Publieke Programma van Eisen Ontwikkeling Nieuw Wulven

Transcriptie

1 Publieke Programma van Eisen Ontwikkeling Nieuw Wulven Inleiding Aanleiding Het beleid van de overheden die betrokken zijn bij Nieuw Wulven - gemeente Bunnik, gemeente Houten en Provincie Utrecht - is er op gericht om, naast het lokale gebruik van het recreatiegebied Nieuw Wulven, het gebied zo in te richten dat het ook een belangrijke rol kan spelen bij de opvang van de regionale, recreatieve behoefte. Hiervoor is het belangrijk om het aanbod van de voorzieningen worden verbeterd c.q. worden uitgebreid als de regionale bereikbaarheid per auto verbeterd. Daarnaast is ook de rijksbijdrage voor het beheer van Nieuw Wulven vervallen, doordat zogenaamde RodS (Recreatie om de stad)-gebieden zoals Nieuw Wulven niet langer als beleidsverantwoordelijkheid van het rijk worden gezien. Daardoor hebben diverse partijen in de provincie Utrecht (de provincie Utrecht, de betrokken gemeenten, Recreatieschap, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten) een afsprakenkader Beheer van RodS-gebieden ondertekend om de toekomst van dit type gebieden voor een aantal jaar te waarborgen met een provinciale bijdrage voor de beheerkosten tot en met Daarbij is afgesproken dat partijen zullen zoeken naar inkomsten door toevoeging van nieuwe functies aan gebieden. Specifiek voor Nieuw Wulven betekent dit dat Staatsbosbeheer als initiatiefnemer in samenwerking met de betrokken partijen - provincie Utrecht, de gemeenten Bunnik en Houten en Staatsbosbeheer - op zoek gaat naar ontwikkelmogelijkheden voor Nieuw Wulven, waarbij naast de huidige functies er ook ruimte wordt gemaakt voor nieuwe, commerciële functies. Voor de invulling van die extra, recreatieve functies en de exploitatie ervan, worden marktpartijen uitgenodigd. Publiek Programma van Eisen In dit Publieke Programma van Eisen (PPvE) wordt helder gemaakt welke ontwikkelingen voor Nieuw Wulven door betrokken partijen gewenst zijn en wordt een aantal voorwaarden voor ontwikkeling benoemd. Deze wensen en voorwaarden worden te zijner tijd in een uitgiftekader kenbaar gemaakt aan marktpartijen. Bij de selectie van de ondernemer lees ook: een collectief van ondernemers -, spelen deze wensen een belangrijke rol. Hoe meer het plan tegemoet komt aan de geformuleerde wensen en ambities, hoe meer plussen de ondernemer kan verdienen in de selectie. Natuurlijk dient bij de realisatie, naast de specifieke voorwaarden, ook aan alle wettelijke eisen te worden voldaan (zoals vergunningen, ontheffingen etc.). Omdat de huidige bestemmingsplannen van de gemeenten hoogstwaarschijnlijk onvoldoende ruimte bieden om de toekomstige ontwikkelingen te realiseren, zullen deze moeten worden aangepast. Het PPvE vervangt het planologisch proces niet, maar geeft wel het kader aan waarbinnen de overheden bereid zijn mee te werken aan een wijziging van het ruimtelijke plannen en/of het afgeven van een omgevingsvergunning.. Leeswijzer Eerst wordt een beschrijving van het gebied Nieuw Wulven gegeven. Hierbij wordt niet alleen de geografische ligging en bereikbaarheid beschreven, maar ook de identiteit van het gebied. Bij de 1

2 beleidsambities wordt een korte opsomming gegeven van relevante onderwerpen die vanuit de betrokken overheden voor dit gebied relevant zijn. Deze opsomming is niet volledig maar richt zich op een aantal gebied-specifieke aspecten. Na de beschrijving van de huidige situatie volgt de beschrijving van het streefbeeld, met een aantal belangrijke criteria. Dit is globaal van opzet en laat veel ruimte voor verschillende invullingen om de ondernemer maximaal de ruimte te geven voor het inpassen van zijn of haar concept. Het beleidskader geeft echter nog aan waar rekening mee moet worden gehouden. Het Publieke Programma van