Talent bij je kind stimuleren of niet? Hoe fit ben jij? Ianka Fleerackers. Special angst Moeten we schrik hebben van onze angsten?

Transcriptie

1 Een nummer om bang van te worden? Rubrieksnaam HET MAGAZINE DAT DEUGD DOET Special angst Moeten we schrik hebben van onze angsten? een uitgave van CM midden-vlaanderen editie 20 lente 2013 Ianka Fleerackers Talent bij je kind stimuleren of niet? Hoe fit ben jij? Doe mee aan onze conditie-enquête en win een nieuwe sportuitrusting 1

2 Sporten, reizen, verkennen. Onze outdoor gps en vergezellen je. Om je horizon te verbreden en je prestaties te vertienvoudigen. Voor meer en veiliger plezier. Download je reisweg, bereid hem voor of vraag er een uit te tekenen. Laat je gidsen. Vertrek op schattenjacht. Het avontuur wacht. Op alle terreinen. Met alle middelen. Overal ter wereld. Welkom buiten. Je bent thuis. Ontdek ons gamma outdoor GPS toestellen en kaarten op INHOUD 14 Angsthazen aller landen, verenigt u! Heb je dat nooit? Dat je de krant leest, het nieuws op tv bekijkt en denkt: Nu pik ik het niet meer? Laten we ons niet te veel opjutten door wat economen en politici ons dagelijks voorhouden? Heb jij al ooit één van die mannen (want dat zijn het meestal) horen zeggen: Jongens, ik heb een mooi verhaal en daar gaan we samen aan werken. Schrik niet: het is positief want we gaan er allemaal gelukkiger van worden. Dat durft niemand te zeggen. En weet je waarom? Omdat angst beter verkoopt, meer stemmen oplevert. Welkom buiten 32 + hoe fit ben jij? ENQUÊTE p. 32 Doe mee en win een sportieve prijs! 48 NIEUWS , 22-23, SPECIAL: SCHRIK VAN ONZE ANGSTEN?...06 GEPIMPTE FIETS...14 ZIN & ONZIN VAN CHECK-UPS...18 MOVE TO IMPROVE...24 REVALIDEREN IN PULDERBOS...28 OPROEP CONDITIE-ENQUÊTE...32 TALENTEN BIJ DE JEUGD COLUMN: IANKA FLEERACKERS...40 RESULTATEN ANGSTENQUÊTE:...42 LEVEN OP HET RANDJE...48 ZEG EENS AAA...53 CM-DEALS AGENDA...56 Ga maar na: welke krant opent met: Gisteren gaf Anne haar bloemen water. Ze staan er mooi bij vandaag. En dan een paginagrote foto van een pot bloemen! Niet dus: de gazet moet verkocht worden, dus leggen we liever een vergrootglas op inbraken, overvallen, buitenlanders Kortom zaken waarvan de schuld bij een ander ligt. Wat is het gevolg van al die stemmingmakerij? We worden steeds banger. We durven niet meer buiten te komen. En we nemen het ook steeds minder op voor mensen die het moeilijker hebben dan wij. Ouderen, eenzamen, armen, zelfs binnen de eigen familie laten we elkaar in de steek. Terwijl daar toch de basis van solidariteit ligt. En een solidaire samenleving kan alles aan, daarin gebeuren ook minder zaken die ons bang maken. In het begin zal het misschien wat saai lijken: iedereen die zo aardig is tegen elkaar. Mensen die je spontaan aanspreken op straat, met de hele straat een barbecue organiseren, boodschappen doen voor je zieke buurman Benieuwd naar de making of van onze covershoot met Ianka? Ga dan snel naar Lijkt me niet zó moeilijk. Paul De Bruyckere Bladmanager Cover: Filip Naudts Met dank aan De Client Herleef en deel je avonturen op connect.garmin.com. Vertrek op schattenjacht op Verantwoordelijke uitgever Bart Vandendriessche, Martelaarslaan 17, 9000 Gent Bladmanagement Paul De Bruyckere Redactie Peter Lambert, Jeroen Bruggeman, Katelijne Duerinck, Gert De Glas, Het Salon Concept, fotografie en vormgeving Het Salon, met dank aan: Uitleendienst Lochristi Advertenties Annick Moons , Jordi Daems Contact CM Midden-Vlaanderen, Martelaarslaan 17, 9000 Gent, , comma.mvl@cm.be Çava? is een uitgave van CM Midden-Vlaanderen en verschijnt in een oplage van exemplaren huis aan huis in de arrondissementen Aalst, Eeklo, Gent en Oudenaarde. De CM-diensten en -voordelen die in çava? vermeld worden zijn informatief. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten en huishoudelijke reglementen. CM Midden-Vlaanderen is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de çava?-advertenties.

3 advertentie nieuwtjes LAAT JE VERLEIDEN Hulp nodig met uw ipad? Vraag het aan uw peuter! Onze nieuwe collectie lingerie, badmode en topjes combineren elegantie met draagcomfort. Zeker voor vrouwen met een borstprothese is het dragen van aangepaste lingerie belangrijk. -15% Onze bandagisten verwelkomen je graag op onze modeshows en opendeurdagen. Bovendien geniet je van 15% korting. Mijn CM-app Met de Mijn CM -app vind je snel en eenvoudig CM-contactpunten en zorgverleners in je buurt. Een CM-kantoor, CM-brievenbus of een Thuiszorgwinkel? In geen tijd staan de gegevens van het dichtstbijzijnde contactpunt op je smartphone. Ook zorgverleners kun je opzoeken. Je komt bijvoorbeeld te weten welke huisarts de officiële tarieven aanrekent. Of bij welke osteopaten, chiropractors en psychotherapeuten je recht hebt op een CM-tegemoetkoming. Deze spiksplinternieuwe app is gratis beschikbaar voor ios (itunes app store) en Android (Google Play). Twee derde van de ouders vindt dat hun peuters evenveel of meer over technologische snufjes weten. Dat blijkt uit een onderzoek van het Amerikaanse energiebedrijf EON. Zo zouden meer dan 3 miljoen ouders hun peuter wel eens hulp gevraagd hebben over het werken met gadgets. Jongere ouders (18-34 jaar) zijn in vergelijking met hun oudere lotgenoten meer geneigd om hun kinderen de literaire wereld via tablets en e-readers te laten ontdekken. Al zouden diezelfde ouders zich dan weer zorgen maken over het effect van dat continue gadgetgebruik. Gedaan met markeren Ons brein krijgt dagelijks een hele stroom informatie te verwerken. Om al die info op te slaan, gebruiken we vaak dezelfde technieken zoals het onderstrepen of herlezen van belangrijke passages. Onderzoek toont aan dat de technieken die we het vaakst gebruiken, de minst effectieve leermethodes zijn. Het onderstrepen of herlezen van een bepaalde passage maakt dat we ons te veel concentreren op die ene passage, waardoor we minder verbanden leggen en bijgevolg minder inzicht hebben in het geheel. Het maken van een samenvatting of noteren van enkele kernpunten helpt meer bij het onthouden van informatie. 21,4 % Van de eettafel naar de bank Uit een poll van New Zealand Herald blijkt dat 21,4 % van de ondervraagden toegeeft bijna nooit aan de eettafel te dineren. Zij verkiezen de bank boven de eettafel. Desondanks blijft een overgrote meerderheid trouw aan het gezamenlijke familiediner. Zo eet 47,5 % vijf dagen per week aan tafel en eet 15,6 % van de gezinnen zelfs twee avonden per week samen. Samen dineren is nu eenmaal gezelliger. MODESHOW Thuiszorgwinkel AALST, Sint-Jorisstraat 27 Donderdag 7 maart om 19u30 CM, Martelaarslaan 17 te GENT Donderdag 14 maart om 19u30 Graag reservatie via of thuiszorgwinkels.mvl@cm.be OPENDEURDAGEN 9300 AALST - Sint-Jorisstraat 27 Vrijdag 8 maart 10u tot 17u Zaterdag 9 maart 9u tot 12u 9880 AALTER Lostraat 39 Woensdag 13 maart 10u tot 17u 9050 GENTBRUGGE Land Van Rodelaan 11 Vrijdag 15 maart 10u tot 17u Zaterdag 16 maart 9u tot 12u 9700 OUDENAARDE - Deinzestraat 156 Maandag 18 maart 10 u 17u Dinsdag 19 maart 10u tot 12.30u 9620 ZOTTEGEM L. De Metsstraat 15 Woensdag 20 maart 10u tot 17u 9800 DEINZE - Markt 76 Donderdag 21 maart 10u tot 17u Vrijdag 22 maart 10u tot 17u 9900 EEKLO Garenstraat 46 Maandag 25 maart 10u tot 17u Dinsdag 26 maart 10u tot 12.30u 15% korting op badmode, topjes, sjaals en/of lingerie. Actie geldig vanaf 7 t.e.m. 30 maart 2013 in de Thuiszorgwinkels van Aalst, Aalter, Deinze, Eeklo, Gentbrugge, Oudenaarde en Zottegem. Niet cumuleerbaar met andere kortingen. 4 5

