Rapport: Marktonderzoek Communicatietrainingen

Transcriptie

1 Rapport: Marktonderzoek Communicatietrainingen Opdrachtnaam: Logman Opdrachtcode: Opdrachtnitvoerder: Stefanie van der Meijden Opdrachtbegeleider: Marianne Jansen Eindhoven, 23 september 1993

2 Voorwoord V oor u ligt het rapport van het onderzoek naar de mogelijkheden om binnen het bedrijfsleven trainingen op het gebied van communicatie te gaan verzorgen. In het onderzoek is hierbij de nadruk gelegd op trainingen op het gebied van vergadertechnieken, presentatietechnieken, gesprekstechnieken en onderhandelen. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de bedrijfskundewinkel. De bedrijfskundewinkel is een door studenten gerund adviesbureau met als doel op niet commerciele basis onderzoek te verrichten voor diegenen, die niet over de mogelijkheden beschikken om een professioneel adviesbureau in te schakelen. De eindresultaten van het rapport zijn bestemd voor een nog op te richten bedrijf dat trainingen gaat geven op bovenstaande gebieden. Bij deze wens ik mevrouw Logman veel succes bij het op de markt brengen van de trainingen. Voorwoord

3 Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1 Probleemstelling 2 Hoofdstuk 2 Onderzoeksopzet Doelgroep Gewenste gegevens en opzet van de enquete... 3 Hoofdstuk 3 Marktonderzoek Resultaten van de enquete... 5 Hoofdstuk 4 Conc1usies en aanbevelingen BIJLAGE I BIJLAGE II ] BIJLAGE III Inhoudsopgave

4 Marktonderzoek Commnnicatietrainingen Inleiding Dit rapport is het resultaat van een onderzoek naar de vraag of er behoefte is aan trainingen op het gebied van vergadertechnieken, presentatietechnieken, gesprekstechnieken en onderhandelen binnen het bedrijfsleven. Mevrouw Logman, een psychologe, geeft sinds twee jaar regelmatig trainingen op bovenstaande gebieden. Dit doet ze naast haar werk bij Fokker. Graag wil ze eehter een bureau opzetten en deze trainingen op full-time basis gaan verzorgen. Deze trainingen zullen vooral gericht zijn op het lager en midden kader van grotere ondememingen. In de volgende hoofdstukken za1 ingegaan worden op de vraag of er vraag is naar trainingen op de bovenstaande gebieden. Ook zullen de verschillende seleetieeriteria en wensen van de potentii':he klant uitgebreid aan bod komen. In hoofdstuk 1 zal de probleemstelling nader worden omsehreven. Hoofdstuk 2 bevat de onderzoeksopzet, deze wordt gesplitst in (a) de doelgroep van het onderzoek en (b) de gewenste gegevens en opzet van de verstuurde enquete. De resultaten van de enquete komen in hoofdstuk 3 aan de orde. In dit hoofdstuk wordt speeifiek ingegaan op de gestelde vragen van de enquete en de antwoorden van de respondenten hierop. Zo mogelijk worden deze antwoorden verwerkt in tabellen die de verdeling weergeven van de verschillende mogelijke antwoorden. Omdat er op de meeste vragen meerdere antwoorden mogelijk zijn, is de optelling van de aantallen in de tabellen vaak groter dan het totaal aantal respondenten. Eehter, uit de tabellen kan men wei de frequentie van bepaalde antwoordmogeiijkheden opmaken. Hoofdstuk 4 tot slot bevat de eonclusies en aanbevelingen. Pagina 1 Inleiding

5 Hoofdstuk 1 Probleemstelling De opdrachtgeefster wi! een eigen bureau op gaan zetten dat trainingen gaat verzorgen. In deze trainingen zouden de volgende onderwerpen behandeld gaan worden: - vergadertechnieken - presentatietechnieken - gesprekstechnieken - onderhandelen Deze trainingen zullen meerdere dagdelen in beslag nemen en zullen vooral gericht zijn op het lager en midden kader. De probleemstelling Iuidt als voigt: "Is er binnen het bedrijfsleven behoefie aan trainingen op het gebied van vergadertechnieken. presentatietechnieken, gesprekstechnieken en/of onderhandelen. " Belangrijk hierbij zijn ook: (a) de wensen ten aanzien van de training (b) de selectiecriteria die de potentiele klant hanteert ten aanzien van de keuze van een trainer of trainingsbureau. Pagina 2 Hoofdstuk 1: Probleemstelling

