Jaarverslag 2013 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland December 2013

Transcriptie

1 Jaarverslag 2013 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland December 2013 Auteursrechten voorbehouden 1

2 Periode Jaarverslag Dit jaarverslag beslaat de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december Dit behelst een periode van 12 maanden. 1. ALGEMENE INFORMATIE 1.1 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland (GeriOnNe) en doelstelling GeriOnNe is een landelijke stichting, die aandacht vraagt voor de specifieke problematiek van oudere kankerpatiënten en zich inzet om de zorg voor deze groep te verbeteren. Ruim 40% van alle kankerpatiënten is ouder dan 70 jaar en dit aantal zal als gevolg van de dubbele vergrijzing alleen maar toenemen. Aandacht voor de specifieke problematiek van oudere patiënten met kanker wordt daarom steeds belangrijker. Het doel van de stichting GeriOnNe is: het optimaliseren van de kwaliteit van zorg voor oudere patiënten met kanker en alles wat hiermee in verband staat of daartoe bevorderlijk kan zijn. Het begrip zorg' omvat niet alleen de daadwerkelijke medische en verpleegkundige zorg, maar ook zaken als wetenschappelijk onderzoek, scholing voor behandelaars en andere zorgverleners, en het geven van voorlichting over kanker en ouderen'. Dit alles om ervoor te zorgen dat oudere patiënten met kanker erkend worden als een aparte groep binnen de totale groep van kankerpatiënten. 1.2 Visie GeriOnNe streeft naar het nadrukkelijker en adequater afstemmen van de beschikbare kennis, zorg en middelen op de zorg voor ouderen met kanker. Daarnaast streeft de stichting naar de verankering van de proportionaliteit in de verdeling van de beschikbare middelen en van (extra) menskracht voor de zorg van ouderen met kanker. Dit met name gelet op de omvang van de doelgroep en de demografische ontwikkelingen daarin op korte en middellange termijn. De doelstellingen die GeriOnNe onder andere wil bereiken kunnen worden ondergebracht in drie thema's. Thema Zorg & Onderzoek landelijke afstemming over screening, diagnostiek, behandeling en nazorg, zo mogelijk leidend tot richtlijnen en protocollen signaleren van knelpunten in de praktijk, zowel in de professionele uitvoering als in de organisatie van zorgsignaleren van nieuwe ontwikkelingen m.b.t. de geriatrische oncologie en bevorderen van invoering daarvan in de dagelijkse praktijkbevorderen van deelname aan klinisch vergelijkend onderzoek bevorderen en initiëren van onderzoek naar en verkenningen van prognostische factoren (waaronder co-morbiditeit) en zorgpatronen signaleren van onderwerpen die om nader onderzoek vragen 2

3 Thema Onderwijs bevorderen van nationale en internationale uitwisseling en samenwerking ten aanzien van kennis en ervaring initiëren en organiseren van bij- en nascholingsactiviteiten signaleren van hiaten in bestaande scholing 2. ORGANISATIE & RESULTATEN Vanaf begin jaren 90 is de belangstelling voor de groep ouderen en kanker toegenomen. Een grote groep professionals, bestaande uit medici en paramedici afkomstig uit de oncologische en de geriatrische zorg, hebben hun expertise ingezet, om de oudere patiënt met kanker, beter op de kaart te zetten. Met ondersteuning van het Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ), werd in september 2004, de stichting GeriOnNe opgericht. Door middel van de ondersteuning van en een intensieve samenwerking met het Integraal IKZ, krijgt de stichting GeriOnNe de gelegenheid om doelstellingen in de praktijk uit te voeren. 2.1 werkgroepen Binnen de stichting GeriOnNe zijn een aantal werkgroepen geformeerd om met elkaar betere zorg en behandeling van de oudere patient met kanker te optimaliseren. Werkgemeenschap Onderzoek & Zorg Initieren en bespreken projectvoorstellen onderzoek naar o.a. onder- of overbehandeling, comorbiditeit, kwaliteit van leven Werkgroep onderwijs Organisatie tweejaarlijks symposium Kanker bij Ouderen Special Interest Group (SIG) Klinisch Geriaters Kennisdeling, advisering, bespreking zorgvraagstukken IN 2013 is in samenwerking met KWF kankbestrijding de KWF-werkgemeenschap Kanker en ouderen opgericht. Deze nieuwe werkgemeenschap zal optimaal ingezet worden om te werken aan oplossingsrichtingen voor het brede spectrum van knelpunten op het gebied van kanker en ouderen. De werkgemeenschap zal hiervoor minimaal twee keer per jaar bij elkaar komen en zal tussentijds via digitale wegen contact onderhouden en geraadpleegd kunnen worden door KWF Kankerbestrijding. 2.2 Bestuur Het bestuur van de stichting GeriOnNe bestaat momenteel uit 11 leden. Dit zijn: Dr. J. Portielje (voorzitter) - internist-oncoloog in het HagaZiekenhuis (Den Haag, locatie Leyweg) Prof. dr. J.W.W. Coebergh (voorzitter werkgemeenschap, penningmeester) - sociaalgeneeskundig-epidemioloog aan het Erasmus MC (Rotterdam) en bij het IKZ (Eindhoven) Dhr. H.A.A.M. Maas (voorzitter SIG Klinisch Geriaters) - klinisch geriater in het TweeSteden Ziekenhuis (Tilburg) 3

