INTERNATIONALE CONTROLESTANDAARD 550 VERBONDEN PARTIJEN

Transcriptie

1 INTERNATIONALE CONTROLESTANDAARD 550 VERBONDEN PARTIJEN INHOUDSOPGAVE Paragrafen Inleiding Bestaan en toelichting van verbonden partijen Transacties tussen verbonden partijen Onderzoek van onderkende transacties tussen verbonden partijen Bevestiging van de leiding van de entiteit Controlebevindingen en rapportering Internationale Controlestandaard (International Standard on Auditing, ISA) 550 Verbonden partijen, dient te worden gelezen in de context van het Voorwoord tot de internationale standaarden voor kwaliteitsbeheersing, controle-, assurance-opdrachten en verwante diensten waarin het toepassen en de autoriteit van de ISA s worden bepaald. 550 NIVRA-IBR/HV-DSCH-RK/acs-fb/Versie 29 mei /8

2 Inleiding 1. Deze Internationale Controlestandaard (International Standard on Auditing, ISA) heeft ten doel grondbeginselen en essentiële werkzaamheden vast te stellen en aanwijzingen te geven inzake de verantwoordelijkheid van de auditor met betrekking tot verbonden partijen en de transacties tussen deze partijen en voor de in dit kader uit te voeren controlewerkzaamheden, onafhankelijk van het feit of International Accounting Standard (IAS) 24 Verbonden partijen of gelijksoortige voorschriften deel uitmaken van het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving. 2. De auditor dient controlewerkzaamheden uit te voeren die erop gericht zijn om voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen aangaande het door de leiding van de entiteit onderkennen en verstrekken van toelichtingen inzake verbonden partijen en het effect van transacties tussen deze partijen die van materieel belang zijn voor de financiële overzichten. Van een controle mag evenwel niet worden verwacht dat deze transacties tussen verbonden partijen worden ontdekt. 3. Zoals in ISA 200 Doel en algemene uitgangspunten van een controle van financiële overzichten is aangegeven zijn er in bepaalde omstandigheden beperkingen die de aannemelijkheid kunnen beïnvloeden van controle-informatie die beschikbaar is om conclusies te trekken over bepaalde beweringen. Gezien de mate van onzekerheid die eigen is aan de beweringen inzake de volledigheid van de opsomming van verbonden partijen, zullen de in deze ISA aangegeven controlewerkzaamheden met betrekking tot deze beweringen voldoende en geschikte controle-informatie verschaffen, tenzij de auditor een omstandigheid heeft constateerd, die (a) het risico van een afwijking van materieel belang doet toenemen tot een niveau dat ligt boven het niveau dat gewoonlijk kan worden verwacht; (b) er op wijst, dat zich een afwijking van materieel belang met betrekking tot verbonden partijen heeft voorgedaan. 550 NIVRA-IBR/HV-DSCH-RK/acs-fb/Versie 29 mei /8

3 Als er enige aanwijzing is dat dergelijke omstandigheden zich voordoen, dient de auditor de controlewerkzaamheden aan te passen, uit te breiden of aan te vullen al naar gelang wat hij in de gegeven omstandigheden nodig acht. 4. De definities inzake verbonden partijen zijn opgenomen in IAS 24 en zijn in het kader van deze ISA (1) overeenkomstig van toepassing. 5. De leiding van de entiteit is verantwoordelijk voor het onderkennen en opnemen in de financiële overzichten van toelichtingen inzake verbonden partijen en van transacties tussen die partijen. Deze verantwoordelijkheid vereist dat de leiding van de entiteit een adequate interne beheersing ontwikkelt opdat is verzekerd dat de transacties tussen verbonden partijen op een juiste wijze in het informatiesysteem worden onderkend en in de financiële overzichten worden toegelicht. 6. Het is nodig dat de auditor voldoende kennis van de entiteit en haar omgeving bezit om hem in staat te stellen de gebeurtenissen, transacties en gebruiken die kunnen leiden tot een risico van een afwijking van materieel belang met betrekking tot verbonden partijen en transacties tussen die partijen, te onderkennen. Hoewel het bestaan van verbonden partijen en transacties tussen die partijen behoort tot de normale activiteiten, moet de auditor hiervan op de hoogte zijn, aangezien: (1) De definitie van een verbonden partij en een transactie tussen verbonden partijen zoals die in IAS 24 voorkomen, is als volgt: Verbonden Partij: - Een partij is met een entiteit verbonden indien: (a) de partij, direct of indirect via een of meer tussenpersonen: (i) zeggenschap uitoefent, zeggenschap over haar wordt uitgeoefend, of onder gezamenlijke zeggenschap staat van de entiteit (waaronder moedermaatschappijen, dochter- en zusterondernemingen); (ii) een belang heeft in de entiteit die de partij een invloed van betekenis geeft over de entiteit; of (iii) een gezamenlijke zeggenschap uitoefent over de entiteit; (b) de partij een geassocieerde deelneming is van een entiteit (zoals gedefinieerd in IAS 28 Investeringen in geassocieerde deelnemingen); (c) de partij een joint venture is waarin de entiteit een deelnemer is (zie IAS 31 Belangen in joint ventures); (d) de partij behoort tot de managers die sleutelposities innemen in de entiteit of haar moedermaatschappij; (e) de partij een nauwe verwant is van een natuurlijk persoon waarnaar onder (a) of (d) wordt verwezen; (f) de partij een entiteit is waarover zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis wordt uitgeoefend, of waarvoor belangrijk stemrecht, hetzij op directe of indirecte wijze, in een dergelijke entiteit berust op natuurlijke personen waarnaar onder (d) of (e) wordt verwezen; (g) of de partij een regeling inzake vergoedingen na uitdiensttreding van de entiteit is, of van enige andere entiteit die een verbonden partij is van die entiteit. Transactie tussen verbonden partijen: Een transactie tussen verbonden partijen is een overdracht van middelen, dienstverleningen of verplichtingen tussen verbonden partijen, ongeacht of hiervoor een prijs in rekening wordt gebracht. 550 NIVRA-IBR/HV-DSCH-RK/acs-fb/Versie 29 mei /8

