Amsterdam, juni 2011 In opdracht van Elsevier Thema. Studie & Werk 2011

Transcriptie

1 Amsterdam, juni 2011 In opdracht van Elsevier Thema Studie & Werk 2011 HBO ers en academici van studiejaar 2008/2009 op de arbeidsmarkt Statistische bijlage tabellen Hbo ers E. Berkhout T.H. Smid S. van der Werff Roetersstraat WB Amsterdam - T (+31) F (+31) secretariaat@seo.nl ABN-AMRO Postbank KvK Amsterdam BTW B02

2 De wetenschap dat het goed is SEO Economisch Onderzoek doet onafhankelijk toegepast onderzoek in opdracht van overheid en bedrijfsleven. Ons onderzoek helpt onze opdrachtgevers bij het nemen van beslissingen. SEO Economisch Onderzoek is gelieerd aan de Universiteit van Amsterdam. Dat geeft ons zicht op de nieuwste wetenschappelijke methoden. We hebben geen winstoogmerk en investeren continu in het intellectueel kapitaal van de medewerkers via promotietrajecten, het uitbrengen van wetenschappelijke publicaties, kennisnetwerken en congresbezoek. SEO-rapport nr Copyright 2011 SEO Amsterdam. Alle rechten voorbehouden. Het is geoorloofd gegevens uit dit rapport te gebruiken in artikelen en dergelijke, mits daarbij de bron duidelijk en nauwkeurig wordt vermeld.

3 STUDIE & WERK 2011 TABELLEN HBO Inhoudsopgave Tabel 1 Tabel 2 Tabel 3 Tabel 4 Tabel 5 Tabel 6 Tabel 7 Sociaal-economische kenmerken: geslacht, geboorteland en geboorteland ouders... ii Opleiding: werkervaring, studie in het buitenland, studentenvereniging en bestuurlijke ervaring... iv Opleiding: studieduur, verkort programma, tijd in het hoger onderwijs, studieschuld en oordeel over de studie... vi Arbeidsmarktpositie: huidige situatie... viii Arbeidsmarktpositie: aantal sollicitaties, aantal banen en % werkzoekend... x Arbeidsmarktpositie: dienstverband huidige baan... xii Arbeidsmarktpositie: bedrijfssector huidige baan... xiv Tabel 8 Arbeidsmarktpositie: lengte werkweek, salaris en salarisverwachting over 5 jaar... xvi Tabel 9 Arbeidsmarktpositie: arbeidsvoorwaarden en beloningscomponenten huidige baan... xviii Tabel 9 Arbeidsmarktpositie: arbeidsvoorwaarden en beloningscomponenten huidige baan... xx Tabel 10 Tabel 11 Tabel 12 Tabel 13 Tabel 13 Tabel 14 Tabel 15 Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: gebruikte kanalen bij het zoeken naar een baan... xxii Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: meest succesvol geachte methode bij het zoeken naar een baan... xxiv Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: wijze waarop men de huidige baan gevonden heeft... xxvi Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: belangrijkste argument bij het accepteren van een baan...xxviii Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: belangrijkste argument bij het accepteren van een baan (vervolg)... xxx Aansluiting studie en baan: overscholing en inhoudelijke aansluiting... xxxii Opleiding: Spijt van studiekeuze en motivatie studiekeuze... xxxiv

4

5 I Leeswijzer voor de tabellenbijlage De tabellenbijlage bestaat uit twee delen: één met tabellen van hbo-opleidingen en één met tabellen van wetenschappelijke studies. In dit gedeelte worden de wetenschappelijke studies weergegeven. Elk deel bevat 15 tabellen waarin de volgende vijf hoofdthema s worden behandeld: sociaal economische kenmerken; opleiding; arbeidsmarktpositie; zoekgedrag en arbeidsmarktattitude; aansluiting studie en baan. In beide delen zijn de tabellen synchroon genummerd. Dat wil zeggen dat elke tabel in het hbodeel dezelfde onderwerpen behandelt als de tabel met hetzelfde nummer in het WO-deel. Voor een juiste interpretatie van de gegevens is het verstandig om eerst kennis te nemen van het bijbehorende rapport.

6 II Tabel 1 Sociaal-economische kenmerken: geslacht, geboorteland en geboorteland ouders % moeder % vader % allochtoon % man % geb in NL geb. in NL geb in NL (subjectief) Leraar basisonderwijs (PABO) 11% 98% 100% 100% 7% Lerarenopleiding talen 21% 95% 87% 88% 10% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 57% 98% 95% 97% 3% Pedagogiek 4% 100% 92% 91% 4% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 51% 96% 88% 91% 11% Lerarenopleidingen exact 60% 95% 93% 91% 6% Taal & Economie (inc Vertalen) 24% 93% 81% 84% 11% Journalistiek 40% 94% 92% 93% 6% Communicatie 30% 94% 89% 88% 0% Informatiestudies 29% 94% 89% 90% 7% Mediastudies 63% 89% 77% 90% 9% Communicatiesystemen 83% 92% 92% 92% 2% Kunstacademie 35% 90% 91% 75% 12% Muziek 54% 80% 74% 81% 13% Toneel 38% 100% 97% 98% 3% Dans 21% 78% 78% 75% 1% Ontwerpen 77% 97% 93% 94% 9% Management, Economie en Recht 55% 91% 89% 91% 7% Veiligheidskunde 77% 96% 100% 97% 3% HBO - Rechten 23% 92% 81% 79% 18% Vastgoed en Makelaardij 62% 100% 99% 100% 5% Bedrijfseconomie 68% 97% 87% 88% 7% Commerciële economie 71% 97% 86% 92% 11% Accountancy en fiscaal 66% 86% 85% 81% 17% Bedrijfskunde en management 79% 96% 96% 94% 4% Facility management 43% 100% 100% 98% 4% Hotelschool 32% 90% 88% 81% 6% Toerisme en Vrijetijdskunde 22% 95% 92% 93% 0% Small business 70% 92% 89% 89% 8% International Business and Management 52% 77% 71% 70% 20% Financial Services Management 68% 88% 72% 72% 17% Maatschappelijk werk en dienstverlening 14% 90% 88% 83% 11% Culturele en maatschappelijke vorming 24% 96% 96% 97% 4% Personeel en arbeid 27% 94% 89% 87% 10% Sociaal pedagogische hulpverlening 9% 96% 95% 94% 5% Sociaal-juridische dienstverlening 14% 92% 85% 81% 15% Creatieve therapie 9% 98% 95% 93% 23% Verpleegkunde 9% 98% 95% 95% 1% Fysiotherapie 33% 95% 94% 90% 5% Ergotherapie en Beweging 20% 96% 96% 93% 2% Logopedie 1% 97% 96% 95% 5% Mondzorgkunde 8% 93% 89% 83% 7% Verloskunde 0% 100% 100% 96% 0% Diagnostiek 38% 98% 97% 97% 6% Voeding en diëtiek 3% 92% 94% 95% 6%

7 III % man % geb in NL % moeder geb in NL % vader geb in NL % allochtoon (subjectief) Milieustudies 81% 95% 98% 96% 13% Biologie en medisch lab.onderzoek 39% 94% 87% 91% 8% Landbouw 52% 92% 94% 92% 4% Voeding 54% 90% 94% 89% 0% Ruimtelijke ordening en planologie 88% 98% 98% 98% 4% Informatica 98% 94% 92% 92% 6% Chemie en Chemische technologie 63% 94% 88% 87% 9% Elektrotechniek (inc AOT) 98% 95% 93% 95% 6% Werktuigbouwkunde 98% 100% 98% 100% 5% Bouwkunde 87% 95% 86% 85% 9% Vervoer en logistiek 81% 95% 94% 96% 1% Zee- en Luchtvaart 98% 100% 100% 96% 4% Civiele techniek 95% 100% 100% 100% 0% Constructiestudies 97% 95% 88% 87% 4% Totaal HBO 44% 94% 91% 91% 7%

