MEDEDELING AAN DE LEDEN

Transcriptie

1 EUROPEES PARLEMENT Commissie verzoekschriften MEDEDELING AAN DE LEDEN Betreft: Verzoekschrift 1484/2008, ingediend door Catherine Le Comte (Franse nationaliteit), over de gevolgen van geluidsoverlast en luchtverontreiniging voor de gezondheid van mensen die in de buurt van de luchthaven Charles de Gaulle - Roissy wonen 1. Samenvatting van het verzoekschrift Indienster heeft kritiek op het onvermogen van de Franse autoriteiten om het geluid en de luchtverontreiniging te beperken die worden veroorzaakt door het enorme aantal vliegtuigen die gebruik maken van de Franse luchthaven Charles de Gaulle - Roissy. Ze beweert dat het voortdurende lawaai en de luchtverontreiniging zo hoog zijn dat ze een nadelig effect hebben op de gezondheid van de plaatselijke bewoners, en dat er overdag om de 30 seconden en 's nachts om de 3 minuten een vliegtuig over de wijk vliegt waar zij woont. Bijgevolg vraagt zij bijstand aan het Europees Parlement om de zaak te verhelpen en deelt zij mee dat haar opmerkingen aan de Franse autoriteiten werden genegeerd. 2. Ontvankelijkheid Ontvankelijk verklaard op 12 maart De Commissie is om inlichtingen verzocht (artikel 202, lid 6, van het Reglement). 3. Antwoord van de Commissie, ontvangen op 1 september 2009 Geluidshinder De toepasselijke communautaire regelgeving met betrekking tot de evaluatie en de beheersing CM\ doc PE v07-00 In verscheidenheid verenigd

2 van omgevingslawaai is Richtlijn 2002/49/EG 1. Deze richtlijn bepaalt dat de lidstaten strategische geluidsbelastingkaarten en op de beheersing van omgevingslawaai gerichte actieplannen moeten opstellen. De richtlijn laat het echter aan de lidstaten over om de concrete cijfers voor de grenswaarden van geluidsniveaus op te stellen en de maatregelen ter beperking van lawaai in actieplannen op te nemen. Strategische geluidsbelastingkaarten moesten uiterlijk op 30 juni 2007 zijn opgesteld en de corresponderende actieplannen moesten uiterlijk 18 juli 2008 zijn goedgekeurd, na raadpleging en inspraak van het publiek. Frankrijk heeft voor de luchthaven Charles de Gaulle - Roissy een geluidsbelastingkaart opgesteld. Het rapport werd doorgestuurd aan de Commissie en is beschikbaar voor het publiek. Het actieplan is in voorbereiding. Daarnaast bestaat er voor grote luchthavens in de EU (waarop jaarlijks meer dan vliegtuigbewegingen plaatsvinden) een geharmoniseerd kader voor lawaai veroorzaakt door luchthavens. Richtlijn 2002/30/EG 2 betreffende de vaststelling van regels en procedures met betrekking tot de invoering van geluidgerelateerde exploitatiebeperkingen op luchthavens in de Gemeenschap, verplicht de lidstaten tot een evenwichtige aanpak van de geluidsproblematiek van luchthavens op hun grondgebied. Luchtverontreiniging De toepasselijke en relevante communautaire regelgeving met betrekking tot de beoordeling en het beheer van de luchtkwaliteit is Richtlijn 1999/3030/EG 3, waarin grenswaarden voor zwevende deeltjes (PM 10 ) en stikstofdioxide (NO 2 ) zijn gedefinieerd, en de nieuwe Richtlijn 2008/50/EG 4 die Richtlijn 1999/30/EG vervangt. Deze nieuwe richtlijn bevat dezelfde grenswaarden als Richtlijn 1999/30/EG, maar is uitgebreid met nieuwe streefwaarden voor fijne zwevende deeltjes (PM 2.5 ). PM 10 en NO 2 zijn verontreinigende stoffen die het vaakst de milieunormen betreffende de bescherming van de menselijke gezondheid overschrijden, met name in stedelijke gebieden en in de nabijheid van belangrijke