6 Hoofdstuk 2 Onderzoeksopzet 2.1 Doelgroep De criteria voor de doelgroep van het onderzoek zijn: - ondememing heeft als vestigingsplaats Noord of Zuid Holland - aantal werknemers is 100 of meer. Na toepassing van deze criteria heeft er een selectie pjaats gevonden binnen de bedrijven die bij de kamer van koophandel ingeschreven zijn en aan beide criteria voldoen. Vanuit dit totaal is er een enquete (zie bijlage I) opgesteld en deze is, samen met een begeleidende brief (zie bijlage II) naar aile 300 geselecteerde bedrijven gestuurd. 2.2 Gewenste gegevens en opzet van de enquete Om een beeld te kunnen geven van de behoefte aan trainingen zoals die omschreven is in hoofdstuk 1 zullen er, naast de vragen die daar al gesteld zijn, ook andere gegevens noodzakelijk zijn. Ook van belang hierbij is wat er op dit moment al door het bedrijf aan trainingen wordt gedaan. Hierbij worden de volgende vragen gesteld: * Welke aspecten worden er in deze trainingen behandeld? * Hoeveel tijd kosten de trainingen? * Waar vinden de trainingen plaats? * Hoeveel werknemers doen er aan mee? * Wat is het gemiddelde niveau van de cursisten? * Wat zijn de kosten? * Op welke wijze worden deze trainingen verzorgd? * Hoe is men aan de trainerl het trainingsbureau gekomen? * Wat zijn positieve/negatieve ervaringen ten aanzien van een trainingsbureau of trainer? Naast deze vragen bedoeld om na te gaan in hoeverre het bedrijf zich op het moment bezig houdt met trainingen op het gebied van verschillende vormen van communicatie, wordt het tweede deel van de enquete gewijd aan de behoefte aan trainingen op de korte/middellange termijn. Hierbij worden ongeveer dezelfde vragen gesteld als in het eerste deel met betrekking tot de aspecten die behandeld moeten worden, de tijd die de training mag kosten en de prijsklasse in welke deze training mag vallen. Daamaast worden vragen gesteld als: * Op grond van welke criteria zou u kiezen voor een trainingsbureau of heeft u voor een trainingsbureau gekozen? * Welke wensen heeft u met betrekking tot het assortiment? * Welke andere aspecten vindt u belangrijk in de keuze van een training? Om de voorwaarden en wensen van een bedrijf ten opzichte van een training en trainingsbureau na te gaan. Pagina 3 Hoofdstuk 2: Onderzoeksopzet

7 Als laatste onderdeel van de enquete had de geenqueteerde de mogelijkbeid om, indien men er prijs op stelde om door een trainingsbureau benaderd te worden, gegevens over het bedrijf en een eventuele contactpersoon te noteren. Pagina 4 Hoofdstuk 2: Onderzoeksopzet

8 Hoofdstuk 3 Marktonderzoek 3.1 Resultaten van de enquete Van de in totaal 300 verstuurde enquetes konden er 2 niet bezorgd worden. Verder kwamen er 6 enquetes volledig oningevuld retour. Van 89 aangeschreven bedrijven heeft de afdeling personeelszaken de enquete ingevuld en geretoumeerd. Van dit aantal geven 22 bedrijven (24.7%) aan dat er binnen het bedrijf geen trainingen op het gebied van communicatie gevolgd worden en dat men binnen twee jaar ook geen nieuwe ontwikkelingen binnen dit gebied verwacht. 67 bedrijven voorzien op dit moment in trainingen voor hun werknemers. De grootte, in aantallen werknemers, van de bedrijven in deze twee groepen is als voigt verdeeld: Tabel 1: geen trainingenl geen behoefte in de toekomst aantal medewerkers of meer Tabel 2: trainingenl eventueel behoefte in de toekomst 59% 32% 4.5% 4.5% aantal medewerkers of meer 34% 31.3% 19.4% 14.9% De groep bedrijven uit tabel 2 (67 bedrijven) kan in een later stadium weer gesplitst worden in een groep die verwacht dit in de toekomst te bluven doen en een groep die verwacht de trainingen niet te continueren. Veel van de 22 bedrijven uit tabel 1, die geen trainingen volgen of zullen volgen (40.9%) zijn handelsbedrijven. De groep van 67 bedruven waarbij de werknemers wei trainingen volgen en dit (eventueel) in de toekomst blijven doen heeft een grote varieteit. De branches varieren van horeca tot chemische industrie. Echter, hieronder zijn ook verschillende handelsbedrijven. In tabel 3 wordt aangegeven of, en zo ja hoe vaak, er op dit moment door de werknemers van de 67 bedrijven al trainingen worden gevolgd op de verschillende gebieden van COIDmunicatie waarop dit onderzoek gericht is. Pagina 5 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

