Eindrapportage Collectief Praktijkonderzoek. De Zevensprong

Transcriptie

1 Eindrapportage Collectief Praktijkonderzoek De Zevensprong Elke ouder een platform Een onderzoek naar het verbeteren van de communicatie tussen school en ouders door het gebruik van een online communicatieplatform Daphne Liebrand Begeleider/tutor: Elizabeth Rigg/Joke Kiewiet- Kester 12 april 2013 Onderzoeksontwerp uitgevoerd in het kader van de Master Leren en nnoveren, nteractum, Utrecht

2 Samenvatting Basisschool De Zevensprong is op dit moment een zogenaamde relatiegerichte school; de school investeert in het opbouwen en onderhouden van sociale relaties met ouders die hiervoor open staan en hierin ook investeren. Ze wil doorgroeien naar een op innovatiegerichte school; school en ouders zien elkaar als partners in het proces van continue verbetering van de school. Ze voelen zich hier in dezelfde mate verantwoordelijk voor en spreken elkaar aan op deze verantwoordelijkheid (Cijvat & Voskens, 2010). Om door te groeien naar een op innovatiegerichte school is de stuurgroep school en ouders opgericht. Deze stuurgroep bestaat uit zowel ouders als leerkrachten van De Zevensprong. Voor dit onderzoek richt de stuurgroep zich op de communicatie verbetering, en met name het stuk informatievoorziening, tussen school en ouders. Ouders hebben, door onder andere hun kind te ondersteunen (ouderbetrokkenheid), een grotere invloed op de bevordering van leerprestaties dan de school (leerkrachten en andere betrokkenen) (Parcel, Dufur, & Troutman, 2013). Dit is een van de belangrijke redenen, waarom het informeren van ouders, over wat kinderen op school leren zo belangrijk is. Hierdoor kunnen ouders bij het ondersteunen van het eigen kind beter inspelen op de koers die de school heeft ingezet. De Zevensprong is onderdeel van de stichting Optimus primair onderwijs. Deze stichting heeft een goede samenwerking met ouders en leren van elkaar (good practice) hoog in het vaandel staan en is daarom met De Zevensprong een pilot gestart: Elke ouder een platform Om de communicatie tussen school en ouders via een digitale weg beter te laten verlopen, gaat De Zevensprong met Schoudercom starten. Dit is een besloten online portaal waarop school en ouders met elkaar kunnen communiceren; van school naar ouders, van ouders naar school en ouders onderling (communicatie 3.0). Met behulp van dit platform kunnen zowel ouderparticipatie (het meehelpen op school) als ouderbetrokkenheid bevorderd worden (Schoudercom, 2010). Om Schoudercom succesvol te implementeren en er op een zinvolle wijze mee te werken, heeft de stuurgroep school en ouders de volgende onderzoeksvraag geformuleerd: Op welke wijze kan met behulp van een digitaal communicatieplatform, de communicatie tussen school en ouders verbeteren? De stuurgroep heeft onderzocht: a) wat de voorwaarden zijn voor een optimale (digitale) communicatie tussen school en ouders, b) door het verstrekken van welke informatie de leerprestaties van leerlingen beïnvloed worden, c) waar de behoeften en mogelijkheden op het gebied van communicatie, van zowel ouders als leerkrachten liggen, met betrekking tot het gebruik van Schoudercom en d) met welke knelpunten, met betrekking tot de implementatie van Schoudercom, rekening gehouden moet houden. Uit de literatuur blijkt dat ouders bevraagd willen worden over welke informatie zij belangrijk achten. Daarnaast dient de school zich er bewust van te zijn dat niet alle schriftelijke informatie door alle ouders gelezen of begrepen wordt. Leerprestaties van kinderen kunnen verbeteren indien leerkrachten kennis hebben van welke informatie, die zij verschaffen aan ouders en de manier waarop dit gebeurt, van invloed is op die leerprestaties. Ouders van de Zevensprong geven onder andere aan informatie te willen over: a) De Vreedzame School, b) het thuis ondersteunen van het eigen kind, c) schoolse vakken en d) om via foto s te zien wat er in de klas gebeurt. De grootste groep leerkrachten geeft aan deze behoeften bij ouders te herkennen en de betreffende informatie te willen delen. De meeste ouders en leerkrachten van De Zevensprong zijn positief over de keuze om met Schoudercom te gaan werken. Een groep ouders en leerkrachten geeft onder andere aan behoefte te hebben aan ondersteuning bij het aanmaken van een account en/of instructie over de werking van het programma. 2 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

3 nhoudsopgave Samenvatting nhoudsopgave 1. Probleemstelling Context Ambitie Optimus primair onderwijs Probleemstelling Communicatie Pilot Vraagstelling 8 2. Theoretisch kader Ouderbetrokkenheid, ouderparticipatie en partnerschap Partnerschap en schoolsucces Communicatie tussen school en ouders Knelpunten Kansen Wat wel en niet werkt Methode Theoretisch kader Nationale bronnen nternationale bronnen Kwantitatieve data Ouders Leerkrachten Kwalitatieve data Ouders Leerkrachten Dataverwerking Kwantitatieve data Kwalitatieve data Analyse en interpretatie Resultaten Kwantitatieve data Data per vraag Kwalitatieve data Ouders Leerkrachten Conclusies Conclusies Reflectie op conclusies Aanbevelingen Aanbevelingen naar aanleiding van Theorie Aanbevelingen naar aanleiding van Resultaten Algemene aanbevelingen Reflectie 34 Bibliografie Elke ouder een platform 3

4 Bijlagen Bijlage 1 Contextanalyse Bijlage 2 Schoolontwikkelingsmodel ouderbetrokkenheid (CPS) Bijlage 3 Gezamenlijke ambitie ontwikkelen Bijlage 4 Stuurgroep school en ouders Bijlage 5 ndividueel actieonderzoek Bijlage 6 Onderzoek Elke ouder een platform Bijlage 7 Formuleren onderzoeksvraag Bijlage 8 Werkwijze groepsinterviews Bijlage 9 Kwalitatieve data bij enquête leerkrachten Bijlage 10 Kwalitatieve data Schoudercom Bijlage 11 Kwalitatieve data groepsinterviews leerkrachten Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

5 Doordat we informatie kregen, konden we onze dochter helpen. Zij vond het ook leuk om te vertellen wat zij in de klas deed. Ze is hierdoor in een jaar veel gegroeid Citaat van ouders uit een enquête over de groep 3 nieuwsbrief 2011/2012 Elke ouder een platform 5