4 Special Moeten we schrik hebben van onze angsten? Tekst: Eva Hugaerts - Illustratie: Pieter van eenoge We worden dagelijks geconfronteerd met slecht nieuws. Je kan geen krant openslaan, geen tv aanzetten of de slechtnieuwsshow trekt voorbij. De vraag is of het wel gezond is om daar overal bij stil te staan. Of het nut heeft om overal angstig op te reageren. Onze reporter Eva trok op pad en kwam tot verrassende conclusies. 6 7

5 Special Eva (36), redacteur van çava?, is net mama geworden van dochter Pixie. Sinds Pixies geboorte loopt Eva toch minder onbezorgd door het leven. Maar is haar angst voor al wat komen gaat wel terecht? Loes Gabriëls, hoofd psychiatrie aan het UZ Gasthuisberg in Leuven Mij maak je niet snel bang. De eeuwige optimist in mij ziet altijd wel het positieve van zelfs de meest schrikwekkende verhalen. Maar met de geboorte van mijn dochtertje is de Miss Positivo in mij langzaam aan het veranderen in een Mevrouwtje Angsthaas. Je zou ook voor minder bang worden als je ziet wat er allemaal op ons afkomt. Wat voor een toekomst staat mijn kleine meid te wachten in een opwarmende wereld waar we van de ene crisis in de andere belanden? En moeten we toegeven aan al onze angsten? Winterbanden kopen, bij elk sterretje in de voorruit meteen naar het bekende adres rennen, auto s met buitenlandse nummerplaten in de gaten houden, alle spaarcenten blijven oppotten? Sommige zaken verergeren zelfs als gevolg van angst. Kijk naar de omvang van de huidige financiële crisis. Zou die zo n impact hebben gehad als er minder paniekerige krantenkoppen, hysterisch reagerende beurzen en prekende economen waren geweest? Moeilijk te zeggen: de wereld is ook zo complex, onoverzichtelijk en oncontroleerbaar geworden. Zijn ondernemers sociopaten? Angst op zich is geen verkeerde emotie. We hebben ze nodig voor onze eigen veiligheid. De enige groep van mensen die geen angst kennen, zijn sociopaten of mensen die totaal geen verantwoordelijkheidsgevoel voor anderen kennen, aldus professor Loes Gabriëls, hoofd psychiatrie aan het UZ Gasthuisberg in Leuven. Het is niet zo verwonderlijk dat we in beroepscategorieën als ondernemers meer mensen met sociopathische trekken tegenkomen. Zij moeten immers meer risico s nemen, en angst kan daarbij een obstakel vormen. Maar de overgrote meerderheid ook de stoerste macho s onder ons wordt af en toe geconfronteerd met angstgevoelens. Waar komt dat vandaan? Loes Gabriëls: Angst is een normale en noodzakelijke biologische respons om te overleven als we fysiek of mentaal worden bedreigd. Kort gezegd: zonder angst zouden we sneller sterven. Het zorgt ervoor dat we alert en gefocust blijven. Er bestaan verschillende mogelijke reacties op een dreiging. In de tijd van de holbewoners was de vechtreflex zeer nuttig, maar vandaag wordt die maatschappelijk minder geaccepteerd. Je moet vechten niet altijd letterlijk nemen. Heb je bijvoorbeeld last van examenstress, dan kan die je stimuleren om extra hard te studeren. Een tweede mogelijke reactie is vluchten. Dat kan je zowel letterlijk doen: door op de loop te gaan voor gevaar, als mentaal: je angst niet onder ogen willen zien. Een derde mogelijke reactie is bevriezen. Dat kan een goeie strategie zijn als je oog in oog komt te staan met een wilde beer, maar bevriezen als reactie in ons druk verkeer doe je beter niet. Een laatste manier om met angst om te gaan is vermijden. Heel goed om zo niet bewust het gevaar op te zoeken, maar het kan ook te ver gaan. Kennis stimuleert Dat brengt ons bij de vraag: wanneer moeten we ons zorgen maken over onze reactie? Dat is vrij gemakkelijk te herkennen, beweert Loes Gabriëls. Als de angst die we voelen zodanig sterk is dat ze ons verlamt of als we ons al schrik laten aanjagen door zaken die op zich niet angstaanjagend zijn. Zo is belang hechten aan een goede hygiëne ok, maar bang worden van het kleinste vuiltje, is dat niet. Een gevolg kan zijn dat we ons gedrag veranderen. Dat kan positief zijn, maar als we daardoor niet meer normaal kunnen functioneren, dan is er een probleem. Vroeger was het slechter Zijn we vandaag banger dan vroeger? Dat is best mogelijk. We leven in een kennismaatschappij. We weten meer en dat maakt ons angstiger. Tegelijk zorgt die grotere kennis ervoor dat we ons beter kunnen beschermen of dat we op de hoogte zijn van mogelijke oplossingen. Hebben we ook meer redenen om bang te zijn dan vroeger? Je zou denken van wel, maar professor Gabriëls relativeert. Angst is van alle tijden. Vroeger kregen we te maken met andere dreigingen, maar dat betekent niet dat het toen beter was. Integendeel! Vandaag leven we langer dan ooit tevoren. We hebben dus minder redenen om bang te zijn. Het is de schuld van de media Toch zou je denken dat net het omgekeerde het geval is, als we afgaan op wat de media ons voorschotelen. Enkel krantenkoppen, twitterberichten of korte stukjes online lezen, helpt een positief wereldbeeld niet meteen mee vooruit. Maar om de media meteen te bestempelen als handelaars in angst, daar is Liesbeth Van Impe, hoofdredacteur van Het Nieuwsblad, het niet mee eens. Je moet de zaken ook niet verbloemen. Zeker niet nu we in een tijd leven waarin een aantal zaken ons toch bang maken, van een inbrakengolf over de opvoeding van onze kinderen tot de eurocrisis. Als krant kunnen we die angst niet wegnemen, maar we moeten wel beseffen dat we een van de radertjes in het mechanisme zijn. Bij Het Nieuwsblad trekken we soms aan de rem bij bepaalde berichten of krantenkoppen. Maar het is ook onze taak om uitleg en duiding te geven. Dat veronderstelt wel dat mensen het artikel lezen. Met een titel kun je nooit alles uitleggen om het verhaal te begrijpen. We hebben niet de meest extreme pers in België, gelukkig maar. Het cynisme dat je in sommige Britse Angst is een normale en noodzakelijke biologische respons om te overleven als we fysiek of mentaal worden bedreigd tabloids ziet en waarbij angst aanjagen een heel bewuste strategie is, bestaat bij ons niet of nauwelijks. Oergevoelens Angst als techniek om een bepaalde boodschap over te brengen, vind je vaker terug. Het is nog altijd populair bij politici ( stem op mij, anders ), milieuorganisaties ( geef, anders vergaat de wereld ) en ouders ( als je dit niet doet, loopt het later verkeerd af ). Ook in de reclame blijft angst een veelgebruikte strategie. Door die gevoelens te stimuleren, willen adverteerders bereiken dat het product meer wordt verkocht, aldus Loes Gabriëls. Denk maar aan bepaalde reclamefilmpjes voor zeepproducten voor kinderen. Wat moet je een slechte moeder zijn als je kinderen niet om de haverklap hun handjes wassen met een bepaalde zeep, in de strijd tegen al die gevaarlijke bacteriën! Een overdreven boodschap, maar ze Ω 9