8 IV Tabel 2 Opleiding: werkervaring, studie in het buitenland, studentenvereniging en bestuurlijke ervaring Werkervaring tijdens studie baan i.v.m. studie lid > 3 mnd in studentenvereniging buitenland bestuurlijke ervaring geen stage studenten baan bijbaantje anders Leraar basisonderwijs (PABO) 2% 91% 27% 25% 17% 4% 2% 21% Lerarenopleiding talen 0% 76% 29% 18% 33% 48% 8% 17% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 0% 93% 33% 18% 57% 16% 19% 21% Pedagogiek 0% 89% 44% 20% 51% 17% 8% 18% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 0% 82% 35% 21% 37% 10% 5% 18% Lerarenopleidingen exact 0% 78% 20% 25% 52% 7% 15% 39% Taal & Economie (inc Vertalen) 0% 87% 45% 34% 3% 88% 21% 20% Journalistiek 0% 87% 44% 21% 58% 22% 24% 11% Communicatie 2% 68% 32% 26% 40% 22% 17% 23% Informatiestudies 0% 88% 52% 32% 19% 12% 23% 29% Mediastudies 0% 88% 34% 26% 27% 16% 14% 19% Communicatiesystemen 2% 84% 36% 24% 46% 16% 14% 20% Kunstacademie 1% 70% 32% 27% 24% 27% 10% 10% Muziek 2% 43% 22% 12% 85% 18% 19% 25% Toneel 0% 92% 39% 16% 53% 25% 15% 22% Dans 0% 80% 22% 9% 41% 35% 3% 18% Ontwerpen 0% 91% 42% 23% 36% 11% 43% 24% Management, Economie en Recht 0% 85% 40% 19% 30% 11% 23% 23% Veiligheidskunde 2% 84% 40% 36% 15% 4% 25% 35% HBO - Rechten 0% 92% 32% 23% 29% 8% 16% 19% Vastgoed en Makelaardij 0% 87% 43% 28% 22% 16% 59% 42% Bedrijfseconomie 3% 77% 36% 27% 33% 9% 17% 21% Commerciële economie 0% 85% 47% 32% 32% 14% 25% 22% Accountancy en fiscaal 3% 80% 16% 23% 37% 6% 26% 15% Bedrijfskunde en management 0% 91% 36% 30% 30% 19% 32% 39% Facility management 0% 75% 45% 37% 21% 23% 24% 27% Hotelschool 0% 88% 68% 17% 41% 49% 39% 43% Toerisme en Vrijetijdskunde 0% 83% 40% 16% 21% 34% 10% 20% Small business 0% 62% 41% 24% 46% 25% 12% 27% International Business and Management 0% 93% 53% 17% 8% 79% 10% 23% Financial Services Management 0% 74% 30% 30% 42% 8% 14% 23% Maatschappelijk werk & dienstverlening 1% 78% 34% 21% 49% 8% 15% 13% Culturele en maatschappelijke vorming 2% 84% 42% 28% 28% 26% 13% 35% Personeel en arbeid 0% 83% 28% 37% 33% 11% 17% 22% Sociaal pedagogische hulpverlening 0% 88% 20% 24% 61% 11% 11% 12% Sociaal-juridische dienstverlening 0% 85% 33% 27% 30% 10% 13% 15% Creatieve therapie 0% 91% 27% 33% 21% 16% 7% 14% Verpleegkunde 1% 70% 25% 12% 77% 27% 21% 17% Fysiotherapie 0% 80% 33% 34% 34% 23% 28% 20% Ergotherapie en Beweging 0% 84% 31% 41% 21% 18% 21% 18% Logopedie 1% 79% 25% 39% 14% 9% 17% 11% Mondzorgkunde 0% 79% 18% 16% 63% 15% 38% 12% Verloskunde 0% 78% 24% 39% 20% 7% 37% 15% Diagnostiek 0% 93% 38% 24% 37% 34% 42% 26% Voeding en diëtiek 0% 79% 35% 30% 10% 17% 15% 6%

9 V Werkervaring tijdens studie baan i.v.m. studie lid > 3 mnd in studentenvereniging buitenland bestuurlijke ervaring geen stage studenten baan bijbaantje anders Milieustudies 0% 85% 35% 42% 27% 19% 33% 33% Biologie en medisch lab.onderzoek 2% 77% 38% 18% 19% 27% 27% 17% Landbouw 0% 87% 24% 30% 40% 32% 31% 42% Voeding 0% 61% 42% 20% 33% 32% 16% 34% Ruimtelijke ordening en planologie 0% 88% 39% 22% 18% 14% 33% 30% Informatica 0% 84% 33% 22% 47% 9% 20% 14% Chemie en Chemische technologie 3% 78% 38% 24% 28% 9% 15% 16% Elektrotechniek (inc AOT) 0% 87% 31% 21% 24% 15% 32% 15% Werktuigbouwkunde 0% 81% 28% 32% 52% 11% 21% 27% Bouwkunde 0% 88% 40% 20% 35% 20% 25% 20% Vervoer en logistiek 2% 88% 37% 18% 42% 24% 18% 22% Zee- en Luchtvaart 0% 92% 23% 8% 24% 36% 74% 36% Civiele techniek 2% 88% 42% 30% 16% 20% 35% 42% Constructiestudies 1% 75% 33% 29% 40% 17% 33% 22% Totaal HBO 1% 83% 35% 25% 35% 19% 19% 22%

10 VI Tabel 3 Opleiding: studieduur, verkort programma, tijd in het hoger onderwijs, studieschuld en oordeel over de studie tijd in hoger onderwijs in maanden % verkort programma studieschuld % geen schuld gemiddelde studieschuld (x 1000 euro) oordeel kwaliteit studie Leraar basisonderwijs (PABO) 48,5 17% 73% 6,9 Lerarenopleiding talen 79,4 15% 53% 13,3 6,6 Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 52,8 23% 68% 9,6 7,2 Pedagogiek 52,6 28% 65% 11,2 6,8 Lerarenopleidingen maatschappijvakken 65,4 16% 60% 10,6 6,7 Lerarenopleidingen exact 63,0 14% 49% 10,9 6,8 Taal & Economie (inc Vertalen) 59,2 21% 45% 13,2 7,0 Journalistiek 64,2 9% 39% 11,7 6,6 Communicatie 54,4 10% 57% 14,3 6,8 Informatiestudies 55,7 2% 47% 10,5 6,8 Mediastudies 59,4 11% 47% 14,7 6,3 Communicatiesystemen 58,8 16% 40% 16,5 6,5 Kunstacademie 65,9 5% 34% 18,0 7,0 Muziek 73,8 4% 44% 15,0 7,2 Toneel 69,2 4% 28% 14,9 7,5 Dans 55,8 3% 52% 7,0 Ontwerpen 57,7 2% 48% 14,1 6,8 Management, Economie en Recht 50,2 23% 66% 6,7 Veiligheidskunde 55,6 4% 61% 12,2 6,5 HBO - Rechten 56,4 9% 53% 14,9 6,8 Vastgoed en Makelaardij 56,2 24% 53% 12,1 6,8 Bedrijfseconomie 54,5 14% 62% 9,9 6,9 Commerciële economie 50,8 11% 62% 11,2 6,8 Accountancy en fiscaal 54,4 15% 68% 15,7 6,9 Bedrijfskunde en management 56,1 30% 46% 16,7 6,9 Facility management 52,1 15% 73% 14,8 6,8 Hotelschool 52,3 25% 42% 13,5 7,2 Toerisme en Vrijetijdskunde 53,0 33% 64% 12,4 6,7 Small business 53,7 13% 47% 11,9 6,7 International Business and Management 56,7 8% 36% 14,0 6,9 Financial Services Management 63,0 7% 58% 6,7 Maatschappelijk werk & dienstverlening 54,2 15% 49% 8,9 6,9 Culturele en maatschappelijke vorming 57,6 13% 37% 12,3 6,4 Personeel en arbeid 57,9 15% 54% 10,9 6,7 Sociaal pedagogische hulpverlening 54,0 29% 48% 10,9 6,9 Sociaal-juridische dienstverlening 51,9 25% 62% 11,7 7,1 Creatieve therapie 51,4 2% 44% 8,8 6,8 Verpleegkunde 51,1 20% 63% 10,8 6,5 Fysiotherapie 57,2 11% 60% 9,3 6,8 Ergotherapie en Beweging 54,9 6% 67% 11,6 6,8 Logopedie 59,7 7% 69% 8,8 6,6 Mondzorgkunde 61,8 6% 60% 14,2 6,6 Verloskunde 43,2 0% 33% 12,9 6,9 Diagnostiek 57,3 4% 67% 10,2 6,8 Voeding en diëtiek 57,6 6% 61% 13,4 6,7

11 VII HBO-opleiding tijd in hoger onderwijs % verkort programma studieschuld % geen schuld gemiddelde studieschuld (x 1000 euro) oordeel kwaliteit studie Milieustudies 57,4 18% 56% 12,9 6,8 Biologie en medisch lab.onderzoek 45,2 43% 75%. 7,3 Landbouw 54,4 28% 73% 12,1 6,9 Voeding 51,8 17% 76%. 6,9 Ruimtelijke ordening en planologie 57,1 10% 55% 11,8 6,8 Informatica 54,3 27% 68% 13,3 6,7 Chemie en Chemische technologie 55,9 31% 53% 12,7 6,8 Elektrotechniek (inc AOT) 50,2 37% 63% 11,3 6,8 Werktuigbouwkunde 56,5 17% 64% 9,5 6,9 Bouwkunde 55,7 23% 62% 11,2 6,7 Vervoer en logistiek 52,6 18% 71% 9,7 6,9 Zee- en Luchtvaart 55,5 15% 51%. 7,4 Civiele techniek 54,2 40% 55% 16,2 6,6 Constructiestudies 62,1 16% 41% 15,2 6,9 Totaal HBO 54,9 18% 58% 12,3 6,8

