhanden zijn Outreach Via mobiele en ambulante outreach kan de voorziening haar kennis overdragen naar een groep van minimaal drie ondersteuners van personen met een handicap die behoefte hebben aan handicapspecifieke knowhow. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn in een kindercrèche, een school,.. Op die manier kan het rechtstreeks toegankelijke aanbod een belangrijke bijdrage leveren voor meer inclusieve trajecten die mee opgezet worden door andere hulpverleners of ondersteuners. 3

4 2.3.7 Geen individuele dienstverleningsovereenkomst Bij het verlenen van rechtstreeks toegankelijke hulp moet geen individuele dienstverleningsovereenkomst worden opgemaakt. De ondersteuning en de wijze waarop de ondersteuning geboden zal worden, moet worden vermeld in het protocol van verblijf, behandeling en begeleiding. 3 Subsidiëring van RTH Personeelssubsidies De personeelsformatie wordt uitgedrukt in personeelspunten. Per mobiele begeleiding en per mobiele outreach ontvangt de voorziening 0,22 personeelspunten. Per ambulante begeleiding en per ambulante outreach ontvangt zij 0,155 personeelspunten. Per dag dagopvang ontvangt zij 0,087 personeelspunten en per nacht verblijf ontvangt zij 0,13 personeelspunten. Om deze personeelspunten te ontvangen, registreert de voorziening de geleverde ondersteuning. Hetgeen de voorziening aan subsidies kan ontvangen, is uiteraard beperkt tot het aantal personeelspunten in erkenning. Indien de voorziening 90 % van deze erkenning kan bewijzen, wordt 100 % subsidie verleend. 4 Werkingstoelage Per personeelspunt ontvangt de voorziening een werkingstoelage van 89 euro. Dit bedrag is gekoppeld aan de index en wordt telkens op 1 januari aangepast. Als er echter onvoldoende prestaties worden verricht om de personeelspunten in de erkenning te verantwoorden, worden de werkingstoelagen proportioneel verminderd. 5 Penhouderschap De subsidiëring voor de personeelspunten en de werkingstoelage kan worden overgedragen aan een andere voorziening die is erkend en gesubsidieerd door het agentschap. Zij kan dan in opdracht van de voorziening mobiele of ambulante begeleiding, mobiele of ambulante outreach, dagopvang of verblijf verstrekken. Ik wens bijzondere aandacht te vragen voor deze bepaling. Dit stelsel kan occasioneel gebruikt worden, maar ook in meer structurele regionale samenwerkingsverbanden waarin voorzieningen een samenwerkingsovereenkomst aangaan om een pakket gezamenlijk in te zetten, waarbij één van de voorzieningen de erkenning krijgt en het penhouderschap waarneemt. 6 Betaling De subsidies worden per maand betaald voor een bedrag van acht procent van het bedrag op jaarbasis. Het saldo van de subsidies wordt verrekend na de goedkeuring van het financieel verslag dat uiterlijk moet worden ingediend op 30 juni van het jaar dat volgt op het werkingsjaar. 4

