JAARVERANTWOORDING. Vastgesteld Raad van Bestuur d.d. 24 april 2015

Transcriptie

1 JAARVERANTWOORDING 2014 Vastgesteld Raad van Bestuur d.d. 24 april

2 INHOUD MAATSCHAPPELIJK VERSLAG JAARREKENING

3 MAATSCHAPPELIJK VERSLAG

4 INHOUDSOPGAVE MAATSCHAPPELIJK VERSLAG BESTUURSVERSLAG 5 1 PROFIEL VAN DE ORGANSISATIE ORGANISATIEGEGEVENS MISSIE EN VISIE KERNPRESTATIES VOLDOEN AAN DE VRAAG NAAR JEUGDZORG BUDGET EN PERSONEEL TOEZICHT, BESTUUR EN MEDEZEGGENSCHAP GOVERNANCE CODE RAAD VAN TOEZICHT BESTUUR CLIËNTENRAAD INSPECTIE JEUGDZORG ONDERNEMINGSRAAD BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES DE GEMEENTE ALS OPDRACHTGEVER IN INNOVATIE DE JEUGD- & GEZINSBESCHERMERS ALS GECERTIFICEERDE ORGANISATIE KWALITEIT EN CREËREN VAN TOEGEVOEGDE WAARDE BEDRIJFSVOERING KLACHTENCOMMISSIE BEZWAARCOMMISSIE BELEID VOOR TOEKOMST FINANCIEEL BELEID

5 BESTUURSVERSLAG Bureau Jeugdzorg Noord-Holland is voortaan De Jeugd- & Gezinsbeschermers Voor u ligt het jaarverslag over 2014 van De Jeugd- & Gezinsbeschermers, het voormalige Bureau Jeugdzorg Noord-Holland. De naamswijziging is per 1 januari 2015 doorgevoerd en valt samen met de invoering van de nieuwe Jeugdwet. Hierdoor zijn per 1 januari 2015 alle taken op het gebied van provinciale jeugdzorg overgeheveld naar gemeenten. Dit betekent dat de jarenlange subsidierelatie met de Provincie Noord-Holland per is gestopt. In plaats daarvan zijn het afgelopen jaar contracten voor 2015 afgesloten met 33 gemeenten in ons werkgebied. Voor 2015 hebben gemeenten de diensten Beschermen & Versterken, toeleiding Jeugdzorg Plus en Crisisinterventie ingekocht in zowel het vrijwillig als het gedwongen kader. Ook wordt De Jeugd- & Gezinsbeschermers in 2015 ingezet bij de vorming van het Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling/Veilig Thuis en bij het leveren van diensten hiervoor. De toegangstaken en de indicatiestelling AWBZ worden per 1 januari 2015 niet meer uitgevoerd. Deze taken zijn overgedragen aan de gemeenten. De kindertelefoon is in 2014 gereorganiseerd en wordt als landelijke stichting per 1 januari 2015 voortgezet. Gemeenten en jeugdzorgregio s werken voortaan samen in beleidsvorming en inkoop. In ons werkgebied zijn dat de regio s Kop van Noord-Holland, West-Friesland, Regio Alkmaar (inclusief Uitgeest), IJmond, Zuid-Kennemerland en Gooi en Vechtstreek. De gemeenten Wijdemeren en Weesp (onderdeel van Gooi en Vechtstreek) hebben zich aangesloten bij de regio Utrecht-West en maken afspraken met de gecertificeerde instelling uit Utrecht. Er is afgesproken dat De Jeugd- & Gezinsbeschermers in 2015 de huidige cliënten uit die gemeenten begeleidt en daarnaast in de gemeente Haarlemmermeer ook de taken voor Veilig Thuis verzorgt. Gebiedsgerichte teams & maatschappelijke veerkracht Het nieuwe jeugdzorgstelsel is in de basis sterk gewijzigd. Per gemeente zijn er gebiedsgerichte teams of uitvoeringsdiensten gevormd, dat is de kern van de infrastructuur. Deze wijziging betekent een verschuiving in de dienstverlening aan ouders en kinderen. De nadruk ligt op de sociale veerkracht, eigen kracht en inzet van het netwerk. Kleine problemen blijven daardoor naar verwachting klein. Er wordt ingezet op een sterke pedagogische omgeving en het snel inzetten van effectieve hulp in de vertrouwde omgeving. Het is een goed uitgangspunt van gemeenten dat zoveel mogelijk gezinnen worden begeleid binnen de lokale gebiedsteams. Vanuit deze teams wordt laagdrempelige ondersteuning geboden. Als de veiligheid van kinderen in het gedrang komt, is het van belang dat de gebiedsteams een beroep kunnen doen op de expertise van De Jeugd- & Gezinsbeschermers. Onze missie: Beschermen en Versterken De missie van De Jeugd- & Gezinsbeschermers is: het versterken van het gezin en het beschermen van het kind. Door in probleemsituaties het netwerk van het gezin en het kind in te schakelen en de eigen kracht van gezinnen beter te benutten, maken wij deze missie waar. Daarbij helpt het dat gemeenten integraal diensten voor deze gezinnen aan kunnen bieden. Wij zetten de jeugd & gezinsbeschermer in voor gezinnen in multiprobleem- en complexe situaties, zowel in vrijwillig als in gedwongen kader. Daarnaast worden we bij voorkeur nauw betrokken bij crisisinterventie en onderzoek naar kindermishandeling, omdat snel schakelen en het inzetten van hulp de problemen kan verlichten en ouders kan helpen. Veilig Thuis Gemeenten creëren samenhang in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Daartoe zijn het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en de Steunpunten Huiselijk Geweld (SHG) samengevoegd tot één Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (AMHK). De AMHK-organisaties 5

6 werken onder de naam Veilig Thuis. In ons werkgebied wordt toegewerkt naar drie Veilig Thuisorganisaties, namelijk op het niveau van regio Noord-Holland Noord, Midden- en Zuid-Kennemerland en Gooi- en Vechtstreek. De Jeugd- & Gezinsbeschermers helpt bij de vorming van de gezamenlijke organisatie en zet haar expertise in bij het bestrijden van kindermishandeling. Per 2015 is er een gezamenlijke frontoffice opgezet. In de loop van 2015 wordt de verdere integratie van AMK en SHG en de positionering uitgewerkt. Werkprocessen aanpassen De transitie van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland naar De Jeugd- & Gezinsbeschermers onder de nieuwe Jeugdwet is voorjaar 2015 nog in volle gang. Wij hebben met onze methodiek Beschermen & Versterken en met het worden van Gecertificeerde Instelling geanticipeerd op de vernieuwde samenwerking die de nieuwe Jeugdwet van ons vraagt. Gemeenten geven aan dat op termijn onze taken op het gebied van AMHK moeten worden overgedragen aan de nieuwe Veilig Thuis-organisaties. Het tijdsbestek waarin dit in ieder regio van kracht wordt en de wijze waarop dit wordt vormgegeven, is nog onderwerp van gesprek. Met onze missie om als Gecertificeerde Instelling vanuit een consistente visie onze diensten Beschermen & Versterken aan te bieden en informatie te verstrekken en verantwoording af te leggen aan meer dan 30 gemeenten in plaats van aan één provincie, is uiteraard een aanpassing van de werkprocessen vereist. Onze bedrijfsvoering moet efficiënt, transparant en van hoog niveau blijven, terwijl de bureaucratie in eerste instantie toeneemt en het overleg veel arbeidsintensiever is geworden. Het vinden van een werkbare en kosteneffectieve modus hiervoor vormt een aandachtspunt in Ingrijpende gevolgen voor medewerkers Een zo forse wijziging in maatschappelijke opdracht, volume en arbeidsplaatsen heeft natuurlijk grote gevolgen voor de medewerkers. Sinds haar ontstaan heeft Bureau Jeugdzorg Noord-Holland bij herhaling stevige aanpassingen doorgevoerd. De verandering naar de nieuwe Jeugdwet is zonder twijfel het meest ingrijpend tot nu toe. In de loop van 2014 is intensief ingezet op de overgang van medewerkers naar de nieuwe toegang bij de gemeenten. Door de niet aflatende inzet hierop van medewerkers zelf en van de organisatie om medewerkers te begeleiden bij de overgang van werk naar werk hebben velen, dankzij de constructieve opstelling van veel gemeenten, een nieuwe werkkring gevonden. Dat heeft veel flexibiliteit gevraagd van medewerkers zelf en van de organisatie in een weerbarstige arbeidsmarkt. Wij zijn blij dat wij veel oud-collega s opnieuw kunnen ontmoeten in de wijk- en gebiedsteams en in de CJG s bij de gemeenten. Wij zijn er trots op dat zij hun kwaliteiten in een nieuwe situatie kunnen inzetten. De reorganisaties zijn uitgevoerd aan de hand van een reorganisatieplan en geflankeerd door een met de vakbonden overeengekomen sociaal plan. Voor de bekostiging hiervan is een voorziening gevormd van 1,5 miljoen. Naast deze voorziening voor reorganisatiekosten personeel heeft de organisatie voor onrendabele huurcontracten een reservering getroffen van 1,6 miljoen. Deze zogenoemde transitiekosten drukken zwaar op het eigen vermogen en op de meerjarenbegroting. Met de Provincie Noord-Holland is een financiële regeling getroffen om De Jeugd- & Gezinsbeschermers in staat te stellen om zo goed mogelijk de continuïteit van zorg te borgen en risico s op te vangen. De Provincie stelt als voorwaarde hiervoor dat De Jeugd- & Gezinsbeschermers 50% van het eigen vermogen ultimo 2014 aanwendt om de transitiekosten op te vangen. Een gezond resultaat nu & straks De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft ook geanticipeerd op de financiële gevolgen van de nieuwe Jeugdwet. Alleen een gezonde organisatie kan kinderen en gezinnen constructief en blijvend ondersteunen. In de aanloop naar de transitie heeft Bureau Jeugdzorg Noord-Holland daarom ingrijpend haar organisatie aangepast aan de nieuwe omstandigheden. Daarnaast heeft zij met ondersteuning van de Provincie Noord-Holland ingezet op versterking van de kwaliteit van het primaire proces en van haar medewerkers (registratie en certificering). De jaarrekening 2014 sluit met een positief saldo van