6 1. Probleemstelling Basisschool De Zevensprong groeit uit naar een op innovatiegerichte school : school en ouders zien elkaar als partners in het proces van continue verbetering van de school. Ze voelen zich hier in dezelfde mate verantwoordelijk voor en spreken elkaar aan op deze verantwoordelijkheid. Ambitie basisschool De Zevensprong Cuijk Nb. n dit onderzoek wordt constant gesproken over school en ouders. Met school wordt iedereen die werkzaam is op De Zevensprong bedoeld. Met ouders worden alle ouders van kinderen die ingeschreven zijn op De Zevensprong bedoeld. n dit hoofdstuk wordt achtereenvolgens ingegaan op de situatieschets van De Zevensprong ( 1.1), haar ambitie ( 1.2) en vervolgens de probleemstelling ( 1.3) en vraagstelling ( 1.4) voor dit onderzoek. 1.1 Context Basisschool De Zevensprong is een katholieke basisschool met een leerstofjaarklassensysteem met acht jaargroepen. De ruim 170 kinderen die De Zevensprong bezoeken komen voornamelijk uit de wijk Padbroek en vormen een afspiegeling van haar bewoners. n deze wijk woont een gemêleerd gezelschap van zowel hoog als laag opgeleide autochtone als allochtone gezinnen en alles wat daar tussenin zit. De laatste jaren groeit het aantal kinderen dat met een taalachterstand, met name uit laag sociaaleconomische gezinnen (laag opleidingsniveau en herkomstmilieu), de school binnenkomt. Het is belangrijk dat leerkrachten zich realiseren dat deze ouders een andere visie hebben op de rol van leerkrachten en ouders bij opvoeding en onderwijs (Cijvat & Voskens, 2010). Dit vraagt een verandering wat betreft de contacten tussen hun ouders en de school en een heldere gezamenlijke visie en beleid op de samenwerking tussen school en ouders (De Onderwijsraad, 2010) (Schunk, Pintrich, & Meece, 2010) (Smit, Driessen, Sluiter, & Brus, 2007) Ambitie Op dit moment is basisschool De Zevensprong vooral een zogenaamde relatiegerichte school. Dit betekent dat de school investeert in het opbouwen en onderhouden van sociale relaties met ouders die hiervoor open staan en hierin ook investeren (Cijvat & Voskens, 2010). De Zevensprong wil de totale ontwikkeling van de kinderen zo optimaal mogelijk stimuleren. Hiervoor is het belangrijk dat ouders betrokken zijn en door de school bewust betrokken worden bij de schoolse ontwikkeling van hun kinderen. Om dit te bewerkstelligen is het belangrijk dat ouders een grotere rol binnen de school krijgen, omdat een goede samenwerking de totale ontwikkeling van kinderen ten goede komt (Cijvat & Voskens, 2010) (Epstein & al., 2009) (De Onderwijsraad, 2010) (Smit, Driessen, Sluiter, & Brus, 2007) (Schunk, Pintrich, & Meece, 2010). Volgens Desforges (2003) hebben ouders bij kinderen in de leeftijd van 7 jaar, 6x meer invloed op leereffecten van kinderen op school dan school (leerkrachten en andere betrokkenen) zelf. Op 11jarige leeftijd is de verhouding van invloed van school en ouders nagenoeg gelijk en daarna wordt de invloed van school groter. n een recent onderzoek ontdekte Toby Parcel (2013) dat, ongeacht de leeftijd van de kinderen, de rol van thuis bepalender was dan de rol van school (Parcel, Dufur, & Troutman, 2013). Leerlingen met betrokken en stimulerende ouders op een minder goede school presteren beter dan leerlingen op een goede school, maar met weinig betrokken ouders. Ouderbetrokkenheid heeft niet alleen een positieve invloed op de ontwikkeling van kinderen, maar ook op de ontwikkeling van de school zelf, toont een uitgevoerde contextanalyse door middel van scenarioplanning aan (zie bijlage 1). informatiegericht structuurgericht relatiegericht participatiegericht innovatiegericht 1.1. Schematische weergave; Schoolontwikkelingsmodel ouderbetrokkenheid (zie bijlage 2) 6 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

7 Dit is een aantal redenen waarom De Zevensprong (directie, team en ouders) zich stapsgewijs wil ontwikkelen, door via een op participatiegerichte school toe te werken naar een op innovatiegerichte school. Dat wil zeggen dat de school ouders niet alleen als belangrijke partners ziet en ervaart (participatiegericht), maar dat school en ouders elkaar als partners zien in het proces van continue verbetering van de school. Ze voelen zich hier in dezelfde mate verantwoordelijk voor en spreken elkaar aan op deze verantwoordelijkheid (Cijvat & Voskens, 2010). Hoe deze ambitie tot stand is gekomen, is terug te vinden in bijlage Optimus primair onderwijs Basisschool De Zevensprong is één van de 32 scholen die vallen onder het bestuur van OPTMUS Stichting voor katholiek, protestants- christelijk en interconfessioneel primair onderwijs. n de wandelgangen: OPTMUS primair onderwijs, hierna Optimus genoemd. De stichting onderstreept het belang van een goede relatie tussen school en ouders en vindt het belangrijk dat dit bij alle scholen op de agenda komt. Optimus gelooft in de kracht van good practice en is met basisschool De Zevensprong de pilot Elke ouder een platform gestart. Dit, omdat De Zevensprong op andere Optimus scholen vooruit loopt wat een visie op ouderbeleid betreft. Hieronder volgt een beschrijving van wat deze pilot concreet inhoudt. 1.2 Probleemstelling De ambitie zoals hierboven beschreven is erg groot en zal een aantal jaren nodig hebben om volledig gerealiseerd te kunnen worden. Om die reden is aan het begin van schooljaar de stuurgroep School en ouders opgericht om de klus aan te pakken, hierna stuurgroep genoemd (zie bijlage 4). Voor dit Collectief Praktijk Onderzoek is door de stuurgroep in samenspraak met Optimus besloten om een deel van de communicatie tussen ouders en school te verbeteren door middel van het platform: Schoudercom.nl (hierna Schoudercom genoemd), een besloten online portaal waarop school en ouders met elkaar kunnen communiceren, van school naar ouders, van ouders naar school en ouders onderling (communicatie 3.0). Door dit platform kunnen zowel ouderparticipatie als ouderbetrokkenheid bevorderd worden (Schoudercom.nl, 2010). De reden om met een ouderplatform te starten is op de hieronder beschreven wijze geboren Communicatie Om als school door te kunnen groeien naar een op innovatiegerichte school is een goede communicatie onontbeerlijk. Betrokkenen kunnen elkaar alleen aanspreken op elkaars verantwoordelijkheden als men weet waar iedere partij mee bezig is. Belangrijk is dat er niet alleen naar, maar ook met ouders gecommuniceerd wordt en dat zij zich daarbij serieus genomen voelen. De leerkracht moet ervan uitgaan dat ouders zich betrokken voelen bij de ontwikkeling van hun kind en dat zij ondersteuning willen bij het leren van hun kind (Cijvat & Voskens, 2010). De communicatie tussen school en ouders is vaak eenrichtingsverkeer of ouders voelen zich niet gehoord. De communicatie met allochtone ouders en ouders uit een laag sociaaleconomisch milieu leidt door een andere visie of taalachterstand tot problemen (Cijvat & Voskens, 2010) (Sleegers & Ledoux, 2006). Om deze knelpunten op te lossen moet de school open zijn in haar communicatie en ouders informeren over zaken die op school of in de klas van hun kind spelen. Bovendien is het belangrijk dat de school open staat voor ideeën van ouders en zorgt dat zij laagdrempelig wordt. Ook is het belangrijk dat er niet alleen naar, maar ook met ouders gecommuniceerd wordt en dat zij zich daarbij serieus genomen voelen. De leerkracht moet ervan uitgaan dat ouders zich betrokken voelen bij de ontwikkeling van hun kind en dat zij ondersteuning willen bij het leren van hun kind (Cijvat & Voskens, 2010). Ondersteuning willen bieden bij het leren van hun kind (ouderbetrokkenheid) is de insteek geweest voor het individueel actieonderzoek van de onderzoeker (Liebrand, 2012). De informatie die ouders bij aanvang van dat actieonderzoek ontvingen werd door hen ervaren als; vrij algemeen en onvoldoende actueel. Het bood ouders onvoldoende houvast om hun kind, in de lijn van het onderwijs op De Zevensprong, thuis te ondersteunen. De behoefte van ouders aan een online communicatieplatform is vorig jaar bij dit individueel actieonderzoek naar Elke ouder een platform 7