9 TOOel 3: Aantal respondenten dat trainingen laat verzorgen op de verschillende relevante gebieden vergader- presentatie- gespreks- onderhan- geen van de techniek techniek techniek delen gebieden aantal In de 57 bedrijven waar communicatietrainingen op de vier gebieden verzorgd worden, worden door middel van training gemiddeld ongeveer 2 van de 4 genoemde gebieden behandeld. Presentatietechnieken blijkt een weinig gevolgde training te zijn, terwijl training op het gebied van gesprekstechnieken, zo blijkt ook uit de rest van het onderzoek, erg belangrijk is. Andere (gerelateerde) gebieden waarop verschillende bedrijven aangaven trainingen of cursussen te verzorgen voor de werknemers zijn: * Management trainingen (leiderschap) * Verkooptrainingen * Vakgerichte trainingen * K waliteits trainingen * Kiantgerichtheid * Conflicthantering * Projectmatig werken De belangrijkste aspecten die behandeld worden in de trainingen die op dit moment binnen bedrijven op het gebied van communicatie gevolgd worden zijn: * Bevorderen van de effectiviteit m.b.!. de verschillende fasen in het besluitvormingsproces * Het voeren van beoordelingsgesprekken * Slecht nieuws brengen * Het omgaan met veranderingsprocessen * Motiveren * Team-building * Het geven van presentaties: techniek en hulpmiddelen Op de vraag hoeveel tijd de bovengenoemde trainingen van de werknemers vragen gaven de meeste respondenten (+ /- 75 %) een duur van tussen de 2 en de 6 dagdelen aan. Er waren echter ook uitschieters van 9,10 en zelfs 18 dagdelen. Tabel 4 geeft de lokatie weer waar deze trainingen plaats vinden. TOOel 4: de lokatie intern extern zowel intern geen antwoord als extern aantal Pagina 6 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

10 Het blijkt dat de trainingen vooral extern gegeven worden. Deze lokatie zal waarschijnlijk afhankelijk zijn van de soort training en of deze door externe trainers of door trainers van binnen de organisatie gegeven wordt. Een andere vraag van de enquete was de vraag hoeveel werknemers er het afgelopen jaar aan deze trainingen meededen. De volgende tabel geeft hiervan de verdeling weer. Tabel 5: het aantal werknemers dat per bedrijf trainingen volgen of meer aantal Uit deze tabel blijkt dat het meest gebruikelijk is dat tussen de 10 en de 50 werknemers per bedrijf een training op het gebied van vergadertechnieken, presentatietechnieken, gesprekstechnieken of onderhandelen voigt. In de volgende tabel wordt het gemiddeld niveau van de medewerkers die trainingen volgen weergegeven. Tabel 6: het gemiddeld niveau van de medewerkers die de trainingen volgen produktie admini- lager midden hoger stratief kader kader kader aantal De trainingen worden dus beduidend minder gevolgd door medewerkers op het uitvoerend niveau van de organisatie, dit geldt voor zowel het administratieve gedeelte als voor produktie. Het grootste aandeel wordt gevormd door het midden kader. Verder werd ook door verschillende respondenten aangegeven dat ook de staf, en dan vooral de automatiseringsdeskundigen, regelmatig deze trainingen volgen. De totale kosten van deze training en per deelnemer per dagdeel kunnen erg verschillen. Zowel de categorie gulden per deelnemer per dagdeel als de categorie 1500 gulden of meer werden genoemd De verdeling is te vinden in tabel 7. Pagina 7 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