6 Special Ω werkt wel. Dat komt omdat angst een oergevoel is, zoals plezier. Iedereen voelt iets bij dergelijke reclames. Of je nu wil of niet. Het zit in de familie We mogen dan al minder vrezen voor ons leven bij elk mogelijk gevaar, toch reageren we allemaal anders op dreigingen. De één ziet een mes als een bedreiging, de ander als een nuttig gebruiksvoorwerp. Angst is een biologische reactie en die kan worden versterkt of afgezwakt door onder andere onze opvoeding of omgeving. Waarvoor we schrik hebben, kan zelfs genetisch bepaald zijn. Zo n twee procent van de bevolking heeft last van dwangmatig obsessief gedrag, zoals smetvrees. Kijk je naar de familie van iemand met smetvrees, dan kan het zijn dat deze vorm van angst tot 15 procent voorkomt in dezelfde familie! Bepaalde groepen mensen kunnen meer vatbaar zijn. Loes Gabriëls geeft enkele voorbeelden. Mensen die al van kleins af met angst werden geconfronteerd, bijvoorbeeld omdat ze zijn grootgebracht in een onveilige omgeving met ouders die een drugs- of alcoholprobleem hadden. Vaak zijn die kinderen voortdurend op hun hoede. Op zich geen slechte overlevingsstrategie. Maar dit kan een probleem worden als ze later wel in een veilige omgeving terechtkomen, bijvoorbeeld in een stabiele relatie met een liefdevolle partner. Dan is het voor hen lastig om die waakzaamheid af te schudden. Nog een andere groep van mensen wordt sneller geplaagd door Ben je snel bang, dan moet je leren beseffen dat wat vroeger is gebeurd, niet noodzakelijk ook vandaag zal gebeuren angstgevoelens. Hoe ouder je wordt, hoe angstiger. Daar is een logische verklaring voor. Bij het ouder worden, gaat onze gezondheid achteruit. We zijn niet meer zo goed te been en dat maakt ons onzekerder. Die onzekerheid tast ons zelfvertrouwen en veiligheidsgevoel aan. Wat als? Zelf herken ik me niet in de voorbeelden die ze aanhaalt, maar dat betekent niet dat ik vrij ben van angst. Toch heb ik geen zin om me thuis op te sluiten en het leven aan mijn raam voorbij te zien gaan. Ik wil mijn dochter zien opgroeien in een vrolijke en (min of meer) zorgeloze omgeving. Volgens Loes Gabriëls moet ik me zeker niet laten leiden door angst. Er bestaan heel wat manieren om ermee om te gaan. Dikwijls ligt het antwoord in je verleden. Ben je snel bang, dan moet je leren beseffen dat wat vroeger is gebeurd, niet noodzakelijk ook vandaag zal gebeuren. Die voortdurende focus op gevaar mag dan ooit zijn biologische nut hebben bewezen, door erop toe te spitsen, hou je geen rekening meer met goede of positieve ervaringen. En zo blaas je het gevaar steeds meer op. Maar het is niet zo gemakkelijk om deze angstspiraal te doorbreken. Wordt het te erg, dan kan je altijd professionele hulp inschakelen. Deze zal je bijvoorbeeld doen nadenken over gelijkaardige situaties waar het wél goed afliep. Datgene waar we schrik voor hebben, kan gebeuren. Maar evengoed gebeurt er niks. Lezen we ergens dat je twee procent kans hebt om te worden overvallen in stad x, dan zal je dat middagje shoppen misschien afzeggen omdat je denkt dat ik zeker zal worden overvallen. Terwijl de kans natuurlijk veel groter is dat er niets gebeurt en je een leuk dagje uit hebt. Veiligheid vs onvoorspelbaarheid Mensen moeten in de eerste plaats zelf leren omgaan met hun angst. Dat doen we het beste in een veilige omgeving: in een warm gezin, in een groep die ons samenhorigheidsgevoel versterkt, ook geloof kan uitkomst bieden. Dat het angstgevoel in onze samenleving toeneemt, ligt in belangrijke mate aan de geïndividualiseerde maatschappij waarin we vandaag leven. Ook door te focussen op positieve gevoelens zoals plezier en zelfvertrouwen kunnen we angst indijken. Zoek afleiding voor angst in dingen die je leuk vindt: sporten, een potje kaarten met vrienden, een kookcursus, Je zult minder met je angstgevoelens bezig zijn, waardoor ze op de duur ook verminderen. Moeten we hier schrik voor hebben? Angst heeft zeker niet altijd negatieve gevolgen. Soms kan het leiden tot positief gedrag. Kijk maar naar de BOBcampagnes van het BIVV, die bij bijna alle Belgen gekend zijn en zorgden voor een positieve gedragsverandering. Anderzijds kan je je de vraag stellen of ook hier de slinger soms niet te snel doorslaat naar paniekvoetbal. Na de plotse dood van enkele jonge sporters hoorde je volop pleiten voor een preventief hartonderzoek bij alle jonge sportertjes. Hoe goed ook bedoeld, is dit ook een effectieve maatregel? Loes Gabriëls gaat hierin mee: Als gevolg van bepaalde berichtgeving bijvoorbeeld over de plotse dood van jonge sporters lopen de mensen sneller naar de dokter. Meestal onnodig, maar het kan ook nuttig zijn. Alleen moeten we ons de vraag stellen én moet er wetenschappelijk onderzoek gebeuren naar het nut, de kostprijs en de wenselijkheid van sommige preventieve gezondheidsonderzoeken. Bij vrouwen leeft bijvoorbeeld het verkeerde idee dat een preventief borstonderzoek het risico op borstkanker zou verminderen. Dat is waar, maar slechts voor een kleine groep van vrouwen. Te jonge vrouwen die jaarlijks een mammografie laten doen, worden nodeloos blootgesteld aan gevaarlijke straling, terwijl het risico op borstkanker bij deze groep te laag ligt voor een jaarlijkse check-up. Als er een nieuwe angsthype op vlak van gezondheid opduikt, kan je het er beter eens over hebben met je huisarts, mocht je je zorgen maken. Hoe maak je mensen bang? Help, ik kan er niets van! De meeste bedreigingen komen van buiten uit. Maar we zijn ook perfect in staat om onszelf angst aan te jagen. Ik heb soms nog nachtmerries over mondelinge examens of sollicitatiegesprekken van vroeger. We kunnen er zelf voor zorgen dat het slechtst mogelijke scenario werkelijkheid wordt: falen. Omdat we vandaag leven in een maatschappij gedreven door succes, is falen geen optie meer. Met nog meer faalangst tot gevolg. Hoe kan ik als bezorgde mama ervoor zorgen dat mijn kind niet moet worstelen met faalangst? Is het voldoende om haar de boodschap mee te geven dat falen ok is en dat we allemaal fouten maken? Orthopedagoge en gedragstherapeute Ilse Dewitte weet raad. Om succesvol een angstpsychose te veroorzaken, moet je wel een strategie achter de hand hebben. Enkele vuistregels: 1. Kies je doelgroep goed uit. 2. Maak je doelgroep bewust van de al dan niet bestaande risico s en durf hierbij te overdrijven. 3. Benadruk enkel de negatieve punten en herhaal ze regelmatig. 4. Haal zaken uit hun context en breng ze ongenuanceerd over. 5. Pas je taalgebruik aan en verhef je stem. Dit komt bedreigender over. 6. Een vermoeid en hongerig publiek is vatbaarder voor angstboodschappen. 7. Kies een thema dat het veiligheidsgevoel van je doelgroep direct kan bedreigen. Ω