5 6.1 Financiële bijdrage De voorziening kan aan de persoon met een handicap of vermoeden van handicap een financiële bijdrage vragen. Voor een mobiele of ambulante begeleiding kan deze bijdrage maximaal 4,90 euro bedragen. Voor dagopvang mag maximaal 9,30 euro per dag worden gevraagd en voor verblijf mag maximaal 23,40 euro per nacht worden gevraagd. Deze bedragen zijn gekoppeld aan de index en worden jaarlijks op 1 januari aangepast. De voorziening kan eventueel ook beslissen om minder of zelfs geen bijdrage te vragen. 7 Rechtstreeks toegankelijke hulp en thuisbegeleiding Binnen thuisbegeleiding zal het aanbod rechtstreeks toegankelijke hulp rechtstreeks binnen het gewijzigde besluit op de thuisbegeleiding worden ingebouwd, aangezien door de gehanteerde modaliteiten van rechtstreeks toegankelijke hulp reeds een zeer aanzienlijk deel van hun werking rechtstreeks toegankelijk zal zijn. Dit sluit deze diensten echter niet uit van de mogelijkheid om, indien zij dit wensen, toch ook in te tekenen op dit besluit, zodat ze indien dit haalbaar en wenselijk is, ook de functies dagopvang en eventueel zelfs verblijf kunnen aanbieden. 8 Rechtstreeks toegankelijke hulp en reeds toegekende capaciteit binnen kortverblijf en begeleid wonen, en reconversie Aan de ROG s werd gevraagd om binnen het uitbreidingsbeleid 2012 reeds een zekere capaciteit voor rechtstreeks toegankelijke hulp te voorzien binnen begeleid wonen, via het systeem trajectbegeleiding, en binnen kortverblijf. Deze capaciteiten dienen door betrokken diensten omgezet te worden naar een pakket rechtstreeks toegankelijke hulp. Binnen begeleid wonen wordt het hoofdstuk trajectbegeleiding geschrapt. Voor deze diensten zal het personeel dat ze vandaag bekomen hebben voor deze trajectbegeleiding, omgezet worden in personeelspunten binnen een bijkomende erkenning rechtstreeks toegankelijk. Dit geldt ook voor eventuele (fracties van) omkaderend personeel dat door het pakket trajectbegeleiding gegenereerd werd. Hetzelfde geldt voor de plaatsen kortverblijf die in 2012 werden toegekend. Naast deze verplichte omzettingen kunnen diensten en voorzieningen er vrijwillig, maar uiteraard in afstemming met het regionaal overleg, voor kiezen om bestaande capaciteit om te zetten naar het rechtstreeks toegankelijke. Er is voorlopig echter nog geen oplossing voor de eventuele repercussie op directie- en andere functies, die gekoppeld zijn aan de erkenningscapaciteit, bij verlaging van de basiserkenning. Voor de berekening van de personeelspunten die in een erkenning rechtstreeks toegankelijke hulp worden ondergebracht, zal uitgegaan worden van het aantal en de aard van personeelsfuncties die een voorziening in mindering wenst te brengen op haar historisch kader, en niet vanuit normberekeningen. Als een voorziening bvb de erkenning laat dalen, en daardoor 2 opvoeders klasse 1 (71X2=142 punten) en een halftijdse logistiek medewerker klasse 4 (53,5/2=26,75 punten) in mindering brengt van zijn historisch kader, dan zal de erkenning rechtstreeks toegankelijk (26,75+142=) 168,75 personeelspunten bedragen. 5

6 9 Registratie en zorgregie Zoals reeds gesteld moeten de personen met een handicap geen inschrijving hebben en moet er geen proces van zorgregie gevolgd worden. De personen in begeleiding zullen rechtstreeks in de cliëntregistratie ingebracht kunnen worden. Binnen deze registratie zullen ook de prestaties (aantal begeleidingen, dagen dagopvang en verblijf) moeten geregistreerd worden, zodat er een centrale gegevensbron ontstaat waardoor kan nagegaan worden of het quotum rechtstreeks toegankelijke hulp al dan niet reeds overschreden werd. Door de koppeling met de cliëntregistratie kan ook nagegaan worden in hoeverre iemand al dan niet reeds gebruik maakt van niet-rechtstreeks toegankelijk aanbod. Deze registratie zal tegelijkertijd dienstig zijn voor subsidiering. Wanneer uit overleg met de gebruiker duidelijk is dat er, door inzet van de rechtstreeks toegankelijke hulp, niet langer nog een vraag blijft voor inschrijving en/of meer intensieve ondersteuning, dan moet een eventuele zorgvraag op de Centrale Registratie van Zorgvragen afgesloten te worden. Afstemming tussen de gegevens cliëntregistratie en de lijst van zorgvragen op de Centrale registratie van Zorgvragen zal op regelmatige tijdstippen gebeuren. 10 Vermoedelijke inwerkingtreding Er wordt verwacht dat de regelgevingsprocedure beëindigd zal zijn in de loop van februari Als de Raad van State een positief advies geeft en de Vlaamse Regering het besluit definitief goedkeurt, zal deze regeling in werking treden op 1 maart Ondertussen blijft het de opdracht van de ROG s om tegen 1 maart 2013 een voorstel van verdeling van de middelen voor rechtstreeks toegankelijke hulp voor te leggen. Het VAPH zal, geïnitieerd door de vraag van enkele provincies, op provinciale toelichtingsdagen nog verdere informatie verstrekken over rechtstreeks toegankelijke hulp en andere zorgvernieuwingselementen; er kan echter niet op deze toelichtingssessies gewacht worden om de oefening te starten. Zoals reeds gesteld, zal het besluit bij definitieve goedkeuring onmiddellijk aan de sector worden gecommuniceerd. Met vriendelijke groeten Laurent Bursens Administrateur-generaal 6