Heelkunde 4. Neurochirurgie. Straat 67

Transcriptie

1 Infobrochure voor studenten Heelkunde 4 Neurochirurgie Straat 67

2 Infobrochure Heelkunde 4 straat 67 2 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE 2 ALGEMENE GEGEVENS 5 Globale omschrijving van de afdeling: 5 Functies 5 GRONDPLAN 6 PROFIEL VAN DE AFDELING 7 Medische pathologieën, behandeling, onderzoeken 7 Kenmerken van de patiëntengroep/patiëntenprofiel 8 De meest voorkomende verpleegactiviteiten 8 Woordverklaring & gebruikte afkortingen (op overdrachtsformulier) 13 ORGANISATIE EN WERKING VAN DE AFDELING 15 Dagschema 15 Diensturen verpleegkundigen 16 Diensturen studenten 16 Unit verpleging 16 Afdelingsgebonden tips: 16 Orbis 17 BIJLAGE 18 Werkpostfiche risicoanalyse van de afdeling 18

3 Infobrochure Heelkunde 4 straat 67 3 MEDISCHE TERMINOLOGIE 19 Etymologie 19 Woordenschat 24 WELKOMSTWOORD Beste student, Welkom in AZ St-Lucas Gent! Je komt binnenkort bij ons op stage en wij zijn daar heel blij om. We investeren graag wat tijd in jou als student. Jij bent immers onze toekomst! AZ St-Lucas kan jou heel wat mogelijkheden bieden. Met 825 bedden, meer dan 2300 medewerkers en zo n opnames per jaar behoren we tot één van de grootste ziekenhuizen van Vlaanderen. Het hele gamma van specialiteiten staat voor onze patiënten ter beschikking. We kunnen je dus heel wat leermomenten aanbieden. Grijp deze kansen dan ook met beide handen, vraag gerust om eens een onderzoek bij te mogen wonen, een techniek uit te voeren, Jouw interesse speelt alleen maar in je voordeel. Een organisatie zoals AZ St-Lucas, brengt heel wat met zich mee. Daarom geven we je graag wat extra informatie, die je op de volgende bladzijden kan terugvinden. Neem deze bundel zeker door als je voor de eerste maal op stage komt in ons ziekenhuis. Je kan er belangrijke informatie in terugvinden! We wensen je alvast een fijne en zeer leerrijke stage toe, Christine Van der Hoogerstraete Directeur personeel en organisatie Els Vanblaere Verpleegkundig en paramedisch directeur Wim Moerman Kurt Bourguillioen

4 Infobrochure Heelkunde 4 straat 67 4 Begeleidingsverpleegkundigen

5 Infobrochure Heelkunde 4 straat 67 5 ALGEMENE GEGEVENS Globale omschrijving van de afdeling: Onze afdeling is een heelkundige dienst met hoofdzakelijk neurochirurgische patiënten. We beschikken over 32 bedden waarvan 1 isolatiekamer voor lokale bestraling en/of jodiumtherapie. Verpleegafdeling J1 bevindt zich in straat 67; dit is op de eerste verdieping van de J-blok. 09/ heelkunde4@azstlucas.be Functies Artsen: Neurochirurgen: zie ook op website zorgaanbod medisch aanbod Hoofdverpleegkundige: Karla Van Der Plaetsen Stagementoren: Martin De Backer en Steffi Rochtus Team van verpleegkundigen Pijnverpleegkundige: Cindy Verniers en De Corte Els Logopedisten: Mie-Jeanne en Eric Robert Ergotherapie: Mia, Lieke en Maarten Kinesisten: Pieter en Tom Logistieke assistenten: zij voeren ondersteunende taken uit zoals: zorgen voor het voedingsgebeuren zorgen voor het patiëntenvervoer voeren allerlei boodschappen uit

6 Infobrochure Heelkunde 4 straat 67 6 GRONDPLAN

7 Infobrochure Heelkunde 4 straat 67 7 PROFIEL VAN DE AFDELING Medische pathologieën, behandeling, onderzoeken Pathologie behandeling onderzoek Rugaandoeningen Cervicale prothese/fusie Discus Hernia cervicaal Thoracaal Lumbaal Laminectomie Spinaal stenose Conservatief/vertebroplastie/fixatieoperatie Fracturen Listhesis Artrodese/lumbale prothese Tumoren Laminectomie/radiotherapie Neuralgieën Pijnstimulatoren/morfinepomp Hoofdaandoeningen RX/CWZ/NMR RX/LWZ/NMR CT hematomen extraduraal subduraal intracerebraal aneurysma Tumoren Fracturen Hydrocefalie Trepanatie Trepanatie / Coiling Trepanatie Stereotaxie radiotherapie/chemo Observatie holterdrainage/ventriculo-peritoniale shunt RX/CT/NMR Angiografie Arteriografie/embolisatie RX schedel Trigeminus neuralgie Meningitis AVM CVA Trombose?? Herseninfarct TIA Neurologie pat. met hemiplegie Parkinson Bewegingsstoornissen Epilepsie percutane /microvasculaire decompressie (techniek Jannetta) Observatie/ SOS antibiotica Observatie/ Trepanatie Observatie Revalidatie: Kinesitherapie Logopedie Ergotherapie Psychosociale benadering Medicatie: per os (= PO), subcutaan (= SC), intramusculair (= IM), intraveneus lumbale punctie Angiografie/ NMR