8 voren gekomen (bijlage 5). Omdat via een digitaal platform een deel van de communicatie tussen school en ouders vergemakkelijkt en verbeterd kan worden, is De Zevensprong in de pilot Elke ouder een platform van Optimus gestapt Pilot De Zevensprong is per januari 2013, met Schoudercom van start gegaan (hoe de keuze voor dit communicatieplatform tot stand is gekomen is terug te vinden in bijlage 6). Zij gaat onderzoeken hoe Schoudercom ingezet kan worden om de communicatie tussen school en ouders verbeteren. De ervaringen, met betrekking tot; a) implementatie, b) gebruikersgemak en c) wat al dan niet de verbeteringen zijn voor zowel school als ouders op het gebied van communicatie, wordt eind 2013 (na een jaar met Schoudercom gewerkt te hebben) niet alleen teruggekoppeld naar alle gebruikers van De Zevensprong (ouders, directie en team) maar ook naar alle scholen van Optimus. Naast geïnteresseerde directeuren van Optimus scholen is dit onderzoek ook relevant voor andere geïnteresseerden in een digitaal communicatieplatform voor school en ouders. Zij kunnen op basis van de ervaringen van De Zevensprong een doordachte keuze maken als zij de plus en minpunten van het werken met een communicatieplatform, in dit geval Schoudercom, kennen. Daarnaast kunnen zij bij de stuurgroep van De Zevensprong informatie inwinnen en advies krijgen over de implementatiewijze voor een optimaal gebruik voor alle betrokkenen van hun scholen. 1.3 Vraagstelling Uit onderzoek blijkt dat partnerschap tussen school en ouders op verschillende gebieden een positief effect heeft (Cijvat & Voskens, 2010) (De Onderwijsraad, 2010) (Epstein J. L., 2001) (Parcel, Dufur, & Troutman, 2013). Dat pleit ervoor, ouders regelmatig te informeren over datgene waar hun kind in de klas mee bezig is. Op die manier kunnen ouders gerichter met hun kind praten over school en hun kind adequaat ondersteunen, wat de leerprestaties ten goede komt (Sleegers & Ledoux, 2006). Deze bovenstaande conclusies uit de literatuur, de start van bovenbeschreven pilot en de vraag die door de stuurgroep is opgesteld (bijlage 7), leidt tot de volgende onderzoeksvraag: Op welke wijze kan met behulp van een digitaal communicatieplatform, de communicatie tussen school en ouders verbeteren? Deelvragen die hieruit voortvloeien zijn: 1. Wat zijn voorwaarden voor zo een optimaal mogelijke (digitale) communicatie tussen school en ouders? Hierbij worden in de literatuur de knelpunten en mogelijkheden met betrekking tot digitale communicatie onderzocht, in combinatie met het verstrekken van informatie van school aan ouders, bijvoorbeeld door middel van nieuwsbrieven. 2. Welke informatie van school aan ouders is van invloed op leerprestaties van kinderen? Om kinderen optimaal te laten profiteren van de afstemming tussen school en ouders en hun leerprestaties te verbeteren, wordt via de literatuur onderzocht welke informatie voor ouders van invloed is op leerprestaties van kinderen. 3. Welke mogelijkheden zien ouders en leerkrachten van basisschool De Zevensprong om de communicatie tussen school en ouders, via Schoudercom, succesvol te maken? Aan welke informatie vanuit school hebben ouders behoefte? Welke informatie willen leerkrachten delen? Welke knelpunten zullen verholpen moeten worden/waar moeten afspraken over gemaakt worden om de communicatie tussen school en ouders te verbeteren? 4. Welke behoefte hebben ouders en leerkrachten van De Zevensprong met betrekking tot de implementatie van Schoudercom? Om met een digitaal programma als Schoudercom te kunnen werken, moet onderzocht worden waar de behoefte aan ondersteuning van ouders en leerkrachten liggen. 8 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

9 2. Theoretisch kader n dit hoofdstuk wordt ingegaan op de belangrijkste begrippen voor dit onderzoek ( 2.1), de invloed van partnerschap volgens verschillende wetenschappers ( 2.2), de (digitale) communicatie tussen school en ouders ( 2.3) en tenslotte wordt gekeken welke informatie die de school aan ouders verstrekt, invloed heeft op de leerprestaties van kinderen ( 2.4). 2.1 Ouderbetrokkenheid, ouderparticipatie en partnerschap Bij een onderzoek naar het verbeteren van de communicatie (afstemming) en samenwerking tussen school en ouders, komt een aantal begrippen binnen de literatuur constant naar voren; ouderbetrokkenheid, ouderparticipatie en (educatief)partnerschap/partnership. Om verwarring te voorkomen, volgt hier eerst een definitie zoals ze in dit onderzoek bedoeld worden. Ouderbetrokkenheid/betrokkenheid; actieve betrokkenheid van ouders bij de opvoeding en het onderwijs van hun eigen kind, thuis. Bijvoorbeeld door interesse te tonen in wat het kind op school heeft gedaan of het kind voor te lezen. Maar ook actieve betrokkenheid bij de opvoeding en het onderwijs op school, door bijvoorbeeld interesse te tonen in de ontwikkeling van het kind door een rapportgesprek te voeren met de leerkracht, interesse te tonen voor de leerkracht en de school. Ouderparticipatie/participatie; actieve deelname van ouders aan activiteiten op school. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds niet- geïnstitutionaliseerde vormen van ouderparticipatie, bijvoorbeeld het leveren van hand- en spandiensten bij activiteiten op school, zoals helpen als luizenmoeder of bij de sportdag en anderzijds geïnstitutionaliseerde vormen van ouderparticipatie, zoals zitting hebben in de ouderraad, medezeggenschapsraad of het schoolbestuur. Educatief partnerschap/partnerschap/partnership; een procesgerichte samenwerkingsrelatie waarin de partners; school en ouders (en soms ook de lokale gemeenschap) erop uit zijn, elkaar wederzijds te ondersteunen en waarin ze proberen hun bijdrage zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen met als doel het bevorderen van het leren, de motivatie en de ontwikkeling van kinderen. 2.2 Partnerschap en schoolsucces Zoals ook al bij de probleemstelling beschreven staat, blijkt uit onderzoek dat ouderbetrokkenheid invloed heeft op zowel sociaal- emotionele ontwikkeling als op cognitief gebied, leerprestaties en schoolmotivatie van kinderen (De Onderwijsraad, 2010) (Cijvat & Voskens, 2010) (Schunk, Pintrich, & Meece, 2010) (Epstein J. L., 2001) (Smit, Driessen, Sluiter, & Brus, 2007). De Onderwijsraad (2010) ziet bij ouderparticipatie voorzichtige positieve ontwikkelingen op het sociaal functioneren en leerprestaties van kinderen. Andere onderzoekers zien deze niet. Wel zien anderen; a) invloed op opvoeding, b) verbetering van het schoolklimaat en de gemeenschap en c) verbetering in de verhouding tussen ouders en school. Tenslotte wordt ouderparticipatie door diezelfde onderzoekers gezien als vorm van democratisering, burgerschapsvorming en middel tot culturele integratie (Cijvat & Voskens, 2010) (De Onderwijsraad, 2010) (Epstein & al., 2009). Uit een zeer recent onderzoek van Herweijer en Vogels (2013), blijkt dat ongeveer 75% van de ondervraagde ouders met kinderen in het primair onderwijs het eens is met de stelling dat samenwerking tussen ouders en scholen een voorwaarde is voor goede leerresultaten. n het verlengde daarvan zijn bijna alle ouders het eens met de stelling dat de school van hen mag vragen hun kind thuis te ondersteunen bij het onderwijs (ongeveer 90%). Veel ouders zijn dus van mening dat samenwerking met de school belangrijk is voor het schoolsucces van hun kind. n het primair- en voortgezet onderwijs vindt een grote meerderheid van ouders dat de school voldoende, of ruim voldoende doet om hen bij het onderwijs te betrekken. Rond de 15% van hen vindt dat de school hier te weinig aan doet (Herweijer & Vogels, 2013). Uit dit onderzoek blijkt, dat niet alleen scholen en onderzoekers, maar ook ouders zelf het belang van ouderbetrokkenheid inzien en ouders bereid zijn om in het schoolsucces van hun kinderen te investeren. Elke ouder een platform 9

