Student: Manuel Groebbens en Sarah Guillaume

Transcriptie

1 Student: Manuel Groebbens en Sarah Guillaume Handleiding en toelichting bij het lespakket Voorkennis van de leerlingen De leerlingen zijn ASO-leerlingen uit het zesde jaar die zinsleer hebben gehad. De leerlingen hebben tijdens het jaar via communicatieve opdrachten de theorie over de Duitse naamvallen (Nominativ, Akkusativ en Dativ) leren toepassen. Deze les dient daarom als een herhaling en oefenles om die theorie tijdens het schrijven beter te kunnen inzetten. Daarnaast is de woordenschat die in de oefeningen gebruikt wordt, een herhaling van reeds behandelde woordenschat. lesdoelen A. Cognitieve doelstellingen: wat moet de leerlingen kennen? D1. De leerlingen kennen de functie van de Duitse naamvallen (Nominativ, Akkusativ en Dativ). D2. De leerlingen kennen de woordenschat die in de oefeningen voorkomt. B. Vaardigheden: wat moeten de leerlingen kunnen? D3. De leerlingen kunnen informatie uit een songtekst selecteren (selectief luisteren) D4. De leerlingen kunnen met behulp van hulpmiddelen de juiste naamvallen vormen (cf. bijlage 2 en 3) C. Affectieve doelstellingen: na te streven houdingen en waarden bij de leerlingen D5. De leerlingen kunnen samenwerken. 1

2 Benodigdheden: - Computer en/of tablet voor elke leerling - Projector - Muziekinstalatie - Kopies van bijlage 1, 2 en 3 (achtergrondmateriaal als uitgangspunt voor ondersteuning) Globale lesverloop: Lesstructuur en timing Onderwijs- en leeractiviteiten Werkvormen en media 1 Lesbegin 1.Introductie: (15) De leerkracht introduceert het thema van de naamvallen via het lied was soll ich ihr schenken? van de Prinzen. Daarvoor deelt de leerkracht het werkblad (zie bijlage 1) uit. Hij legt uit dat we een lied zullen horen waarin de zanger zich afvraagt wat voor een geschenk hij aan zijn vriendin zal geven. De leerlingen moeten goed luisteren en de juiste volgorde van de geschenkideeën opschrijven. Voordat de leerlingen aan de opdracht beginnen, is het verstandig om iemand eerst even de opdracht luidop te laten lezen. Op die manier weten de leerlingen wat ze moeten doen. De leerkracht overloopt het best ook de geschenkideeën zodat een vertaling of uitleg bij de moeilijke woorden voorzien wordt. Daarna luisteren de leerlingen twee keer naar het lied. De leerkracht verbetert dan de opgave door willekeurig leerlingen aan te duiden. Youtube: watch?v=ci700_lri4y Werkblad (cf. bijlage 1): Songtekst met ontbrekende woorden 1.1 Probleemstelling: In dit deel wordt de theorie van de zinsleer en naamvallen kort herhaald zodat dat opgefrist wordt. Bordschema De leerlingen draaien het werkblad om en noteren de structuur die de leerkracht op het bord geschreven heeft. De leerlingen moeten nu zo veel mogelijk cadeaus uit het liedje opzeggen. - Sie hat schon. De leerkracht schrijft de volgende twee zelfstandige naamwoorden op het bord: einen Gummibaum en ein Tuch. Hij vraagt de leerlingen waarom Gummibaum met einen en 2

3 Tuch met ein geschreven wordt. De leerkracht laat een van de leerlingen de regel uitleggen en vult aan waar nodig. (regel: de zelfstandige naamwoorden zijn akkusatieven (lijdende voorwerpen) en die worden op basis van het geslacht gedeclineerd). De leerkracht deelt vervolgens het volgende schema uit dat de leerlingen als hulpmiddel kunnen gebruiken (zie bijlage 2): Schema ter ondersteuning (cf. bijlage 2) Daarna schrijft hij de volgende zin op het bord: - er hat sein Freundin einen Gummibaum gegeben Hij vraagt de leerlingen om de functie van sein Freundin in het Nederlands te omschrijven. Hij laat weer een van de leerlingen dat doen en vult aan waar nodig (de Dativ is het meewerkend voorwerp en wordt ook op basis van het geslacht gedeclineerd). Hij vraagt de leerlingen sein. Freundin aan de hand van het schema aan te vullen. Daarna vraagt hij de leerlingen welke naamval ze nog kennen en vraagt hen om een voorbeeld te zoeken. (Nominatief = onderwerp. Vb.: Ein Mann hat eine Freundin) De leerkracht deelt dan het zelfontworpen stappenplan om de naamvallen te vinden uit (zie bijlage 3) en herhaalt deze stappen nog een keer zodat de leerlingen een overzicht hebben. De leerlingen zullen nu via de app Socrative aan de computer de verbuigingen van de naamvallen inoefenen (fase 4 van het discovery learning). Er zijn daarvoor twee fases waarbij telkens ingezet wordt op differentiatie. Stappenplan ter ondersteuning (cf. Bijlage 3) Socrative Fase 1 De scholieren gaan apart aan de computers zitten en surfen naar de volgende website: Terwijl dat gebeurt, kan de leerkracht zijn Socrative- 3