8 Infobrochure Heelkunde 4 straat 67 8 (= IV) medicamenteus Pijntherapie cervicale epidurale lumbale epidurale wortelinfiltratie plaatsen pijnpomp plaatsen neurostimulator - anesthesiefiche, vragenlijst, verbintenisblad invullen, attesten nodig? - scheren operatiestreek - noteren wie de patiënt komt afhalen (bij eendagsopname) - parameter controle (RR, P en temperatuur) - plaatsen infuus - controleren en noteren van vitale, fysieke en neurologische parameters - patiënten veel laten drinken na epidurale inspuiting - eerste opstaan onder begeleiding - controle mictie - ontslag cfr. behandelende Kenmerken van de patiëntengroep/patiëntenprofiel Op onze afdeling liggen patiënten met rug- en hoofdaandoeningen. De meest voorkomende verpleegactiviteiten Basiszorgen: Kan medicatie toedienen de student kan S.C een inspuiting geven met betrekking tot anticoagulantietherapie (bv. Clexane) de student kan een I.M. inspuiting toedienen kan insuline toedienen met spuit en naald huidplooitechniek kan insuline toedienen met insulinepen huidplooitechniek (2) kan medicatie S.C. toedienen inspuittechniek (2) kan medicatie I.M. toedienen (2) kan medicatie I.V. toedienen (2) kan bij een patiënt met een centraal veneuze catheter leidingen en verbandwisseling uitvoeren (3) de student kan medicatie per os toedienen Goede lichaamshygiëne geven aangepast aan de noden van de patiënt, vb. bedbad, bad of douche geven, hulp aan lavabo, zelfzorg stimuleren evenals aandacht voor de haren, gebit, nagels en conditie van de huid. Omschrijven van verpleegkundige problemen, actie plannen en evalueren. Observeren op psychisch, fysisch en sociaal vlak. Specifieke behandelingen: Ademhalingsstelsel kent normale en afwijkende AH-types en kan afwijkingen hierop bij de patiënt vaststellen zorgt voor de ademhaling van de patiënt o door aangepaste houding o hulp bij ophoesten

9 Infobrochure Heelkunde 4 straat 67 9 observeert en rapporteert sputum en kan dit verzamelen voor laboonderzoek kan zuurstof toedienen kan inhalatietherapie toedienen Bloedsomloop o stimuleren om zowel passieve als actieve oefeningen te doen afhankelijk van de pathologie, toedienen medicatie o Controle van bloeddruk en pols o Toedienen van bepaalde bloedverdunnende medicatie - per os, SC. - I.V vb. via spuitpomp(heparine) o Bloedtransfusies Huid en zintuigen o kan toezicht houden op en het verband wisselen bij een gesloten chirurgische wonde o kan de soorten wondnaden herkennen en hechtingsmateriaal verwijderen: haakjes en draadjes (2) o kan toezicht houden l» en het verband verwisselen bij een passief drainagemiddel: tubulaire drain, Penrose, Lamelle, T-drain(2) o kan een receptorzakje aanbrengen bij een passief drainagemiddel o toezicht houden op en een verbandwisseling uitvoeren bij een vacuumdrainage en het opvangrecipiënt verwisselen (2) o kan een passief drainagemiddel inkorten (2) o kan een actief- en passief drainagemiddel verwijderen (2) o kan toezicht houden op en verbandwisseling uitvoeren bij: zuivere open wonden: oppervlakkig / diep exsudaat: weinig / veel maceratie geïnfecteerde wonden op advies van de arts verzorgen een staal wondvocht opnemen een wonde peilen en spoelen oude wieken verwijderen en nieuwe wieken inbrengen wondinstillatie toepassen de wonden onderkennen in de granulatiefase, biologische ontstekingsfase en necrotische fase (2) passieve en interactieve wondverbanden aanbrengen: (2) o kan de stomazorg uitvoeren en aangepast materiaal gebruiken bij een patiënt met anus praeter (3) Spijsverteringsstelsel o stimuleren om op te zitten, eventueel rond te lopen, aangepaste voeding aangenaam maken, zorgen voor een rustige omgeving, ongemakken voorkomen, voldoende laten drinken o Toedienen van medicatie per os of IV. Vb. Logastric o Eventueel plaatsen van een maagsonde o voeding via microsonde bij dementerende en psychiatrische patiënten. Wordt ook gebruikt bij patiënten die nog niet voldoende voeding kunnen innemen. Na plaatsing steeds controle in RX. RADIO OPAKE CATHETER.

10 Infobrochure Heelkunde 4 straat Uitscheidingsstelsel Zorgt voor mictie en defaecatie van de patiënt biedt hulp aan de patiënt die niet zelfstandig kan urineren of defaeceren: met gebruikmaking van toilet of toiletstoel in bed met behulp van bedpan, urinaal bij incontinentie (met aangepast materiaal) Lavementen: klein lavement : zoals fleet groot lavement : zeeplavement, zoutlavement Anaal verwijderen van faecalomen wanneer andere laxativa niet helpen draagt er zorg voor dat de zelfstandigheid en de privacy hierbij zo weinig mogelijk geschaad worden observeert en rapporteert, zo nodig, de frequentie en de toiletgewoonten van de patiënt, herkent macroscopische afwijkingen maakt zo nodig observatie mogelijk door opvang en verzameling van urine en faeces voor labo-onderzoek bevordert de defaecatie en neemt maatregelen om obstipatie te voorkomen door: o o te stimuleren tot meer beweging gebruiken van een aangepaste voeding en vochtinname toedienen van orale of rectale laxantia kan een eenmalige blaascatheterisatie uitvoeren bij een mannelijke en vrouwelijke patiënt voor: staalname, urineretentie en residu (2) kan alleen / met hulp een verblijfcatheter plaatsen bij een mannelijke en vrouwelijke patiënt en kan het vereiste toezicht hierop uitoefenen (2) kan een urinestaal afnemen bij een verblijfscatheter (2) kan blaasspoeling uitvoeren: open systeem bij patiënt met verblijfscatheter (2) voeding en vochttoediening Zorgt voor voldoende voedsel en vochtopname kan de voedingstoestand van de patiënt beoordelen dient de maaltijd op met zorg voor de omgeving en de sfeer stimuleert de zelfstandigheid van de patiënt bij de maaltijd biedt hulp aan bij patiënten die niet zelfstandig kunnen eten en drinken dient voedsel en vocht toe met gebruik van hulpmiddelen zoals tuitkannetje, aangepast bestek Er steeds attent op zijn of de patiënt nuchter moet zijn: voor operatie voor het onderzoek door zijn diagnose/pathologie (bijv. pancreatitis) na een onderzoek (vb na zijn gastroscopie mag de pt. tot 60 na het onderzoek niets nuttigen omdat de keel verdoofd werd met xylocaïne spray) -> verstikkingsgevaar Er zijn verschillende diëten, de meest voorkomende zijn : Diabetesdieet, Na-arm, Na-2000, Na-3000, C.A.V. (cholesterolarme voeding), L.V. (lichtverteerbare voeding), Glutenvrij-dieet, Vetarme voeding, Eiw 80 - vochtbeperking