transportinfrastructuur. Volgens het laatste officiële Franse rapport worden de dagelijkse en jaarlijkse grenswaarden voor PM 10 en de jaarlijkse grenswaarden voor NO 2 die voor 2010 gehaald moeten worden, overschreden in de luchtkwaliteitzone "agglomeratie Parijs", waar de luchthaven is gelegen. Tot dusver heeft de Commissie nog geen inbreukprocedure ingeleid tegen Frankrijk wegens niet-nakoming van de grenswaarden voor PM 10 aangezien Frankrijk kennis heeft gegeven van een aanvraag krachtens artikel 22 van de nieuwe richtlijn 2008/50/EG 5 op basis waarvan onder bepaalde voorwaarden uitstel tot nakoming wordt verleend. De kennisgeving bevatte een speciaal verzoek om termijnverlenging voor de luchtkwaliteitszone "agglomeratie Parijs". De kennisgeving verwees naar een luchtkwaliteitsplan, 'Plan de Protection de l'atmosphere pour l'ile de France', goedgekeurd door de Franse autoriteiten in juli 2006, waarin enkele specifieke 1 PB L 189 van , blz PB L 85 van , blz PB L 163 van , blz PB L 152 van , blz Deze procedure werd ingeleid tegen 10 andere lidstaten op 29 januari PE v /7 CM\ doc

3 luchthavengerelateerde maatregelen ter vermindering van de luchtverontreiniging worden genoemd. In haar Beschikking C(2009) 5244 definitief van 2 juli 2009 bracht de Commissie enkele bezwaren tegen toepassing van artikel 22 op de zone "agglomeratie Parijs" naar voren, namelijk dat niet was aangetoond dat passende maatregelen waren genomen voor de oorspronkelijke nalevingstermijn (2005) en dat evenmin duidelijk naar voren kwam of slechts één of toch meerdere externe factoren als genoemd in artikel 22, lid 2 als belangrijkste oorzaak van de overschrijdingen beschouwd kunnen worden. Verder kon de Commissie op basis van de door haar onlangs ontvangen informatie niet volledig beoordelen of de grenswaarden in de gehele zone nageleefd kunnen worden tot afloop van de verlengde termijn in juni Een studie die AirParif onlangs publiceerde 1, bevat een gedetailleerde analyse van de hoge stikstofdioxideconcentraties rondom de luchthaven. Hieruit blijkt dat deze hoge concentraties met name langs de wegen naar en langs de luchthaven en in twee gebieden nabij de luchthaven bestaan. Voor wat PM 10 betreft, blijkt uit de studie verder dat ondanks het aanzienlijke aandeel van de nabij gelegen agglomeratie Parijs (waar overschrijdingen werden vastgesteld), de grenswaarden voor PM 10 rondom de luchthaven onder normale klimatologische omstandigheden niet worden overschreden. Gezien de geconstateerde concentraties mag worden verwacht dat de streefwaarde voor PM 2.5 in de nabijheid van de luchthaven in 2010 eveneens zal worden nageleefd. Voor alle drie de verontreinigende stoffen geldt dat de uitstoot door de vliegtuigen zelf (waarvan indienster nadrukkelijk gewag maakt) slechts een ondergeschikte rol speelt, vergeleken met de uitstoot van activiteiten aan de grond en het verkeer van en naar de luchthaven. Conclusies Bezien tegen de achtergrond van deze feiten en gezien de door indienster verstrekte informatie kon worden vastgesteld dat het Gemeenschapsrecht inzake luchtkwaliteit in de betreffende luchtkwaliteitzone wordt geschonden, waarbij het aandeel van de vliegtuigen in de complexe mengeling van verontreinigende stoffen duidelijk onderdoet voor tal van andere verontreinigende bronnen in deze zone. Daarom overweegt de Commissie nadere stappen te ondernemen om de EU-regelgeving inzake luchtkwaliteit te handhaven. De evaluatie van de rapporten over de geluidsbelastingkaarten die de