7 Special De experts We legden vier experts een stelling voor over het gebruik van angst in hun vakgebied. Hoe pak je faalangst aan bij je kind? Om te vermijden dat je kind bij de tien tot vijftien procent hoort van degenen die er voortdurend onder gebukt gaan, kan je als ouder heel wat doen. Ω 1. Toon belangstelling voor andere interesses van je kind. 2. Bespreek ook de goede resultaten van je kind. Spreek niet te pas en te onpas over rapporten en punten. 3. Zoek mee naar een realistisch beeld van een taak en naar haalbare doelstellingen. 4. Maak duidelijk dat je de angst begrijpt en dat een kind ook bang mag zijn. 5. Zorg voor ontspanning. Hoe meer iemand belang hecht aan goed presteren, hoe groter de kans om faalangstig te reageren. Hoe jouw kind met prestatiedruk omgaat, daar kan je als ouder veel impact op hebben. Wat ook een rol kan spelen in het relativeren of compenseren van presteren, zijn andere interesses of activiteiten zoals hobby s of een vriendenkring. Succes = toeval Hoe kan je faalangst bij jezelf herkennen? Ilse Dewitte: Mensen met faalangst zullen hun eigen mogelijkheden meestal onderschatten Ilse Dewitte, orthopedagoge en gedragstherapeute 6. Benadruk dat activiteiten ook gewoon leuk kunnen zijn, niet enkel het resultaat telt. 7. Als je met je kind oefent, begin dan met oefeningen die grote kans op succes geven. 8. Probeer zelf een evenwichtige balans te vinden tussen ontspannen en inspannen. 9. Zie jezelf niet als een falende ouder als je het zelf niet meer weet, maar klop aan voor advies of hulp. en de moeilijkheidsgraad van de taak overschatten. Valt het uiteindelijk allemaal goed mee, dan schrijven ze dat eerder toe aan toeval dan aan de eigen mogelijkheden en inspanningen. Maar valt het tegen, dan zien ze hierin een bevestiging van hun geloof dat ze weinig kunnen. Verder kan faalangst ook het gevolg zijn van het echt niet aankunnen. Stel dat je jouw dochter dwingt om boven haar studieniveau te presteren, waardoor ze telkens opnieuw slechte cijfers haalt, dan kan ze faalangst krijgen. Faalangst is een lastig beestje om vanaf te raken. Mensen met faalangst denken negatief over zichzelf en kijken veel naar anderen, waarbij ze vooral zien wat die anderen zogezegd beter kunnen. Centraal staat de angst om negatief te worden beoordeeld door hun omgeving. Daarbij is het risico om in een negatieve spiraal terecht te komen, heel reëel. Hoe meer ze iets als een mislukking ervaren ook al is die ingebeeld hoe belangrijker het wordt om te slagen. Dat lokt twee reacties uit: ofwel harder gaan presteren ofwel weglopen van de prestatiedruk. Bouwen aan zelfvertrouwen Een kind met faalangst lijkt wel de last van de wereld op de frêle schouders te dragen, want ze zullen er niet snel zelf mee op de proppen komen. Je zult ook niet altijd zien dat achter hun onverschillige houding eigenlijk angst schuilgaat. Bouwen aan zelfvertrouwen begint van jongs af aan. Kinderen moeten ervaren dat ze ook iemand zijn zonder bepaalde prestaties. Soms moet goed genoeg ook goed genoeg zijn voor de ouders en de leerkrachten. Kinderen moeten zelf ervaren dat ze ok zijn. Ze moeten vertrouwen opbouwen in zichzelf met hun vaardigheden én met hun beperkingen, aldus Ilse Dewitte. Want een kind is meer dan een leercomputer of een puntenmachine. Daar zal ik aan proberen denken als dochterlief naar huis komt met een dikke onvoldoende. Want toch liever een gelukkig kind dat durft mislukken, dan een opgejaagd prestatiedier. Werd jij wel eens bewust of onbewust bang gemaakt? Laat het ons weten via of mail naar IkBenNietBang@cm.be Dirk Draulans, Bioloog, journalist en schrijver: Hebben we angst nodig om ons comfortabele leven spannend te maken? Angst is hyperfunctioneel in het bevorderen van de overlevingskansen van mensen, zeker in een context waarin je voortdurend reëel gevaar loopt, zoals die van de mens in de prehistorie met zijn sabeltandtijgers en wolhaarneushoorns. Maar het stimuleren van angst in een comfortabele maatschappij kan verlammend werken. We maken mensen bang voor het kleinste avontuur, zelfs voor een dagje uit. We willen niet dat hen iets overkomt. We lijken te streven naar een wereld waarin mensen geen risico s nemen, om hen zo lang mogelijk in leven te houden. Wat is daar in godsnaam het nut van? Waar is de levensvreugde in een maatschappij die meent mensen bang te moeten maken voor niets? Er is niets zo gemakkelijk als het bang maken van mensen als je weet hoe je het moet doen. Soms krijg ik het onhebbelijke gevoel dat de angstcultuur vooral gestimuleerd wordt door mensen die zich op die manier menen nuttig te moeten maken. Anderen bang maken om jezelf interessant te vinden. Een funeste ontwikkeling uiteraard. Patrick De Pelsmacker, Professor Marketing Departement aan de Universiteit Antwerpen: Is angst een goede strategie in de reclame? Het opwekken van angstgevoelens via reclame is een tactiek die al heel lang wordt gebruikt, en die we vooral kennen van social profitcampagnes zoals anti-tabakcampagnes, veilig rijden, veilige seks... In commerciële campagnes worden angstprikkels of fear appeals veel minder vaak gebruikt. Als de getoonde bedreiging sterk genoeg is, en het duidelijk is hoe je de bedreiging kunt afwenden, zijn mensen wel degelijk geneigd om de raad in de campagne op te volgen. Dat is vooral het geval bij nieuwe bedreigingen. Bij gevaren die men al lang kent, is het veel effectiever om de nadruk te leggen op de oplossing: hoe kan ik stoppen met roken? Overdrijven met het benadrukken van het gevaar is niet goed. Mensen schieten in een kramp, gaan de boodschap vermijden of er zich tegen afzetten. Zo heeft veel onderzoek uitgewezen dat het gebruik van fear appeals tegen gevaarlijk rijden niet werkt bij jonge mannen. Ze rijden snel om zich te manifesteren en laten zich de wet niet voorschrijven. In die gevallen is het veel beter in te spelen op positieve gevoelens, zoals bijvoorbeeld de BOB-campagnes. Dokter Michiel Callens, Directeur onderzoek en ontwikkeling bij CM: Is de CM voorstander van preventieve gezondheidsonderzoeken, ook al kunnen er risico s aan verbonden zijn? CM is voorstander van deelname aan de preventieve gezondheidsonderzoeken van de Vlaamse Overheid. Een bevolkingsonderzoek komt pas tot stand na een wetenschappelijke evaluatie. Bovendien moet er voldaan zijn aan een aantal voorwaarden. Vooreerst is het belangrijk dat je de aandoening waarvoor je gaat screenen op tijd kunt opsporen voor behandeling. Anderzijds moet je gezonde mensen niet nodeloos ongerust maken. Het is vaak zeer moeilijk om hier een goed evenwicht te vinden. Een goede voorafgaande communicatie is dus erg belangrijk. Soms zijn er goede redenen waarom mensen van buiten de doelgroep er toch voor kiezen zich te laten onderzoeken. Zo n individuele beslissing dient steeds te gebeuren in overleg met een arts. Om onnuttige bevolkingsonderzoeken of boodschappen te voorkomen, heeft de Vlaamse gemeenschap een officiële werkgroep bevolkingsonderzoek opgericht waarvan de ziekenfondsen deel uitmaken. Liesbeth Van Impe, Hoofdredacteur Het Nieuwsblad: Jaag jij je lezers angst aan? Je kunt niet stoppen met nieuws verslaan omdat het mensen zou kunnen bang maken. We zijn ons er wel van bewust dat technieken die we gebruiken om lezers in een stuk te lokken, ook degene kunnen zijn die de angst vergroten. Het is belangrijk dat je niet alleen een krant maakt met enkel het harde, slechte, pijnlijke en moeilijke nieuws. We letten op ons taalgebruik en manier van berichtgeven. Daar zijn geen richtlijnen voor op onze redactie, dat komt voort uit de sfeer op onze krant. Ik kan mij voorstellen dat er redacties zijn die zeggen doe er nog maar een schep bovenop, want dat verkoopt beter. Het feit dat media angst stimuleren komt onder meer door een focus op criminaliteit en fait divers. Dat zijn dingen die gebeuren en die we moeten brengen. Maar we hebben wel een belangrijke rol als laagdrempelig medium om mensen die het gevoel hebben dat ze geen greep meer hebben op de wereld rondom hen, terug een stuk controle te geven door dingen op een toegankelijke manier uit te leggen en in context te plaatsen

8 portretten Gespot: de gepimpte fiets! Wat meer kleur in het straatbeeld kan nooit kwaad. Deze drie trotse fietseigenaars deden alvast hun best. Zo ging Hilde zelf vrolijk aan de slag met kleurrijke bloemen en slingers, terwijl Reinout koos voor een felgroene racefiets in zijn puurste vorm. Mieke sloeg dan weer aan het breien. Maar alle drie zijn ze het erover eens: met een gepimpte fiets bereik je meer dan alleen je bestemming. Wie: Reinout Bertels Wat: hippe groene fixie Samen met mijn zonen van 15 en 17 jaar kocht ik een oude Jan Janssen racefiets op de rommelmarkt. Die hebben we vervolgens volledig gestript en met groene verf bespoten. Van het stuur hebben we een stuk afgezaagd en nadien omgedraaid. Dat geeft de fiets al een heel andere look. Wij bouwen zelf fixies of fixed-gear bikes. Dat zijn racefietsen in hun puurste vorm: wielen, een ketting en een paar trappers. Omdat de wet het voorschrijft, staan er ook remmen op. We gebruiken die eigenlijk niet, maar ik zou niet graag een boete aan mijn been hebben. Tekst: Joke Gabriëls fotografie: filip naudts Wie: Hilde Peeters Wat: kleurrijke, vrolijke fiets Toen mijn fiets vorig jaar gestolen werd, was ik daar het hart van in. Van een vriend kreeg ik een aapje cadeau voor op mijn nieuwe fiets. Langzaamaan begon ik zelf ook spulletjes te verzamelen om de fiets te versieren. Ik vind het fantastisch om allerlei prulletjes te zoeken. Zo komen de bloemenkransen uit een Chinees winkeltje in Barcelona, de pomponnetjes aan de zijkant uit een klein stadje aan het Titicacameer en mijn plastieken toeter is een hondenspeeltje. Ik heb sinds kort twee nieuwe bewoners, mijn tuinkabouters Irma en Ernest. Ik ga achteraan op mijn fiets twee kabouterstoeltjes maken, zodat ik ze af en toe mee op avontuur kan nemen

9 portretten Rubrieksnaam Wie: Mieke van den Eynde Wat: lekker warm op haar gebreide fiets Naar aanleiding van de wildbrei-acties in Nederland, kreeg ik het idee om zelf rond mijn fiets te breien en te haken. Ik had niet echt een idee waar ik aan begon, want ik was helemaal geen fervent breister. Mijn dochter maakt ook af en toe gebruik van mijn fiets, het is dan ook een bijzonder mooi exemplaar. Zij heeft van haar collega s al heel wat enthousiaste reacties gekregen en natuurlijk vaak de vraag of hij het te koud heeft. Maar wees gerust, het is een fiets die best tegen een stootje kan! TOM HEEFT NU EVEN GEEN ZIN OM GEWICHTEN TE HEFFEN IN DE FITNESS Fulltime ouder zijn en fi t door het leven gaan is makkelijker gezegd dan gedaan. Gelukkig is er de Kilootje minder-coach die je helpt met eenvoudige tips. Wil je de volledige verhalen lezen? Ga dan naar magazinecava Leef gezonder met