11 Infobrochure Heelkunde 4 straat mobiliteit Zorgt voor de juiste houding in bed en afwisseling hierin rugligging, zijligging, buikligging, wisselligging, half zittend, rechtop zittend, Trendlenburg, anti-trendlenburg, Fowler, met hoogliggende arm of been. maakt goed gebruik van de hulpmiddelen: ruggesteun, voetensteun, dekenboog, bedgalg, bedverhogers, zandzakken, veiligheidshekkens, schapevacht en andere hulpmiddelen die de druk onder de drukplaatsen herverdelen helpt zonodig bij beweging: passief bewegen van de ledematen mobiliseert de zieke: o zittend op de rand van het bed o zittend in zetel of rolstoel o lopend aan de arm/of met andere hulpmiddelen o kan de patiënt vervoeren met bed, brancard rolstoel o kan de tillift gebruiken en kan de patiënt in en uit bed tillen hygiëne: De student zorgt bij de dagelijkse lichaamshygiëne van de patiënt of voor de hulp hierbij bestaande uit: de volledige of gedeeltelijke verzorging van de patiënt, op bed, aan de lavabo onder de douche of in bad schenkt bij de verzorging van de huid telkens aparte aandacht aan de verschillende drukplaatsen, met de bedoeling decubitus te voorkomen, voorkomt en behandelt intertrigo verzorgen van de uitwendige geslachtsorganen, na mictie of defaecatie, bij incontinentie, tijdens de menstruatie het voorkomen van verwikkelingen van bedlegerigheid en immobiliteit: decubitus, contractuur, trombose, atrofieën, luchtwegeninfectie, incontinentie, urineretentie, afname van eetlust, darmtraagheid, constipatie en psychische gevolgen helpt de patiënt die in zijn beweging gestoord is door informatie te geven over de gevaren van langdurige immobiliteit dagelijkse mondverzorging: tanden poetsen, mond spoelen, prothese verzorgen, voorkomen en/ of eventueel behandelen van mondaandoeningen, mondverzorging bij de patiënt die daar zelf niet toe in staat is, stimuleren van speekselsecretie, lippen verzorgen dagelijkse haarverzorging: haar borstelen of kammen, baard scheren, haar wassen in bed of aan de lavabo nagelverzorging van handen en voeten biedt hulp bij aan - en uitkleden en laat het kiezen van de kleding zoveel mogelijk over aan de patiënt Zorgt voor een goed opgemaakt bed kan bed opmaken en afhalen: o de patiënt mag uit het bed o de patiënt mag in bed draaien maar niet opstaan Fysieke beveiliging: Gebruik maken van bedsponden en bindmateriaal. Steeds zorgen voor beveiliging, vb. onrusthekkens omhoog, bij onrustige patiënten fixatiemateriaal aanwenden zoals een voorzettafel, fixatiegordel, polsbinden, verpleeglaken

12 Infobrochure Heelkunde 4 straat Bed in de laagste stand zetten bij het verlaten van de kamer Er voor zorgen dat het belsignaal altijd in het bereik van de patiënt ligt. Verpleegactiviteiten die verband houden met het stellen van diagnose: Observeert de lichaamstemperatuur: rectaal, oraal of axillair; voelt en telt de pols, maar ook vb. kleur, pijnprikkels, alertheid, sufheid, ademhalingsritme Assisteren bij verpleegkundige handelingen Assisteren bij bepaalde ingrepen vb. bij pleura- of ascitespunctie Aanleren en aanleggen van electroden voor monitoring of telemetrie Gebruik van spuitpompen en druppeltellers Manueel blaasspoeling: meestal 2 maal per dag of meer indien nodig met fysiologische oplossing. Inkorten ronde drain: wordt in 2 maal gedaan, en loopt steeds af in een urinezakje. Een ronde drainzakje wordt geledigd om 6 uur door de nachtdienst. Plaatsen wieken Verblijfsonde plaatsen en éénmalige sondage bij man en vrouw: sonderen bij de man gebeurt met een teinmann sonde Ch 16. Bij de vrouw met Ch 14. Plaatsen infuus: is voor 2 de en 3 de jaars. Sonderen via urostoma: met fijne female sonde Ch 12. Aanprikken porth-à-cath: voor het toedienen van infuus of chemo. Verwijderen hechtingen: meestal in 2 maal onder toezicht van een verpleegkundige. Verwijderen redon: onder toezicht van een verpleegkundige. Specifieke aandachtspunten voor de afdeling Zorgt voor de patiënt en zijn omgeving draagt zorg voor de materiële inrichting en de rustige omgeving in de ziekenkamer of het dagverblijf zorgt voor de leefsfeer van de patiënt: bezoek, bloemen, fruit, post, kleding, telefoon zorgt voor het recreatief bezig zijn van de patiënt, onderkent door observatie en gesprek waarin de patiënt belang stelt in verband met ontspanning en bezigheid reinigt en onderhoudt het gebruikte verplegingsmateriaal, past regels voor persoonlijke en algemene hygiëne zodanig toe dat infecties voorkomen worden functioneert als goed teamlid en medestudent op de afdeling met een verantwoordelijkheid die beperkt is tot wat van een beginnende student kan verwacht worden en zoals hierboven beschreven Cognitieve en sociale vaardigheden: De student: kan een opnamegesprek voeren bij een patiënt (2) kan algemene préoperatieve zorgen plannen en uitvoeren (2) kan informatie geven aan de patiënt met betrekking tot onderzoeken en ingreep (2) heeft inzicht in de gehanteerde verpleegprotocols op een heelkundige verpleegeenheid heeft inzicht in de wijze waarop patiënten het operatiegebeuren beleven(2)