11 Tabel 7: De kosten van de training per deelnemer per dagdeel fi.o,- -fl. 249,- 16 fl.250,- -fl.499,- 24 fl.500,- -fi.999,- 8 fl. 1000,- -fl. 1499,- 5 fl.1500,- of meer 5 geen mening 4 Marktonderzoek Communicatietrainingen Behalve enkele uitschieters zijn het dus wei duidelijk de eerste twee categorieen die het meest voorkomen. Het meeste gangbare met betrekking tot de prijs voor de diverse soorten trainingen is dus een prijs die ligt onder de 500 gulden. Deze prijs zal zeker afbangen van het soort training en de lokatie. Op de vraag 'Op welke wijze worden deze trainingen op dit moment binnen uw bedrijf verzorgdt antwoordde 33.75% dat deze intern, door de eigen afdeling opleidingen werden verzorgd. Dit geldt vooral voor de grotere bedrijven (1000 of meer werknemers). Free-lance trainers hebben een aandeel van 10% in het verzorgen van trainingen bij de bedrijven die trainingen voor hun medewerkers organiseren. Het grootste gedeelte van de markt, 56.25%, wordt echter ingenomen door de externe trainingsbureaus. "Boertien en partners" wordt hierbij het meest (6 uit 43) vernoemd. Respondenten konden bij deze vraag meerdere antwoorden aankruisen. Andere trainingsbureaus die genoemd worden zijn: * Visser * Mercure / Goldman Training * Tailor Made Management Opleidingen en Training *VEA * Van Dalsum en Schouten *KSG * Solution *NIOW * OWC bv te Culemborg * Vergouwen Overduin * SBC * SRM * M.O.C te Zeist De brochure blijkt een van de meest effectieve middelen om de potentiele klant te benaderen. Maar tiefst 63.6% van de bedrijven (21 bedrijven) die antwoord gaven op deze vraag, gaf aan via een brochure aan het trainingbureau/de free lance trainer gekomen te zijn. Een kanttekening hierbij is dat op deze vraag een lage respons was, mede door het feit dat een grote groep de trainingen intern door een eigen afdeling laat verzorgen. Pagina 8 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

12 Relaties, netwerken en bekendheid met de docenten speelt ook een zeer grote rol van betekenis bij de keuze van een trainingsbureau of trainer. Verder geven enkele bedrijven aan het CEDEO opleidingsboek te gebruiken als handleiding bij hun keuze. Op het gebied van de vakliteratuur is PW -personeels management het belangrijkst. Echter, deze bron wordt maar door een enkeling genoomd. Netwerken en relaties blijken een belangrijke rol te spelen. Naast enkele praktische klachten zoals teveel bellen voor een afspraak en het annuleren van een training bij te weinig animo, heeft het belangrijkste deel van de negatieve ervaringen met de trainingsbureaus die de respondenten aangeven te maken met de slechte aansluiting tossen de training en de praktijk. Een slechte kennis van het bedrijf of de branche of een slechte aansluiting op de bedrijfscultuur zijn hier kenmerken van. Dit uit zich ook in te weinig contact met de leiding van de afdeling Personeel en Organisatie. Andere negatieve ervaringen die door de respondenten aangegeven werden zijn: * Te laag niveau van de training * Slechte voorbereiding * Te weinig follow-up Ook uit de antwoorden op de vraag of men enkele ervaringen kan noemen waarbij men zeer tevreden was, kwam het belang van training gericht op de specifieke problemen in de praktijk naar voren. Een belangrijk aantal respondenten gaf aan dat het als zeer positief ervaren werd als men de trainingen aanpaste aan de leerbehoefte. Ook het inleven in de specifieke bedrijfscultuur is hierbij van groot belang. De ideale trainer voolt zich betrokken bij de organisatie, denkt mee over bepaalde problemen in het bedrijf op het gebied van communicatie en past de training daarop aan. Flexibiliteit is dan ook een absoluut vereiste. Verder wordt het vakmanschap van de trainer, terecht, als erg belangrijk ervaren. Ben respondent gaf het op deze manier aan: 'Een training valt of staat bij een goede trainer'. Een goede trc:riner is eerst en vooral deskundig, maar ook overtuiging en het beschikken over nieuwe ideeen en inzichten is belangrijk. Verder z\jn zowel een goode voorbereiding, een goede evaluatie en het geven van feedback, punten waarop een trainer zich kan onderscheiden van de rest. Door 35 bedrijven werden deze positieve ervaringen genoemd. Als men mag aannemen dat als men positieve ervaringen met een bepaald bureau of trainer heeft, men niet zo snel zal switchen naar een ander bureau of trainer is dit een niet erg bemoedigend percentage. Bij een eerdere vraag van de enquete gaven namelijk 53 bedrijven aan met een extern trainingsbureau of free lance trainer te werken. Van de groep die met externe trainers werkt, heeft dus 66% positieve ervaringen. Nu hoeft het dus niet te zijn dat elk bedrijf met positieve ervaringen met een bepaalde trainer of trainingsbureau de relatie met deze zal continueren, maar toch is dit percentage vrij hoog. Enkele geenqueteerden gaven op deze vraag de namen van de bureaus waarover men tevreden is. Deze zijn: * NIBO, Gustav Kaser * van Houten * PRAGMA te Zwolle Pagina 9 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

