Groepstrajecten Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek (AWO) Gehandicaptenzorg

Transcriptie

1 Groepstrajecten Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek (AWO) Gehandicaptenzorg Achtergrond Het Programma Veilige Publieke Taak (VPT) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) wil beroepsgroepen in de publieke sector ondersteunen bij het aanpakken van vraagstukken in het kader van Veilige Publieke Taak (VPT). VPT heeft onder voorwaarden budget beschikbaar gesteld waarmee individuele overheidsorganisaties een agressie- en weerbaarheidsonderzoek (AWO) kunnen uitvoeren onder medewerkers. Een deel van het budget is beschikbaar gesteld voor de sector gehandicaptenzorg. Het onderzoek vindt plaats met behulp van het standaard AWO-instrument van de InternetSpiegel. Dit instrument bevat onder andere een gestandaardiseerde vragenlijst en een proces voor de uitvoering. Na afloop ontvangt de deelnemende organisatie een rapport met bevindingen. Op deze manier wordt een aantal individuele organisaties in de gelegenheid gesteld om zich te spiegelen aan het gemiddelde van organisaties in de (publieke) sector. De onderzoeken worden uitgevoerd via groepstrajecten. Dit houdt in dat een groep van organisaties op hetzelfde moment in het jaar hun onderzoek uitvoert. Op die manier kan het beschikbare budget efficiënt worden aangewend en worden organisaties in staat gesteld van elkaar te leren. Het onderzoek bestaat uit een (digitale) vragenlijst die hoofdzakelijk via internet wordt aangeboden. Tijdens het groepstraject worden twee gezamenlijke bijeenkomsten georganiseerd. Vooraf een plenaire informatiebijeenkomst en na afloop een resultatenbijeenkomst waarin aandacht is voor de rapportage. Voor een goede uitvoering van de onderzoeken is verder het volgende van belang: Voor een goede uitvoering van de onderzoeken is het van belang dat elke deelnemende organisatie een coördinator voor het onderzoek aanwijst. De coördinator fungeert als contactpersoon voor de uitvoering van het onderzoek, is aanwezig bij de groepsbijeenkomsten en voert de benodigde acties in de betreffende organisatie uit om het onderzoek te laten plaatsvinden. De coördinator ontvangt een hulp- en instructiedocument waarin de praktische stappen van het onderzoek uitgelegd worden. het traject en de bijbehorende onderzoeken worden geleid door TNS-NIPO, de exploitant van het instrumentarium van de InternetSpiegel. met elke deelnemende organisatie zal een gebruikersovereenkomst worden gesloten die ondertekend dient te worden voorafgaand aan de start van het traject. Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek InternetSpiegel 1

2 Aantal deelnemers en procedure De koepelorganisatie VGN is in eerste instantie verantwoordelijk voor het verspreiden van informatie over het groepstraject AWO. Organisaties die mee willen doen melden zich ook aan via de koepelorganisatie. VGN is tevens verantwoordelijk voor de selectie van de deelnemende organisaties (veelal op basis van volgorde van aanmelding). Voor het beschikbare budget voor de sector gehandicaptenzorg is de schatting dat ongeveer 8 organisaties kunnen deelnemen aan het onderzoek. Dit aantal is onder andere afhankelijk van de omvang. Een grove schatting geeft de volgende verdeling: Organisatie omvang (+/-) Aantal deelnemers * Klein (200 medewerkers) 3 organisaties Middelgroot (500 medewerkers) 3 organisaties Groot (max medewerkers) 2 organisaties Planning Wat Wanneer Wie De werving Mailing aan organisaties Juli - augustus 2012 VGN Wervingsperiode Juli september 2012 VGN Voorlopige aanmeldingen 1 september 2012 VGN Definitieve aanmeldingen 1 oktober 2012 VGN Het onderzoek Startbijeenkomst sector Begin oktober 2012 InternetSpiegel gehandicaptenzorg Aanleveren gegevens voor het onderzoek Medio oktober Coördinatoren van de deelnemende organisaties Veldwerk (invullen vragenlijsten) November 2012 InternetSpiegel Resultaten en eindpresentatie December 2012 InternetSpiegel * Hierbij is uitgegaan van online deelname, alle medewerkers worden benaderd met een met daarin een link naar de vragenlijst, indien een deelnemer een (aanzienlijk) deel van de medewerkers schriftelijk wil benaderen, zien we dit als maatwerk waardoor het uiteindelijke maximaal aantal deelnemende organisaties lager kan uitpakken. Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek InternetSpiegel 2