4 (15) account openen en de kamer beschikbaar maken. Wanneer alle leerlingen de startpagina van Socrative zien, geeft de leerkracht de volgende uitleg: We gaan via de volgende website een quiz spelen. Jullie krijgen straks het wachtwoord om in te loggen. Jullie loggen dan in en krijgen een venstertje waar je je naam moet opschrijven. Daarna krijgen jullie verschillende vragen waarbij jullie de juiste naamval moeten invullen. Bijvoorbeeld [schrijft op het bord] Ein Mann hat sein Freundin ein Gummibaum gegeben. Jullie moeten de woorden dan onder de vraag opschrijven. Gebruik daarbij geen hoofdletter! We maken de eerste zin samen als voorbeeld. [maken samen eerste zin] Nu kunnen jullie de rest van de zinnen individueel maken. Zo zien de oefeningen er dan op het computerscherm uit: Bord: 6OMT (wachtwoord) Mogelijkheid tot differentiatie: De leerkracht kan via zijn computer de verschillende scores en de antwoorden bijhouden. Hij ziet direct waar de leerlingen het moeilijk mee hebben en kan veelvoorkomende fouten na de opdracht herhalen. Belangrijk is ook dat elke zin van uitleg voorzien is. Wanneer een leerling een fout maakt, dan krijgt hij direct feedback. Het is uiteraard mogelijk om als leerkracht gedurende deze oefensessie rond te gaan en de zwakkere leerlingen te ondersteunen door actief met hen na te denken. Extra ondersteuning: Er zijn bij sommige zinnen ook foto s toegevoegd zodat de leerlingen de betekenis van bepaalde woorden uit de vorige lessen herinneren. Daarnaast staat vaak aangeduid wat het geslacht van een woord is zodat de leerlingen zich enkel op de naamvallen kunnen focussen. Wanneer alle leerlingen klaar zijn, kan de leerkracht via zijn computer de individuele scores 4

5 Fase 2 (15) bekijken. Daardoor is de leerkracht in staat om tijdens de tweede oefening de sterkere leerlingen met de zwakkere leerlingen te laten samenwerken (differentiatie). Deze oefening is wat spannender, omdat je hier de functie space race van socrative gaat gebruiken. Die ziet er zo uit: De raket van elke groep gaat per juist antwoord vooruit. Daarvoor zet je het best de projector aan zodat de tussenscore zichtbaar wordt. Dat zullen de leerlingen spannend vinden waardoor ze gemotiveerd worden om de vragen juist te beantwoorden. Je introduceert de oefening als volgt: We gaan nu een oefening per twee maken [verdeling van de groepen op basis van sterkere en zwakkere leerlingen]. Jullie gaan jullie straks weer inloggen op dezelfde manier. De oefening zal wel anders zijn, omdat jullie nu tegen elkaar zullen strijden. We gaan namelijk een space race spelen. Om te winnen, moeten jullie zoveel mogelijk juiste antwoorden invullen waardoor jullie raket vooruit gaat. Snelheid is dus niet belangrijk, maar wel correctheid! Denk goed met je buur na over wat je invult. Zijn jullie klaar? Start Mogelijkheid tot differentiatie: De sterkere leerling kan de zwakkere leerling ondersteunen door samen het stappenplan te overlopen. De leerkracht heeft ook hier weer de mogelijkheid om rond te gaan en de verschillende groepjes te ondersteunen. Wanneer hij via de score op de projector ziet dat een team minder goed is, kan hij die groep helpen. 5

6 3 Leseinde (2) De leerkracht feliciteert de winnaars van de space battle. Hij sluit de les af door aan te kondigen dat hij de oefeningen en de oplossingen via smartschool beschikbaar zal maken. Hij zal ook de individuele scorelijst voorzien zodat de leerlingen kunnen nakijken welke fouten ze gemaakt hebben. Smartschool meerwaarde en didactische relevante: - De ICT-oefeningen van Socrative zijn motiverend, omdat dat beter bij hun leefwereld aansluit. Bovendien is de space race een spannende manier om geïsoleerde elementen van de taal te herhalen. - Iedereen krijgt direct feedback op de fouten die ze maken. Ze krijgen daarbij een duidelijke uitleg over wat het juiste antwoord moet zijn en hoe ze tot dat antwoord kunnen komen. - De leerkracht kan via de eindscore zien of alle leerlingen de stof begrijpen. Op die manier kan er ook gedifferentieerd worden door leerlingen op basis van hun score (minder goed goed) tijdens de tweede oefening te laten samenwerken. - De leerkracht kan op het einde zien welke fouten vaak gemaakt werden. Die zinnen kan hij dan met de leerlingen herhalen. - De leerkracht kan via de tussenscores zien of iedereen meewerkt. Het nadeel is dat sommige leerlingen geneigd zijn om te snel te antwoorden waardoor ze niet nadenken. Daarnaast is het ook mogelijk dat ze daardoor de feedback niet zullen lezen. Een optie is om voor de quiz de functie teacher paced in te schakelen. Daardoor heeft de leraar meer controle over de snelheid van de oefening. Een ander nadeel is dat in de tweede fase van de les de sterkere leerling al het werk doet. Dat nadeel kan worden weggewerkt door de leerlingen te zeggen dat ze samen luidop moeten nadenken wanneer ze het stappenplan volgen. Een andere mogelijkheid is door ze bij het invullen bij elke zin te laten afwisselen om zo nog meer dynamiek in het spel te brengen. Bijlagen: 1. Songtekst met ontbrekende woorden 2. Overzichtsschema naamvallen ter ondersteuning 3. Stappenplan naamvallen ter ondersteuning 4. Overzicht zinnen en feedback ronde 1 van socrative 5. Overzicht zinnen en feedback ronde 2 van socrative 6