10 2.3 Communicatie tussen school en ouders Bovenstaande gegevens pleiten ervoor ouders regelmatig te informeren over waar hun kind in de klas mee bezig is. Op die manier kunnen ouders inspelen op de koers van de school, om hun kind adequaat te kunnen ondersteunen. Ouders goed informeren, betekent dat er gecommuniceerd moet worden tussen school en ouders. Zoals uit meerder onderzoeken blijkt, liggen daarin verschillende knelpunten. n deze paragraaf wordt ingegaan op die knelpunten, maar ook op de kansen Knelpunten n een onderzoek naar ouderbetrokkenheid op scholen, van Heldoorn e.a. (2011) valt over het algemeen op dat a) de leraren en leidinggevenden positiever zijn dan de ouders wat betreft het contact tussen school en ouders en b) dat de informatievoorziening aan ouders laag scoort. Uit dit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat elke onderzochte school een nieuwsbrief voor ouders heeft, maar dat slechts 11% van de ouders aangeeft geïnformeerd te worden door de nieuwsbrief. De school zou zich hier bewust van moeten zijn en aan ouders duidelijk zichtbaar moeten maken wat de school doet in het contact met ouders. Daarnaast zou de school na moeten gaan of; a) ouders het contact ook op dezelfde wijze ervaren als dat de school (en de individuele leraren) dat doen en b) aan ouders moeten vragen aan welke informatie zij behoefte hebben. Ouders geven aan dat dit zelden wordt gevraagd en zijn daar ontevreden over. Een aanzienlijk deel (ruim eenderde) van de ouders die een antwoord heeft gegeven op de vraag naar suggesties voor verbetering van het contact tussen school en ouders, geeft aan meer informatie te willen over waar een leerling op school mee bezig is en hoe ze daar thuis bij kunnen helpen (Heldoorn, Hogeboom, Vries de, & Vrije de, 2011). Door veel allochtone ouders en ouders uit een lager sociaal milieu worden (nieuws)brieven niet gelezen of begrepen. Tegelijkertijd vinden Schaaf e.a. (2009) dat deze groepsgewijze benadering moet blijven bestaan. Deze activiteiten zijn noodzakelijk om alle ouders te bereiken. Voor bovengenoemde doelgroepouders zijn extra activiteiten nodig bijvoorbeeld in (de vorm van) een ouderkamer. Een ouderkamer is een ruimte binnen de school waar ouders koffie kunnen drinken, elkaar kunnen ontmoeten en waar door gesprekken, informatie voorzieningen en cursussen, ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie langzaam uitgebouwd kunnen worden (Geschiere, 2010). Het gaat er dus ook niet om te kiezen voor de ene of de andere benadering. Het gaat er om dat er naar een balans gezocht wordt, waarin zowel de groepsbenadering als de individuele benadering gebruikt worden op een zodanige manier dat én alle ouders én de doelgroepouders bereikt worden (Schaaf van der & Berg van den, 2009) Kansen Schoolteams zullen er in de contacten met (specifieke groepen) ouders naar moeten streven hen niet alleen te informeren over de actuele gang van zaken, maar ook hun opvattingen en bevindingen serieus te nemen, c.q. te benutten om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Voor een goede communicatie, moeten om te beginnen scholen open naar ouders communiceren. Dat wil zeggen dat de school gelijkwaardig met hen omgaat en ze invloed gunt op het onderwijs en de zorg. Beide partijen zien de bevordering van de leerprestaties als een gezamenlijke opgave en men is oprecht in de informatie die men verstrekt. De school staat open voor ideeën van ouders en laat hen meepraten (Smit, Sluiter, & Driessen, 2006). Om te voorkomen dat ouders zeggen niet op de hoogte te zijn, zou een school volgens standaard kanalen als e- mail of nieuwsbrief moeten communiceren over wat er in de klas en op school speelt (Sleegers & Ledoux, 2006). Uit een onderzoek onder schooldirecteuren van Baeyens (2010), blijkt dat directeuren het belangrijk vinden om contact te hebben en te overleggen met ouders. Daarbij wordt voornamelijk de wederzijdse informatie- uitwisseling essentieel geacht. Ouders moeten weten wat er op school gebeurt, welke rol ze in het leerproces kunnen opnemen, welke verwachtingen de school van hen heeft en dat de school steeds openstaat voor hen (Baeyens, 2010). Het schoolpersoneel zou noodzakelijkerwijs zicht moeten hebben op de visie van ouders, relevante achtergrondinformatie over het kind in de thuissituatie en het is belangrijk dat ouders problemen, opmerkingen en dergelijke durven melden. Dit is van fundamenteel belang voor zowel ouders als de school om 10 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

