VBZ ARBEIDSMARKTCONFERENTIE MET LEF KOERSEN OP KANSEN EIGEN REGIE IS HET DUURZAME MEEDOEN Oktober 2017 Tinka van Vuuren

Transcriptie

1 VBZ ARBEIDSMARKTCONFERENTIE MET LEF KOERSEN OP KANSEN EIGEN REGIE IS HET DUURZAME MEEDOEN Oktober 2017 Tinka van Vuuren

2 EVEN VOORSTELLEN Loyalis in de Zorg: een deskundige partner voor werkgevers Ontstaan uit de wereld van pensioen en sociale zekerheid Perfecte aanvulling op wat er al geregeld is in pensioen, wet en cao Daar waar we gaten in het inkomen zien, vullen we aan We bieden kennis en diensten op de deelthema s vitaliteit & werkbeleving, vertrek & ontslag, en verzuim & preventie 2

3 WIE BEN IK? Consultant bij Loyalis Kennis & Consult en bijzonder hoogleraar Vitaliteitsmanagement bij de Open Universiteit Daarvoor Vrije Universiteit, Ministerie, TNO Met vele opdrachten voor vele opdrachtgevers Gepromoveerd op de gevolgen van ontslagdreiging

4 4

5 INHOUD Wat verstaan we onder duurzaam meedoen? Wat is het belang van duurzaam meedoen? Welke maatregelen werken het best om de gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgevers én werknemers voor duurzaam meedoen te bevorderen? Wat is de noodzakelijke paradox van sturen op eigen regie? Is verandering zonder bewustwording mogelijk?

6 DUURZAAM MEEDOEN = IN STAAT ZIJN OM GEZOND, PRODUCTIEF EN MET PLEZIER HUIDIG EN TOEKOMSTIG WERK TE KUNNEN EN WILLEN UITVOEREN Vitaliteit Werkvermogen Employability

7 VITALITEIT energiek, veerkrachtig, gemotiveerd en met doorzettingsvermogen 7

8 WERKVERMOGEN Mate waarin mens fysiek, psychisch en sociaal in staat zijn om te werken. 8

9 EMPLOYABILITY De kansen en ervaren mogelijkheden voor mensen om met plezier aan het werk te komen en aan het werk te blijven. 9

10 10 WAAROM IS DUURZAAM MEEDOEN VAN BELANG?

11 WAT VIND JE ZELF DE BELANGRIJKSTE REDEN? WAAROM ZIJN VITALITEIT EN DUURZAME INZETBAARHEID VAN BELANG VOOR JOU?

12 POSITIEVE GEVOLGEN optimale inzet van talent op de juiste plek zitten een levenlang leren werkgeluk 12

13 OPTIMAAL INSPELEN OP VERANDERINGEN IN MAATSCHAPPIJ 13

14 14

15 15

16 16

17 17

18 ZIEKTEVERZUIM NAAR LEEFTIJD EN ZONDER OF MET CHRONISCH AANDOENING IN 2010 (BRON: TNO, 2012) Pagina zvz% zvz% zonder zvz% met < totaal

19 OVERGANG 19

20 ROBOTS VERANDEREN INGRIJPEND INHOUD WERK 20

21 MEER ZELFVERANTWOORDELIJKHEID EN ZELFREDZAAMHEID BIJ CLIËNT 21

22 VOORTDURENDE STIJGING FUNCTIE-EISEN KORTERE HALFWAARDE TIJD VAN COMPETENTIES (DE GRIP, 2010) 22

23 OUDERE WERKLOZE VINDT MINDER SNEL EEN BAAN DAN JONGERE (CBS, 2013) 23

24 WELKE MAATREGELEN WERKEN HET BEST OM DE GEZAMENLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID VAN WERKGEVERS ÉN WERKNEMERS VOOR DUURZAME INZETBAARHEID TE BEVORDEREN? 24

25 vitaliteit en inzetbaarheid medewerkers draaglast draagkracht inhoud, omstandigheden, verhoudingen, voorwaarden van arbeid organisatie motivatie, attitude, waarden, normen, competenties, gezondheid, privé-situatie werknemer 25