12 VIII Tabel 4 Arbeidsmarktpositie: huidige situatie loondienst freelance eigen / familiebed rijf aio / oio studerend werkzoekend anders Leraar basisonderwijs (PABO) 77% 6% 0% 0% 11% 4% 2% Lerarenopleiding talen 83% 3% 0% 0% 9% 0% 5% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 78% 5% 6% 0% 7% 4% 0% Pedagogiek 68% 3% 4% 0% 18% 7% 0% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 76% 1% 1% 0% 19% 1% 2% Lerarenopleidingen exact 90% 0% 1% 0% 5% 4% 0% Taal & Economie (inc Vertalen) 65% 0% 4% 0% 18% 9% 4% Journalistiek 34% 19% 10% 0% 26% 6% 6% Communicatie 68% 4% 7% 0% 14% 4% 3% Informatiestudies 59% 2% 10% 0% 23% 5% 0% Mediastudies 47% 10% 15% 0% 18% 10% 0% Communicatiesystemen 60% 6% 20% 0% 6% 6% 2% Kunstacademie 30% 8% 36% 0% 8% 12% 6% Muziek 15% 21% 37% 2% 21% 2% 3% Toneel 18% 36% 29% 0% 10% 4% 3% Dans 14% 34% 32% 0% 14% 6% 0% Ontwerpen 44% 15% 9% 0% 18% 10% 3% Management, Economie en Recht 47% 0% 6% 0% 43% 2% 2% Veiligheidskunde 47% 3% 7% 0% 32% 9% 3% HBO - Rechten 38% 0% 0% 0% 52% 9% 1% Vastgoed en Makelaardij 58% 0% 1% 0% 26% 11% 4% Bedrijfseconomie 70% 0% 3% 0% 21% 5% 2% Commerciële economie 51% 0% 11% 0% 32% 0% 6% Accountancy en fiscaal 67% 0% 3% 0% 21% 7% 2% Bedrijfskunde en management 67% 0% 5% 0% 18% 4% 5% Facility management 68% 2% 5% 0% 23% 0% 2% Hotelschool 61% 4% 3% 0% 26% 6% 0% Toerisme en Vrijetijdskunde 65% 4% 4% 0% 24% 0% 2% Small business 77% 3% 6% 0% 15% 0% 0% International Business and Management 59% 4% 2% 0% 22% 13% 0% Financial Services Management 67% 0% 13% 0% 13% 2% 5% Maatschappelijk werk en dienstverlening 71% 3% 0% 0% 17% 7% 4% Culturele en maatschappelijke vorming 57% 8% 5% 0% 18% 11% 2% Personeel en arbeid 65% 2% 4% 0% 12% 10% 7% Sociaal pedagogische hulpverlening 75% 5% 4% 0% 11% 3% 2% Sociaal-juridische dienstverlening 73% 2% 0% 0% 18% 6% 2% Creatieve therapie 71% 3% 10% 0% 5% 7% 5% Verpleegkunde 87% 0% 1% 0% 9% 0% 3% Fysiotherapie 79% 4% 4% 0% 12% 0% 1% Ergotherapie en Beweging 87% 2% 0% 0% 8% 1% 2% Logopedie 88% 5% 0% 0% 5% 0% 2% Mondzorgkunde 92% 0% 2% 0% 4% 0% 2% Verloskunde 57% 24% 17% 0% 2% 0% 0% Diagnostiek 80% 0% 1% 0% 16% 0% 3% Voeding en diëtiek 72% 3% 1% 0% 15% 5% 4%

13 IX loondienst freelance eigen / familiebed rijf aio / oio studerend werkzoekend anders Milieustudies 65% 1% 1% 0% 25% 5% 1% Biologie en medisch lab.onderzoek 63% 0% 0% 0% 29% 6% 2% Landbouw 56% 0% 15% 0% 14% 9% 5% Voeding 67% 0% 11% 0% 20% 3% 0% Ruimtelijke ordening en planologie 62% 0% 2% 0% 30% 6% 0% Informatica 67% 0% 23% 0% 8% 0% 2% Chemie en Chemische technologie 66% 0% 0% 0% 25% 4% 6% Elektrotechniek (inc AOT) 62% 8% 4% 0% 22% 0% 4% Werktuigbouwkunde 68% 2% 7% 0% 15% 5% 2% Bouwkunde 43% 2% 8% 0% 37% 3% 7% Vervoer en logistiek 69% 1% 6% 0% 19% 1% 3% Zee- en Luchtvaart 98% 0% 0% 0% 2% 0% 0% Civiele techniek 75% 2% 2% 0% 16% 2% 2% Constructiestudies 62% 0% 8% 0% 25% 5% 0% Totaal HBO 64% 4% 7% 0% 18% 4% 3%

14 X Tabel 5 Arbeidsmarktpositie: aantal sollicitaties, aantal banen en % werkzoekend aantal sollicitaties aantal banen tot op heden aantal soll gesprekke n geen een twee drie of meer % op zoek naar (ander werk Leraar basisonderwijs (PABO) 7,8 2,5 4% 54% 12% 29% 27% Lerarenopleiding talen 10,7 3,8 6% 55% 29% 10% 13% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 9,0 2,6 3% 54% 29% 14% 19% Pedagogiek 14,3 2,7 4% 56% 23% 17% 24% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 9,9 3,3 16% 53% 21% 10% 14% Lerarenopleidingen exact 5,8 3,3 2% 70% 26% 3% 22% Taal & Economie (inc Vertalen) 19,3 4,5 10% 49% 28% 13% 30% Journalistiek 20,9 3,9 18% 35% 24% 22% 30% Communicatie 21,3 3,9 2% 42% 29% 27% 27% Informatiestudies 19,2 5,4 14% 44% 29% 12% 24% Mediastudies 17,3 4,2 7% 46% 30% 18% 24% Communicatiesystemen 15,7 3,3 6% 58% 24% 12% 21% Kunstacademie 17,8 3,1 21% 27% 30% 22% 39% Muziek 6,5 3,1 21% 37% 23% 19% 13% Toneel 10,0 3,8 13% 23% 28% 35% 25% Dans 18,7 6,7 11% 28% 28% 33% 44% Ontwerpen 10,8 4,1 8% 55% 25% 12% 25% Management, Economie en Recht 12,4 3,8 23% 42% 26% 8% 19% Veiligheidskunde 26,3 4,0 14% 40% 37% 9% 32% HBO - Rechten 17,1 3,2 27% 44% 24% 5% 15% Vastgoed en Makelaardij 20,1 5,9 17% 51% 27% 6% 24% Bedrijfseconomie 9,1 3,8 15% 57% 24% 4% 9% Commerciële economie 11,7 4,6 21% 51% 19% 9% 18% Accountancy en fiscaal 6,2 4,1 11% 77% 10% 2% 7% Bedrijfskunde en management 11,9 4,2 14% 60% 15% 12% 18% Facility management 16,2 5,1 12% 43% 33% 12% 18% Hotelschool 14,2 4,9 8% 49% 21% 23% 26% Toerisme en Vrijetijdskunde 18,8 4,0 12% 27% 40% 20% 18% Small business 14,2 4,5 9% 38% 39% 14% 19% International Business and Management 23,5 7,6 11% 48% 23% 18% 25% Financial Services Management 16,6 6,0 12% 36% 38% 13% 14% Maatschappelijk werk en dienstverlening 15,2 3,7 3% 49% 32% 16% 20% Culturele en maatschappelijke vorming 14,1 3,5 11% 31% 34% 24% 35% Personeel en arbeid 18,9 4,7 5% 54% 23% 18% 38% Sociaal pedagogische hulpverlening 10,2 3,3 7% 52% 29% 13% 32% Sociaal-juridische dienstverlening 18,1 3,2 12% 46% 37% 5% 30% Creatieve therapie 17,9 3,9 5% 54% 25% 16% 38% Verpleegkunde 5,4 3,0 1% 53% 27% 19% 13% Fysiotherapie 7,8 3,3 3% 48% 26% 23% 12% Ergotherapie en Beweging 8,9 4,4 7% 34% 33% 26% 21% Logopedie 8,2 4,3 4% 26% 35% 35% 16% Mondzorgkunde 3,6 3,0 2% 39% 33% 26% 4% Verloskunde 5,8 3,7 4% 33% 26% 37% 2% Diagnostiek 4,3 2,0 9% 75% 15% 2% 2% Voeding en diëtiek 16,3 4,9 16% 35% 34% 16% 25%

15 XI aantal sollicitaties aantal banen tot op heden aantal soll gesprekke n geen een twee drie of meer % op zoek naar (ander werk Milieustudies 7,4 3,3 15% 50% 26% 9% 24% Biologie en medisch lab.onderzoek 6,0 2,7 21% 50% 29% 0% 14% Landbouw 13,2 3,8 9% 53% 23% 14% 20% Voeding 16,2 4,4 15% 40% 34% 10% 10% Ruimtelijke ordening en planologie 13,8 4,3 25% 42% 27% 6% 27% Informatica 9,8 4,5 8% 76% 12% 4% 13% Chemie en Chemische technologie 6,7 3,9 17% 47% 27% 9% 10% Elektrotechniek (inc AOT) 6,2 3,5 18% 59% 11% 12% 8% Werktuigbouwkunde 7,8 4,2 13% 70% 12% 5% 7% Bouwkunde 14,5 3,1 30% 42% 18% 10% 10% Vervoer en logistiek 11,4 4,5 12% 44% 33% 10% 12% Zee- en Luchtvaart 2,7 2,0 2% 68% 15% 15% 8% Civiele techniek 6,4 3,0 16% 63% 18% 2% 12% Constructiestudies 10,1 3,9 9% 51% 23% 17% 10% Totaal HBO 12,3 3,8 11% 49% 24% 16% 21%