13 Infobrochure Heelkunde 4 straat kan informatie geven aan heelkundige patiënten i.v.m. verpleegkundige interventies. (2) kan observaties op somatisch en niet-somatisch vlak rapporteren en bespreekbaar stellen in team(2) kan een verpleegplan hanteren (2) kan postoperatieve verwikkelingen bij patiënten observeren en signaleren i.v.m. - o ademhalingsstelsel o gastro-intestinaal stelsel o cardio-vasculair stelsel o urinestelsel o huid o zenuwstelsel (2en 3) Technische vaardigheden De student: kan de basisprincipes toepassen: hygiëne en steriliteit, veiligheid, beleving van de patiënt, comfort, zelfzorg en inspraak, ergonomie, economie en ecologie (2) Woordverklaring & gebruikte afkortingen (op overdrachtsformulier) # Fractuur M+ morfine a Arm ma maandag AB Antibiotica mci millicurie ADL Aanpassing dagelijks leven men meningeoom AH Ademhaling min verminderd ALIF anterieure lumbale intervertebrale fusie NMR nucleaire magnetische resonantie(scan) aneu Aneurysma cerebri N nuchter arterio arteriografie NPOV normaal postoperatief verloop (procedure) artrod Artrodese NTG nog te gebeuren AVM artero veneuze malformatie O ontslag b Been obs observatie Carp T Carpel Tunnel OL onderste ledematen Casp Caspar OP operatiezaal cath opst myelo opstijgende myelografie cerv lam cervicale laminectomie P pijn cerv myelo cervicale myelografie par parese CI centraal infuus PC packed cells Clow Cloward PDR pulse dose rate cons Consultatie PI perifeer infuus corr Correctie pleg plegie CT Cat Scan PO per os decub Decubitus Pstim pijnstimulator desor desoriëntatie RALIF retroperitoneale lumbale intervertebrale fusie DH discus hernia re rechts

14 Infobrochure Heelkunde 4 straat di Dinsdag rec recidief do Donderdag recup recuperatie dr Hechtingen reva revalidatie E+ Eiwitrijk RL ruglast ECG electrocardiogram RR bloeddruk EDH Extraduraal hematoom RX Th RX Thorax EEG electroencephalogram RX Ther radiotherapie EMG electromyografie SAH subarachnoïdaal hematoom EO eerste opstaan (postop) SDH subduraal hematoom epid Epidurale SL sublinguaal ES electrostimulatie SMN surgical microscope navigation evenw Evenwicht stereo stereotaxie FP fossa posterior T tintelingen G gevoelloosheid T temperatuur glauc Glaucoom TC tumor cerebri hemianop hemianopsie TNH transnasale hypophysectomie hemorr Hemorragie tons tonsillectomie hemorr Aambeien trep trepanatie hfdp Hoofdpijn TUR transurethrale resectie hypert Hypertensie uitstr uitstraling I-131 radioactief jodium US urinestaal ICH intracerebraal hematoom verb verband incont Incontinent VPH ventriculo-peritoneale Holterdrainage ingr Ingreep Vrij vrijdag j Jaar VS verblijfsonde K krachtsverlies woe woensdag kine kinesitherapie W weken labo Bloedname Zat zaterdag lam (lumbale) laminectomie Zo zondag

15 Infobrochure Heelkunde 4 straat ORGANISATIE EN WERKING VAN DE AFDELING Dagschema Vroegdienst: Uur activiteit 6u30-6u45 Overdracht nachtdienst->vroegdienst RR van opgegeven patiënten, toedienen van te geven medicatie bv insuline operatiepatiënt naar OK brengen 7u30 ontbijt plateaus klaar maken/opdienen 8u studenten kijken werkverdelingslijst in overdracht vroegdienst->verpleegkundigen Iedereen krijgt kopij met de patiëntengegevens (niet laten rondslingeren!!) 8u20 Gegevensverzameling (medicatie optrekken,verzorgingskar klaar maken) Verzorging totale patiënt (T /toilet/verband/inspuitingen/) In orde brengen: spoelruimte/linnenkamer/verzorgingskarren/ Mogelijkheid tot drinken (soep/koffie/water) Rapporteren: mondeling/schriftelijk in overleg met VK 11u30 Opdienen middagmaal/hulp bieden aan patiënten Terughalen patiënten op mid-care en IZ (ook rond 8.20u) 12u Middagtoer 12u30 medicatie klaar zetten 13u30 Patiëntenbespreking met overdracht naar avondtoezicht Laatdienst : 14u 15u 16u45 17u30 18u30 19u 20u45 Medicatie ronddelen/eventueel high care patiënt afhalen Opname nieuwe patiënten (zie bijlage)/invullen dossier Start namiddagverzorging Opdienen avondmaal Afdienen/ronddelen avondmedicatie/patiënten in bed leggen Korte pauze Avondtoer met nodige verzorging/preoperatieve voorbereiding Overdracht avonddienst->nachtdienst Nachtdienst : 21u15 Inkijken dossiers/medicatie controleren van 22u->14u Tot 1ste nachtronde/ verpleegdossier schrijven volgende dag/infusen klaarleggen Dossiers opnames volgende dag schrijven/ 6u 2de toer/in orde brengen utility/keuken/bureau/ 1ste operatie patiënt wekken 6.30 Overdracht naar vroege dienst