13 Marktondcrzoek Communicatietrainingen Een van de belangrijkste Vnlgen van de enquete was de vraag of het bedrijf verwacht nu of in de komende twee jaar behoefte te hebben aan trainingen op de verschillende gebieden van communicatie. In tabel 8 wordt de verdeling van de antwoorden weergegeven. Tabel 8: Behoefte aan trainingen op het gebied van communicatie nu of in de komende tweejaar Behoefte aan trainingen 56 Geen behoefte aan trainingen 7 Geen mening 4 Aansluitend op deze vraag werd men ook gevraagd deze behoefte te kwantificeren. Op deze vraag kwam een lage respons. Echter het totaal aan aantal trainingen dat de respondenten verwachten te betrekken is weergegeven in de volgende tabel Tabel 9: Behoefte aan totaal aantal trainingen in de komende 2 jaar. Vergader- Presentatie- Gespreks- Onderhandelen technieken technieken technieken aantal werknemers Bij de interpretatie van deze tabel moet men echter de lage respons (35-40 %) op deze vraag in het oog houden. De werkelijke cijfers van de geenqueteerden zuhen ongeveer twee maal zo hoog liggen. Opvallend is dat de verdeling van de cijfers uit tabel 3, de hoeveelheid trainingen op de verschi1lende relevante gebieden op dit moment totaal tegengesteld zijn aan de cijfers uit deze tabel. VooraI presentatietechnieken scoort hier in vergelijking met tabel 3 onevenredig hoog. Een verklaring hiervoor is dat een bedrijf aan gaf 600 trainingen presentatietechnieken te gaan verzorgen voor de werknemers. Dit zorgde voor dit hoge cijfer. Andere deviaties kunnen worden verklaard uit het feit dat men bij tabel 3 aileen maar aan hoefde te geven of men iiberhaupt trainingen op de verschillende gebieden liet verzorgen en het hier gaat om de specifieke aantallen. Van de 67 bedrijven die aangaven hun medewerkers de mogelijkbeid te bieden om trainingen op het gebied van vergadertechnieken, presentatietechnieken, gesprekstechnieken of onderhandelen te volgen, geven 56 bedrijven aan dit in de toekomst te continueren. Dit is een relatief hoog percentage (83.6%). Als belangrijk aspect van een training geven verschillende bedrijven aan dat de training moet aansluiten op de praktijksituatie in het bedrijf. Dit aspect kwam eerder in het onderzoek ook al naar voren bij de positieve/negatieve ervaringen die de verschillende bedrijven hadden met trainingen of trainingsbureaus. Praktische oefening van de geleerde vaardigheden wordt daarbij zeer belangrijk geacht. Verder werden,ais aspecten die tijdens zo'n trainingbehandeld moeten worden, genoemd, gesplitst naar soort training: Pagina 10 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