7 De gemeenten hebben in 2015 voor een lager volume dan in 2014 contracten afgesloten met onze instelling. Belangrijke achtergrond is dat de toeleiding van hulp nu door gemeenten zelf is ingericht. De omzet is daarmee met ongeveer een derde gedaald. De werkgelegenheid is hierdoor in 2014 met ongeveer 150 fulltime arbeidsplaatsen teruggelopen. Niet alleen in het primaire proces, maar ook bij de ondersteunende diensten zijn de kosten verlaagd en aangepast aan de kleinere schaal van De Jeugd- & Gezinsbeschermers in De ervaringen in 2015 zijn positief De eerste drie maanden van 2015 waren spannend. Spannend voor de hele keten. De samenwerking met de gemeenten heeft ervoor gezorgd dat de continuïteit van de benodigde functies en de infrastructuur in 2015 zijn geborgd. De start van De Jeugd- & Gezinsbeschermers was een start met veel energie en vertrouwen. Energie, omdat duidelijk is dat onze visie aansluit bij de transitiegedachte. Samen met cliënten en hun netwerk, de wijk- en gebiedsteams en het lokale veld zorgen dat kinderen veilig opgroeien. Vertrouwen, omdat de methodiek Beschermen & Versterken een aanpak is waarin we geloven, en die al zichtbaar resultaat heeft opgeleverd; we doen wat nodig is, werken vraaggericht, hebben meer direct klantcontact en zorgen daarmee dat minder gespecialiseerde jeugdhulp wordt ingezet, uithuisplaatsingen worden voorkomen en trajecten korter duren. Mw. Dr. Lucy B.J. Schmitz, Raad van Bestuur Haarlem, 24 april

8 1 PROFIEL VAN DE ORGANSISATIE 1.1 ORGANISATIEGEGEVENS Naam van de verslaggevende organisatie De Jeugd- & Gezinsbeschermers Adres Diakenhuisweg 19 Postcode 2033 AP Plaats Haarlem Telefoonnummer Identificatienummer Kamer van Koophandel adres Internetpagina/website Rechtsvorm Stichting 1.2 MISSIE EN VISIE Missie De Jeugd- & Gezinsbeschermers zet zich in voor de bescherming van kinderen en het versterken van de kwaliteiten van het gezin. Visie Elk kind heeft recht om zich te ontwikkelen en op te groeien in een veilige omgeving. Op eerlijke kansen, op rust en een vertrouwde omgeving. De Jeugd- & Gezinsbeschermers zet zich daarom samen met gemeenten en samenwerkingspartners in om die veilige omgeving te creëren of te beschermen wanneer dat nodig is. Hierbij gaan wij uit van één gezin, één plan, waarbij de problemen met één plan en één jeugd- & gezinsbeschermer als contactpersoon vanuit onze organisatie worden aangepakt. Dat is wel zo makkelijk voor alle betrokkenen. In dit plan staat duidelijk wat wel en niet goed gaat in het gezin en welke andere hulpverleners nog meer bij het gezin betrokken zijn. In het plan staan ook doelen voor de toekomst. Als het kan, wordt dit plan in overleg met de ouders en de kind(eren) geschreven. Het kan zijn dat er al een plan ligt, bijvoorbeeld vanuit de gemeente. Als dat zo is, dan gaan we met dat plan verder. Wanneer er zich problemen voordoen, kijken we allereerst naar het eigen netwerk van het gezin en bieden zonodig hulp uit het lokale veld. Meestal is dat voldoende, maar soms blijven er grote zorgen over de ontwikkeling van het kind. En in sommige gevallen is er sprake van (een vermoeden van) kindermishandeling. De mogelijkheden voor een kind om in een veilige situatie op te groeien zijn dan in het geding. De Jeugd- & Gezinsbeschermers is gecertificeerd om in dit soort situaties passende hulp te bieden. De volgende uitgangspunten geven richting aan het handelen van iedereen die werkzaam is bij De Jeugd- & Gezinsbeschermers: Het belang en de veiligheid van kind en jongere staan centraal; Wij benutten en versterken waar mogelijk de kwaliteiten van kinderen, jongeren en hun opvoeders; Wij handelen professioneel en integer; Wij gaan zorgvuldig en respectvol om met elkaar en anderen; Onze dienstverlening en hulpverlening zijn tijdig en passend; Onze werkwijze is doelgericht en efficiënt; Wij waarborgen de privacy van cliënten en betrokkenen. 8

9 2 KERNPRESTATIES 2.1 VOLDOEN AAN DE VRAAG NAAR JEUGDZORG De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft in 2014 met de Provincie Noord-Holland afspraken gemaakt over het takenpakket en het verwachte aantal cliënten. In de onderstaande overzichten is inzichtelijk gemaakt bij hoeveel cliënten de hulp van De Jeugd- & Gezinsbeschermers Noord-Holland is ingezet. Toegang De behoefte van de cliënt staat daarbij centraal. In 2014 zijn de taken als provinciale toegang tot gespecialiseerde jeugdzorg uitgevoerd en aan het eind van het jaar overgedragen aan gemeenten. De toegang beoordeelt het verzoek om hulp en stelt vast welke zorg nodig is. Gedurende het jaar zijn onze medewerkers gaan werken in de gemeentelijke toegang. Met gemeenten is de afspraak gemaakt dat onze toegangsmedewerkers hun werkzaamheden integreren met de gemeentelijke toegangsprocessen en hun expertise overdragen aan gemeenten. In de onderstaande grafiek zijn de aanmeldingen in de toegang, de aanspraken spoedeisende hulp en het aantal indicatiebesluiten jeugdhulpverlening opgenomen. Grafiek 1 Cliënten toegang Aanmeldingscontacten Aanspraken spoedeisende hulp / crisis Opgestelde indicatiebesluiten Jeugd- & Gezinsbescherming Beschermen & Versterken wordt ingezet wanneer de gezonde ontwikkeling en/of veiligheid van kinderen in het geding is. De Jeugd- & Gezinsbeschermers wordt zowel op basis van vrijwillige begeleiding (niet vrijblijvend) ingeschakeld, als op basis van gedwongen begeleiding (opgelegd aan de ouders/kind door de Kinderrechter). Onze dienstverlening bestaat uit: begeleiding van multiprobleemgezinnen in het vrijwillig kader; uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen (zoals ondertoezichtstelling (OTS) en voogdij); uitvoering van jeugdreclasseringsmaatregelen; in het geval van een gesloten plaatsing verzorgen wij ook de toeleiding. Wanneer er jeugdhulp wordt ingezet gedurende de uitvoering van een maatregel is de jeugd- & gezinsbeschermer de regisseur. In 2014 zijn integrale teams geformeerd die volgens de methodiek van Beschermen & Versterken zowel jeugdbescherming, jeugdreclassering en multiprobleemgezinnen in het vrijwillig kader (drang) begeleiden. Cliënten uit het vrijwillige kader zijn, waar dat nodig bleek, vanuit de toegangsteams overgedragen aan de integraal werkende jeugd- & gezinsbeschermers. 9

10 In de onderstaande grafiek wordt het aantal cliënten weergegeven dat gemiddeld in de jaren in zorg zijn geweest. Grafiek 2 Cliënten jeugd- & gezinsbeschermers Het gemiddelde aantal cliënten Jeugdbescherming en Jeugdreclassering is met 8% gedaald ten opzichte van Het aantal cliënten met zwaardere problematiek die met Beschermen & Versterken in het vrijwillige kader zijn begeleid is in 2013 en 2014 toegenomen. Deze trend is in lijn met de maatschappelijke ontwikkelingen waarbij de Raad voor de Kinderbescherming en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling minder zaken doorgeleiden naar het gedwongen kader. Daarnaast hebben gemeenten in 2014 de gebiedsgerichte (wijk)teams geformeerd, die de eerste lijn zijn gaan vormen. Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (Veilig Thuis) Indien er een vermoeden is van kindermishandeling kan contact opgenomen worden met het AMK. Professionele hulpverleners, maar ook familieleden, buren en kennissen van (de ouders van) het kind, kunnen een vermoeden van kindermishandeling melden bij het AMK. Bij het AMK wordt onderscheid gemaakt naar onderzoeken, consulten en adviezen. Grafiek 3 Diensten Advies- en Meldpunt Kindermishandeling onderzoeken consulten adviezen Het aantal adviezen en consulten omtrent kindermishandeling neemt de afgelopen jaren af, terwijl het aantal onderzoeken nog steeds een lichte (in 2014 t.o.v ,3%) stijging laat zien. De toename van het aantal meldingen houdt waarschijnlijk verband met de problemen als gevolg van veranderde sociale omstandigheden (crisis). Anderzijds zijn er meer meldingen zijn door de invoering van de meldcode. In 2013 is aan organisaties en zelfstandige beroepsbeoefenaren de plicht opgelegd om een meldcode te hanteren voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Door de invoering zijn zij zich meer bewust van de risico s en worden er meer meldingen gedaan. 10

