Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Advies concept wetsvoorstel Basisregistratie Ondergrond. Geachte,

Transcriptie

1 POSTADRES Postbus 93374, 2509 AJ Den Haag BEZOEKADRES Juliana van Stolberglaan 4-10 TEL FAX INTERNET AAN Ministerie van Infrastructuur en Milieu DATUM 18 december 2012 CONTACTPERSOON UW BRIEF VAN UW KENMERK ONDERWERP Advies concept wetsvoorstel Basisregistratie Ondergrond Geachte, Bij brief van 27 november 2012 heeft u het College bescherming persoonsgegevens (CBP) gevraagd, op grond van het bepaalde in artikel 51, tweede lid, van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) te adviseren over het concept wetsvoorstel Regels omtrent de basisregistratie ondergrond (Wet basisregistratie ondergrond) (hierna: het concept wetsvoorstel). Het CBP voldoet hiermee aan uw verzoek. 1. Achtergrond Met het oog op een doelmatige informatievoorziening in de publieke sector werkt de overheid aan een stelsel van basisregistraties. Een basisregistratie fungeert voor bestuursorganen als unieke bron van essentiële gegevens. Het kabinet heeft op 12 december 2008 besloten tot de invoering van de basisregistratie ondergrond. Deze basisregistratie wordt samengesteld uit de registratie Data en Informatie Nederlandse Ondergrond (DINO) van de Nederlandse Organisatie voor toegepastnatuurwetenschappelijk onderzoek (TNO), aangevuld met het Bodem Informatie Systeem (BIS) van Alterra, het kennisinstituut voor de groene leefomgeving dat onderdeel is van de Wageningen Universiteit en Researchcentrum. 2. Inhoud van het concept wetsvoorstel 2.1 Inhoud basisregistratie ondergrond De basisregistratie ondergrond is opgebouwd uit het register brondocumenten ondergrond, het register inzake meldingen modellen en de registratie ondergrond. Hierin staan gegevens over de geologische en bodemkundige opbouw van de ondergrond, de ondergrondse infrastructuur en de gebruiksrechten in relatie tot de ondergrond. De gegevens betreffen deels beschrijvingen van de fysieke werkelijkheid en deels gegevens van administratief-juridische aard. BIJLAGEN BLAD 1

2 Het concept wetsvoorstel maakt onderscheid tussen authentieke en niet-authentieke gegevens die zijn opgenomen in de basisregistratie ondergrond. Bestuursorganen zijn verplicht om authentieke gegevens te hergebruiken, in tegenstelling tot niet-authentieke gegevens. 2.2 Verantwoordelijke en bewerker Ten aanzien van de verwerking van persoonsgegevens ter uitvoering van het concept wetsvoorstel is de Minister van Infrastructuur en Milieu (IenM) aangemerkt als verantwoordelijke in de zin van artikel 1, sub d, Wbp. Het operationele beheer van de basisregistratie ondergrond zal feitelijk worden uitgevoerd door TNO. De werkzaamheden en wederzijdse rechten en plichten tussen de Minister van IenM en TNO zullen in een overeenkomst worden vastgelegd. 2.3 Doel en verstrekking van gegevens De basisregistratie ondergrond wordt gehouden met als doel het aan een ieder beschikbaar stellen van de in deze basisregistratie opgenomen gegevens ter bevordering van: a. een goede vervulling van publiekrechtelijke taken; b. een efficiënte uitwisseling en een efficiënt gebruik van geo-informatie. Gegevens uit de basisregistratie ondergrond die kunnen worden herleid tot een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijk persoon worden echter slechts verstrekt indien dit voortvloeit uit voornoemd doel en de afnemer bevoegd is die gegevens te verwerken op één van de gronden, genoemd in artikel 8, sub a en c tot en met f, Wbp. 2.3 Inzage in gegevens Aangezien de basisregistratie ondergrond openbaar is, kan een persoon van wie persoonsgegevens worden verwerkt reeds op grond van het concept wetsvoorstel toegang krijgen tot de hem betreffende gegevens. Om die reden is bepaald dat artikel 35 Wbp niet van toepassing is. 2.4 Wijziging van gegevens Tevens bevat het concept wetsvoorstel een eigen regeling voor verzoeken om correctie van in de registratie ondergrond opgenomen gegevens, waardoor artikel 36 Wbp evenmin van toepassing is. Ten aanzien van een model kan een belanghebbende - anders dan een bestuursorgaan - geen verzoek om correctie doen. Dit is niet noodzakelijk geacht, omdat een model met zekerheid geen tot een persoon of bedrijf herleidbare gegevens bevat en burgers en bedrijven niet rechtstreeks zullen worden geraakt door mogelijk foutieve gegevens in een model. BLAD 2

