Onderhoud nr. 2. Goed ventileren in huis

Transcriptie

1 Onderhoud nr. 2 Goed ventileren in huis

2 Inleiding Wist u dat de de lucht in huis meestal viezer is dan de buitenlucht? Eén op de tien huizen heeft schimmels en in veel woningen is er meer fijnstof dan buiten. Door een slechte luchtkwaliteit kunnen gezondheidsklachten ontstaan. Daarom is ventileren belangrijk. Maar hoe doet u dat op de juiste manier en ook belangrijk: hoe onderhoudt u een ventilatiesysteem goed? Dit e-book Goed ventileren in huis geeft antwoord op al uw vragen over ventileren. Disclaimer Dit is een publicatie van Vereniging Eigen Huis. De informatie is samengesteld op de hieronder genoemde datum. Wij merken op dat de inhoud van deze publicatie daarom een beperkte geldigheid heeft. Van tijd tot tijd zal de inhoud van de publicatie kunnen wijzigen. Via onze website kan de meest actuele versie van een publicatie worden aangevraagd. De publicatie is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid tot stand gekomen. De informatie is geheel vrijblijvend en wordt aangeboden zonder enige vorm van garantie of aanspraak op juistheid. Voor de gevolgen van een eventuele fout of onvolledigheid in deze publicatie aanvaardt Vereniging Eigen Huis geen aansprakelijkheid. Alle rechten van intellectuele eigendom betreffende deze publicatie liggen bij Vereniging Eigen Huis. Niets van de inhoud van deze publicatie mag openbaar worden gemaakt zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van Vereniging Eigen Huis. Editie oktober Vereniging Eigen Huis Pagina 2 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

3 Inhoud 1. VENTILEREN EN GEZONDHEID 4 Wat is ventilatie en waarom is goed ventileren belangrijk? 2. VENTILATIE: DE MOGELIJKHEDEN 6 Van mechanisch tot balans: welke ventilatiesystemen zijn er en hoe werken ze? 3. VENTILEREN: WAT KUNT U DOEN? 9 Tips voor een gezonder klimaat in huis. Laat roosters bijvoorbeeld altijd open. 4. STAPPENPLAN VENTILATIE REINIGEN 11 Hoe maakt u een ventilatiesysteem schoon? Doorloop de 7 stappen. 5. VEELGESTELDE VRAGEN OVER VENTILATIE 14 Lees de antwoorden op veelgestelde vragen over ventileren. Worden er in de bouwregelgeving bijvoorbeeld eisen gesteld aan ventilatie? Pagina 3 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

4 1. Ventileren en gezondheid Pagina 4 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

5 Bewoners, huisdieren en planten produceren veel vocht in huis. Daarnaast vervuilen bijvoorbeeld kookluchtjes en sigarettenrook de lucht. Zonder goede ventilatie wordt het vochtig en muf in huis. Een ideaal klimaat voor schimmels en huisstofmijt. Wie niet goed ventileert, kan klachten krijgen als hoofdpijn, benauwdheid, hoesten, slijmvorming, allergieën en luchtwegaandoeningen. Vooral ouderen, kinderen en zieken betalen de rekening. Zij zijn gevoeliger voor slechte luchtkwaliteit en brengen meer uren in huis door. Vroeger ging ventileren vanzelf via naden en kieren. Maar nieuwbouwhuizen zijn kierdichter en daar is dus andere ventilatie nodig. Een goed ventilatiesysteem, dat extra ventileert tijdens piekmomenten (koken, douchen), is belangrijk. Ventileren is iets anders dan luchten. Het betekent niet even een kwartier per dag het raam open zetten, maar 24 uur per dag de lucht verversen. Een gezond binnenklimaat gaat overigens verder dan enkel ventileren. Ventileren heeft bijvoorbeeld weinig zin als u daarnaast blijft roken in huis of een vieze vloerbedekking heeft liggen. Pagina 5 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

6 2. Ventilatie: de mogelijkheden Pagina 6 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