11 De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft in 2014 in alle regio s van de gemeenten de opdracht gekregen om in 2015 samen te werken in de nieuwe Veilig Thuis organisatie. Crisisinterventie Onze crisisinterventie fungeert als een ambulancedienst, is 24/7 bereikbaar en in ons hele werkgebied binnen 2 uur ter plaatse. Het Crisisinterventieteam is uiterlijk twee uur na ontvangst van een zorgmelding ter plaatse en beoordeelt de situatie. Het crisisinterventieteam biedt direct hulp als de veiligheid van een kind acuut in gevaar is. Als opvang van een kind noodzakelijk is, zorgt het Crisisinterventieteam daarvoor. De zorgaanbieders zorgen voor aansluitende opvang en hulp. De crisiszaken en zorgmeldingen zijn in 2014 ten opzichte van 2013 met circa 21% gedaald. De tabel toont het aantal crisiszaken en tijdelijke huisverboden dat door het crisisinterventieteam wordt behandeld. Grafiek 4 Crisisinterventie De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft in 2014 in alle regio s de opdracht gekregen om ook in 2015 de crisisinterventiefunctie te bieden. Indicaties AWBZ De Jeugd- & Gezinsbeschermers stelt sinds eind 2009 de AWBZ-indicaties. Over 2014 zijn (2013: 1.732) aanvragen ingediend en zijn (2013:1.303) (her)indicaties afgegeven. De afname van aanvragen met circa 25% ten opzichte van het jaar ervoor is een gevolg van gewijzigde regelgeving. Het verstrekken van AWBZ indicaties is ultimo 2014 overgedragen aan de gemeenten. 2.2 BUDGET EN PERSONEEL Grafiek 5 Budget ( * 1.000) Grafiek 6 Personeel (ultimo boekjaar) 11

12 3 TOEZICHT, BESTUUR EN MEDEZEGGENSCHAP 3.1 GOVERNANCE CODE Bureau Jeugdzorg Noord-Holland is een stichting die is opgericht om de taken uit te voeren, zoals deze in de Wet op de Jeugdzorg aan de organisatie zijn opgedragen. De stichting is op 1 januari 2004 ontstaan uit een fusie tussen de Stichting Jeugd en Gezin Noord-Holland en het toenmalige Bureau Jeugdzorg Noord- Holland. In 2014 zijn de statuten en reglementen aangepast aan de nieuwe Jeugdwet en per 1 januari 2015 is de naam van de organisatie gewijzigd in De Jeugd- & Gezinsbeschermers. De instelling voert vanaf 1 januari 2015 geen wettelijke taken meer uit op basis van de Wet op de Jeugdzorg (2005). Het Raad van Bestuur-model wordt toegepast als sturingsmodel. Er is sprake van een Raad van Bestuur en een Raad van Toezicht. De reglementen van de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht zijn opgesteld met inachtneming van de Governance Code Zorg. 3.2 RAAD VAN TOEZICHT In het verslagjaar heeft de Raad van Toezicht de ontwikkelingen rondom de transitie nauwgezet gevolgd en het beleid en de prestaties van de organisatie beoordeeld. Zo heeft de Raad van Bestuur op verschillende momenten de Raad van Toezicht geïnformeerd over de strategische veranderingen. Bijvoorbeeld over de contractvorming met gemeenten, de overdracht van toegangstaken aan gemeenten, reorganisatie en de ontslagaanvraag bij het UWV. Ook de vernieuwing van IT Primair Proces WIJZ is onderwerp van gesprek geweest. De Raad van Toezicht kwam zesmaal bijeen. Daarnaast is er twee keer overleg geweest met de Ondernemingsraad en een keer met de Cliëntenraad. Ook hebben de Raad van Toezicht en Raad van Bestuur gezamenlijk eenmalig overlegd met de gedeputeerde mevrouw E. Sweet. Tenslotte bezocht de Raad van Toezicht samen met de Raad van Bestuur de locatie in Haarlem en sprak met onze regiomanagers en diverse andere medewerkers over de ontwikkeling naar een gecertificeerde instelling. Met de wethouder van Haarlem besprak zij de wijze waarop de gemeente Haarlem invulling wil geven aan haar (toekomstige) verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg en de gevolgen voor de medewerkers. Eind 2014 heeft de Raad van Toezicht haar eigen functioneren geëvalueerd, met externe ondersteuning. Daarnaast heeft de remuneratiecommissie een functioneringsgesprek met de bestuurder gevoerd. Hierin werd geconstateerd dat de organisatie goede resultaten in de transitie boekt, waardoor een kansrijke basis is gelegd voor de toekomst van het werk van de organisatie. De Raad van Toezicht heeft in maart besloten de bestuurder te herbenoemen. De Ondernemingsraad en de Cliëntenraad gaven hiervoor een positief advies. 12

13 De Raad van Toezicht heeft in de loop van het jaar achtereenvolgens zijn goedkeuring verleend aan: Investering Herhuisvesting Midden- & Zuid-Kennemerland maart 2014 Maatschappelijk verslag en jaarrekening 2013 april 2014 Reorganisatieplan Ondersteunende Diensten juni 2014 Strategisch Huisvestingsplan Bureau Jeugdzorg Noord-Holland 2015 en verder juni 2014 Begroting en Jaarplan 2015 november 2014 Statutenwijziging Gecertificeerde Instelling november 2014 Reglement Raad van Bestuur De Jeugd- & Gezinsbeschermers november 2014 Reglement Cliëntenraad De Jeugd- & Gezinsbeschermers november 2014 Daarnaast heeft de Raad van Toezicht besloten over: Herbenoeming bestuurder maart 2014 Beloning conform Wet Normering Topinkomens maart 2014 Benoeming de heer drs. F.H. Buddenberg als lid RvT november 2014 Reglement Raad van Toezicht De Jeugd- & Gezinsbeschermers november 2014 De Raad van Toezicht heeft zich elk kwartaal middels management- en bestuursrapportages geïnformeerd over de bedrijfsvoering en de algemene gang van zaken binnen De Jeugd- & Gezinsbeschermers. Belangrijke aandachtspunten hierbij waren de voorbereiding op de transitie met de risicoanalyse en beheersing hieromtrent en daarnaast het bewaken van de kwaliteit & effectiviteit van de dienstverlening. Samenstelling Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestaat per uit de volgende leden: Mw. drs. M.A.M. Barth, voorzitter lid remuneratiecommissie, herbenoemd per 1 juli 2013 Mw. drs. A.J. van Vliet-Eppinga lid auditcommissie, herbenoemd per 1 juli 2013 Dhr. mr. J.C. van Dijk lid remuneratiecommissie, benoemd per 1 januari 2013 Mw. prof. dr. S.E. Buitendijk herbenoemd per 1 januari 2014 Dhr. drs. F.H. Buddenberg lid auditcommissie, benoemd per 1 oktober 2014 De heer drs. H. Stellingsma is per 1 april 2014 teruggetreden. De zittingstermijn van de leden van de Raad van Toezicht is vier jaar. De nevenfuncties van de leden van de Raad van Toezicht zijn opgenomen in DigiMV. 3.3 BESTUUR De Raad van Bestuur van de Jeugd- & Gezinsbeschermers wordt gevormd door mevrouw Dr. L.B.J. Schmitz. Zij is bestuurder sinds 1 april De Jeugd- & Gezinsbeschermers is een gecertificeerde instelling. De Raad van Bestuur is benoemd door de Raad van Toezicht. Daarnaast werkt de Raad van Bestuur in goed overleg met medezeggenschapsorganen binnen de organisatie. Er zijn heldere afspraken gemaakt tussen de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht over de informatievoorziening aan de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor strategieontwikkeling, beleidsvorming en beleidsuitvoering. Daartoe behoren het bestuur en de algemene gang van zaken. De kwaliteit wordt geborgd door het kwaliteitsmanagementsysteem en er is een planning control cyclus ingericht. Beleidsvoorbereiding en beleidsuitvoering vinden plaats in nauwe samenspraak met het managementteam. Hiervan maken naast de bestuurder, twee regiodirecteuren, een bestuurssecretaris, een manager bedrijfsvoering en een concerncontroller deel uit. 13