16 XII Tabel 6 Arbeidsmarktpositie: dienstverband huidige baan tijdelijk met detacheringsbureau vast uizicht vast tijdelijk zelfstandig uitzendkracht Leraar basisonderwijs (PABO) 42% 22% 34% 2% 0% 0% Lerarenopleiding talen 61% 30% 8% 0% 0% 0% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 39% 46% 9% 1% 4% 0% Pedagogiek 52% 27% 18% 2% 2% 0% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 49% 36% 14% 0% 1% 0% Lerarenopleidingen exact 61% 34% 5% 0% 0% 0% Taal & Economie (inc Vertalen) 40% 32% 12% 3% 10% 4% Journalistiek 19% 36% 13% 21% 11% 0% Communicatie 26% 57% 8% 6% 0% 3% Informatiestudies 17% 46% 22% 11% 4% 0% Mediastudies 38% 42% 0% 15% 5% 0% Communicatiesystemen 45% 31% 2% 14% 5% 2% Kunstacademie 15% 28% 11% 38% 8% 0% Muziek 23% 13% 3% 57% 3% 0% Toneel 13% 26% 17% 38% 3% 3% Dans 7% 25% 31% 38% 0% 0% Ontwerpen 26% 47% 6% 21% 0% 0% Management, Economie en Recht 28% 40% 28% 4% 0% 0% Veiligheidskunde 30% 39% 17% 0% 11% 3% HBO - Rechten 45% 31% 18% 0% 5% 0% Vastgoed en Makelaardij 47% 41% 9% 2% 0% 0% Bedrijfseconomie 57% 31% 4% 2% 4% 2% Commerciële economie 46% 27% 4% 4% 16% 4% Accountancy en fiscaal 71% 27% 2% 0% 0% 0% Bedrijfskunde en management 50% 36% 8% 0% 6% 0% Facility management 28% 51% 9% 5% 5% 2% Hotelschool 30% 53% 14% 3% 0% 0% Toerisme en Vrijetijdskunde 20% 68% 9% 0% 3% 0% Small business 50% 47% 3% 0% 0% 0% International Business and Management 58% 27% 7% 3% 5% 0% Financial Services Management 43% 36% 9% 9% 3% 0% Maatschappelijk werk en dienstverlening 31% 46% 21% 1% 1% 0% Culturele en maatschappelijke vorming 28% 37% 16% 5% 12% 2% Personeel en arbeid 35% 25% 30% 0% 8% 3% Sociaal pedagogische hulpverlening 56% 25% 13% 2% 2% 2% Sociaal-juridische dienstverlening 38% 25% 30% 0% 3% 5% Creatieve therapie 43% 37% 13% 3% 5% 0% Verpleegkunde 64% 26% 6% 2% 1% 0% Fysiotherapie 38% 51% 9% 3% 0% 0% Ergotherapie en Beweging 46% 38% 15% 0% 0% 1% Logopedie 47% 41% 11% 1% 0% 0% Mondzorgkunde 41% 41% 2% 15% 0% 0% Verloskunde 18% 20% 4% 58% 0% 0% Diagnostiek 86% 10% 1% 0% 2% 0% Voeding en diëtiek 32% 45% 8% 7% 4% 4%

17 XIII tijdelijk met detacheringsbureau vast uizicht vast tijdelijk zelfstandig uitzendkracht Milieustudies 39% 37% 10% 2% 11% 2% Biologie en medisch lab.onderzoek 36% 43% 21% 0% 0% 0% Landbouw 43% 31% 11% 8% 7% 0% Voeding 58% 34% 0% 8% 0% 0% Ruimtelijke ordening en planologie 27% 34% 19% 0% 8% 11% Informatica 67% 19% 4% 6% 0% 4% Chemie en Chemische technologie 36% 51% 2% 0% 1% 10% Elektrotechniek (inc AOT) 52% 28% 8% 8% 0% 5% Werktuigbouwkunde 40% 45% 3% 3% 0% 9% Bouwkunde 34% 25% 16% 12% 3% 9% Vervoer en logistiek 31% 49% 10% 5% 3% 1% Zee- en Luchtvaart 61% 31% 0% 0% 4% 4% Civiele techniek 58% 28% 8% 3% 0% 3% Constructiestudies 40% 49% 0% 2% 0% 9% Totaal HBO 42% 35% 13% 6% 3% 1%

18 XIV Tabel 7 Arbeidsmarktpositie: bedrijfssector huidige baan overheid onderwijs zakelijke financiële dienstverl. instellingen zorg industrie overig Leraar basisonderwijs (PABO) 0% 90% 2% 0% 5% 0% 2% Lerarenopleiding talen 0% 93% 0% 0% 2% 2% 2% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 4% 55% 8% 0% 10% 0% 23% Pedagogiek 2% 15% 2% 0% 78% 0% 4% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 1% 86% 2% 0% 9% 0% 3% Lerarenopleidingen exact 0% 74% 5% 11% 0% 2% 9% Taal & Economie (inc Vertalen) 5% 12% 24% 6% 0% 4% 49% Journalistiek 0% 0% 66% 2% 0% 4% 28% Communicatie 8% 5% 30% 16% 0% 0% 40% Informatiestudies 5% 0% 38% 5% 1% 5% 45% Mediastudies 0% 0% 60% 15% 0% 4% 21% Communicatiesystemen 3% 7% 39% 7% 6% 3% 36% Kunstacademie 2% 7% 16% 0% 9% 4% 62% Muziek 0% 29% 3% 0% 9% 0% 59% Toneel 0% 20% 3% 0% 3% 0% 74% Dans 0% 4% 0% 0% 4% 0% 93% Ontwerpen 0% 4% 40% 3% 0% 24% 30% Management, Economie en Recht 17% 0% 33% 17% 0% 0% 33% Veiligheidskunde 34% 0% 11% 2% 8% 14% 31% HBO - Rechten 40% 5% 28% 5% 5% 0% 17% Vastgoed en Makelaardij 11% 0% 52% 9% 0% 0% 28% Bedrijfseconomie 2% 4% 21% 20% 4% 11% 38% Commerciële economie 5% 13% 8% 5% 0% 5% 64% Accountancy en fiscaal 0% 0% 54% 44% 0% 2% 0% Bedrijfskunde en management 0% 2% 12% 0% 2% 17% 67% Facility management 14% 7% 26% 5% 21% 5% 22% Hotelschool 0% 0% 24% 9% 4% 3% 60% Toerisme en Vrijetijdskunde 6% 3% 15% 6% 3% 6% 60% Small business 0% 11% 15% 15% 0% 3% 56% International Business and Management 0% 0% 12% 32% 0% 12% 44% Financial Services Management 0% 3% 16% 55% 0% 4% 22% Maatschappelijk werk en dienstverlening 9% 10% 0% 0% 70% 0% 10% Culturele en maatschappelijke vorming 0% 7% 7% 5% 45% 2% 35% Personeel en arbeid 22% 5% 28% 5% 19% 5% 16% Sociaal pedagogische hulpverlening 4% 1% 4% 2% 87% 0% 2% Sociaal-juridische dienstverlening 55% 0% 5% 15% 10% 0% 15% Creatieve therapie 3% 3% 0% 3% 88% 0% 3% Verpleegkunde 1% 0% 1% 0% 97% 0% 1% Fysiotherapie 1% 2% 0% 0% 93% 0% 4% Ergotherapie en Beweging 6% 5% 1% 0% 83% 3% 2% Logopedie 0% 11% 0% 0% 86% 1% 1% Mondzorgkunde 0% 2% 0% 0% 98% 0% 0% Verloskunde 0% 0% 0% 0% 100% 0% 0% Diagnostiek 0% 1% 0% 0% 96% 0% 2% Voeding en diëtiek 4% 0% 7% 0% 64% 4% 22%

19 XV overheid onderwijs zakelijke financiële dienstverl. instellingen zorg industrie overig Milieustudies 18% 2% 34% 0% 0% 9% 37% Biologie en medisch lab.onderzoek 0% 31% 0% 0% 63% 6% 0% Landbouw 1% 13% 14% 10% 0% 9% 53% Voeding 0% 0% 13% 0% 0% 53% 35% Ruimtelijke ordening en planologie 36% 2% 24% 3% 0% 3% 32% Informatica 15% 10% 10% 35% 5% 10% 15% Chemie en Chemische technologie 11% 18% 5% 0% 7% 46% 13% Elektrotechniek (inc AOT) 0% 3% 19% 0% 0% 22% 56% Werktuigbouwkunde 3% 6% 3% 0% 0% 61% 26% Bouwkunde 6% 0% 10% 0% 3% 3% 77% Vervoer en logistiek 2% 2% 0% 2% 4% 10% 80% Zee- en Luchtvaart 0% 0% 0% 0% 0% 8% 92% Civiele techniek 12% 0% 3% 0% 0% 3% 82% Constructiestudies 8% 2% 6% 0% 0% 36% 49% Totaal HBO 5% 18% 13% 6% 24% 5% 28%

20 XVI Tabel 8 Arbeidsmarktpositie: lengte werkweek, salaris en salarisverwachting over 5 jaar aantal werkdagen aantal werkuren volgens contract aantal werkuren in praktijk bruto maandsalaris verwachte bruto maandsalaris over 5 jaar 1 Leraar basisonderwijs (PABO) 4,3 33,3 38, Lerarenopleiding talen 4,0 30,2 33, Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 4,4 31,9 33, Pedagogiek 4,3 29,5 30, Lerarenopleidingen maatschappijvakken 4,5 34,1 39, Lerarenopleidingen exact 4,6 34,6 39, Taal & Economie (inc Vertalen) 4,7 36,9 37, Journalistiek 4,5 33,4 35, Communicatie 4,7 35,5 39, Informatiestudies 4,6 33,8 38, Mediastudies 4,7 36,2 38, Communicatiesystemen 4,7 35,7 39, Kunstacademie 4,6 30,0 33, Muziek 2,8 19,1 29, Toneel 4,4 28,6 32, Dans 4,4 27,2 31, Ontwerpen 4,8 40,2 38, Management, Economie en Recht 4,7 36,0 36, Veiligheidskunde 4,8 34,8 36, HBO - Rechten 4,4 34,1 36, Vastgoed en Makelaardij 4,8 37,6 38, Bedrijfseconomie 4,7 35,7 38, Commerciële economie 4,9 37,1 38, Accountancy en fiscaal 4,7 37,2 38, Bedrijfskunde en management 4,6 34,9 40, Facility management 4,6 34,2 36, Hotelschool 4,9 38,5 43, Toerisme en Vrijetijdskunde 4,7 35,1 37, Small business 4,7 36,7 41, International Business and Management 4,9 38,9 40, Financial Services Management 4,6 36,6 39, Maatschappelijk werk en dienstverlening 4,2 29,2 29, Culturele en maatschappelijke vorming 4,4 29,6 29, Personeel en arbeid 4,7 36,9 36, Sociaal pedagogische hulpverlening 4,6 30,5 32, Sociaal-juridische dienstverlening 4,5 34,3 35, Creatieve therapie 3,5 23,6 28, Verpleegkunde 4,8 31,5 32, Fysiotherapie 3,8 27,2 29, Ergotherapie en Beweging 4,1 29,4 30, Logopedie 3,5 21,5 26, Mondzorgkunde 3,5 27,0 27, Verloskunde 4,4 41,8 43, Diagnostiek 4,6 34,7 34, Voeding en diëtiek 3,9 26,4 28, Let op: dit betreft de verwachting van de respondenten zelf, niet van de onderzoekers! Lees voor meer toelichting s.v.p. het rapport.