16 Infobrochure Heelkunde 4 straat Diensturen verpleegkundigen Dagdienst Vroegdienst Late dienst Nachtdienst 8u tot 16u42 (1u pauze). 06u30 tot 14u12 (geen pauze) 13u30 tot 21u12 (geen pauze) 20u45 tot 06u45 (geen pauze) Diensturen studenten De diensturen voor studenten zijn dikwijls verschillend per school. Toch volgen de studenten de uren van de medewerkers = 7.42u Laat dagelijks je urenlijst aftekenen door de verantwoordelijke. Als je naar de introductie komt de eerste stagedag, breng ook je urenlijst mee en laat je deze door de begeleidingsverpleegkundige aftekenen. Unit verpleging De unit-verpleegkunde is een praktijkrelevante vertaling van het concept patiëntentoewijzing uit integrerende verpleegkunde. De dagelijkse toewijzing van de patiënten gebeurt door een vast deel van de patiëntenkamers op de afdeling als een unit af te bakenen. In een unit van een verpleegafdeling verblijven ongeveer 15 patiënten. De verpleegkundige is gedurende haar shift verantwoordelijk voor de zorg en de zorgcoördinatie. Patiëntentoewijzing is een methode om patiënten en hun totaalzorg te waarborgen, en niet meer taken aan individuele zorgverleners op te dragen. De unit-verpleegkundige is steeds een verpleegkundige. Zij heeft continue shift, praktisch is dit een vroege, late of nachtdienst, waarbij de continuïteit van haar aanwezigheid, de zorgcoördinatie en de totaalzorg gegarandeerd zijn. Afdelingsgebonden tips: - Draag zorg voor het materiaal, wees kostbewust - Er is altijd werk op een afdeling (aanvoelen, zien, ) - Aandacht voor hulpbehoevende patiënten (eten, drinken) - Draag je steentje bij tijdens overdrachtsmomenten (observaties, vragen stellen, rapportering) - Herzie anatomie en fysiologie van het hoofd, zenuwstelsel, wervelkolom, ter vergemakkelijking van inzicht en observaties - Rugoperaties -> steeds platte bedpan en geen bedgalg - adres neurochirurgie: - Literatuur: Leerboek der neurochirurgie (P. Naessens/L..Dewaele

17 Infobrochure Heelkunde 4 straat Referaten neuroverpleegkundigen/studiedagen Geneesmiddelencompendium (intranet!) Zakwoordenboek er geneeskunde (Coëlho) Orbis Op deze afdeling in AZ Sint-Lucas werkt men met het nieuwe elektronisch verpleegkundig dossier Orbis. Om al eens een zicht te krijgen hoe dit systeem werkt en in elkaar zit, stellen we online een e-learning module ter beschikking. Deze e-learningmodule is opgedeeld in verschillende lestopics waarin aan de hand van schermfilmpjes en geanimeerde presentaties wordt getoond hoe het elektronisch verpleegdossier binnen AZ Sint Lucas werkt. Deze e-learningmodule kun je bereiken via

18 Infobrochure Heelkunde 4 straat BIJLAGE Werkpostfiche risicoanalyse van de afdeling vzw AZ Sint-Lucas & Volkskliniek Campus Sint-Lucas Campus Volkskliniek Groenebriel 1 Tichelrei Gent 9000 Gent Tel. 09/ Tel. 09/ Fax 09/ Fax 09/ info@azstlucas.be info@volkskliniek.be WERKPOSTFICHE STAGIAIRS in uitvoering van het KB van 21/09/04 betreffende de bescherming van stagiairs Onderneming : AZ Sint-Lucas Werkposten : Verpleegafdeling J1 straat 67 Typefunctie : Verpleegkundige Opleiding : Bachelor in verpleegkunde / 4 e graadsopleiding verpleegkunde LUIK A Beschrijving van de werkzaamheden : - Waar : Verpleegafdeling J1 straat 67 - Welke machine, transportmiddel, producten :.. - Taken : Verpleegkundige taken Resultaat risico-evaluatie (1) : - Risico s : Risico biologische agentia groep 2 : TBC + bloedoverdraagbare infectieziekten, dragen van lasten, contact met voeding - Genomen preventiemaatregelen : Vaccinaties, standaardvoorzorgsmaatregelen - Specifieke instructies, opleiding : standaardvoorzorgsmaatregelen beheersen, hef- en tiltechnieken Risico s en hinder (2) val op de begane grond van hoger gelegen vlak prikwonden/snijwonden verbrijzelingen rondvliegende scherven brandwonden elektrische risico s val van voorwerpen geïsoleerd werk andere.. lawaai trillingen warmte koude vochtigheid chemische hinder spatten stof gassen, dampen LUIK B Verplicht medisch toezicht (3) risico beroepsziekten : fysisch.. chemisch.. biologisch. longaandoening huidaandoening.. veiligheidsfunctie? :.. contact met voedingswaren gebruik van beeldschermen (4) manueel hanteren van lasten (met gevaar voor rugletsel) inentingen/test : tetanus tuberculoses hepatitis B andere : ioniserende stralingen noodzakelijke maatregelen bij zwangerschap en borstvoeding. Conform risicolijst AZSL aard v/h gericht onderzoek. Periodiciteit 1 x geldig voor de volledige opleiding Welke werkkledij/persoonlijke beschermingsmiddelen worden gedragen? (verantwoordelijkheid gebruiker) broekpak/schort/andere : broekpak of schort ademhalingsbescherming (type) :.. veiligheidsschoenen (type) :.. oorkap/oorpropjes (type) :.. handschoenen (type) : PVC of Latex helm/kapje (type) :. bril/scherm (type) : bij risico op bloedspatten andere :.. Voor de onderneming : naam en handtekening Ondergetekende werd geïnformeerd over de in te nemen werkpost. Datum : Datum : (1) indien het een arbeidspost zonder specifieke gezondheids-en veiligheidsrisico s betreft, dient de tabel Risico s en kinder niet aangevuld te worden (2) geeft de specifieke kenmerken van de arbeidspostanalyse (3) aard van de blootstelling zoals voorzien in de inventaris opgemaakt in uitvoering van ARAB art.124 & 1b en meegedeeld aan de arbeidsgeneesheer (4) gebruik van beeldschermen gedurende een aanzienlijke deel van de normale werktijd (bv.meer dan 4 uur) in functie van wat bij de gebruiker geldt (5) algemene opmerking : de werkpostfiche is vooraf ter advies voorgelegd aan de diensten van preventie en bescherming op het werk en het comité