14 3.4 CLIËNTENRAAD De Jeugd- & Gezinsbeschermers kent een Cliëntenraad, die bestaat uit acht (ex-)cliënten. Zij vergaderen maandelijks, enkele keren met de Raad van Bestuur en eenmaal per jaar met een lid van de Raad van Toezicht. In 2014 stonden onder andere de transitie van de jeugdzorg, de reorganisatie en de certificering van De Jeugd- & Gezinsbeschermers, de bejegening van cliënten en de 18plus-problematiek op de agenda. De werkwijze van de Cliëntenraad is vastgelegd in het Algemeen Reglement Cliëntenraad en daarnaast heeft de Cliëntenraad een eigen Huishoudelijk regelement. Deze reglementen zijn in 2014 aangepast aan de Jeugdwet en treden in werking per 1 januari In het jaarverslag van de Cliëntenraad, te vinden op onze website, staan alle activiteiten beschreven. De Cliëntenraad heeft de Raad van Bestuur in 2014 geadviseerd over: Huisvesting Midden- en Zuid-Kennemerland; Maatschappelijk verslag 2013 en jaarrekening 2013; Reorganisatie ondersteunende diensten; Strategisch huisvestingsplan 2015 Bureau Jeugdzorg Noord-Holland; Kindertelefoon; Gewijzigde doelstelling; Klachtenregeling Cliënten; Begroting en jaarplan Met de transitie van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland naar de Jeugd- & Gezinsbeschermers is ook de look & feel van de communicatiemiddelen veranderd. Een nieuwe huisstijl, nieuwe folders en een nieuwe website. De Cliëntenraad is gevraagd naar zijn mening en ook het auditteam van het Keurmerkinstituut (KMI) vroeg aan de Cliëntenraad of de organisatie norm D.1.2. (participatie en betrokkenheid jeugdigen en gezinnen) naar hun mening goed is geïmplementeerd. De voorzitter van Cliëntenraad presenteert haar feedback jaarlijks op de regiokantoren. Daarnaast nam zij als panellid deel aan de discussiebijeenkomst over uithuisplaatsingen in de Lichtfabriek in Haarlem, op verzoek van De Jeugd- & Gezinsbeschermers. In de loop van 2014 bleek dat er bij de Cliëntenraad zorgen waren over de ontwikkelingen en gevolgen van transitie en de Jeugdwet. De Cliëntenraad heeft daarop samen met de Cliëntenraad van Noord-Brabant een brandbrief naar de Eerste Kamer gestuurd en naar alle wethouders in de Provincie Noord-Holland, om zich voor te stellen en hun zorgen te uiten. Naar aanleiding van deze brieven zijn krantenartikelen gepubliceerd en heeft de Cliëntenraad in verschillende regio s en in diverse gemeenten transitiebijeenkomsten bijgewoond. Ook spraken zij met wethouders van verschillende gemeenten om hen input te geven voor hun beleid. De samenwerking tussen de Cliëntenraad en de Jeugd- & Gezinsbeschermers is heel constructief. De Cliëntenraad bestaat inmiddels zes jaar en staat landelijk bekend als zeer actief en positief kritisch. Opmerkelijk is dat het Keurmerkinstituut in 2014 specifiek heeft benoemd dat de organisatie een goed vormgegeven cliëntenbeleid heeft. Leden van de Cliëntenraad in 2014: Mw. T. Voogd - lid sinds januari 2009 / voorzitter sinds januari 2010 Dhr. H. Theunisse - lid sinds januari 2009 Mw. L. Tieleman - lid sinds januari 2009 Dhr. J. Schouten - lid sinds januari 2010 Dhr. A. Rappoldt - lid sinds november 2012 Dhr. C. van Dijk - lid sinds december 2013 Dhr. H. van Gasteren - lid sinds april 2014 Mw. B. de Looze - lid sinds november

15 3.5 INSPECTIE JEUGDZORG De Inspectie Jeugdzorg is in 1988 bij wet ingesteld en houdt toezicht op de jeugdzorg in Nederland. Vanaf 2015 doet zij dit in nauwe samenwerking met de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Inspectie voor Veiligheid en Justitie. De Inspectie Jeugdzorg houdt toezicht op de kwaliteitseisen, zoals die gelden voor het Jeugdzorgdomein. Ook gemeenten worden hierbij betrokken. Zij geven input voor het jaarwerkprogramma van de inspectie. De Inspectie Jeugdzorg heeft ook een rol bij incidenten en calamiteiten. De Jeugd- & Gezinsbeschermers is verplicht een calamiteit te melden bij de inspectie. Een calamiteit is gedefinieerd als een gebeurtenis die onverwacht en onbedoeld kan leiden of heeft geleid tot een dodelijk of zeer ernstig schadelijk gevolg voor een jeugdige, of voor een ander als gevolg van het handelen van een jeugdige. Daarnaast is De Jeugd- & Gezinsbeschermers verplicht om een jaarrapportage aan te leveren bij de Inspectie Jeugdzorg over de incidenten, die zich hebben voorgedaan in het primair proces. Deze rapportage bevat een overzicht en analyse van incidenten en de verbeterpunten op organisatieniveau. 3.6 ONDERNEMINGSRAAD De transitie van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland naar de Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft ook veel gespreksstof gegeven bij de Ondernemingsraad (OR). De organisatie heeft in 2014 een metamorfose ondergaan door de reorganisatie naar de gecertificeerde instelling en de aanpassing van de serviceorganisatie. De medewerkers en de instelling zijn gecertificeerd en er zijn afspraken met de gemeenten gemaakt en contracten afgesloten. De veranderingen zijn in de optiek van de OR niet zonder slag of stoot gegaan. Zo was het voor de OR niet eenvoudig om zijn positie te bepalen. Wat is je eigen rol als persoon? Wat is je rol als lid van de OR? Wat is het belang van medewerkers? Wat is het belang van de organisatie? Worden regels en afspraken nagekomen? Hoe vindt de communicatie plaats? Ingrijpende gebeurtenissen en dilemma s. Het wij-gevoel heeft duidelijk de overhand en de OR hoopt dat alle medewerkers van De Jeugd- & Gezinsbeschermers zich met veel energie voor de organisatie blijven inzetten. Werkwijze De werkwijze van de OR is vastgelegd in het Reglement Ondernemingsraad. De OR komt maandelijks bijeen voor een OR-vergadering en circa acht keer per jaar voor een overlegvergadering met de bestuurder. In de overlegvergadering kwamen onder andere onderstaande advies- en instemmingsaanvragen aan bod: Adviesaanvraag Kindertelefoon; Strategisch huisvestingplan; Advies Huisvesting Midden- en Zuid-Kennemerland (MZK); Vervolg: Advies Huisvesting Midden- en Zuid-Kennemerland (MZK); Instemmingsaanvraag: Ontwikkel- en Opleidingsbeleid en Scholingsplan 2014; Instemmingsaanvraag blokdagen 2015; Instemmingsaanvraag gedragscode , internet en sociale media; Instemmingsaanvraag Reiskostenregeling; Adviesaanvraag (re)-organisatie ondersteunende diensten; Advies voor Raad van Toezicht inzake herbenoeming bestuurder. 15

16 Samenstelling Ondernemingsraad Per was de samenstelling van de OR als volgt: Samenstelling dagelijks Bestuur Dhr. X. Frencken Dhr. R. Snoeren Dhr. H. Weijers Overige Leden Dhr. R. Mesman Dhr. H. Bakker Mw. H. Kruijs Mw. E. Verbaan Mw. P. Huijsman Mw. I. Broekema Mw. C. Volker Mw. M. Savenije Ambtelijk secretaris Mw. L. Oudolf - voorzitter, werkzaam als jeugd- & gezinsbeschermer - vicevoorzitter, werkzaam als gedragsdeskundige - vicevoorzitter, werkzaam op de afdeling Financiën SO - werkzaam als jeugd- & gezinsbeschermer - werkzaam als jeugd- & gezinsbeschermer - werkzaam als medewerker toegang - werkzaam als opleidingscoördinator - werkzaam als jeugd- & gezinsbeschermer - werkzaam als gedragsdeskundige - werkzaam als gedragsdeskundige - werkzaam als gedragsdeskundige - ambtelijk secretaris In mei en augustus 2014 heeft de OR een bijeenkomst voor de achterban georganiseerd voor de ondersteunende diensten en voor de medewerkers uit de toegang. Tijdens de bijeenkomsten heeft de OR haar rol uitgelegd en informatie ingewonnen voor de verschillende adviesaanvragen. Het voornemen is om in 2015 weer alle locaties langs te gaan om te horen hoe het gaat en inzicht te geven in de onderwerpen waar de OR mee bezig is. De OR is naast haar eigen bijeenkomsten ook aanwezig geweest bij verschillende presentaties over huisvesting of regiobijeenkomsten. Doel hiervan was informatie inwinnen, sfeer proeven en vragen beantwoorden. Het afgelopen jaar heeft de OR ongeveer 25 vragen van medewerkers beantwoord, een duidelijke stijging ten opzichte van voorgaande jaren. 16