21 XVII aantal werkdagen aantal werkuren volgens contract aantal werkuren in praktijk bruto maandsalaris verwachte bruto maandsalaris over 5 jaar 2 Milieustudies 4,9 38,4 39, Biologie en medisch lab.onderzoek 4,9 35,8 36, Landbouw 5,0 36,1 42, Voeding 4,9 38,9 40, Ruimtelijke ordening en planologie 4,8 36,6 39, Informatica 4,7 35,6 38, Chemie en Chemische technologie 4,8 37,5 37, Elektrotechniek (inc AOT) 5,0 38,4 38, Werktuigbouwkunde 5,0 39,4 42, Bouwkunde 4,7 36,4 36, Vervoer en logistiek 5,0 38,8 43, Zee- en Luchtvaart 6,3 50,9 49, Civiele techniek 4,8 37,9 44, Constructiestudies 4,9 37,5 43, Totaal HBO 4,6 33,9 36, Let op: dit betreft de verwachting van de respondenten zelf, niet van de onderzoekers! Lees voor meer toelichting s.v.p. het rapport.

22 XVIII Tabel 9 Arbeidsmarktpositie: arbeidsvoorwaarden en beloningscomponenten huidige baan deeltijd mogelijk flexibele werktijden kinderopv ang onregelma tigh.- bonus bijz. toeslag prest. 13e maand winst- / eindejrsuitkering Leraar basisonderwijs (PABO) 29% 2% 5% 0% 0% 42% 32% Lerarenopleiding talen 36% 16% 2% 0% 5% 55% 34% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 13% 17% 3% 8% 10% 49% 27% Pedagogiek 23% 39% 13% 29% 5% 30% 50% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 35% 10% 0% 3% 7% 60% 39% Lerarenopleidingen exact 37% 31% 0% 1% 11% 48% 38% Taal & Economie (inc Vertalen) 14% 25% 3% 2% 16% 22% 15% Journalistiek 25% 51% 2% 11% 13% 6% 16% Communicatie 16% 38% 0% 6% 18% 20% 35% Informatiestudies 20% 40% 1% 6% 12% 13% 15% Mediastudies 18% 61% 3% 12% 22% 16% 27% Communicatiesystemen 18% 50% 0% 7% 30% 12% 30% Kunstacademie 18% 46% 0% 8% 11% 6% 7% Muziek 22% 52% 0% 0% 3% 14% 21% Toneel 16% 43% 0% 5% 3% 15% 17% Dans 19% 37% 0% 4% 6% 16% 7% Ontwerpen 7% 43% 0% 5% 9% 7% 22% Management, Economie en Recht 12% 40% 8% 4% 24% 28% 28% Veiligheidskunde 10% 49% 0% 17% 8% 40% 42% HBO - Rechten 20% 60% 0% 5% 36% 27% 50% Vastgoed en Makelaardij 16% 25% 4% 2% 21% 31% 37% Bedrijfseconomie 21% 41% 0% 2% 25% 20% 33% Commerciële economie 7% 48% 0% 0% 48% 22% 24% Accountancy en fiscaal 18% 42% 0% 0% 25% 30% 44% Bedrijfskunde en management 12% 45% 2% 6% 41% 22% 31% Facility management 10% 35% 2% 2% 14% 23% 42% Hotelschool 3% 26% 0% 8% 45% 11% 24% Toerisme en Vrijetijdskunde 6% 28% 0% 6% 17% 14% 19% Small business 10% 32% 0% 3% 39% 26% 25% International Business and Management 10% 55% 0% 14% 52% 34% 32% Financial Services Management 9% 37% 0% 0% 40% 41% 31% Maatschappelijk werk en dienstverlening 34% 48% 0% 34% 2% 56% 48% Culturele en maatschappelijke vorming 21% 58% 0% 24% 5% 35% 23% Personeel en arbeid 26% 49% 0% 8% 21% 20% 42% Sociaal pedagogische hulpverlening 18% 44% 5% 69% 6% 27% 63% Sociaal-juridische dienstverlening 28% 53% 0% 5% 15% 46% 33% Creatieve therapie 21% 31% 3% 32% 8% 31% 40% Verpleegkunde 22% 39% 5% 86% 3% 38% 58% Fysiotherapie 30% 49% 0% 6% 7% 14% 10% Ergotherapie en Beweging 23% 36% 0% 5% 11% 23% 47% Logopedie 32% 43% 3% 5% 3% 24% 24% Mondzorgkunde 37% 20% 0% 0% 10% 9% 4% Verloskunde 13% 33% 0% 20% 0% 7% 13% Diagnostiek 31% 18% 10% 66% 8% 43% 54% Voeding en diëtiek 34% 60% 0% 6% 10% 20% 36%

23 XIX deeltijd mogelijk flexibele werktijden kinderopv ang onregelma tigh.- bonus bijz. toeslag prest. 13e maand winst- / eindejrsuitkering Milieustudies 16% 52% 2% 8% 23% 29% 50% Biologie en medisch lab.onderzoek 24% 42% 6% 30% 15% 51% 48% Landbouw 16% 48% 0% 5% 22% 26% 31% Voeding 6% 44% 0% 0% 14% 36% 53% Ruimtelijke ordening en planologie 6% 64% 0% 3% 11% 21% 49% Informatica 16% 63% 2% 15% 24% 33% 41% Chemie en Chemische technologie 17% 53% 0% 10% 25% 40% 50% Elektrotechniek (inc AOT) 9% 50% 3% 10% 13% 17% 38% Werktuigbouwkunde 16% 54% 3% 7% 22% 27% 39% Bouwkunde 15% 45% 3% 0% 6% 6% 33% Vervoer en logistiek 9% 50% 0% 8% 23% 27% 21% Zee- en Luchtvaart 4% 19% 0% 57% 8% 27% 27% Civiele techniek 14% 42% 3% 8% 11% 20% 42% Constructiestudies 9% 43% 0% 8% 20% 21% 24% Totaal HBO 19% 39% 2% 14% 16% 27% 33%

24 XX Tabel 9 Arbeidsmarktpositie: arbeidsvoorwaarden en beloningscomponenten huidige baan spaarloon / bedrijfssparen aandelen / opties in bedrijf (ver)kopen vakantiedagen auto van de zaak pc / laptop mobiele telefoon Leraar basisonderwijs (PABO) 5% 0% 0% 0% 0% 0% Lerarenopleiding talen 23% 0% 0% 15% 8% 1% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 22% 5% 0% 12% 16% 17% Pedagogiek 21% 2% 0% 15% 20% 12% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 34% 0% 0% 17% 9% 6% Lerarenopleidingen exact 42% 9% 2% 21% 13% 15% Taal & Economie (inc Vertalen) 23% 5% 2% 13% 21% 9% Journalistiek 21% 0% 7% 19% 24% 8% Communicatie 23% 9% 3% 20% 24% 20% Informatiestudies 25% 3% 1% 12% 15% 18% Mediastudies 20% 15% 5% 22% 19% 19% Communicatiesystemen 28% 9% 9% 30% 32% 25% Kunstacademie 16% 0% 0% 2% 4% 5% Muziek 9% 0% 1% 7% 5% 4% Toneel 15% 3% 0% 11% 5% 2% Dans 8% 0% 0% 0% 10% 8% Ontwerpen 29% 0% 2% 20% 18% 5% Management, Economie en Recht 40% 16% 8% 8% 20% 40% Veiligheidskunde 41% 8% 2% 14% 35% 40% HBO - Rechten 52% 0% 0% 13% 18% 47% Vastgoed en Makelaardij 55% 14% 9% 15% 33% 34% Bedrijfseconomie 39% 14% 0% 31% 26% 43% Commerciële economie 45% 23% 3% 22% 29% 20% Accountancy en fiscaal 53% 45% 3% 38% 37% 42% Bedrijfskunde en management 34% 31% 5% 29% 41% 25% Facility management 32% 11% 2% 14% 44% 27% Hotelschool 39% 19% 6% 26% 33% 20% Toerisme en Vrijetijdskunde 34% 3% 3% 9% 10% 16% Small business 43% 27% 3% 24% 42% 18% International Business and Management 32% 14% 12% 41% 31% 32% Financial Services Management 36% 12% 9% 20% 25% 22% Maatschappelijk werk en dienstverlening 30% 3% 0% 8% 28% 16% Culturele en maatschappelijke vorming 19% 0% 0% 12% 19% 14% Personeel en arbeid 39% 5% 2% 3% 18% 38% Sociaal pedagogische hulpverlening 40% 0% 0% 0% 6% 16% Sociaal-juridische dienstverlening 39% 17% 0% 3% 3% 41% Creatieve therapie 21% 0% 0% 3% 16% 8% Verpleegkunde 33% 1% 0% 5% 9% 15% Fysiotherapie 12% 2% 0% 8% 4% 2% Ergotherapie en Beweging 27% 8% 2% 13% 27% 17% Logopedie 25% 1% 0% 8% 17% 9% Mondzorgkunde 22% 4% 0% 0% 0% 4% Verloskunde 7% 0% 0% 2% 7% 4% Diagnostiek 37% 6% 0% 8% 9% 20% Voeding en diëtiek 23% 7% 0% 34% 35% 16%