7 VOOR EEN GOEDE VENTILATIE IS NODIG: 1. toevoer van verse lucht via ventilatieroosters, (klep)ramen of mechanische toevoer (een balansventilatie) 2. verspreiding van lucht door de woning via kieren onder binnendeuren (minimaal 15 mm hoog) of ventilatieroosters in binnendeuren 3. afvoer van vervuilde lucht (in ieder geval vanuit de badkamer, toilet en keuken) via open pijpen rechtstreeks naar buiten of via mechanische afvoer Welke ventilatiesystemen zijn er? NATUURLIJKE VENTILATIE Bij natuurlijke ventilatie wordt verse lucht aangevoerd via ventilatieroosters en/of (klep) ramen. De vervuilde lucht gaat rechtstreeks naar buiten via open pijpen. Ook als er in de keuken een afzuigkap aanwezig is, of er is een extra ventilator geplaatst in de badkamer of het toilet, dan is er sprake van natuurlijke ventilatie. MECHANISCHE VENTILATIE Bij mechanische ventilatie vindt de afvoer van vervuilde lucht plaats via een continu draaiende ventilatiemotor. Via luchtkanalen en ventielen zuigt de motor de lucht uit de keuken, de badkamer en het toilet weg. Een regelknop of schakelaar met twee of drie standen regelt de hoeveelheid lucht die wordt afgezogen. De aanvoer van frisse lucht gebeurt via ventilatieroosters en/of ramen met een ventilatiestand. Mechanische ventilatiesystemen kunnen centraal of decentraal werken. Centraal wil zeggen dat er midden in de woning een ventilator-unit is geplaatst die de vervuilde lucht afvoert en schone lucht de woning inblaast. De luchtstroming van en naar de ventilator-unit vindt hierbij plaats door kanalen in de woning. Werkt het systeem decentraal, dan zijn er op verschillende plaatsen in de woning ventilatoren geplaatst. Bij verbouwingen is het soms lastig om het bestaande centrale ventilatiesysteem uit te breiden, omdat er geen of moeilijk kanalen kunnen worden geplaatst. Decentrale ventilatie kan dan een oplossing zijn. Voor oudere woningen zonder een goed ventilatiesysteem biedt decentrale ventilatie ook uitkomst. Pagina 7 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

8 Tip DIE VERBRUIKT VEEL MINDER ENERGIE. BALANSVENTILATIE Balansventilatie is een vorm van mechanische ventilatie. Zowel de afvoer als de aanvoer van lucht verloopt mechanisch. Een balansventilatiesysteem heeft vaak een warmteterugwin-unit (WTW). De afgevoerde lucht stroomt hierbij langs een warmtewisselaar. Met de warmte uit de afgevoerde lucht wordt de verse lucht van buiten opgewarmd. Dit bespaart energie. VRAAGGESTUURDE VENTILATIE Bij een vraaggestuurd ventilatiesyteem wordt de ventilatie automatisch aangepast aan bijvoorbeeld de hoeveelheid CO2 of de luchtvochtigheid in huis, gemeten door sensoren. Tip HEEFT U EEN VENTILATIEMOTOR OUDER DAN TIEN JAAR? OVERWEEG DAN OM DIE TE VERVANGEN DOOR EEN ENERGIEZUINIGE GELIJKSTROOM VENTILATOR. VERBOUWPLANNEN? DENK BIJ EEN VERBOUWING OOK AAN HET VENTILATIESYSTEEM. KOMT ER EEN LEEFRUIMTE BIJ, DAN IS MOGELIJK UITBREIDING VAN HET VENTILATIESYSTEEM NODIG. Pagina 8 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

9 3. Ventileren: wat kunt u doen? Pagina 9 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