11 een totaalbeeld van het kind te kunnen vormen: hoe gedraagt, voelt en ontwikkelt hij/zij zich thuis en op school? Epstein (2001) sluit hier op aan; de school verschaft informatie over de schoolactiviteiten en vorderingen van de kinderen. De school moet de informatie begrijpelijk voor alle ouders presenteren. Ouders moeten open staan voor deze communicatie en respons geven. Bij deze communicatie zijn de school en de ouders beurtelings zender en ontvanger. Ook hier gaat het om communiceren met elkaar. Ten slotte geven ouders aan dat e- mail veel wordt gebruikt. Scholen en ouders ervaren dit als positief, hoewel een duidelijke gedragscode in sommige situaties nodig is. Daarnaast stellen ouders het op prijs als naast e- mail ook social media ingezet zou worden ter bevordering van de informatievoorziening. De digitale manier van communiceren heeft een aantal eigenschappen die afwijken van brieven en telefoontjes. E- mail is directer en sneller dan brieven, door de cc- functie kunnen grote groepen bereikt worden en e- mails kunnen gemakkelijker bewaard blijven. Op scholen zijn weinig afspraken over het gebruik van e- mail en andere digitale communicatie, met uitzondering van een afspraak om binnen anderhalve werkdag te reageren (Heldoorn, Hogeboom, Vries de, & Vrije de, 2011). 2.4 Wat wel en niet werkt Uit een literatuuronderzoek van Menheere en Hooge (2010) blijkt dat niet alle ouderhulp thuis bij schoolwerk een positief resultaat oplevert. Als ouders teveel pushen kan deze hulp bij leerlingen namelijk leiden tot prestatiedruk. Ook kan het zijn dat zij niets leren, doordat ouders uitsluitend oplossingsgerichte hulp bieden (Dearing, McCartney, Weiss, Kreider, & Simpkins, 2004) (Dearing, Kreider, Simpkins, & Weiss, 2006) (Patall, Cooper, & Robinson, 2008) (Cooper, Lindsay, & Nye, 2000). Ouders die zelf weinig leerervaring hebben, zijn niet altijd in staat om leermomenten te herkennen, dit kan ook negatieve effecten hebben op leerresultaten van kinderen (Zeece, 2005). Bij rekenprestaties zijn negatieve effecten te meten op school als ouders zich intensief met het rekenhuiswerk bezig houden (Patall, Cooper, & Robinson, 2008). Doordat ouders bij rekenhuiswerk vaak een andere instructie hanteren (doordat zij onvoldoende zijn voorgelicht vanuit school), raakt het kind verward (Cooper, Charlton, Valentine, Muhlenbruck, & Borman, 2000). Ook uit onderzoeken vlak na de zomervakantie blijkt dat een daling in prestaties optreedt bij rekenen en spelling en veel minder bij lezen (Cooper, Nye, Charlton, Lindsay, & Greathouse, 1996). De verklaring hiervoor zoeken onderzoekers in het feit dat kinderen tijdens de zomervakantie veel beter in staat zijn te blijven lezen, dan dat er thuis reken- en spellingsvaardigheden opgedaan worden, daarvoor is waarschijnlijk specifieke instructie vanuit school nodig en voor lezen geldt dit niet. Lezen is een kwestie van oefenen en meters maken. Er is overigens wel een duidelijk positief verband tussen ouderbetrokkenheid en taalprestaties van leerlingen, vooral voor verbale vaardigheden en lezen (Dearing, Kreider, Simpkins, & Weiss, 2006) (Patall, Cooper, & Robinson, 2008). Actieve betrokkenheid van ouders heeft een positief effect op het fonetisch bewustzijn, de beginnende geletterdheid van kleuters en op het aanvankelijk lezen (Merlo, Bowman, & Barnett, 2007). Voor jonge kinderen draagt voorlezen bij aan de ontwikkeling van de woordenschat en het taalgevoel (Herweijer & Vogels, 2013). Volgens Hoover- Dempsey e.a. (2005) is het belangrijk dat ouders specifieke informatie krijgen over het curriculum en de leerdoelen. Dat zorgt ervoor dat ouders weten wat er van hun kinderen wordt verwacht en maakt het makkelijker te begrijpen wat de relatie is tussen leertaken en leerdoelen. Daarnaast is het volgens hen belangrijk dat leerkrachten luisteren naar de zorgen, plannen en doelen die ouders voor hun kinderen hebben. Uit interviews door deze onderzoekers, blijkt dat ouders het zeer waarderen als de informatie en instructie rondom huiswerk concreet is en de rol van de ouders (inclusief wat er van hen verwacht wordt) expliciet wordt beschreven. Het zelfvertrouwen van ouders neemt toe (en daardoor groeit het geloof in schoolsucces van hun kinderen), wanneer leerkrachten meer sturen bij huiswerkondersteuning (Hoover- Dempsey, et al., 2005). Elke ouder een platform 11

12 3. Methode Dit Collectieve Praktijkonderzoek, waarbij De Zevensprong via het middel Schoudercom de communicatie tussen school en ouders wil verbeteren, is volgens Verschuren (2009) een ontwikkelingsgericht onderzoek. Het onderzoek is gericht is op een kwalitatieve verbetering van de praktijksituatie. De doelstelling in het onderzoek heeft hier ook een praktische betekenis. Er wordt immers binnen het onderzoeksproject iets geconstrueerd dat ergens voor kan worden gebruikt. Dit mogelijke gebruik is de doelstelling van het onderzoek. Met het invullen van het product verandert immers een praktijk nog niet. Het moet daartoe apart worden aangewend (Verschuren, 2009). Kortom, het middel Schoudercom, verandert de communicatie tussen school en ouders pas, als er onderzocht is wat de inhoud moet zijn van waarover gecommuniceerd gaat worden en als daar afspraken over worden vastgelegd, waar beide partijen zich aan houden. Hierop sluit de onderzoeksvraag aan: Op welke wijze kan met behulp van een digitaal communicatieplatform, de communicatie tussen school en ouders verbeteren? n dit hoofdstuk wordt uiteengezet op welke manier literatuur voor het theoretisch kader is gezocht ( 3.1), de kwantitatieve ( 3.2) en kwalitatieve data is verzameld ( 3.3), de data is verwerkt ( 3.4) en tenslotte is geanaliseerd en geïnterpreteerd ( 3.5). 3.1 Theoretisch kader De laatste jaren is veel onderzoek gedaan naar de combinatie school en ouders daarom is getracht zo recent mogelijke bronnen te kiezen. Voor dit onderzoek is met behulp van Google Scholar, op de volgende termen gezocht; ouderbetrokkenheid, ouderparticipatie en/of educatief partnerschap in combinatie met (digitale)communicatie, innovatie, brede school, nieuwsbrieven. Daarnaast zijn de hieronder beschreven internationale bronnen aangehaald bij diverse, door de onderzoeker bezochte, conferenties en lezingen en daarna door de stuurgroep bestudeerd Nationale bronnen Ouders, scholen en diversiteit geeft verschillen aan, en gaat in op de communicatie, wat betreft ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie in combinatie met veel of weinig achterstands- en allochtone leerlingen. Dit onderzoek sluit daardoor aan bij de huidige situatie op De Zevensprong in combinatie met de deelvraag: Wat zijn voorwaarden voor zo een optimaal mogelijke (digitale) communicatie tussen school en ouders?. De volgende bronnen staan ook in dienst van bovenstaande deelvraag. Hierin wordt de samenwerking tussen ouders en school in combinatie met communicatie (al dan niet via e- mail of andere digitale middelen) belicht. nnovatie in het primair onderwijs, Ouderbetrokkenheid in de brede school, Aardig of gelijkwaardig, De attitude bij scholen ten aanzien van ouderbetrokkenheid en ouder- school partnerschap Om de deelvraag: Welke informatie van school aan ouders is van invloed op leerprestaties van kinderen? te beantwoorden is: Een literatuurstudie naar de betekenis van ouderbetrokkenheid voor de schoolse ontwikkeling van kinderen gebruikt. Uit dit onderzoek zijn ook de oorspronkelijke negen bronnen bestudeerd en vermeld (allen gebruikt in 2.4), maar niet apart beschreven in deze paragraaf nternationale bronnen The mpact of Parental nvolvement, Parental Support and Family Education on Pupil Achievements and Adjustmen en School, Family, and Community Partnerships: Preparing Educators, and mproving Schools zijn met name gebruikt ter onderbouwing van de relevantie van dit onderzoek, maar ook voor de deelvraag: Wat zijn voorwaarden voor zo een optimaal mogelijke (digitale) communicatie tussen school en ouders?. 12 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