25 XXI spaarloon / bedrijfssparen aandelen / opties in bedrijf (ver)kopen vakantiedagen auto van de zaak pc / laptop mobiele telefoon Milieustudies 43% 10% 9% 20% 41% 32% Biologie en medisch lab.onderzoek 39% 0% 0% 3% 0% 12% Landbouw 19% 7% 7% 10% 40% 11% Voeding 49% 9% 5% 45% 49% 23% Ruimtelijke ordening en planologie 36% 9% 9% 8% 22% 43% Informatica 47% 15% 8% 37% 39% 49% Chemie en Chemische technologie 49% 2% 8% 11% 21% 42% Elektrotechniek (inc AOT) 50% 15% 4% 41% 53% 35% Werktuigbouwkunde 36% 4% 9% 16% 16% 22% Bouwkunde 33% 9% 3% 9% 18% 18% Vervoer en logistiek 32% 8% 2% 27% 29% 24% Zee- en Luchtvaart 39% 0% 4% 0% 8% 19% Civiele techniek 51% 28% 3% 31% 31% 42% Constructiestudies 36% 5% 4% 22% 23% 22% Totaal HBO 29% 8% 3% 14% 19% 19%

26 XXII Tabel 10 Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: gebruikte kanalen bij het zoeken naar een baan bestaande vacature open sollicitatie intermediair netwerk stage internet anders aantal kanalen Leraar basisonderwijs (PABO) 53% 64% 17% 26% 48% 52% 12% 2,0 Lerarenopleiding talen 56% 49% 19% 26% 21% 70% 2% 1,8 Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 58% 46% 25% 42% 39% 58% 7% 2,1 Pedagogiek 72% 68% 32% 54% 45% 80% 5% 2,7 Lerarenopleidingen maatschappijvakken 52% 46% 10% 18% 23% 66% 7% 1,6 Lerarenopleidingen exact 57% 43% 14% 37% 37% 67% 8% 1,8 Taal & Economie (inc Vertalen) 77% 57% 73% 68% 24% 86% 17% 4,1 Journalistiek 70% 57% 53% 65% 40% 87% 7% 3,4 Communicatie 77% 66% 68% 72% 42% 87% 4% 4,2 Informatiestudies 74% 52% 61% 68% 38% 74% 14% 3,3 Mediastudies 77% 53% 50% 48% 32% 81% 6% 3,2 Communicatiesystemen 67% 55% 55% 48% 22% 85% 7% 3,4 Kunstacademie 68% 63% 56% 63% 29% 73% 12% 3,1 Muziek 62% 58% 30% 49% 25% 49% 9% 2,4 Toneel 62% 69% 17% 66% 45% 41% 18% 2,6 Dans 43% 40% 8% 55% 33% 46% 28% 1,5 Ontwerpen 50% 62% 45% 50% 39% 74% 12% 2,8 Management, Economie en Recht 88% 60% 60% 68% 48% 88% 20% 4,1 Veiligheidskunde 92% 65% 70% 62% 32% 87% 16% 4,5 HBO - Rechten 66% 46% 64% 51% 28% 79% 3% 3,2 Vastgoed en Makelaardij 84% 70% 57% 59% 30% 83% 13% 3,8 Bedrijfseconomie 61% 23% 36% 30% 16% 68% 9% 2,0 Commerciële economie 84% 49% 63% 52% 20% 74% 14% 3,4 Accountancy en fiscaal 36% 22% 24% 15% 23% 48% 3% 1,3 Bedrijfskunde en management 63% 46% 47% 48% 32% 81% 21% 3,3 Facility management 75% 62% 49% 67% 48% 82% 28% 3,8 Hotelschool 65% 55% 36% 48% 41% 79% 3% 2,7 Toerisme en Vrijetijdskunde 55% 67% 46% 48% 28% 75% 0% 2,8 Small business 72% 51% 55% 51% 32% 78% 16% 3,7 International Business and Management 69% 51% 69% 53% 22% 90% 20% 4,3 Financial Services Management 75% 50% 54% 42% 12% 78% 7% 3,7 Maatschappelijk werk en dienstverlening 73% 69% 48% 51% 40% 78% 9% 3,1 Culturele en maatschappelijke vorming 83% 65% 50% 69% 31% 81% 13% 3,8 Personeel en arbeid 82% 46% 70% 61% 18% 82% 8% 3,8 Sociaal pedagogische hulpverlening 64% 60% 36% 52% 51% 75% 4% 2,6 Sociaal-juridische dienstverlening 74% 54% 58% 52% 28% 82% 14% 3,3 Creatieve therapie 78% 73% 52% 64% 21% 93% 12% 3,5 Verpleegkunde 46% 42% 16% 12% 28% 66% 11% 1,4 Fysiotherapie 61% 46% 25% 45% 51% 46% 6% 2,0 Ergotherapie en Beweging 76% 55% 20% 38% 36% 71% 27% 2,3 Logopedie 73% 44% 19% 39% 47% 46% 6% 2,0 Mondzorgkunde 27% 37% 23% 29% 44% 40% 19% 1,3 Verloskunde 65% 70% 2% 30% 67% 33% 16% 2,0 Diagnostiek 59% 43% 9% 19% 28% 55% 4% 1,6 Voeding en diëtiek 84% 58% 61% 39% 31% 88% 4% 3,2

27 XXIII bestaan de vacature open sollicitati e intermediair netwerk stage internet anders aantal kanalen Milieustudies 58% 56% 52% 43% 36% 63% 15% 2,8 Biologie en medisch lab.onderzoek 55% 52% 36% 16% 45% 55% 6% 1,9 Landbouw 66% 59% 57% 41% 37% 67% 10% 2,8 Voeding 54% 47% 59% 51% 33% 72% 32% 3,5 Ruimtelijke ordening en planologie 65% 47% 64% 38% 36% 71% 13% 2,8 Informatica 64% 41% 34% 48% 43% 66% 8% 2,9 Chemie en Chemische technologie 58% 52% 53% 29% 66% 66% 6% 2,7 Elektrotechniek (inc AOT) 45% 41% 41% 32% 47% 66% 6% 2,3 Werktuigbouwkunde 73% 54% 52% 45% 61% 65% 3% 3,2 Bouwkunde 49% 49% 61% 49% 36% 58% 6% 2,6 Vervoer en logistiek 60% 37% 47% 40% 24% 72% 4% 2,5 Zee- en Luchtvaart 22% 31% 17% 13% 35% 30% 9% 1,0 Civiele techniek 53% 38% 35% 30% 50% 52% 3% 1,9 Constructiestudies 70% 74% 67% 65% 38% 85% 17% 4,0 Totaal HBO 65% 54% 42% 45% 37% 69% 10% 2,8

28 XXIV Tabel 11 Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: meest succesvol geachte methode bij het zoeken naar een baan bestaande vacature open sollicitatie intermediair netwerk stage internet anders Leraar basisonderwijs (PABO) 26% 16% 0% 3% 24% 26% 5% Lerarenopleiding talen 29% 7% 0% 7% 14% 42% 2% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 21% 13% 0% 16% 23% 22% 4% Pedagogiek 38% 4% 2% 6% 13% 36% 2% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 22% 8% 0% 13% 13% 42% 2% Lerarenopleidingen exact 24% 8% 0% 6% 22% 38% 2% Taal & Economie (inc Vertalen) 26% 5% 15% 18% 0% 35% 0% Journalistiek 23% 13% 2% 25% 10% 25% 2% Communicatie 23% 5% 14% 27% 15% 14% 3% Informatiestudies 22% 9% 11% 15% 0% 44% 0% Mediastudies 19% 7% 3% 13% 10% 45% 3% Communicatiesystemen 19% 19% 14% 13% 0% 32% 3% Kunstacademie 14% 22% 4% 13% 10% 25% 12% Muziek 12% 19% 5% 35% 10% 11% 9% Toneel 17% 28% 0% 42% 7% 7% 0% Dans 19% 12% 0% 7% 14% 25% 23% Ontwerpen 16% 16% 3% 22% 4% 34% 5% Management, Economie en Recht 26% 0% 22% 22% 11% 18% 0% Veiligheidskunde 21% 6% 11% 20% 9% 31% 2% HBO - Rechten 25% 4% 16% 3% 6% 47% 0% Vastgoed en Makelaardij 26% 4% 7% 24% 14% 26% 0% Bedrijfseconomie 11% 4% 18% 16% 12% 36% 2% Commerciële economie 41% 4% 19% 14% 7% 16% 0% Accountancy en fiscaal 16% 5% 13% 4% 16% 41% 5% Bedrijfskunde en management 14% 13% 23% 17% 4% 29% 0% Facility management 17% 8% 16% 21% 16% 19% 3% Hotelschool 20% 0% 3% 13% 21% 41% 2% Toerisme en Vrijetijdskunde 15% 7% 22% 5% 14% 31% 7% Small business 16% 20% 14% 14% 7% 28% 3% International Business and Management 2% 9% 26% 13% 0% 47% 3% Financial Services Management 27% 8% 12% 7% 5% 40% 0% Maatschappelijk werk en dienstverlening 29% 11% 6% 7% 13% 30% 4% Culturele en maatschappelijke vorming 27% 5% 2% 30% 9% 21% 5% Personeel en arbeid 15% 3% 14% 18% 5% 40% 5% Sociaal pedagogische hulpverlening 16% 7% 4% 13% 31% 29% 0% Sociaal-juridische dienstverlening 21% 8% 10% 18% 10% 29% 3% Creatieve therapie 37% 6% 6% 11% 6% 34% 0% Verpleegkunde 24% 13% 6% 3% 20% 34% 0% Fysiotherapie 36% 11% 6% 8% 24% 15% 0% Ergotherapie en Beweging 36% 6% 4% 5% 16% 26% 7% Logopedie 47% 11% 0% 7% 24% 10% 1% Mondzorgkunde 14% 16% 14% 11% 19% 22% 3% Verloskunde 31% 12% 0% 5% 40% 10% 2% Diagnostiek 19% 17% 4% 3% 28% 28% 0% Voeding en diëtiek 41% 6% 4% 6% 10% 33% 0%