10 zin en onzin van Check-ups De medische check-up gecheckt In het wilde weg zoeken naar iets heeft weinig zin Tekst: Jan Verstraete Sportdoden, jong of oud, amateur of prof. Hoe verscheiden ze ook zijn, telkens weer hebben ze een voorspelbaar resultaat. Ze wakkeren de discussie aan rond zin en onzin van de medische check-up. Maar ook rond de preventieve screening voor borstkanker of prostaatkanker bestaat er al lang verdeeldheid in de medische wereld. Çava? polste bij drie specialisten: moeten we nu jaarlijks naar de dokter of niet? Professor Bert Aertgeerts van de KU Leuven is meteen duidelijk: Er zijn maar twee interventies die echt effect hebben: stoppen met roken en bewegen. Om dat te weten heb je als patiënt geen check-ups nodig. Het geld dat de overheid besteedt aan preventieve onderzoeken kan ze dus beter uitgeven aan programma s om mensen van de sigaret af te helpen en in beweging te krijgen. Risicofactoren De professor van het Academisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde nuanceert: het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen check-ups en preventieve screenings. Het doel van een check-up is niet duidelijk. Je gaat als arts op een algemene manier zoeken naar iets, maar je weet eigenlijk niet precies wat je zoekt. Vertrouwen op het onbeperkte kunnen van de medische wetenschap is hierbij eigenlijk misplaatst. De tests die we hebben zijn vooral ontworpen om ziektes op te sporen bij mensen die symptomen hebben, verduidelijkt Bert Aertgeerts. In het wilde weg zoeken naar iets heeft daardoor weinig zin. Uiteraard blijft het belangrijk om mensen met een hoge bloeddruk, suikerziekte, regelmatig op te volgen. We spreken over een screeningsonderzoek wanneer we een test gaan uitvoeren bij een groep mensen die geen klachten vertoont. Als je gericht gaat screenen, alarmeer je ook mensen die helemaal niet ziek zijn. Die mensen maak je alleen maar ongerust met je screening. Spectaculaire daling van het risico Volgens Bert Aertgeerts is het verhoudingsgewijs weinig voorkomen van de aandoening het grote probleem Professor Bert Aertgeerts van de KU Leuven en bron van de vele discussies over de zin en onzin van screening voor borst-, prostaat- of baarmoederhalskanker. Hierdoor zullen een groot aantal mensen een positieve testuitslag hebben terwijl ze eigenlijk niet ziek zijn. Om meer inzicht te krijgen in het werkelijke risico op een bepaalde aandoening is het belangrijk om goed naar de echte cijfers te kijken. Al te vaak wordt er gegoocheld met procenten. Stel dat het gaat om een aandoening met een risico op overlijden van bijvoorbeeld 1 op Na behandeling daalt de kans op overlijden spectaculair met 20 procent tot de even verwaarloosbare 0,8 op Hebben screenings dan helemaal geen zin? Het eenmalig meten van de cholesterol, de suikerwaarde en het bekijken van de nierfunctie, en dat vooral bij oudere mensen, is wel zinvol

11 zin en onzin van Check-ups Op lange termijn kunnen gerichte check-ups levens redden Schadelijke screening Zich voor alle zekerheid laten screenen kan schadelijk zijn voor de gezondheid. De Vlaamse Liga tegen Kanker kaartte bijvoorbeeld de risico s aan van PSA-tests. PSA staat voor Prostaat Specifiek Antigeen. De verhoogde aanwezigheid ervan in het bloed wijst al heel vroeg op mogelijke prostaatproblemen. De PSA-test is de meest gebruikte vorm van screening voor prostaatkanker, maar controversieel. Om die reden werd de terugbetaling ervan stopgezet. Bij een agressieve snelgroeiende tumor kan een vroege diagnose levens redden. De keerzijde? In een vroeg stadium kan men niet bepalen om welk soort tumor het gaat. Bij prostaatkanker gaat het meestal om een traag groeiende tumor, waar de man nooit last zou van hebben. Door vanaf een bepaalde leeftijd alle mannen te screenen zouden veel mannen bijgevolg de diagnose van kanker krijgen, die zeer belastend is voor de gezondheid en een ingrijpende behandeling vereist. Mogelijke gevolgen als incontinentie en impotentie zijn niet van de poes. Levensreddend Op lange termijn kunnen gerichte check-ups levens redden, vindt cardioloog Luc Missault van het AZ Sint-Jan Brugge-Oostende. Doordat we beslist hebben om cholesterol of de bloeddruk te behandelen, is het aantal mensen dat sterft aan cardiovasculaire aandoeningen aanwijsbaar gedaald. Daarbij stelt de arts duidelijk dat een screening niet vrijblijvend kan zijn. Een routineonderzoek bestaat niet. Alleen als de check-up doelgericht is en op maat van de patiënt, is dat onderzoek medisch zinvol. cardioloog Luc Missault Concreet komt het erop neer dat de voorgeschiedenis van de patiënt bepaalt welk soort onderzoek de arts zal uitvoeren. Een eenvoudig voorbeeld: als je hoort dat hoge cholesterol in de familie zit, dan is het zeker zinvol om die risicofactor bij de patiënt te onderzoeken. Ik durf er in dat geval zelfs voor pleiten om ook de familieleden preventief te onderzoeken. Want dat is de essentie van een goede check-up: verborgen risicofactoren zoals hoge cholesterol aan de oppervlakte te brengen. Dat hij rookt of een pondje te veel weegt, dat weet de patiënt zelf wel. Dat zijn cholesterol te hoog is, kan hij niet weten. Opvolging Een check-up heeft geen zin als je er geen consequenties aan verbindt. Je kunt niet zeggen tegen je patiënt: je hebt last van een hoge bloeddruk, maar we laten dat blauwblauw. In die context is regelmatige opvolging zinvol. Dan kun je als arts controleren of de patiënt daadwerkelijk de therapie volgt. Je kunt dan ook de medicatie bijsturen om de effectiviteit te verhogen of in te spelen op een veranderde gezondheidstoestand. CM-advies Onder een check-up onderzoek verstaan we een algemeen gezondheidsonderzoek bij een gezonde burger zonder klachten, al dan niet vanaf een bepaalde leeftijd en periodisch (bv jaarlijks). Het nut hiervan op de volksgezondheid is niet bewezen en daarom wordt dit ook niet aangeraden. Wel is het nuttig dat mensen met familiaal specifieke problemen zoals bijvoorbeeld verhoogde cholesterol, verhoogde bloeddruk, staar... dit laten opvolgen. Algemeen is het aan te raden dat mannen tussen de 35 en 65 jaar, vrouwen tussen de 45 en 65 jaar om de vijf jaar hun cholesterolgehalte en bloeddruk laten controleren. Vooral belangrijk om hart- en vaatziekten en kanker te voorkomen is niet roken, elke dag minstens 30 minuten matig bewegen, overgewicht voorkomen, een gezonde voeding met veel groenten, fruit, volkorenproducten en weinig vet, je alcoholgebruik beperken en voldoende slapen. Onder screening verstaan we een gericht bevolkingsonderzoek bij een bepaalde doelgroep naar een bepaalde ziekte in de bevolking om die in een vroegtijdig stadium te ontdekken en te behandelen. Wij denken hierbij aan screeningsonderzoeken naar borstkanker, baarmoederhals- en dikke darm kanker. Van deze drie soorten kanker is het bewezen dat een vroegtijdige opsporing gezondheidswinst oplevert door minder ziekte en sterfte. Deze bevolkingsonderzoeken worden daarom ook door de overheid georganiseerd en opgevolgd en door CM aangeraden. Dr. Michiel Callens Directeur Onderzoek en Ontwikkeling Zijn check-ups volgens jou noodzakelijk of hebben ze helemaal geen zin? Geef je mening op

12 nieuwtjes Half uurtje sporten beter dan uurtje sporten? Volgens een Deens onderzoek is een half uurtje sport even goed om af te vallen als één uur. Bij het onderzoek trainde de helft van de zestig matige zwaarlijvige Deense mannen dagelijks een half uur en de andere helft één uur. De mannen die dagelijks dertig minuten sportten, verloren gemiddeld 3,6 kilo in drie maanden tijd, terwijl de mensen die een heel uur trainden slechts 2,7 kilo verloren. Een mogelijke verklaring is dat dertig minuten per dag trainen beter haalbaar is, waardoor de proefpersonen na die dertig minuten nog zin en energie hadden om ook buiten hun dagelijkse training meer te bewegen. 100 jaar de Ronde In Vlaanderen wordt gefietst. Niets is zo diep verweven met onze cultuur als de fiets- en wielersport. Op 25 mei 2013 zal het dan ook exact een eeuw geleden zijn dat Karel Van Wijnendaele de eerste Ronde van Vlaanderen op gang schoot. In het kader van 100 jaar de Ronde kan je je onder andere naar hartenlust uitleven in het belevingsmuseum van het Centrum Ronde van Vlaanderen. Je wordt er ondergedompeld in de typische Rondesfeer, kruipt er in de huid van Rondehelden en voelt er de nijdigheid van de hellingen en de onbarmhartigheid van de kasseien. Wil je deze unieke ervaring niet missen? Mail dan naar De eerste 10 personen maken kans op een duoticket. Centrum Ronde van Vlaanderen, Markt 43, 9700 Oudenaarde Dagelijks open van 10 tot 18 uur. Maandag gesloten. nieuwtjes advertentie Veilig rijden op de baan met Norah Jones Wetenschappers van de London Metropolitan University ontdekten dat het afspelen van bepaalde nummers de verkeersveiligheid beïnvloedt. Voor Britse automobilisten blijkt Come away with me van Norah Jones het veiligste nummer. Voornamelijk nummers met een tempo van 60 tot 80 beats leiden tot het veiligste rijgedrag. Dat tempo komt overeen met de gemiddelde hartslag van de mens. Lepeltjeshouding niet meer zo knus Goed nieuws voor de geliefden die het benauwd krijgen van de lepeltjeshouding. Volgens Brits onderzoek is slapen in lepeltjeshouding niet meer van deze tijd en slapen we liever met de rug naar elkaar toe. Zo gaf 46 % van de ondervraagden toe van elkaar weg te draaien zodra het licht uitgaat. Wil je weten wat we verstaan onder niet veilig rijden op de baan? Surf dan naar en bekijk het filmpje