14 * Presentatietechnieken: - voorbereiding, uitvoering, hulpmiddelen, doejgroep en doelstelling * Vergadertechnieken: - werkoverleg - opbouw van een vergadering, de structuur, goed voorzitterschap - duidelijk rapporteren - soorten besluitvormingsprocessen - het maken van en houden aan een agenda * Gesprekstechnieken: - beoordelingsgesprekken, slecht nieuws gesprekken en sollicitatiegesprekken * Onderhandelen: - intemationaal onderhandelen met leveranciers - ontwikkelen van mensenkennis Naast deze specifieke aspecten zijn er ook nog enkele algemene wensen met betrekking tot de training zoals het feit dat een training bij moet dragen aan de positieve beeldvorming van de organisatie. Ook follow up training, specifieke actieplannen en het meten van het effect van de training worden bierbij genoemd. Op de vraag hoeveel tijd deze trainingen van de werknemers mochten vragen kwamen ongeveer dezelfde antwoorden als op de vraag hoeveel tijd de huidige trainingen van de werknemers vragen. Het meest (+1-75%) antwoordde men 1 a 2 dagen, overeenkomend met 3 tot 6 dagdelen. Men heeft dus ook voor de toekomst een voorkeur voor relatief kortdurende trainingen. Ook met betrekking tot de kosten van de trainingen kwamen de antwoorden zeer overeen met de antwoorden op de vraag over de kosten van de huidige trainingen. Men sprak over het algemeen dan ook de voorkeur uit voor relatief goedkope trainingen dat wil zeggen minder dan 500 gulden per werknemer per dagdeel inclusief alle bijkomende kosten. De criteria op grond van welke een bedrijf zou kiezen voor een trainingsbureau of, in bet. geval dat een bedrijf al gebruik maakt van een bureau dat communicatietrainingen geeft, beeft gekozen voor een bureau worden weergegeven in tabel 9. TabellO: Criteria voor de keuze van een training of trainings bureau Aantal Veel ervaring/kennis 40 Lage prijs 4 Flexibiliteit m.b.t. de inhoud v.d. training 33 Grootte, nl. klein en persoonlijk 6 Grootte, nl. groot met een uitgebreid assortiment 5 Snelbeid van levering 6, Pagina 11 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

15 Uit de tabel kan men heel duidelijk de twee belangrijkste criteria opmaken waarop men de keuze voor een training of trainingsbureau baseert. Dit is enerzijds de ervaring en kennis (deskundigheid) van de trainer en anderzijds de flexibiliteit met betrekking tot de inhoud van de training (maatwerk). Andere genoemde criteria zijn: * Professionele uitstraling * Goede aansluiting bij eerdere trainingen * Bekendheid met het bedrijf of de sector waarin het bedrijf werkzaam is * Goede prijs-kwaliteit verhouding * Effectief met betrekking tot het eindresultaat * Niet verstrekken van trainingen aan de concurrentie De wensen met betrekking tot het assortiment van een trainingsbureau zijn erg divers. Tabel 10 geeft de frequentie van de keuze van de geenqueteerden met betrekking tot de verschillende mogelijke wensen weer. Tabel 11: De wensen met betrekking tot het assortiment Aantal Vervolgtrainingen 16 Opfristrainingen 16 Trainingen op maat 30 Begeleiding op de werkplek 9 Ook werd de mogelijkbeid tot coaching en begeleiding van interne opleiders en personeelsfunctionarissen ais wens voor het assortiment genoemd. De laatste vraag van de enquete ging over de andere aspecten die de respondenten belangrijk vinden in de keuze van een training. Hierbij werd de praktijkgerichtheid erg vaak genoemd. Een training moet direct toepasbaar zijn in de praktijk. Ook bekendheid van de trainer met de branche waarin het bedrijf opereert wordt erg belangrijk geacht. Met betrekking tot de sfeer tijdens de training zijn de meningen verdeeld. Een grote groep geeft aan een informele sfeer te verkiezen waar men zich op zijn gemak voelt en een kleiner aantal respondenten geeft de voorkeur aan een confronterende aanpak. Andere aspecten belangrijk bij het maken van de keuze voor een training zijn: * Interactief * Tailor-made * Professionele uitstraling, ervaring * No nonsens * Bewustwording activeren * Totaal traject verzorgen * Cases/Workshops * Veel afwisseling Pagina 12 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