3 3. Aanpak Het CBP constateert met waardering dat de toelichting op het concept wetsvoorstel een hoofdstuk bevat omtrent de bescherming van persoonsgegevens. Over een aantal aspecten betreffende de bescherming van persoonsgegevens merkt het CBP evenwel nog het volgende op: 3.1 Inhoud basisregistratie ondergrond Volgens de toelichting op het concept wetsvoorstel zijn in de registratie ondergrond geen persoonsgegevens opgenomen. Het betreft grotendeels gegevens van technisch-inhoudelijke aard. In geval van een gebruikersrecht of infrastructuur zal ook de houder daarvan in de registratie ondergrond zichtbaar zijn, maar alleen wanneer sprake is van een onderneming of een rechtspersoon. Gegevens van ondernemingen en rechtspersonen zijn volgens de toelichting niet aan te merken als persoonsgegevens in de zin van de Wbp. Gegevens van ondernemingen kunnen echter wel als persoonsgegevens worden aangemerkt ingeval die gegevens herleidbaar zijn tot een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon. Een voorbeeld hiervan is een eenmanszaak die de naam van de ondernemer draagt. Het CBP adviseert derhalve om de stelling dat gegevens betreffende ondernemingen en rechtspersonen geen persoonsgegevens zijn in de zin van de Wbp, te nuanceren. 3.2 Doel en verstrekking van gegevens Ten aanzien van het eerste subdoel van de basisregistratie ondergrond - het ter beschikking stellen van de daarin opgenomen gegevens ter bevordering van een goede vervulling van publiekrechtelijke taken - merkt het CBP het volgende op. Ingevolge artikel 7 Wbp worden persoonsgegevens voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden verzameld. Van gerechtvaardigde doeleinden kan alleen sprake zijn als deze met inachtneming van artikel 8 Wbp kunnen worden bereikt. 1 Artikel 8 Wbp bevat een limitatieve opsomming van gronden voor toelaatbare gegevensverwerking. Ingevolge sub e van dit artikel mogen persoonsgegevens worden verwerkt indien dat noodzakelijk is voor de goede vervulling van een publiekrechtelijke taak door het desbetreffende bestuursorgaan dan wel het bestuursorgaan waaraan de gegevens worden verstrekt. Gelet op de verwantschap tussen deze artikelen, is de terminologie van de doelomschrijving betreffende de basisregistratie ondergrond meer correct indien die aansluit bij de terminologie van artikel 8, sub e, Wbp, dus noodzakelijk voor een goede vervulling van publiekrechtelijke taken. Het CBP adviseert derhalve om de doelomschrijving van het eerste subdoel dienovereenkomstig aan te passen. Ten aanzien van het tweede subdoel van de basisregistratie ondergrond - het ter beschikking stellen van de daarin opgenomen gegevens ter bevordering van een efficiënte uitwisseling en een efficiënt gebruik van geo-informatie - merkt het CBP het volgende op. 1 Kamerstukken II 1997/98, , nr. 3, p. 79. BLAD 3

4 Een efficiënte uitwisseling en een efficiënt gebruik van gegevens is inherent aan de invoering van een registratie als de basisregistratie ondergrond. Hiermee is evenwel niet de reden (het doel) van het ter beschikking stellen van de gegevens aan anderen dan bestuursorganen gegeven. Het tweede subdoel van de basisregistratie ondergrond is derhalve niet welbepaald in de zin van artikel 7 Wbp. Het CBP adviseert derhalve om de doelomschrijving van het tweede subdoel aan te passen, opdat de reden van het ter beschikking stellen van voornoemde gegevens aan anderen dan bestuursorganen duidelijk wordt. 3.3 Wijziging van gegevens Volgens de toelichting op het concept wetsvoorstel is artikel 36 Wbp niet van toepassing, aangezien het concept wetsvoorstel een eigen regeling bevat betreffende verzoeken om wijziging van gegevens in de registratie ondergrond. Deze regeling luidt: De belanghebbende die gerede twijfel heeft over de juistheid van een in de registratie ondergrond opgenomen authentiek gegeven over een verkenning, gebruiksrecht of infrastructuur of het ontbreken van een dergelijk gegeven daarin, kan Onze Minister onder opgaaf van redenen verzoeken dat gegeven te wijzigen of op te nemen in de registratie ondergrond. De strekking van artikel 36 Wbp reikt evenwel verder. Enerzijds omdat de betrokkene op grond van dit artikel tevens kan verzoeken de hem betreffende persoonsgegevens te verwijderen of af te schermen. Anderzijds omdat de betrokkene een verzoek op grond van artikel 36 Wbp tevens kan doen indien de gegevens voor het doel of doeleinden van de verwerking niet ter zake dienend zijn dan wel anderszins in strijd met een wettelijk voorschrift worden verwerkt. Uit de toelichting op het concept wetsvoorstel blijkt niet de reden van de beperktere regeling. Voorst blijkt uit de toelichting op het concept wetsvoorstel niet waarom voornoemde regeling niet geldt ten aanzien van niet-authentieke gegevens of ten aanzien van meldingen. Tot slot merkt het CBP op dat slechts in de toelichting op het concept wetsvoorstel is aangegeven dat artikel 36 Wbp niet van toepassing is en niet in het concept wetsvoorstel zelf. Het bevordert de rechtszekerheid om dit expliciet in de wet vast te leggen. BLAD 4

5 4. Advies Het CBP adviseert u aan het vorenstaande op passende wijze aandacht te schenken. Hoogachtend, Het College bescherming persoonsgegevens, Voor het College, Mr. W.B.M. Tomesen Lid van het College BLAD 5