13 Move to improve Pure wilskracht Revalidatie bij jongeren Tekst: Jan Verstraete fotografie: Peter De Schryver De dertienjarige Georges Vermast uit Oostduinkerke wou een jaar geleden beginnen fietsen. Niet evident voor het meisje dat geboren werd met een hersenverlamming. En toch: de voorbije zomer fietste ze op haar driewieler samen met haar vader en grootmoeder naar het strand. Georges speelde het klaar op pure wilskracht én met een duwtje in de rug van Tom Boonen. Door haar hersenverlamming kampt Georges met een spastische dubbelzijdige verlamming, die een teveel aan spanning in haar benen veroorzaakt. Georges stapt met een looprek, ook na een ingrijpende operatie waarbij haar benen werden rechtgezet en de beenspieren omgeleid. Na de ingreep verbleef de tiener drie maanden in het UZ Pellenberg voor revalidatie. Daar maakte ze kennis met Move To Improve. Deze vzw zet zich in voor kinderen met neuromotorische problemen en stimuleert het onderzoek naar betere behandelingsmethodes. Tom Boonen is peter van Move To Improve en hij kwam regelmatig op bezoek, aldus Georges. De bewondering van hem is gemeend, weet vader Stefaan Vermast. Tom zei dat hij geluk heeft omdat hij geld verdient met wat hij graag doet: fietsen. Hij bewondert Het fonds Move To Improve ondersteunt kinderen met neuromotorische problemen. De kinderen gaan op consultatie in het UZ Pellenberg. De faculteit voor bewegings- en revalidatiewetenschappen van de KU Leuven doet daar ook aan wetenschappelijk onderzoek, onder leiding van Prof. Dr. Molenaers. Zijn labo voor klinische bewegingsanalyse is een wereldspeler op het vlak van onderzoek bij kinderen met neuromotorische problemen. Move To Improve is steeds op zoek naar middelen. Nieuwe en betere behandelingen vinden immers enkel hun weg naar de praktijk dankzij voldoende financiën. Ook voor geschikte apparatuur zijn er centen nodig. kinderen als Georges die elke dag moeten knokken om zo goed mogelijk te kunnen functioneren. Kuitenbijter Peter Tom Boonen steekt de kinderen in Pellenberg niet alleen een hart onder de riem. Hij heeft hen tevens aangestoken met de fietsmicrobe. Ik ben beginnen fietsen omdat Tom ons zoveel steunt en omdat het voor mij ook een betere manier is om mij sneller voort te bewegen, zegt Georges daarover. Ik heb eerst vier maanden heel hard moeten oefenen om eerst mijn knieën te kunnen plooien. Toen ik mijn driewieler zelf mocht kiezen was ik wel heel trots. Ik koos een leuke fiets met stickers erop. Voor haar inspanningen werd Georges beloond: ze is het gezicht van het promofilmpje van Ω Kinderen als Georges moeten elke dag knokken om zo goed mogelijk te kunnen functioneren papa Stefaan

14 Move to improve Het adviescentrum aangepast fietsen voor kinderen te UZ Pellenberg stimuleert kinderen met een motorische beperking om in het fietszadel te klimmen. De vzw Move To Improve heeft dit project financieel ondersteund, meer bepaald door de aankoop van 4 aangepaste fietsen en de financiering van een mandaat van sportadviseur voor een periode van één jaar. De adviseur helpt bij het uitzoeken en uittesten van verschillende handbikes of aangepaste fietsen. Dankzij de aankoop van het juiste materiaal kan het kind volledig zelfstandig sporten. Georges Vermast: Tijdens de kine zit je steeds binnen. Met mijn fiets kan ik naar buiten en ergens naartoe fietsen als ik daar zin in heb. Dat is veel plezanter. Ω Tom Boonen is peter van Move To Improve en hij kwam regelmatig op bezoek Move To Improve. Daarin fietst ze een venijnige helling op. Waarom meteen een helling? Georges: Het moest hé. Als je op een berg geraakt kan je de rest ook. Geen holle slogan Vader Stefaan Vermast zet zich ook in voor Move To Improve. Move To Improve is geen holle slogan. Bewegen is heel belangrijk voor kinderen zoals Georges. Als Georges niet zo actief was, zat ze allang in een rolstoel, aldus Stefaan. Hij zette verschillende initiatieven op poten om Move To Improve financieel te steunen. Voor een goede revalidatie is immers gespecialiseerde apparatuur nodig. Die toestellen moeten de kinderen helpen bij de zware dagelijkse inspanningen om zich op eigen kracht voort te bewegen. Na de operatie van Georges moesten we een toestel huren voor de revalidatie. De kosten van het toestel dat helpt om de knieën te plooien, liepen op tot ongeveer 550 euro per maand. Van terugbetaling was geen sprake. Elk kind met een neuromotorische beperking heeft de eerste weken na de operatie thuis zo n toestel nodig. Ik kon me voorstellen dat sommige mensen in de problemen kwamen door een dergelijke financiële aderlating. Daar wou ik iets aan doen. Welzijn en wetenschap Samen met een vriend organiseerde Stefaan in 2011 een gesponsorde fietstocht van Genève naar Nice. Dat fietsavontuur bracht genoeg centen in het laatje voor zes revalidatietoestellen. Die apparaten worden nu vanuit de afdeling kinderorthopedie en revalidatie van het UZ Pellenberg gratis ter beschikking gesteld voor thuisrevalidatie. Dit jaar leverde een eetfestijn dan weer euro op voor het onderzoek naar betere fietsen. Stefaan Vermast: Momenteel rijden de kinderen met driewielers, maar het is de bedoeling om in de toekomst meer met ligfietsen te gaan werken. Die zijn beter geschikt. Geen rekje De aandacht van Tom Boonen is voor Georges een opsteker. Ik ben meer dan een rekje, zegt de tiener. ZOEK EN BOEK ONZE LAATSTE VRIJE PLAATSEN OP KAZOU.BE ZOEK & BOEK OP KAZOU.BE kazou.mvl@cm.be Naast de steun van vedetten maken ook weerbare ouders zoals Stefaan Vermast het verschil. Als ouder streef je er zoveel mogelijk naar om ervoor te zorgen dat je kind zelfstandig kan leven. Toch is die zelfstandigheid voor elk kind met neuromotorische beperkingen anders. Je kunt de kinderen dus niet vergelijken. De doelstellingen voor elk kind zijn anders. We hadden bijvoorbeeld recht op een traplift in huis, maar wilden dat niet. Als Georges op eigen kracht de trap op moet, is dat een oefening voor haar advertentie Meer zelfstandigheid met het juiste hulpmiddel Met het juiste hulpmiddel kan je vaak meer dan je zou denken. De CM-Thuiszorgwinkels hebben ook voor kinderen een ruim assortiment aangepaste hulpmiddelen. Bovendien kunnen de medewerkers deskundig advies geven over wat er allemaal op de markt is en over hoe bepaalde hulpmiddelen gebruikt moeten worden. CM-leden krijgen extra korting. Meer info: Benieuwd naar Georges haar schitterende prestatie tijdens het beklimmen van een venijnige helling? Bekijk dan op magazinecava het filmpje met Georges en Tom Boonen. Vakanties die blijven hangen Enthousiaste begeleiding Samen met je vrienden S CM-prijzen Fun, relax & kicks IEDEREEN DIE AL EENS IS MEEGEGAAN IS HET ER OVER EENS: KAZOU-VAKANTIES, dat zijn vakanties die blijven hangen! Hossen in de bossen, dolle waterpret, kicken in de bergen of zomeren op het strand: het kan allemaal! Ze zitten zo goed in elkaar dat je van de ene FUNERVARING in de andere tuimelt. Bovendien zijn onze vakanties er aan de SCHERPSTE PRIJS, zeker voor CM-leden. ZOMER 2013

15 Revalideren in pulderbos Kinderen en jongeren die nood hebben aan een intensieve revalidatie kunnen in het revalidatiecentrum Pulderbos terecht. Hier geven dokters en verzorgers het beste van zichzelf om het maximale eruit te halen. Lynn en Deborah zijn twee dappere meisjes die in het centrum verblijven en hun bijzonder verhaal met ons willen delen. Lynn 16 jaar Het zal je maar overkomen: in de bloei van je leven word je geconfronteerd met een zeldzame ziekte. Melas, één die je stofwisseling helemaal overhoop gooit. Het overkwam Lynn, twee jaar geleden. Dat was een zware klap voor haar en haar familie. In revalidatiecentrum Pulderbos vond ze de steun en begeleiding die ze nodig had. Hier voel ik me echt goed, want hier begrijpen ze me tenminste. Lynn verblijft er sinds september en weet nog niet wanneer ze naar huis mag. In de tussentijd heeft ze nieuwe vrienden gemaakt. Toch kijkt ze uit naar de dag waarop ze naar huis mag. Daar staat een heerlijk groot bed op mij te wachten! Deborah 17 jaar Deborah lijdt aan mucoviscidose. Haar hele leven al. Toch straalt ze een ongelooflijk enthousiasme uit. Als ik zou mogen kiezen, zou ik natuurlijk het liefst van al een betere gezondheid hebben. Maar dat is moeilijk zeker? Ik volg drie keer per dag intensieve kinesessies hier in Pulderbos en merk dat mijn longfuncties niet achteruit gaan. Maar ik heb ook niet het gevoel dat het verbetert. Dat frustreert want ik wil uiteraard vooruitgang boeken. Deborah zit nu in haar laatste jaar wetenschappen-wiskunde en wil volgend jaar graag farmaceutische of biomedische wetenschappen studeren. Dus laten we gewoon hopen dat het volgend jaar allemaal goed gaat met mijn studies! Benieuwd naar het verhaal van Deborah en Lynn? Ga dan naar