Eisen leidt uiteindelijk tot een uitgiftekader waar marktpartijen op kunnen inschrijven. Ligging, bereikbaarheid en identiteit Ligging Bos Nieuw Wulven is gelegen in de gemeente Bunnik en in de gemeente Houten. Het bos ligt ten noorden van Houten en omvat een oppervlakte van circa 106 hectare. Het is een RODS (Recreatie om de Stad)-gebied (voorheen: Randstadgroenstructuurgebied) met daarbinnen een klein gedeelte EHS (Ecologische Hoofdstructuur)-gebied. Het bos is in eigendom bij Staatsbosbeheer. Staatsbosbeheer voert het onderhoud en beheer uit van het bos, de parkeerterreinen en de fietsenstallingen. De recreatieschappen zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van de fietspaden. Een deel van het speelbos (het speelfort), de banken en losse elementen rondom het speelfort wordt onderhouden en beheerd door de gemeente Houten. De gezamenlijke aanpak van beheer en de ontwikkeling is vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst. Bereikbaarheid Het gebied Nieuw Wulven is zowel aan de noordzijde (via de Marsdijk) als aan de zuid-oostzijde (Binnenweg) te bereiken met auto. Bij beide auto ontsluitingen is er sprake van een beperkte parkeervoorziening (totaal circa 30 parkeerplaatsen). Via diezelfde ingangen is Nieuw Wulven ook per fiets bereikbaar. Daarnaast is er een fietsverbinding aan de zuidzijde nabij de spoorlijn. Verder ligt er door Nieuw Wulven een doorgaande fietsroute, vanuit de bebouwde kom van Houten naar Utrecht /De Uithof. Door de aanleg recente opening van de nieuwe verbindingsweg naar de A12 is de bereikbaarheid 2

3 met de auto aan de zuid-oostzijde enigszins verminderd. Door de aanleg van een extra afslag vanaf de Rondweg ter ontsluiting van Nieuw Wulven worden de bestaande ontsluitingswegen als de Binnenweg/Rijnsburgerweg en de Marsdijk ontlast. Wanneer de uitvraag niet leidt tot een dergelijke voorziening zijn de betrokken partijen ook niet bereid om te investeren in een dergelijke extra afslag. Identiteit Nieuw Wulven is een jong RODS-gebied; de oudste aanplant is van ongeveer jaar geleden. Het gebied heeft zich ontwikkeld tot een bosgebied. Verder ligt het in de nabijheid van twee forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW); fort bij Vechten en fort Het Hemeltje. Het gebied is ingericht om als recreatiegebied te fungeren voor de regio Utrecht- Bunnik Houten. Belangrijk voor het recreatieve gebruik is de aanwezigheid van een speelbos; een bos wat speciaal is ingericht voor kinderen. Het bosgebied is gelegen op het grensvlak van twee nationale verdedigingslinies; De Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) en de grens Romeinse Limes, de noordgrens van het Romense Rijk. Bij de huidige inrichting van het gebied én het speelbos heeft het thema van de NHW en ook de Limes een belangrijke rol gespeeld. Dit is onder andere terug te vinden in meubilair en informatietegels. Naast een intensief gebruik van het speelbos wordt het totale gebied gebruikt voor wandelen, fietsen, hardlopen, paardrijden en andere buitensporten. Het gebied heeft zich in de loop van de jaren ook ontwikkeld tot een gebied met natuurwaarden. In het gebied komen diverse bijzondere soorten voor, waaronder de ringslang en bijzondere vogels. Er is sprake van een logische zonering binnen het gebied, waarbij de intensieve recreatie met name plaatsvindt rondom het speelbos en in de zone gelegen nabij de Rondweg van Houten. In het noordelijke gedeelte en de noord-oost hoek van het gebied, komen de meeste natuurwaarden voor. Beleidsambities De betrokken overheden hebben in hun beleid meerdere ambities voor dit gebied. Zonder enige volledigheid te willen nastreven, kan worden gezegd dat de belangrijkste beleidsvelden zijn, op willekeurige volgorde: recreatie, cultuurhistorie, landschap en natuur. De belangrijkste ambities zijn: Toevoegen van (dag)recreatieve voorzieningen aansluitend bij de behoefte in de regio. Hiermee willen we de tekorten aan (dag)recreatievoorzieningen terugdringen en bestaande recreatiegebieden ontlasten (zoals Amelisweerd). Bij het toevoegen van recreatieve voorzieningen kan ook worden gedacht aan (kleinschalige) verblijfsrecreatie. 3