13 3.2 Kwantitatieve data De stuurgroep heeft bij zowel ouders als leerkrachten kwantitatieve data verzameld ter beantwoording van deelvraag: Welke mogelijkheden zien ouders en leerkrachten van basisschool De Zevensprong om de communicatie tussen school en ouders, via Schoudercom, succesvol te maken? Ouders De stuurgroep school en ouders vindt het belangrijk dat Schoudercom goed bij ouders onder de aandacht gebracht wordt én een zo groot mogelijke groep ouders ondervraagd wordt over hun wensen met betrekking tot de communicatie via Schoudercom. Daarom heeft zij gezamenlijk besloten alle ouders, na afloop van het rapportgesprek met de groepsleerkracht, te enquêteren over Schoudercom. Tijdens de rapportgesprekken in oktober 2012 waren in een ruimte waar alle ouders de school binnenkomen, vijf vragen opgehangen waarmee het ouder- deel van bovenstaande deelvraag, beantwoord kan worden. De vijf gesloten vragen zijn punten die door ouders zelf naar voren zijn gebracht in het individueel actieonderzoek van de onderzoeker, dat in het schooljaar in groep 3 is uitgevoerd (Liebrand, 2012). Door middel van de verkregen data is niet alleen antwoord te vinden op bovenstaande deelvraag, maar er is ook sprake van begripsvaliditeit. De stuurgroep onderzoekt op deze manier of de uitslagen van groep 3 ook gelden voor de (overige) groepen en meet daarmee daadwerkelijk wat gemeten dient te worden ter beantwoording van deze onderzoeksvraag (Baarda & Goede de, 2006). Alle ouders konden voor ieder kind dat zij op De Zevensprong hebben zitten een sticker plakken in het eens of oneens vak, bij de groep van het betreffende kind. De vragen waren: 1. k wil via Schoudercom graag geïnformeerd worden over wat de klas van mijn kind leert bij rekenen, taal, spelling etc. 2. k wil via Schoudercom graag geïnformeerd worden over wat de klas van mijn kind leert bij De *Vreedzame School 3. k wil via Schoudercom graag praktische informatie over hoe ik mijn kind thuis met leren kan ondersteunen 4. k wil via Schoudercom graag praktische informatie over opvoeding 5. k wil via Schoudercom graag zien (via foto s) wat er in de klas gebeurt *De Vreedzame School is een programma voor sociale competentie en democratisch burgerschap (De Vreedzame School, 2011) Deze manier van ondervragen past goed in de context, doordat niet alleen een grote groep ouders daadwerkelijk gehoord wordt, maar alle ouders de kans krijgen zich gehoord te voelen (Smit, Sluiter, & Driessen, 2006). De stuurgroep heeft een enquête boven een interview aan alle ouders verkozen, omdat enquêteren minder tijd kost dan het afnemen van interviews. Daarnaast vullen ouders de enquête (semi)anoniem in, waardoor zij zich waarschijnlijk vrijer voelen te antwoorden wat ze willen en minder snel vervallen in sociaalwenselijke antwoorden, wat het onderzoek een eerlijker beeld geeft van de situatie (semi- anoniem omdat er andere ouders en de onderzoeksleider van de enquête in dezelfde ruimte aanwezig kunnen zijn, maar niet achteraf te traceren is van wie welke geplakte sticker is). Bovendien hebben de ouders bij het invullen van de enquête de kans te overleggen met hun partner (de meeste ouders komen samen met hun partner naar de rapportgesprekken) en meer tijd om na te denken over de te geven antwoorden, waardoor deze wellicht meer weloverwogen zijn (Ponte, 2010). Daarnaast konden ouders om verheldering vragen als een vraag niet duidelijk was, omdat er iedere avond een begeleider (vanuit de stuurgroep) aanwezig was Leerkrachten Nb. Daar waar leerkrachten staat, worden alle betrokken medewerkers van De Zevensprong bedoeld; directie, leerkrachten, intern begeleiders en onderwijsassistenten. Voor het leerkrachten- deel van bovenstaande deelvraag, zijn bij 12 leerkrachten (9 groepsleerkrachten, 1 intern begeleider en 2 onderwijsassistentes) dezelfde vragen afgenomen als bij de ouders (3.2.1). Een verschil hierbij was, dat de vraagstelling voor de leerkrachten tweeledig was: a. k denk dat de ouders van mijn groep Elke ouder een platform 13