19 Infobrochure Heelkunde 4 straat MEDISCHE TERMINOLOGIE Etymologie ALGEMEEN a- zonder dys- wijst op een stoornis -ectomie wegname intra- in -itis ontsteking logos ( -logie, -loog) leer pathos ( -pathie) lijden poly- veel CARDIOVASCULAIR STELSEL card-, cardi- (afgeleid van het Grieks) hart cardiologie leer of studie van de hartziekten cardiopathie het lijden aan een hartziekte vas- (afgeleid van het Latijn) (bloed)vat BLOED- EN LYMFESTELSEL hem-, hemat- (afgeleid van het Grieks) bloed RESPIRATOIR STELSEL trache- (afgeleid van het Latijn) houdt verband met de luchtpijp tracheitis ontsteking van de luchtpijp bronch- (afgeleid van het Latijn) wijst op een luchtpijpvertakking bronchitis ontsteking van de luchtpijpvertakking pneum-, pneumon- ( van het Grieks) houdt verband met de long pneumectomie wegnemen van de long pneu (van het Grieks) houdt verband met het ademen apnoe toestand waarbij tijdelijk het ademen

20 Infobrochure Heelkunde 4 straat ophoudt dyspnoe een moeilijke ademhaling polypnoe snel en veelvuldig ademen SPIJSVERTERINGSSTELSEL stomat- (afgeleid van het Grieks) mond stomatologie studie van de mondaandoeningen stomatitis mondslijmvliesontsteking gastr- (afgeleid van het grieks) wijst op maag gastrectomie wegnemen van de maag gastritis maagontsteking enter- (afgeleid van het Grieks) darm enteritis darmontsteking gastro-enteritis ontsteking van maag en darm hepat- (afgeleid van het Grieks) lever hepatitis infectie aan de lever UROGENITAAL STELSEL nefr- (afgeleid van het Grieks) houdt verband met de nier ur- (Grieks) wat verbandt houdt met de urine ureter (Latijn) urineleider cyst- (afgeleid van het Grieks) houdt verband met de blaas cystitis blaasontsteking uterus (Latijn) baarmoeder hyster- (afgeleid van het Grieks) houdt verband met de baarmoeder hysterectomie wegnemen van de baarmoeder gynaec- (afgeleid van het grieks) wat verband houdt met de vrouw gynaecologie vrouwenziekten ZENUWSTELSEL neur- (afgeleid van het Grieks) zenuw neurologie studie van de zenuwen, zenuwziekten encefal- (afgeleid van het Grieks) hersenen cerebr- (afgeleid van het Latijn) hersenen psych- (afgeleid van het Grieks) ziel

21 Infobrochure Heelkunde 4 straat oste- (afgeleid van het Grieks) muscul- (afgeleid van het Latijn) artr- (afgeleid van het Grieks pod- (afgeleid van het Grieks) thorac (afgeleid van het Latijn) psychiatrie tak van de geneeskunde die zich bezighoudt met het behandelen en genezen van geestesaandoeningen OSTEOMUSCULAIR STELSEL houdt verband met het been spier intramusculair inspuiting in de spier gewricht artritis gewrichtsaandoening voet podologie studie van de voet borstkas OTORINOLARYNGOLOGIE, OFTALMOLOGIE, DERMATOLOGIE ot- (afgeleid van het grieks) rin- (afgeleid van het Grieks) oftalm- (afgeleid van het Grieks) dermat- (afgeleid van het grieks ) cut- (afgeleid van het Latijn) subcutane injectie oor otitis oorontsteking neus oog heeft betrekking op de huid dermatoloog dokter in de huidziekten huid inspuiting onder de huid Aantal / hoeveelheid hemi-, semiuni-, monobi-, ditrioligopoly-, multi- PREFIX helft hemiplegie verlamming van een lichaamshelft één twee drie weinig oligofrenie weinig verstand, een verstandelijke handicap veel polypnoe veel en snel ademen

22 Infobrochure Heelkunde 4 straat Afmeting micro- macro- mega-, megalo- Gelijkenis / verschil / tegenstelling auto- homo-, iso- hetero- anti- Graad / hoedanigheid hypo- hyper- dys- Ontkenning a-, an- in-, im- Plaats in-, intra-, en-, endo-, ento- klein micro-organisme klein organisme, bijv. een bacterie groot macroscopisch wat te zien is met het blote oog groot zelf gelijk homoseksueel Zich aangetrokken voelen tot hetzelfde geslacht isomorf dezelfde vorm ander hetero-anamnese bevraging van een familielid tegen antibioticum tegen de ziekte onder, te weinig, onvoldoende hypotensie te lage bloeddruk boven, te veel, overdreven hypertensie te hoge bloeddruk moeilijkheid, stoornis dyspnoe moeilijke ademhaling zonder, gebrek aan anemie bloedarmoede niet incontinentie niet kunnen ophouden van urine in, binnen intramusculair in de spier e- ec-, ex- exo- uit, buiten

23 Infobrochure Heelkunde 4 straat inter-, meso- Snelheid bradytachy- Tijd ante-, pre-, propost- tussen, in het midden traag bradycardie trage hartslag snel tachycardie snelle hartslag voor prematuur vroeggeboorte na posttraumatische stress stress na een trauma -algie -ectomie -emie -fobie -geen, -genese -itis -manie -pathie, -paat -scopie -therapie SUFFIX pijn gastralgie maagpijn wegnemen houdt verband met bloed glycemie suikergehalte van het bloed vrees claustrofobie vrees voor kleine ruimten ontwikkeling, vorming pathogeen ontwikkelen van een ziekte ontsteking cystitis blaasontsteking drang kleptomanie neiging tot stelen aandoening cardiopathie hartlijden onderzoek gastroscopie maagonderzoek behandeling farmacotherapie behandeling met medicatie