lidstaten uit hoofde van artikel 10, lid 2, van Richtlijn 2002/49/EG hebben toegezonden aan de Commissie, is nog gaande. Mocht uit de afgesloten evaluatie blijken dat nader onderzoek naar de geluidshinder rondom de luchthaven Charles de Gaulle - Roissy nodig is of dat niet werd voldaan aan de voorwaarden van de EU-regelgeving, zal de Commissie gepaste maatregelen nemen. Burgers hebben ook het recht om voor nationale rechtbanken naleving van EU-grenswaarden en opstelling en uitvoering van kortetermijnplannen te vorderen, om het risico van overschrijding van de grenswaarden in hun woongebied te vermijden. 4. Antwoord van de Commissie (REV), ontvangen op 11 mei 2010 Er zijn twee afzonderlijke wetgevingsinstrumenten die bescherming bieden tegen 1 CM\ doc 3/7 PE v07-00

4 omgevingslawaai en plaatselijke luchtverontreinigende stoffen. Wat betreft lawaai wordt in de relevante communautaire wetgeving, Richtlijn 2002/49/EG 1 inzake de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai, bepaald dat de lidstaten bronnen van omgevingslawaai moeten aanwijzen (waaronder luchthavens met meer dan vliegbewegingen per jaar), geluidsbelastingkaarten moeten opstellen en de nodige beperkingsmaatregelen moeten opleggen. De geluidsbelastingkaart van de luchthaven Charles de Gaulle - Roissy is beoordeeld, en voldoet aan de bepalingen van Richtlijn 2002/49/EG. Wat de actieplannen betreft, moet worden opgemerkt dat het indienen van de samenvattingen en de vertaling van deze plannen nog gaande zijn. Wat betreft luchtverontreiniging heeft Frankrijk sinds de eerste mededeling een rapport over luchtkwaliteit voor 2008 ingediend. Uit dit rapport blijkt dat in dat jaar de grenswaarden voor PM 10 in de luchtkwaliteitzone "agglomeratie Parijs" nog steeds werden overschreden. In hetzelfde jaar werden tevens de jaarlijkse grenswaarden voor NO 2 die voor 2010 gehaald moesten worden, overschreden in de zone waar de luchthaven is gelegen. In navolging van Beschikking C(2009)5244 van 2 juli 2009, waarin de Commissie bezwaar maakte tegen uitstel van nakoming van de grenswaarden voor PM 10 in alle aangemelde zones, waaronder de "agglomeratie Parijs", heeft de Commissie op 20 november 2009 een inbreukprocedure tegen Frankrijk ingeleid wegens niet-nakoming van de grenswaarden voor PM 10. Op 29 december 2009 en 30 maart 2010 hebben de Franse autoriteiten nieuwe informatie verstrekt met het oog op het opnieuw aanmelden van enkele zones voor uitstel van nakoming van de grenswaarden voor PM 10. Voortzetting van de inbreukprocedure wegens niet-nakoming van de grenswaarden voor PM 10 zal worden overwogen op basis van de beslissingen over uitstel, waarbij tevens rekening zal worden gehouden met de laatst ontvangen informatie betreffende de waarden voor PM 10 in de betrokken zones en agglomeraties. Overeenkomstig artikel 22 van Richtlijn 2008/50/EG 2 kan aan lidstaten tevens uitstel van nakoming van de grenswaarden voor NO 2 worden verleend. De Commissie verwacht dat de lidstaten hun aanmeldingen hiervoor in 2010 en met name in 2011 zullen indienen. Inbreukprocedures wegens niet-nakoming van de grenswaarden voor NO 2 zullen worden overwogen op basis van de beslissing over uitstel en de laatst ontvangen informatie over de waarden voor NO 2. Wat de inbreuk op de communautaire wetgeving inzake de luchtkwaliteit in de luchtkwaliteitszone "agglomeratie Parijs" betreft, zijn de eerste stappen in de inbreukprocedure tegen Frankrijk genomen. Op 20 november 2009 is een schriftelijke aanmaning verstuurd, en de Commissie zal, indien nodig, verdere stappen ondernemen. De Commissie wijst erop dat burgers het recht hebben om voor nationale rechtbanken naleving van EU-grenswaarden, en opstelling en uitvoering van kortetermijnplannen te vorderen, om het risico van overschrijding van de grenswaarden in hun woongebied te vermijden. Op grond van bovenstaande en de door indienster verstrekte informatie over 1 PB L 189 van , blz PB L 152 van , blz. 1. PE v /7 CM\ doc