4 Dr. A.N.M. Wymenga - internist-oncoloog in het Medisch Spectrum Twente (Enschede) H.A.C.M. Verlaan - nurse practitioner in het Reinier de Graaf Gasthuis (Delft) R. Agterhof - verpleegkundig specialist geriatrie in het Spaarne Ziekenhuis (Hoofddorp) Dr. F.W.P.J van den Berkmortel - internist-oncoloog in het Atrium Medisch Centrum (Heerlen) Prof. Dr. H. Struikmans - radiotherapeut in het Medisch Centrum Haaglanden (Den Haag) K. van Bezooijen - ervaringsdeskundige Dr. B.L. van Leeuwen - chirurg-oncoloog in het Universitair Medisch Centrum Groningen Prof. dr. H.C. Schouten - haematoloog-oncoloog in het Maastrichts Universitair Medisch Centrum 2.3 Samenwerking Om haar doelstelling te bereiken werkt de stichting GeriOnNe samen met partijen als KWF Kankerbestrijding, de Integrale Kankercentra, het Nationaal Programma Kankerbestrijding, patiëntenverenigingen, diverse beroepsverenigingen voor medisch specialisten, verpleegkundigen en verzorgenden, de Federation of European Cancer Societies (FECS), de European School of Oncology (ESO), de European Oncology Nursing Society (EONS) en de International Society of Geriatric Oncology (SIOG). 2.4 Projecten Eind 2012 hebben GeriOnNe en Intergraal Kankercentrum Zuid een subsidie van het KWF ontvangen voor de implementatie en evaluatie van een geriatrisch oncologisch zorgpad voor oudere patiënten met colorectaal kanker: Achtergrond De implementatie van zorgpaden verbetert de zorg zodat de organisatie van de zorg beter verloopt, de doorlooptijden verminderen en de patiënttevredenheid toeneemt. In de zorg voor oudere patiënten met kanker zijn er vaak wijzigingen nodig ten opzichte van het reguliere zorgpad vanwege leeftijdsgerelateerde problemen en multimorbiditeit. Deze wijzigingen leiden ertoe dat reguliere zorgpaden beperkt zijn toegesneden op de zorgvragen van oudere patiënten. In dit onderzoek wordt een geriatrisch oncologische module geïmplementeerd en geëvalueerd binnen het bestaande zorgpad colorectaal carcinoom bij patiënten van 70 jaar en ouder in 10 Nederlandse ziekenhuizen. Doel van de studie In deze studie wordt onderzocht wat het effect is van systematische geriatrische screening, middels een geriatrisch oncologische module, en inzet van gerichte interventies, op de kwaliteit van leven van patiënten met colorectaal carcinoom van 70 jaar en ouder. Daarnaast wordt onderzocht of systematische geriatrische screening, gevolgd door interventies, invloed heeft op de patiënttevredenheid, de zelfredzaamheid, het aantal ongeplande ziekenhuisopnames, overleving en woonsituatie van de patiënt. Ook wordt de tevredenheid met toepassing van de module nagegaan bij de gebruikers. Onderzoeksopzet 4

5 In totaal nemen 10 ziekenhuizen deel aan deze studie. Aan alle patiënten van 70 jaar of ouder binnen het colorectaalzorgpad wordt gevraagd om deel te nemen aan de studie. De ziekenhuizen starten bij aanvang van het project met een controlefase. Patiënten die in deze eerste fase in de studie geincludeerd worden, krijgen geen geriatrische screening, maar vullen wel op 4 momenten in 1 jaar een aantal vragenlijsten in. De afname van deze vragenlijsten wordt verzorgd door het IKZ. Na 3 maanden volgt er een overgangsmaand waarin de verpleegkundigen worden geschoold met behulp van een e-learningprogramma (ontworpen door het IKZ). Daarnaast krijgen de verpleegkundigen uitleg over de geriatrische screening die in de experimentele fase bij de patiënten zal worden afgenomen. Na deze overgangsmaand wordt gestart met de experimentele fase van de studie. Bij alle oudere patiënten die deelnemen aan de studie wordt er vanaf dat moment een geriatrische screening afgenomen. Naar aanleiding van de geriatrische screening volgen er mogelijk aanvullende beoordelingen of interventies. Dit is afhankelijk van de problematiek die bij de individuele patiënt speelt. De beoordelingen of interventies zijn gefundeerd op gebruikelijke klinische of klinisch geriatrische zorg. De patiënten uit de experimentele groep vullen ook weer op 4 momenten in 1 jaar een aantal vragenlijsten in. 2.4 Bijeenkomsten In 2013 werden er verschillende bijeenkomsten georganiseerd. De SIG klinisch geriaters zijn 3 keer bij elkaar gekomen. De werkgroep onderzoek en zorg is 1 keer bij elkaar gekomen in Maart, dit vanwege de oprichting van de KWF-werkgemeenschap. De werkgroep onderwijs is meerdere keren bij elkaar gekomen om het symposium Kanker bij ouderen voor te bereiden. Op 6 november heeft dit symposium plaatsgevonden. Het symposium was goed bezocht, 300 deelnemers hebben deelgenomen. Dit was ook het maximaal aantal deelnemers dat het symposium kon bijwonen. Het bestuur van GeriOnNe is naast een telefonische vergadering nog twee keer bij elkaar gekomen. De KWF-werkgemeenschap heeft een oprichtingsbijeenkomst gehad in juni. Daarna is er invitational conference georganiseerd om een onderzoeksagenda op te zetten. Dit zal in 2014 verder vervolg krijgen. 2.5 Website De website van GeriOnNe heeft dit jaar een update gehad. Een aantal onderdelen waren verouderd, deze zijn geupdate of verwijderd indien nodig. De informatie op de website zal komend jaar verder uitgebreid worden. 5