10 VENTILEREN BEGINT IN DE KRUIPRUIMTE De ventilatie van een kruipruimte gebeurt meestal via gevelroosters, bij spouwmuren ook wel vloerventilatiekokers genoemd. Plaatst u een aan- of uitbouw, houd de kruipruimte dan goed geventileerd. Soms kan dit simpel door in de nieuwe gevel ventilatieroosters te plaatsen. Maar de ventilatie moet wel verbonden zijn met de bestaande kruip ruimte om zo voldoende stroming van lucht mogelijk te maken. Bij oudere woningen met massieve muren loopt de ventilatie vaak via een aantal verticale, open voegen in de gevel. Ventilatie in de kruipruimte kan ook achteraf worden aangebracht met zogenoemde renovatiekokers. Dit zijn ronde kokers met daarop een schuin geplaatst rooster. ZO VENTILEERT U GOED Voer continu frisse lucht aan via open ramen en roosters. Open de ramen liefst dagelijks minimaal een half uur. Ventileer extra op piekmomenten: als u kookt, doucht en als er veel mensen binnen zijn. Laat mechanische ventilatiesystemen altijd aanstaan, behalve bij onderhoudswerkzaamheden of bij calamiteiten. Maak het ventilatiesysteem twee keer per jaar schoon. Maak tweejaarlijks uw ventilatiesysteem schoon. U kunt hiervoor ook een onderhoudscontract afsluiten bij de installateur. ALGEMENE TIPS VOOR EEN GEZONDER BINNENKLIMAAT Stofzuig een keer per week het hele huis, zeker de slaapkamers. Rook niet in huis. Verminder vocht in huis: droog de was niet binnen en droog vloeren na het dweilen. Vervang een open geiser door een gesloten warmwatertoestel. Stook de openhaard alleen met daarvoor geschikt droog hout. Tip OMDAT IN VEEL HUIZEN DE LUCHT ONGEZOND IS, IS HET INFORMATIEPUNTVENTILATIE.NL OPGERICHT. HIER KRIJGT U ANTWOORD OP SPECIFIEKE VRAGEN OVER VENTILATIE. Pagina 10 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

11 4. Stappenplan ventilatie reinigen Pagina 11 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

12 ONDERHOUD VAN VENTILATIESYSTEMEN De meeste mensen staan er niet bij stil dat ventilatiesystemen ook onderhoud nodig hebben. Veel kunt u zelf doen. Maar met name het schoonmaken van de ventilatorunit en de kanalen kunt u beter uitbesteden aan een deskundige installateur, eventueel gecombineerd met het onderhoud van de cv-ketel. Een goede installateur zal ook altijd de instellingen van het ventilatiesysteem controleren en indien nodig opnieuw inregelen. STAP 1: OPEN DE VENTILATIEBOX Haal de stekker van de ventilatiebox uit het stopcontact. Mogelijk is dit een speciaal Perilex stopcontact. Wacht 10 seconden met het openen van de box (de ventilator draait nog na). Open de deksel van de ventilatiebox. STAP 2: MAAK DE BOX SCHOON Verwijder loszittend vuil met een stofzuiger. Verwijder hardnekkige vervuiling met een platte schroevendraaier. Verwijder de laatste resten met een vochtige doek. Reinig de ventilator met een borstel. Let op! STAP 3: SLUIT DE BOX Sluit de box. DE VENTILATOR IS IN DE FABRIEK GEBALANCEERD. AL BIJ EEN KLEINE BESCHADIGING KAN DE VENTILATOR MEER LAWAAI MAKEN. VOORKOM DAT VUIL IN HET LAGER KOMT. DIT VEROORZAAKT LAWAAI, SLIJTAGE EN VERMINDERDE CAPACITEIT. Steek de stekker weer in het stopcontact. Soms is hoorbaar dat er nog wat losgekomen vuil in de ventilator zit. Zet in dit geval de ventilator uit en verwijder het losgekomen vuil. Pagina 12 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

13 Tip DE LEVENSDUUR VAN EEN VENTILATOR IS ONGEVEER 16 JAAR. NA LANGDURIG GEBRUIK KAN DE VENTILATOR MEER LAWAAI GAAN MAKEN EN HELPT OOK REINIGEN NIET MEER. OVERWEEG DAN EEN NIEUWE VENTILATOR AAN TE SCHAFFEN. DEZE IS VAAK ONDERHOUDSVRIENDELIJKER EN ENERGIEZUINIGER. STAP 4: REINIG DE VENTIELEN Veel ventilatieboxen voeren lucht aan en af middels ventielen. Deze kunt u gemakkelijk zelf reinigen. Markeer de juiste instelling zodat u de ventielen later op dezelfde manier terug kunt plaatsen. Neem de ventielen uit de behuizing. Maak de ventielen schoon. Plaats de ventielen terug op de juiste plaats. STAP 5: REINIG DE VENTILATIEROOSTERS Haal indien mogelijk de kap van het ventilatierooster. Reinig de binnenkant van het ventilatierooster met een stofzuiger. Neem het rooster af met een vochtige doek. Maak de kap schoon en klik of draai deze weer vast aan het rooster. STAP 6: REINIG EN VERVANG DE FILTERS (ALLEEN BIJ WTW-SYSTEMEN) Balansventilatiesystemen met WTW (warmteterugwinning) zijn voorzien van filters. Deze kunt u eenmalig reinigen, daarna dient u ze te vervangen. Reinig/vervang de filters minimaal elk halfjaar, maar laat dit ook afhangen van de mate van vervuiling. Een zwart filter moet worden vervangen/gereinigd, na reiniging is het filter grijs. STAP 7: REINIG DE KANALEN De uitmonding van de kanalen kunt u reinigen met een stofzuiger. Laat afhankelijk van de mate van vervuiling 1 keer per 4 á 8 jaar het gehele kanalensysteem door een gespecialiseerd bedrijf reinigen. Pagina 13 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