5 geluidsbelastingkaarten blijkt niet dat de communautaire wetgeving wordt geschonden. Als na afronding van de evaluatie van de actieplannen blijkt dat nader onderzoek naar de geluidshinder rondom de luchthaven Charles de Gaulle - Roissy nodig is of dat niet is voldaan aan de bepalingen van de EU-wetgeving, zal de Commissie gepaste maatregelen nemen. 5. Antwoord van de Commissie (REV II), ontvangen op 3 maart 2011 Wat betreft luchtvervuiling en de toepassing van Richtlijn 2008/50/EG 1 blijkt uit het verslag over 2009 dat in de luchtkwaliteitzone "Paris-agglomération" de grenswaarden voor PM 10 dat jaar nog steeds werden overschreden. Bovendien werden in datzelfde jaar de NO 2 - grenswaarden, doelstellingen voor 2010, ook overschreden in de zone waar het vliegveld zich bevindt. Op 28 oktober 2010 besloot de Commissie om een laatste schriftelijke waarschuwing aan de Franse overheid te sturen, waarin zij ertoe wordt aangemaand om zich te conformeren aan de PM 10 -grenswaarden zoals neergelegd in bijlage XI bij Richtlijn 2008/50/EG. Bovendien opperde de Commissie op 17 december 2010 met besluit C(2010)9168 opnieuw bezwaren tegen de aankondiging van een uitzondering op de verplichting om de PM 10 - grenswaarden toe te passen in de luchtkwaliteitzone "Paris-agglomération", omdat niet aan de voorwaarden onder Richtlijn 2008/50/EG voldaan was. Na het meeste recente Franse antwoord op de bovengenoemde schriftelijke waarschuwing is de Commissie momenteel bezig met het analyseren van de laatste informatie. Met betrekking tot geluidoverlast is de Franse overheid ertoe verplicht om specifieke procedures te volgen ter introductie van geluidsverminderende maatregelen en/of exploitatiebeperkingen, in overeenstemming met internationale normen en Richtlijn 2002/30/EG (de luchthavengeluidsrichtlijn 2 ). Deze procedures maken het mogelijk om op iedere afzonderlijke luchthaven een evaluatie uit te voeren van de efficiëntie van de geluidsverminderende maatregelen. In het licht van de informatie die nu beschikbaar is heeft de Franse overheid, in overeenstemming met de richtlijn, deze maatregelen inderdaad genomen. 6. Antwoord van de Commissie (REV III), ontvangen op 20 april 2012 Met betrekking tot de luchtverontreiniging en de tenuitvoerlegging van Richtlijn 2008/50/EG 3 blijkt uit het rapport voor 2010 dat in dat jaar in de luchtkwaliteitzone van Parijs de PM 10 - en NO 2 -grenswaarden nog steeds werden overschreden. De inbreukprocedure tegen Frankrijk voor het niet respecteren van de PM 10 -grenswaarden is nog steeds lopende. In het kader van een horizontale actie tegen verschillende lidstaten voor dezelfde nalatigheid worden de volgende stappen overwogen. Wat betreft NO 2, heeft Frankrijk per aangetekende brief van 8 maart een uitstel gerapporteerd van de deadline om te voldoen aan de NO 2-1 PB L 152 van , blz PB L 85 van , blz PB L 152 van , blz CM\ doc 5/7 PE v07-00