16 nieuwtjes Extra grip dankzij verrimpelde vingers Iedereen kent het wel, dat vervelende gevoel wanneer je net iets te lang in bad hebt gezeten en je vingers beginnen te verrimpelen. Uit een studie aan de Universiteit van Newcastle blijkt dat die verrimpelde vingers een reden hebben. Ze zorgen namelijk voor extra grip. Tot nu toe werd verondersteld dat onze vingers verrimpelen omdat ze te veel water opnemen, maar in feite past ons menselijk lichaam zich aan zodat we natte voorwerpen gemakkelijker kunnen vastnemen. Sneller zindelijk met de ipotty? Het zal menig ouder als muziek in de oren klinken. Kinderen zouden dankzij het digitale potje sneller zindelijk worden. Hoe het werkt? Je plugt je ipad in op deze mini-wc zodat je kind kan spelen terwijl het op het potje gaat. Al roept deze uitvinding vragen op bij heel wat kinderartsen. Zij zijn er niet van overtuigd dat kinderen sneller zindelijk worden dankzij de ipotty. Volgens hen moeten kinderen leren zich te concentreren op wat ze doen en de prikkelingen van hun lichaam herkennen in plaats van te multitasken en te spelen. Maakt geluk geld? Dat geld niet altijd gelukkig maakt weten we al langer. Maar het tegenovergestelde zou wel eens waar kunnen zijn. Uit een onderzoek van de National Academy of Science blijkt dat gelukkige mensen dankzij hun positieve houding meer geld zouden verdienen. Onderzoekers volgden zo n individuen 14 jaar lang en hun studie toonde aan dat er een duidelijk link is tussen een gelukkige kindertijd en een hoger salaris. Dankzij hun positieve ingesteldheid maken deze gelukkige kinderen later meer kans op een hogere opleiding, een betere job en promotie. advertentie Wc-bril schoner dan je denkt Heel wat mensen schuwen de wc-bril en associëren hem met een broeihaard van bacteriën. Een onterechte reputatie blijkt nu. Onderzoek toont aan dat andere plaatsen in onze woonst, waarvan we het minder verwachten, veel onhygiënischer zijn. Onderzoekers namen stalen van verschillende huishoudelijke toestellen en bekeken het aantal bacteriën. Daaruit bleek dat er op het vlak van bacteriën niet veel plaatsen schoner zijn dan onze wc. Zo bevinden er zich meer bacteriën op een snijplank dan op een wc-bril. Misschien de groenten in het vervolg in de badkamer snijden? AD 1/2 thyssen krupp

17 Rubrieksnaam Hoe fit ben jij? Doe mee aan de enquête en maak kans op een sportieve prijs! Kan jij met gemak een sprintje trekken of ben je al uitgeteld na het uitlaten van je hond? Is sporten voor jou een noodzakelijk kwaad of iets dat je nodig hebt om de dag door te komen? Benieuwd hoe het met jouw conditie is gesteld? Kom het te weten via onze conditie-enquête en wie weet win jij wel een bon van United Brands t.w.v. 100 euro. Deelnemen kan tot 8 april 2013 op styling: Maison Mademoiselle - locatie: Stadium Coupure, Coupure links GENT Studio Edelweiss

18 Talenten bij de jeugd Sommige kinderen kunnen iets aan op een bepaalde leeftijd, andere helemaal niet Haal het beste talent uit je kind Hoe stimuleer je talent bij kinderen? Als je het zelf bezit, geef je het dan door? Een actrice, een illustrator en een muzikant geven hun idee erover. En wanneer je jezelf totaal talentloos vindt, hoe kan je dan toch het beste uit kinderen naar bovenhalen? Tekst: Peter slabbynck Fotografie: Filip Naudts, Guy Swinnen Illustratie: Klaas Verplancke Ianka Fleerackers brak door met haar rol van Prinses Prieeltje in de reeks Kulderzipken en werd naderhand een bekend gezicht dankzij series als Flikken, LouisLouise en Het goddelijke monster. Niet alleen met acteren en presenteren bewees ze haar talent, maar ook als auteur. Ze ziet meteen al een groot verschil in hoe zij met haar jeugdig talent omging en hoe haar twee kinderen dat doen. Ik wist al op mijn zevende wat ik later wilde doen met mijn leven, acteren dus. Wolf is nu ook zeven, Lily tien. Zij zijn allebei nog aan het zoeken wat ze later willen doen. Eigenlijk is dat niet meer dan normaal en verschillen ze daarin niet van andere kinderen. Ik was heel vastberaden op die leeftijd. Voor mij vraagt dat dus een enorme aanpassing. Wat ik vooral leer en blijf leren, is dat je moet vertrekken van de kinderen die je in huis hebt. Sommige kinderen kunnen iets aan op een bepaalde leeftijd, andere helemaal niet. Ik merk wel dat mijn kinderen bepaalde talenten hebben. Wolf kan heel goed technisch tekenen. Lily heeft zeker talent voor acteren, maar voelt meer voor het werk achter de schermen. Ze houdt van fotograferen en maakt zelfs fotoromans. Fijn om zien dat ze die talenten hebben, maar ik vind niet dat ze er daarom ook absoluut iets mee moeten doen. Hoe kijk je aan tegen academies en sportclubs? Als je iets wil kunnen, moet je ook bereid zijn om te leren. Dat is de aard van het beestje. Wolf volgde voetbal en tekenschool. Hij krijgt nu gitaarles, privé weliswaar. Ik wil hem behoeden voor die saaie notenleer die het plezier van het spelen wegneemt in plaats van opbouwt. Lily volgde teken- en balletschool. Maar mijn kinderen vinden het schoolse aspect niet leuk. Ze gaan al de hele dag naar school om te leren en dan moeten ze ook nog eens leren tijdens hun hobbyactiviteiten. Ik snap hun redenering wel. Bovendien word ik gek van die ouders die de agenda van hun kinderen volstouwen. Willen ze voetbal spelen? Hop, dan moeten ze drie keer per week gaan trainen. Is dat dan nog een hobby als er al op die leeftijd zoveel tijd in kruipt? Bovendien komt er in het geval van sportclubs al snel een mate van competitiviteit bij kijken, iets waar ik niet van hou. En dan moet dat nog eens gecombineerd worden met huiswerk maken. Begin er maar eens aan als kind en als ouder. Het talent ontwikkelen van je kinderen zorgt dus ook voor druk op de ouders? Al die ouders, en vooral mama s, die de hele tijd rondhotsen met hun kinderen. Het is me toch wel wat. Ik weet intussen hoe ik mij perfect kan bezighouden als ik een uur moet wachten in de auto. Het lijkt wel of je geen goede ouder bent als je je kind tegenwoordig niet van alles aanbiedt. En het kost ook geld, veel geld soms. Geen wonder dat er vaak geredeneerd wordt je bent er aan begonnen dus je moet het jaar uitdoen. Sleur je kind maar eens een half jaar naar een les waar het geen zin in heeft, ik weet wat voor een hel dat is. Al die activiteiten zetten ook nog extra druk op het gezin. Er is vaak nog nauwelijks tijd om eens iets met z n allen samen te doen Met dank aan De Client