14 5. Veelgestelde vragen over ventilatie Pagina 14 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

15 MIJN VENTILATIESYSTEEM MAAKT HERRIE. WAT MOET IK DOEN? Laat het systeem nakijken door een installateur en laat het eventueel opnieuw instellen. VERERGERT VENTILATIE DE VERVUILING IN HUIS NIET, VANWEGE DE VERVUILDE BUITENLUCHT? Nee. Buitenlucht bevat wel vervuiling, zeker langs snelwegen en in de steden. Maar zonder voldoende ventilatie, loopt de vervuiling in huis veel hoger op dan buiten. Dat kan gezondheidsklachten veroorzaken. Sommige ventilatiesystemen hebben filters die een deel van de vervuiling kunnen opnemen. Deze filters moeten regelmatig worden schoongemaakt en/of vervangen. KOST VENTILEREN JUIST NIET EXTRA ENERGIE? Ventileren kost inderdaad energie, omdat de koude lucht die de woning binnenkomt, moet worden opgewarmd. Maar het is geen verspilling want schone lucht is nodig voor uw gezondheid. Een manier om het warmteverlies te beperken is gebruik te maken van een warmteterugwin (WTW) ventilatiesysteem. Hiermee wordt de toegevoerde verse lucht voorverwarmd door lucht die de woning verlaat. WORDEN ER IN DE BOUWREGELGEVING EISEN GESTELD AAN VENTILATIE? Ja, in de bouwregelgeving worden minimale eisen gesteld aan de hoeveelheid ventilatie die nodig is in woningen. Voor nieuwbouw geldt: per woonruimte moet een bepaalde hoeveelheid lucht de woning in en uit kunnen. De afvoer moet in ieder geval plaatsvinden in het toilet, de badkamer en de keuken. In nieuwbouwwoningen mag de luchttoevoer bijvoorbeeld ook niet lager zitten dan 1,8 meter ten opzichte van de vloer, omdat dit vaak als tocht wordt ervaren. In de bouwregelgeving zijn verder eisen opgenomen voor spuiventilatie. Met spuiventilatie kunt u in korte tijd een grote hoeveelheid ongezonde of vervuilde lucht uit de woning of de ruimte verwijderen, doordat elke verblijfsruimte minimaal één te openen raam heeft. Pagina 15 Vereniging Eigen Huis e-book Goed ventileren in huis

16 Kunnen wij u helpen? HEEFT U EEN VRAAG OF WILT U MEER WETEN OVER ONZE PRODUCTEN EN DIENSTEN? Bel ons via De ledenservice is bereikbaar op maandag t/m donderdag van 9.00 tot uur en vrijdag van 9.00 uur tot uur Stuur een via het contactformulier of mail naar ledenservice@eigenhuis.nl Chat met een medewerker Stuur een whatsapp via Stel uw vraag via Facebook of Twitter Lid worden Vereniging Eigen Huis is met bijna leden dé consumentenorganisatie die opkomt voor de belangen van eigenwoningbezitters. We helpen u als u vragen heeft over het kopen van een huis, de hypotheek, bouwkundige of juridische zaken. ALLE VOORDELEN VAN HET LIDMAATSCHAP OP EEN RIJ Gratis persoonlijk advies en informatie van onze experts. Exclusieve dienstverlening voor een aantrekkelijk tarief. Lagere woonlasten door collectieve inkoop. 10 x per jaar Eigen Huis Magazine. Wij zijn uw stem in Den Haag om woningbezit duurzaam en betaalbaar te houden. Meld u aan op eigenhuis.nl/lid-worden of bel EDITIE OKTOBER