26 HOE VITALITEIT EN DUURZAME INZETBAARHEID TE BEVORDEREN? Door draagkracht te versterken en draaglast te verminderen, bijvoorbeeld door Gezondheid te versterken Leven lang te leren Van loopbaan te veranderen Het werk anders te organiseren Beter te leren omgaan met stress Werk/privé meer in balans te brengen Sociale steun te krijgen: KORTOM DOOR ANDER GEDRAG TE LATEN ZIEN! 26

27 GEZAMENLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID: Primaire verantwoordelijkheid bij werknemer, in samenspraak met werkgever Secundaire verantwoordelijkheid bij sociale partners en overheid Eigen initiatief en zelfredzaamheid werknemer belangrijk 27

28 UITKOMSTEN VAN ONDERZOEK VOOR A+O VVT Daadwerkelijk werk maken van gezamenlijke verantwoordelijkheid voor duurzame inzetbaarheid in de Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg Tinka van Vuuren Aukje Smit Astrid Wolswijk Augustus arbeidsomstandigheden/detailweergave/news/maak- werk-van-duurzame-inzetbaarheid/

29 Willen werkgevers en werknemers daadwerkelijk werk maken van duurzame inzetbaarheid, dan is gedragsverandering nodig! 29

30 Noodzakelijke paradox van sturen op eigen regie 30

31 Wat is de noodzakelijke paradox van sturen op eigen regie? Duurzame inzetbaarheid vraagt om eigen regie van werknemers Werkgevers hebben belang en willen sturen op eigen regie: Hoe kunnen werkgevers stimuleren dat werknemers zélf het roer in handen nemen? Dit is de noodzakelijke paradox: sturen op eigen regie. Werkgevers willen dat werknemers het zelf doen, maar willen hen ook een zetje geven 31

32

33 Is verandering zonder bewustwording mogelijk? Nee Instrumenten vooral gericht op vergroten kennis. Kennis werkt alleen als gedrag geen automatisme is. Ont-automatiseren is daarom nodig. Bijvoorbeeld door bewustwording van het probleem. Voor werknemers worden hiervoor bijvoorbeeld de WAI (Work Ability Index) ingezet Werknemers komen meer in beweging als zij zelf meer eigen regie en/of inspraak hebben. 33

34 IS VERANDERING ZONDER BEWUSTWORDING MOGELIJK? JA Het merendeel van het menselijk gedrag (95%!) wordt gestuurd door onbewuste, automatische processen. Daarom gebruikmaken van automatismen in gedrag; bijvoorbeeld door middel van nudging - het op een slimme maar niet-dwingende wijze sturen van gedrag zoals bijvoorbeeld het geval is door voetstappen die leiden naar de trap in plaats van de lift of - trap bij metro in Stockholm die muziek maakt als men er overloopt 34

35 ZO KUNNEN WERKNEMERS BOVEN ZICHZELF UITSTIJGEN 35

36 TIPS Leuk voor nu, goed voor later Aantrekkelijke activiteiten aanbieden. Leuke activiteiten verhogen de intrinsieke motivatie Praktische gelegenheid Deelname mogelijk maken tijdens werktijd, de activiteit op meerdere tijdstippen aanbieden en structuur en herkenbaarheid in aanbod Niets anders dan het juiste kunnen doen 36 De sociale en (cultuur) fysieke omgeving zo inrichten dat werkenden niets anders kunnen dan het goede gedrag te laten zien: statafels, printer ver weg zetten, benoemingstermijnen voor bepaalde functies zodat men niet jarenlang hetzelfde werk kan blijven doen, loopbaanpaden, roulatie van taken, etc.

37 WIE WIL MEEWERKEN AAN ONDERZOEK NAAR FUNCTIE-ONTWERP VOOR OUDERE MEDEWERKERS? Hoe kan functie-ontwerp bijdragen aan het langer willen en kunnen doorwerken van 55+ medewerkers? Wilt u deelnemen of wilt u een collega vragen? Stuur naar Hiske den Boer (hiskedenboer@gmail.com ) 37

38 HARTELIJK DANK VOOR UW AANDACHT! Prof. dr. Tinka van Vuuren