17 4 BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES 4.1 DE GEMEENTE ALS OPDRACHTGEVER IN 2015 Met de ingang van de Jeugdwet op 1 januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg in Noord-Holland en biedt De Jeugd- & Gezinsbeschermers daarbij professionele adviezen en diensten. De gemeente zorgt ervoor dat de ondersteuning, hulp en zorg aan kinderen, gezinnen en medeopvoeders integraal en op laagdrempelige wijze worden aangeboden. Bij een interventie is het uitgangspunt de eigen kracht en het sociale netwerk van betrokken jeugdigen en hun ouders. Verder stemt de gemeente af met eventuele ondersteuning op school. De gemeente zorgt ook voor de instelling en instandhouding van een Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (Veilig Thuis), vallend onder de Wet Maatschappelijke Ondersteuning De innovatie-agenda van de gemeenten Het nieuwe jeugdzorgstelsel is in de basis sterk gewijzigd met de vorming van gebiedsgerichte teams. Deze wijziging brengt een verschuiving teweeg in de dienstverlening aan ouders en kinderen. Wanneer er in een gezin problemen zijn, komt de nadruk te liggen op de sociale veerkracht, eigen kracht en inzet van het netwerk. Kleine problemen blijven daardoor naar verwachting klein. Er wordt ingezet op een sterke pedagogische omgeving, het liefst samen met school, en het snel inzetten van effectieve in de vertrouwde omgeving. De nieuwe structuur van jeugdhulpverlening bestaat dus uit gebiedsgerichte teams en lokale uitvoeringsdiensten. Een prima uitgangspunt van de gemeenten dat zoveel mogelijk gezinnen worden begeleid binnen de lokale gebiedsteams die laagdrempelige ondersteuning bieden. Maar, zodra de veiligheid van kinderen in het gedrang komt, is het van belang dat de gebiedsteams een beroep kunnen doen op de expertise van de Jeugd- & Gezinsbeschermers, een gecertificeerde instelling. Deze hulp start zo snel mogelijk en wordt zoveel mogelijk in de wijk ingezet. De gebiedsteams dragen zorg voor een adequate overdracht naar andere professionals en specialisten, waarbij we werken volgens het principe één gezin, één plan. Het team blijft betrokken en monitort het proces Overdracht van taken en expertise Gemeenten moesten op 1 januari 2015 geregeld hebben dat de professionals die verantwoordelijk zijn voor de toegang van gezinnen tot jeugdhulpverlening beschikken over de juiste competenties en wettelijk vereiste bevoegdheden. In alle regio s is de gemeentelijke toegang in 2014 opgezet (gezinscoaches, wijkteams, gebiedsteams, uitvoeringsdiensten etc.). De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft met alle regio s een uitvoeringsconvenanten afgesproken. Dit heeft erin geresulteerd dat ongeveer 80% van onze toegangsmedewerkers hebben geparticipeerd in de gemeentelijke toegang. De Provincie Noord-Holland heeft gemeenten en instellingen financieel ondersteund op grond van de subsidieregeling Experimenten Jeugdzorg. Met financiële steun van de provincie heeft De Jeugd- & Gezinsbeschermers geparticipeerd in opbouw van de toegang door gemeenten. De bijdrage van de provincie heeft ruimte en mogelijkheden gecreëerd om medewerkers met gesloten beurzen in te zetten binnen de projecten, waarbij zij een deel van de gezinnen in begeleiding meenemen naar hun nieuwe werkomgeving, maar daarnaast ook tijd krijgen om te ontwikkelen. 17

18 4.1.3 Contracten met gemeenten in 2015 Werkgebied en inkoopafspraken Gemeenten hebben in beleidsvorming en inkoop samenwerking gezocht in jeugdzorgregio s. In ons werkgebied zijn dat de regio s: Kop van Noord-Holland West-Friesland Regio Alkmaar (inclusief Uitgeest) IJmond Zuid-Kennemerland Gooi- en Vechtstreek De gemeenten Wijdemeren en Weesp (onderdeel van Gooi- en Vechtstreek) hebben zich aangesloten bij de regio Utrecht-West en maken afspraken met de gecertificeerde instelling uit Utrecht. Er is afgesproken dat De Jeugd- & Gezinsbeschermers in 2015 de huidige cliënten uit die gemeenten nog zal begeleiden. Gemeenten hebben Beschermen & Versterken, toeleiding Jeugdzorg Plus en Crisisinterventie ingekocht in zowel het vrijwillig als het gedwongen kader. Ook wordt De Jeugd- & Gezinsbeschermers in 2015 ingezet bij de vorming van het Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling/Veilig Thuis en bij het leveren van diensten hiervoor. Met alle regio s zijn in 2014 goede afspraken gemaakt over de bekostiging, bevoorschotting en monitoring en verantwoording. Bij de uitvoering geven gemeenten meer individueel of in sub-regio s invulling aan hun rol. Dit betekent dat met iedere gemeente afzonderlijk budget- en samenwerkingsafspraken zijn gemaakt. Zo is een aantal gemeenten van mening dat nieuwe cliënten in het vrijwillige kader primair door de eigen gebiedsteams moeten worden opgepakt. Daardoor zijn er minder van deze diensten ingekocht dan in onze ogen wenselijk en nodig is. 18

19 4.2 INNOVATIE Beschermen & Versterken In 2014 is onze werkwijze aangepast aan de wensen van de gemeenten en de behoeften in de samenleving. Dit heeft geresulteerd in de innovatieve en integrale aanpak Beschermen & Versterken, waarbij de veiligheid van het kind en de betrokkenheid van het eigen netwerk centraal staat. Deze aanpak wordt uitgevoerd door gecertificeerde en geregistreerde jeugd- & gezinsbeschermers. De effecten van de innovatie en transformatie zien we terug op drie niveaus: het gezin, de gemeente en de keten. Resultaten voor het gezin: Er worden alléén gecertificeerde jeugd- & gezinsbeschermers ingezet; Er wordt passende ondersteuning gegeven bij het oplossen van problemen samen mèt het gezin en er wordt gewerkt aan het versterken van de eigen kracht van ouders en jeugdigen, inclusief hun netwerk; Er is sprake van 1 regisseur in het gezin, dus continuïteit in de begeleiding waarmee een hoge(re) cliënttevredenheid wordt behaald. Resultaten voor de gemeente: De veiligheid van de kinderen is geborgd, ook bij de meest complexe situaties, waar mogelijk ook zonder dat er een kinderbeschermingsmaatregel door de rechter is opgelegd; De maatschappelijke opbrengsten zijn zowel kwalitatief als financieel, doordat snelle en juiste begeleiding gewaarborgd is (en er geen wachtlijsten ontstaan); Voorkomen van het inzetten van een maatregel; Voorkomen en verkorten duur trajecten en uithuisplaatsingen; Minder inzet van specialistische jeugdzorg. Resultaten voor de keten: De gecertificeerde instelling is ondersteunend aan lokale uitvoeringsdiensten en gebiedsteams d.m.v. specialistische en multidisciplinaire consultatie en werkwijze; Ontzorgen door casusregie te voeren bij multiprobleemgezinnen; De samenwerking is geborgd met lokale uitvoeringsdiensten/beschermingstafels, de Raad voor de Kinderbescherming, de strafrechtketen, scholen en kinderopvang; Er vindt structurele kennisuitwisseling plaats tussen ketenpartners. Eigen onderzoek van de Jeugd- & Gezinsbeschermers in samenwerking met onderzoeksbureau Van Montfoort laat zien dat de nieuwe methode Beschermen & Versterken winst oplevert in het waarmaken van de eigen missie en winst oplevert in het beperken van rigoureuze maatregelen. Kinderen worden snel en daadkrachtig beschermd, doordat gekwalificeerde jeugd- & gezinsbeschermers goed samenwerken met ouders, waardoor er bij het gezin meer motivatie ontstaat om mee te werken. Dit versterkt bovendien de onderlinge relatie in het gezin. Daarnaast laat het onderzoek zien dat in 27% van de gezinnen een dwangmaatregel is voorkomen door een goede samenwerking tussen het gezin en het eigen netwerk. Ook is er 24% minder vaak een beroep gedaan op specialistische zorg. Ook dit ervaren de gezinnen als positief, omdat zij inzien wat zij zelf kunnen doen om de situatie veilig en gezond te maken voor hun kind. 19