19 Talenten bij de jeugd Guy Swinnen kent iedereen als opperhoofd van The Scabs, die onlangs uit hun as verrezen. Hoewel het vuur nog steeds hevig brandt bij Guy, heeft hij intussen met succes de fakkel doorgegeven aan zoon Lee. Die heeft de smaak van optreden te pakken als zanger van de groep Tubelight. Guy vertelt graag hoe hij de creatieve microbe zelf erfde van zijn ouders. Achteraf beschouwd is het niet te verwonderen dat ik een artistiek beroep uitoefen. Het werd me van jongs af aan met de paplepel ingegeven. Mijn ma schilderde. Elke zondag trok ze er samen met mijn pa op uit om in de natuur schetsen te maken. Die schetsen verwerkte ze thuis in haar atelier tot een heus olieverfschilderij, terwijl ze luisterde naar klassieke platen. Ik mocht op een tafel naast haar op een stuk aquarelpapier wat prutsen met waterverf. Dat resulteerde dan meestal in lichte frustratie, want zo n resultaat als dat naar olieverf geurende doek van mijn moeder zou ik nooit bereiken. Maar zo bracht ze mij de liefde voor beeldende kunst bij. Wat heeft je vader je bijgebracht op creatief vlak? Mijn vader was creatief op zijn manier. Hij was meubelmaker en als we thuis een koffer of een kastje nodig hadden, dan stond hij al fluitend te timmeren en te zagen in zijn werkhuis. Onder begeleiding van het scheurende geluid van een zaagmachine, zong hij oude smartlappen en countryliedjes van Bobbejaan Schoepen of melodieën die ik jaren later herkende in de songs van Hank Williams. Dat ik later mijn gading vond in het industriële en rauwe geluid van de punkbeweging, heeft daar allicht mee te maken. Hoe gingen je ouders ermee om toen je je eerste stappen in de muziek zette? Ik sta er nu nog van te kijken dat mijn ouders dit doorstaan hebben. We speelden Muzikaal talent had ik allicht wel, maar ik was zeker geen genie of virtuoos zo luid dat de glazen in de keukenkast stonden te trillen en dat ze noodgedwongen het huis moesten uitvluchten naar een oom of een tante omdat de tv onhoorbaar was. En dat lukte allemaal zonder al te veel gemor. Ik zie het in het modale Vlaamse gezin niet meteen gebeuren. Over het stimuleren van mijn muzikale ambities door mijn ouders heb ik dus absoluut niet te klagen. Muzikaal talent had ik allicht wel, maar ik was zeker geen genie of virtuoos. Motivatie was zeker ook een belangrijke factor. Of er al dan niet iets gebeurt met je talent als kind, hangt dus niet alleen van je ouders af maar ook van heel wat praktische zaken. Toch wordt algemeen aangenomen dat ouders de meest bepalende factor zijn. Klaas bleek al snel een ander talent in handen te hebben, één dat zijn ouders helemaal zagen zitten en waarvoor het huis wel geschikt bleek. Vandaar dat Klaas zich nu een gewaardeerd illustrator mag noemen met tal van boeken en onderscheidingen op de schouw. Hoe gaat Klaas nu zelf om met de talenten van zoon Pieterjan (13) en dochter Sarah (17)? Mijn zoon speelt heel goed gitaar, vertelt Klaas in zijn stijlvolle loft waar hij sinds enkele jaren niet alleen boeken illustreert, maar ook zelf verhalen schrijft. Het belangrijkste is dat Pieterjan plezier beleeft aan dat spelen. Het zou goed zijn, mochten we met z n allen kunnen afstappen van die kapitalistische visie dat alles moet renderen. Iets graag doen is onbetaalbaar. Waarom mogen we geen pure fun beleven aan een instrument bespelen? We denken te vaak dat iets moet opbrengen. Alsof we alle energie die we in iets stoppen op een of andere manier willen terugkrijgen. Er bestaat ook nog iets als het kapitaal van het plezier. Pieterjan hoeft dus geen beroepsgitarist te worden. Toch zou ik hem niet tegenhouden, als hij die keuze zou maken. Vicky Bogaert Klaas Verplancke zag een drumstel wel zitten toen hij jong was. We zullen echter nooit weten of hij echt talent had om drummer te worden. Het ouderlijk huis was immers niet geschikt om de vellen te laten trillen. Vind je dat kinderen beter niet te veel gestimuleerd worden? Ik heb mijn kinderen in elk geval nooit gepusht om te tekenen. Als je je kind te veel in een bepaalde richting duwt, ben je het eigenlijk al aan het verknoeien. Wat ik vooral van belang vind, is dat kinderen hun creativiteit kunnen ontwikkelen en uiten. En dat ze zelf keuzes kunnen maken. Eenmaal die keuze gemaakt, kan je een kind wel stimuleren. Om verder te gaan en zich te verdiepen in een keuze. Vaak komt daar ook enig doorzettingsvermogen bij kijken. Zeker als het geconfronteerd wordt met een leerproces, bijvoorbeeld in een muziekacademie. Dan moet je wel even focussen op dat leerproces en niet op het talent. Hoe gingen je ouders om met jouw talent? Ik heb eigenlijk makkelijk praten want ik heb een gelukkige jeugd gehad en was thuis voortdurend omringd door kunst. Ik heb altijd graag getekend maar mijn ouders hebben mij daarin niet gepusht. Geen enkele ouder zou zijn kind mogen pushen om artiest te worden. Want dan stelt zich al snel de vraag hoe gaat mijn zoon of dochter daar ooit van leven. Ik volgde wel een artistieke opleiding, maar was eigenlijk niet van plan om illustrator te worden. Ik ben een mooi voorbeeld van iemand die van het plezier dat hij aan iets beleeft, in mijn geval tekenen, zijn beroep gemaakt heeft. Wellicht ben je geen fan van talentenjachten? Niet echt. Maar ik had er wel al mee te maken. Mijn dochter Sarah is vooral bezig met toneel en woord. Ze leest enorm veel en schrijft teksten en gedichten. Toen ze zes was, wilde ze meedoen aan Junior Eurosong. Ze had een tekst gemaakt en ik heb toen iemand gezocht die muziek voor haar wou schrijven. Omdat ze er zelf mee afkwam, vond ik niet dat ik die ambitie moest beknotten. Als een kind iets echt wil, dan zorg je als ouder voor de faciliteiten. Uiteindelijk wijst alles zichzelf uit, ook in het geval van Sarah. Maar voel je als ouder dat een kind beter stopt met iets, laat het dan stoppen en dring niet aan om door te doen

20 Talenten bij de jeugd Zo kan je het aanpakken Junior toolbox voor talent Pedagoog Luk Dewulf bracht in 2009 het boek Ik kies voor mijn talent uit. Om aan te geven welke richting ouders uit kunnen met het talent van hun kinderen, trekt Luk momenteel Vlaanderen rond met een kleine theatervoorstelling rond het boek. Dit biedt hem de kans aan een ruimer publiek de junior toolbox voor talent voor te stellen. Die ontwikkelde hij samen met Peter Beschuyt en Els Pronk en is bedoeld voor kinderen van 10 tot 14 jaar. Het is een opsomming van zo n 40 duidelijk omschreven talenten en hefboomvaardigheden. Die dragen ronkende namen als bezige bij, foutenspeurneus, kennisspons en woordkunstenaar. De toolbox kan gebruikt worden door ouders maar ook door scholen en in de bijzondere jeugdzorg. Hij vindt alvast dat er ook bij kinderen vaak te veel focus ligt op wat ze niet kunnen, in plaats van op hun talenten. Maar hoe omschrijft hij zelf het begrip talent? Talent is voor mij een activiteit die je moeiteloos kan en die je ook voldoening geeft. Dat laatste is niet onbelangrijk. Stel dat een kind een bepaalde sportdiscipline na enkele 3 8 lessen al onder de knie heeft maar er eigenlijk geen plezier aan beleeft. Dan vind ik niet dat je dat kind moet dwingen om ermee door te gaan. Vandaar dat we één van de 40 talenten Uitblinker als ik dat wil genoemd hebben. Kinderen onder druk zetten, is niet de juiste manier om hen aan te sporen iets met hun talent te doen. Het is veel belangrijker hen een omgeving aan te bieden waarin hun talent geprikkeld wordt. Voldoening beleven aan iets is voor mij dan ook onlosmakelijk verbonden met talent. Overigens vind ik niet dat kinderen voortdurend met van alles en nog wat moeten bezig zijn. Thuis eens zitten niksen, is ook een mooie activiteit en kan hen weer zin geven om iets aan te pakken. Moeten onze kinderen absoluut iets met hun talenten doen? Of pushen we hen net iets te veel? Laat het ons weten op magazinecava Gelukkige kinderen? Kies voor hun talent! Voorstellingen met Luk Dewulf voor iedereen die betrokken is bij opvoeding. CM en Luk Dewulf nemen je mee op ontdekkingstocht tijdens een inspirerende talententournee door Vlaanderen. Hoe kun je als ouder, leerkracht, opvoeder, begeleider kinderen helpen om gelukkig en zelfverzekerd te zijn? Door kinderen aan te spreken op hun talent, zegt Luk Dewulf. Focus op hun passie en wat ze kunnen, in plaats van te kijken naar waar ze minder sterk in zijn. Want tenslotte is niemand perfect. Data: uur Aalst CC De Werf, Molenstraat uur Gent Vormingscentrum Guislain, Campus Stropkaai, Stropkaai 38B uur Eeklo CC de Herbakker, Pastoor De Nevestraat 10 Deelnameprijs: CM-leden 5 euro, CM-leden met verhoogde tegemoetkoming/omnio 2,5 euro, niet-leden 10 euro Inschrijven kan via CM-voordeel: CM-leden kunnen de toolbox Ik kies voor mijn talent. Toolbox voor jong talent. (uitgegeven bij Lannoo) kopen tegen een voordeelprijs. Dit exclusief voordeel is alleen geldig tijdens de voorstellingen van de talententournee. Je betaalt slechts 35 euro in plaats van 49,99 euro. Meer info vind je ook achteraan in çava? in de agenda op p.56 Wij verhogen uw comfort! Huisliften NV Coopman Liften Heirweg 123 B-8520 Kuurne comfortlift@coopman.be Plateauliften VrijBLijVeNde offerte / BezoeK Bel gratis : SERVICE 24u/24u - 7d/7d advertentie Trapliften