3 Veel gestelde vragen met betrekking tot het AWO-onderzoek Wat houdt het AWO-onderzoek in? Allereerst is het onderzoek bedoeld om een beter beeld te krijgen van de veiligheidsbeleving van medewerkers en de effectiviteit van de getroffen veiligheidsmaatregelen. Op die manier wordt inzicht verkregen in de organisatieonderdelen en/of teams waarbij zich risico's voordoen. Zo kan naar aanleiding van de resultaten gericht actie worden ondernomen. Ook komt in het onderzoek aan bod in welke frequentie medewerkers geconfronteerd worden met agressie en geweld door burgers (patiënten, bezoekers), in welk vorm dan ook. Op die manier kan een inschatting gemaakt worden voor de benodigde inspanning: hoe groot is het probleem eigenlijk? Tot slot beoogt het Agressie en Weerbaarheidsonderzoek meer inzicht te bieden in de relatie tussen de blootstelling aan agressie en geweld en de gevolgen, voor zowel het individu, de organisatie en de samenleving. Denk in dit geval bijvoorbeeld aan verzuim, vermijdingsgedrag en de werktevredenheid van medewerkers. De uitkomsten uit het Agressie en Weerbaarheidsonderzoek kunnen dus voor meerdere doeleinden gebruikt worden. De vragenlijst is gebaseerd op een conceptueel model. Dit model geeft inzicht in verbanden tussen de verschillende onderdelen. Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek InternetSpiegel 3

4 Het onderzoek bestaat uit een (online) vragenlijst en twee papieren checklists. De vragenlijst is bestemd voor medewerkers met klantencontact. We leggen medewerkers een aantal stellingen voor. Medewerkers kunnen hun mening geven over aspecten als bejegening door klanten en burgers, agressie en geweld tijdens het werk, tevredenheid met maatregelen om veiligheid te bevorderen en bekendheid met hoe te handelen bij incidenten en calamiteiten. Om de gevolgen van een mogelijk onveilige beleving van het werk in kaart te brengen, leggen we medewerkers ook een aantal stellingen over tevredenheid, betrokkenheid en vitaliteit voor. Daarnaast vragen wij de arbo- of veiligheidscoördinator binnen de organisatie een checklist (een korte vragenlijst) in te vullen over de maatregelen die de organisatie treft om agressie en geweld door klanten/burgers tegen te gaan. Het derde onderdeel van het AWO betreft een aantal bedrijfsgegevens, zoals de personeelsomvang, personeelssamenstelling en verzuimcijfers. Door ook deze harde gegevens mee te nemen wordt in kaart gebracht in hoeverre agressie en geweld door klanten/burgers hier invloed op heeft. Hierdoor wordt inzicht verkregen in: Hoe vaak medewerkers van de organisatie te maken hebben met agressie en geweld door klanten/burgers en in welke vorm; De veiligheidsbeleving van medewerkers; De effecten van de getroffen veiligheidsmaatregelen; De gevolgen van agressie en geweld (denk aan verzuim, vermijdingsgedrag en werktevredenheid van medewerkers). Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek InternetSpiegel 4

5 Op welke wijze wordt over de resultaten gerapporteerd? InternetSpiegel biedt heldere en overzichtelijke rapportages. In één oogopslag is te zien hoe een bepaalde afdeling scoort op een onderdeel en hoe deze afdeling scoort ten opzichte van andere afdelingen. De rapportages bestaan uit overzichtelijke tabellen en grafieken en bevatten onder andere een vergelijking van de resultaten van de organisatie als geheel met een externe (publieke sector) benchmark. Alle rapportages bevatten een inleiding en een leeswijzer. Na afloop van de onderzoeksperiode worden de onderzoeksdata automatisch omgezet in standaardrapportages. Het aantal organisatieonderdelen dat kan worden opgenomen in de rapportage is ongelimiteerd (en zonder meerkosten), mits aan de responsnorm wordt voldaan: minimaal vier medewerkers en veertig procent per organisatieonderdeel moeten de vragenlijst compleet ingevuld hebben. Deze norm is ingesteld om de anonimiteit van de respondenten en de betrouwbaarheid van de resultaten te garanderen. De rapportages zijn op organisatie- en (indien de responsnorm is behaald) op afdelingsniveau. De rapportages kunnen online worden ingezien via de inlogcode op onze website die voorafgaand aan het onderzoek wordt verstuurd. Tevens leveren wij twee rapportages in pdf-formaat. 1. Per organisatieonderdeel een rapportage met daarin stoplichtgrafieken voor alle stellingen. 2. Een rapportage voor de gehele organisatie met stoplichtgrafieken voor alle stellingen. Ook de direct onderliggende organisatieonderdelen worden hierin weergegeven. Na afloop van het traject wordt een resultatenbijeenkomst georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomst worden de resultaten besproken en tevens handvatten gegeven over hoe agressie en geweld van klanten en burgers aan te pakken en medewerkers weerbaarder te maken. Door het onderzoek op deze manier op te zetten kunnen organisaties zoveel mogelijk van elkaar leren. Op deze manier kan gerichter op zoek worden gegaan naar effectieve maatregelen in de eigen organisatie. Wat gebeurt er met de resultaten? De resultaten van het onderzoek zijn in eerste instantie enkel voor de individuele deelnemers. Afhankelijk van de afspraken binnen het groepstraject worden deze gegevens anoniem of open (en uiteraard vertrouwelijk) onderling uitgewisseld tussen de organisaties binnen het traject om van elkaar te leren en best practices te kunnen uitwisselen. De resultaten zullen verder volledig anoniem worden opgenomen in het platform van InternetSpiegel, dat gebeurt met de gegevens van alle onderzoeken. Op die manier kunnen de gegevens in de toekomst worden toegevoegd aan de benchmark, zoals gebruikelijk bij al onze onderzoeken. De individuele gegevens zullen voor andere gebruikers nooit herleidbaar zijn naar individuele organisaties. En wij zullen ook nooit op organisatieniveau rapporteren, de gegevens worden enkel gebruikt voor secundaire analyses. Dit wordt allemaal afgesproken in de gebruikersovereenkomst die voor aanvang voor het onderzoek wordt ondertekend door de deelnemende organisaties. Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek InternetSpiegel 5