20 4.3 DE JEUGD- & GEZINSBESCHERMERS ALS GECERTIFICEERDE ORGANISATIE Normenkader Jeugdbescherming en Jeugdreclassering Nu de Jeugd- & Gezinsbeschermers een gecertificeerde instelling is, moet zij voldoen aan diverse wettelijke regels en kaders, het zogenaamde normenkader JB/JR 1. Het normenkader biedt een overzicht van de eisen gericht op het borgen van kwaliteit van de uitvoering van jeugdbescherming en jeugdreclassering, waaraan minimaal moet worden voldaan om certificering te behalen en te behouden. Doelstelling hierbij is: Continu verbeteren van de kwaliteit, door de uitvoerende organisatie te stimuleren en ondersteunen en zo de verwachte resultaten te behalen en te borgen; Vertrouwen geven aan gemeenten dat een uitvoerende organisatie voldoet aan de basale eisen voor het borgen van de kwaliteit van de uitvoering van jeugdbescherming en jeugdreclassering; Rechtsgelijkheid en rechtszekerheid voor jeugdigen en het gezin borgen bij de uitvoering van jeugdbescherming en jeugdreclassering. Zoals aangegeven, werkt De Jeugd- & Gezinsbeschermers met een kwaliteitsmanagementsysteem om het normenkader te beheersen. Figuur 2 is een schematische weergave van deze planning & control cyclus. Figuur 1 Kwaliteitsmanagementsysteem normenkader KWALITEIT, PLANNING & CONTROL CYCLUS - organisatieniveau Missie, Visie & kernwaarden Strategie: Meerjarenbeleid Verantwoordingsrapportages: Jaarrekening Jaarverslag Beleidsinformatie Kwaliteitsmonitor Doelen stellen: Kaderbrief begroting Jaarplan & Begroting Operationeel Jaarplan Regio/team/programma plannen Managementcontracten/KPI s PLAN Bijsturen, verbeteren en innoveren: Formuleren verbetermaatregelen nieuwe kwaliteitsdoelstellingen ACT DO Uitvoeren en monitoren: Uitvoeren primaire en ondersteunende processen en bijbehorende activiteiten Uitvoeren plannen Monitoren adhv KPI s CHECK/REVIEW Meten, analyseren/evalueren resultaten mbv: Managementrapportage / scorecard Interne en externe audits Klachten en incidenten Tevredenheidsonderzoeken Etc. Jaarevaluatie 1 Normenkader ten behoeve van certificering van uitvoerende organisaties voor Jeugdbescherming en Jeugdreclassering 20

21 4.3.2 De weg naar certificering In december 2014 heeft De Jeugd- & Gezinsbeschermers het certificaat voor jeugdbescherming en jeugdreclassering ontvangen. Een bijzonder belangrijk moment, waarop het Keurmerkinstituut heeft vastgesteld dat de organisatie voldoet aan de door de overheid gestelde normen. Hiermee is het beoogde resultaat van het project naar de gecertificeerde instelling Jeugdzorg Noord-Holland gehaald. De Provincie Noord-Holland heeft voor dit project een bijdrage versterkt van Met dit geld zijn de volgende resultaten gerealiseerd: Resultaat 1: De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft werkprocessen en methodieken die voldoen aan de certificeringseisen De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft het integrale werkproces Beschermen en Versterken in 2014 ingevoerd. Hiermee optimaliseren wij onze processen en zorgen we ervoor dat de professionals beschikken over vastgestelde en gehanteerde methode(n) en de geldende richtlijnen/beroepscode. Resultaat 2: De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft geregistreerde, gecertifieerde en opgeleide medewerkers Gerealiseerd is dat medewerkers voldoen aan de nieuwe wettelijke (en overige) certificeringseisen en geregistreerd zijn in het beroepsregister. Daarmee verplichten zij zich te houden aan de geldende beroepscode. Om de medewerkers goed te klaar te stomen voor de aangepaste eisen die de gecertificeerde organisaties van hen vraagt, is een scholingsprogramma doorlopen. Hiermee is de overgang naar de nieuwe situatie gerealiseerd: de breed inzetbare en integraal werkende jeugd- & gezinsbeschermer. Het vergroten en/of verkrijgen van kennis en vaardigheden stond hierbij centraal, maar er werd ook aandacht besteed aan de houding van de medewerkers. Tijdens het ontwikkelgesprek werd voor elke medewerker in kaart gebracht wat hij zich eigen moest maken en binnen welk tijdbestek. Voor de gedragsdeskundigen is een vergelijkbaar pad bewandeld. Met de gedragsdeskundigen, die geplaatst zijn op de functie van geregistreerd gedragsdeskundige, zijn afspraken gemaakt over de scholing die zij nodig hebben om hun functie goed te vervullen in de nieuwe context. Daarbij is zowel het profiel van de gecertificeerd gedragskundige als het individuele scholingsadvies als richtlijn gebruikt. Resultaat 3: De Jeugd- & Gezinsbeschermers voldoet aan de landelijke certificeringseisen Het Keurmerkinstituut heeft in 2014 de externe audit van het kwaliteitsmanagement systeem uitgevoerd. In december 2014 is het certificaat afgegeven. 21

22 4.4 KWALITEIT EN CREËREN VAN TOEGEVOEGDE WAARDE Monitoring kwaliteit en effectiviteit De Jeugd- & Gezinsbeschermers vindt het belangrijk om transparant te zijn over de kwaliteit en effectiviteit van haar dienstverlening en kwaliteitsbeleid. Om dit meetbaar en aantoonbaar te maken is een goede set indicatoren nodig. De toegevoegde waarde is grotendeels af te meten aan de kwaliteit en effectiviteit van de diensten. De instelling moet daarom zichtbaar maken wat de kwaliteit en het resultaat van zijn dienstverlening is, bijvoorbeeld in de Kwaliteitsmonitor. Hierin laat de Jeugd- & Gezinsbeschermers zien wat de kwaliteit en effectiviteit van het werk van de instelling is en welke onderdelen verbeterd moeten worden en hoe dat dan moet. De Kwaliteitsmonitor presenteert indicatoren die een beeld geven van de mate waarin De Jeugd- & Gezinsbeschermers er in slaagt invulling te geven aan het kwaliteitsbeleid tegen de achtergrond van missie, visie, doelstelling en kernwaarden. De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft de indicatoren van de monitor bepaald door te kijken naar de kwaliteit en effectiviteit vanuit het perspectief van verschillende stakeholders: jeugdigen en gezinnen, maatschappij en opdrachtgevers, medewerkers en samenwerkingspartners. Cliëntperspectief De belangrijkste eisen van cliënten richten zich op het wat en hoe. Wat wordt er bereikt en hoe gebeurt dat? De belangrijkste verwachtingen laten zich vatten in termen van Professionele werkwijze en houding, - aspecten: respectvolle bejegening, goede bereikbaarheid, onpartijdigheid Continuïteit in de begeleiding, - één eerste contactpersoon/vast aanspreekpunt Goede ondersteuning bij het oplossen van problemen, - aspecten: snel geholpen worden, resultaatgerichte aanpak Medewerkersperspectief De medewerkers van De Jeugd- & Gezinsbeschermers definiëren kwaliteit in termen van goed je werk kunnen doen. Dat veronderstelt een aantal zaken: Toegevoegde waarde (kunnen) bieden, - aspecten: tastbare resultaten bereiken, methodisch werken Voldoende netto tijd voor het gezin, - minder bureaucratie Eén team, - aspecten: collegialiteit, saamhorigheid, ondersteuning vanuit de organisatie Opdrachtgeversperspectief De opdrachtgever wil waar voor zijn geld. De eisen die daarmee samenhangen zijn: Maatschappelijke opbrengst is inzichtelijk, - aspecten: aantoonbare efficiëntie, meer drang (vrijwillig kader) dan dwang (gedwongen kader) Borging van de veiligheid van kinderen, - snel stoppen van kindermishandeling Scherpe verhouding prijs/kwaliteit Samenwerkingspartners perspectief De diverse samenwerkingspartners van De Jeugd- & Gezinsbeschermers hebben vooral verwachtingen over het verloop van de gezamenlijke (opeenvolgende) activiteiten en het nakomen van afspraken: Gehouden zijn aan afspraken, - aspecten: doen wat je belooft, betrouwbaar zijn en bereikbaar zijn Samenwerkingsgericht, - aspecten: verder kijken dan de grenzen van de eigen organisatie, samen doen, partnerschap 22

23 4.4.2 Onze rapportcijfers mogen er zijn Op grond van de metingen die worden gedaan, zijn de volgende rapportcijfers behaald in De organisatie en medewerkers kunnen trots zijn op de behaalde rapportcijfers. Clientperspectief: 7,2 De Jeugd- & Gezinsbeschermers hecht veel waarde aan het oordeel en de tevredenheid van cliënten en krijgt op verschillende niveaus feedback van haar cliënten. Dit gebeurt via de Cliëntenraad, bemiddelingsgesprekken, de afhandeling van klachten, informatie van de vertrouwenspersoon van het Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ), cliënttevredenheidsvragenlijsten en spiegelgesprekken. Alle feedback van cliënten is een belangrijk ingrediënt voor de verbetering van de dienstverlening. De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft een externe, onafhankelijke Klachtencommissie met externe ondersteuning en een adviseur cliëntenbeleid/secretaris Cliëntenraad. Opdrachtgevers perspectief: 7,5 De Provincie Noord-Holland heeft met ons prestatie afspraken gemaakt over onze diensten. De afspraken hebben betrekking op bijvoorbeeld de financiën, doorlooptijden, wachtlijsten, gemiddelde duur van trajecten en recidive. De doelstellingen zijn geformuleerd op basis van landelijke beleidsinformatie en sturingsvariabelen. In 2014 heeft De Jeugd- & Gezinsbeschermers alle afgesproken prestatieafspraken gerealiseerd, behoudens de doelstelling dat 80% van de plannen van aanpak binnen 6 weken volledig zijn uitgewerkt en afgestemd met het gezin. Dit is in 56% van instroom bij jeugdbescherming Medewerkersperspectief: 7,5 De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft vanuit het perspectief van de medewerker een aantal kwaliteitsindicatoren geselecteerd uit het medewerkersonderzoek en de certificering. De uitkomsten van het laatste medewerkersonderzoek was zeer positief. Het overgrote deel van onze medewerkers voldoet aan de landelijk gestelde certificeringseisen. Samenwerkingspartnerperspectief: 6,8 Als onderdeel van de verbetering van de kwaliteit is een onderzoek uitgevoerd naar de tevredenheid van ketenpartners over het functioneren van De Jeugd- & Gezinsbeschermers in de jeugdzorgketen. De Jeugd- & Gezinsbeschermers krijgt een positieve beoordeling en de ketenpartners geven nuttige feedback, onder andere over aspecten waar samenwerkingspartners tegenaan lopen in het contact met onze medewerkers. 23