14 *wel/niet via Schoudercom geïnformeerd willen worden over (waarna één van de vijf vragen volgde) gevolgd door b. k zou dat zelf *wel/niet via Schoudercom willen delen. Door vraag a. te stellen kon de stuurgroep peilen of de leerkrachten de behoeften van de ouders goed in konden schatten en daarmee controleren of de stuurgroep de verkregen data van ouders juist had geïnterpreteerd waardoor interbeoordelaarsbetrouwbaarheid gewaarborgd werd (Baarda & Goede de, 2006). Via vraag b., is duidelijk te krijgen welke leerkrachten, welke informatie met ouders willen delen. Deze vragenlijst is afgenomen na de groepsinterviews ( 3.3.2). Uit deze interviews bleek dat de factor tijd een zorg was voor meerdere leerkrachten. Bij de interviews is vooral uitgegaan van mogelijkheden die leerkrachten zien met betrekking tot Schoudercom en zijn belemmeringen wel genoteerd, maar daar is inhoudelijk niet op ingegaan (dat was niet het doel van het groepsinterview). Via deze vragenlijst zijn de belemmeringen wel te traceren en daardoor is anticipatie mogelijk. 3.3 Kwalitatieve data De stuurgroep heeft bij zowel ouders als leerkrachten kwalitatieve data verzameld ter beantwoording van de verschillende deelvragen Ouders Bij bovenbeschreven ondervraging van ouders, was ook een mogelijkheid om de eigen mening te ventileren. Op een zesde vel papier stond: tips, ideeën en opmerkingen. Hierop konden ouders alles kwijt, wat niet aan bod was geweest bij de gesloten vragen. Via deze weg denkt de stuurgroep naast open antwoorden op de deelvraag: Welke mogelijkheden zien ouders en leerkrachten van basisschool De Zevensprong om de communicatie tussen school en ouders, via Schoudercom, succesvol te maken? ook antwoord te krijgen op het ouder- deel van de vraag: Welke behoeften hebben ouders en leerkrachten van De Zevensprong met betrekking tot de implementatie van Schoudercom?. Omdat ouders hun tips, ideeën en opmerkingen opschreven, kon de onderzoeksleider direct met ouders in gesprek over hetgeen zij opgeschreven hebben (of andersom; de begeleider raakt in gesprek en ouders schrijven op wat besproken is), daardoor ontstonden er spontane interviews. Op die manier kon de stuurgroep peilen wat er op verschillende gebieden bij ouders leeft rondom het invoeren van Schoudercom en is de valkuil; Kwalitatieve data is interpretatief van aard (Boeije, 2008) ondervangen. De stuurgroep heeft voor deze combinatie van het gesloten beantwoorden van stellingen en het open opschrijven van ideeën gekozen, omdat triangulatie en daarmee validiteit gewaarborgd wordt (Ponte, 2010). Daarnaast hebben beiden hun eigen voordelen die goed met elkaar te combineren zijn: Gesloten antwoorden zijn: door ouders snel te beantwoorden door de stuurgroep snel te verwerken door de stuurgroep goed met elkaar te vergelijken (Ponte, 2010) Open antwoorden: geven het gevoel dat een mening belangrijk is (Vries de, 2010) (Cijvat & Voskens, 2010) zorgen ervoor dat het soort informatie dat gegeven wordt open en daardoor minder beperkt is (Ponte, 2010) Nb. Omdat de data verkregen is in twee sessies van ieder ruim 3 uur, heeft de stuurgroep ervoor gekozen deze niet op een geluidsdrager op te nemen en te transcriberen, in verband met de hoeveelheid tijd dat dit kost. De belangrijkste opmerkingen zijn door de ouders of onderzoeksleiders genoteerd. 14 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

15 3.3.2 Leerkrachten De leerkrachten zullen degenen zijn die informatie vanuit hun groep of de school naar ouders communiceren. De stuurgroep wil doormiddel van groepsinterviews ook bij leerkrachten de volgende deelvragen onderzoeken: Welke mogelijkheden zien ouders en leerkrachten van basisschool De Zevensprong om de communicatie tussen school en ouders, via Schoudercom, succesvol te maken? en: Welke behoeften hebben ouders en leerkrachten van De Zevensprong met betrekking tot de implementatie van Schoudercom? Tijdens de studiedag van woensdag 21 november 2012 hebben groepsinterviews met 12 (van de 13) Zevensprong leerkrachten plaatsgevonden rondom de vraag: Schoudercom wordt echt zinvol als ik dit met ouders deel. De reden dat er voor groepsinterviews is gekozen, is dat er brainstormsessies zouden ontstaan waarin leerkrachten op elkaar zouden reageren. Door deze interactie zouden, naast informatie die nodig is voor het beantwoorden van de bovenstaande deelvragen, leerkrachten elkaar op ideeën kunnen brengen en kunnen enthousiasmeren, wat niet gebeurt bij enquêteren of individuele interviews. Bovendien kosten groepsinterviews minder tijd om te ontwikkelen dan een enquête. De stuurgroep verkiest daarnaast groepsinterviews boven individuele interviews, omdat deze minder tijd kosten en informatie vanuit verschillende perspectieven kunnen opleveren (Ponte, 2010). De werkwijze is terug te vinden in bijlage 8. Deze voordelen wegen volgens de stuurgroepleden ruimschoots op tegen nadelen die Ponte (2010) noemt, als: een groepsinterview is moeilijker te structureren dan een individueel interview er is minder tijd om goed door te vragen je krijgt per respondent minder informatie Nb. Bij de gesloten vragenlijst voor leerkrachten ( 3.2.2) was een mogelijkheid om opmerkingen te noteren. Doordat deze overeenkwamen met de verkregen informatie uit de groepsinterviews, zijn deze enkel opgenomen in bijlage Dataverwerking Hieronder volgt een beschrijving waarop de diverse verkregen data is verwerkt Kwantitatieve data Ouders De kwantitatieve data, verkregen door de vijf gesloten stellingen met eens of oneens te beantwoorden, zijn in grafieken per groep per stelling verwerkt en per stelling schoolbreed verwerkt. Hierdoor is een overzichtelijk beeld geschetst van de diverse groepen ten opzichte van elkaar en ten opzichte van iedere stelling afzonderlijk Leerkrachten De kwantitatieve data is per stelling, door te turven, verwerkt in tabellen. De meningen van de diverse leerkrachten van de diverse groepen is in een oogopslag af te lezen Algemene opmerkingen Data ouders: Ruim 75% van de ouders van De Zevensprong is ondervraagd Er is verschil in aantal ondervraagden per groep per onderwerp Niet iedereen is ondervraagd Niet iedereen die wel ondervraagd is, heeft bij elke vraag een sticker geplakt Verklaringen hiervoor zijn: 1. Niet alle ouders hebben de juiste ingang/uitgang genomen (i.v.m. brandweer voorschriften moeten alle deuren geopend zijn als er mensen in het gebouw aanwezig zijn) Elke ouder een platform 15

16 2. Niet alle ouders hebben een gesprek met de groepsleerkracht gehad op het moment dat er een onderzoeksleider bij de vragen stond 3. Niet alle ondervraagde ouders hebben een mening gehad over een bepaalde stelling 4. Niet alle ondervraagde ouders hebben bij elk kind dat zij op school hebben een sticker bij elke stelling geplakt 5. Ondervraagde ouders kunnen een stelling per ongeluk hebben overgeslagen 6. Bij 4 tweelingen is maar 1 sticker per stelling geplakt Data leerkrachten: Groep 4 heeft twee leerkrachten, één leerkracht is langdurig afwezig en is daardoor niet ondervraagd Kwalitatieve data Ouders De kwalitatieve data zijn door de onderzoeker en een persoon uit de ML leerkring gecodeerd (Boeije, 2008). Daarbij bleek de data onder te verdelen in zes categorieën gericht op Schoudercom. De data over is in een tabel geordend en naar de begeleiders van de enquête gestuurd. Hun opmerkingen zijn in de tabel verwerkt en daarna kon ook deze data door de stuurgroep geïnterpreteerd worden. Door de data te bekijken met verschillende personen, vanuit hun eigen rol (al dan niet betrokken bij het onderzoek) en expertise, is er sprake van interbeoordelaarsbetrouwbaarheid. Volgens Boeije (2008) kan dit leiden tot een goed ontwikkeld coderingssysteem Leerkrachten De interviewers hebben een verslag gemaakt van de groepsinterviews met de belangrijkste informatie. De woordvelden zijn gedigitaliseerd. De verslagen zijn door de interviewers naar de deelnemers van de groepsinterviews gestuurd ter inzage en goedkeuring. Daarna zijn de verslagen bij elkaar gebracht en door de leden van stuurgroep gecodeerd in zes categorieën en vervolgens in een tabel gezet (Boeije, 2008). n het kader van de interbeoordelaarsbetrouwbaarheid, ook intercodeursbetrouwbaarheid genoemd, heeft dit proces binnen de stuurgroep (met vijf personen) plaatsgevonden (Baarda & Goede de, 2006). 3.5 Analyse en interpretatie Na het afnemen van de enquête onder ouders en leerkrachten, heeft de stuurgroep de verkregen data geanalyseerd en geïnterpreteerd. Eerst is bij de kwantitatieve data per stelling per groep gekeken welk percentage van de ouders en leerkrachten het eens of oneens was met de betreffende stelling. Daarna zijn alle opvallende zaken per afzonderlijke stelling en voor de stellingen onderling besproken. Aan de hand daarvan zijn conclusies getrokken en aanbevelingen genoteerd. Daarna heeft ieder stuurgroep lid gekeken naar het schema s van de kwantitatieve data. Eerst is bekeken of alle opmerkingen in de juiste kaders waren geplaatst. Nadat dit door iedereen goed bevonden was, zijn opvallende zaken besproken en toegelicht door de begeleiders van de afnamen. Daarna is gekeken of er opvallende zaken waren ten opzichte van de kwantitatieve data en tenslotte zijn conclusies getrokken. Bij de interpretatie is vooral gekeken naar de overeenkomsten en verschillen tussen leerkrachten in combinatie met de behoeften van ouders. Daaruit zijn conclusies getrokken die door een delegatie van de stuurgroep: de directeur, CT coördinator en de school- ouder coördinator (onderzoeker) besproken zijn met de communicatie coördinator van Optimus en de eigenaar van het ouderforum Schoudercom. Dit om de geïnterpreteerde gegevens om te kunnen zetten naar een actieplan, dat gebruikt wordt om Schoudercom in januari 2013 te kunnen implementeren. 16 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