16 Aan het eind van de enquete was er de mogelijkheid om, indien men er prijs op stelde benaderd te worden door mevrouw Logman, de gegevens van het bedrijf en een eventuele contactpersoon te noteren. Hier hebben drje bedrijven geb1llik van gemaakt. De gegevens van deze bedrijven zullen apart als bijlage III bij dit rapport worden bijgevoegd. Pagina 13 Hoofdstuk 3: Marktonderzoek

17 Hoofdstuk 4 Conclusies en aanbevelingen Binnen het bedrijfsleven is zeker een potentiele markt voor trainingen op het gebied van communicatie. Maar tiefst 75.2% van de bedrijven die de enquete ingevuld hebben, geven aan trainingen op het gebied van vergadertechnieken, presentatietechnieken, gesprekstechnieken en/of onderhandelen te (Iaten) verzorgen voor hun werknemers. De markt voor deze trainingen bevindt zich voor het grootste deel bij de grotere bedrijven met 200 of meer werknemers. Van deze groep wordt bij 33.8% de trainingen verzorgd door een eigen afdeling opleidingen. Dit is vooral het geval bij de zeer grote bedrijven van 1000 of meer werknemers. Ook in de toekomst heeft men nog een grote behoefte aan trainingen. Het percentage dat aangaf ook in de toekomst trainingen voor hun werknemers te laten verzorgen ligt zeer hoog (83.6%). Ook voor de middellange termijn is er dus zeker een markt aanwezig. Het niveau van de potentiele volger van de trainingen ligt vrij hoog. De deelnemers bestaan meestal uit het kader van het bedrijf. Binnen het kader zijn hierbij vooral het midden en hoger kader sterk vertegenwoordigd. De training moet beperkt zijn van omvang en mag maximaal bestaan uit 6 dagdelen. De kosten van de training moeten relatief laag Jiggen en zeker niet de 500 gulden per deelnemer per dagdeel ontstijgen. Toch wordt het merendeel van de trainingen die door free-lance trainers of externe trainingsbureaus verzorgd worden, extern, op een lokatie buiten het bedrijf gegeven. Bij de keuze van deze lokatie moet men dan ook zeker rekening houden met dit kostenaspect. Ook valt hierbij te denken aan het splitsen van de training in enkele delen om niet geconfronteerd te worden met de (hoge) overnachtingskosten. Voor het benaderen van de bedrijven zijn er twee manieren die duidelijk de voorkeur genieten. Enerzijds is dit het toesturen van een brochure en/of het persoonlijk aanschrijven van potentieie bedrijven en dit laten volgen door een telefonisch gesprek of bezoek. Anderzijds is het uitermate raadzaam via (bestaande) netwerken en relaties potentiele klanten te benaderen. Vooral via het laatste kanaal worden er vaak contacten gelegd die leiden tot het geven van trainingsopdrachten. Het is dan ook aan te raden alvorens te starten met een trainingsbureau de bestaande relaties te proberen uit te bouwen en nieuwe relaties proberen aan te knopen. Zeker in het licht van het feit dat als een potentiele klant relaties heeft met een bepaald trainingsbureau en hij tevreden is over hetgeen dat trainingsbureau hem biedt, bij niet zo snel van trainer of trainingsbureau zal switchen. Vit het onderzoek blijkt dat een groot percentage (66%) positieve ervaringen heeft met een trainingsbureau. Dit is, voor een "nieuwkomer" op de markt een niet erg bemoedigend percentage. Zeker als men bierbij ook nog de wensen van de klant met betrekking tot de trainingen beziet. Over het algemeen vindt men het erg belangrijk dat de trainer/het trainingsbureau kennis heeft van of ervaring heeft met de branche waarin het bedrijf zich bevindt. Ook een zeer goede aansluiting van het geleerde op de specifieke praktijk in het bedrijf is een belangrijke wens, zo niet eis, van de geenqueteerde bedrijven. Pagina 14 Hoofdstuk 4: Conclusies en aanbevelingen