24 4.5 BEDRIJFSVOERING Serviceorganisatie De bedrijfsvoering is van belang voor het verwezenlijken van de doelstellingen van de organisatie en in verband daarmee voor een rechtmatig, doelmatig en doeltreffend beheer en beleid. Het gaat hierbij om het ondersteunen en het scheppen van de voorwaarden voor een adequate uitvoering van de primaire processen van De Jeugd- & Gezinsbeschermers en het kunnen bieden van goede stuurinformatie en verantwoording aan stakeholders. De bedrijfsvoering wordt aangestuurd vanuit de serviceorganisatie. Als onderdeel van de transformatie naar de gecertificeerde instelling heeft de instelling in 2014 een reorganisatieplan 2 uitgevoerd voor de ondersteunende diensten Medewerkers Ontwikkel- en opleidingsbeleid De Jeugd- & Gezinsbeschermers beschouwt het als haar verantwoordelijkheid dat medewerkers goed toegerust zijn voor hun functie en gecertificeerd zijn voor hun vakgebied. Zowel nu als in de toekomst. Daarnaast willen wij hen ondersteunen in hun verdere persoonlijke en vakmatige ontwikkeling. Het ontwikkel- en opleidingsbeleid voor bevat de kaders voor de organisatie en haar medewerkers om zich verder te ontwikkelen en bij te scholen om te kunnen voldoen aan de nieuwe eisen. Landelijke en wettelijk vastgestelde kaders zijn een belangrijke focus, waarlangs de noodzaak tot ontwikkelen en opleiding wordt gelegd. De onderstaande tabel geeft het percentage gecertificeerde medewerkers weer: Tabel 1 Percentage gecertificeerde medewerkers Jeugdbescherming 88% 78% Jeugdreclassering 100% 100% Voogdij 100% 100% Advies en Meldpunt Kindermishandeling 77% 63% Een belangrijke ontwikkeling waaraan inhoud moet worden gegeven, is de mate waarin de organisatie haar medewerkers ondersteunt en waar de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers ligt ten aanzien van hun persoonlijke ontwikkeling. Het jaarlijkse scholingsplan, de faciliteitenregeling, het Plan van Aanpak Professionalisering, het inwerkbeleid, de leerlijnen voor de jeugd & -gezinsbeschermer, gedragsdeskundige en teamleider en het intervisieplan zijn allemaal uitwerkingen van het opleidingsbeleidsplan. In deze plannen worden de eisen, die gesteld worden in het normenkader, verder verwerkt. Met de invoer van een personeelsgesprekkencyclus is een belangrijke stap gezet in het structureren van alle type gesprekken die de leidinggevende met haar/zijn medewerkers voert. Het gaat hierbij om alle gesprekken die vanaf het begin van de loopbaan bij De Jeugd- & Gezinsbeschermers (o.a. het selectiegesprek en proeftijdgesprek), gedurende de loopbaan (functionerings-, loopbaan- en beoordelingsgesprekken) tot aan het exitgesprek worden gevoerd. 2 Naar een slagvaardige, toekomstgerichte ondersteuning van de diensten van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland (27 juni 2014). 24

25 Bij al deze personeelsgesprekken staat het functioneren, de ontwikkeling en het welbevinden van de medewerker centraal. Doel van de gesprekken is om te sturen op zowel resultaten en prestaties, als op competenties, gedrag en op ontwikkeling van medewerkers. Door medewerkers in hun kracht te zetten, kunnen zij optimaal presteren en zo kan de organisatie voldoen aan de steeds hogere eisen die de buitenwereld stelt. Sturing op flexibilisering veranderproces In de afgelopen jaren heeft de organisatie in haar bedrijfsvoering vroegtijdig geanticipeerd op veranderingen ten gevolge van de transitie. Zo is bij het aangaan van meerjarige contracten de looptijd beperkt tot en met 2014 en zijn zoveel mogelijk contracten afgesloten waarbij de kosten evenredig kunnen worden verlaagd met verlaging van het aantal personeelsleden. Bij het personeelsbeleid is ingezet op flexibilisering. Gezien de forse daling van het aantal medewerkers in de overgang van 2014 naar 2015 is met ingang van 2015 het aantal flexibele contracten zeer beperkt. In 2015 zal opnieuw gebouwd moeten worden aan een flexibele schil, die onze organisatie in staat stelt om ook op nieuwe bewegingen soepel in te spelen. Verzuim en verloop Het terugdringen van verzuim blijft een speerpunt. Het ziekteverzuim over 2014 is uitgekomen op 5,8% en ligt slechts 0,3% boven de streefwaarde voor 2014 (5,5%). Circa 15% van de medewerkers met een vaste aanstelling is in 2014 uit dienst getreden als gevolg van de afbouw en overdracht van taken. Grafiek 7 Verzuim en verloop Meer op bezoek bij de cliënt, minder op kantoor Door invoering van Beschermen & Versterken wordt er meer samen en met de cliënt gewerkt, waardoor onze medewerkers vaker op weg zijn en er minder vaste werkplekken nodig zijn. Het voeren van gesprekken met cliënten vindt zoveel mogelijk plaats thuis bij de cliënt, bij de sociale wijkteams of de ketenpartners. Als gevolg van deze ontwikkelingen is het accent in het huisvestingsplan 2015 verlegd: er is minder vierkante meters huisvesting nodig op de diverse regiokantoren. De huurcontracten in Hoorn, Den Helder en Haarlem zijn niet verlengd per 1 januari Medewerkers van de Zijlweg in Haarlem hebben eind 2014 hun intrek genomen op de Diakenhuisweg in Haarlem. Voor het voeren van risicogesprekken zijn geschikte locaties gevonden bij de gemeenten. Eind 2014 beschikt De Jeugd- & Gezinsbeschermers over twee panden in eigendom (Alkmaar) en 2 gehuurde panden (Haarlem en Hilversum). De huurcontracten lopen door tot het 2 e kwartaal Deze huurcontracten zijn onrendabel en daarom is besloten een bestemmingsreserve te vormen van 1.6 miljoen. De bestemmingsreserve wordt in de periode afgebouwd om de verliezen op huisvesting te kunnen opvangen 25

26 Eind 2014 zijn de volgende panden in gebruik: Eigendom: Huur: Frans Halsstraat 49 Alkmaar Diakenhuisweg 19 Haarlem Winkelwaard 494 Alkmaar Oude Torenstraat 1 Hilversum Diverse ruimtes bij ketenpartners Hoorn Schagen Den Helder ICT & onderweg De organisatie heeft in de afgelopen jaren een goed technisch ICT-platform in eigen beheer opgezet met beperkte investeringen. In het beleid is rekening gehouden met de afname van het aantal medewerkers en overdracht van taken. Daarbij zijn de ontwikkelingen in nauwe relatie gezien met de vermindering van het aantal eigen panden en de vraag naar meer plaats- en tijd onafhankelijk werken. Ook het werken met en bij het gezin door de nieuwe jeugd- en gezinsbeschermer en het contact met collega s is erg belangrijk voor de medewerker van De Jeugd- & Gezinsbeschermers. Ook daarin spelen ICT-voorzieningen steeds meer een rol. De Jeugd- & Gezinsbeschermers participeert in de gezamenlijke ontwikkeling van het nieuwe registratiesysteem WIJZ. De functionaliteiten van WIJZ moeten zorgen voor een modern, digitaal gezinsdossier dat de medewerkers in staat stelt hun werk te organiseren vanuit de gedachte van één gezin, één plan. Verder is geïnvesteerd in de vervanging van de telefoons en de aanschaf van laptops/tablets ten behoeve van plaats- en tijd onafhankelijk werken. 4.6 KLACHTENCOMMISSIE Cliënten die een klacht hebben over (een medewerker van) De Jeugd- & Gezinsbeschermers kunnen een bemiddelingsgesprek op locatie aanvragen. Wanneer een cliënt niet openstaat voor bemiddeling of als het niet lukt om de klacht door bemiddeling naar tevredenheid af te handelen, dan kan de cliënt de klacht voorleggen aan een onafhankelijke Klachtencommissie. De Klachtencommissie heeft haar werkwijze vastgelegd in een huishoudelijk regelement. In 2014 hebben op de verschillende locaties 124 bemiddelingsgesprekken plaatsgevonden en zijn bij de Klachtencommissie in totaal 49 klachten binnengekomen. Deze klachten zijn als volgt afgehandeld: 27 klachten hebben geleid tot een hoorzitting van de Klachtencommissie, 18 klachten zijn op verzoek van de Klachtencommissie opgelost via bemiddeling op locatie (zie Bemiddeling) 4 klachten hebben niet geleid tot klachtbehandeling (klacht ingetrokken of door de Klachtencommissie niet ontvankelijk verklaard). De onderstaande tabel geeft het aantal klachten weer dat in 2014 en de voorafgaande jaren is afgehandeld door bemiddeling op locatie of door tussenkomst van de Klachtencommissie. Tabel 2 Resultaat behandeling van klachten Bemiddeling Klachtencommissie Ten opzichte van vorig jaar is het aantal bemiddelingsgesprekken op locatie gestegen. De behandeling van het aantal klachten door de Klachtencommissie is gedaald. Deze ontwikkeling past in het streven van 26