4 (a) het mogelijk is dat het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving als eis stelt dat een bepaalde verbondenheid tussen partijen en transacties tussen die partijen in de financiële overzichten wordt vermeld, zoals bijvoorbeeld is aangegeven in IAS 24; (b) het mogelijk is dat het bestaan van verbonden partijen of transacties tussen verbonden partijen van invloed is op de financiële overzichten. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat de schuld en de lasten van een entiteit uit hoofde van belastingen worden beïnvloed door de belastingwetten van verschillende rechtsgebieden, die speciale aandacht vragen in het geval verbonden partijen bestaan; (c) de bron van de controle-informatie van invloed is op de evaluatie door de auditor van haar betrouwbaarheid. Aan controle-informatie verkregen van of verstrekt door nietverbonden derde partijen wordt in het algemeen een hogere mate van betrouwbaarheid toegekend; en (d) de beweegredenen voor een transactie tussen verbonden partijen andere kunnen zijn dan normale zakelijke, bijvoorbeeld het verschuiven van winsten of zelfs fraude. Bestaan en toelichting van verbonden partijen 7. De auditor dient de informatie aangaande de namen van alle bekend zijnde verbonden partijen welke door het toezichthoudend orgaan en de leiding van de entiteit is verschaft te beoordelen en dient met betrekking tot het vaststellen van de volledigheid van die informatie de volgende controlewerkzaamheden uit te voeren: (a) doornemen van het controledossier van het voorgaande jaar op namen van de bekende verbonden partijen; (b) doornemen van de procedures van de entiteit inzake het onderkennen van verbonden partijen; (c) informeren of de leden van het toezichthoudend orgaan of het leidinggevend personeel van de entiteit in relatie staan tot andere entiteiten; 550 NIVRA-IBR/HV-DSCH-RK/acs-fb/Versie 29 mei /8

5 (d) onderzoeken van de beschikbare informatie over aandeelhouders om de namen van belangrijke aandeelhouders te verkrijgen, of, verkrijgen van een lijst van de belangrijkste aandeelhouders opgesteld op basis van het aandeelhoudersregister, waar dit van toepassing is; (e) doornemen van de notulen van aandeelhoudersvergaderingen, en de vergaderingen van het toezichthoudend orgaan, of andere relevante statutaire vastleggingen zoals een lijst met belangen (bij andere ondernemingen) van bestuurders; (f) informeren bij auditors die betrokken zijn of betrokken zijn geweest bij de opdracht, of zij kennis hebben van andere verbonden partijen; en (g) raadplegen van de belastingaangiften van de entiteit en van andere informatie die aan regelgevende instanties is verstrekt. Indien naar het oordeel van de auditor het risico dat belangrijke verbonden partijen onontdekt blijven laag is, is het mogelijk dat deze werkzaamheden als gevolg hiervan worden aangepast. 8. Indien het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving als eis stelt dat verbonden partijen in de financiële overzichten worden toegelicht, dient de auditor zich ervan te overtuigen dat deze informatie adequaat is. Transacties tussen verbonden partijen 9. De auditor dient informatie verkregen van het toezichthoudend orgaan en de leiding van de entiteit aangaande transacties tussen verbonden partijen te beoordelen en dient attent te zijn op het bestaan van andere van materieel belang zijnde transacties tussen verbonden partijen. 550 NIVRA-IBR/HV-DSCH-RK/acs-fb/Versie 29 mei /8