29 XXV bestaande vacature open sollicitatie intermediair netwerk stage internet anders Milieustudies 21% 10% 11% 19% 20% 20% 0% Biologie en medisch lab.onderzoek 18% 9% 15% 0% 21% 36% 0% Landbouw 18% 18% 14% 7% 16% 25% 2% Voeding 16% 11% 13% 7% 18% 29% 6% Ruimtelijke ordening en planologie 10% 19% 8% 9% 13% 32% 9% Informatica 17% 9% 12% 11% 24% 24% 3% Chemie en Chemische technologie 16% 5% 16% 4% 37% 20% 3% Elektrotechniek (inc AOT) 3% 13% 14% 13% 30% 27% 0% Werktuigbouwkunde 10% 24% 23% 0% 17% 21% 6% Bouwkunde 6% 16% 34% 16% 16% 9% 3% Vervoer en logistiek 15% 4% 22% 18% 11% 31% 0% Zee- en Luchtvaart 10% 10% 10% 5% 26% 32% 5% Civiele techniek 15% 9% 22% 13% 28% 12% 0% Constructiestudies 22% 15% 10% 16% 4% 31% 2% Totaal HBO 22% 10% 10% 12% 16% 27% 3%

30 XXVI Tabel 12 Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: wijze waarop men de huidige baan gevonden heeft bestaande open via intern/ gevraagd vacature sollicitatie intermediair netwerk stage anders Leraar basisonderwijs (PABO) 34% 22% 13% 0% 5% 24% 2% Lerarenopleiding talen 9% 47% 12% 3% 2% 23% 3% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 30% 32% 7% 4% 19% 8% 0% Pedagogiek 12% 34% 12% 3% 7% 32% 0% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 7% 49% 8% 3% 7% 25% 0% Lerarenopleidingen exact 16% 38% 6% 4% 7% 25% 4% Taal & Economie (inc Vertalen) 27% 17% 6% 22% 11% 14% 2% Journalistiek 17% 35% 4% 18% 12% 2% 11% Communicatie 21% 24% 3% 19% 22% 11% 0% Informatiestudies 6% 29% 1% 15% 15% 17% 16% Mediastudies 11% 24% 6% 18% 11% 12% 19% Communicatiesystemen 18% 29% 0% 16% 11% 9% 16% Kunstacademie 13% 27% 3% 10% 12% 0% 35% Muziek 34% 24% 1% 3% 5% 5% 27% Toneel 32% 21% 8% 3% 5% 11% 20% Dans 16% 33% 3% 0% 10% 18% 20% Ontwerpen 23% 29% 0% 10% 14% 15% 10% Management, Economie en Recht 17% 33% 4% 17% 13% 13% 4% Veiligheidskunde 11% 40% 5% 18% 8% 13% 5% HBO - Rechten 7% 46% 0% 8% 5% 30% 3% Vastgoed en Makelaardij 19% 29% 9% 9% 19% 7% 9% Bedrijfseconomie 24% 24% 2% 18% 6% 25% 0% Commerciële economie 6% 33% 0% 24% 4% 22% 11% Accountancy en fiscaal 13% 29% 3% 14% 9% 30% 3% Bedrijfskunde en management 28% 30% 2% 21% 8% 0% 11% Facility management 29% 26% 7% 15% 7% 8% 9% Hotelschool 26% 29% 0% 6% 9% 27% 3% Toerisme en Vrijetijdskunde 14% 38% 1% 15% 3% 20% 9% Small business 15% 32% 4% 20% 10% 7% 13% International Business and Management 19% 30% 0% 19% 9% 17% 5% Financial Services Management 13% 30% 4% 20% 7% 13% 11% Maatschappelijk werk en dienstverlening 20% 44% 6% 2% 3% 25% 0% Culturele en maatschappelijke vorming 19% 35% 12% 14% 14% 5% 2% Personeel en arbeid 20% 29% 0% 22% 18% 6% 5% Sociaal pedagogische hulpverlening 15% 40% 1% 2% 6% 32% 4% Sociaal-juridische dienstverlening 5% 27% 8% 24% 13% 18% 5% Creatieve therapie 18% 50% 5% 3% 8% 13% 3% Verpleegkunde 12% 52% 6% 4% 3% 21% 2% Fysiotherapie 31% 35% 4% 2% 13% 15% 1% Ergotherapie en Beweging 16% 54% 2% 4% 7% 14% 3% Logopedie 23% 45% 3% 3% 10% 14% 3% Mondzorgkunde 28% 26% 9% 4% 11% 13% 9% Verloskunde 39% 32% 11% 0% 2% 14% 2% Diagnostiek 16% 47% 16% 2% 3% 15% 1% Voeding en diëtiek 16% 49% 6% 8% 7% 8% 7%

31 XXVII bestaande open via intern/ gevraagd vacature sollicitatie intermediair netwerk stage anders Milieustudies 22% 31% 2% 15% 6% 9% 13% Biologie en medisch lab.onderzoek 15% 33% 12% 12% 3% 24% 0% Landbouw 17% 22% 9% 13% 8% 14% 16% Voeding 15% 21% 4% 11% 10% 25% 14% Ruimtelijke ordening en planologie 10% 37% 0% 31% 6% 13% 4% Informatica 20% 28% 1% 8% 6% 31% 6% Chemie en Chemische technologie 11% 37% 0% 11% 5% 34% 2% Elektrotechniek (inc AOT) 18% 14% 3% 31% 1% 28% 6% Werktuigbouwkunde 22% 13% 10% 20% 0% 28% 6% Bouwkunde 24% 21% 3% 15% 15% 12% 9% Vervoer en logistiek 28% 28% 4% 21% 10% 8% 2% Zee- en Luchtvaart 16% 16% 16% 8% 8% 32% 4% Civiele techniek 24% 12% 12% 12% 9% 23% 9% Constructiestudies 16% 25% 3% 29% 1% 14% 12% Totaal HBO 20% 31% 5% 11% 8% 18% 7%

32 XXVIII Tabel 13 Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: belangrijkste argument bij het accepteren van een baan affiniteit baanzekerheid salaris product/ dienst werken in buitenland carrièreperspectief gevarieerd werk Leraar basisonderwijs (PABO) 42% 2% 38% 0% 2% 9% Lerarenopleiding talen 13% 15% 34% 2% 1% 21% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 12% 9% 43% 0% 19% 10% Pedagogiek 9% 8% 59% 0% 3% 9% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 19% 11% 39% 2% 3% 13% Lerarenopleidingen exact 12% 7% 37% 0% 11% 18% Taal & Economie (inc Vertalen) 6% 15% 30% 5% 14% 7% Journalistiek 15% 13% 42% 2% 6% 21% Communicatie 7% 18% 23% 0% 12% 20% Informatiestudies 10% 8% 34% 1% 9% 25% Mediastudies 2% 14% 43% 4% 15% 6% Communicatiesystemen 12% 6% 38% 2% 14% 12% Kunstacademie 8% 4% 48% 1% 1% 8% Muziek 4% 12% 40% 0% 3% 18% Toneel 0% 3% 56% 3% 0% 22% Dans 9% 18% 67% 0% 0% 6% Ontwerpen 6% 5% 43% 0% 10% 26% Management, Economie en Recht 4% 20% 22% 2% 26% 9% Veiligheidskunde 17% 6% 30% 2% 13% 20% HBO - Rechten 13% 12% 30% 5% 7% 17% Vastgoed en Makelaardij 13% 8% 12% 0% 13% 22% Bedrijfseconomie 19% 10% 11% 1% 18% 11% Commerciële economie 4% 11% 16% 4% 23% 11% Accountancy en fiscaal 23% 11% 19% 0% 19% 15% Bedrijfskunde en management 4% 4% 30% 2% 19% 12% Facility management 7% 16% 20% 2% 11% 27% Hotelschool 9% 14% 33% 0% 20% 4% Toerisme en Vrijetijdskunde 6% 6% 41% 5% 17% 14% Small business 5% 8% 23% 0% 22% 12% International Business and Management 11% 17% 14% 17% 19% 13% Financial Services Management 22% 11% 19% 0% 21% 7% Maatschappelijk werk en dienstverlening 8% 6% 50% 2% 4% 19% Culturele en maatschappelijke vorming 8% 2% 56% 2% 3% 15% Personeel en arbeid 12% 12% 20% 0% 7% 25% Sociaal pedagogische hulpverlening 15% 9% 47% 0% 9% 16% Sociaal-juridische dienstverlening 20% 18% 22% 0% 6% 20% Creatieve therapie 5% 2% 67% 0% 0% 16% Verpleegkunde 9% 5% 52% 0% 11% 15% Fysiotherapie 12% 4% 48% 0% 7% 14% Ergotherapie en Beweging 17% 9% 48% 0% 3% 13% Logopedie 14% 17% 52% 0% 0% 13% Mondzorgkunde 13% 22% 30% 0% 2% 13% Verloskunde 9% 4% 58% 2% 0% 7% Diagnostiek 24% 12% 19% 0% 6% 27% Voeding en diëtiek 11% 0% 46% 2% 5% 18%