6 grenswaarden voor onder andere Parijs. De Commissie heeft negen maanden om het verzoek te beoordelen. Met betrekking tot geluid heeft de Commissie de Franse autoriteiten verzocht informatie te verstrekken over de tenuitvoerlegging van de Omgevingslawaairichtlijn 1 op Frans grondgebied, inclusief wat betreft de luchthaven Roissy- Charles de Gaulle. De Franse autoriteiten lieten onlangs aan de Commissie weten dat er wordt gewerkt aan het nog ontbrekende geluidsactieplan. Verdere informatie zal aan de Commissie doorgespeeld worden tegen eind april 2012 en vanaf dan zal dit regelmatig gebeuren, namelijk om de drie maanden. 7. Antwoord van de Commissie (REV IV), ontvangen op 30 januari 2013 Met betrekking tot geluid heeft de Commissie de Franse autoriteiten verzocht informatie te verstrekken over de tenuitvoerlegging van de Omgevingslawaairichtlijn 2 op Frans grondgebied, inclusief wat betreft de luchthaven Roissy- Charles de Gaulle. De Franse autoriteiten lieten aan de Commissie weten dat er wordt gewerkt aan het nog ontbrekende geluidsactieplan. Half november 2012 hadden de Franse autoriteiten echter nog geen samenvatting van het actieplan aan de Commissie doorgespeeld, en dus is de Commissie momenteel een schriftelijke aanmaning in overeenstemming met artikel 258 van het Verdrag aan het opstellen om de Franse autoriteiten te verzoeken hun verplichtingen na te komen. 8. Antwoord van de Commissie (REV V), ontvangen op 28 augustus 2013 Met betrekking tot geluid had de Commissie midden juli 2013 nog geen samenvatting van het actieplan voor de luchthaven Roissy-Charles de Gaulle ontvangen, hoewel Frankrijk had aangegeven te werken aan het ontbrekende geluidsactieplan voor deze luchthaven. De Commissie heeft bijgevolg een schriftelijke aanmaning verstuurd om de Franse autoriteiten te verzoeken hun verplichtingen met betrekking tot de Omgevingslawaairichtlijn 3 na te komen. De Franse autoriteiten werden verzocht te antwoorden tegen eind augustus Antwoord van de Commissie (REV VI), ontvangen op 28 februari 2014 Frankrijk heeft geantwoord op de schriftelijke aanmaning van de Commissie van november 2013 met betrekking tot omgevingslawaai. In dit antwoord werd aangegeven dat momenteel wordt onderhandeld over het actieplan voor de luchthaven Roissy-Charles de Gaulle en dat er in december 2013 een voorlopige samenvatting van dit actieplan zou worden ingediend bij de Europese Commissie. Midden februari 2014 heeft de Commissie nog steeds geen samenvatting van het actieplan voor de luchthaven Roissy-Charles de Gaulle ontvangen. Met betrekking tot luchtkwaliteit is in 2013 een bijkomende schriftelijke aanmaning naar Frankrijk gestuurd omwille van de aanhoudende niet-nakoming van de grenswaarden voor ication_ &vm=detailed&sb=title. 1 Richtlijn 2002/49/EG, PB L 189 van , blz Richtlijn 2002/49/EG, PB L 189 van , blz Richtlijn 2002/49/EG, PB L 189 van , blz PE v /7 CM\ doc

7 PM 10 die zijn vastgesteld in Richtlijn 2008/50/EG 1 in verschillende luchtkwaliteitszones, waaronder Parijs. Het antwoord van de Franse autoriteiten wordt beoordeeld en er zal spoedig worden gezorgd voor follow-up. Bij de algehele beoordeling van de luchtkwaliteit in Parijs zal eveneens rekening moeten worden gehouden met de stikstofdioxideconcentraties. Volgens de meest recente verslagen lijkt het erop dat deze concentraties de jaarlijkse grenswaarden die zijn vastgesteld in de richtlijn overschrijden. Conclusies De Commissie zal de voornoemde kwesties opvolgen en ervoor zorgen dat Richtlijn 2008/50/EG en Richtlijn 2002/49/EG 2 worden nageleefd. 1 PB L van PB L 189 van CM\ doc 7/7 PE v07-00