4 Behoud en versterking van de landschappelijke kwaliteit. Partijen willen dat deze kwaliteit wordt meegenomen in de uitwerking van de ontwikkelingsplannen In dit gebied zijn cultuurhistorische waarden van toepassing. Het ligt op het snijpunt van twee belangrijke historische verdedigingswerken: de Romeinse Limes en de Nieuw Hollandse Waterlinie. Er moet rekening worden gehouden met en het liefst ook bijgedragen worden aan - de zichtbaarheid van deze cultuurhistorische waarden Op kleine delen in het gebied is het beleid van de Ecologische Hoofdstructuur van toepassing. Bij de ontwikkelingen moet de sfeer van het gebied behouden blijven. Belangrijk hierbij zijn de aanwezigheid van het speelbos en de setting van recreatie in een natuurlijke kwalitatieve omgeving. Steefbeeld (Ontwikkelvisie) Het recreatiegebied Nieuw Wulven is toe aan een verdere ontwikkeling van het recreatieve aanbod. In het kader van de ontwikkeling van het gebied Nieuw Wulven zijn de volgende streefbeelden van belang: Verbreding recreatief gebruik Bij de aanleg van het recreatiebos Nieuw Wulven is er van uitgegaan dat het bos een rol speelt bij de recreatieve behoefte van de lokale bewoners van de gemeenten Houten en Bunnik, maar ook als Recreatie om de Stad-gebied een regionale functie zal vervullen en daarmee tevens zal leiden tot een ontlasting van het recreatieve gebruik van met name het gebied bij Amelisweerd. Nieuw Wulven moet nu een verdere ontwikkeling krijgen waardoor deze regionale functie meer tot zijn recht komt. Om dit te kunnen bewerkstelligen dient Nieuw Wulven goed bereikbaar te zijn voor de regio en dient het recreatieve aanbod te worden verbreed en tegemoet te komen aan de vraag van de recreant. Het speelbos wordt nu redelijk intensief gebruikt. Het is wenselijk dat ook nieuwe elementen worden toegevoegd die de aantrekkelijkheid en kwaliteit van het gebied vergroten. In eerste instantie door het toevoegen van voorzieningen gekoppeld aan horeca. Dit betekent onder andere ook meer parkeerplekken, toevoeging sanitaire voorzieningen etc. Bij de ontwikkeling is ook ruimte voor vormen van verblijfsrecreatie. Financiering beheer Voor de financiering van het beheer en onderhoud van het Nieuw Wulven is het van belang dat er inkomsten voor Staatsbosbeheer worden gegenereerd. De financieringsbron vanuit de rijksoverheid voor het beheer van dit type recreatiegebieden is vervallen. De nieuwe ontwikkelingen in Nieuw Wulven hebben naast een kwaliteitsdoelstelling dus ook een financiële taakstelling. Het belang dat alle betrokken partijen aan de verbreding van het recreatieaanbod en dus aan de verbreding van economische dragers voor het gebied hechten, blijkt ook uit de bereidheid om te investeren in een goede ontsluiting (zie Bereikbaarheid en ontsluiting). Landschap De ligging van het recreatiegebied, in het gebied van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en binnen het voormalige schootsveld van 2 forten uit deze verdedigingslinie benadrukken het belang van 4