6 Hoeveel tijd neemt het onderzoek in beslag? De standaardvragenlijst neemt maximaal 15 minuten in beslag om in te vullen. Daarnaast vraagt deelname aan het groepstraject tijd en inspanning van de contactpersoon: een (actieve) bijdrage tijdens de diverse bijeenkomsten ter bevordering van de onderlinge kennisuitwisseling en leren van elkaar. o Het traject bestaat uit een plenaire informatiebijeenkomst voorafgaand aan het daadwerkelijke onderzoek en een plenaire resultatenbijeenkomst na afloop van het onderzoek. Het samenstellen en aanleveren van de gevraagde (medewerkers)informatie (zoals naam- en adressenbestand, indeling naar afdelingen en eventuele verdere indelingen) Het verzorgen van de interne communicatie voorafgaand en tijdens het onderzoek ter bevordering van de respons en creëren van draagvlak Wat kunnen deelnemende organisaties over het algemeen verwachten? De voorbereiding een plenaire informatiebijeenkomst waarbij wij u meer vertellen over onze aanpak en waarbij u met ons en andere organisaties in gesprek kunt gaan over het AWOonderzoek; professionele begeleiding van InternetSpiegel (TNS NIPO) bij het samenstellen van de vragenlijst, advies over en handvatten voor (interne) communicatie-acties en het inrichten van het platform. De vragenlijst De vragenlijst bestaat grotendeels uit gevalideerde en gestandaardiseerde modules. In deze context van de AWO zijn alle vraagmodules verplicht om op te nemen en kunt u daarnaast de vragenlijst aanvullen met eigen modules (tegen meerkosten). Tenslotte kunt u ervoor kiezen nog een aantal extra thema s op te nemen. U kunt een keuze maken uit de volgende zes thema s, volgens de standaard waarover wij beschikken: competentiemanagement, medezeggenschap, klantgerichtheid, betrokkenheid, samenwerking en reorganisatie (tegen meerkosten). Het veldwerk een gedegen en gevalideerd online onderzoek naar de veiligheidsbeleving van medewerkers en de effectiviteit van de getroffen veiligheidsmaatregelen volgens de methodiek van de InternetSpiegel; professionele begeleiding door InternetSpiegel bij het bewaken van de respons en het uitsturen van een aankondigings- en herinneringsmail ; De resultaten een snelle online weergave van de resultaten van uw organisatie met uitsplitsingen naar afdelingen, achtergrondkenmerken en weergave van een externe benchmark; Uitgangspunt is dat iedereen per benaderd wordt. Indien u medewerkers schriftelijk wilt benaderen, dan zijn hier extra kosten aan verbonden. Wij sturen alle medewerkers bij aanvang van het onderzoek een mail met een persoonsgebonden link naar het onderzoek. Wij beschikken over een voorbeeldtekst ter begeleiding van de mail, die u zelf kunt aanpassen. Halverwege het veldwerk ontvangen de medewerkers van ons een herinneringsmail met nogmaals de onderzoekslink. Ook hiervoor geldt dat wij over een voorbeeldtekst beschikken, die u zelf kunt aanpassen. Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek InternetSpiegel 6

7 een samenvattend rapport en een rapport per afdeling (in standaard lay out van InternetSpiegel); een presentatie voor de groep deelnemende organisaties over het lezen van de resultaten, een (anonieme) weergave van de belangrijkste uitkomsten en adviezen voor het vervolgtraject. Uiteraard is het mogelijk om aanvullende diensten af te nemen. Hierbij kunt u onder andere denken aan een eigen presentatie binnen uw organisatie, extra rapportages of meer ondersteuning tijdens het natraject. Wat verwachten wij daarbij van de deelnemende organisatie(s)? Om tot een goed en succesvol onderzoek te komen is uw bijdrage essentieel. Wij gaan er van uit dat u de volgende zaken zelf verzorgt: tijdige interne consensus over de inhoud van de vragenlijst tijdig samenstellen en aanleveren van de gevraagde (medewerkers)informatie verzorgen van de interne communicatie voorafgaand en tijdens het onderzoek ter bevordering van de respons en creëren van draagvlak; een actieve bijdrage tijdens de bijeenkomsten ter bevordering van de onderlinge kennisuitwisseling en leren van elkaar. Agressie- en Weerbaarheidsonderzoek InternetSpiegel 7