33 XXIX affiniteit baanzekerheid salaris product/ dienst werken in buitenland carrièreperspectief gevarieerd werk Milieustudies 19% 7% 30% 2% 12% 17% Biologie en medisch lab.onderzoek 23% 10% 21% 0% 6% 35% Landbouw 5% 9% 38% 4% 6% 16% Voeding 27% 8% 27% 0% 11% 14% Ruimtelijke ordening en planologie 13% 9% 30% 1% 14% 8% Informatica 12% 6% 21% 4% 13% 25% Chemie en Chemische technologie 17% 12% 21% 5% 9% 25% Elektrotechniek (inc AOT) 6% 12% 29% 2% 5% 16% Werktuigbouwkunde 15% 12% 33% 2% 10% 13% Bouwkunde 7% 5% 22% 3% 16% 22% Vervoer en logistiek 14% 11% 21% 2% 25% 13% Zee- en Luchtvaart 12% 20% 14% 0% 12% 36% Civiele techniek 12% 15% 12% 0% 15% 31% Constructiestudies 16% 11% 27% 4% 15% 11% Totaal HBO 13% 9% 34% 2% 11% 15%

34 XXX Tabel 13 Zoekgedrag en arbeidsmarktattitude: belangrijkste argument bij het accepteren van een baan (vervolg) permanente training zelfst. indeling tijd/taken platte organisatie hiërarchische organisatie zelfstandig ondernemerschap Leraar basisonderwijs (PABO) 2% 0% 5% 0% 0% Lerarenopleiding talen 3% 6% 3% 0% 1% Academie lichamelijke opvoeding (ALO) 2% 3% 3% 0% 0% Pedagogiek 1% 5% 1% 1% 0% Lerarenopleidingen maatschappijvakken 0% 9% 2% 0% 0% Lerarenopleidingen exact 1% 3% 10% 0% 0% Taal & Economie (inc Vertalen) 4% 2% 2% 7% 2% Journalistiek 0% 0% 0% 0% 2% Communicatie 2% 9% 10% 0% 0% Informatiestudies 0% 3% 7% 1% 0% Mediastudies 0% 6% 8% 0% 2% Communicatiesystemen 2% 2% 6% 0% 6% Kunstacademie 0% 6% 12% 0% 13% Muziek 0% 19% 0% 0% 4% Toneel 2% 3% 8% 0% 5% Dans 0% 0% 0% 0% 0% Ontwerpen 2% 0% 3% 0% 5% Management, Economie en Recht 4% 2% 9% 2% 0% Veiligheidskunde 0% 5% 3% 3% 2% HBO - Rechten 1% 5% 7% 2% 0% Vastgoed en Makelaardij 7% 0% 17% 3% 0% Bedrijfseconomie 3% 10% 9% 6% 0% Commerciële economie 2% 6% 11% 6% 4% Accountancy en fiscaal 6% 0% 3% 0% 2% Bedrijfskunde en management 5% 9% 15% 0% 0% Facility management 2% 4% 8% 2% 2% Hotelschool 0% 10% 6% 2% 2% Toerisme en Vrijetijdskunde 0% 2% 6% 2% 1% Small business 3% 13% 2% 2% 6% International Business and Management 0% 2% 3% 0% 0% Financial Services Management 7% 6% 3% 0% 4% Maatschappelijk werk en dienstverlening 4% 5% 0% 2% 2% Culturele en maatschappelijke vorming 2% 7% 5% 0% 0% Personeel en arbeid 4% 10% 8% 0% 0% Sociaal pedagogische hulpverlening 0% 3% 0% 1% 0% Sociaal-juridische dienstverlening 0% 8% 2% 2% 0% Creatieve therapie 2% 2% 2% 0% 0% Verpleegkunde 2% 2% 1% 1% 1% Fysiotherapie 2% 5% 1% 1% 5% Ergotherapie en Beweging 1% 4% 3% 0% 0% Logopedie 0% 0% 4% 0% 0% Mondzorgkunde 2% 7% 0% 4% 7% Verloskunde 0% 4% 9% 0% 7% Diagnostiek 1% 3% 1% 2% 0% Voeding en diëtiek 0% 8% 2% 2% 4%

35 XXXI permanente training zelfst. indeling tijd/taken platte organisatie hiërarchische organisatie zelfstandig ondernemerschap Milieustudies 0% 4% 7% 0% 2% Biologie en medisch lab.onderzoek 0% 6% 0% 0% 0% Landbouw 3% 8% 3% 0% 5% Voeding 0% 13% 0% 0% 0% Ruimtelijke ordening en planologie 3% 7% 8% 2% 2% Informatica 8% 2% 11% 0% 0% Chemie en Chemische technologie 1% 1% 3% 3% 0% Elektrotechniek (inc AOT) 0% 8% 5% 6% 5% Werktuigbouwkunde 0% 0% 10% 2% 2% Bouwkunde 2% 0% 10% 5% 5% Vervoer en logistiek 2% 2% 8% 1% 2% Zee- en Luchtvaart 0% 0% 4% 0% 4% Civiele techniek 5% 5% 5% 0% 0% Constructiestudies 0% 0% 10% 3% 3% Totaal HBO 2% 4% 6% 1% 2%

36 XXXII Tabel 14 Aansluiting studie en baan: overscholing en inhoudelijke aansluiting Overgekwalificeerd voor huidige baan objectief subjectief elke studie Baan is te vervullen met een soortgelijke studie alleen de gevolgde beoordeling studie aansluiting Leraar basisonderwijs (PABO) 2% 2% 0% 27% 73% 7,0 Lerarenopleiding talen 4% 6% 14% 42% 44% 7,2 Academie lichamelijke opv. (ALO) 21% 23% 21% 24% 55% 7,2 Pedagogiek 38% 30% 9% 84% 7% 6,8 Lerarenopl. maatschappijvakken 3% 5% 6% 55% 39% 6,9 Lerarenopleidingen exact 10% 11% 10% 60% 30% 6,8 Taal & Economie (inc Vertalen) 17% 29% 39% 56% 6% 6,5 Journalistiek 26% 30% 30% 60% 10% 5,5 Communicatie 21% 17% 13% 65% 22% 6,5 Informatiestudies 26% 36% 27% 69% 5% 6,9 Mediastudies 23% 19% 25% 60% 15% 5,7 Communicatiesystemen 23% 20% 14% 82% 5% 6,2 Kunstacademie 41% 45% 33% 51% 16% 5,7 Muziek 25% 11% 5% 40% 55% 7,2 Toneel 21% 17% 9% 46% 45% 7,2 Dans 19% 14% 45% 41% 6,3 Ontwerpen 18% 34% 22% 59% 18% 6,2 Management, Economie en Recht 23% 33% 41% 54% 4% 6,2 Veiligheidskunde 35% 39% 34% 58% 8% 5,9 HBO - Rechten 18% 28% 31% 50% 18% 6,2 Vastgoed en Makelaardij 12% 19% 20% 59% 20% 7,2 Bedrijfseconomie 14% 14% 10% 75% 16% 6,9 Commerciële economie 24% 46% 47% 53% 0% 6,0 Accountancy en fiscaal 4% 2% 5% 67% 28% 7,1 Bedrijfskunde en management 17% 33% 22% 74% 4% 6,8 Facility management 28% 29% 30% 63% 7% 6,6 Hotelschool 17% 15% 26% 72% 3% 6,9 Toerisme en Vrijetijdskunde 32% 55% 63% 34% 3% 6,0 Small business 23% 34% 29% 69% 3% 6,5 International Business &Management 4% 7% 18% 71% 11% 7,1 Financial Services Management 29% 28% 19% 79% 2% 6,6 Maatschappelijk werk & dienstverl. 12% 12% 12% 57% 30% 6,9 Culturele en maatsch. vorming 36% 34% 30% 65% 5% 6,0 Personeel en arbeid 17% 27% 22% 50% 28% 6,2 Sociaal pedagogische hulpverlening 41% 33% 12% 78% 10% 6,4 Sociaal-juridische dienstverlening 16% 25% 22% 68% 9% 6,9 Creatieve therapie 41% 37% 26% 56% 18% 5,5 Verpleegkunde 33% 31% 5% 50% 45% 6,8 Fysiotherapie 5% 9% 7% 14% 79% 6,8 Ergotherapie en Beweging 11% 6% 4% 33% 63% 6,4 Logopedie 7% 6% 3% 9% 88% 6,7 Mondzorgkunde 2% 2% 2% 9% 89% 7,1 Verloskunde 3% 5% 0% 5% 95% 8,2 Diagnostiek 4% 7% 5% 18% 77% 7,3 Voeding en diëtiek 22% 22% 20% 23% 58% 6,3