5 een goede landschappelijke inpassing van nieuwe elementen en bebouwing. Verder kan wellicht door het verhaal van de NHW en/of de Limes verder uitgedragen. Bereikbaarheid en ontsluiting Een goede ontsluiting voor langzaam en snel verkeer is voor de recreatieve benutting van het gebied van groot belang. Door de aanleg van de snelfietsroute tussen Bunnik en Houten is het gebied per fiets nog beter bereikbaar geworden. Voor het vergroten van de bereikbaarheid per auto zal een nieuwe afslag vanaf de Rondweg van Houten worden aangelegd. Gemeente Houten, Provincie Utrecht en Staatsbosbeheer hebben een bijdrage toegezegd voor de aanleg van een aansluiting op Rondweg (globaal) ter hoogte van De Blieksloot. Indien voor de ondernemer een andere plek voor de ontsluiting (ter hoogte van Gaffelveld) benodigd is, is dat bespreekbaar. Afgesproken is dat de provincie Utrecht, Staatsbosbeheer en gemeente Houten op dat moment bespreken op welke wijze de daarvoor benodigde extra kosten gedekt kunnen worden. Mogelijk wordt een eigen bijdrage van de ondernemer worden gevraagd. Door bovengenoemde punten streven partijen naar een gebied dat niet alleen van belang is als uitloopgebied voor de inwoners van Houten en Bunnik maar ook een rol zal spelen in de recreatiebehoefte en de natuurbeleving voor de totale regio. Verder kan het gebied door de aanwezigheid van extra, onderscheidende voorzieningen een bijdrage leveren aan het toerisme in de regio. Door de ligging van Nieuw Wulven, als een toegang tot het gebied van de Kromme Rijn en in gelegen in een gebied vol historie, kan er een uitstekende koppeling worden gerealiseerd tussen groene beleving, natuur, cultuurhistorie en de culturele voorziening in de stedelijke omgeving. Het is de bedoeling dat de ondernemer komt met een visie op de ontwikkeling en deze voor eigen rekening en risico uitvoert. Indien de voorgestelde ontwikkeling onvoldoende aan de wensen en randvoorwaarden voldoet, behouden partijen zich het recht voor om niet te gunnen en zal ook de geplande extra afslag van de Rondweg niet worden gerealiseerd omdat bij de afspraken over de financiering duidelijk een relatie is gelegd met de mogelijkheid van het genereren van inkomsten voor Nieuw Wulven. Belangrijke criteria (ruimtelijk en functioneel) voor het realiseren van het gewenste concept programma van eisen 5

6 Om de ambities voor Nieuw-Wulven te verwezenlijken en te komen tot een invulling die het terrein verdient, vraagt Staatsbosbeheer de indiener(s) om te komen met initiatieven met haalbare en betaalbare exploitatie- en investeringsvoorstellen. Er zijn verschillende wensen en voorwaarden die de gezamenlijke partijen graag gerealiseerd zien, waarbij niet alle punten even zwaar wegen bij een selectie. Belangrijkste criteria waarop de ontwikkeling, en daarmee de ondernemer, zal worden gekozen zijn: De gewenste ontwikkeling is gericht op recreatie en toerisme. De toe te voegen funcies moeten passen bij de huidige sfeer van het gebied. Grootschalige en/of zwaar geluid belastende evenementen worden als niet passend beschouwd. De functie wonen in dit gebied niet toegestaan. Ook de functies bedrijventerrein of kantoren zijn niet toegestaan. De aan het gebied toe te voegen recreatieve functies moeten leiden tot een kwalitatieve uitbreiding van het bestaande recreatieve aanbod en daardoor tot inkomsten voor beheer en onderhoud van Nieuw Wulven. Het totale gebied moet voor het overgrote gedeelte openbaar en gratis toegankelijk blijven voor extensieve recreatie en natuurbeleving. Indien noodzakelijk voor de exploitatie van de ontwikkeling mag een deel van het gebied (indicatief 5 hectare, als zijnde circa 5 procent van het areaal) verminderd openbaar zijn of aan de openbaarheid worden onttrokken. Het bestaande speelbos dient gratis toegankelijk te blijven. Er mag geen sprake zijn van betaald parkeren De landschappelijke inpassing van de ontwikkeling sluit aan en versterkt waar mogelijk de bestaande kwaliteiten van het gebied, zoals natuurwaarden, speelbos, cultuurhistorie (Nieuwe Hollandse Waterlinie en Limes), archeologische waarden en de landschappen. Belangrijk hierbij zijn de beleidslijnen uit de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie en de Provinciale Ruimtelijk Verordening De ontwikkeling onderscheidt zich ten opzichte van andere recreatieve voorzieningen in de regio en vormt een goede aanvulling op de recreatiebehoefte in de regio Utrecht. Als referentie wordt verwezen naar de leefstijlenatlas van de Recron voor de provincie Utrecht. Voor het deel in Nieuw Wulven dat is aangeduid als EHS geldt het nee tenzij -beginsel en zal de ondernemer moeten aangeven wat de gevolgen zijn van de ontwikkeling voor de bestaande waarden en op welke wijze hier rekening mee wordt gehouden c.q. moet worden gecompenseerd. Bij de ontwikkeling dienen de omwonenden en huidige gebruikers zoveel mogelijk te worden betrokken. Initiatiefnemer dient in zijn plan aan te geven op welke wijze hieraan invulling zal worden gegeven. De ontwikkeling dient als voorbeeld voor de verduurzaming van de Kromme Rijnstreek met als specifieke aandachtsgebieden: circulaire economie, energieneutraliteit en social return. De ontwikkeling draagt bij voorkeur bij aan de economische vitaliteit van de Kromme Rijnstreek, blijkend uit het aantal nieuwe arbeidsplaatsen en wijze waarop samenwerking met lokale ondernemers plaatsvindt. Wenselijk is dat de ontwikkeling ook aandacht schenkt en/of ruimte biedt aan maatschappelijke activiteiten en initiatieven; denk aan activiteiten van scouting, scholen of verenigingen. Met de initiatiefnemer wordt, na positief verloop van de onderhandelingen en na het verkrijgen van alle benodigde vergunningen, een erfpachtovereenkomst met opstalrecht afgesloten over de vestiging van gebouwen. Beleidskader Nieuw-Wulven is een goed bezocht gebied met natuurwaarden, vlak bij woningen. Er is volop potentie voor nieuwe, uiteenlopende recreatieve functies en activiteiten. Er is een aantal beleidskaders waarmee rekening gehouden moet worden. De belangrijkste zijn: Bestemmingsplannen Het gebied heeft de bestemming Natuur. Toevoegen van bouwvolume past niet binnen het huidige bestemmingsplan maar kan wel nodig zijn voor de recreatieve ontwikkeling. Gemeenten 6

7 zijn in principe bereid medewerking te geven aan een bestemmingswijziging zolang de ontwikkeling binnen de aangegeven kaders van dit PPvE blijft. Provinciale visie recreatie en toerisme 2020 In de provinciale visie is Nieuw Wulven aangewezen als mogelijk Toeristisch Overstap Punt (TOP). Een TOP biedt de ondernemer kansen door onder andere mee te liften op (landelijke) publiciteit. Ecologische Hoofdstructuur en Flora en Fauna Een klein gedeelte van het gebied valt onder de Ecologische Hoofdstructuur, een samenhangend netwerk van natuurgebieden en verbindingen daartussen op nationaal niveau. Het beschermingsregime voor de EHS gaat ervan uit dat als nieuwe ontwikkelingen passen binnen het vigerende bestemmingsplan, deze ook binnen het EHS-beleid passen. Voor ontwikkelingen waarvoor het bestemmingsplan aangepast dient te worden, geldt een Nee, tenzij-regime. Er dienen voldoende verbeteringen voor de ecologische waarden te worden gerealiseerd om te kunnen salderen bij ontwikkelingen. Voor de bescherming van planten- en diersoorten geldt de Flora- en Faunawet. Ook deze wet gaat uit van het nee, tenzij principe. In de Flora- en Faunawet is een zorgplicht opgenomen Externe veiligheid In het gebied ligt een hoge druk gasleiding. De risicocontour is een belangrijk aandachtspunt voor een ontwikkeling in het gebied. Binnen deze contour mogen geen kwetsbare objecten worden gerealiseerd. Uit de aangeleverde stukken van de gemeenten blijkt verder dat: Er wellicht kan worden aangesloten aan de omgevingsvisie voor het buitengebied welke de gemeenten in 2015 opstellen. Het betrekken van de omgeving belangrijk is voor het draagvlak. Dit moet onderdeel vormen van de procedure om te komen tot marktbenadering en realisatie. 7