24 Infobrochure Heelkunde 4 straat Woordenschat A Abces Abnormaal Abortus Abrasie Abrupt Absence Absorptie Abstinentie Accidenteel Acne Activeren Acuut Adolescent Adult Afasie Agitatie Alert Allergie Amnesie Analyse Anamnese Anesthesie Anorexia Antibioticum Antidepressivum Apathie Artrose Autonoom etterbuil, ophoping van pus in het lichaam afwijkend van de norm miskraam schaafwond plotseling kortstondig bewustzijnsverlies opname onthouding van medicijnen, alcohol, drugs toevallig, of als gevolg van een ongeluk puistjes werkzaam maken plotseling en hevig puber, jeugdig persoon volwassene spraakstoornis opwinding oplettend overgevoeligheid geheugenverlies ontleding vraaggesprek naar de ziektegeschiedenis verdoving of narcose magerzucht, eetstoornis geneesmiddel dat bacterien doodt middel tegen ziekelijke neerslachtigheid lusteloosheid gewrichtsaandoening zelfstandig

25 Infobrochure Heelkunde 4 straat B Biopsie Bronchitis C Carcinoom Cardiaal een stukje weefsel uit een orgaan verwijderen voor onderzoek ontsteking van de luchtpijptak kankergezwel met betrekking tot het hart Caries Causaal Cellulitis Celmembraan Cerebraal Cerebrovasculair Chemotherapie Chirurgisch Cholesterol Chronisch Circulatie Classificatie Cognitief Coitus Combinatie Complex Complicatie Conceptie Conditie Contraceptivum Convulsie Coronair Correlatie Crisis tandbederf oorzakelijk verband (oorzaak gevolg) ontsteking van het onderhuidse bindweefsel wand, omhulsel van de cel met betrekking tot de grote hersenen met betrekking tot de bloedvaten in de hersenen behandeling van kanker met medicijnen operatief lichaamsvet van lange duur (bloeds)omloop indeling, rangschikking met betrekking tot het denkproces geslachtsgemeenschap verbinding ingewikkeld bijkomende ziekte bevruchting toestand waarin iemand verkeert voorbehoedsmiddel stuip, toeval m.b.t. de kransslagaders van het hart samenhang ernstige ziekteaanval

26 Infobrochure Heelkunde 4 straat Criterium Curatief Curve Cyclus Cytoplasma Cyste D Decubitus Deficit Delirium Dementie Dermatologisch Detectie Diabetes Diagnose Distilleren Donor Dosis Drainage E Echografie Eczeem Effectief Efficiënt Ejaculatie Elastisch Elektro-Encefalo-Grafie Elektrocardiografie Eliminatie Embolie Embryo toets, een reden genezend kromme lijn terugkerende regelmatige reeks celvloeistof holte gevuld met vocht doorligwond gebrek acuut psychische stoornis t.g.v. een lichamelijke aandoening, vergiftiging of onthouding van middelen geestelijke achteruitgang met betrekking tot de huisziekten opsporing, ontdekking suikerziekte vaststelling van een ziekte zuiveren degene die zijn orgaan afstaat hoeveelheid van een geneesmiddel vochtafvoering beeld van organen oppervlakkige huidaandoening doeltreffend doelmatig zaadlozing rekbaar beeld van de elektrische hersenstroom onderzoek van de elektrische activiteit van het hart verwijdering bloedvatverstopping vrucht in het moederlichaam

27 Infobrochure Heelkunde 4 straat Emesis Emfyseem Emotioneel Epidemie Epilepsie Equivalent Etiologie Euforie Evaluatie Evolutie Excessief Excitatie Extern F Faeces Fataal Fenomeen Fertiliteit Fixatie Fobie Fractuur Fysisch G Genetisch Genitaal Geriatrisch Gradueel Gynaecologisch H Hallucinatie Hemopathie braken longaandoening gevoelsmatig besmettelijke ziekte die zich verspreid onder een bevolkingsgroep vallende ziekte, toevallen gelijkwaardig leer van de ziekteoorzaken verhoogd gevoel van welzijn beoordeling ontwikkeling overdreven opgewondenheid uitwendig ontlasting noodlottig verschijnsel vruchtbaarheid vasthechting ziekelijke vrees been(bot)breuk lichamelijk met betrekking tot de erfelijkheid met betrekking tot de geslachtsorganen medische zorg voor de oudere mens trapsgewijs met betrekking tot de vrouwenziekten zinsbedrog, waanvoorstelling bloedziekte

28 Infobrochure Heelkunde 4 straat Hepatitis Homogeen Hygiënisch Hyperkinesie Hypersecretie Hypersensitiviteit Hypertensie Hyperventilatie Hypotensie Hysterectomie I Identificatie Immaturiteit Immobilisatie Immuniteit Implantatie Implicatie Impotentie Impregnatie In vitro In vivo Inactief Incidenteel Incisie Inclusief Incompatibel Incontinentie Incubatie Indicatie Indicatief Indirect Individueel leverontsteking gelijksoortig met betrekking tot de lichaamszorg overmatige bewegingsdrang verhoogde afscheiding verhoogde gevoeligheid verhoogde bloeddruk angstige ademhaling te lage bloeddruk verwijdering van de baarmoeder vereenzelviging onrijpheid onbeweeglijk maken onvatbaarheid voor een ziekte inplanting verwikkeling onvermogen tot geslachtsgemeenschap binnendringen van de zaadcel in de eicel in een reageerbuis in het levende organisme onwerkzaam bijkomend insnijding met inbegrip van onverenigbaar onvermogen om urine of ontlasting op te houden sluimeren van een ziektekiem aanwijzing aanduidend niet rechtstreeks afzonderlijk