27 De Jeugd- & Gezinsbeschermers om klachten af te handelen zo dicht mogelijk bij de plaats waar ze zijn ontstaan. Wij zien in deze daling de eerste resultaten van ons beleid dat de klachten worden geëvalueerd en daar waar nodig tot bijstelling van de werkwijze. Ondanks deze succesvolle inspanning doet zich per saldo een toename van het aantal klachten voor. Deze trend lijkt aan te sluiten bij het maatschappelijke gegeven dat mensen over het algemeen sneller aan de bel trekken wanneer zij ergens niet tevreden over zijn. 4.7 BEZWAARCOMMISSIE Als cliënten het niet eens zijn met een indicatiebesluit van De Jeugd- & Gezinsbeschermers in het kader van vrijwillige hulpverlening kunnen zij hiertegen bezwaar maken. De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft de werkwijze bij bezwaren vastgelegd in de Bezwaarregeling. De onderstaande tabel geeft de uitkomsten inzake de behandeling van bezwaren in 2014 en de voorafgaande jaren weer. Tabel 3 Resultaat behandeling van bezwaar Bezwaar ingetrokken Bezwaar niet ontvankelijk Bezwaar gegrond Bezwaar gedeeltelijk gegrond Bezwaar ongegrond Bezwaar doorgestuurd Beslissing op bezwaar ingetrokken Totaal aantal afgehandelde bezwaren Op een enkele uitzondering na gaan de bezwaren over de besluiten in het kader van de AWBZ. Bijna de helft van de bezwaren is afgehandeld door bemiddeling (bezwaar ingetrokken). Vijf bezwaren zijn gegrond en vijf bezwaren gedeeltelijk gegrond verklaard. De gedeeltelijk gegrondverklaring van bezwaren heeft voornamelijk te maken met het betrekken van niet eerder bekende feiten of voor de cliënt veranderde omstandigheden. Dat komt doordat de heroverweging door de Bezwaarcommissie tijdens de bezwaarprocedure dient te geschieden met inachtneming van alle feiten en omstandigheden op dat tijdstip. Sinds het indienen van het bezwaar, gewijzigde feiten en omstandigheden kunnen daarom een ander licht werpen op de situatie waardoor de Bezwaarcommissie (deels) tot een ander oordeel komt. Een oordeel dat de herroeping van een eerder besluit tot gevolg heeft. 27

28 4.8 BELEID VOOR TOEKOMST Realiseren van de ambitie De Jeugd- & Gezinsbeschermers is een solide organisatie en wil dat ook blijven voor haar cliënten. De Jeugd- & Gezinsbeschermers heeft geanticipeerd op de financiële gevolgen van de nieuwe Jeugdwet. Alleen een gezonde organisatie kan kinderen en gezinnen constructief en blijvend ondersteunen. In de aanloop naar de transitie heeft de organisatie daarom ingrijpend haar organisatie aangepast aan de nieuwe omstandigheden. Daarnaast heeft zij met ondersteuning van de Provincie Noord-Holland ingezet op versterking van de kwaliteit van het primaire proces en van haar medewerkers (registratie en certificering). De afspraken met de gemeenten en de organisatorische maatregelen hebben ervoor gezorgd dat de continuïteit van de benodigde functies en de infrastructuur in 2015 zijn geborgd. De omzet in 2015 is met ongeveer een derde gedaald. De werkgelegenheid is hierdoor in vanaf 2015 met ongeveer 150 fulltime arbeidsplaatsen teruggelopen. Niet alleen in het primaire proces, maar ook bij de ondersteunende diensten zijn de kosten verlaagd en aangepast aan de kleinere schaal van De Jeugd- & Gezinsbeschermers in Met een derde van de organisatie ten opzichte van 2014, teams ingericht op postcode, flexibele huisvesting en letterlijk en figuurlijke een nauwe samenwerking met de gemeente is De Jeugd- & Gezinsbeschermers gezond (en afgeslankt) aan 2015 begonnen. Voor 2016 en volgende jaren zijn de toezeggingen van de gemeenten over het budget en de uit te voeren taken nog onvoldoende uitgewerkt in harde afspraken. Gemeenten hebben aangegeven dat onze taken op gebied van Veilig Thuis moeten worden overgedragen. Het tijdsbestek waarin dit in iedere regio zijn beslag krijgt en de wijze waarop dit wordt vormgegeven, is nog onderwerp van gesprek. Verder moet rekening worden gehouden met verdere krimp in het aantal cliënten als gevolg van het ingezette gemeentelijke beleid. De ontwikkelingen en onzekerheden vragen om continuering van het degelijke beleid om financieel gezond te blijven. De toekomst vraagt om aanpassingsvermogen van de organisatie voor de komende jaren. Wij zullen continu blijven anticiperen op de omstandigheden. 28

29 4.9 FINANCIEEL BELEID Financieel resultaat In financieel opzicht is 2014 afgesloten met een positief resultaat van Het positieve resultaat is het gevolg van structurele verlaging van de kosten en een positief effect van de indexering. In 2013 en 2014 is ingezet op een structurele verlaging van de kosten in verband met overdracht van taken aan gemeenten. In het onderstaande overzicht zijn de baten en lasten afgezet tegen de begroting 2014 en exploitatie Exploitatie Begroting Exploitatie Baten Lasten Exploitatie resultaat 870 V 113 V 811 V Baten Ten opzichte van de begroting 2014 zijn de baten lager uitgevallen. De subsidies, ontvangen van de Provincie Noord-Holland, zijn lager dan begroot als gevolg van minder verstrekte hulp aan cliënten. Tot slot zijn hogere opbrengsten gerealiseerd van als gevolg van incidentele baten uit detachering van medewerkers ( ), bijdragen van fondsen ( ) en bijdragen in Twin-H projecten 2014 ( ). Lasten Ten opzichte van de begroting 2014 zijn de lasten ruim lager. Hiervan heeft betrekking op lagere salariskosten als gevolg van minder ingezet personeel door minder cliëntgebonden diensten. De uitgaven voor cliënten zijn hoger uitgevallen door het reserveren voor claims en rechtsgedingen en afwaardering van vorderingen in het kader van de regeling persoonsgebonden budget. Deze kosten waren niet in de begroting opgenomen. De afschrijvingen zijn lager ( ) als gevolg van niet doorgevoerde aanschaffingen. De overige bedrijfslasten zijn lager uitgevallen ( ) door een grote inzet op budgettering en lagere financiële lasten. Reorganisatiekosten Boventalligheid ontstaat als gevolg van de reorganisaties door de afbouw van de toegangstaken en de inkrimping van serviceorganisatie. Voor de uitvoering van het reorganisatieplan is in 2013 een voorziening gevormd van 1,5 miljoen. Naast reorganisatiekosten voor personeel heeft de organisatie onrendabele huurcontracten voor twee huurpanden in Haarlem en Hilversum. Voor deze onrendabele huurcontracten is besloten een bestemmingsreserve te vormen van 1.6 miljoen. De bestemmingsreserve wordt in de periode afgebouwd om de verliezen op huisvesting te kunnen opvangen. Met de Provincie Noord-Holland is een financiële regeling getroffen om De Jeugd- & Gezinsbeschermers in staat te stellen om zo goed mogelijk de continuïteit van zorg te borgen en risico s op te vangen. De Provincie stelt als voorwaarde dat De Jeugd- & Gezinsbeschermers 50% van het eigen vermogen ultimo 2014 aanwendt om de transitiekosten op te vangen. Hiermee wordt voorkomen dat de financiële positie te veel verzwakt. 29

30 Verdeling baten en lasten De jaarrekening van De Jeugd- & Gezinsbeschermers Noord-Holland omvat in miljoen aan baten. In de onderstaande grafiek is de herkomst van baten ( bedragen x 1.000) opgenomen. In de onderstaande grafiek zijn de subsidies en overige opbrengsten (bedragen x 1000) per werksoort opgenomen: % Jeugdbescherming % % Jeugreclassering Jeugdhulpverlening % Advies en meldpunt kindermishandeling De verdeling van de exploitatielasten naar kostensoort (bedragen x 1000) is in de onderstaande grafiek weergegeven: % Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfslasten % 900 3% Resultaatbestemming Het resultaat ad wordt toegevoegd aan de algemene reserve. De resultaatbestemming is verwerkt in de balans per 31 december