17 4. Resultaten n dit hoofdstuk worden de kwantitatieve data ( 4.1) en vervolgens de kwalitatieve data ( 4.2) uiteen gezet. 4.1 Kwantitatieve data Hieronder volgt steeds eerst de vraag die gesteld is aan ouders, gevolgd door een grafiek met een overzicht van de hele school per groep. De verticale as is de percentagelijn, op de horizontale as is te lezen welke groep (gr) het betreft. Het getal in de blauwe kolom geeft aan hoeveel ondervraagden het eens zijn met deze stelling en het getal in de rode kolom geeft aan hoeveel ondervraagden het oneens zijn met de stelling. Daarna volgt een totaal overzicht voor de hele school. Ook hier geeft het getal in het blauwe gedeelte aan hoeveel ondervraagden het eens zijn met de stelling. n het rode gedeelte is te zien hoeveel personen het oneens zijn. Daarna volgt de vraag en de tabel van verkregen data van leerkrachten (over dezelfde stelling als bij de ouders). De leerkrachten konden naast de mogelijkheden wel en niet ook weet niet kiezen. Deze keuzes zijn geturfd en per groep af te lezen in de tabel. ndien er meerdere leerkrachten voor een groep staan, is met verschillende kleuren aangegeven welke leerkracht dit betreft (kleur van de tabel is leerkracht 1, oranje is leerkracht 2 en groen is leerkracht 3). Tenslotte volgt de analyse van de daarboven af te lezen en beschreven data per stelling Data per vraag 1. k wil via Schoudercom graag geïnformeerd worden over wat de klas van mijn kind leert bij rekenen, taal, spelling etc. (red. aangeduid met Schoolse vakken ): 100% 90% % 70% 60% 50% 40% oneens eens 30% 20% 10% 0% gr 1-2 gr 3 gr 4 gr 5 gr 6 gr 7 gr 8 Tabel 1.1 Schoolse vakken n 120 De ouders van groep 1-2, 3, 4 en 7 zijn het 100% met de stelling eens en willen, via Schoudercom, geïnformeerd worden over wat hun kinderen leren bij de schoolse vakken. Voor de groepen 5 en 6 geldt dit respectievelijk voor ongeveer 95% en 98% van de ondervraagden. Groep 8 ouders hebben met 80% de minste interesse. Schoolbreed betekent dit dat 96% van de respondenten het eens is met deze stelling. Elke ouder een platform 17

18 Schoolse vakken Eens Oneens 120 Tabel 1.2 Schoolse vakken n 120 1a. k denk dat de ouders van mijn groep *wel/niet via Schoudercom geïnformeerd willen worden over wat mijn groep leert bij rekenen, taal, spelling etc. Wel Niet Weet niet Groep 1/2 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 B/Onderwijsassistente Tabel 1.3 Schoolse vakken n 12 1b. k zou dat zelf *wel/niet via Schoudercom willen delen. Wel Niet Weet niet Groep 1/2 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 B/Onderwijsassistente Tabel 1.4 Schoolse vakken n % van de leerkrachten denkt dat de ouders van hun groep, behoefte hebben aan informatie over schoolse vakken. Dit komt overeen met de antwoorden van de ouders. 92% van de leerkrachten geeft aan deze informatie met ouders te willen delen via Schoudercom. Eén persoon geeft aan dit nog niet te weten. 18 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong

19 2. k wil via Schoudercom graag geïnformeerd worden over wat de klas van mijn kind leert bij De Vreedzame School: 100% % 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% gr 1-2 gr 3 gr 4 gr 5 gr 6 gr 7 gr 8 oneens eens Tabel 2.1 Vreedzame school n 121 Vreedzame school Eens Oneens 121 Tabel 2.2 Vreedzame school n % van alle ondervraagde ouders geeft aan via Schoudercom geïnformeerd te willen worden over wat hun kinderen leren bij De Vreedzame School. Elke ouder een platform 19

20 2a. k denk dat de ouders van mijn groep *wel/niet via Schoudercom geïnformeerd willen worden over wat mijn groep leert bij De Vreedzame School. Wel Niet Weet niet Groep 1/2 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 B/Onderwijsassistente (B n.v.t.) Tabel 2.3 Vreedzame school n 12 2b. k zou dat zelf *wel/niet via Schoudercom willen delen. Wel Niet Weet niet Groep 1/2 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 B/Onderwijsassistente (B n.v.t.) Tabel 2.4 Vreedzame school n 12 83% van de ondervraagde leerkrachten denkt dat de ouders van zijn/haar groep informatie willen over De Vreedzame School, 75% wil ouders deze informatie verstrekken, 25% weet dit niet, of daarvoor is het niet van toepassing. 3. k wil via Schoudercom graag praktische informatie over hoe ik mijn kind thuis met leren kan ondersteunen: 100% 90% % 70% 60% 50% 40% oneens eens 30% 20% 10% 0% gr 1-2 gr 3 gr 4 gr 5 gr 6 gr 7 gr 8 Tabel 3.1 Thuis ondersteunen n 128 Van de groepen; 3, 4, 5 en 7 wil 100% van de respondenten via Schoudercom praktische informatie over hoe zij thuis hun kind met leren kunnen ondersteunen. Van de overige groepen heeft meer dan 90% ook behoefte aan deze informatie. 20 Eindrapportage Basisschool De Zevensprong