29 Infobrochure Heelkunde 4 straat Inductie Infantiel Influenza Infuus Inhalatie Injectie Insomnia Intensiteit Interactie Interval Interventie Intoxicatie Intramusculair Intraveneus Irreversibel Irritatie Isoleren K Katheter Kinetisch Klinisch L Lactatie Latent Lateraal Leukemie Libido Lipide Lokaal Lumbago M Malaise gevolgtrekking kinderlijk griep vochttoediening in de bloedvaten inademen van dampen inspuiting slapeloosheid sterkte onderlinge beïnvloeding tussenperiode ingreep vergiftiging in de spier in de ader onomkeerbaar prikkeling afsluiten buisje wat beweging veroorzaakt direct voor de arts zichtbaar borstvoeding sluimerend aan de zijkant bloedkanker geslachtsdrift vetachtige stof plaatselijk, van beperkte omvang lendenpijn gevoel van onwelzijn

30 Infobrochure Heelkunde 4 straat Manie Manifest Melanoom Membraan Menarche Meningitis Menopauze Menstruatie Mentaal Metabolisme Microbiologisch Microniseren Mimiek Mobilisatie Modificeren Monotherapie Morbiditeit Mortaliteit Motorisch Mucus Musculair Mutisme N Narcoticum Nasaal Neonataal Nervositeit Neveneffect Nihil O Obesitas Obsessie ziekelijke neiging onmiddellijk herkenbaar kwaadaardig gezwel van de huid dun vlies eerste maandstonden hersenvliesontsteking overgangsjaren maandstonden verstandelijk stofwisseling met betrekking tot de kleinste levende wezens verpulveren gezichtsuitdrukking beweeglijk maken wijzigen behandeling met één geneesmiddel ziektecijfer sterftecijfer met betrekking tot beweging slijm met betrekking tot de spieren onvermogen om te spreken verdovend middel met betrekking tot de neus m.b.t. de eerste weken na de geboorte zenuwachtigheid bijwerking niets overgewicht, vetzucht dwangvoorstelling

31 Infobrochure Heelkunde 4 straat Obstipatie Obstructie Occasioneel Odor Oedeem Oestrogeen Oraal Osteoporose Otitis Ovulatie P Palliatief Parallel Paralyse Paranoia Parese Partikel Pathologisch Pediatrisch Penetratie Perceptie Periodiek Peristaltiek Permanent Permeabiliteit Pigmentatie Placebo Placenta Pneumonie Populatie Post Partum Postnataal moeilijke stoelgang verstopping nu en dan voorkomend reukzin waterzucht vrouwelijk hormoon met betrekking tot de mond botontkalking oorontsteking eisprong verzachtend evenwijdig verlamming achtervolgingswaanzin gedeeltelijke verlamming klein deeltje ziekte m.b.t. de kindergeneeskunde binnendringing door de huid heen waarneming regelmatig terugkerend darmbeweging blijvend doordringbaarheid verkleuring geneesmiddel zonder werking moederkoek longontsteking bevolking na de bevalling na de geboorte

32 Infobrochure Heelkunde 4 straat Postoperatief Posttraumatisch Potentie Potentieel Predispositie Prematuur Prenataal Preoperatief Preventie Prognose Progressief Proteïne Prothese Pseudotumor Psychisch Psychologisch Psychomotorisch Psychose Psychosomatisch Punctie Purgatief R Radiografie Radiotherapie Recuperatie Referentie Regressie Reïnfectie Renaal Repetitief Reproductie na een heelkundige ingreep na een letsel kracht mogelijk vatbaarheid voortijdig voor de geboorte voor de operatie voorkoming (van ziekte) voorspelling van het verloop en de afloop van een ziekte voortschrijdend eiwit kunstmatig lichaamsdeel schijngezwel geestelijk m.b.t. het gevoelsleven m.b.t. bewegingen door de geest veroorzaakt geestelijke stoornis m.b.t. het verband tussen geest en lichaam prik middel tegen verstopping fotograferen d.m.v. röntgenstralen bestraling herstel van krachten verwijzing achteruitgang hernieuwde besmetting m.b.t. de nier zich herhalend vermenigvuldiging

33 Infobrochure Heelkunde 4 straat Research Resistent Respons Retardatie Reversibel Rhinitis Routinematig S Salivatie Sarcoom Secretie Sedativum Segment Seniliteit Sensorieel Simultaan Solutio Somatisch Spasme Sporadisch Sputum Stase Steriliteit Substitutie Supervisie Suppositorium Symptoom Syncope Syndroom Systematisch Systemisch T wetenschappelijk onderzoek bestand tegen antwoord vertraging, achterstand omkeerbaar, veranderbaar (neus)verkoudheid zoals gewoonlijk speekselvloed kwaadaardig gezwel afscheiding kalmerend middel onderdeel geestelijke en lichamelijke ouderdomsverschijnselen zintuiglijk gelijktijdig oplossing m.b.t. het lichaam kramp zeldzaam fluim, speeksel stilstand onvruchtbaarheid vervanging toezicht zetpil, pil die via de anus wordt ingebracht ziekteverschijnsel plotseling bewustzijnsverlies ziektebeeld stelselmatig over het hele lichaam verspreid

34 Infobrochure Heelkunde 4 straat Tendens Terminaal Tetanus Therapie Thermisch Thoracaal Thrombus Tic Tolerantie Tonus Toxicomanie Toxisch Tranquillizer Transfer Transformatie Transplantatie Traumatisch Tremor Trombose Tumor U Ulcus Uniform Urgentie Uterus V Vaccinatie Variabiliteit Vasculair Vegetatief Veneus Vertigo neiging, richting van een ontwikkeling in het eindstadium infectieziekte die door gifstof leidt tot spierspasmen geneeswijze, behandeling met betrekking tot warmte m.b.t. de borstkas bloedprop zenuwtrek verdraagzaamheid spierspanning verslaving aan gifstof giftig middel dat opwindingstoestanden bedaart overdracht verandering overplanting door een letsel ontstaan beving vorming van bloedprop in bloedvat of hart gezwel zweer éénvormig dringende noodzaak baarmoeder inenting veranderlijkheid m.b.t. de bloedvaten buiten het bewustzijn om m.b.t. de aders duizeligheid

35 Infobrochure Heelkunde 4 straat Viraal Visioen Visueel door een virus veroorzaakt droombeeld m.b.t. het zicht