18 Deze twee eisen kunnen pleiten voor langdurige relaties met de op dit moment in de arm genomen trainingsbureaus. Zonder bestaande relaties of uitzicht hierop is het op dit moment weinig raadzaam om de markt op te gaan. Behalve de wensen met betrekking tot de training, zoals de bovengenoemde bekendheid met het bedrijf of de branche en het aansluiten op de pr~jk, zijn er nog twee andere criteria waarop men de keuze voor een specifieke training en/of trainingsbureau baseert. Dit is enerzijds de ervaring en de kennis (deskundigheid) van het trainingsbureau of trainer en anderzijds de flexibiliteit met betrekking tot de inhoud van de training (maatwerk). Hier liggen voor mevrouw Logman mijns inziens zeker kansen en deze aspecten zouden dan ook zeker benadrukt moeten worden in de contacten met potentiihe klanten. De flexibiliteit en mogelijkheden met betrekking tot het assortiment, zoals vervolgtrainingen, opfristrainingen en begeleiding op de werkplek, is dan ook een grote troef. Naast deze belangrijkste aspecten worden er in dit rapport vele andere aspecten genoemd die door de potentiele klant als (mede) keuzebepalend worden ervaren. Deze aspecten moeten bij de opzet van de trainingen dan ook in het oog gehouden worden. V oor het bedienen van de markt is het aan te bevelen om als basis twee trainingen te kunnen leveren. * Algemene training waar bedrijven individuele werknemers naar toe kunnen laten gaan. * Bedrijfsspecifieke training. Hierbij zal een format moeten worden ontwikkeld die op speciale bedrijfsspecifieke aspecten kan worden ingevuld. Pagina 15 Hoofdstuk 4: Conclusies en aanbevelingen

19 Enquete formulier BIJLAGE I Vraag 1 en 2 zijn algemene vragen. Deze vragen zijn bedoeld om de verschillende bedrijven in klassen te kunnen indelen. Gelieve het nummer van het door u gekozen antwoord duidelijk te omcirkelen. Vraagl Vraag 2 Hoeveel mensen zijn er werkzaam binnen uw bedrijf! werknemers werknemers werknemers of meer werknemers Binnen welke branche valt uw onderneming? De vragen 3 tot en met 13 zijn bedoeld om na te gaan in hoeverre uw bedrijf zich bezig houdt met cursussen en trainingen van uw werknemers op het gebied van verschillende vormen van communicatie. Vraag 3 Worden er binnen uw bedrijf cursussen of trainingen gevolgd op de volgende gebieden:.. (U mag meer dan een antwoord omcirkelen.) 1 vergadertechnieken 2 presentatietechnieken 3 gesprekstechnieken 4 onderhandelen 5 geen van de bovenstaande gebieden 6 andere gerelateerde gebieden nl. : Indien.. geen van de bovenstaande gebieden II ga dan verder met vraag 14 Vraag 4 Kunt u een globale omschrijving geven van de aspecten die behandeld worden in deze cursussenl trainingen? Pagina 16 Bijlage I

20 Vraag 5 Hoeveel tijd vragen deze bovengenoemde trainingen gemiddeld van uw werknemer uitgedrukt in aantal dagdelen/dagen per training? (dagdeel = ochtend, middag of avond) Vraag 6 Vraag 7 Vraag 8 Vraag 9 Vraag 10 Waar vinden deze trainingen plaats? 1 Intern 2 Extern, in een conferentieoord Hoeveel werknemers deden er totaal het afgelopen jaar aan deze trainingen mee? werknemers werknemers werknemers werknemers werknemers of meer werknemers Wat is het gemiddelde niveau van de medewerkers die deze trainingen volgen? 1 uitvoerend/produktie 2 uitvoerendl administratief 3 lager kader 4 midden kader 5 hoger kader 6 anders nl.: In welke orde van grootte liggen de totale kosten van deze trainingen per deelnemer per dagdeel? gulden gulden gulden gulden gulden of meer Op welke wijze worden deze trainingen op dit moment binnen uw bedrijf verzorgd? 1 Intern, door de eigen afdeling opleidingen 2 door free-lance trainers 3 door extern(e) trainingsbureau(s) namelijk: Pagina 17 Bijlage I