6 10. Bij het verkrijgen van kennis van de interne beheersing van de entiteit dient de auditor na te gaan of de beheersingsactiviteiten met betrekking tot het autoriseren en vastleggen van transacties tussen verbonden partijen adequaat zijn. 11. Tijdens de uitvoering van de controle is de auditor alert op transacties die in de gegeven omstandigheden ongebruikelijk lijken, en die er op kunnen wijzen dat verbonden partijen bestaan, die tot op dat moment niet onderkend waren. Voorbeelden van dergelijke transacties zijn: - Transacties totstandgekomen onder ongewone handelsvoorwaarden, zoals ongebruikelijke prijzen, intrestvoeten, zekerheden of aflossingsvoorwaarden. - Transacties waarvan het voorkomen niet via een logische zakelijke verklaring kan worden verantwoord. - Transacties waarvan de juridische realiteit afwijkt van de vorm. - Transacties die op een ongebruikelijke wijze zijn verwerkt. - Transacties met bepaalde afnemers of leveranciers, die in vergelijking met andere partijen een groter volume of materieel belang hebben. - Niet geregistreerde transacties zoals het ontvangen of verlenen van managementdiensten waarvoor geen vergoeding in rekening wordt gebracht. 12. Tijdens de controle voert de auditor controlewerkzaamheden uit die kunnen leiden tot het aan het licht brengen van het bestaan van transacties tussen verbonden partijen. Voorbeelden zijn: - Het uitvoeren van detailcontroles op mutaties van transacties en saldi. - Het raadplegen van de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen en de vergaderingen van het toezichthoudend orgaan. 550 NIVRA-IBR/HV-DSCH-RK/acs-fb/Versie 29 mei /8

7 - Het onderzoeken van administratieve vastleggingen op grote of ongebruikelijke transacties of saldi, met bijzondere aandacht voor transacties verwerkt op of rond de einddatum van de verslagperiode. - Het beoordelen van bevestigingen met betrekking tot toegestane of opgenomen leningen en van bevestigingen verkregen van banken. Dit kan een aanwijzing geven voor het bestaan van een relatie met degene die een zekerheid heeft gesteld en voor het bestaan van andere transacties tussen verbonden partijen. - Het beoordelen van investeringen in kapitaalbelangen, bijvoorbeeld door koop of verkoop van een belang in een joint venture of in een andere entiteit. Onderzoek van onderkende transacties tussen verbonden partijen 13. Bij het onderzoeken van de onderkende transacties tussen verbonden partijen dient de auditor voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen die er op wijst dat deze transacties op correcte wijze zijn vastgelegd en in de financiële overzichten zijn toegelicht. 14. Uit de aard van de relatie met verbonden partijen vloeit voort dat de mogelijkheid bestaat dat de controle-informatie over een transactie tussen een verbonden partij summier is, bijvoorbeeld met betrekking tot de aanwezigheid van voorraden in consignatie bij een verbonden partij of een opdracht van de moedermaatschappij aan een dochtermaatschappij om een royalty-uitgave te boeken. Vanwege de beperkte beschikbaarheid van geschikte controleinformatie omtrent zulke transacties, overweegt de auditor of controlewerkzaamheden zoals de volgende moeten worden verricht: - Het verzoeken om bevestiging van de voorwaarden en het bedrag van de transactie met de verbonden partij. - De inspectie van informatie die de verbonden partij bezit. 550 NIVRA-IBR/HV-DSCH-RK/acs-fb/Versie 29 mei /8

8 - Het afstemmen of het bespreken van de informatie met personen die betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van de transactie, zoals bankiers, advocaten, garantieverschaffers en agenten. Bevestigingen van de leiding van de entiteit 15. De auditor dient een schriftelijke bevestiging van de leiding van de entiteit te verkrijgen omtrent: (a) de volledigheid van de verschafte informatie met betrekking tot het onderkennen van verbonden partijen; en (b) het adequaat zijn van de in de financiële overzichten opgenomen toelichting met betrekking tot de verbonden partijen. Controlebevindingen en rapportering 16. Indien de auditor niet in staat is voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen met betrekking tot verbonden partijen en transacties die tussen die partijen zijn aangegaan, of concludeert dat de in de financiële overzichten opgenomen toelichtingen daarover niet adequaat zijn, dient hij de inhoud van zijn controleverklaring op de juiste wijze aan te passen. 550 NIVRA-IBR/HV-DSCH-RK/acs-fb/Versie 29 mei /8